15 JUNI 191
AUTEURSRECHT VOORBEHOUDEN.
Eco’nomisch~Statistisch
–
e.
Beri
*chten
ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER
UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN
1
6E JAARGANG
WOENSDAG 15 JUNI $921
No. 285
II
INHOUD
Iz.
DE CONSUMENTENMAD IN DE TYPOGRArIE
door
Mr. Dr. A.
A. van Rhijn ………………………………
509
Herziening der Ongevallenwet II door J.
C.
van Dam ..
511
Handelsarbitrage door
Mr. W. Nolen……………….
514
Londensche Correspondentie
……………………..
515
Index-cijfers
………………………………..
516
AANTEEKENINGIN:
–
Uitgifte van 5 pCt. schatkistbiljetten ……………..517 Internationale Kamer van Koophandel…………..518
BOEKAANKONDIGING:
Dr. W. Mautner: Der Bo1schewismus Voraussetzungen,
Geschichte, Theorie; zugleich cme Untersuchung sei-nes Verhâltnisses zum Marxismlls, bespr. door
Prof.
Mr.
D. van Blom
…………
………………
520
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN
…..
…………..
520-527
Geidkoersen.
Effectenbeuizen
Wisselkoerun.
Goederenhandel.
Bankutaten.
Verkeerawezen.,
INSTITUUT
VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN
Algemeen. Secretaris: Mr.
G. W.
J. Bruin.s.
Assistent-Redacteur voor het weekblad: D. J. Wans.ek.
Secretariaat: Pieter de Hooghweg 1, Rotterdam.
Aangeieel6ende stukken: Bijkantoor Euigo Plaatweg 87.
Telef. Nr. 8000. Telegr.adres:
Economisch Instituut.
Postch.eque en. girorekeiing Rotterdarv No. 8408.
Abon.nementsprijs voor het weekblad franco p. p.
in. Nederland f 20,—. Buitenland
en Koloniën f
2
0
5,-
per jaar. Losse nummers 50 cents.
Leden en donateurs van het Instituut ontvangen
het weekblad gratis.
–
Adverlentiën f 0.50 per regel. Plaatsing bij abonri.e-
men.t volgens tarief. Admiv.4sfrate van abonnementen
en advertentiès.: Nijgh. & van Ditmar’s Uitgevers-
Maatschappij, Rotterdam, Amsterdam, ‘s- Oravenhage.
13 JuNI 1921.
Ook dze week bleef de geldimarkt onveranderd.
Particulier disconto was wederom ongeveer gek aan
het .bankdïsconto; alleen maandspapier was gezocht
en kon dientengevolge niet o!nbdiangrijk lager plaat-
sing vinden; 4 á 4Y4 pOt. Daar de prolongatierente
na een, kleine verheffing tot 3% pOt. op Dinsdag op-
nieuw tot 3 pOt. teruigliep, trachtten enkele geld-
gevers, die gewend zijn gelden op prolongatie uit te
zetten, door het nemen van maandspapier een betere
rente te maken.
De Minister van. Financiën stelt op Maandag 20
dezer de inschrijving open op een bedrag ‘van 70 mii-
lioen 3- .en 6-maaitds promessen.
*
* *
D.e kalme stemming op de wissetmaÂrkt van de
vorige berichtsweek was deze week weder geheel ver-
dwenen. De groote schommeling van den ieliarkoers
deed nu ook de andere wissels, vooral Londen, sterk
fluctueere, waarbij de koersen zich ton nadeele van
den gulden bewogen. Daarentegen waren Marken, zoo-
als eigenlijk van zelf spreekt, weder flauwer. Regel-
matig ibrokkelde de koers enkele centen per dag af,
htgeen heden in een vrij hevige daling overging, die
den koers op 4,25 bracht.
LONDEN, 11 JUNI 1921.
In dc goldarkt heeft gedurende kle afgeloopen
week praotisch geen verandering plaats gehad, uitge-
zonderd aan het einde der week, toen gold een weinig
lastiger te verkrijgen was.
Hernieuwing van daggeld werd gedaan tegen 4
pOti en nieuw geld tegen 4 pOt., terwijl eevenidaags-
ge’id 5 pOt. bleef.
De discontoma.rkt bleef kalm, met de volgende
koersen:
twee-‘maandspapier 5Y2-
-3
1i6 pOt.
drie-
,,
5
9
j10—%
pOt.
vier-
,,
511—% pOt.
zes-
,,
5% pOt.
DE CONSUMENTENRAAD IN DE
TYPOGRAFIE.
Het laat aich aanzien, dat in de eerstkomende tijden,
behalve aan de verhouding tusschen den werkgever
en den werknemer, ook aan een andere verhouding in het maatschappelijk leven meer en meer cle aandacht
zal moeten worden gewijd.
Wij
bedoelen de tegenstel-
ling tusschen producent en consument, die zich steeds
sterker begint te openbaren.
Nog korten tijd geleden heerachte de vrije concur-
rentie . onbeperkt. Tegenwoordig evenwel wordt deze
meer en mer uitescbakeld. Men kan geen courant
opnemen of men leest van afzonderlijke ondernemin-
gen, die zich tot combinatiën hebben vereenigd. De
ondernemers van een zelfde product sluiten moer en
meer belanigengemeenschappen om gezamenlijk den
afzet te regelen. Zulks is inderdaad een gelukkig ver-
schijnsel, in zoover daar400r de verspilling van pro-
ductieve krachten wordt tegengegaan. Maar het meer
en meer uitschakelen der concurrentie bergt tevens de
mogelijkheid in zich van uitbuiting van den vefbrui-
ker’. De voortdurend toenemende macht der werkge-
vers- en werknemersvereenigingen brengt hetzelfde
gevaar, met zich mede. Daarom begint de rechtspositie
van den verbruiker op het oogenblik de bijzondere
aandacht
,
te vragen7.
Een poging tot oplossing van de tegenstelling tus-.
schen producent en consument ja in de Typogra1i
gedaan door het instellen van een Oonsumentenraad,
waarbij aan den verbruiker een contrôle op de prijs-
tarieven der ondernemers wordt toegekend.
Deze Oonsumentenraad is een logisch gevolg vais
de. geheele inrichting der organisatie. De organisatie
510
ECONOMISCH-STATISTISCHE’BERICHTEN
15 Juni 1921
werd ‘destijds opgezet door werkgevers èn werknemers
om aan de in het vak heerschende misstanden een
einde te maken. Men beoogde inprking der concur-
rentie, voor zoovêr als zulks noodig was, om aan werk-
gevers en werknemers een rdelijk bestaan te ver-
zekeren. Voor dit doel riep men een Collectief Con-
tract en een prijstarief in het leven. In het Collectief
Contract werden talrijke bepalingen opgenomen om de
samenwerking tussehen werkgever en werknemer te
bevorderen. Door het aanvaarden van het verplichte
lidmaatschap verleenden werkgevers- en werknemers-
vereenigingen elkander een sterken steun. Ten slotte
• werd de samenwerking ook op het terrein van het
prijstarief uitgebreid en werd in de laatste Collectieve Arbeidsovereenkomst vastgelegd, dat ten aanzien van
de vaststelling der tarieven evenens onderling overleg
• zal plaats vinden. Zoo ziet men in je Typografie de positie van den producent, n.l. werkgever en werk-
nemer, zich steeds versterken.
Een goed systeem van bedrijfsorganisatie brengt
logisch met zich mede, dat ook aan den verbruiker ‘de
gelegenheid wordt gegeven zich te overtuigen, dat
met zijn belangen behoorlijk wordt gerekend. Tegén-
over den producent moet ook aan den consument een
rechtspositie in ‘het bdrjf worden toegekend.
In de Typografie was er nog to meer aanleiding
daartoe over te gaan, omdat onder het groote publiek
allerlei praatjes over reusachtige d’rukkerswinsten de
ronde begonnen te doen. Dat deze praatjes op goede
gron’den zouden berusten, is nimmer ook ‘maar eenigs.
zins aannemelijk gemaakt. Niettemin ondervonden de
• leden der organisatie er de n’a’deligo gevolgen van.’
Door het instellen, van een Consumentenraaci heeft
men nu een orgaan geschapen, waarin de klachten .vân
den consument met den producent kunnen wordén
besproken en overwogen. Op deze wijze kan de produ-
cent ‘het ten onrechte verloren vertrouwen herwinnen
en toonen, dat hij met de belangen van den verbruiker
wel degelijk naar ‘behooren hef t gerekend.
Wij, willen thans het reglement van den Cousuimen-
tenraad in de Typografie wat nader onder de oogen
zien. Dit reglement werd door de laatste Algemeene
Vergadering van de Federatie der Boekdrukkrjen-
bonden, met slechts eenige stemmen tegen, vastgelegd.
Artikel 1 geeft het doel van ‘den Raad aan, en luidt
als volgt:
S
,,Er bestaat in de Typografi een Consumentenraad,
welke zich heeft te overtuigen, dat de door de werk-
geversorganisatiën vastgestelde prijstarieven voor de
verbruikers niet onredelijk en onbillijk zijn.” Dit arti-
kel is meer een algemeen gestelde inleiding en moet
nader worden bezien in verband met artikel 3 van
het reglement, waarop wij straks terugkomen.
Een lastig vraagstuk was ‘dat van de samensteffing,
van den Consumentenraad.
Men stuitte daarbij al aanstonds op de moeilijkheid,
wie de leden zou ‘moeten aanwijzen. Waren er iii elk
bedrijf verbruikersvereenigiugen, op dezelfde wijze
waarop er werkgevers- en werkuemersvereenigiugen
zijn, dan was de oplossing zeer eenvoudig. Men zou
dan aan de verbruikersvereenigjiig kunnen verzoeken,
de leden van ‘den Consurnentenraad aan te wijzen.
M’aar in de Typogra±ie is geen enkele organisatie aan-
wezig, die als een ‘behoorlijke vertegenwoordiging der
verbruikers ‘kan gelden. De eenige vereniging, ‘die er’
aog voor in aanmerking zou kunnen komeni.s de’Ne-
derinndsche Uitgeversbond. De uitgever immers is de
afnemer van den drukker, die boeken drukt. Maar
‘daarmede zou geen
‘behoorlijke
verbruikersvertegen-
woordiging zijn geschapen. Want ‘het boekwerk is
slechts een zeer, zeer ‘klein gedeelte van al het druk werk, dat wordt gereedgemaakt. Daarnaast staat b.v
de veel grootere, rubriek van het zgn.handels’druk-
werk. Bovendien is er op het oogen’biik reeds een nauw
contact tusschen de Boekdru’kkerijenbon’den en den Uitgeversbond, wat met zich medebrengt eenerzijds,
dat de uitgevers reeds in de gelegenheid zijn voor hun
belangen als veibruikers op te komen, anderzijds, dat
het gro’ote publiek tusschen een &rukker en een uit-
gever
bijna
geen onderscheid maakt en meent, dat een
uitgever hooge drukkosten weer met genoegen op zijn
afnemers afwente,lt, waardoor een Consumentenraad,
waarin alleen uitgevers zitting hebben, als geheel on-
voldoende zou worden beschouisnd.
Wij willen er terloops op wijzen, ‘dat in andere be-
drijven, organisatiën bestaan, die •zeer wl als ‘de ver-
tegenwoordiging der verbruikers zouden kunnen gel-
den. Het ,,Algemeen Handelsblad” van 9 April van
dit jaar (avon’dblad) ‘bevatte zeer belangwekkende
rned’edeelingen over de organisatie, ‘die in ‘het Rijwiel-
bedrijf is tot stand gekomen. Sedert eenigen tijd’ bezit-
ten de Bond van Rijwielhandelaren- en herstellers in’
Nederland en de Nederlandsche Vereeniging voor Rij-
wiel- en ‘Autorno’bielindustrje gezamenlijk een Centraal
Bu’reau voor den Rijwielhan’d’el. Dit bureau brengt
een samenwerking tusschen de’ grossiers en de haxrde-
laren tot stand’, o.’a. door de vaststelling van ‘prijzen.
Tegenover deze hechte prod’ucentenorgauisatie zou
,
een ‘machtige vereQuiging als de Algemeene Neder-
landsc’he Wielrijdersbond volkomen in staat
‘zijn
de’
n’oodige samenwerking tusschen producent en consu-
ment tot ‘stand te brengen. . ”
Waar evenwel voor de Ty.pografie zoo iets niet
mogelijk is, daar werd overwogen of niet de produ-
cent ‘zelf de leden van den Oonsumentenraad zou k’un-
nen aanwijzen. Indien men daarbij personen uitnoodig-
de, die in het publieke leven het algemeene veitrou-
wen genieten, dan zouden tegen een dergelijke rge-
ling niet zoo ern’stige ‘bezwaren kuniien worden inge-
bracht. Intusachen zou men d’an toch ‘dozen toestand
krijgen, ‘d’at de producent zelf ou aanwijzen, wie con-
trôle op ‘hem zou uitoefenen, ‘waardoor de nafhanke-
Jjkheid van den Consumentenraa’d’ mogelijk in twijfel
zou worden getrokken. Om ‘deze reden was het ‘ke’tier
to beproeven een regeling te ontwerpen, waarbij de be
noeming aan een volkomen onafhankelijk persoon
wordt toevertrouwd.
Zoo kwam men er in dè Typografie toe, een uit-
nood’iging tot Zijne Excellentie den Minister van
Arbeid te richten, ‘met het verzoek de leden van den
Consumentenraad aan te wijzen.
Artikel 2 geeft verder aan, uit welke kringen de
leden van den Raad moeten worden ‘benoemd. Natuur-
lijk moesten personen worden gekozén uit de ‘kringen,
die. tot de groote verbruikers van drukwerk ‘worden
gerekend. Tot de groote verbruikers behooren vooral
Rijk, provincie en gemeente, verder de wetenschappe.
lijke wereld, groote maatschappijen en baukinstellin-gen en de gro’ote winkels. Vandaar, dat artikel’ 2 be-
paalt, d’at de Raad ‘bestaat ,,uit ten minste vijf, in den
lande vooraanstaande mannen, en wel é,n uit de regee-
ringskringen, één uit de kringen van provinciale- en
gemeentebesturen, één uit de wetenschappelijke krin-
gen, één uit ‘de kringen van handel en industrie en één
uit d’e ‘kringen van den iiid’denstand’.” Men ziet hier-
uit, dat het aantal leden niet ‘tot
vijf
‘behoeft te wor-
den beperkt. Maar om een practische werkwijze te ver-
krijgen is het niet ge
w
en
sc
ht dit aantal nog belangrijk
uit te breiden.
Tenslotte moet nog worden opgemerkt, dat de Raad
krachtens artikel 2 wordt ingesteld voor den
tijd,
.dat
de huidige Collectieve Arbeidsovereenkomst in de
Typografie nog loopt, dat is tot 1 Januari 1923. Men’
kan ‘alsdan nagaan of het noodig is er’beteringen in•
de werkwijze van den Consumcntenraad aan te bren-
gen. Het iq daartoe het juiste oogen’blik, wanneer ook
de verhoudingea tusschen werkgever en werknemer
opnieuw worden overwogen.
Het laatste artikel van het reglement, artikel 3,
iegelt ‘de werkwijze van den Raad.’
De bedoeling van den Consumentenraad is dat de
verbruiker in de gelegenheid is zich te overtuigen,
dat de prijzen, welke door
,
de drukkersorganisatie wor-
den vastgestld, redelijk en billijk zijn. De Raad zal
dan ook blijkens artikel’ 3 moeten bijeënkomen, wan-
neer het prijstarief wordt vastgesteld of gewijzigd.
II
15
Juni1921
ECONOMISCHSTATISTISCHEBBRICETEN
’51 ‘1
Hoe stdlt’ het reglement zich nu ‘die vergaderingen
voor? ‘De”leden van den ‘Oonsumentenraad zullen ziôh
een ‘oordeèl moeten vormen omtrent de ‘prijstarieven,
wélke de wérkgevers fdenken in ‘te voeren. Daarbij zui-
len zij ‘de voorlichting van de leiding der werkgevers,
‘die ‘in ‘deze materie natuurlijk geheel deskundig is,
niet ‘kunnen missen. ‘Dewerkgevers zullen moeten aan-
geven, op welke wijzezij hun prijstarieven hebben op-
gebouwd. Waar een ‘goed tarief zich op dan kostprijs
van een onderneming van rdelijke rentabiliteit
baseert, daar zullen zij de medewerking van een ac
countant, die de cijfers betreffende den kostprijs ver-
schaft, niet kunnen missen. De.invloed, die een zeker
deel der ‘productiekosten op den
prijs
van het product
uitoefent, «zal door de .weikgevers moeten worden aan.
gétoond. De uitgaven aan ‘arbeidsloon, papier, machi-
nes, lettermateriadi, inkt, enz. enz., zullen moeten
worden ‘ontieed. Op ‘de werkgevers zal de taak .rusten
om aan den ‘Oonsumentenraad de marge tusschen prijs
en ‘productiékosten vôlkomen duidelijk ‘te maken. Dit
alles ‘drukt het reglement ‘in artikel ‘3 uit, door te ‘be-
palen,dat”de werkgeversorganisatie den ‘Raad volledig
inzicht versôhait ‘in het ‘prijstarief. Op het ,,volle’dig
intiéhtgeve” komt het dus aan. De werkgevers ‘kun-
nennit volstaan met de leden van den:Raad ,,inzage
te’geven”, d,w.z. ‘methen een exemplaar van .het prijs. tarief voor ‘te ‘leggen. ‘Daardoor
krijgen
de leden van
den
tRaad
.niet ‘het minste ,,inzicht” in het prijstarief.
‘Dit
laatste
‘veronderstélt, ‘dat ‘men de opbouw van het
prjstaricf volkomen begrijpt en ‘kan beoordeelen.
Wanneer de leden van den Oonsumentenraad op een
of ander ‘punt nadre inlichtingen willen ontvangen,
‘dan zullen ‘d’e werkgevers ‘daarbij “hun algeheele mede-
weking ‘moeten ve’rleenen, opdat het inzicht, ‘dat den Oonsumentenraad ‘wordt gegeven, indeidaad volledig
zij. Op de werkgevers ‘rust de “taak de modilij’khe-
den, ‘die de ‘leden van den (Jonsumentenraad ontmoe-
ten om de tarieven te begrijpen, uit den weg ‘nu
men. ‘En ‘heeft de Raad iidh volkomen op de hoogte
gesteld, ‘dan zal ‘hij moeten beoordeélen of de taiieven
op ‘een “behoorlijke basis berusten:
M:en had ‘bij de vaststelling van het reglement van
den ‘Oonsumentenraad ‘kunnen volstaan met de ‘bepa-
ling, “dat de ‘Oonsumentenraad ‘zonder meer ‘publiceert,
of ‘hij deze ‘overtuiging ‘al dan niet heéft verkregen.
Itusschen’zou men dan aan de ‘vebruikers den eisdh
stellen, dat zij ziéh ‘blindèlings aan het oordeel van de
leden van den ‘Oonsumentenraad zouden onderwerpen.
Nu is’h ‘doel ‘van deze instélling, om te maken, dat
de ‘vejbruïker ‘volkomen vertrouwen zal stellen in de
piijspölitièk van ‘den voortbrenger. Eenige eminente
mannen treden te dien einde voor den verbruiker op.
‘Het ‘hier genoemde doel wordt evenwel .nog beter be-rèikt, ‘indien de Oonsi.irnentenraad niet slechts ‘publi-
ceert of de tarieven al dan niet redlijk zijn, maar in-
dien deze tevens een rapport van haar bevindingen
bekend maakt. Zoo heft artikel 3 ‘het ook bepaald.
Dan kan iedere verbruiker ziéh althans eenigszins op
de!hoogte stellen ‘van de besprekingen, die ‘in den Con-
sumentenraad zijn ‘gevoerd. ‘Het ‘doel ‘van het prijs-
tarief, de productiekosten, ‘die in dan ‘prijs hun ver.
goeding moeten vinden, ‘de methode,, die ‘bij ‘den ‘op-
bouw ‘van het prijstarief is gevolgd, dat alles zijn pun-
ten, welko den verbruiker kunnen worden ‘medege
deeld, opdat ‘hij een beter ‘inzicht ontvange ‘in de prijs-
politiek van het ‘bedrijf.
De werkgevers zullen steeds nioeten zorgen ‘de ‘tarie.
ven z66 vast te stell,en, dat de Oonsumentenraad van
de redelijkheiden de ‘bilhijkheid van de tanigven over-
tuigd ‘is. In de ‘Typografie heeft men er steeds naar
gestreefd, slechts een redelijk ‘loonend bedrijf in stand
te houden. ‘Elke gedachte van ‘uitbuiting is ‘daar
steeds geweerd, als zijnde moreel ontoelaatbaar •en
practisch onuitvoeibaar. ‘Mocht men, tegen elke ver-
wachting in, in de ‘toekomst van deze ‘gedragalijn wil-
lan :afwijken, dan ‘is ‘le ‘Consumentenraad daar om
zulks te verhinderen. Y[en zou misschien ‘willen tegen-
werpen, dat de Oonsumentenraad toch niet de ‘dade-
‘lijke invoering -van een .prjstaief, waarin woeker-
winsten ijn vastgelegd, ‘kan verhin’deren. ‘Daartegen
moet worden opgemei’kt, dat de driikkersorganistie,
indien zij een dergèlij’k taiief aannam, tegelijk haar
eigen gra zou graven. Want afgezien van het feit,
datdfi leden ‘zelf daartegen in opstand zouden ‘komen,
zou de Consumentenraad benihikken ‘over d’e macht
der ublieke opinie. Wanneer de ‘Raad ‘in zijn rapport
een uitbuitingspolitiek moest ‘constateren, dan zon
het den’afneiner.al.zeer,gemakkeljk vallen, daaraan te
ontkomen. Door te laten werken in het buitenland of
bij ongeorganiseerde:patroons, door het oprichten van
drukkerijen voor eigen gebruik, door
zijn
drukwerk in
coöperatieve combinatiën te laten gereed maken, zou
de afnemer zich spoedig aan een machtsmisbruik,
waaraan de organisatie ziéh zou willen schuldig ma-
ken, onttrekken. Het koopen van een ‘drukkerij is voor eenigsiins ‘kapitaalkrachtige dfnemers ‘te gemakkelijk,
dan’dat zij ‘zich een ‘uitbiiitingspolitiek ‘der drukkers-
organisatie zbuden behoeven, te laten welgevallen.
Doordat dn de Typografie de positie van ‘den ‘pro-
ducent tegenover den consumnt ‘een ‘zeer ‘uierke is,
moest in
dat’bedijV’hetvraagstiik
‘van ‘de positie van
den ‘verbruiker ‘wél ‘het eerst aan ‘de orde ‘komen.
Naar ‘mate de producenten in ‘andere ‘bedrijven, zoo-
wel door de toeneming ‘der oudernemingsconcentratie
als ‘door het ‘maken van onderlinge :prjüepalingen
een, steeds ‘machtiger stelling gaat innemen, zal ook
daar ‘de behoefte den verbruiker invloed op de ‘prijs-
politiek toe ‘te kennen, stei-ker worden ‘gevoeld. Wan-
neer er ook elders in wordt ‘toegestemd ‘den veibruui-
‘ker “de ‘hem ‘toékomende ‘plaats te geven, ‘dan zal een ingrijpen ‘der ‘Overheid op dit gebied aéhter,wge tkun
nen ‘blijven. ‘Regélingen, als die ‘in hêt’Orttiwerp:Duur
tewOt, behoeven ‘in dat geval niet ‘meer van Stasts-
wge ‘te ‘worden ‘voorgesteld. ‘Wat het zijn dan werk-gever, weiknemer ‘en verbruiker, ‘die ‘als ‘de ‘drie be-
lan,ghebbenden ïbij “de maatschappelijke voortbrenging
door hun ‘eigen initidtief ‘organen hébben ‘geséhapen,
waarin over ‘hun ‘dikwijls ‘tegenstrjd,ige ‘belangen ‘moet’ worden bealist, ‘ten ‘einde ‘de ‘noodzakelijke ‘samenwer-
king ‘te ‘bereiken.
‘Mr. Dr. . A.
VAN RHIJN.
Amsterdam, 3uni ‘1921.
HERZIEN’ING ‘DER .ONaEVALLEN’WET.
–
II.
II. Yrijwillige verzèkerng.
Een geheel nieuw element is “thans in de wet opge-
nomen d’oor ‘het openstellen van de
mogelijkheid
voor
den werkgever om ziéh vrijwillig bij de Rijks’verzeke-
nin’gsbank (risico-overdracht is hier niet toegelaten)
tegen de geldelijke gevélgen ‘van ongevallen te verzeke-
ren. ‘Onder werkgever ‘is ‘hier ook ‘te verstaan hét
kleine baasje ‘dat zonder personeel werkt. Bélangheb-
benden kunnen uidh voor een vast door henzelf ‘te be-
palen ‘loodbedrag ‘van 2, 3, 4, 5, ‘6, 7 of ‘8 gulden per
dag, edhter ‘niet hooger d’an de ‘hoogst betaalde arbéi-
der in ‘gelijksoortige ondernemingen verdient, verzeke.
ren. ‘De preniieberékening, alsmede de vaststelling der
schadeloosstelling geschiedt op vrijwel dezelfde basis
als voor loontrakkenden. De premie moet voor een .heél
jaar vooruit ‘betaald worden. ‘Ook te dezen aanzien
zal een Algemeene Maatregel van Bestuur nadere
voorschriften ‘moeten geven.
Indien door de nieuwe bepaling bereikt zou ‘kun-
nen worden dat inderdaad ‘de groote massa ‘der ‘kléine ondernemers ‘(eigen ,wekers, winkeliertjes) ‘in de ‘ver-
zekeding zou worden ‘betrokken, ,kan de werking
ten ‘goede ‘van het ‘nieuwe instituut inderdaad niet te
hoog worden ‘aangeslagen. Temeer omdat, zoo de zaak
slaagt, daarmede ‘in zékeren uin de weg ‘géëffend is voor
het betrékken van de bedoelde personen ‘in de andere
takken van ‘sodiale oorziening, van ‘welker voordeelen
zij ‘tet dusverre door ‘hun eigenaardige maatschappe-
lijke ‘positie immer verstoken ‘bleven.’Doch zelfs .indien
een ‘doeltreffende propaganda ‘voor ‘het nieuwe ‘insti-
tuut gemaakt ‘wordt ‘(hier’ligt een ‘taak voor de ‘Raden
512
ECONOMISCH.STKTISTISCHE BERICHTEN
15Juni 1921
van Arbeid) maike men zich geen illusies. De ervarin-
gen, •tot dusverre opgedaan, met vrijwillige verzeke-
ring, tenzij wanneer rustende op en voortkomende uit
stevige organisaties, wier belang bij die verzekering ii
gemoeid, zijn daar om te bewijzen, dat er in het slge.
meen geen groots resultaten mee bereikt worden.
B.
Schadeloosselliri..gert.
De Ongevaflenwet-1901 kent de volgende vormen
van schadeloostelling:
lo. genees- of heelkundige behandeling of ‘vergoe-
4
ding daarvoôr;
Zo. tijidelijke uitkeerinig uiterlijk tot den 43sten dag
na het ongeval;
3o. voorloopige rente, zoolan.g de geheele of ge-,
deeltelijke ongeschiiktheid duurt;
4o. vaste rente tot ide toekenning waarvan eerst
wordt overgegaan wenneer geacht wordt althans voor-
loopig een blijvënde toestand van den getroffene te
zijn ingetreden; – »
5o. vaste rente
)
6o. begrafeniskosten j’ aan de nagelaten betrek
kingen van een verzekerde, indien deze aan. de gervoi-
gen van een ongeval komt te overlijden. Wanneer de
begrafenis ‘door anderen daii de nagelaten betrekkin-
gen is bekostigd bebben deze aanspraak op vergoe-
ding. .De schadeloosstellingen sub 2o.-4o. zijn gebon-
den aan een maxiiiaum ‘van 70 pOt., die bedoeld sub,
5o. aan een maximum van 60 pOt. van het dagloon
der verzekerden. De begr’afeni’skosten bedragen ten
hoogste 30 maal het dagloon.
Niet onbelangrijke aanvullingen’ hebben deze bepa.:
lingen ondergaan. Zoo ‘zal voortaan onder den term:
genees- n heelkundige behandeling ook ‘begrepen ziji het verstrekken van
1v.nsnviddeiev
ter herstel, behoud
of bevordering van igescilrikthd tot werken, ‘benevens
onderricht in het gebruik dier kunstmiddelen. Voorts
zal in ‘den vérvolge ook over de nog algemeen erkende
Ohristelijke feestdagen: leni en 2en Kerstdag, mits
niet vaMenide op Zondag en Hemelivaa’rtsdaig uitkeedn
van schadeloosstellingen plaats vinden. Ter wegne-
ming van een andere gevoelde onbillijkheid, zal, als de
nieuwe wet in werking is getreden, wanneer aan een
onvoislagen îwerlcman een .voorloopige of vaste rent
wordt toegekend, deze rente niet meer berekend wor-
den op den voet van een maximtiim-dagloon van
f
1,50,
doch van het dagloon van den minst ‘betaalden volsla-
gen geli.jksoortigen arbeider. De invalidearbeider, die
op jeugdigen leeftijd door een ongeval werd getroffen,
zal hierdoor, eenmaal volwassen zijnde, niet meer be
hoeven rond te komen met een voor
zijn
behoeften veel
te kleine rente. ‘
Een o.i. meer principieele wijziging treffen wij aan
in een nieuw artikel 21a, waarvan de strekking is
den verzekerde, die tengevolge van een ongeval in een
voorloopig blijvenden .toestapd van hulpbehoevendheid
is geraakt,, die geregeld oppassing en ‘verzorging noo-
dig maakt, en- wiens rente met het oog op de oinstn-
digheden, waarin hij verkeert, niet voldoende is voor
diens onderhoud, volle 100 pOt. van ‘zijn dag.loon uit
te keeren. Hoe sympathiek deze regeling ook moge schijnen, vragen wij ons toch af of men bij de vast-
stelling daar’van de juiste scheidingslijn •tusschen
sociale verzekering en armenzorg wel in het oog heeft
gehouden. Het bekoort, naar ons gevoelen, minder
eigenaardig. tot ide taak van het Bankbestuur de
economische omstandigheden der rentetrekkers te be-
oordeeien en het is dan ook beziv.aarlijk te verwachten,
dat het deze taak naar behooren md kunnen vervullen.
De hoogte van het bedrag der schadeloosstellingen
houdt rechtstreeks verband met de mate, waarin een
getroffene invalide is. Past men deren regel zonder
meer toe,, dan krijgt men het volgende: werkman A.
heeft ten gevolge van een ongeval de helft zijner
krachten verloren, en heeft dus recht op de helft van
70 pOt. ‘van zijn dagloon. Z66 werd de Ongeivallenwat
dan ook inderdaad uitgevoerd. In de belangrijke vraag
of de getroffene de arbeidskracht die hem restte ook
inderdaad nog’ zou ‘kunneh’aanwenden, of ‘het ‘volume
daarvan voldoende zou zijn om hem de gelegenheid te
openen, de ontbrekende helft van zijn vroeger dagloon
te verdienen, begaf de administratieve rechter zich
niet. Hier was een leemte, waarin de nieuwe redac-
tie zoo goed mogelijk voorziet. Zoo goed’ mogelijk.
Want de kwestie is en blijft moeilijk. Is het eenerzijds
hard aan iemand, die gedeeltelijk arbeidsongeschikt is,,
doch feitelijk in de onmogelijkheid verkeert de hem
gebleven zijnde krachten procl’uctief te maken, een
volle rente te onthouden, anderzijds moet rekening
gehouden worden met simulatie en een soms wonder-baarlij’k aanpassingsvermogen. Juiist ‘door de ruimere
doek ook soepeler redactie, die thans is aangenomen,,
zal de rechter nog voor moeilijke beslissingen komen
te staan. Het komt ons nochtans voor, dat men een
goede toepassing ‘van het betreffende artikel zal kun-
nen bevorderen, door het in verband te brengen met
het nieuwe instituut der
opleiding.
De wet opent
bhans de gelegenheid om een getroff ene op ‘diens ver-
zoek op kosten van den nisicodrager een ‘opleiding te
-geven ter verhooging van diens arbeidageschiktiheid.
Schoon de ‘wet hier uiteraard dwang uitsluit (met
onwillige honden ……) ‘schijnt het ons een reëele gedachtengang, dat degene, die over de mate van
arbeidsgeschiktheid ‘van en de kans op het.verkrjgen
van arbeid door den getroffene. mdet beslissen, waar-
bij dus zoo’veel subjectieve factoren in het spel komen,
mede in aanmerking neemt de gewilligheid van be-
trokkene om zijnerzijds het mogelijke te doen, die
arbeidsgeschikthejd weer op te voeren. Overigens ligt
het voor de hand, dat door de opleiding, geheel afge-
scheiden van het voorgaande, het indi’vidueele belang
van getroffene, zoowel als het algemeen maatschappe-
lijk belang gediend worden. Vrij stellig mag verwacht
worden, dat de kosten der opleiding ruimschoots ver-
goed zullen worden door wat men aan renten ga’at uit.
sparen.
Wij wijzen hier ten slotte nog op de nieu!w-inge
voerde mogelijkheid om binnen bepaalde grenzen een
vaste rente af te koopen. De oude wet’ kende reeds
den afkoop; im’peratief was deze voogeschreiven, in-
dien de weduwe van een getroffene hertrouwde: zij
ontving dan tweemaal het bedrog harer- jaarrente in-eens. De nieuwe bepaling is echter van gansch endere strekking; zij is, en dan nog facultatief, alleen toepas-
selijk op personen ‘beneden 50-jarigen leeftijd, wier ar-
beidsongesdhiktheid beneden 30 ‘pOt. ligt en die zich
langer dan een jaar buiten Nedérland of de daaraan
grenzende landen nader vast te stellen) ophouden.
Uit deze beperkingen blijkt dat men slechts de gele-
genheid wil openen ‘van de moeilijk controleerbare ge-
vallen, die zich’ wellicht aangepast hebben, af te
komen. De afkoopsom ‘bedraagt driemaal ‘de jaarrente.
0.
Opbrengst der middelen, tot ‘delilcing der uitgaven.
Hetzij ‘de werkgevers bij de Rij.ksiver.eikerinigsbank
zijn aangesloten,, hetzij het ongeva’lien.r’isdco op derden
is oivergedraigen, dien wel ‘de werkige’ver het risico ge-
heel voor eigen rekening heeft genomen, aan al deze
gevallen ligt het .beginsal ten grondslag dat de ônder-
nemin, de middelen ‘voor ‘de dekking der geldelijke
gevolgen vier oigevallen op zich moet nemen. Draagt
de Rijksvcr.zekerinjgsbank het risico dan is ‘daarvoor
premie versdhuldiijgd,
r
vio
ij
g
,
exns
tarieven door de Kroon
vast te stellen. Men kan licht :b
gr
ijp
en .dat ‘die tarie-
ven in de eerste jaren ‘dat ‘cle wet werkte, niet veel
anders beteeikeniden. ‘dan een slag in de lucht. Vandaar
dat de-wet ‘de mogelijkheid liet ‘van herziening, waar-
aan alleen dan terugwerkende kracht kon worden
toegekend, wanneei idiie herziening ‘tevens een ver-
inging inhield. Bevrediigen kon ‘deze ‘regeling niet,
wijl ‘door o,plhe,ffinig ‘van ondernaiiiingen. deels zij diie
werkelijk tot het premieiversoho’t hadden bijgedragen
niet werden bereikt, deels de nieuw opgerichte en-
derneminigen, die nimmer- de te hoo’ge preimiëii had-
‘den opigebraoht, ‘thans van de situatie profiteerden.
Daarom heeft men er nu het ‘volgende op ‘bedacht.
15Juni 1921
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
513
Er wordt uit evenitueelo premiieoverschotten een
reservefonds gevorind. Prensietedrorrten worden hier-
uit op hun beurt bestreden. Men hoopt daarmede de
noodige stabiliteit in de tarieven te kunnen bereiken.
Eerst wanneer bedoeld fonds één millioen over-
schrijdt en er dus een sterke aanwijzing is dat de pre-
mies te zeer aan den 1zooigen kant zijn hereilcen4d, kan
een tijdelijke verlaging der tarieven worden inge-
voerd, doch afleen voor die werkgevers, welke ten
tijde der reservevorming bij de Bank waren aange-
sloten.
De basis van de premieberekeniing voor de Rijks-
‘verzkeningeba,uk is de loonlijst, die elke werkgever
volgens voorgeschreven model moet aanhouden. Door
de uitbreiding der wet tot tal van kleine onder-
nemertje.s zou het niet doenlijk zijn en bovendien aan
het financieel belang niet-igeëvenreditgden a,diministaa-
tieven omslag meebrengen, dit stelsel consequent te
handhaven. Werkgevers die in den rgel slechts één
arbeider in dienst hebben, zullen rvan de verplichting
tot het aanhouden van loonlijste.n kunnen worden ont-
heven; zj zuJlen een gç,fixeerd preaniebedrag onaî-
hankelijk van het uitgiekeerde loon betalen.
De werkgevers die
bij
de Bank izijn aangesloten,
evenals zij idie het risico aan een naamlooze vennoot-
schap of rechtspersoonlijkheid bezittende vereeniging overdroegen, hebben uit den aard der zaak geen direct
belang bij de vraag welke schadeloosstelling aan een
gctref:Feno is toegekend. Anders is dat met de eigen-
tsico-dragers. Deïe krijgen in den regel maandelijks
de rekening thuis, van de aan getroffene.n in hun
dienst ve.rstrchte vergoedingen. Is echter een, vaste
rente toegekend, dan betalen zij daarvan (onder hel.
voorbehoud, waarop wij beneden terugkomen) in eens
de contante waarde. In het feit dat, bij vaststelling
dier contante waarde geen rekening gehouden werd
met de mogelijkheid dat de getroffene bij overlijden
nog nagelaten betrekkingen zou kunnen h’ehben, die
evenze.sr aansrrank op ‘rinte zouden kunnen doen
gelden, sdhool voor de ‘eigen-risico-di’agers een voor-
deel. Zij zullen zich in het genot daarvan vooritaan
niet meer kunnen verheugen,
wijl
de contante waar-
den op den aaizgedndden grond met 5 pOt, worden
verdioo.gd Dit pércentage zal in den vervollige ook permanent gelden als rentevoet ‘voor de berekening
der hierjbedoelde contante waarden, in tegenstelling
tot het jaarlijks wisselende percentage, dat afgeleid
weri van de gemiddelde rente, die de Rijksverzeke.
ringsbank met haar effecteniportefeuille had ge-
kweekt.
De betaling der contante waarde, welke wij hier-
boven ten •tooneele voerden, was voor de eigen-risico-
dragers bij toekenning eener vaste rente tot dusverre
imperatief voorgeschreven. De nieuwe wet stelt thans
‘ook deze ondernemers in de gelgeniheid, evenals zij
dit tevoren reeds deed ten opzichte van de vereeniging
of ‘naamlooze vennootschap waarop het risico was over-
gedragen, om onder dezelfde waarborgen van pand-
geving als bij risico-overdracht is voorgeschreven in
plaats van d’e contante waarde de werkelijke uiiikeerin-
gen aan vaste renten door de Rijksverzekerin’gsbank
verricht, ‘periodiek aan ‘deze .terug te ‘betalen. Rijk en
Provincie (niet de Gemeenten) zijn
vrij
van pand-
geving.
D.
De uitvoering ‘der verzelcei’ing.
De Ongevalienwet-1901 regelde op eenigazins on..
systematische wijze – althans wat de plaatsing der
hoofdstukken betreft – datgene wat betrekking had
op het met de uitvoering der wet belast orgaan, de
Rij.ksverzekeringsbank. Hoofdstukken ‘III, IV, XIII,
XIV en XV der wet waren hieraan
gewijd.
Men heeft
het raadzaam geoordeeld ‘de Organisatie der Rijksver-
zekeringsbank thans bij afzonderlijke wet van 9 Octo-ber 1920 Stbl. No. 780 te regelen, hetgeen ook hierem
juister is, ‘daar ‘de taak ‘der Bank sedert 3 December
1919 zich ook ‘tot de Inivali’diteits- en Ouder’dom’swet-
ten uitstrekt. Het spreekt vanzelf dat bovengenoemde
hoofdstukken der Ongevsilenwet hierdoor nagenoeg
geheel konden vervallen.
De nieuwe wet handhaaft heit uit diie personen be-
staande door de Kroon benoemde directorium, bestuur
genaamd. De raad van toezicht, ongeveer gelijk te stel-
len met het college van commissarissen der naam.
looze vennootschap, treffen wij eveneens in de nieuwe
wet aas. In afwijking van de wijze, waarop voorheen
de vertegenwooildigers van werkgevers en werkne-
mers in dien Raad aangewezen werden, is thans be-
paal’d dat de acht vertegenwoordigers (vier der werk-
gevers en vier der ‘werknemers) in den Raad van
Toezicht met hunne plaatsvervanger’s voortaan ieder
voor de helft zuilen worden iaangewetzen, door de
verkgev’ens- en werkneinersi’eden der beide Verzeke-
i’ingsraden. Boven’dien wordt door den Minister ,,een
cneiven aantal” leden met piaa’tsvervangers aange-
wezen.
De voorschriften welke men in ‘de Ongevallenwet
aantrof betreffende de belegging ‘der beschikbare
gelden, vinden wij eenjigazins ‘aangevuld, ook in de
organ!isaitie’wet terug. Nieuw is, dat de gelden van
het invaliditoitsfonids ook op andere wijze dan
‘de opsoninzinig in •de wet aangeeft, kunnen worden
belegd, ‘mits de belegging strekt ten bate van de
volksgezondheid. De helanjgrijikste wijziging op dit
punt
schijnt
ons echter, dat de Bank ‘voortaan ten
opzichte van directe of indirecte provinciale-, ge-
m’eenteljike.. of w’ater’schapsleen.ingen als bankier kan
optreden; immers dergelike leeningen zal zij voortaan
geheel of gedeeltelijk kunnen overnemen. Mits ‘daar-
bij geen al te onereazse ‘vooirswiaarden worden gesteld,
zal ‘men deze bepaling wel]ieht kunnen begroeten als
een welkom middel om eenigszins tegemoet te komen
aan ‘de credietmoeilij!klheden waarmede tal van e-
meenten in den laatsten tij!d te kampen hebben.
De nduninisitratiekosten der Bank komen ten laste
van de ‘onder haar beheer staande ongevallen-, in-
validiteits- en o’udeiidomsfondsen. Wat ‘de ongeval-
lenverizakeni,nig betreft worden deze kosten weer ver-
haald op ‘de werkgevers. Tot dusver betaalde het Rijk
echter “de helft der bezoldiging van bestuursleden en
ambtenaren. Een Algemeene Maatregel van Bestuur
zal nog nader moeten vaststellen ‘hoe d’at in den
vervolge zal gaan.. Vast staat reeds nu dat het Rijk
in elk geval niet meer dan 1 millioen der ongevallen-admin.istrati’eiko!sten voor zijn rekening zal nemen.
Met het oog op de uitbreiding die de verzekering
ondergaat, zullen de werkgevers gezamenlijk, zoowel
als individueel, door ‘deze limiteering van ‘het Rijks-
aandeel niet
onwaarschijnlijk
meer in de aidrnini-
stratiekoeten hebben bij te ‘dragen, dan volgens, cle
ou’de ‘regeling het geval jzou geweest zijn. Dat kan
evenwel ‘ook nog wat meevallen, eenerzij’ds door een
vereenvoudiging die wordt aangebracht, anderzijds
‘door mogelijke invoering van decentralisatie.
De bedoelde vereenvoudiging bestaat in de ophef-
fing
der
paaselij1ce commissies.
De taak tdáer com-
missies, t6t dusverre omschreven in art. 86 ‘der Onige-
vallenwet, ‘bepaalde zich er in ide pr;actijk toe beroep
in te stellen tegen beslissingen van het bestuur der
Rijks’verzekeningsbank. Z66 spora’diisch kwam dat
echter voor, dat de opheffing geenszins alseen gemis
zal worden gevoeld. Enkele malen verzocht het be-stuur der Bank een commissie, wanneer een princi-
pieele kwestie in het spel was, ‘van een beslissing in
beroep te komen. Ten einde ide mogelijkheid om aldus –
een uitspraak ,,’in het belang des’, wet” uit te lokken,
ook in de toekomst te behouden, kunnen vo’]:gen
s
de
nieuwe redactie van art. 86 door de. Kroon aan te,
wijzen ambtenaren op verzoek van het bestuur dei-
Bank beroep instellen. De uitspraak die als uitvloei-
sel daarvan gewezen wordt, tast het recht van den be-
trokkene, uit de ‘oorspronkelijke hesaiissi.ng voort-
vloeiende, niet aan.
De
decentralisatie,
waarop wij hierboven duidden,
die iwellicht in het algemeen niet tot bezuiniging zal
514
ECONQMISCH.STATISTISCHE BERICHTEN
15 Juni 1921
leiden, maar dan toch de directie-administratiekosten
der Bank zou kunnen verminoren, is voorshands nog
slechts facultatief gesteld. ‘Een Algemeene Maatregel
van Bestuur kan bepalen, ‘dat zekere thans aan de
Rijksverzekeringsbank opgedragen werkzaamheden
door de Raden ‘van Arbeid zullen worden verricht.
Men heeft daarbij op het oog gehad, ‘het toezicht op
het aan- en bijhouden ider loonlijsten, de vaststelling
en invordering der ‘pramiën e.d. Alvorens echter de
invoering der invaliditeits. en eventueel ook der
ziekt,everzekering behoorlijk haar besl’ag heeft gekre-
gen is daadwerkelijke invoering der decentralisatie
niet te verwachten. Toch ‘krijgen de Raden van Arbeid
in veiband met de uitvoering der ongevaileniverzeke.
ling reeds thans iets, zij ‘het van zeer bescheiden be-
teekeriis, te verrichten. Het betreft ‘de uitvoering ‘van
art. 29 [der wet, waarin verschillende rechten en ver-
plichtingen van den getroffene ten opzichte van de
Rijksverzekeringsbank in ‘verband met de vereischte
contrôle zijn, vervat. O.a. zeil de getroffene de (hem
vanwege de Bank gedane aanwijzingen op geneeskun-
dig gebied moeten opvolgen. Hij kan daartegen be-
zwaren hebben. Zijn ‘die bezwaren van geneeskundi-
gen aard, dan wordt een hernieuwd onderzoek (door
een commissie van drie geneeskundigen ingesteld. In-
dien de bezwaren van anderen dan geneesk’undigen
aard zijn, onderzoekt het bestuur van den Raad van
Arbeid door de Bank aan te ‘wijzen. De verklaring
van dien ‘Raad is dan van bealissende beteekenis ton
aanzien van het voortduren van ‘het recht op rente.
E. Slot.
De voarnaamste wijviigingen die de Ongeivalien.wet
heeft ondergaan hebben wij in het voorgaande weer-
gegeven:
Peil
van punten, op zichzelf wellicht van
belang, doch betrelckinig hdbbende op zuiver techni-
sche aangelegenheden, moesten wij, met het oog
op onze ruimte, buiten bespreking laten. Evenmin
wij dden wij aandacht aan een onderwerp, dat bij
‘de totstandkoming der wet tot levendige gedach-
tenwisseling aanleiding gaf, nl. de kwestie van
den
bijslag
op de renten van de getroffenen, welker
uit’keeringen gebaseer,d zijn op de v66r-oorlogsche
bonen.
Wij
doelen ten aanzien daarvan slechts
mede ‘dat een oplossing voor jde moei’lijlkheiid in dezer
nog altijd niet gevonden is en de behoeftigen ook thans
nog doo’r het Koninklijk Nationaal Steuncomiité ge-
steund worden.
De datum van inwerkingtreding der nieuwe wet
wordt nader bepaald. Eerst zes maanden na dien datum
worden de nieuw onder de wet vallende ondernemin-
gen en daarmede gelijk(gesteJide werkzaamheden effec-
tief in de verzekering betrokken. Het is dus, in ver-
band ook met veitehillende nog te treffen uitvoe-
ringsmaatregelen, voorloopig niet te zeggen, wanneer
de uitbreiding der ongevalleruverzekering ook prac.
tisch een feit zal zijn. J.
c
VAN DAM.
Amsterdam, Mei 1921.
HANDELSA1BITRA GE.
Onder dit opschrift doet Mr. A. J. Verstegen in
No. 282 van dit blad eenige ,,urgente verbeteringen”
aan de hand, welke naar zijn meening de arbitrage-
reglementen [behoeven. ‘Om
zijn
doel te ‘bereiken, richt-
te
hij
zich ,,niet in de eerste plaats tot rechtsgelerd
publiek doch veeleer tot handels- en ‘bedrjfskringen”.
Wie in het openbaar rechtsgeleerde adviezen geeft
aan leeken op juridisch gebied, mag wel zeer voor-zichtig te werk gaan. Zijn lezers toch ‘kunnende al. of niet-juistheid van het voorgedragene niet beoor-
deelen: Ik gevoel mij daarom verplicht er ‘tegen p te
komen, dat Mr. Verstegen ten eanzien ‘van ‘belangrijke
punten rechtsoplossingen ‘aangeeft, waarvan de juri-
dische mogelijkheid t’wijfelachtig is.
Zijn geschrift betreft in hoofdzaak dc wraking van
nrbiters, die volgens Önze rechtspraak door ‘den Rech-
ter moet worden ibeoordeeld. Om te ontkomen aa’n
het hierdoor veroorzaakte oponthoud, worden twee
middelen aanbevolen.
In de eerste plaats adviseert Mr. V. arbiters om,
na een – door hen onredelijk geoordeelde – wraking
de behandeling der arbitrage voort te zetten en uit-
spraak
te doen, dus
het crrbitraa2 geding vjiet te schor.
sen
totdat de Rechter over de wra’king heeft beslist.
Het is niet uitgesloten, dat na een procedure in
drie instanties ten slotte de Hooge Raad ‘zulks met
Mr. V. geoorloofd zou achten. Schrijver had echter
niet mogen nalaten to vermelden, dat let een,i’ge
rechterlijke oordeel, dat ‘tot dusver in Nederland over
deze kwestie werd uitgesproken, het
tegenovergestelde
uitmaakte en
de schorsende kracht der wraking
aannam.
Rechtbank Rotterdam 15 December 1915 ‘(W. 9930)
overwoog, dat die schorsende ‘kracht moet worden ‘aan-
genomen ,,omdat uit de wetsbepalingen omtrent deze
wraking in haai’ onderling verband en in het licht
harer wordingsgesclhjedenjs ‘beschouwd, blijkt, dat zij
geen rechtspraak door den Rechter, wiens wraking is
voorgesteld, in de aanhangige procedure nio gelijk
achten,
totdat de onzekerheid omtrent zijn onpartij.
dig’heid zal zijn opgeheven”en verder: ,,dat dus de
scheidsrechters in deze, door, nadat hun wraking was
voorgesteld, niettemin door te gaan met de behande-
ling van de zaak en dawriv te beslissen,
zonder de
beoordeel’ing van de nrraking door den ‘bevoegden
Rechter af ‘te wachten, een daad ‘hebben verricht in.
strijd met de wetten, in het belang der openbare 4C>rde
gegeven, en hun uitspraak moet worden nietig ver-
klaard”.
Op grond van di’t redhterlijk oordeel acht ‘ik het
advies aan arbiters-leeken om ,,niettemin door te gaan
met de behandeling van de zaak ‘en daarin te beslis-
sen” niet wel te verantwoorden. Schrijver had in ieder geval zijn lezers op d’it gevaar uitdrukkelijk behooren
te wijzen, te meer waar ‘hij zich zelf heeft ingeleid
als een uiterst voorzichtig raadgever, met ‘de zinsnede:
,,En in eik geval vermijde men met de grootste
angstvalligheid voorzieningen, die inbreuk maken op
wetsvorschriften van dwingenden aard.”
In de tweede plaats adviseert Mr. V. om – ingeval
het met de schorsing ,,onverhoopt” niet goed mocht
a’floopen – gebruik te ‘maken van het ‘woord
,,sum-in.ierlijk”
in art. 626 lid 3 W. ‘v. B. R. ,,waardoor de
wrakingsprocedure niet langer zou behoeven te duren
dan hoogstens enkele weken”.
Volgens schrijver wil namelijk het wetsvoorschri,ft, dat d’e wraking ,,summier]ijk” wordt berecht, zeggen:
,,een vlug onderzoek, zonder herhaalde uitstellen,
zonder uitvoerige conciusiën, zonder termijnibepalin-
gen voor pleidooien dnz.; ,,summienljk” wijst op een
spoedbehandel’ing, direct of binnen korten tijd door het vonnis ge’u’olgd. Dit zelfde geschiedt ook bij de
behandeling eener faillissemen’ts-aanvrage …. ”
Op
zijn
zachtst uitgedrukt is de juistheid van dit
betoog zeer twijfelachtig. Volgens ons meest ‘bekende
handboek over het Wetboek van Burgerlijke Rechts
vordering ‘(Van Rossam, 2e deel biz. 245 en 246) be-
teekent ,,summierljk” in art. 626 iets geheel anders
dan Mr. V. meent. ,,Dat woord duidt aan” lezen wij daar ,,dat gevolgd moet worden de procedure, gere-
geld
bij
de artilelen 138 sqq. (oud)”.
De niet-deskundige lezer wete namelijk, dat onze
wet vroeger kende een ,,summiere” procedure, die
aanving met een dagvaarding, waarna wederzijds een
met redenen omkleede conclusie werd genomen en ook
een dag voor pleidooien kon wor’den bepaald. Die pro-
cedure werd afgeschaft door de Wet Hartogh, zoodat
thans, gelijk van Rossem ‘opmerkt, het voorschrift van
art. 626 niet meer is
op
te volgen:
,,op de eenig be-
kende wijze van procedeeren zal dus nn de wrakirugs-
procedure moeten worden gevoerd.”
Volgens dezen gezagheb’benden schrijver duidt dus
het woord ,,summierlijk” volstrekt niet op ,,een vlug
onderzoek” enz., gelijk Mr. V. meent, doch op een
15Juni 1921
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
515
wijze van procedeeren, die niet meer hestaat, ‘zoeda.t
niets anders dan het gewone iangdraclige proces uno.
gelijk is.
De vergelijking van Mr. V. met art. 6 Paillisse-
mentswet gaat evenmin op. Volgens vaststaande
jurisprudentie heeft het woord ,,suxn.mierlijk”
daar
een geheel andere beteekenis, namelijk dat de Rechter
aan de regelen van het
wettig bewijs in
burgerlijke
zaken niet gebonden is (Molengraaff, 4e druk, II blz.
947).
Ik treed hier niet in eigen beschouwing over de
oplossing der behandelde kwestie. Doel van dit schrij.
ven was slechts, de ,,handels- en bedrijfakringen”.
welken Mr. V. ,,tweeërlei weg” rwijst om aan de .wra-
kingsmoeilijkJieid te ontkomen, te waarschuwen dat
die wegen glibberige paden zijn, waarnaast de af-
gronden der, open revhtsvragen gapen.
Geen gids mag deze wegen zonder ernstige waar-
schuwing aan argelooze wandelaars aanbevelen.
1)
Mr.
W NOLEN.
IJONDENSCHE CORRESPONDENTIE.
De mijnwerlcersstakin.g; de moeilijlclse-
den in de icatoenwijverheid; de positie
der regeering;
afschaffing
der garantie-
prijzen voor graan; de Key Industries
Bill; handelsbeweg.ing over de maand
Mei.
Onze Londensche correspondent schrijft ons d.d.
11 Juni 1921:
At last th e m i n e r
s’
s t r ik e shows some sign’s of coming to en end. Yesterday the Federation agreed
that a ballot of the members should be held next week.
The •terms of the empioyers’ offer are not yet offici-
ally made ‘public, but in a widely circulated statement
it is said that the ‘offer covers an assurance of a,
minimum subsistence wage to the io’west paid svor
kers, a reduction of, not more than. 2/- until August 1
and. ljh’e promise of a co-ordillating iNational Wages
Board. The
men
are to be asked to choose between.
these terms and a continuance of the .stru’ggle fr a
National Board a.nd the pool. Opinion is divLide4 as
to whether, even now, there will be agreement, bul
as the Executive takes the view that it will reuire
a two-thirds majority to.authorise the carrying-on of
the strike, it is !probabie that the strike will be called
off as from Monday week. The ‘bailot will be held next
Wednesday, and the result will b’e knowu en Friday.
With this worst factor in our present discontente
removed, there is some hope that the ‘other disputes
will’ also come to a speedy conclusion. The cotton,
employers and the men are again in contact with one
another, and there never• was much substance in the,
clasli. Even on,rthe anti-Labour side it was recognised
that the employ.ers were, a little ha.ty, and the net
effect of the ‘lock-out has been to hand a cotton-
district over to the Labour Party at the bye-election.
at Heywood. We may expect that the La’bour Party
will register a goed many more victories in the neaT
1)
De Redactie verzocht mij aan dit artikel een eigen.
beschouwing toe te voegen. Het komt mij voor dat de be-
spreking van vragen als deze in een. juridisch vakblad
thuis behooren, doch ik wil, hier wel, aan toevoegen, dat
naar, mijn meening, bij het. tegenwaordige art. 626 B. R.
en de opvatting, te dien aan.zien van de rechtspraak, een
goede oplossing van de wrakings-moeilijkheid niet bestaat.
Onder ,,goede oplossing” versta, ik een zoodanige, die niet
de waarschijnlijkheid van nieuwe moeilijkheden en pro.
cedures in zich sluit (zie boven). De, arbitrage-reglenien
ten kunnen hoogstens de mQeilijlcheid.
beperken,
door lo.
voor kwaliteits-geschillen voor te sçhrjjven eew onderzoek
en rapport van
deskundigen,.
zoo noo,dig, gevolgd door, arbi-
trage. (vgl. Arbitrage-Bepalingen vaq de Conditiën der
Rotlerdkmscke Granbeurs) en 2o.
de,wrakende
prij
te ge.
laaten om binnen, zekeren korten teriiijn cle wraking dor
dagvaarding aaah.ngig te maken – op straffe van, verval
en nietigheid – hij zekere Rechtbank, die in hoogste
instantie zal beslissen. De chicaneuse wra.ker zal daartoe
niet licht overgaan. , W. N.
future, for there is no doubt that the opinion of the
werkers is again swinging over in favour of politica]
action, as it always does .when ‘trad’e is bad, and the
possibility of successful strikes declines. This well-lcnown periodicity ought to convince one that there
never was very much in the talk of revolution in this
country. When trade is good, the men are as a rule
much toe anxious to make money to indulge in the
luxury of upsetting the country over theoretic]
grievances, though they will fight ‘hard enough ‘over
wage claims. It rather looks, toe,, as if employevs were
beginning to realise the danger. of makïng ,,It’s your
wages they want” the cry with which the Labour
Party will sweep on to victory in the event of an
unexpected General Election, whidh is.again expecteid
to be somewhat sooner than lis.generally aiwaited. The
fact is that the strikes and the trade depression have
made the financial position of the Government an
exceedingly bad one, end i t b e c o m e s n o
w
a
question whet.her the Coalition is not
geinig to .fall to pieces over the very
delicate pr’oblem of economy. The trend
of public opinion is shown by the refusal of the
Heuse of Oemmons recently to vete for either a higher
salary er for the paynient of the railway-fares of
members. It was evidently thought that public opinien
would ‘not stand it, though no doub’t the knowledge
that the Labour menrbers would suffer mest by the
present position being continueid had something to do
with it. On the absolute merits of’ the care, it is dear
that the Government was quite riglht, for it is
obvious that a salary of £ 400-before the war repre-
sents some £ 8-900 now, and that the poorer members
must be Jaaving a very bad time indeed. But it is
quito dear that economy is a very goed stick to beat’
the Government with, se good, in fact that politicians
are using it for more than it is wr.th. At a bye.
election in what was thought to be a perfectly, safe
Loudon Censervative district, the Government eau-
didate ‘was heaten by ‘a large i1ajority by a ‘mau wh’ose
only qualification was the repetition of the’ cry of
.,Anti-Waste”. Naturally the Opposition Prees is
delighted, bul for my own part, 1 feel that the cry of ecenomy is likely te degenerate into sordid reaction
against any kind of
desirabl,e
expenditure, u.nless some
care is taken te educate the electorate. 1 do not see
that the country is really likely’ to be ibertter off merely
because we have cut dowu ‘the educa-tion estimates, er
reduced the expenditure en public health.
As things are, the who’le social reform
programme of the .Government is in
r u i ns. A the very moment ‘when the censumer is
to he bled by the Anti-Dutmping Bill, the Govern-
men annc>uqaces that it intends te drop the whole
scheme of gunranteed prices to the farmers, and, with
it; the policy of’ Agricuitural Wages Boards which
represen’ted- the compeiisation to the labourers. There
is no need. to regret the disappearance of’ these
measures, which kept wages above the economie level
en the one hand, and gave farmers an nneceno’mic
price for their products, but it is significant of the
panic of the Government. For, nothing was more
popul.ar a shert wihile ago than the piea,that we must
subsidise our farmers because of the dange’rs of a
shertage of feod in the ,,next war”. Now the danger
seems suddenly to have vanihed. As for the Labour.
ers, they have received a nasty shock,, but it is tims
people realise that it is much better for these men to
earn higher wages in industries that can afford to
pay them, than that we should continue to try to ‘keep
men en the land al wages which can only he paid at
the expense of higher taxation, that is, reducing pur.
chasing power elsewhe’re.
But if the farmer is to be deprived of assistance
in his vay, it is really difficult’ te see how the
Government proposes te go en with the K e y 1 n. d u s t r i e s B iii. 1f the farmer is to be invi’ted to
stand en his own f eet, why sheuld not the business
516
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
15 Juni 1921
man be asked to do the same. The action of the ‘Gov-
ernment, in other wor’ds, whilst immediately it
relieves them of the necessity of a certain amount
of expenditure, is undermining the whole case upon
which it attempted to defend the protection of Key
Industries. It can hardly ‘be said that the safeguard-
ing of the food-supply of the people is less important
than the safeguarding of the supply of optical glass.
1f, then, the suppiy of food is independent of
measures intended to keep up current production in
this country, it is not easy to see why the user of glass
should pay indefinitely a higher price in order that
glass works may be iept going over here.
The Key Industries Bill clothes the Financial
Resolutions which 1 have already discussed with legis-
lative flesh and blood. The second reading was taken
at the beginnsng of this week, and it is now clear
that the Government has nothing very much to fear
from the Liberal section of its supporters, so that
the future of the Bill would seem assured, wei e it not
for the fact that the Bill was spoken to with so littie
enthusiaam hy the very people who are hacking it.
Broadly, the Bill deals with Key-Industries in Part 1,
with Exehange Dumpiug and with Du.mping in
general in Part II, and contains certain general dis-
positions in Part III.
The maximum amount of protection to be given
the seheduled Key-Products is 33Y
3
tper cent, so that
these duties are only to be charged, in the oase of
articles otherwise dutiable, to the extent that their
present protection is below the figure fixed in the
bill. The products of the British Empire are to be
free. 1f the dutiable article forms part of a corn-
pound, the artiele is not taxable ,,if the coinpo’uncl is
of such a nature that the article ‘liable to duty has
lost its identity”. The Board of Trade is given power
to issue lists of dutiable articles, and cases of disputed
inciusion or exclusion are to be remitted to a referee
appointed by the Treasury, whose decision shail be
final.
Cases of dumping or of exchange-dumping are to
be roferred, en complaint made to the Board of Trede,
to a Oommittee of T.hree, chosen from a panel of
persons mainly to be of commercial and industrial experience. 1f the complaint is substantiatcd, then
the Board of Trade is given power to issue orders
applying duties of one third of the value to such
goods. Articles of food and drink are exempt, bat
goods from the British colonies are not exempt under
this section of the Act.
One of the mest important aspects of the bill is
the definition which is assigned to certain basie con-
cepts. Thus, the value upon which the duty is to ho
imposed is the O.I.F. Price, vhilst the existence of
dumping is to be proven from a difference between
the sale price here and the ,,cost of production”.
Wheu the Bill, is lookecl into, howover, it is found
that by the oost of production is meant only ‘the
,,wholesa.le price at the works charged for goods of
the class er deseription for eonsumption in the coun
try of manufacture”. The limiting conditions for the
imposition of suc.h duties are that ,,employment in any industry dn the United Kingdom is being or
lilcely to be
seriously affected”, and, in the oase of
exchange dumping, that ‘the goeds are sotd at ‘priees
which ,,are below the prices at whic.h similar goods
can be profitably manufactured in the United King
dom”. Oonsequently, this form of dumping cannot ‘be
held to oxist in cases in which no such si.milar goods
can be manufactured in this country, but it is also
fairly dear that the terms are sufficiently wide to
admit ‘of the bill ‘being applied to a very numerous
class of objeets. What is meant by profi’table manufac.
ture in ‘this country is not explained, though it is
dear that all manufacturers must produce at a loss
someti’rnes.
The debate was not remarkable for novelty en
either side of the House, but it is dear that the
Government has abandoned the ideá tha’t the exchange
clauses could be ‘defended by reference to any allevi-
ative effect they ‘might have on the European situ-
ation. No serieus effor’t was made to show that they
would do anything more than keep goods out of the
country. That they must make the exchange situation
worse was ‘hardly disputed. By harping on the German
dan,ger, some awkward rocks were avoided. The
Opposition hardly made enough of the glaring incon-
sistency between this bill and the desire to make
Germany pay, probably for the reason that the
ordin’ary Free-Trader in this country is torn between
a ‘desire to make Germany pay, ‘a fear of the conse.
quences if Germany does pay, and an intellectual
difficulty in squaring reparations-payments with
other imports. The Labour Party hardly took any
part in the discussion, though one member made an
excellenL speech. There is a rumour to the effect that
a bargain has been made between the Government and
the Labour P’arty on the Bill, by which the Party
will refrain from the debate in return for Govern
men’t support in the matter of salaries or other assis,
tances to members of the House. This, 1 think, is not
to ‘be credited, the sad truth being that the average
Labour member is half a protectionist at heart, and
that in any oase their ignorance of trade matters
prevents them from putting up much of a fight, oven if they desired to oppose.
The preliminary trade figures for
t h e 1 a s t in o n t h are cxceedingly bad reading.
As compared to a month ‘ago,
Imports have fallen by £ 3,7 millions to £
86,3 inilis.
Experts
,,
,,
,, ,,
16,8
,,
,, ,,
43,1
Re-exports,,
,,
1,,, 1,3
,, 7,2
Oompared with a year ago, howe’ver, imports are
down by nearly £ 86’/ millions, exports by £
76Y
mil-
lions, and 1e-experts by £ 13 millions. This is equiv-
‘alent to 48, 64 and 64 per cent respectively. For the
five months of the year, the decline respectively is
44, 36 4, 42 per cent. Of course, prices have fallen
in the current year, but the effect of dislocation is
only too dear.
INDEX-CiJFERS.
Algem.
Gem. pon-
Ilerleid
index-cijf.
denkoers
algemeen
van ,,the
over de
index-
Datum
Economist”
afg. mnd.
cijfer.
1
Januari
1914
………
119,2
12,11
1
1
119,6
1
Januari
1915
……..
127,3
11,78
124,1
1
Januari
1916
……..
151,6 11,02 138,3
1
Januari
1917
……..
223,0
11,68
215,6
1
Januari
1918
……..
263,2 11,06
240,9
1
April
*………
266,6 10,895
229,4
1
Juli
,………
277,5
9,37
214,4
1
October
,………
283,5 9,86
228,1
1
Januari
1919
……..
277,0
11,19
256,6
1
April
,… ……
259,4 11,60 249,1
1
Juli
,.
……..
293,2
11,70
284,0
1
October
,.
……..
308,1
11,06 282,1
1
Januari
1920
……..
334,7
10,14
281,0
Einde Januari
1920
353,1 9,83
286,7
11
Februari
,…..
370,9
8,985
275,9
,,
Maart
,…..
379,6 10,125
818,2
April
,…..
374,2 10,65
,
329,9
Mei
372,7
10,655
328,7
Juni
356,7
10,905
322
Juli
358,0 11,107
329,2
Augustus
……
352,0
11,01
320,8
September,.
….
347,5
11,21
322,5
October
,.
….
326,1 11,20
1
I
302,49
November ,.
….
299,7 11,37
282,08
December
,
…..
269,3 11,31
252,1
Januari
1921..
255,3
11,37
1
1s
240,4
Februari
..
….
235,3
11,34
220,9
Maart
,,
..
231,7
11,36 217,9
April
,…..
224,0
11,30
209,5
Mei
. .
223,2 11,17 194,8
Het index-cijfer
der
groothandelsprijzen
aan het
ind van I’Jei is 19 punten lager dan aan
het eind
van April; maar, in vergelijking met de ‘beweging der
15 Juni 1921
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
517
voorafgaande maanden, is deze verandering
wo
ge-
ring, dat men, wat betreft het totaal-cijfer, practisch
kan zeggen, dat de daling in Mei tot stilstand is ge-
komen. Dit algemeen resultaat is het gevolg van een
aanzienlijk aantal tegenstrijdige bewegingen in de ver-
schillende groepen. Zooals men zal zien uit den hier-
onder volgenden staat, werden voedingsmiddpleu over
het algemeen goedkooper. Granen en vlesch geven
weinig verandering; de meest noemenswaardige be-
wegingen waren een daling in den prijs voor varkens-
vleesch en een stijging voor rijst en geïmporteerde
tarwe. Andere voedingsmiddelen daarentegen daalden opmerkelijk, hetgeen voornamelijk voortkwam uit een
inzinking der boternoteeringen en het goedkooper
worden van dft suiker.
Hieronder volgt de gebruikelijke – aan ,,The
Economist” ontieende – tabel:
Data
Granen
en
h
0
C1C
inaere
vee-
dings. cel-
stoffen
eij-
stoffen
Dive,-
een:
0
lan.
hout.
rubber,
enz.
Totaal
Ig..
meen
index.
cijfer
Basis (gemidd.
1901-5) .
.
500 300 500
400
500
2200 100,0
1 Januari1914
563
355
642 491 572
2623
119,2
1 April
,,
560
3504
6264
493
567
2597
118,0
1 Juli
,,
5654
345
616
4714
551
2549 115,9
1 October
,,
646
405
6114
4724
645
2780
126,4
EindeDec.1914
714
4144
509
476
6864
2800
127,3
1915 897
446
731
7114 8484
3634 165,1
1916
1294
553
11244
8244 1112
4908
223,0
1917 12864 686
16844
8394
13484
5845 263,2
1918
1303
7824
18054
816
1337
6094
277,0
1919
14414 8814
2442+
1145
1453+
7364
334,7
Jan.1920
1461
8574
27024
12114 15354
7768 353,1
Febr.,,
1454
8864
29514
12534
16144
8160
370,9
Mrt..,,
1508
914
29744
1246
17094
8352
379,6
April,,
14984
908
29384 12324 16544 8232
374,2
Mei
,,
1484
9814
2819
12954
1619
8199 372,7
Juni
,,
1511
9294 2562 1289
15554
7847
356,7
Juli
,, 1499
934
2594
1308
1541
7876
358,0
Aug.
,,
1438 927
2521 13024
15544
7743
352,0
Sept.
,,
1504
928
23624
1311 15394
7645
347,5
Oct.
,,
15604
9004
19514
13164
1446
7175
326,1
Nov.
,,
1478
8694
1651
12594
1336 6594
299,7
Dec.
,,
1344
805 1284
1216
1275
5924
269,3
Jan.1921
12954
797
1187
11284 1209
5617
255,3
Febr.,,
11764
771
1038
1053
11374
5176
235,3
Mrt.
,,
1212
727
1030 1003
1125
5097
231,7
April,,
1196
723
1031
936 1043
4929
224,0
Mei
,,
1195
691
996
963
1065
4910
223,2
De daling der weefstoffen is slechts voor ecn be-
trekkelijk klein percentage te wijten aan katoen, maar
jute,
zijde
en hennep noteeren lager, terwijl vlas ge-
stegen is.
In de woimarkt bleef de stemming vast en men
hoopt in Bradford op een spoedige herleving der za-
ken, ten minste wanner de ‘kolensbaking spoedig be-
eindigd zal zijn.
De
stijging der deifstoffengroep vindt hoofdzakelijk
haar oorzaak in de noteering van lood, tin en koper,
waarover men ook een artikel vindt in do ,,Economist”
van
28
Mei j.l. De zaken in ijzer en staal staan
Data
Granen
en oleesch
1
Andere
dings.
en ge nolm.
Weef.
stoffen
Delf-
stoffen
Dhr.
sen:
oliën,
hout.
rubber.
enz.
Totaal
Einde Nov. 1918 ..
100 100 100 100
100 100
Sept.1919
.
.
108
104 107 116
97
106
Dec.
1919
.
.
112 113 132 126
104
118
Mrt. 1920
..
117
116
161
138
123
134
Aug. 1920
..
111
118 136 144 112
124
Sept. 1920
..
117 119
128
145
110
123
Oct.
1920
..
121 115
104
145
104 116
Nov. 1920
..
115 111 89 139 96 106
Dec.
1920
..
104 103
69
134 92
95
Jan. 1921
..
100 102 64 125
87
90
Febr,1921
..
91 99
56 116 82 83
Mrt. 1921
..
94
93
58
111
81 82
Apr. 1921
..
93
93
56 104 76
79
Mei
1921
..
93 89
54
107
77 79
practisch door de voortzetting der kolenstaking stil.
in de diversengroep zijn de stijgingen in oliezaden
buitengervoon, leder bleef standvastig.
In nevenstaande tabel worden de diverse groepen
aan het eind van Mei vergeleken met de cijfers van
den wapenstilstand, waarbij deze laatste
gelijk
100
zijn
gesteld.
Stelt men de
prijzen
aan het eind van
Juli 1914
gelijk
100,
dan zouden de totale cijfers der groepen
aan
het
eind van Mei als volgt zijn: granen en vleesch,
200;
‘andere voedingsmiddelen,
190;
weefstoffen,
161;
delfstoffen,
207;
diversen,
192;
totaal,
190.
Kleinhandeisprijzen.
De verhoudingscijferg van
verbruiksartikelen, in den handel gebracht
door
de
Coöperatieve Winkelvereeniging van ,,Eigen Hulp”
te Amsterdam, Haarlem, Arnhem, Utrecht, Leeuwar-
den en ‘s-Gravenhage (voorheen E.
H.),
welke door
het Centraal Bureau
voor
de Statistiek
gepubliceerd worden, zn de navolgende.
Artikelen
1915
1916 1917 1918
1919
1920
Febr.
1Maa’t
Boonen(bruine)
175
214
136
111
146 236
207
200
,,
(witte)
200
259
338 221
238
331
245 217
Erwten(capuc.)
178
192
236
211 217 208
231 231
(grauwe)
157
177
220
191
b9
248
264
264
(groene)
160 203 140 103
130
190
187 180 142 161 135 123
197
216
223
216
,,
(boekweit)
171
200 292 312
292
367
337
317
,,
(haver)
137
150
147
120 120
200
150
150
Kaas (Leids.)
160
179
221
207 253
286 289 290
Gort
……….
,,
(Gouds.)
133
123 126
177 195 221
245 250
Koffie ……..
91 101
118
174
169 154 135
133
M:argarine .
. –
102
110 122 136 148
161
152
151
[ee1 (roggebi.)
104
–
130
144 130 130 231
154 154
(tarwebi.)
159 159 212
224
259
353
271
265
(boekw.)
152
195
324
362
314
352 329 314
Dlie (boter)
…
127
149
235
409
381
271
180 175
(patent) –
207
228
293
351
446 446
295
280
(raap)
188
208 329
540
519
395 237
216
112
122 125 122
169 328 288
209
117
283 267
417
283
417
233 217
130 160
320
680 577
343
257 237
125
154
179
193
200
207
207 200
Stijfsel
………
Stroop
……..
Suiker(basterd)
107 115 116 120 147
218
178 175
Rijst
……….
11
(melis)
97
100
103
103
121
175 138
138
Soda
……….
117
120 127
119 139
137
121 122
Vermicellj ..
203
207
272 266 300
338
328 310
rhee
……….
zeep (w. Brist.)
119 126
160
183
191
153 106 106
(zachte)
–
121 158 121 117 275 321
150 146
90
110 190 160 160
140 130
zout
………90
k
middelde ver-
ioudingscijfer8
141
165
195
228
239
264
214
207
Bij beschouwing van deze cijfers neme men in aan-
nierking, dat het voorkomt, dat een artikel tijdelijk
door een of meer der
6
coöperaties niet werd ver-
kocht, wat van invloed kan zijn op den ioop der
verho’udiingscijfers.
Da
prijzen voor het jaar
1893 werden gelijk 100
gesteld.
AANTEEKENINGEN.
U’itgif te van 5 pCt. schaticistbiljei
t e n.. –
In zijn ‘artikel ,,Discontopolirtiok. Een terug-
blik”, in de EconomiscthSta-tistjsche Berichten van
11 Mei
1921,
toekent Prof. Mr.
G. W.
J.
Bruins in
een noot op blz. 404 het volgende aan:
,,Eenigszins curieus is, dat, juist nu in. Engeland
het stelsel wordt afgeschaft, hier to lande met ingang
van
2
Mei j.l. de mogelijkheid geopend is ,,ovor de
toonbank’ bij den agent van het Ministerie van Fi-
nanciën en bij de betaalimeesters één jarige
5
pCt.
schatkistbiljetten te verkrijgen in coupures van
f 1000 en
f 25000.
De looptijd wijst uit, dat ‘het hier geldt
een kasoperatie, niet een streven invloed te oefenen
op de geldmarkt.”
De nieuwe maatregel, waarvan de bijzonderheden
in de hieronder afgedrukte bekendmaking van het
Ministerie van Financiën zijn uiteengezet, vond zijn
nieuwe maatregel gunstige
geplaatst (in duizenden
18 IVIei 1921
593
..
..
2.790
254
23
‘
736
,,
,,
428
703
26
1.740
27
,,
2.640
30′
..
..
830
31
,,
,,
152
518
ECONOMISCHSTATISTISCHE BERICHTEN
15 Juni
1921
oorzaak in den hoogen, stand van de vlottende schuld
?
de
groots ‘bdragen, die iedere manxl .vervielen en
op-
nieuw moesten worden gevraagd in verband, met het
onvoldoend succes der gediizende de laatste maanden
opengestelde
inschrijvingen
en met het, streven om
het beroep,
op
de Nederlandsche Bank zon veel moge.
lijk te beperken.
De den
19
Januari
1921
opengestelde inschrijving
leverde nog een zeer voidoend resultak’t
op,
doch.
de
esultaten van de daarna, ondersoheidenlijk ‘den 17
Februari, den
21′
Mâart, den
20
April
en
den
19
Méi
opengestelde inschrijvingen zijn niet bevredigend
,
te
noemen. Dit
blijkt
overtuigend’ uit de volgende cijférs:
Gevraagd
ingeschreven,
toegewezen
Dattun
in mi1lioenen guldens
19 Jan.
60
70,;
60
17 Febr.
60′,
53
47
21Mrt.
115;
80
78
20Apri1
75
55
48,5,’
19 Mi
65
40,5
39.
Tot
‘dusver. leverde. de.
reaulta’ten,
op.
Er werden
guldens):
2 MeiA921i
1.698
3,,,
,,
848
4
,,
970′
6
1:102′
9
,
11:395
10′,,
,,
‘
25
ii
6.081
12
,,
,,
1.628
13
4.820
(7
,.
,,
3.374
Totaal …. 42.807
Ook in .dë.eerste .dageii;van Juni
1921′
was de plaat-.
sing bevredigend. Zonder”twijfel mag..den’ieuwe.m’aat-‘
. regel een gelukkige, greep worden ‘geno’d, ook om-
dat hij kan voorzien
;
in de’ behoefte van den Staat;
om; schatkiatpapier.’ met eenigszins langeren;lo’optij d te
plaatsen, ter’ financiering van 1 ‘ersc’hiilend’e kredieten
aa’n’ht buitenlandL en andere voorschotten; welke ich
niet’ voor opneming in eene gecosisolideerde leening
met”langen looptijd eigenen..
‘Des hierboven genoemde bekendimaking, lijdt alé,
volgt:
De Minister, van; Financiënmaakt bekend, dat, op alle;
werkdagen, uitgezonderd; des; Zaterdags, ‘van ‘des rvoormid.
dags 9; tot. des na’m,iddags,; 1 uur, ten; kantore. van, ‘den.
Agent’ van het’ Ministerie van’ Financiën te Amsterdam
(Korte Spiphuissteeg no;;
3); en
van’
de Betaal,meesters,,
behalve dien .te Amsterdam, tot; nadere aankondiging:
ge-
legenihei’d ;bstaat tot’ ‘het’ venkrjgen,’vais schatkistbiljeta tea ‘leiste van het Rijk.
De schatkiistbiljetten zijn groot, f’lOOO”en
f
25.000k, Zij
dragen de ‘dagteekening’ van’ den. eersten’ werkdag’ der»
maand,; waarin; zij worden..uitgegeven.’en.hebhen een’ioop’
tijdIvanén ‘jaar;: zij ,zuflen;mits’dien, én jaar ‘na’de ‘dag..
teëkening opvorderbaar zijn. Zij rworden; Op;
d’en ierwaldag
door,’ den Staat,afgelost.
De biljetten worden tegen pari uitgegeven en ‘dragen,
eene rente van vijf percent ‘s jaars, welke rente betaalbaar
is op twee aich aan de,biljetten bevindende halfjaarlij’ksOhe
‘coupons, ten bedrage.elk.van..f’25’.per-f’1000, verschijnen-
de
o
nde
r
scheidenlijk een half jaar en een, jaar na dedagtee
kening der ibiljetten..
Voor rente wordt, boven, de. ‘hoofdsom,, voor. elken dag
welke, sedert den eersten werkdagder ‘loopende maand ver:
streken is, bijbetaald een”bedrag van,f,0,14 voor elk biljet
van
f
1000 en
f
3,47 “voor elk”biljet van
f
25.000;
T’egen;;betaling van het verschuldigde ‘bedrag’ worden’ ten
t kantore van den, ‘Agent van het”. Ministerie van Financiën
te. Amsterdam, de schatkistbiljettent afgegeven. Bij storting ‘ten kantore van een ‘betaalmeester zal daarvoor een ;.gedag:
teekçnd en. onderteekend ‘voorloopig, bewijs; van, storting
worden. uitgereikt,. hetweik. 8 dagen na dien der, u’itrei: king, ten ké,ntore waar de storting ‘geschiedde, tegen, de
biljetten’ iniwisselbaar zal’ zijn.
De
,
aflossing’ der ‘biljetten zal geschieden hij’ het Agent-
schap van het Ministerie van Financiën te Amsterdam’ en
t
mits. 8 dagen vSSr den vervaldag daar’van aan den betrok-
3
ken hetaalmeester kennis worde gegeven, ten kéntore van
de bet.aalmeesters,’ behalve dien’ te Amsterdam:
De rente wordt op den vervaidag der coupons uitbetaald
tegen’ intrekking’ dér aan de schaticistibi’ljetten”geheehte coupons. Zij is opvordersbaar tea kantore van het Agent-schap van het Ministerie van Financiën te Amsterdam en
van de (betaalmeesters, behalve ‘dien te Amsterdam.
Aan, in Nederland gevestigde, bankiers, makelaars in
effecten.en cosnmissionnairs in effecten wordt voor courtage
een achtste ten honderd ‘van het bedrag der ‘door hunne ‘be-mid’deliing geplaatste schatkistbiljetten toegekend.
Deze courtage wordt ‘uitbetaald ‘hij ‘het Agentsehap van
het’ Ministerie van ‘Financiën’ te Amsterdam, tegen kwi-
tantie, waarvan formulieren aldaar’ vérkrijgbaar zijn.
Afdrukken dezer’ ‘bekendmaking zijn aan de vor.enge
noemde kantoren kosteloos verkrijgbaar.
De.
Minister van Fina’iiciën,
DE ‘VRIES.
‘s-Gravenhage, den 26 Mei 1921.
Iisternatjong,.le.K.a’m,er. von Koophan.
de 1. –
Het ,,Hbld;” bevatte’, de”zer’.d’agen de
–
volgende’
meded’eelingen:
t Nu de. totstandkoming van de Nederlandsche organisatie
van, de Internationale Kamer van Koop’h’andel een vol-
dongen feit .mag (heeten en ‘vertegenwoordigers van den
(Nederlandschen. Handel en Nijverheid ‘aan het’ eerste con-
gres dëzer ‘Kamer, dat aan’ het einde dezer maandte’ Lon-
den wordt gehouden, izullen, deelne,men’en de belangstelling
voor deze instelling. in toenemende mate getoond wordt,
kan. het wellicht nuttig zijn.’deze. ;belngstelling te ibeant-
woordén met eenigemededeelingen ‘van ‘feitelijken aard,’ ibe-
treffende deigenoemde instelling.’ Voor toetreding ‘van den
Neder’landschen ,Handeli tot deze Internationale. Kamer was
het noodig, ‘dat’ hier
,
‘te lande een. oentralé Organisatie ge-
vormd werd uit’de lichamendie zich ‘bijldeze Internationale
Kandelsorganisatie . wensohten’ aan’ te sluiten; Dank izij de
bekwame leiding. van mr. J. C. Everwijn is onlangs, in een
algemeene vergadering’ van’ de verschillende vere,enigingen
op .het’gebied; van den geld- en’ effeetenhandel, on’zen;over-
zeeschen’ handel; nijverheid’. en; scheepvaart; de. noocli’ge
samenwerking verkregen en’ kan de koninklijke goedkeu-ring’ op de. statuten .’der te’ dezer: zaken gsvorde- Neder-landsohe organisatie’ eerstdaags tegemoet worden gezien.
Bij. deze ‘statuten is. (bepaald; dat in de Nederlandsche
organisatie- ook Ned’erlandsch-Indië ‘en Ned. West-Indië
vertegenwoordigd zullen zijn;.
Het bestuur der’ Nedenlandschei organisatie zal ‘bestae.n
uit ten .’hoogste. 25. ‘leden, welke op ‘de, navolgende’ wijze
worden aangewezen:
;
5 ledem door’ de,Kasners van Koop’
handelt en Fabrieken; hier te ‘lande,, 5 ‘leden door de ‘Ver»
eenigingon op het gebied van;ihandel en verkeer; 5′ leden
door, de Vereenigingen.op ‘het gebied Ivan. de Nijverheid;
1, lid ‘door de.’ Nederlandsche’ Kamer van K’onhandel in
het, buitenland.; 5, leden doorde ‘vereenigingen en
i
organi»
saties op het’ gebied van ‘handel, nijverheid en ‘verweer,’ gé’
vestigd’ .in Nederl Indië; 1 lid’ door’de ‘vereenigingen op
‘het gebied’ van handèl. en’ nijverheid;’ gevestigd in West’
Indië.
De Raad van Bestuur wor,d’t gekozen Ier algemeene’ ver-
gadering. in dier, voege, dat, elk der hierboven bedoelde
,groepen;haar ‘vertegenwoordigers .aanwijst, doch.. ‘dat de aan-‘
wijzing
;
door de vereenigingen in,Ned.-Indië.en’ West-Indië
in aldaar te ‘houden vergaderingen ‘geschiedt. Het dage-
lijiçsch bestuur, regelt ‘de indeeling ,der aangeslöten organi
saties ‘onder» ;deze «groepen;
Gewoon’ lid’ kunnen. slechts.zijn vereenigingen’ op”het”ge’-
bied.van; handel;. nijverheid; ofverkeer; ‘die.zelf9geent’handel;’ drijven. Bu’i’tengewoon;lid ktmnen,zijn.’vennootsdhappen van
•koop’handel.en koopUeden.
Verscheidene kooplieden; ‘hebben aan, een hiertoe strek’
kende .uitnoodigng reeds, gehoor
t
gegeven.
Als ‘gewone ‘leden izijn, een dertigtal vn de’ meest op
denvoorgrond tredénde vereenigingen ;op ‘het gebied van
handel, nijverheid’ en verkeer ‘en’ de’ ‘Kamers’ van»Koophan’
del te A,puterdnm, Rotterdam. en “sGra’ven1iage toegetre-
den, evenals enkele (Nederlandsche Kamers van, Koophandel
in het buitenland ‘
De, Kamers van Koophandel in – Nederland ‘zelf ‘verbin.
den zich in, een over.gangstijclperk, waardoor, op, het oogen-
blii,k,de;imeeste ‘dezer Kamers niet ‘konden toetreden; niet-
temin ‘hebben in, verschillende districten de- Commissies
voor de organisatie van de nieuwe • Kamers van Koophan-
del. (hun instemming , met de, Nederlandsehe, organisatie
betuigd; –
De samenwerlcing met Nederla:ndsoh-In’di ‘en wet Ned.
Wst-Ind.ië wordt’ vergemakkelijkt: door de medewerking
‘van den heer’ E A Zeilinga, president-directeur van de
Javasche – Bank,. dle hier ,te lande vertoefde en ‘die’ zoowel
15 Juni 1921;
ECONOMJSCH.STAflSTISCH’E-BERICHTENÇ
519
Der Bolschewismus, Vbrcussetzungen,
Geschiche, Theorie; zugleich eine Us-
tersuchung seines Verhôltwisses zum
farxismus;
von Wiilhëlm Mautner,
Dcyktor der
,
Staatsw.issensc,haf
–
te’n; W.
Kohlhamnaer, Berlin—Stuttgart—L’eip-
zig, 1920.
Het- boek was af (en was ,,bij”) in Jun’i 1919. Het
verscheen ongeveer een jaar later: Een aankondiging
van
nog
een jaar later behoeft dus wel eenige ver-
ontschuldiging.
Gelukkig, dat ook de inhoud van het’boek.deze aan
de hand doet. Diezelfde inhoud, die dr. Mautner’s
vrees, – dat, zijn werk schielijk verouderen zou. illusoir
maakt.
Natuurlijk,, wat’ do
feiten
betreft, is zoo een boekï spoedig achter. Niemand zal echter beveren, dat- dit
een- ernstig bezwaar’ is: Ware’ het
–
dit
–
fsvèl, er’ zou’
over geen verschijnsel geschreven kunnen’ worden
welksigeschiedenist nog niet is afgesloten.
Maar bovendien, de beteekenis van dr. Mâ’utner’s» uitvoerige studie (353 bladzijden, met de literatuur-
opgaaf 368) ligt elders dan in de verwerking van
• haar feitenmateriaal; Ziji ligt met name in de be-
– schouwingen, conscientieus en uitvoerig gedocumen-
teerd, over- de theorie van het’ bolsjewisme en haar
verhouding tot het marxisziae,. (bijvoorbeeld over, de-
leerstukken van de-dictatuur van liet proletariaat en
van. de ‘verdwijning, van dort Staat als Staat) en over
den specifiekRussischen vorm, waarin Lenin- dit ‘een en ander heeft gekneed’: Zulk ‘een stof veroud&t
niet’
gauw en op. zulk een boek de ‘aandacht ite vestigen-
blijft altoos van pas.
Vooi’ weergevingA bij
•
wijzeivan uittreksel leent het
werk. zich’ in’ lt geheel niet..
De ‘ aankondiger ‘ moge hierom zieh’ ibeperkenr to.t
korte aanwijzing, waarom! een-‘ geschrift) vanr zoo so
liede makelij als dit ‘belangrijk en welkom is:
Een der auteurs – over Russische aangelgenhedèn,
die ook ‘door. Mautner geraadpleegd’ zijn;, Wietli.,
Knudsen,
1),
schetste,. ‘kort’ vdôr- den oorlogi:de!betee
kenis- van- Rusland voor-‘ de overige’ ‘wereld ongever ‘aldus: van oudsher was RuslancVs-» roeping’ bemidde
laar en- buffer tusschen. Eui’opa’ en’r Azië tei zij’n’; de»
soberheid de- vruchtbaarheid en de. koboniseorings-.’-
ijver van
zijn
bevolking: deden – het! onder!
do
moeilijk-
ste omstandigheden ‘deze- roeping- trouw ver.v
–
ullén;
honderdenr mill’ioenenr Slaven’,, al meer: opdringende’
naar -het Oosten, staami–tusechen Europaenhet-‘gele
gevaar; dit, geeft ‘hun’ recht,’, zoo- niet op de, daiik
baarheid, dan toch. op.de
i blangste1ling van Euro’pa;
‘en. hierbij komt,nog, – dat,deze- Sla’veff, wij mogeu’]aet’
aangenaam ‘vinden of niet, h’et vdlk der toekomst.zijn;,
van Men, ‘Arischen stami toch
1
vormen – zij
E
den. laatsten
tak, ‘die nog, niet is aangetast, door de k’waa1 der- al-.
door
,
dalende geboorten-frequentie, welke het7 mrg
‘der, roanaansche rassen reeds. heeft. aangevreten en-
thans oo
–
k de germaansche volken met – vervalibedreigt
De, betéekenis van het blo’ote, getal. wordt, in- deze.
k-arakteristiek:wellicht, oveisch’at; ‘toch is.-dezesociolo–
gisc’h belangrijk.
Welnu, op, dit honderden-millioenenr vdlk. van Oost–
Europa is sinds 1917. een proef. genomen, die haar
historische Weerga. misschien nergens vindt. –
Hoe het erop’ reageeren. zal,- hangt, af. van.’ veel. –
maar toch wel’ iüi hoofdzaak.van zijn, psychische-ge-
aardheid en ‘zijn economische gestaltenis.
Aan deze laatste was reeds eerder. gewrikt;, de
agrarische’ hervOTMingeni van Stolypin! (na. 1905)
hadden geen mindere – poging. dan deze ‘bestaan: het
grootendèels ‘(vooral in, Noord- en Midden-Rusland),
in communistische verbanden levende platteland. , te
modernieeren in westersch-in!dividuaiisti’sche iich-ting. En inderdaad was er- in’ de ‘logge massa bewe-
ging in die richting, gekomen, plaatselijk echter. van»
zeer uiteenloopendén omvang en -tot v66i de revolutie
nog op, lange niet tot het’ dôelunt genaderd:
Numeriek ovorwoog in Ruslind de plattelandehe-
volldng – verre. Gëes
–
teljk daarentegen’ o’vert)ge dè
industrieele centra met ‘hun. ophoopingen. van revo-
lutionaii’- proletaridat’ en ih’ deze Jiiatstc, materieel echter van h’et pla
–
.ttolándlaihankelijW, zette ‘de revo-
lutie in. De van destedéuuitaandé coanniunistische
politiek trachtte ook- het) platteland te’- beïnvloeden, –
vond,
,
er’ schijnbaav in’ ‘dê’nog- a’anwezige agraritoh dorpsgemeenschappen eenv gÖed( aauhbehtingspunt,
maar’ ‘in- werkelijkheidi in hoof&lak4 tégënstân3d’ en”
onw-il om zich’ naar de”
voorsch!riften,
d&r stedlijke –
leiders- te
–
gedragen: Hët ié tot’ nu ee oPen. vrakg:
stuk wt’er’ten pl’tten landd precies igëird;’maar
zooveel staat daarvan toch’weï vast: het’platteland is
zijn eigen weg gegaan; zoo deze:•weg, gansch of deels,
een communistische is geweest, -dan was dit toch- een
ander-‘ communisme dan’ door Lenin. en”de zijnen oor-
spronkelijk’- werd begeerd,, veel» ouderwetscdier, tech-
nisch veeF primitiëver. –
Het rurnoorig bolsjewisme der in’dustrieeie- centra,
kon- in. deze centra, inderdaadi eenr economische om
wenteling bewerken ,en’ voor langer’ of korter tijd
be’
stendigen, tot groote schade der i
n
dusttieOlprotin
c
:-
tiviteit. Doch’ op h’et platteland is zijn invloeduiterst-
gering,’ geweest; do ‘boeren. hebben zich. niet door-
renin laten. gebruiken; zij hebben! hèmi ‘gebruiktt om
de groote particuliere landgoederen te vermoosteren
en zijn daarna huns weegs -gegaan En inmiddels ble-
ven de bolsjewistiiehe: centa voor devoedse.lvoorzie-
.ning afhankelijk van- hen.’
Hier, spreekt wel sterk de-kracht van het-getal. .Een
–
Iand met een voor 80 pOt. agrarische’ bevolking: kan-.-
1)
Bauernfragé und ‘Agrarrefdrm – in Rü’ssland Ddnckr.
1
& Hûmblöt; Müheben
unddLhizi,
:1913 bi. .1195 v.
aan de besprekingen met het bestuur. der Nederlandsohe
Organisatie als aan een der algemeakeivergacleringen’heefL
deelgenomen. De heer Zeilinga zal hij
zijn
terugkeer in
Indië de vertegenwoordigers -van Handel en Industrie al-
daar mondeling van-den stand van zaken op de.hoogte stel-
leii. en hen, tot’ deelneming opwekken. De heer Schoch,,
hoofddirecteur van .deSurinaamsche-Bank, verleentihen ten
opzichte -van onze-West-Indische koloniën zijn’ bemiddeling:
Ten einde een doelmatige. verdeeling van werkzaamhe-
den op,het congres te-verkrijgen, .zijn.door de Internationale
K:îjjiier, van KoophandelF voor verschillende groepen van
onderwerpen,, commissies, ingesteld..
Het. eerste congres . der Internationale- Ka.mer van Koop
handel zal van, 27 Juni tot 1 Juli a.s te Londen worden
gehouden..
Het bestuur der: Nederlandsohe Organisatie heeft de – na-
volgende personen bereid gevonden om zitting te nemen
in de Commissies ‘voor deze verschillende groepen van het
congres.
Groep A. Financiën:
De heer:C. E. ter Meulen en de beer mr. H. K. Beaufort
te Amsterdam als diens plaatsvervanger.
Groep. B. Productiê:
De heerF: H. Fentener van Vlissingen te Utrecht en als
diens plaatsvervanger de ‘heer 8. A. Maas, voorzitter – van
het’ Verbond van Nedrlandsche Fabrikantenvereenigingen
te ‘s.Gravenhage;
Groep C. Distributie:
De heer Von Hemert te Parijs en-de heer II; -Itud: du
Môsch te Amsterdam als diens plaatsvervanger. GroepD. Verkeer:
Dé ‘beer H. Rud. du Mosch te Amsterdam en de heer
Von Hemert te Parijs! “als diens plaatsvervanger. Groep C. Herstel van verwoeste Gebieden:
De heer Joost- van Vollenhoven te. Amsterdam’ en als
diens plaatsvervanger de heer R: A. van Sandiek te
‘s-Gravenhage.
Voor’ Nederland hebben zitting in het bestuur van – de
Internationale Kamer, de heeren mr. J. C. A. Everwijn,
Da Mosoh en Von Hemert en als hunne plaatsvenvangers
de heerent De Clercq, M Knottenbelt (vice-president -van-de
Nederlandsche Reed.ersvereeniging) en-mr: van Lutterveld
(bestuurslid van de vereeniging voor den- effécteuhandel).
Het secretariaat der Nederlandsehe Organisatie is- ge-
vestigd$ ten bureele van. de Kamer van Koophandel en – Pa-
brieken te-‘s-Gravenhage; secretaris-penningmeester is – mr. J. E. Claring-bould.,
BOEKA’ANKONDIGINGi
520
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
15
Juni
1921
niet dooi een nog zoo. energiek déel der restjeerende
20 pOt. worden gedreven in een richting, die ingaat
tegen aard en wenschen d’er 80 pOt. De politieke en
de economiscthe machtspositi.es
vallen hier in geenen
deele samen.
Dit geeft aan de gebeurtenissen in ‘Rusland een
bizondere swmengesteld.heid. Wat men niet riet (‘al
wat zich afspeelt op het voor ons onzichtbaar en ein-
deloos platteland) is ten ‘slotte veel belangrijker dan
wat men ziet en hoort (wat in en uit Moskou wordt
verricht, en gedecreteerd). Maar voor de economische
en politieke verhouding tot de verde wereld is weei.
tijdelijk althans, dit laatste beslisseiid.
Om nu de draagkracht der feiten, die ‘tot ons ‘d’oor
,
dringen, te kunnen meten, is noodig coowel ‘kennii
der reeds aanwezige toestanden op ‘welker basis ‘zij
zich afpelen, dus van het Rusland vau v66r de revo-
lutie, als van de beweegredenen. die de handelende personen en vol’ksgroepen .voortbowegen (of late
stilstaan).
‘ *
‘Zonder ‘deze kennis blijft de ruimste feitenmassa
een materiaal, waar niemand weg mee weet.
Het boek van dr. M’aut’ner nu tracht juist deze ken-
nis bij te brengen. Voor zoover ik ‘hem
kon contro
leeren, doet het dit uitnemend. Men zou twijfel kun~
nen opperen aan de richtigheid
der >maat ‘van even
r’edi’g.heid, die het boek betracht. Het platteland, dat
in Rusland ten slotte het laatste woord spreekt,
‘wordt er veel beknopter beschreven dan ‘d’e steden met
hun luide woorden van bolsjeiwisme. Maar over het
eerste bestond reeds veel goede literatuur (al was het
voor den buitenstaander vaak moeilijk, zich erin te
oriënteereu, doordat de meeste schrijvers echte stok-paard-ruiters zijn)
en kon
dus inderdaad .beknopter
gehandeld worden. in kennis van het ‘bolsjewisme
daarentegen kwamen wij schromelijk te kort. Tot’
aanvulling van dit tekort hchben de laatste jardh
velen bijgedragen. Onder hen neemt Mautuer eeii
eereplaats
in. v. B.
ONTVANGEN:
Gotius, aivwaire i’nternatio’na2 pour ‘1919-1980,
La
Haye, Martinus Nijhoff, 1921.
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.,
N.B.
beteekent: Cijfers nog niet ontvangen.
GELDKOERSËN.
BANKDISCONTO’S.
Ned f
Vrach.inR.C.61’190ct.
Disc.Wissels.44
1Juli’15
‘Zweeds.R.ksbk64
5Mei
’21
Bel.Binn.Eff. 54
19Oct. “20
Bk.v.Noorw.. 7
25Juni’20
’20
Zwit8.
Nat. Bk. 4
411 Apr.’21
Bk. van Engeland 64 28Apr.’21
Beig.Nat.Bk.5-4
19Mei ’21
Duitsche Rij ksbk.
.
S
23Dec.’ ’14
Bank. v. Spanje 6
4Nov.’20
Bk. van Frankrijk 6
8Apr.’20
Bank v. Italië. 6
20Mei ’20
Oostenr. Hong. Bk. 6′
12Apr.’21
F. Res. Bk. N.Y. 6-64
5Mei’21
Nat. Bk. v. Denem. 6
5Mei
’21
Javasche Bank’34
1Aug.’09
OPEN MARKT.
Data.
Amsterdam’
Londen’
Part.
Berlijn
Port. Parijs Port,
N. York
Cali.
Part.
Prolon.
disconto
goEie
disconto
disconto
disc.
monea
lii
Juni ’21
4/
–
5’1s
4-1a
–
511-6
t)
5-11
,,
’21
4818
,
2I4-3’12
518
481
–
30M.-4J.’21
418
1
12
2814,3112
5
1
/2_1
5
14
419
–
7-8
23-28M:ei’21
4
I/_4l/
34
5814_715
4
-‘/s
6
1
1_7
1
12,
7-12Junj’20
3
1
8-
11
1
3
6
1
8-
1
4
4_8
1
–
7-12
)-14
,,
’19
3’/2-/8
3.114
3’l
lo
4
8
18
–
5
5
14-104
20-24Juli’14
3’//j
2’/.-1
2h/t_
1
12
2’/
5
1
12
–
7’12
Noteerin
g
van 10 Juni
1921.
WISSELKOERSEN.
WI,SSELMARKT.
Na een flauwe opening ‘liep Londen
deze week verder
regelmatig op,
zoodat Zaterdag tot
11,41 betaald werd. Ook
Parijs en
België’
waren meestal vast hoewel er bij deze wis-
sels ook herhaaldelijk niet onbelangrijke inzinkingen plaats
hadden. Merkwaardig is, dat de spanning tusschen deze
twee wissels steeds grooter wordt in
het nadeel van
België.
Heden was er ten slotte een .disagio van ca. 15 cents tegen
een agio van ca.
f
1,-, voordat de laatste rijzin’g
begon.
Dollars waren wederom zeer gezocht en werden van ver-
schillende kanten bij groote posten tot steeds oploopend’e
koersen uit de markt genomen. Tussehen Woensdagochtend en Donderdagochtend bedroeg de stijging ibijna 4 pCt. Ook
de neutrale koersen waren meestal vaster. Vooral (Stoc,k-
holm ‘was gezocht. Daarentegen ‘waren Kopenhagen en
Christian’ia eer.der flauwer en ook Buenos-Aires kon slechts
weinig opkomen. In tegenstelling Jiiermede waren Markén
natuurlijk flauwer. Dezelfde oorzaak, die dollars deed stij-
gen, bracht een ‘groot aanbod van marken. Daardoor liep
de koers dagelijks enkele centen terug, hetgeen den ‘koers
heden op en. 4,25 bracht. Weenen iets lager. Java lang.
zaam, aan iets oploopend. Heden. 96%
–
97Y2.’
KOERSEN IN
NEDERLAND.
Data
Londen
Parijs
Berlijn
Weenen
Brussel
Neu,
York”‘)
6 Juni 1921..
11.294
23.924
4.49
0.66
23.964
2.95
8
18
7
1921..
11.30
23.85
4.504 0.66
23.824
2.9911
4
8
1921..
11.324 23,95
4.49
0.66 23.95
2.9881
4
9
1921..
11.334 23.85
4.484
0.65
23.80
3.04
10
1921..
11.36+
23.974
4.46
.
0.65 23.94 3.0618
11
1921..
11.39
24.10
4.44 0.65
–
–
Laagsted.w.
8)
11.28
23.60
4.424
0.624
23.60
2.92
1
12
aoogste
,,
,, ‘)
11.41
24.20 4.55 0.70
24.174
3.08
4 Juni 1921..
11.304
24.15
4.56k 0.66
2
24.124
2.914′ 28 Mei 1921..
11.244
24.024 4.61 0.70
224174
2.874
2
l’luntpariteit..
12.104
48.-
69.26
50.41
.48.1-
2.48/
S)
Noteering te Amsterdam. “‘)’Noteering te Rotterdam.
1)
Particuliere opgave. 1)
Noteering van 3Juni1921.
8)
Idem v. 27Mei.
–
Data
Stock.
holm”) Kopen- hagen”)
Chrts.
.
tionla
)
Zwilzer-
•
land )
Spanje
1)
Batavlo
1)
telegrafisch
6 Juni1921
66.95 51.70
44.45
50.95
38.15
954-96
7
,,
1921
66.90 51.75
4440
50.95
38.35
954-964
8
,,
1921
67.-
51.90
44.30
51.-
38.40
96-964
9,
,,
1921
67.-
51.90
44.35
51.05
38.60
964-964
10
1921
67.30
52.-
44.40
51.124
39.-
9
64
–
97
11
1921
67.60
51.95
‘
44’45
51.124 39.30
964
–
97
L’ste d.
W.
1
)
66.75
,
51.50
44.10
50.85
38.-
954
R’ste ,,
,,
)
67.70
52.05
44.60
51.20
39.50 974
4
Juni 1921
66.90
51.70
44.40
50.90 38.10
954-96
28,
Mei 1921
66.35
51.25′
44.15
50.80
37.70
954
–
96
1untpariteit
66.67 66.67
66.67
48.-
48.-
100
‘)
Noteering te Amsterdam.
‘1)
Particuliere opgave.
Termijnnoteeringen der Valuta-Kas.
Ecarta tusschen termijnnoteering en contanteh koers.
(week van 6-10 Juni 1921.)
Londen.
Uit. Juni
uit:
Juli
‘
Uit.Augustus
Hoogste B Koers
‘.
g
1
eli’k
disagio
1
1
4
ct.
disagio
‘/
et.
Laagste B
gelijk
gelijk
Hoogste L
,,
disagio
‘/
ct.
disagio
114
ct.
disagio
1
12
ct.
Laagste L
,,
gelijk gélijk
‘
gelijk
New-York.
‘
Hoogste B Koers
disagio
12
ct. disagio 1
et.
disagio
1
1
12
et.
Laagste B
11
,, ,,
1/
,,
.
,,
8.4
,
Hoogste J.
‘
‘
114
1
1
8
,,
,,
1
/&’
Laagste L
gelijk
‘
11
Parijs.
Hoogste B Koers
agio
5
ct.
agio
10
ct.
agio
10
ct.
Laagste B
.
2’1
cl.
,,
2
1
12
,,
,,
5
Hoogste L
5
,,
,,
7
1
12
,, ,,
7
1
12
Laagste L
2’1
,, ,,
,
21
»
,
5
België.
Hoogste B Koers
agio
5
ct.
agio
10
ct. agio.
15
ct,
Laagste B
,,
2
1
12
,,
,,
5
‘
,,
,,
5
‘
Hoogste L
,,
7
1
12
,,’
,,
12
1
12
15
Laagste L
,,
,
212
,,
7
1
11
,, ,,
10
B
er 1 ij n.
Hoogste B Koers
Laagste B
1
.
J
a io 1
ct .
agio
3
et.
11
2
1
j
agio 5
ct.
Hoogste L
,,
2
–
,,
,,
4
7
Laagste
L
,,
,
*
,,
1
,,
12
2
.
,, ,,
5
15Juni 1921
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
521
KOERSEN TE NEW YORK.
•
Da
°
CableLond.
1
ZichiParijs
Zicht Berlijn
1ZichtAmaterd.
(in 9 per)
(in ci,. p.frs.)
(In ci. P. Mrk.) (In
ci,. P. giJ.)
11 Juni.. 1921
3.74.25
7.91
142
32.90
Laagste d. week
3.73.37
7.86 1.42
32.90
Hoogste,,
,,
3.82.25
8.99
1.52
33.65
4 Juni.
.
1921
3.85.50
8.21
1.54
34.10
28 Mei ..
1921
3.88.87
8.22
1.57
34.40
Muntpariteit..
4.86.67
5.18’1
95
1
1v
40
1
1i,
KOERSEN VAN DE VOLGENDE PLAATSEN OP LONDEN
Plaatsen en
Landen
Noieerings-
eenheden
27Mei
1921
3Juni
1921
41I0Juni2I
Laagste Hoogste
10Juni
1921
Alexandrië..
Piast. P.
9771
je
9715152
97151,
2
9715133 971113
1
*B
Aires’).
.
d. p.
$
45114 44318
441
t
4551
t
4551
3
Calcutta
. .
.
.
£
p. rup.
113152
113
3
1s
113
11
113
7
18
113
3
14
Hongkong ..
id. p.
$
216
3
18
216
1
/8
216
217
1
12
21711
8
Lissabon
..
. .
d. per Mii.
6
6V4
6
8
1
12
7’1
Madrid
….
Peset. p.
£
29.72k 29.65
29.00
29.75
29.08
5Montevideo
1
d. per
$
43
1
12
42
1
12
42
l
ig
43
I
1
4214
Montreal….
$
per
£
4
•
37l1
4.3611
4
4.12
4.36 4.16
R.d.Janeiro.
d. per Mii.
81,s
8v/is
8’116
8e1s
S’/ls
Rome
……
Lires p.
£
73’i
7431s
73.50
81
77
1
‘/,s
Shanghai….
£
.
tael
p
3/311/is
313
1
18
312
315514
31451s
Singapore
..
id. p.
$.
.
2,’3
8
14
2/3
3
1
2/3
11
/,
2i3
27
/,
2/3’/
*Valparaiso..
peso p.
£
33.50
2
)
35.00
34.80
35.40 34.80
Yokohama
..
£
per yen 2/5′
1
/,s
215
1
1
215
1
12
216
8
14
21618
5
Koersen der
voorafgaande dagen.
1)
Telegrafisch
transfert.
1)
Noteering
van 26
Mej
1921,
NOTEERING VAN
ZILVER
Noteering te
Londen
te
New
York
11
Juni
1921
……..
355/4
59115
4
,,
1921
……..
337/g 575/4
28
Mei
1921
……..
34
58
1)
21
,,
1921
……..
33
1
/t
58
5
1s
12 Juni
1920
……..
50
1
/s
90
14 Juni
1919
……..
54
1
/4
111’18
20
Juli
1914
……..
24
11
11e
54
1
18
1)
Noteering
van 6
Juni.
NEDERLANDSÇHE BANK.
Verkorte Balans op 13 Juni 1921.
Activa.
Binnenl.Wis-(H.-bk.
f137.956.944,19
sels, Prom.,
B.-bk.
,, 22.038.818,26 enz. in disc.!, Ag.sch. ,, 77.608.551,67
f
237.604.314,12
Papier o. h. Buitenl. in disconto ……..
–
Idem eigen portef.. t 48.660.575,-
Af :Yerkochtmaar voor
debk.nognietafgel.
”
48.660.575,-
Beleeningen
mcl. vrsch. U.-bk.
f
49.395.179,68
in rek.-crt.
B.-bk.
,, 13.470.168,30
op onderp.
Ag.sch. ,, 94.832.970,05
f157.698.318,03
O[ Effecten
……(152.534.718,03
Op Goederen en Spec.,,
5.163.600,-
,,
157.698.318,03
Voorschotten a. h. Rijk ……………..
,
14.165.879,05
Munt enMuntmateriaal
Munt, Goud
……f
56.237.400,-
Muntmat., Goud
..
,,549.727.736,67
f605.965.136,67
Munt, Zilver, enz.
•
,,
12.533.497,50
Muntmat. Zilver
—
Effecten
,,
618.498.634
2
17
Bel.v. h. Res.fonds..
f
4.772.625,121I2
id. van
‘/v.
h. kapit.
,,
3.899.738,87119
,,
8.672.364,-
Geb.enMeub. der Bank
…………….
,,
3.594.000,
Diverse rekeningen
.. ……………..
,,
17.873.462,51
f1.106.767.546,88
Passiva.
Kapitaal
………………………..
f
20.000.000,-
Reservefonds
………………….
,,
5.000.000,-
Bankbiljetten in omloop
…………
,,
1.012.988.435,-
Bankassignatiën in omloöp……….
,,
1.259.035,9111
2
Rek.-Cour.
‘
Het Rijk
(
–
saldo’s:
J
Anderen
,,
58.840,801,7811
2
58.840.801,78
1
1,
Diverse rekeningen
. ………………….
,,
8.679.274,18
(1.106.767.546,88
NED. BANK 13 Juni 1921
(vervolg).
Beschikbaar metaalsaldo…………..
f
403.143.54 6,46
Op de basis van
5
1
inetaaldekking..
.. ,, 188.525.891,92
Minder bedrag aan bankbiljetten in omloop
dan waartoe de bank gerechtigd is.. ,,2.015.717.730,-
Verschillen met den vorigen weekstaat:
Meer
Minder
Disconto’s
7.458.682,48
Buitenlandsche wissels
46.856,-
Beleeningen
16.805.175,8611,
G
oud
……………..
Zilver
123.009,62
Bankbiljetten
14.718.750,- Part. Rek.-Crt. saldo’s
10.589.716,28
Voornaamste posten in duizenden
guldens.
Data
Goud
Zilver
Bank
biljetten
Andere
opeischb are
schulden
605.965 12.533 1.012.988
60.100
13
Juni 1921
…….
6
,,
1921
…….
605.965
12.657
1.027.707 70.372
30
Mei
1921
……
605.956
13.065
1.029.565
60.227
605.948
13.139 1.025.158
86.076
17
,,
1921
……
605.948
13.172
1.051.441
77.953
23
,,
1921
…….
14 Juni
1920
……
636.023
13.245
1.008.042
153.053
881.969
8.492
1.009.394
67.100
14
Juni
1919
…….
25
Juli
1914
…….
162.114
8.228
310.437
6.198
Totaal
–
Hiervan
– –
Bhik.
tDek
Data
bedrag
disconto
s
Schatkist.
promessen
8dec.
ningen
baar
Metaal.
kings.
perccn-
rechtstreeks
saldo
1
lage
13 Juni
1921
237.604 78.700 157.698
403.144
58
6
,,
1921
245.063 80.700 174.503 398.268
56
30 Mei
1921
225.043 69.800
183926
400.334
57
23
1921
262.675 106.000
175.346
396.102
56
17
,,
1921
278.585
114.000
192.836
892.504
55
14 Juni
1920
129.269 30.000
298.105
416.533
56
14 Juni
1919
103.179
57.000
203.703
454.785
62
25 Juli
1914 67.947 14.300
61.686
43.521
1
)
75
1) Op
de basis
van
‘Is
metaaldekking.
Uit de bekendmaking van den Mi al et e r v & n F i n a n-
ci ë n blijkt, dat uitstonden op:
6 Juni
1921
13 Juni
1921
Aan schatkistpromessen..
f
452.950.000,-
f
460.150.000,-
waarvan rechtstreeks bij
de Ned. Bank geplaatst ,, 80.700.000,- ,, 78.700.000,-
Aan schatkistbiijetten .. ,, 131.137.000,- ,, 135 801.000,-
Aan zilverbons ………., 42.967.644,50 ,, 42.410.235,50
JAVASCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden guldens.De samengetrokken
cijfers der laatste weken zijn telegraphisch ontvangen.
1 Andere
Data
Goud
Zilver i Ban
t
k.
opei,chb.
biljetten
4 Juni
1921
240.250
312.000
151.500
28
Mei
1921
……
240.000
309.000
134.500
21
,,
1921
238.750
308.000
132.500
‘
2i.0L2
13.565
‘
313.568 155.635
225.219
13231
316.829
154.537
16
,,
1921…..2249i8
..
12.923 322.194 155.419
30 April
1921
……..
9
,,
1921
……224.945
12.589
326.758
150.495
23
,,
1921
…….
5 Juni
1920 ……
196.169
5.380 324.747
138.371
7
Juni
1919 ……128.729
7.684
226.384
105.696
25
Juli
1914……22.057
1
31.907 110.172
1
12.634
Wissel,.
iverse
Beschi.t.
Dek.
ata
Dis.
buiten
Belee-
re
8•
baar
kings-
conto’s
N..Ind.
ningen
ningen
1,
metaal.
pe,cen-
etaa,oaar
saldo
lage
4Juni1921
207.000
00
147.550
52
28Mei 1921
189.000
‘
151.300
54
21
,,
1921
197.500
–
‘
150.650
54
30Apr.1921
33.478
145.019
51
37.457
—
22.687
–
92.712
23
1921
38.004
23.108
94.662
32.710
144.440
51
16
,,
1921
37.733 23.121 99.810
34.162
142.563
50
9
,,
1921
37.163
23.102
102.621
34.094 142.349
60
5Juni1920
19.328
21.941
156.016
31.925
109.137
43
7Juni1919
8.267 18.611
74.378 10.027 70.233
41
25Juli
1914
7.2591
6.3951
47.934 2.228
4.842′
44
1) Sluitpost
der activa.
5) Op
de
basi&
van li
s
nsetaaldekking.
522
ECQNOMISCH.STATISTISCHE BERICHTEN.
15 Juni
1921
DE SURINAAMSCHE BANK.
BANK VAN FRANKRIJK.
Voornaa.ste posten in duizenden gulden8.
Voornaamste posten in duizen1en lrancs.
Data
Metaal
–
Circula iie
Andere
opeiichb.
schulden
Disconto’.,
D
!°
7ek e-
nwgenl)
23 April 1921
.
. 1.129
2.126.
928
2.081
392
16
,,
1921
..
1.127,,
2.235
885
2.059
399
9
,,
1921
..
1.126
2.268
708
2.049
388
191
..
1.120
2.246
863
2.059
425.
24 April 1920 ..
1.061 1.708
944
1.740
655
26-April1919 ..
997
1.315
848
1.341
205
251Juli
3
1914
..
645
1.100
560.
735
396
‘),Stuipostder activa.
BUITENLANDSCHE, BANKSTA.TEN.
BANK VAN1 ENGELAND.
Voornaamte.. poten, onder ‘bijvoeging der Gurrency Notes,
in dilizenden pond sterling.
Currenc,, Note,.
Data
Metaql
C’1rculati
Bedrag
Goudd. Go.Sec.,
8
7
Juui, 192,1 128.370. 128.280 .330:071 28.500 294.050
31 Mei 1921 128.363 129.095 330.998 28.500 295.553
25
1921 128.350. 127.808.. 333.165 28.500 297.604
18
1921 128.361.. 128.195 338.008 28.500 302.176
9 Juni 1920 116.7O7 114.367 1353.496 28.500 331.235
11Juni 119
87.029
78.008 347.121 28.500 331.339
22 Juli 1914 40.164- 29.317
-.
–
Gov.
Other
Pul,l’ic.
‘Öther’
Re
Data
Sec.
Sec.
Dcpo3.
Depo
•servc
p&)
8Juni
1
21 73.276 .76.910 : 17.69 133.287 18.539 .12,30,
31 Mei ‘2Ï 68.55Ö
16.96 133.170 17.718 11,83
25
’21 38106 88140 16419 112060 18992 1478
18 ,, ’21 39.931
81:010 16.517 105.296 18.616 15,30
9Juni’20 74.499
78.790 19.441 136.874, 20.790 13,30
11Juni’19 61,.92
79.879 20.315 130.792 27.71 1,17
22Juli ’14 11.005
33.633, 13.735 42.185 29.297 521
‘)
Verhouding tueechen Reserve en Depoaits.
DUITSCHE RIJKSBANK.
Voor.naazp$e posfen,, onder,, bijvoeging der Darlehens-
kassenscheine, in duizenden, Mark.
.
.’
.
Dek..
sJaarvan
,’..assen-,
.ircu-
Data
Metaal
Goud
scheine’
‘
latie”
7 Juni ’21 1100.830 1.091.573 13.331.379 72145.349 20
31 Mei ‘2f
t
1.10i.056 1.091.574 14.361.888 71.838.866
22
21 ,,
’21 1.100.735 1.091.571 16.749.523 69.724.433
26
14 ,,
’21 1.100.012 1.091.578 20.525.076 70834.179
31
7 Juni ’20 1.093.851 1.077.676 16.114.656 50.648.561
34
7 ‘Juni ’19 1.322.749 1.312.403 : 8.268.186 28.217.855
–
34
2Ju1i ’14 .1.691.398 1.36.857
65.479 1.890.895
93
1),
Dekking der circulatie door metaal en Kassenscheine.
Darlehenska
4
,sen3ch.tne
Data
Wissels
Rek., Cii.
Totaal
In kas, hij de
uitgegeven
Reichsbank
7
,
Jgilii 1921 1.755.969
k
1
9.666.909
5*4.
31 Mei, 192,1 64.763.540, 14.093.6Q3 23.458.100 14.295100,
211, 1921 57.272.07, 41.557,786, 26.096.70,0, 16.684.400, 14, ,, ‘ 1921 58.753.329 15.068.60 29.860.400 20.447.8Q0
7junii 1920 39.19933, 10.2Q0.70, 29.755.300 16.Q74.0
7,Jui, 1919 2.7.438.644, 9.10.671 f9.529.900 8.247.100
,
23Juli 1914], 750.892j ,
943.964
OO$TENI4KSÇH.HONGAARSÇHE» BANK.
Voornaamste poeten in duizenden Kronen.
‘Metaal. en
‘
Bljz. schuld.
Disc, en
.
Bank-
Rek. Cri.
Liata
u)te,ri
.
leleeningcn
i,osttnniM &
biljetten
saldi:
gouawuseii,
enrzopgarije
15N0v.’20 )32,5.780 37.782.521 32.954.000 74.121.378 9.497.833,
31Oct.’20 321121 36474.610 32.95400 72.902.605 9:930.245,
7Feb.’20 290,42, 6.2
19.251:400 32.954.000 594.022
64
6.057.6
31an.2 29Ï.083 19.162.53 32.954.000 56.772.802 6.220.536
15Nov.1, 3.097 14.742.052 3.954.000 50.582.95
23Juli’14 .589.267
954.356
—
2.159
.
.759.. 291.70
waarvpjs 222.669. goud, 46.598 bitenJaisdsche, goidwisae1s,en 56.463,
munt enmuntmaterjanl’zilver,’
Data
–
Goud Waarvan
in het
Buitenland
Zilver
Tegoed
inet
B
h
uitenland
Buit.gew.
voor.sch.
a/d. Staat
9Juni’21
5.519.416
1.948.36
272.975 664.668
29.900.000
2
,,
’21
5.519.002
1.948.367 272.594
665.139
26.400.000
26 Mei ’21
5.518.503
1.948.367 272.334
672.062
26.200.000
19
,,
’21
5.518.281 1.948.367 271.844
664.547 26.300:000
10Juni’20
5.587.401
1.978.278 240.417
680.345 26.300.000
12Juni’19
‘5.550.307 1.978.278
305.792
873.228
23.250.000
23Juli ’14
4.104.390
–
639.620
–
–
1
Uit8.
Wissels t
stelde
Belet-
1
Bankb,il. ‘
1
Rek.
Cr1.
1
Rek.
PartiJ
1.
Crt.’
Wissels
Jetten
culleren
Ii
Staat
2.573.8211 105.208 2.225.061 38.375.243 2.685.392 25.765
2.845.595 109.504 2.’173.248.38.39.0Ö6 2.871.138 45.250
2:592.732 113.056 2.15’0.290.38.233.195 3.018.711 22,602
2669549 117835 2162387 384998 2910888 46588
1.779.013 532.345 1.860.136 38.156.915 3.481.184 58.830
855.918 829.376 1.278.432 34.448.51!3 3.442560 i65.656
1.541.080 , – 769.400 . 5.911.910 942.570 400.590
BANQUEt NATIONAL&DE, BELGIQUE
Vooruaamste posten in duizenden2 francs.
Metaal Beleen.’ Beleen.
Binn.”
D ta
mcl.
van
van
wiisels
Circu. bultenl.
hullenl. ‘prom. d.,
en
laSte
saldi
vorder.
provinc.
‘
heleen..
par
C
9Juni’21 335.192 84.653 480.000 765.145 6.131.698 360.827
2 ,, ’21 335.035 84 653 430.000 780.088 6.160.552 363.813
26 Mei ’21 334.857 84.653 480.000 833.024 6.141.082 484.478
19 ,, ‘2i 334.926 84.653 480.000 814.523 6.155.755 448.918
10Juni’20 357.285 84.653 480.000 745.916 5.150.094 L479.538
VEREENIGDE STATEN’
VAN NOORD-AMERIKA.
FEDERAL RESERVE I3ANKS.
Voornaamste posten in
1
diizenden ,do1las.
Data
Coud900rraaa’
____
Zilver
etc.
Notes in
circu-
Totaal
Dekking,
In het
_____________
bedrog
F. R.
Notes
buitenl.
latle
18 Mei
’21
2.378.906.
1.599.410
‘ –
170,228
2.767415
11
,,
’21
.
2.863.553 1.535.359
‘
–
14:220
2.804.933
4
,,
’21
2.343.358
1.496.914
-.
176.540
2.828.586,
27 Apr. ’21
2.317.569
1481.404.
–
187.194 2.830.118
21 Mei
’20
1.939.717
1.25,7.312
112.781′
139.821
3.085.202.
23 M:ei
’19
,
2.178.739 1.259.741
–
‘
69A94 2.504.253
–
Aigern., i”crcent.
Totaal
.
Gestort
Dek-
Goud.
ata
Isse
Deposito’s
Kapitaal,,’ king,.
dekking
perç.
1)
circul.
2)
18 Mei ’21 1.924.220 1 716.642
102.116
56,8
70,4
11
’21 2.111.994 ‘ 1.733.413 . 102.033
55,9
,
68,8
4
’21 2.160.547 1728941
101.857
55,31
677
27 Apr. ’21 2167.348 1.725.899
101.285
55,0
t
67,2,,
21 Mei ’20 2.917.754 2.539.855
93.786.- 42,7
47,1
23 Mei ’19 2.132.053 2.477.303.
82.553 . 52,3′ 164,6
1)
Verhouding tusschen den totalen goudvoorraad, zilver etc., en de
–
opejschbare schulden: F. R.. Nptea. en netto deposito’s.
2)
Na aftrek
van 35 pCt, der totale dekkinsmiddelen als dekking voor de netto
depositos.
PARTICIÏLIERE, BANKEN- AANGESLOTEN BIJ HET,
FED. RES. STELSEL.
Vooruaaniste,in ,duizendei.do11ars.,
Totaal
Reserve
Waarvan
D t
Aantal
uitgezette
b d
Totqal
– 1
ti
° a
banken gelden en
F. R. bank,
deposlio’s
depo:ii,
bdeggln gen
11Mei ’21 , 821 12.195.996 ‘ 1.257.684 13.367.607 2.947.24Z.
4 ,, ’21 ‘ 821 12.253.990 1.260.955 13.365.884 2.941.238,
27 Apr.,’21
821. 12.248.694 1.245.389 13.327.799 2.938.468,.
22 ,,’ ’21
821 12.289.039 1.240.344 131318.745 2.937.916.
14 Mei ’20 811 17.086.959 1.422.907 14.262.302 2,649.005,.
16Mei ‘191 773 14.681.5081 L317.76011i.725.2891 1.118.894
Aan het eind van ieder kwartaal wordt ‘een overzicht
gegeven ,van – en.kele niet wekelijks opgenomen b&nkstaten.
0
15 Juni 1921
ECONOMISCH-STAflSTISCHÉ’BERICHTEN
523
EFFECTENBEURZEN.
A:mterdain, 13 Juni 1921.
De beurs heeft in vrijwel alle landen nog steeds een
zeer lusteloos aanzien behouden. De malaise in de zaken-
wereld, sterker nog dan de ‘politieke laetoren, houdt de
markten in een ban gevangen. Alleen in Duitschland is
een zeker optimisme te constateeren, dat gevoegelijk kan
worden ‘verklaard uit het Vrij gemakkelijke verloop, •dat
de afwikkeling der schadeloosstelling tot nu, toe heeft ge-
had. Dit wil niet zeggen, dat geen interne moeilijkheden
te overwinnen zijn geweest of nog te otvei’winnen zijn, doch
op de groote massa van het publiek maakt het en eclatan-
ten indruk, dat Duitsehiand, waarvan de voormannen
toch steeds hebben beweerd, dat de thans betaalde sommen
absoluut niet op te brengen waren, zonder voelbare schok-ken, aan zijn verplichtingen voldoet.
Te P a r ii s is de beurs zeer kahn en eerder aan den
lusteloozen kant gebleven. De gevolgen van de noeilijkhe-
den, bij de jongste rescontre ondervonden, ‘hebben nog
nagewerkt. ‘Twee ban.kinstellingen, namelijk de Banque
Industrielle de Chine en de Socito Centrale des Banques
de Province, moesten gesteund worden, om aan hunne ver-
plichtingen per ultimo Mei te kunnen voldoen. Hierdoor is
weei’ een keer te meer naar voren gekomen, hoe wankel
vaak cle posities aan de beurs te Parijs zijn en hoe ver
men in sommige gevallen met de credietverleening is ge-
gaan. Toch zou dit intermezzo vrijwel onopgemerkt voorbij
zijn gegaan (de bedragen schijnen niet buitengewoon groot
te zijn en de afwikkeling van den steun is klaarblijkelijk
niet te moeilijk voor (Ie ‘l:etrokkenen)’ indien ook niet
andere factoren hadden medegewerkt. De Fransche leening
in Amerika kortelings doorgevoerd, is fractioneel gedaald
en dit ibeschouwt men in sommige Fransche kringen als een
ongunstige aanwijzing ‘voor de naaste toekomst. Hierbij
komt, dat men zich ongerust begint te maken omtrent den
prikkel, dien de Duitsche industrie thans ontvangt, waar
deze laatste zich cofite que coûte moet gaan toespitsen op
den export, om de te ‘verwachten ‘hooge ‘belastingen te
kunnen opbrengen. In verband hiermede is men dan ook
in Frankrijk reeds overgegaan tot aaneensluiting in de
metaal-industrie en men hoopt op deze wijze, nu men ok
in het bezit is van Elzas-Lotharingen, energiek te kun-
nen optreden tegenover iedere concurrentie, van welke zijde dan ook. Toch oordeelt men, dat voorloopig wel een periode
van experimenteel onderzoek aal ‘moeten komen en hoewel
de beurs ten opzichte hiervan hoopvol gestemd is, is het
begrijpelijk, ‘dat met het oog hierop eerder een politiek van
afwachten wordt toegepast. Dit was dan ook de grondtoon van de Parijsche beurs; flauw kon de stemming echter niet
worden genoemd.
Te L o n d e n echter svas de tendens veel meer naar den
ongeanimeerden kant. Nu, langzamerhand eenige teekeniug
komt in dé mijnwerkersstaking, nu de mogelijkheid bestaat,
dat men binnenkort tot een overeenstemming aal komen, zijn de oogen meer en meer opengegaan ‘voor de overige
factoren, die toch ook een zware rem vormen voor het
herstel van het economisch leven. Men strijdt op het oogen-
blik in de steenkool-industrie van de tzijde der twerkgevers
voor een vermindering van het veel te hooge loonpe’il (te hoog, natuurlijk beschouwd in verband ‘met de algemeeii
economische verhoudingen) twaartegen •de arbeiders zich
met alle kracht ‘verzetten. Volgens ,,The Board of Trade
Journal” ‘heeft in Maart j.l. ‘het v e r ii es op de kolen-
productie bedragen 6 sh. 10,55 d. per ton of in totaal
5.259209. De remedie zou natuurlijk gevonden moeten
worden in een prjsverhooging van het product, indien aan
de bonen niet getornd kan worden, doch eenerzijds zou
men ‘hierdoor niet meer kunnen exporteeren, omdat
de
steenkool in het buitenland dan spoedig goedkooper ver-
krijgbaar zou zijn, anderzijds zou de binnenlandsohe in-dustrie, die van steenkool afhankelijk is, de concurrentie
niet meer kunnen volhouden. Het vraagstuk is derhalve
ingewikkeld genoeg; hoe zwaar inmiddels de druk der hooge
bonen werkt, blijkt wel voldoende uit de vasthoudendheid
der mijneigenaren, die de voorkeur geven aan de gewel-
dige verliezen ‘van het oogeablik. H.i. wegen deze wel op
tegen de eventueele ‘voordeelen, bij loonsverlaging ‘te ver-
krijgen. De beurs ontveinst zich echter niet, dat geweldige
verliezen in economisch opzicht ‘door den strijd worden
geleden; te erger, omdat deze in den tegenwoordigen tijd
van uiterst geringen handel niet zoo spoedig herwonnen
kunnen worden. Voor enkele ondernemingen zijn de staking
en de ‘gevolgen daarvan zelfs als een voordeel te beschou-
wen, omdat zij thans hun bedrijf kunnen stop zetten en dus
ook ontkomen aan de uitbetaling van hooge bonen, enz.
In verband met deze beschouwingen is de markt te Lon-
den dan ook uitermate kalm en eerder flauw gestemd
gebleven. Er heeft niet de ‘geringste ‘lust tot opname ‘van
fondsen bestaan; zelfs voor aandeelen ‘Royal Dutch is de
handel nominaal gebleven.
Te N e w Yo r k heeft de beurs mede een dalende rich
ting ingeslagen. De ,;Liquidation of Labor”, zooals het aan
de overzijde kernachtig wordt genoemd, is in vollen gang.
Reeds is bekend gemaakt, dat de Bonds-Regeering van haar
kant zich er niet tegen zou verzetten, indien de spoorweg-
arbeiders, voorilamelijk zij, die werkzaam zijn in de werk-plaatsen, de hun in het vorig jaar toegekende loonsverhoo-
gingen, ten gezamenljken bedrage van 600 millioen dollar,
weder zôuden moeten afstaan. Tegelijkertijd heeft de Fede
rab Reserve Board een zeer interessant overzicht gepu-
bliceerd omtrent de ‘arbeidsverhoudingen in eenige indus-
trieën der V. S., waaruit blijkt, dat in derapporteeren’de
industrieele ondernemingen, waar op 1 April jJ. nog
1.727.717 arbeiders rwerkzaam waren, thans nog slechts
1.303.792 op ‘de loonbjsten staan, een teruggang derhalve van
circa 25 pCt. Het bedrag aan uitbetâtlde boonën is in het-
aelfde .tijdsverboop echter nog zneer gedaald, n.1. 29,8
pCt.
Alles wijst ook hier op een tijdperk van stilstand, zoo niet
van malaise; de beurs kan onder deze omstandigheden na-
tuurlijk geen opgewekt voorkomen hebben.
Te o n z e ii t is het algemeen verloop al niet ‘zeer veel verschillend geweest. Voor staatsfondsen bestond in den
aanvang, wat onze inheemsche soorten betreft, nog goede animo, ,doch toen langzamerhand ‘de teekenen zich voor-
deden van een grootere stroefheid op de geldmarkt, ver-
minderde de kocvplust en moest deze plaats maken voor
eenigen verkoopdrang. Hierdoor is het slot dan ook lichte. lijk in reactie. Voor buitenbandsche staatsfondsen bestond
daarentegen in sommige gevallen goede ‘vraag, vooral bij
die soorten, die wegens •den hoogen dollarkoers op buiten-
landsohe markten met voordeel te plaatsen waren, bv.
434 pCt. Japan le en 2e serie, enz.
7 Juni 10 Juni
13
JuniRijzing
,0I
5
olo Ned. W. Sch.
1918
<)li’l
le
glij
d
91
–
11
/16
4
1
12
0
/0
,,
1916
89
18
j1e
9931
4
891
4
0
/o
,,
1916
8381
ia
8211
4
82
– 1
2
116
3
1
12
0
10 ,,,,,,
73
72
6
12
7298
–
1
11
3
o/o
,,
,,
,…….
62/8
62
1
/10
62
11
182
2
/2
% Cert N. W. S . ……
51
11
s
51’12
5I
18
/to + ‘/ie
5′
O/
Oost-Indië
1915 … 911
91
3
14
92
± 1/
6
0/
,,
i919 .. ..
94
94
1
1
94
1
14
+
814
4 °/o Oostenr. Kronenrente
3
3
1
116
3/io + 2/66
5
0/
Rusland 1906
814
9
1
12
9814 + ’12
4
0/
Rusi. bij Hope & Co
97j
g
9
1
12
9’12
–
3
18
4
8
12
0
/0
China Goud
1898 .
62116 6214
62
2
14 + ;/,
4
°/o Japan
1899 ……..55
56 . 5781t + 2’/
4
°/o Argentinië Buiten!
52I8
52
1
10
5211s
214
5
O/
Brazilië
1895 …… 51
,
1
4
51
1
18
51ij8 –
7
O/
Staatsspoor ……..1O4
2
/,k 104
1
1
104’/
–
7
‘/o Amsterdam
……..102’/2 102
1
14 102’/
–
11
4
Wederom heeft de jongste beursweek slechts uit vijf da-
gen bestaan. Op de stappen door ‘hit bestuur van de Rot-
terdasnsche Vereenigiug van Effectenhandelaren onderno-
men, was als antwoord van den Minister van Financiën’
binnengekomen ‘de mededeeling, dat geen conferehtie ter
discussie ‘van de Vrije Zaterdagen in Juni en September
kon ‘worden toegestaan, indien ordeverstoringen aan de
Ain.sterdaznsche beurs niet volkomen uitgesloten bleven. In
verband hiermede waren de leden van de Amsterdamsche
beurs dan ook j.l. Zaterdag wel in het ‘beursgeboaw aan-
wezig, er werd geen enkele demonstratie gehouden, doch
van handel is geen sprake geweest. Zelfs zijn deze keer
de pogingen, om toch tot noteering van sommige fondsen
over te gaan, geheel achterwege gebleven, zoodat wel mag
worden ‘geconstateerd, dat vrijwel -de geheele beurs zich
unaniem en in volmaakte orde heeft verklaard, tegen de
politiek, tot nu toe door den Minister van Financiën
gevolgd.
Indien men de koersverschillen van de verschillende
markt-afdeelingen beschouwt, komt men web tot de con-
clusie, dat de ‘tendens van onze beurs gedecideerd flauw
is geweest. Hierbij kwam, dat de omzetten uitevst miniem
bleven, behalve op den laatsten beursdag, toen de mede.
cleeling, dat de Nederlandsche Scheepvaart-Unie zal ,over•
gaan tdt het e:mitteeren van
f
9.000.000,— nom. aandeelen
S 117 pCt., een geweldige teleurstelling te voorschijn bracht,
zich uitend in groote realisaties, ‘natuurlijk in de eerste
plaats voor
scheepvaai-twaar1en,
‘doch toch ook voor de
overige fondsen. Het sterkst werden, zooals vanzelf spreekt,
aandeelen Nederland,sche ‘Scheepvaart Unie getroffen, die
een reactie van niet minder dan
18y
4
pCt. (wkar’va’n 10 pCt.
op den laatsten dag de’r beriahtsweek) hebben aan te ‘too-
nen. Weliswaar moet hierbij in aanmerking worden, ge-
nomén, ‘ dat cle aandeelen ex-clabn werden verhandêld, doch
524
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
15 Juni 1921
deze claim werd á circa
f
2,— per stuk omgezet, zoodat de
waarde practisch buiten beschouwing mag blijven. Het
kleine vertrouwen, dat langzamerhand bij het publiek ten
aanzien van scheepvaartwaarden terugkeerde, is thans
weder geheel verdwenen, hetgeen uich duidelijk weerspie-
gelt in de koers-verminderingen, ook van de overige
scheep.vaartfondsen. Zelfs de meest courante soorten wer-
den ten verkoop aangeboden, wijl men meent, dat thans ook
cle overige reederjen met nieuwe geldaanvragen ter markt
zullen komen.
7 Juni 10 Juni 13 Juni
R
ij
zin
a
0f
Holland-Amerika-Lijn …. 215
201
195
– 2
,,gem.eig. 205
191
186
– 19
iolland-Gulf-Stoomv.-Mij. .’.
85 88 85
Hollandsche Stoomboot-Mij.
94 94
94
Java- Ch i na- Japan -Lijn ….
132
1
12
132
129
–
3’/
Kon. Hollandsche Lloyd.
71
6981
4
6914
+
1
1
14
Kon. Ned. Stoomb.-Mij…..
119
11292
1101/4
–
8
31
Koninkl.-Paketvaart Mij. ..
123
1
1,
117 115
–
8
1
1
Maatschappij Zeevaart ….
106 106 106
Nederl. Scheepvaart-Unie..
151
142
5
18
13281
4
*
_1811*
Nievelt Goudriaan ……..
216
204
1
12
201
–
15
Rotterdamsche Lloyd……
148
140
139
81
–
8
1
1
Stoomv.-Mij.,,Hillegersberg”
106
106 108
,,Nederland”
170
155
3
14
157
–
13
,,Noordzee”
. .
37
331/2
32’/,
–
41/
,,Oostzee”…..
100
100 100
Zooals gezegd, heeft de emissie ‘van aandeelen Nederland-
sche Scheepvaart-Unie de geheele markt ontstemd. Ware
dit niet geschied, dan zou er misschien tot liet einde toe
een kalme tendens op te merken zijn gebleven, zooals ook
bij den aanvang der ‘berichtsperiode het geval is geweest.
Wel waren de berichten uit het buitenland betreffende
petroleum, suiker, rubber, etc. niet rbepaald bemoedigend te
noemen, doch onze markt toonde desniettegenstaande veel
weerstand, niet het minst door het ibestaan der ‘hier ter
plaatse reeds vaker gereleveerde contramine-partij. Vooral
voor
suikerwaarcien
scheen de markt Vrij vast gestemd,
ondanks hot feit, dat do V. J. S. P. geen verdere partijen
heeft verkocht. De limite der Trust bleef namelijk bepaald
op f
15,— per pico1, terwijl de handelsprijs op het oogen-
blik
f
124 5
f
13,— bedraagt. Hoewel de beurs vrij
sceptisch tegenover de verkoop-politiek der V. J. S. P. staat, mede als gevolg van de laatstelijk bekend gemaakte grieven
der H. V. A., is men toch in liet algemeen geneigd op dit
lagere niveau het weigeren van niet-convenieerende bie-
dingen goed te keuren, omdat de mogelijkheid niet uitge-
sloten schijnt, ‘dat het laagste peil langzamerhand bereikt
is. Ten slotte echter bleek de sui’kermarkt niet bestand
tegen den algemeenen druk, te minder, ‘waar ook Indië als
verkooper in de markt trad. Speciaal was dit het geval
voor Indische crediet-waarden, met name voor aandeelen
Koloniale Bank en NederIandsch-Indische Handelsbank,
ondanks de omstandigheid, dat eerstgenoemde instelling
een dividend declareerde van 20 pCt. (v.j. slechts 18 pCt.)
en dat het verslag van de Nederlandseh-Indische Land-
bouw-Maatschappij (waarvan ‘de aandeelen in het bezit zijn
van de N. 1. Handelsbank) een zeer bevredigenden indruk maakte. Later bleek, dat de koersen eenigszins geforceerd
waren;
een licht herstel volgde voor deze waarden, doch
per saldo hebben zij toch een gevoelig verlies aan te
toonen.
De
petroleummarkt
was uitermate stil. Aandeelen Ko-
ninklijke Petroleum Maatschappij gaven ‘bijna geen va-
riaties te aanschouwen, omdat het publiek bijna niets
ondernomen heeft, ‘de koersen in het buitenland ook weinig
varieerden en, indien dit al op enkele dagen het geval was,
de arbitrage nog niet kon ingrijpen. Zooals ‘hierboven reeds
werd medegedeeld ten aanzien van de beurs te Londen,
zijn de omzetten op vreemde ‘beurs-plaatsen izeer gering; meestentijds is de noteering niet meer dan nominaal, zoo-
dat geen enkele maatstaf bestaat, waartegen transacties
kunnen worden geëntameerd. Voor aandeelen Geconsoli-
deerde Hollandsche Petroleum Mij. daarentegen bestond
als zuiver locaal fonds eenige ‘vraag, i’n verband met de
verwachting ‘op een bevredigend dividend.
De
tabaksmarkt heeft na het zeer opgewekte verloop van
de laatste weken een vrij groote inzinking aangetoond. Als
algemeene oorzaak moet natuurlijk de marktsteniming voor
de overige afdeelingen worden aangemerkt; als bizondere
geldt hier nog de publicatie van de oprichting der Cultuur-
Maatschappij ,,De Oostkust”, met een kapitaal van
f
30.000.000,—, waarvan geplaatst
f
12.000.000,—. In deze
combinatie wordt deelgenomen door de Deli-Maatschappij
(voor de helft), cle Deli-Batavia Mij. (voor
1/4),
de Senembab
(voor
1/,)
en de Arendsburg (voor
‘
/
tl).
Zij heeft voorna-
melijk ten doel het overnemen en inbrengen van tot nu toe nog onafhankelijke tabaks-maatschappijen (o.a zal de ltot,
terdam-Deli in de combinatie worden ingebracht) en de
beurs vreest ‘thans algemeen, dat de profijten van deze
trustvorming niet meer den individueelen aandeelhouders,
doch uitsluitend de Mij’ ,,De Oostkust” ten goede zullen
komen. Indirect blijft dit natuurlijk ook wel weder voor
aandeelhouders gereserveerd, doch men is in den laatsten
tijd Vrij sceptisch komen te staan tegenover het emplooi.
dat’ van in het bedrijf gehouden gelden wordt gemaakt.
Bovendien kwam als ongunstige factor ‘hierbij nog de
declaratie van het dividend der Senembah, dat, hoewel op
zich zelf aanzienlijk (60 pCt.) voor 50 pCt in Aandeelen
wordt uitgekeerd, hetgeen wederom
op
een vergrooting van kapitaal neerkomt.
7Juni
Amsterdanische Bank .
167
167
167
Koloniale Bank ……….169’/2 154
1
12 159
– 10113
Ned.li[andel-Mij.cert.v.aand 173
1
1, 170
169
1
1, –
4
Rotterd. Bankvereeniging
117
117
117
Amst. Superfosfaatfabriek 124
12311, 122
1
1 – 181
4
Van Berkel’s Patent ……99
99
99’1
+ ‘/4
Insulinde Oliefabriek …… 44 ‘/,
40
397f
– 411
4
Jurgens’ Ver. Fabr. pr. aand 89’/
89
1
11
8918
+ 615
Hollandia Melkproducten
199
199
199
Philips’ Gloeilampenfabriek 269
293’I2 289
+ 20
R. S. Stoks’is & Zonen
578
578
578
Vereenigde Blikfabrieken
971/,
93
93
– 4113
Compania Mercantil Argent 140
5
14 140
3
1 132
– 8’1
Cultuur-Mij. d. Vorstenland 143/4 139
133
– 10
5
14
Handelsyer. Amsterdam .
404
1
1,
394
1
1, 390
1
12 – 14
bil. Transatl. Handelaver. 45
45
45
Linde Teves & Stokvis ..
120
1
19 115
114
– 6’12
Van Nierop&Co’sflandel.Mij 64
55
1
12
55
– 9
Tels & Co.’s Handel-Mij.. .
50′!,
51
5011
4
Gecons. HolI. Petroleum-Mij 2198/
4
223’12 223 + 3
1
1
Kon. Petroleum-Mij. …… 504′!, 504
1
1, 501’14 – 311
Orion Petroleum-Mij.
Afgest. Aand 53
50
1
12
50’12 – 2
1
13
Steaua Romana Petroleum
Mij. .. Afgest. Aand 61
62
1
12
62
1
1, + 1′!,
Amsterdam-Rubber_Mij.
97
93
90
– 7
Nederl.-Rubber-Mij …….. 47′!z
46
3
1,
46
1’12
Oost
–
Java
–
Rubber-Mij…..150′!, 145
140
– 10’12
Deli
–
Batavia…………..392
396
380
– 12
Deli-Maatschappij ……..439′!, 437
424
1
12 – 15
Medan
–
Tabak-Maatschc,ppij 363
365
352
– 11
Senembah-Maatschappij …. 643
1
1, 636
614
– 29
1
1,
De
rubbermarict
was uit den aard der zaak flauw ge-
stemd. Er is tot nu toe geen schijn van verbetering in de
markt voor het ruwe product op te merken; de fabrieken
weigeren zelfs aanbiedingen, tot zeer lagen prijs gedaan,
voor het loopende en voor het volgend jaar te samen, om-
dat zij bevreesd zijn, zelfs dan nog te hoog te contracteeren.
De markt voor
industrieel e aandeelen
was iets beter van toon; aandeelen Philips Gloeilampenfabriekea gaven hier
het voorbeeld.
De
ernissiemarkt
‘was wederom zeer levendig; voor som-
mige .uitgiften bestond weder enorme belangstelling, zoo.
dat b.v. op de inschrijvingen der stad Batavia een uiterst
gering percentage kon worden toegewezen. De Amerikaan.
sche markt was zeer vast, ondanks de aanwijzingen van
Wallstreet. De oorzaak hiervan moet echter alleen gevon-
den worden in den hoogeren dollarkoers, die een ‘hoogere
waardeering. der hier verhandelde aandeelen mogelijk
maakt.
7 Juni 10 Juni 13 Juni9z
0f
American Car
&
Foundry..
141
1
1,
150 149
1
12
+
8
8
18
Anaconda Copper
……..
’92’!,,
91’1,
91’116
– 1
Un. States Steel Corp…..
94?/
94
1
14
94
Atchison Topeka
……….
948/
4
948/
4
948/
4
Southern Pacific ……….
88’/4
90
90
+
1/4
Union
Pacific
…………
1388/
4
142 142
+ 3’/
Int. Merc. Marine orig.
Corn
1591,
1518/,
ø
15111,6
+
818
prefs
5811,
5731t
59
+
1
12
t) Ex claim.
De
geidmarkt
toonde eenige neiging toi aantrekken;
prolongatie
3% na 2% pCt.
GOEDERENHANDEL.
GRANEN.
13 Juni 1921.
De oogstberichten uit West-Europa blijven over het al-
gemeen bevredigend. Wel wordt echter hier en daar nog
15 Juni 1921
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
525
Noteeringen.
Locoprijzen te Rotterdam/Amsterdam.
Chicago
i
Buenos Ayres
Data
Tarwe
MaTs
Haver
Tanve
MaTs Lljnzaad
Juli
Juli
1
Juli
1
Juli
Juli
1
Juli
11Juni’21
138
1
1
63’1
38
1
/
17,85
8,25
17,95
4
,,
’21
13114
6411,
3971s
17,95
8,05 17,40
11Juni’20
226
174
1
/8
104
1
1
24,50
10,60
27,95
11Juni’19
226
1681/
67
1
1,
11,35
5,70
28,65
11Juni’18
220
14281
8
70
7
/8
12,55
5,208)
24,458)
20Juli’14
82
‘)
56
1
18
1
)
36’1i ‘)
9,40
1
)
5,38
2
)
13,708)
‘) per Dec. ‘) per Sept.
2)
per Juni.
Soorten
13 Juni
6 Juni
1
13 Juni
1
1921
1921
1
1920
Tarwe’
…………..
2
)
22,-.-
22,-
41,-
Rogge (No. 2 Western)
1)
21,75
21,50
33,-
Mais (La Plata)
……’)
252,-
252,-
391,-
Gerst (48 ib. malting) ..’)
280,-
268,-
520,-
Haver (38 ib. white cl.). .’)
13,75
13,50
24,-
Lijukoeken (Noord-Ameri-
ka van La Plata-zaad)’)
145,-
142,-
217,50
Lijnzaad (La Plata).’…’)
404,- 410,-
825,-
1
)
p. 100 K.G.
‘) p. 2000
K.G.
‘) p. 1000 KG’. 4)
per
1980 K.G.
‘) Hard/Red Winter Wheat.
– AANVOEREN in tons van 1000, K.G.
Rotterdam
S
Amsterdam
.
Totaal
Artikelen.
1
6Juni!13
Juni
1
Sedert
Overeenk
6Juni/l3 Juni 1
Sedcri
1
Overeenk.
1921
1920
1921′
1 1jan. 1921 1 tijdvak 1920
1921
1
1 Jan.
1921 t
tijdvak 1920
37.173
458.215
216.240
1.098 9.727
81.168
467.942
297.408
Tarwe ……………..
3.698
60.319 8.367
–
–
135
60.319
8.502
Rogge ………………
–
3.500
2.500
–
500
–
4.000
2.500
Boekweit
…………….
20.121
388.867
128.066
506 33.223
22.359
421.590
150.425 1.280 108.270
8.621
508
4596
320
112.866
8.941
20.125
16.649
–
430
–
20.555
16 649
Mafa
………………
Lijnzaad …………..
1.379
..
68.178
14.961
5.350
49.803
3.609
117.981
18.570
Gerst
……………..
Haver ……………..-
58.082
21208
500
12.776
1.406 70.858
22.614
Lijnkoek ……………50
.
284
14.892
9.384
–
1.070
–
15.962
9.384
Tarwemeel ………….
Andere meelsoorten
399
18.164 3.628
–
1.247
100
19.411
3.728
geklaagd over droogte, die in Noord-Frankrijk, Engeland
en gedeelten van Duitschiand niet bevorderlijk is aan de
ontwikkeling van de in het voorjaar uitgezaaide gewassen.
Van meer -bete’ekeni’s is echter de invloed, die in Noord-
Amerika het weder op den oogst heeft uitgeoefend. In den
loop der week is het 1-Juni rapport verschenen van het
Amerikaansche Departement van Landbouw, ‘waaruit bleek,
dat de particuliere schattingen van 5 pCt. vermindering
in de opbrengst van wintertarwe texigevoige der droogte
in Mei, nog te optimistisch zijn geweest. Het rapport schat
de schade op ‘ruim 8 pCt. Wel is in Juni de weersgesteld-
heid zeer gunstig geweest voor de verdere ontwikkeling
van den oogst en zijn de berichten over de zomertarwe gunstig, doch de daarmede bezaaide oppervlakte blijkt
toch vrij belangrijk ten achter te blijven bij het vorige
jaar en het resultaat van het ongunstige maandrsipport is
een nieuwe stijging van den tarweprjs in Amerika. De
prijs voor Juli te Ohicago, die van het op 2 Juni bereikte
hoogste punt van 1403% dollarcent per 60 lbs. gedaald was
tot 130 cnt op den Gden, is sedert weder belangrijk ge-
stegen. Op het einde der ‘week was de slotnoteering 1383-f
met vaste stemming. Ook September is sedert de opening
van ‘dien termijn op 4 Juni 8Y cent gestegen. Omtrent de
Canadeesche somertarwe hoort ‘men ‘niets dan goeds en de
opbrengst wordt vrij belangrijk honger geschat dan in het
vorige jaar. Dat desondanks de prijs te Chicago zoozeer
kon stijgen, toont, dat de schade aan de, wintertarwe in
Amerika als ernstig wordt beschouwd. Men dient trou-
wens niet uit ‘het oog te verliezen, dat Juni de critieke
maand is voor cle soniertarwe in Noord-Amerika en de ‘be-
richten over dien oogst op 1 Juli meestal ongunstig af-
steken bij de ‘schatting van een ‘maand te voren.
Europeesche vraag ‘heeft niet in sterke mate kunnen
niedewerken tot de Amer’ikaansche prijsverhooging voor
tarwe. De meeste importlanden in Europa kocliten ‘weinig.
Duitschland vooral toont ‘weinig kooplust en tracht voor
een deel zijner inkoopen crediet te krijgen van de ver’koo-
pers. Een enkelen. ‘keer is d.at reeds gelukt, waartoe za’]
hebben meegewerkt, dat de verkoop van tarwe den laat-
sten tijd niet gemakkelijk gaat en verkoopers er spoediger
dan anders toe overgaan den .kooper ter wille te zijn. Zaken
in tarwe tot de volle pariteit der steeds ‘hoogere Noord-
Amerikaansche prijzen waren zeer schaarseh Ook ‘in Ar.
gentijnsche soorten werd over het algemeen weinig ge-kocht. Oöstenrijk deed in het begin der week eenige in.
koopen en ook naar Nederland werden beperkte hoeveel-
lieden verkocht, doch de belangstelling van de grootere’
i.mportlanden was gering. Dientengevolge konden enkele
tarwesoor.ten, die reeds eenigen tijd goedkooper dan andere
worden aangboden, ëooals rvooral die van de Noord-Aimeri-
kaansche Westkust, een grooteren druk op de bedingbare
prijzen uitoefenen dan bij de relatief geringe hoeveelheden,
die daarvan -worden verladen, mogelijk ‘ware geweest
indien een levencliger tarwevraag had bestaan.
In Argentinië was in het begin der week de tarwemarkt
flauw, om zich daarna te herstellen. Vrijdag en vooral Za-terdag volgde echter weder prijsdaling. De aanvoeren van
tarwe aan de Argentijnsehe markten breiden zich sterk uit, doch d’e verschepingen bleven weder klein in verband met
onvoldoende scheepsru’imte en de staking te Buenos Aires.
Deze laatste is op 5 Juni geëindigd en de verschepingen,
die in de afgeloopen week weder zeer klein ‘waren, kunnen
dus nu vermeerderen. Daartoe dient men echter ook over
meer scheepsruimte ‘te kunnen beschikken, welke wegens
de Engelsche kolensta.king den laatsten tijd slechts in te
geringe mate voorhanden was. Weliswaar schijnt het, dat
de kolenstaking tea einde loopt, doch in Juni zal dat -geen
verbetering meer brengen in de in Argentinië beschikbare
scheepsruimte. Bovendien zijn de Argentijnsche tarweprij-
sea voortdurend te ‘hoog tegenover de Noord-Amerikaansche
en indien de haussespeculatie te Buenos Aires en Rosario
onder den invloed der Amerikaansehe ‘markten verdere
prijsdaling in Argentinië tegenhoudt, zal zij den export
verder vertragen, vooral nu de Argentjusche tarwe spoedig
zal moeten conourreeren met de nieuwe Noord-Amerikaan-
sche, waarvan in Juli de uitvoer een aanvang neemt.
Verschepingen van tarwe uit Noord-Amerika waren ‘deze
week zeer groot en bedroegen ruim een ‘millioen quarters
(217.000 ton), terwijl Argentinië nauwelijks 100.000 quar-
ters, verscheepte.
De maïsmarkt, die in Amerika den ‘laatsten tijd bij stij’
gende tarweprjzen ‘dikwijls die beweging volgde, heeft
dat in de afgeloopen week niet gedaan. Van 6 bot 10 Juni
daalde te Chicago voor den Juliterniijn de prijs zelfs
27/8
cent per 56 pon’d. Daaruit blijkt dus, dat de maisprijs ziøh
slechts met moeite staande hield en de grondtoon voor dit
artikel eerder flauw was. Zaterdag ‘volgde echter een
prijsverhooging van 1% cent. Ook in Argentinië was de
markt de laatste dagen weifelend. In Buenos Aires was
mais Zaterdag 10 h 20 centavos per 100 Kgr. honger dan
een week te voren, doch Rosario ‘was ten ‘slotte onveranderd
tot 10 centavos lager. De belangstelling van Europa was
dan ook de laatste dagen over het algemeen gering. In En-
geland was de omzet tot op de helft van de vorige week
gedaald en ook het Continent kocht weinig, ondanks de
reeds eenigen tijd, vooral van Argentinië, geringe ver-
schepingen. Wel toonden Duitschland en Nederland betere kooplust voor Noord-Arnerikaansche mais en ook Scandi-
navië kocht weder flinke hoeveelheden voor directe ver-
scheping en ter verlading uit Duitsche en Nederlandsoho
havens.
Lijnzaad was vast en in het begin der week werd een
goede omzet bereikt, naar Engeland zoowel als naar
Duitschland, Nederland en België. Een zeer sterke prijs.
stij’ging i’n Argentinië, ‘die in enkele dagen 1,50 pesos per
100 Kgr. bedroeg, maakte daaraan echter een einde, daar
koopers niet bereid waren, die verhooging te betalen. De
olieprijzen gaven daartoe geen aanleiding. De laatste ‘dagen
is daarop het grootste deel der Argentijnsche prijsverhoo-
gjig weder verloren gegaan.
526
ECONOMISCHSTTISTiSCHE’BERICHTEN
15 juni 1921
N e d e r la n d. De Neder.laadsche mélenaars dekten
weder geregeld ihunne tarwebehoefte uit stoomende par-
tijen, doch behoefden daarbij niet de volle Amerikaansche
prijsverhooging te -betalen. -De beperkte -Icooplust in de
meeste iandere .landen was voor hen een .gunstige factor.
Zoowel Noord- als ZuidAmerikaansche tarwe werd -ge-
kocht, doch bij de laatste toont nen eenig wantrouwen ten
opzichte van de kwaliteit, omdat verschillende aangeko-
men partijen, vooral ,van Mahia tBlanca ,reden tot igrootp
ontevredenheid hebben gegeven.
Voor mais is indelaatste dagen der week destemmlng
allengs verbeterd. Wel waren ,de aankomsten vrij omvang-
rijk, doch ,binnenkort mag daarin een belangrijke vermin-
deiing worden verwacht. ,Bov’endien ,vndt een flink ge-
deelte der in Nederland .arriveerende maIs -zijn weg naar.
het buitenland. De beschikbare partijen werden dan ook
ten slotte Vrij gemakkelijk opgenomen. -Dit -betreft vooral
Noord-Amerikaansche mals, doch ook voor de nieujwe La
Plata maïs en eenige partijen D.onaumaïs bestond zeer vol-
doende kooplust. De omzet.is
zelfs voor dezen tijd van het
jaar zeer bevredigend en grooter dan -gewoonlijk.
Ook voor gei’st bestond vermeerderde belangstelling en
geregeld zijn zaken ,gedaan ter aflading in Juni en begin
Juli in Noord-Afrikaansche soorten, die ,’hier anders ge.
woonlijk weinig geliefd zijn.
In ,lijnzaad waren de zaken in het hein der ‘week leven
dig,to’t stijgende ,prijzen. De nog aangdboden disponibele en
stoomende partijen werden
o
pgeruinicl en ook op aflazling
werden geregeld zaken gedan. De hierboven reeds gemelde
plotselinge sterke prijsstijging in Argentinië maakte aan
de levend.ige zaken .echber een einde. De oliemarkt volgde
die stijging niet en zaken werden onmogelijk. Slechts
maakten sommigen gebrui.k van de geboden gelegenheid
om v’oeger op aflading ;gekocht zaad’met winst te .verkoo-
pen, doch de daatste dagen der week -werd bijna niets meer
verhandeld. . Op Vrijdag en iZaterdng ging ‘intusschen de
Argentijnsche prijsverhooging weder voor ‘het :grootste deel
verloren.
KATOEN.
,Marktberie]it ,van .de heeren .Sir ,Jacob .Behrens
Sons,
Mançhester, d.d. 8 Juni 1921.
Het Laidbouwbericht van IWaghington van 2 Juni geeft
een ‘gemiddelde iconciitie .vaTn olen tAmerihansehen katoen-
ooget aan (tot 25 dlei -van t66 pCt. itegen .62,4 pCt. ver-
leden ijaar en •69′ ,pCt. in 1917. -Zelfs deze stand was
beter dan men verwacht had :en met de.betere weerberich-
ten ,uit .MneriJca en de ongunsbjge “vooruitzichten dn -de
industrie zijn prijzen weer ‘wat ‘gedaald, hqewel ten i6lotte
een reactie .plaats vond, izoodat ‘het verschil ‘deze ‘week
sleqhts heel gering ‘was. eln 4Engeland ondervindt men
den iuvled van rde sterke tdaling in den koers, waardoor
prijzen -van pkatoen daar weer gestegen zijn. Egy’ptische
katoen is ,kalm, zonder vraag.
•Daar ,cle rwer.kgevers en werknemers in de dcatoenin
dustrie niet .tot eensehi.kkin’gzijn ‘gekomen, zijn de faibrie
ken tthans igesloten. ,Dit heeft tot enu toe islechts weinig invloed op de vraag naar garens gehad, da,ar hiervan’ nog
steeds groote voorraden zijn. Bovendien zijn .er tzooveel
fbrieken, die gebrek aan steenkool hebben, dat de sta-
king weinig invloed heef t op de wmarkt. Prjzen zijn dan
ook vast, doch .vaar voorraden groot blijven, denkt tmen
er nog niet aan de .noteeringen te verhoogen, vooral daar
de .vrasg ‘nçg niet ivan veel ‘beteekenis ,is. .Indië jzendt nog
enkele orders iin enkele ,en getwijnde ,garens, maar de
vraag naar 40er .mule, het voornaamste nummer voor die
markt, -is nog -vrij onbelangrijk. China toont nog eenige
belangstelling voor 4212, -doch .00k,de limites vandaar zijn
nog ‘te .laag. De aanvraag van het Continent is ook van
weinig beteekenis en alleen voor Holland worden nog
enkele zaken gedaan.
De toestand n’an de ‘cloe.kmarkt is geheel onder den in-
vloed van de industrieele positie, daar alle katoenfabrie-
ken gesloten zijn ‘en .koopers dus liever ven .afwadhtende
houding aannenien. Er .izijn . echter wel aanwijzingen, .dat
zoowel in ‘China alsook in Indië de vraag ‘toeneemt, zoo-
dat .men dus ‘wel ,betere zaken verwacht, jzoodra,de .arbeids-
moeilijkheden geregeld nijn. ‘Men verwacht -wel, dat de
kolenstaking spoedig geëindigd zal zijn en zoodra ‘dit het
geval ‘is, .zullen ongetwijfeld (de moeilijkheden in de katoen-
industrie, spoedig tot het verleden behooren.
11Juni 8Juni
Oost,(koersen.
1Juni ‘8Juiii
Li.v.epo
Q
Inoteeria gen.
T.Top;Indië…. 1/3
113
3
18
F.G!F. Sakellar
,
idis.16;00 16,00 .T.T. opHongkong2(6
216
1/4
G.F. No.’l ,Oomra 440 4,55 T.Lqp Shaghai .3/2
1
1,4
3/2h’g
–
SULIÇF.
–
De suikermai’kten staan onder .den invloed der verleden
week door Willett & Gray hokend
kemaakte
nieuwe raming
van den Cubaoogst, n.l. 3.900.000 tons: Waar de vorige
raming van Willett & -Gray 200.000 tons minder omvatte,
terwijl particuliere ramingen, -daarna verspreid, nog aan-
merkelijk lager luidden, was de nieuwe verhoogde taxatie
van Willett & dGray zeer verrassend. IBij de ialgemeene
flauwe stemming op de verschillende suikermarkten (kan
een ‘dergelijk bericht slechts -teleurstelling .verwekken. Toch
schijnt de nieuwe ra.ming op jgoede gronden gebaseerd te
zijn; wanneer echter de sedert kort op Cuba vallendesware
regns .aan.houden, is ‘het niet waarschijnlijk, dat dit cijfer
bereikt zal worden. Intusschen dient rekening dgehoiiden
te worden met een oogst, ‘welke dien van verleden jaar,
groot 3.730.000 tons, overtréft. –
Het ‘weer in D u i t s c h 1 a ad -was in de afgeloopen
week wel .bevordelijk voor de lanclbouwwerkzaaanheden. Hier
en daar echter maakten de zware regens opnieuw bearbei-
ding van den grond noodzakelijk. De laatste rondvraag
aan de ruwsuikerfabrieken, betreffende de dit jaar te be-
bouwen oppervlakte, (‘heef t tot resultaat de volgende cijfers;
In werking zullen zijn 269 fabrieken (vorig jaar 270);
bebouwde oppervlakte 335.394 H.A., (vorig jaar 273.826
H.A.); uitbreiding oppervlakte pl.sn. 22
Y
2
pCt.
Vooral in hetOosten en Westen van Duitschiand’teekent
zich de (uitbreiding ‘het sterkst al. Het is nu de vraag,
.01
de rbieten ook werkelijk tot suiker verwerr zullen worden.
Ook .in T sje ch o-S 10w ah ye is het weer gunstig.-ge-
weest en verwacht men voor idit jaar, de bebouwde ‘opper-
vlakte in aanmerking neniende, minstens een ‘bevredi-
gendon oogst. Na geruimentijcl van stilstand in ‘den iuit-
voer, :is dit land -weer met exporteeren van suiker ‘begon-
•nen; zoowel -naar Engeland als naar Noorwegen -en -Fin-land werden niet onbelangi-ijke posten verkocht.
.F.O. Licht geef t de volgende’ ‘cijfers voor de zichtbare
voorraden:
1921
1920 1919
Duitschlend1April ..
574.293
400433
.832.214
‘tone TsjechoSlowak,ye1Mei
395.977
214.73
,300:000*
Frankrijk -1 April .. …..
.200;457
li.16.349
135.000*
Nederland ‘1 ‘Mei …….
.90.514
64.411
59:442
België
1.
Mei
……
92.048
:48:375
49.095
Engeland
1 Mei…….
421.707
j3
,
73.101
35252
Totaal in Europa 1774.996 1.217.642 1.621.003 tons
V.’S. v. N. A. 12Mei .
209.43.4
56927
138.264
Cuba, alle hav. 21 Mei. 1.285.000
669.375 1.157.223
‘-Totaal ……3:269.430 1943.944 2:916.490 tons
*) Raniing.
dn :Enig eI a n d viel de consumptie tengevolge van de
groote ‘kolenstaking geducht tegen; zij bedroeg in -Mei 84.243 ‘tons ‘tegen .05.179 tons verleden jaar en -onge-
veer 150.000 tons per maand in normale jaren. iDe Engelsche Board of Trade statistiekover Mei -luidt;
Mei
Mei
Jan.Mei Jan.’Mei
–
1921
(1920
021
1920
Import rietsuiker .. . . 65.205 171.953 .420:750 587.447
biet
geraffineerd
39:451
-10.720 ‘142.199
91.785
Totaal …… .104.656 182:673 f562.940 179.232
Voorraadin Entrepot.. ‘383:650 388.400
–
–
–
Raffinader. 11950 35:150
–
–
Opbrengst,,
,,
39:844
80.958 ‘356.003 ‘301.364
Totaal binnenl. verbrdik ’84:243 105.179
1
537.146 526.177
-. ‘export ……..’50
-112
617
2.003
SEen epoedige ‘weder-opname van het werk ‘in de mijnen
is thans waarschijnlijk en mag daarna meerdere vraag
naar suiker van cle zijde van Engeland verwacht ‘worden.
Waar de planters op Cuba en Java echter voldoende ‘blij-
ken van zwakheid gegeven ihebben, is ,het ‘zeei- de vraag of zij daarvan zullen weten te prcifiteeren.
Op J a v a vonden verdere afdoeningen uit de tweede
hand plaats. De Vereenigde Producenten verkochten tot
dusver weliswaar ruim
1,,
gedeelte van hunnen oogst, doch
is ‘hiervan tot nog toe slechts een klein gedeelte werkelijk
voor uitvoer ‘hervei’kocht. Het ‘rendement van 45 ‘fabrieken
bedroeg op 1 Juni ‘bijna 9 pCt. meer dan ‘verleden jaar.
‘De laatste C uh a-statistiek luidt:
‘1921
11920
t1919
Weekontvangst;tot:tJuni
111,4.000
62.745
’91;293itons
Tot.ioøtv:1Dec.’20-4Juni
:2.749.000 3.040.
1
114 .3.080:679
Werkendefabrieken
75
46
2106
Weekexportitot 4.Juni …
.54000
73:27
:83:347
Tot. exp. 1 Jan:-4 Juni…
1;385000 2:358;553 ‘1:87:9.759
Tötalewoorra,ad 4 ijuni ..
1409.000
651:280 11.2001678
.,,
15 Juni 1921
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
527
NOTEERINGEN.
Amster.
dam per
Londen
New York
96pCt.
White Java
1 Amer. Gra.
Data
oopendt
T
Ot
3
f.o.b. per
1
nulated c.i.J.
Cent,!
–
Cubes
No.
/ Juli/Aug. Mei/Juni
maand
fuga!,
Sh
8h.
8h.
$cts.
8 Juni’21
f
–
6316
221- 321-
4,50
1
,,
’21
.,
–
6316
22/-
321-
4,89
8Juni’20
,,
–
1161-
10716
–
20,06
8 Juni’19
,,
–
64,9
3616
–
7,28
11 Juli ’14
,,11
“1:,
–
–
–
3,26
KOFFIE,
(Mededeeling van de Makelaars G. Duuring & Zoon, Kolff
& Witkamp en Leonard Jacobson & Zonen).
Noteeringen en voorraden.
D
a
t
q
Rio
Santo,
Wisselkoers
Voorraad
N0′?’7
Voorraad
N0′?’4
11 Juni 1921
854.000
1
)
2907.000
13.600
8
,
182
4
.,
1921
807.000
1
0.9
00
2.965.000
12.100
821
8
28 Mei
1921
771.000 9.675
2.942 000
11.500
8
1
/2
11 Juni 1920
301.000 10.100 1.820.000
2)
15121
32
Ontvangsten.
Rio
Santo,
Data
.
,
4fgeloopenSedert
Afgeioopen
Sedert
week
1 Juli
week
1 Juli
11 Juni 1921.. . .
70.000
3.045.000
175.000 10.075.000
11 Juni 1920.. . .
55.000
2.414.000
43.000
3.999.000
t)
Niet genoteerd.
2)
Nominaal 15.000 tot 14.000.
Statistiek der firma G. Duuring & Zoon.
Zichtbare voorraad op 1 Juni 1921, in duizenden balen.
1921 1920
1919
1918
1914
Voorraad in Europa..
1.858 2.102 1.485
2.082 8.102
(Brazilië
710
451
1.723
151
234
Stoomend
7
149
8
1Oost-Indië.
n.Europa
Ver. Staten
–
–
–
–
9
2.575 2.553
3.357
2.233
8.353
Voorraad Ver. Staten
2.037
1.494
1.010
1.827
1.95
Stoomend (Brazilië
215
617
379
1.103
345
naar
-Idië.
?
1
1
1
16
Ver.Staten
4.827
4.664
4.746
5.163
10.409
Voorraad in Rio ….
775
383
645 810
191
Santos..
2.933 1.919
5.602
5.767 963
Bahia ..
40
22
•
27
8Q
53
Totaal,…..
8.575
6.988 11.020 11.829
11.616
Op
1
Mei
……….
8.580
7.581
11.209 11.751
12.124
1920
1919
1918
1917
1913
Op
1
Juli
……….
6.750 10.336
11.702
7.778
10.275
THEE.
(Opgave van den makelaar J. van Eck.)
Bericht van den afloop Theeveiling op 9 Juni 1921.
Aanbod in veiling bestond uit:
Heden:
18506, 1212, 2014 kn. Java thee
706
,, Sumatra thee
1315
,, ex voorgaande veiling.
Totaal.. 20527, 1212,20/4 kn. thee.
17 Juni 1920:
14874, 6014 kn. Java thee
–
., Sumatra thee
Totaal 14874, 6014 kn. thee
Aanbod 1 Januari j.1.totheden: idem 1920 idem 1919
8 veilingen 6 veilingen 6 veilingen
Java thee
143765 kn. 96844 kn. 58840 kn.
Sumatra thee 5714 •.
7232 ,,
95
Totaal …………..149479 kn. 104076 kn.
58935 kn.
De veiling had een kalm, eenigszins ‘troag verloop.
Prima blad thee vast en veelal boven ufloop vorige vei-
ling. Goede midden kwaliteiten en ordinair blad zeer onre-
gelmatig, van circa 3 ets, onder taxatie tot circa 4 cts.
boven taxatie.
Gebroken: van Gebroken thee tot Gebroken Oranje Pecco
alle kwaliteiten iets lager dan in voorgaande veiling.
Op Donderdag 30 Juni e k. komen in veiling circa
21800 kn. thee.
Amsterdam, 9 Juni 1921.
RUBBER.
In het begin der afgeloopen week was de markt iets
vaster en liepen de prijzen iets op. Tegeb (leze verhoogde prijzen kwamen echter meerdere verkoopers, zoodat deze zich niet konden handhaven. De markt sluit dan ook weer
op ongeveer dezelfde noteeringen als (Ie vorige week.
De noteeringen luiden:
einde voorafgaande week:
Prima Crêpe loco ……….43
c.
………. 42’/2
C.
Juli/Sept ……. 451/2 ,………..44
‘Is
Oct./Dec…….48
,………..48ij2
Smoked Sheets loco ……..3V/2 , ………..38’/s
Juli/Sept .. .
40
…….. . …. 40
1
12
Oct,/Dec…..43
1
/s …………
44
/
2
13 Juni 1921.
VERKEERS WEZEN.
SCHEEPVAART.
GRAAN.
Petro-
Odessa
At!. Kust
Ver. Staten San Lorenzo
Data
grad
1 Londen
Rotte,-
Rdam
Jam
Rotter-
Brisiol
Rotte,.
Enge.
dom
Kanaal
dam
land
6111 Juni
1921
–
–
613
613
ss/-
551-
30 M./4Juni 1921
–
–
613
613
5416
5416
7112 Juni
1920
1
–
–
-.
10161)
–
11016
9114 Juni
1919
–
–
–
816
1
)
2751-
651-
Juli
19141
11 d.
713
1111
‘1,
1/11
121-
12/-
KOLEN.
ardiff
–
Oosik. Engdand
Data
1
Bor-
1
i
Genua
1
Port
La
Plato
Rotte,.
Gothen.
deaux
Said
Rivier
dam
burg
6111 Juni ’21 –
17/6 –
–
–
–
30 M.14 Juni’21 –
1716 –
–
–
–
7112 Juni ’20 –
551-
60/-
–
f12,- Kr.
55
9114 Juni ’19
2516
1
) 4716
4716 51110k f10,- Kr.32
Juli 1914 Ir. 7,-
71-
713
1416
312
41-
DIVERSEN.
Bombay
Birma
Vladivo.
Chili
Data
–
Vest
Europa
West
Europa stork
West
West
Europa
(d. w.)
(rijst)
Europa
(salpeter)
6-11 Juni
1921….
2216 3716
–
351-
30 Mei14 Juni 1921….
2216
351-
–
35/- 7112 Juni
1920. …
10716
1351-
–
9114 Juni
1919 .
– . .
10716
1
)
1601-‘)
–
–
Juli
1914.. ..
1416 1613
!-
2213
‘) Voor Britsche schepen.
Graan Petrograd per guarte, van 496 II,s. zwaar. Odessa per unit. Ver. Staten
per guarter van 480 lbs. zwaar.
Overige
noteeringen
per ton van 1015 K.G.
RIJN VAART.
Week van 6 tot 13 Juni 1921.
In •de afgeloopen week was •er weinig aanvoer. Doordat
veel soheepsruimte disponibel was, werd de vracht zeer
laag genoteerd. ‘Voor ‘erts hedroeg deze 30 tot 40 cents
per last hij
Y
4
resp. .4 lostijd, terwijl het sleeploon in het begin der week met 35 cents, einde der week met 40 tot
45 cents per last genoteerd werd. Voor erts naar het Rijn-
Herne-Kanaal *erd 70180 cents hij , resp. Y2 lostijd
inelusie+e sleeploon betaald.
In de Ruhr-havens -werd ook weinig verladen. De export-
kolen’vracht werd met 20 cents per. ton met vrij sleepen
genoteerd.
Ook naar den Bovenrijn waren de verladingen uiterst
gering en overtrof het aanbod van schepen verre de vraag.
De vracht van Ruihrort naar Manuheim bedroeg Mk. 8,-
per ton, terwijl het leeploon met ongeveer Mk. 20,- per
ton genoteerd werd. Het sleeploon Mannheim/Straatsbur’g
bedroeg Mk. 24,- tot Mk. 26,- per ton.
De waterstand was tamelijk gunstig; Cauber Pegel
wees einde der week 169 cM. aan.
28
15Juni
.
1921
DE TWENTSCHE BANK
AMSTERDAM – ROTTERDAM – ‘s-GRAVENHAGE – DORDRECHT UTRECHT – ZAANDAM.
Maandstaat op 31 Mei 1921
DEBET
Aandeelhouders nog te storten 90 pOt. op aandeelen B, waar-
voor
effecten gedeponeerd
……………………….
….
f
1.784.700,
Deelneming in de firma’s:
B. W. BLIJDENSTEIN
&
Co., te Londen;
B. W. BLIJDENSTEIN Jr., te Enschede;
LEDEBOER
&
Co., te Almeld, f7.503.125,—, waarvoor in
geld
gestort
…………………………………..
..
59535
waarvoor effecten gedeponeerd …………………….
f
1.550.000,-
Deelneming in bevriende Bankinstellingen….
f
6.699.527,24,
waarvoor
in
geld
gestort
………………………..
.
,,
5.016.627,24
waarvoor
effecten gedeponeerd ………………………
1.683.900,- Effecten vn Aandeelhouders
gedeponeerd
bij bevriende instellingen
.
.. ………….
,,
3.000.000,-
ten
eigen
gebruike
………………………………
..
36.270.750,-
42.504.650,—
Kassa,
Wissels
en
Coupons ……………………………
Nederlandsche Schatkistbiljetten
en
Schatkistpromessen
..
.
47.385.469,5834
,,
20.015.694,94
Saldo’s bij Bankiers:
.
beschikbaar voor eigen gebruik ……………………
f
3.191.432,0934 voor
rekening
van
derden
…………………………
,
23.262.453,56
26.453.885,6534
Prolongatiën
gegeven
………………………………..
Effecten
en
Syndicaten, ……………………….
,,
7.349.326,33
Oredietvereenigiug
…………………………………
f
76.815.823,71
Af:
loopende
Promessen
…………………………….
,,
14990.000,-
61.825.823,71
Voorschotten tegen Onderpand of Borgtocht en Saldi Rek. Ort.
f
76.925.335,30
Af:
loopende
Promesseu
….. ………………………..
,,
3.585.000,-
73.340.335,30
Voorschotten
op
Oonsignatiën
…………………………
,,
2.633.215,10 Gebouwen
………………………………………..
3.798.370,94
Totaal
……
f
310.604.703,80
CREDiT
Kapitaal
………………
…………………………
…
f
35.500.000,-
Reservefonds. ……………….
7.922.057,06
Buitengewone
Reserve
.
……………………………..
.,
1.000.000,-
Waarborgfonds Oredietvereeniging
……………………
,,
6.342.205,-
Reserve
Credietvereeniging
………………………….
..
3.864.948,15
f
54.629.210,21
Aandeelhouders voor gedeponeerde effecten
.
als waarborg voor 90 pOt. storting op aandeelen B
f
1.784.700,-
in
Leen-Depôt
•
………….. . ……………. …………
40.719.950,-
Zieken- en Pensioenfonds.
Deposito’s ………….
Prolongatie-Deposito’s …………………………………
Saldo s te ontvangen en te leverén fondsen …………….
Saldi Rekeningen Courant . ……………..
t 86.904.484,48
voor gelden in. het Buitenland.. ,, 23.262.453,56
Credietvereeniging …………,, 5.929.124,22
Beleeningen en Daggeld genomen …………… ………..
De Nederiandsche Baek ……………………………..
Te betalen Wissels
………………… ……………….
Diverse. Rekeningen . ……………………
42.504.650,-
1.313.674,63 48.766.891,59
2.557.200,-
1.166,089,66
116.096.062,26
6.800.000,— j
2566:779,61
33.334.333,47:
869.812,37
Totaal ……
f
310.604.703,80