9 MEI 1919
AUTEURSRECHT
VOORBEHOUDEN
Eco
‘nomisch-Statistisché
Beri*chten
ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER
UITGAVÉ VAN HET INSTITUUT- VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN
11
4E
JAARGANG
WOENSDAG 28
MEI 1919
No. 178
1
INHOUD
Blz.
VERRUIMING DER WETTELIJKE BEPALINGEN OMTRENT HET
ENTREPOT-VERKEER door
Ed.
G…………………
497
Uitgevoerde en voorgenomen Verbeteringen van onze Scheep-
vaartwegen VIII door
Ir.
V. 1. P.
de
Blocq van
Kuffeler
498
De Vereenigde Staten en de Landverhuizing
…………502
De Rijksmiddelen
……………………………..503
AA-NTEEKENINGEN:
De goudproductie in
1918 …………………….503
De Britsche bankconcentraties
………………….
504
MAANDCIJFERS:
Overzicht der Rijksmiddelen
………………….504
Ontvangsten van.Spoor- en Tramwegmaatschappijen…
505
REGEERINGSMAATRECELEN OP HANDELSCEBIED
…………505
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN
………………506-513
Geidkoersen.
Effectenbeurzen.
‘iVisse1koersen.
Goederenhande1
Bankstaten.
I
Verkeerswezen.
INSTITUUT
VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN
Algemeen Secretaris: Mr. G. W. J. Bruins.
WEEKBLAD ECONOMISCH-STATISTIBC IIE
BERICHTEN
Secretaris-Redacteur:
G.
E. Huffnagei.
Secretariaat: Pieter de Hooghweg 12Z, Rotterdam.
Aan geteekende stukken: Bijkantoor Ruige Plaatweg 87.
Telef. Nr. 8000. Tele gr.adres: Economisch Instituut.
Postcheque en girorekening Rotterdam No.
8408.
Abonnementsprijs voer het weekblad franco p. p.
in Nederland f 15,—. Buitenland en Kolonsën
1
17,-
per jaar. Losse nummers 80- cents.
Leden en donateurs van het Instituut ontvangen het
weekblad gratis.
De verdere publicaties van het Instituut uitgaande
ontvangen de abon.né’s, leden en donateurs kosteloos,
voor zoover daaromtrent niet anders wordt
beslist.
Advertentiën
f
0,85 per regel. Plaatsing bij abonne-
ment volgens tarief. Administratie van abonnementen
en advertenties: Nijgh & van Ditmar’s Uit
gevers-
Maatschappij, Rotterdam, Amsterdam, ‘s- Gravenhage.
26 MEI 1919.
De geidmarkt was de afgeloopen week beduidend
ruimer van middelen voorzien. De prolongatierente
liep dan ook van 3% pOt. tot 3 pOt. terug en ook par-
ticulier disconto was tot lager koersén te plaatsen,
hoewel de daling hier hoogstens Y4 pOt. – bedroeg.
Vooral in den weekstaat van de Nederlandsehe Bank
komt de ruimere toestand van de geidmarkt tot uit-.
drukking. De binnenlandsche wissels verminderden
met ca. 28 -millioen, terwijl de beleeningen ruim 16
mihioen teru.ghiepen. Van den teruggang in de -bin-
nenlandsche portefeuille komt echter 23 millioen voor
rekening van de regeering, die dit bedrag aan schat-
kistpromessen -kon aflossen, maar daarentegen’ in
rekening 1,7 millioen meer schuldig -bleef. Door een
en ander verminderde de bankbiljettenom’loop met
18 milli-oen en gingen de rekening-courant-saldi van
anderen 19 millioen terug.
0
*
–
0
Een verdere verbetering van den dollarkoers tot
2.54% was op de wisselmarkt het voornaamste punt
van de. afgeloopen berichtsweek. Ook – sterliugwissels
bleven zeer -gezocht, daarentegen waren Fransche en
Belgische franes wederom sterk aangeboden en terug-
loopend in koers. Vooral Parijs was zeer flauw en
daalde tot ca. 38.20, zoodat het een oogenblik lager
dan België noteerde. Daarna trad Vrijdag een sterke
verbetering in, die ook heden bleef aanhouden, zoodat
weder 40.75 genoteerd kon worden. In marken -waren
de omzetten weder zeer belangrijk; de koers onder-
ging echter weinig verandering. Het zeer groote aan-
bod werd grif uit do markt genomen, de koers ver-
toonde dooreengenomen eerder een neiging om op te
1-oopen.. –
VERRUIMING DER
WETTELIJKE BEPALINGEN OMTRENT
HET ENTREPOT-VERKEER.
Onder bovenstaanden titel is -door Z.Exc. den Mi-
nister van Financiën in de maand April van dit jaar
een wetsontwerp ingediend, waardoor het mogelijk zal
zijn, dat ‘de handel op grootere schaal dan tot nog toe is geschied, -gebruik kan maken van het Entrepot.
De Amsterdamsc.he Kamer van Koop
–
handel mag
het zich tot haar verdienste rekenen door de Regee-
ring herhaalde malen gewezen te hebben op de nood-
zakelijke verruiming dezer bepalingen, de indiening
van dit wetsontwerp te hebben ‘bevorderd.
Met de indiening
alléén
van dit wetsontwerp is
echter de handel niet gebaat. Dit wetsontwerp moet
met bekwamen spoed behandeld worden, opdat de
handel er nu bijtijds van kan gebruik maken.
Feitelijk is het tijdstip nu reeds gekomen, waarbij
het instituut van uitgebreid Entrepot dienst zoude
kunnen ‘doen. Z.Exc. de Minister van Financiën is dan
ook in een mij toegestane audiëntie op de hoogte
gebracht van de noodzakelijkheid eener spoedige be-
handeling en invoering van het aanhangige wetsont..
werp. Het is een feit, dat in de jaren, die aan den
oorlog vooraf gingen, de nijverheid in Nederland een
niet onbelangrijke uitbreiding heeft ondergaan; deze uitbreiding is gedurende den oorlog niet tot stilstand
gekomen.
Bijna
geen industrie in -ons land is er, die
niet op aanzienlijke vergrooting kan bogen.
Nu zijn er vele industrieën, die voor hare fabrika.
ten grondstoffen noodig hebben, welke aan inkomend
recht onderworpen zijn. Voor zoover nu deze fabri-
katen voor binnenlandsch gebruik noodig zijn, zullen
de tegenwoordige rechten nog geen al te grooten
invloed uitoefenen om met geheel afgewerkte fabrika.
ten net het ‘buitenland te kunnen concurreeren. Zoo.
498
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
28 Mei 1919
dra echter deze industrieën voor export met het bui-
-tenland moeten concurreeren, zal het zelden gebeuren,
dat de Nederlandsehe industrie dat met succes zal
kunnen doen. Nemen wij ‘b.v. de kleed-ing-industrie.
Voor het vervaardigen van dames- en kin-derkleeding
worden hier •te lande -veel grondstoffen gemaakt,
• echter om een uitgebreide collectie samen te stellen,
in staat om met de industrieën van Berlijn, Weenen,
Parijs en Londen te concurreeren, ontbreekt daaraan
nog zeer veel.
Zoo hebben gedurende den oorlog onze industrieën
in Tilburg en Helmond zoowel als in Twente, onze
kleedin-gvoorziening groote diensten bewezen; al moet
aanstonds worden toegegeven, dat het dikwijls is
voorgekomen, dat deze diensten eenigszins duur be-
taald zijn geworden. Toch zoude de kleeding-industrie,
zoodra het verkeer geheel hersteld is, het zonder aan-
voer uit het buitenland niet kunnen stellen; maar
aangezien zich de kleeding-industrie gedurende den
oorlog zoo enorm heeft uitgebreid, zeLfs z66, dat zij
bijna geheel voorzien kan in de binnenlandsche
consumptie, zal het noodig zijn, wil hier in de toe-
komst niet van een aanzienlijke overproductie spraké
zijn, dat deze industrie zich op export blijft toeleggen.
Als aanstonds handel en verkeer wederom, een meer
normaal karakter zullen hebben aangenomen, zal hier,
evenals het v66r den oorlog gebeurde, wederom
buitenlandsche kleeding worden ingevoerd.
Zelfs de landen als Frankrijk, Engeland, Duitsoh-
land en Amerika, waar v66r den ‘oorlog een zoo uitge-
breide confectie-industrie bestond, betrokken weder-
keerig ‘van elkander gemaakte kleeding.
De groote magazijnen in Parijs, zooals Louvre,
Printemps, Galeries La Fayette
en
Au Bon Marché,
evenals te Londen Peter Robinson, Seifridge e.a., be-
trokken uit
Berlijn
dames- en kinderconfectie; Maar
eveneens kochten huizen als Herm. Gerson, Wertheim,
Mannheimer e.a. te Berlijn, in Parijs en Londen
dames- en kindèrkl’eeding. –
Vooral echter kocht men in Duitschland uit het
,,Buitenland” zeer vele grondstoffen voor de kleeding-
industrie. De statistiek van de goederen, die gedu-
rende het jaar 1913 alleen reeds in de haven van
Hamburg zijn ingevoerd, geeft ‘hiervan een duidelijk
overzicht. –
Gedeeltelijk werden deze goederen in de Vrijhaven
van Hamburg verwerkt, maar waar dit niet gebeurde
bestond er gelegenheid om in het binnenland in daar-mede gelijkgestelde gebouwen deze, goederen te ver-
werken, zoodat bij weder uitvoer geen iukomcnd recht
verschuldigd was.
Eveneens stel ik mij voor, dat de kleeding-industrie
van de door Z.Exc. den Minister van Financiën voor-
genomen verandering bij. het Entrepotverkeer ruim
gebruik zal maken. Nu-kan men dit op tweeërlei wijze
bereiken. Door het entrepotverkeer
te
verleggen naar
een speciaal daarvoor aangewezen terrein in.do stad,
dat -behoorlijk afgesloten wordt, ‘zoodat fraude niet kan
voorkomen. Men kan dit echter ook bereiken, zooals
in Art. 2 der Memorie van Toelichting van het meer-
maals aangehaalde wetsontwerp wordt uiteengezet.
‘Het komt ‘mij niet ondienstig voor, het artikel biei
in zijn geheel weer te geven’:
Artikel
2,
geeft de gelegenheid om iii het entrepot en de
daarmee gelijk te stellen inrichtingen en op de daartoe
behoorende ‘terreinen alle verrichtingen mogelijk te maken,
die een handelaar of fabrikant in het-vrije verkeer op het
buitenland ingevoerde goederen zou willen toepassen,
voor-
dat hij die weder eene buitenlanclsche bestemming geeft.
ilet spreekt vanzelf, dat. entrepots, die voor de hier be-
doelde bewerkingen van goederen in aanmerking komen,
door hunne inrichting alle mogelijke waarborgen tegen
frauduleuze, praktijken moeten ‘bieden. Zij zullen mitedien ôp
zoödazi’ige wijze voor afsluiting moeten zijn ingericht,
dat
.dp
tijden, dat daarin niet gewerkt wordt, elke fraudu-
luze uitslag, anders dan door ‘het plegen van geweld, els
uitgesloten moet worden beschouwd.
– Voorts zullen -naast het ambtelijk toezicht, zoo noodig,
contrôle-maatregelen gevonden moeten worden in het – vor-
deren van inzage van boeken en bebcheiden en in een reke-
ningstelsel, dat verband houdt met den-aard vanhet bedrijf.
‘Niet echter uitsluitend ten dienste der binnen-
landsche industrie zal ‘invoering van dit- wetsontwerp
groote diensten bewijzen; er zijn nog vele gevallen, waarin verruimin.g van het entrepotverkeer in• een
groote leemte voorziet.
Vele goederen worden hier te lande nog in Londen
gekocht, die geen Engelsehe fabrikaten zijn, maar die
men vanuit Engeland.betrekt, omdat wegens den vrij.
handel in Engeland zich daar een uitgebreide engros-
handel heeft ontwikkeld in ‘alle mogelijke buiten-
landsche goederen. Niet iedereen is in staat, hetzij uit
gebrek aan kapitaal of andere invloeden, direct uit
het ‘buitenland en voornamelijk overzee te importeeren.
Daarvoor is tussehenhandel absoluut noodig.
Deze tusschenhandel moet ‘vrijelijk kunnen in- en
uitvoeren. Inkomende rechten, hoe laag deze ook zijn,
belemmeren ‘de mogelijkheid van concurreeren met die
landen, waar dergelijke rechten niet worden geheven..
Waarom zouden b.v. onze grapte importhavens,
Amsterdam en Rotterdam niet, evenals Londen,
groote warenhuizen kunnen hebben, waarin de goede-
ren ,,onbelast” kunnen worden opgeslagen en weder-
om worden uitgevoerd, ‘b.v. naar geheel Duitschland,
Oostenrijk en -waarheen men wil. Het ligt toch voor
de ‘hand, dat juist nu, terwijl groote volkeren met
bijzonderen tegenzin elkander in hun land opzoeken
om zaken. te doen, zij hiervan geheel zullen afzien,
zoodra in een neutraal land’ ‘de gelegenheid wordt
geboden om deze zaken te verrichten. Maar ook
buiten deze gevoelskwestie om zou er voldoende aan-
leiding zijn om deze zaken vanijit Nederland te doen,
terwijl d’it nu geheel -wordt overgelaten aan Enge-
land.
Het is geen geheim, dat onze vorige Minister van
Financiën reeds een ontwerp van wet had om de
invoerrechten te herzien, gedeeltelijk om technische
redenen, maar eveneens ‘om de financieele belangen
van de schatkist te dienen, waaruit men de weten-
schap kan trekken, dat onze invoerrechten althans op
luxe artikelen, feeds -in
dat
ontwerp zouden ‘worden
verhoogd.
De tegenwoordige Minister van Financiën zal zeer
waarschijnlijk dit wetsontwerp ‘niet
eens ongewijzigd
overnemen en zonder nu bevreesd te zijn voor protec-
tionistische neigingen van den tegenwoordigen Minis-
ter, zal, zoo ik wel ben onderricht, het nieuwe ontwerp
van invoerrechten alleszins de sporen van niet onbe-
langrijke verhooging dragen.
Ik wil bij dit onderwerp niet de zeer belangrijke
vraag van .prbtectie of vrijhandel behandelen, omdat
dit een vraagstuk geheel op zichzelf is; vel kan een
Minister om fiscale redenen de invoerrechten verhoo-gen en daarbij protectie op het oog hebben. Geschiedt
dit echter uitsluitend met luxe artikelen, dan hoeft van protectie geen sprake te zijn, alleen komt dan
onmiddellijk de vraag ,,wat is luxe?” –
Maar zelfs al wordt het komende tarief nog
‘i.00
matig verhoogd, het zal dan om eens ingevoerde
goederen, hetzij oehewerkt of beverkt, wederom te
exporteeren, nog minder mogelijk maken . dan dit bij
ons tegenwoordig laag tarief reeds het geval is.
Daar-
om is spoedige behandeling en het tot wet verheffen
vin het ingediende wetsontwerp beslist noodig;
ED. G.
UITGEVOERDE EN VOORGENOMEN –
VERÈETERÏNGEN VAN ONZE SCHEEP-
-. VAARTWEGEN.
–
c. Binnen-scheepvaartwegen.
*)
20
De scheepvaartwegen in het’ z?2idoosten des lands.
Voor de scheepvaart naar het Zui’doostelijk deel va
ons land was van ouds de Maas aangewezen, zij hét
ook dat deze rivier, slechts een- zeer gebrekkige
–
–
*) Vervolg van pag.
359.
28 Mei 1919
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
499
scheepvaartweg biedt èn wegens het groote verhang
dat in Limburg wordt aangetroffen èn wegens den
geringen watérafvoer in droge tijden, waardoor dan
slechts geringe vaardiepte aanwezig is.
Toen na het Weener-Oongres in 1815 Nederland
en België werden samengevoegd opende zich een
nieuw verschiet- voor het scheepvaartverkeer van
Holland naar het Zuidoosten en de verbetering van
de Maas voor de scheepvaart kwam aan de orde. De
inspecteur-generaal van den Waterstaat A. F. Gou-
driaan bracht in 1819 ter zake een rapport uit waarbij
werd aangedrongen op den aanleg van een lateraal
kanaal (dat de rivier vervangt) van ‘s-Hertogen-
bosch naar Luik, omdat, in verband met het groote
verhang tusschen Luik en Venlo, een verbetering
van de rivier toen ter
tijde
Ilog niet mogelijk werd
geacht. In de jaren 1823 tot 1826 werd de Zuid-
Wiflemsvaart van ‘s- Hertogenbosch tot Maastricht,
welke deels door het tegenwoordige België loopt, tot
stand gebracht. De politieke omstandigheden leidden
etoe dat het nog tot 1859 drurde eer het kanaal
van Luik naar Maastricht werd voltooid. Inmiddels
was men in België begonnen met de kanalisatie van
de Maas boven Luik en zoodoende was een door-
gaande scheepvaartweg verkregen tusschen Noord-
Frankrijk, het industrieele Oosten van België en de
Nederlandsche groote rivieren, terwijl het Kempen-
sche Kanaal in de rechtstreeksche verbinding met
Antwerpen voorzag.
Het profiel van de Zuid-Willemsvaart wordt in
den laatsten tijd verruimd en verkrijgt een bodem-
diepte van 2.30 M. bij een bodembreedte van 15 M.;
de sluizen hebben tenminste een schutlengte van
50 M., een doorvaartwijdte van 7 M. en een slag-
dorpeldiepte van 2 M. onder kanaalpeil. Een beeld
van de beteekenis, welke het kanaal verkregen heeft,
moge
blijken
uit de volgende cijfers, betrekking heb-
bende op het scheepvaartverkeer in 1913:
Schepen in op- en fvaart
Plaats
Inhoud inMO.
Sluis 1 (bij ‘s-Bosch) ……………
17.198
4.073.229
6
(tusschen’s-Boschenflelmond)
15.158
3•735627il
9
(tusschen Ilelmond en Weert
boven hetEindhovenschKanaal)
12.500
3.421.569 ,
16
(tusschen Weert en de grens)
10.965
3.244.080
19
(bij Maastricht) ………..
16.447
4.919.444
Kanaal Luik—Maastricht ……….
.13.613
4.048.622k
Eindhoven is door hel Eindhovensche Kanaal met
een bodemdiepte van 2 M. en een bodembreedte
van 5 M. met de Zuid-Willemsvaart verbonden.
Zooals uit de gegeven cijfers blijkt heeft de Zuid-
Willemsvaart een belangrijk verkeer tot zich getrok-
ken en heeft op bevredigende
wijze
langen
tijd
voor-
zien in de behoefte aan een scheepvaartverbinding
in Zuidoostelijke richting.
Al had het belangrijkste verkeer langs de Zuid-
Willemevaart plaats, de Maas werd niet geheel ver-
geten; deze werd voortdurend verbeterd, zoodat thans
beneden Venlo een diepte van 3 M. onder M. R.
(middelbare rivierstand) aanwezig is. Gedurende lan-
gen tijd van het jaar is echter de waterstand op de
Maas beneden M. R.; in het droge jaar 1911 daalde
het peil zelfs tot 1.54 onder M. R. te Venlo. Boven
Venlo is de toestand voor de vaart slecht en in hoöfd-
/
&
/
ei
Ai’nhn
>’
.-.–..-
ç
d8!L…..A/orplo
r
.hoekv.HOHaild
.._’
Rottei’dom
ly
—
£517
Ce1.d
land
.
ticHevoe Iu5
PUTTEN
-eneo’e.,-
50
ve°
Gorinchem
Waa”
N,jrn’gen
::
5LAnde3
ve
OVEPFLAKKE
°’GeertsuidenberS
sBos
–
‘-‘.’
.
,.-
oxrneep
/
– –
Dongen
.
øBsada
Z
–
TOLLWAN
No
—
B
t
_
,
ban
–
Lixn
eindhoven
J
()
Zeeuwsch
e MR
0
j
C
1
4
J
.Set(ed
.
.j
.
‘
Nederweer
‘
llaonderen/
Çon
___
t’.ierpen
–
•rtaasbnicht
‘bUl.J
‘
L
G
.
.E
,
-,ote
•
fl
.•j
‘5i1t
;..l_
•
. .
KAARTDER VERBINDINGEN
.
TDWATER MET HET Z.O.
DEEL
.Hee
.
DJLANDS
. .
j
500
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
28 Mei 1919
zaak wordt de rivier daar slechts bij hooge water-
standen gebruikt door afkomende vaartuigen.
In het Zuidoosten des lands gevoelde het Brabant-
sche industriegebied het eerst behoefte aan uitbrei-
ding der waterwegen en het was vooral in de belang-
rijke industriestad Tilburg dat zeer naar een waterweg,
langs die stad loopende, werd verlangd. Talrijke plan-
nen zijn in den loop der
tijden
opgemaakt; in 1855
werd reeds concessie verleend voor een kanaal van
Tilburg naar de Donge bij ‘s-Gravenmoer, volgens de
plannen van den gewezen majoor-ingenieur J. E. Duy-
vené, maar het plan bleek geen levensvatbaarheid te
bezitten; in de ontwerp-kanalenwet Tak van Poort-
vliet was in 1878 een kanaal opgenomen van Eind-
hoven langs Tilburg naar den Amer, maar gelijk
bekend, heeft dit wetsontwerp den weg naar het
Staatsblad niet gevonden.
In 1889 stelden de Staten van Noord-Brabant
f
2000,— beschikbaar tot dekking der kosten van een
onderzoek naar een goeden waterweg en naar aan-
leiding hiervan werd door den toenmaligen hoofd-
ingenieur van den Provincialen Waterstaat Bake
een ontwerp opgemaakt dat tot grondslag heeft ge-
strekt voor de totstandkoming van het thans in uit-
voering zijnde Wilhelminakanaal ter verbinding van
de Zuid-Willemsvaart en de rivier de Mark onderling
en met den Amer. De kosten werden aanvankelijk
geraamd op 4,5 millioen en dit hooge badrag alsmede
de overweging dat bij de totstandkoming van het
kanaal ook groote Rijksbelangen voor de doorgaande
vaart verbonden waren, vestigde de overtuiging dat
het kanaal niet door de Provincie met subsidie van
het
Rijk
behoorde te worden aangelegd,’ maar door
het
Rijk
met steun van de betrokken streek. In ver-
band hiermede werd het plan van
Rijkswege
onder-
zocht, waarbij bleek dat de voeding van het kanaal
niet ten allen
tijde
voldoende verzekerd was en dat
het wenschelijk was het kanaalprofiel ruimer te
maken dan oorspronkelijk was ontworpen in verband
met de toen voorgenomen verruiming van het profiel
van de Zuid-Willemsvaart. De onderhandelingen met
de Provincie omtrent ‘deze zaken en de financieele
regeling duurde tot 1899. Inmiddels deden zich ver-
schillende omstandigheden, waaronder de uitbreiding
van de stad Tilburg, voor, waardoor opnieuw wijzigin-
gen noodig waren, terwijl de begrooting herzien moest
worden. Opnieuw was hierna langdurig overleg met
.de Provincie noodig, waarna de Staten op 9 Februari
1904 besloten eene provinciale subsidie te verleenen
vaft 2,5 millioen in de aanlegkosten, waarvan de
raming 7,5 millioen bedroeg; verschillende belang-
hebbende gemeenten droegen voor een bedrag van
7 ton in de 2,5 millioen bij. 31 October 1904 werd
het ontwerp van wet tot den aanleg van Rijkswege van
een scheepvaartkanaal ter verbinding van de Zuid-
Willemsvaart en de rivier de Mark onderling en met de rivier de Amer, welk kanaal sedert den naam van
Wilhelminakanaal draagt, ingediend en 17 Juni
1905 verscheen de wet in het Staatsbiad.
Het kanaal, dat thans van den Amer tot Breda en
Tilburg voor de vaart opengesteld is en overigens
in uitvoering is, vindt men op het bijgaande kaartje nader aangegeven. Het brengt een waterverbinding
voor de belangrijke steden Breda en Tilburg, terwijl
plaatsen als Oosterhout en Dongen, wier handel en
industrie’ ook beteekenend zijn, aan het scheepvaart-
verkeer aangesloten worden en de te doorsnijden
woeste gronden, langs het Oostelijk deel van het kanaal,
door goedkooper aanvoer van meststoffen beter in
cultuur zullen worden gebracht en door een gemak-
kelijker afvoer van producten gebaat zullen worden.
Belangrijke deelen van Brabant zullen profijt trekken
van den minder kostbaren aanvoer van grondstoffen
en van den goedkooperen afvoer harer producten, zoowel naar Limburg en Oostelijk België als naar
onze zeehavens en andere verkeerscentra.
Op het kanaal worden schepen toegelaten van de
volgende maximum-afmetingen: lengte 60 M., breedte
7 M., diepte 1.90 M., hoogte boven den waterspiegel
5 M. De normale bodembreedte van het kanaal be-
draagt 15 M. bij eene bodemdiepte van ‘2.30 M.; op
afstanden van minstens 5 K.M. worden zwaaiplaatsen
gemaakt. Het bovenste kanaalpand ligt gemeen me
het aansluitende pand van de Zuid-Willemsvaart, het
beneden pand, deels gevormd door de verbeterde Donge,
loopt van Oosterhout tot Geertruidenberg en staat
in open gemeenschap met den Amer; tusschen boven-
en benedenpand verdeel’en 4 sluizen, waarvan 2 gekop-
pelde sluizen zijn,het kanaal in 3 panden. Van uit het
beneden pand, n’abij Oosterhout en daarvan gescheiden
door een gewone schutsluis, gaat het kanaal naar Breda,
de Mark is hiervoor deels benut en verbeterd. Daar het
kanaal met het oog op de stadsuitbreiding Vrij ver
buiten Tilburg omloopt, is een zijkanaal naar deze stad
gemaakt. Het hoofdkanaal is 68.5 K.M. lang, het
zijkanaal naar Tilburg 1.5 K.M., het kanaal naar de
Mark 6 .K.M., terwijl voorts de Mark over 6.5 K.M.
is verbeterd en de vaargeul in de Donge over 2!5
K.M. is uitgebaggerd.
S
Zooals uit het voorgaande gebleken moge zijn komt
het kanaalprofiel ongeveer overeen met dat van de
Zuid-Willemsvaart en is het kanaal ongeveer voor
hetzelfde type van schepen geschikt, zij het ook dat
de maximum-afmetingen der toegelaten schepen iets
grooter zijn. In het algemeen kunnen op het kanaal
geen grooter schepen dan van 500 ton varen.
Dat het kanaal inderdaad aan eene behoefte voldoet
blijkt uit het verkeer’dat reeds in 1916 plaats had
op het op 4 October 1915 voor ‘t verkeer openge-
stelde kanaalvak naar Breda; door de sluis op dat
kanaal te Oosterhout voeren in 1016 toch reeds 6259
schepen met een inhoud van 704.313 11
3
.
Zoodra de mijnindustrie in Limburg zich, dank zij
de voortgaande ontwikkeling der techniek, welke de
exploitatie der aldaar aanwezige kolenlagen.practisch
mogelijk maakte, begon te ontwikkelen, deed zich de
behoefte gevoelen aan een waterweg, welke de Lim-
burgsche industrie in verbinding zou brengen met
het overige net van waterwegen. Zulks was in de
eerste plaats noodig om den goeden afvoer van kolen
naar verschillende deelen van ons eigen land te be-
vorderen, maar tevens om de levensvatbaarheid te
verhoogen van belangrijke andere takken van industrie,
waarvoor het Liniburgsche koleugebied aangewezen
schijnt.
Het ligt voor de hand dat hierbij in de eerste
plaats gedacht werd aan het bevaarbaar maken van
de Maas, de van ouds bestaande natuurlijke water-weg. De Maas is echter over een belangrijke lengte
grensrivier en voor de op dat deel uit te voeren wer-
ken was dus overleg met België noodig. Dit overleg
voerde in Mei 1906 tot de instelling van eene com-
missie, bestaande uit Nederlandsche en Belgische
ingenieurs, welke opdracht verkreeg een onderzaek
in te stellen betreffende de kanalisatie van de ge-
meenschappelijke Maas; de commissie bracht in 1912
haar rapport uit. Zij stelt in de eerste plaats, in ver-
band met het groote verhang en den geringen afvoer,
de onmogelijkheid vast om de rivier door normali-
seering voldoende bevaarbaar te maken, zoodat in dit
geval alleen van kanalisatie van de rivier heil is te
verwachten; hierbij wordt de vrije afstrooming van de
rivier prijsgegeven en worden van afstand tot afstand
in de rivier stuwen gebouwd, waarbij telkens het
water zon hoog wordt opgestuwd, dat boven de stuw
voldoende .vaardiepte wordt verkregen,
terwijl
naast
elke stuw een schutsluis wordt gebouwd voor dc
scheepvaartverbinding tusschen de verschillende pan-
den.
De commissie meende dat de rivier bevaarbaar
moest worden gemaakt voor grootere Rijnsehepen,
van ongeveer 2000 ton met een maximum lengte van
100 li., een maximum breedte van 12 M., een maxi-
mum diepgang van 2,80 Al. en een maximum hoogte
28 Mei 1919
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
501
van 6.75 M. boven water; zij nam aan als vaardiepte
2,60 M., met dien verstande dat deze desgewenscht
op 3 M. gebracht zal kunnen worden; de bodem-
breedte van de vaargeul is op 60 M. bepaald, met
doelmatige verbreedingen in de bochten. In verband
met de plaatselijke belangen zag de commissie in het
algemeen af van belangrijke afsnijdingen van de
veelal sterk kronkelende rivier, maar rekende op
afronding van te sterke bochten volgens een kleinste
straal van 600 M. en op het regelmatig maken van
de oeverlijnen.
Bij het opmaken van het stuwplan moest de com-
missie rekening houden met de grootste stuwhoogte,
welke in verband met de belangen der aanliggende
landen toegelaten kon worden; de kanalisatie, zooals
deze door de commissie is ontworpen strekt zich uit
van Visé tot Boxmeer en op dit traject
zijn
door
haar 14 stuwen ontworpen. De stuwen zijn beweeg-
baar, zoodat zij in geheel geopenden stand het volle
bestaande rivierprofiel vrij laten en bijgevoig geen
hinder opleveren bij den afvoer van hoog opper-
water; de bovenste vijf stuwen hebben een stuw-
hoogte van 2,75 M., de zeven volgende van 2 M. en
de benedenste twee van 3,5 M. Naast elke stuw is
een sluizenkanaal van ongeveer 2 K.M. lengte ont-
worpen en eene bodembreedte van 40 11. op 3 Al.
onder M. R. (middelbare rivierstand), waarin dan
het maken van twee schiitsluizen wordt voorgesteld;
beide sluizen verkrijgen eene doorvaartwijdte van
14 M. en een slagdrempeldiepte van 3,80 M. onder
het stuwpeil; de groote sluis geschikt voor het
schutten van een sleeptrein, bestaande uit een sleep-
boot en
•
twee schepen van elk 2000 ton, verkrijgt
eene schutkolklengte van 260 M., de kleine sluis
eene schutkolkleugte van 110 M.
Het plan van de Nederlandsch-Belgische commissie
strekte zich niet verder uit dan tot Boxmeer, ook
beneden Boxineer zal echter nog kanalisatie noodig
zijn teneinde te allen tijde over de verlangde vaar-
diepte te beschikken en wel tot Grave; voor dit ge-
deelte is nog een stuw en wel te Grave noodig.
Beneden het gedeelte waar de rivier de grens vormt,
zullen op Nederlandsch gebied 5 stuwen noodig zijn,
n.l. bij Linne, Roermond, Belfeld, Boxmeer en Grave.
De commissie raamde de kosten der door haar ont-
worpen werken op 37Y2 millioen gulden, welk bedrag
nog verhoogd moest worden met 1,4 millioen voor
de kanalisatie .tusschen Boxmeer en Grave.
liet verslag der commissie gaf Minister Regout
aanleiding om een wetsvoorstel in te dienen tot ver-
hooging van het IXde hoofdstuk der Staatsbegroo-
ting voor het dienstjaar 1913, teneinde onverwijid
met de voorbereiding van de uitvoering der werken
te kunnen aanvangen.
Daar voor de uitvoering der kanalisitie over het
gedeelte, waar de Maas grensrivier is, overleg met
België noodig was, stelde Minister Regout voor al
vast te beginnen met de kanalisatie van het Neder-
landsche deel van de rivier. In de eerste plaats zou
de bovenste stuw op Nederlandsch gebied bij Linne
worden gebouwd; de invloed van deze stuw reikt
tot Maastricht, het punt waar de rivier in Neder-
land het mijugebied zoo dicht mogelijk nadert. Daar
kunnen de inrichtingen gemaakt worden voor het
verschepen van kolen. Daar de rivier, hoe lager men
komt, des te beter bevaarbaar wordt, kan van den bouw
van een stuw bij Linne en vervolgens van de lager
uitgelegen stuwen reeds aanstonds eenig
profijt
wor-
den getrokken.
Alvorens dit voorstel te doen, was nagegaan of
ingeval met België niet tot overeenstemming geko-
men mocht worden omtrent het uitvoeren van werken
iii de grensrivier door middel van een lateraal kanaal
op den Nederlaiidschen rechteroever van de rivier een
scheepvaartweg verder naar het Zuiden verkregen zou
kunnen worden. Zulks bleek inderdaad mogelijk daar
de kosten van een lateraal kanaal voorloopig op
EAARTVAN HJT
– –
‘
–
çr
D MET
t
oeriuoad
•
WEGEN
_ .•
–
rmm
III!FJ
)ne
– –
L’
Aoa
acht
q
0
/
oan&uftfrga
_
‘ ,
J
‘
tdM
—
k
f.
1
(It.?9n
l•
•_
((•)
k
MAUIT5
KI
.,..1,;
—
.,
/
LUM
Ma2tIt
‘1
20 millioen gulden worden geschat en de kanalisee-
ring van de rivier op ongeveer 21 millioen was ge-
steld.
Door Minister Regout werd verder aangetoond dat
met kanalisatie van de rivier tot Grave niet volstaan
kon worden, omdat de rivier beneden deze plaats
wegens de vele scherpe bochten en lëge zomerstanden
niet geschikt is voor het verkeer met groote Rijn-
schepen. Boven het verbeteren van het beneden deel
van de rivier voor de vaart met groote Rijnschepen
werd de voorkeur gegeven aan een kanaal dat de
Maas beneden Mook zal verbinden met de Waal be-
neden Nijmegen, waardoor dan tevens eene geschikte
vaarweg naar het Noorden des lands zou worden
geschapen. Volgens het voorloopig ontwerp zou het
Maas—Waalkanaal een bodembreedte van 40 M. ver-
krijgen met wederzijdsehe beloopen van 3 op 1 en
een bodemdiepte van 3,30 M. en aan weerszijdendoor
een schutsluis worden afgesloten. Bij de Memorie van Antwoord naar aanleiding van
het over het wetsontwerp uitgebrachte Voorloopig
Verslag bracht de inmiddels opgetreden Minister
Lely nog eenige wijzigingen in het wetsvoorstel,
waardoor alle te maken werken bij de wet werden
vastgelegd, terwijl ook verder nog eenige beschou-
wingen werden gegeven.
In de eerste plaats werd medegedeeld dat was na-
gegaan of wellicht verbetering van de Zuid-Willems-
vaart niet te verkiezen was boven kanalisatie van
de Maas. De kosten van ombouw van de Zuid-Wil-
lemsvaart werden echter op 50 millioen geraamd,
terwijl de kosten der kanalisatie van de Maas op
Nederlandsch gebied en aanleg van het Maas – Waal-kanaal slechts op 19 millioen waren begroot. Behalve
om financieele, bleek ook om andere redenen de
ombouw van de Zuid-Willemsvaart minder geschikt.
Het nut van eene verbinding van de Zuid-Willems-
vaart met de Maas door een kanaal van meer be-
perkte afmetingen was echtr gebleken en was van
tweeërlei aard. In de eerste plaats zal dit kanaal
van blijvend groot nut zijn, omdat een korte verbin-
dingsweg tusschen de Limburgsche kolenvelden en
het industrieele deel van Noord-Brabant gevormd zal worden, terwijl voorts het kolenvervoer naar Zeeland
daardoor sneller zal kunnen geschieden dan langs
502
ECONOMISCH..STATISTISCHE BERICHTEN
28 Mei 1919
de gekanaliseerde Maas en de overige rivieren.
Verder zal van het kanaal gebruik gemaakt kunnen
worden tijdens de verdere uitvoering der Maaskana-
lisatie zoodra de bovenste stuw bij Linne gereed zal
zijn. Daar zal reeds aanstonds gelegenheid bestaan
voor den afvoer van kolen in schepen, die de Zuid-
Willemsvaart en het Wilhelminakanaal, als dit vol-
tooid is, kunnen bevaren,
zijnde
schepen van 400 ton
inhoud. Het kanaal zal loopen van Wessem aan de
Maas naar Nederweert en de kosten van dit kanaal
bij toepassing der afmetingen van het Wi]helmina-
kanaal, die iets grooter zijn dan die der Zuid-Willems-
vaart, werden geraamd op
334
millioen gulden.
Tengevolge van de bij de Memorie van Antwoord
aangebrachte wijziging zal dus van af Maastricht,
nabij het punt waar de Maas ophoudt grensrivier te
zijn, door behulp van kanalisatie van de Maas met
vijf stuwen en aanleg van het Maas-Waalkanaal een
scheepvaartweg naar de Waal beneden Nijmegen ge-
schikt voor Rijnschepen van
2000
ton worden ge-
maakt, zoomede een vaarweg voor schepen van onge-
veer 400 ton door het kanaal Wessem—Nederweert,
de Zuid-Willemsvaart en het Wilhelminakanaal naar
het. Brabantsche industriegebied en verder naar Zee-
land en onze groote rivieren.
Naar aanleiding van opmerkingen door de Eerste
Kamer, aangaande het wetsontwerp gemaakt, werd de
door de internationale commissie opgestelde begroo-
ting herzien en het bleek toen dat deze belangrijk
verhoogd moest worden.
‘Zoo
werden de kosten van
de kanalisatie van het vak Maasbracht-Grave nader
begroot op
21
millioen gulden, die van het Maas-
Waalkanaal op 8 millioen gulden en die van het
kanaal Wessem-Nederweért op
f 4.260.000,—,
een en
ander te zamen dus op
f 31.250.000,—.
De begrooting
der eventueel later uit te voeren kanalisatie van het
vak Mâasbracht-Visé werd op
f
41.800.000,— gebracht.
De
belangrijke
verhooging der oorspronkelijke be-
grooting heeft intusschen de Eerste Kamer niet
afgeschrikt en 12 Juni
1915
verscheen in het Staats-
blad de wet, welke kanalisatie van de .Maas van
Maastricht tot Grave, en aanleg van het Maas-Waal-kanaal en het kanâal Wessem-NederweTert vastiegt.
Sedert de aanneming van de wet.zijn de onastan-
digheden uiteraard zeer ongunstig geweest voor de.
uitvoering der werken. Deze is intusschen dadelij
na de aanneming van de vet met kracht voorbereid
en reeds werd een begin met de uitvoering gemaakt.
Voor uitvoering komen het eerst in aanmerking de
bouw van de bovenste stuw bij Linne met de daarbij
behoorende sluizen en het sluizen kanaal, zoomede
aanleg van het kanaâl Wessem-Nederweert. –
(Wordt vervolgd).
VAN KÎJFFELER.
DE VEREENIGDE STATEN EN DE LAND-
VERHUIZING.
Het Bureau der Vereeniging Lander-
h u i
z
i n g ontving van een
zijner
correspondenten
in de Ver. Staten van Noord-Amerika een schrijven
naar aanleiding van het daar te lande aanhangige
immigratieverbod, waarvan, op pagina
285
en
430
van
den loopenden jaargang, in dit tijdschrift reeds sprake geweest is. Het informatiebureau had de welwillend-
heid ons dit schrijven ter publicatie af te staan.
Wij nemen het navolgende over:
,,Het is misschien niet ondienstig iets te zeggen aangaan-
de het plan, aanbevolen door ,,the Committee
011
Immigra-
.tion of the House of Representatives”, om alle immigratie
in de Vereeni.gde Staten voor den tijd van vier jaren stop
te zetten. Indien het Amerikaansche Oongres (House and
Senate) en de president deze aanbeveling opvolgen, zal
metterdaad alle dmigrattie naar hier ophouden. Alleen uit-
gezonderd zijn professioneele personen, zooals predikanten,
doktoren en andere bestudeerde menschen, die de groote,
rijke arbeidersrepubliek niet zoo goed kan kweeken en die
toch voor cultuurinstandhouding onontbeerlijk zijn.
,,Ook de, vertegenwoordigers van vreemde naties zullen
natuurlijk Vrij hier mogen komen, terwijl ook uitgezonderd
zijn de menschen, die ‘aan gelooisvervolging wenschen te
ontkomen (also peopie fleeing from religious persecution).
Deze uitzondering is toegevoegd als tegemoetkoming aan de
nationale gedachte, dat Amerika, ‘als ,,the land of the free
and the home of the brave” nog altijd het land der vrijheid
is, dat de verdrukten aller natin met open armen moet
ontvangen. Ook is uitgezonderd de persooii, die in het
Amerikaansche leger heeft gevoèhteri, of in de legers der
geallieerden, bovendien zal immigratie van Canada, New
–
foundla’nd, Mexico en Ctiba tijdelijk van kracht blijven,
omdat deze landen be’lendend zijn.
– ,,Zal dit voorstel der huiscommissie voor immigratie wet
worden? Hhiei-over is groot verschil van ‘meening. De, twee
voorstanders der beweging tot radicale beperking der immi-
giaitie in de Vereenigde Staten zijn de congresleden W. W.
Lufkin en John L. Burnett. Zij houden vooral voeling met
de wenschen van de Amerikaansche arbeiderspartij, ‘die
‘reeds voor een dertig jaren aangedrongen heeft op beper-
king der immigraties. Reeds President Grover Cleveland
oefende zijn veto uit ten opzichte van zoo’n wetsvoorstel.
Ook Taf t sprak het veto uit over een wetsvoorstel, dat ver-eischen zou, dat de immigtant zou moeten kunnen lezen en
schrijven, in. 1913.
,,Men dacht, dat deze ,,readin.g and writing test”. onge-
veer,. 25 percent van de immigranten zou uitsluiten. Toen
het cijfer der jaarlijksehe immigratie eenige jaren voor den
groeten oorlog tot ongeveer een miillioen klom, was zulk eene beperking van belang en in 1917, in spijt van ‘twee-
maal het veto van President Wrilson, werd het wetsvoorstel
wet, dat wie naar Amerika wil emigreeren moet kunnen
lezen en schrijven.
– ,,Nu echter met de ,,reconstructidn” na den oorlog plaat-
sen moeten worden gevonden voor de ter.ugkeerende sol-
daten en matrozen, wil men de mededinging der vreemde-
lingen, die hier immigreeren, geheel afsluiten. De heer
Alceste De Ambris, afgevaardigde van het Itahiaansche
Parlement, maakte een grooten indruk op de Amerikaan-
sche arbeiderspartij toen hij zei, dat Italië
jaarlijks rond
300.000
(driehonderd duizend)
immigranten zou
moeten
overzenden. De Amerikaansche arbeiderspar’tij wil deze.
medediuging niet en zoo is er een wetsvoorstel van het
Committee voor vier jaren de dmigratie naar hier absoluut
af te sluiten. In de eigen woorden van den wetsvoorsteller,
.W. W. Lufkin: ,,Blood may be thicker than water, but we
believe that the average American industry will hire its
labor where it can gat it the cheapest, ragardless of
whethei- that labor fought in our army, or whether it has
been assisted to come to our shores from southern Italy,
and we propose to stop that kind of competition if it is
possible to do so.”
,,Wij moeten ons echter onthouden van gewaagde voor-
spellingen in dezen, want reeds nu is er zoo’n groote
emigratie
van
de Vereenigde Staten: ‘naar Italië en Zuid-
Europeesche landen, dat men hier zich ongerust maakt
over dit onvoorzieni feit; vooral, omdat deze terugkeerende
menschen hun opgespaarde gelden natuurlijk medenemen.
,,Byron R. Newton, collector of the port of New York has
al ready, been asked by members of the United States Senate
and Hou.se Immigration cominittees ‘to furnish data on the
exodus from this port and ‘has submitted figures which
cali attention to what ‘he regards as an alarming situation
with respect to its probable effect on the labor market.”
Hij vervolgt: ,,The exodus began immediately after the
armistice and has continued w.ith a steady increase. Immi-
grants from all’ par.ts of the country are flocking to this
port 90 per cent of t’hem being Italians and nearly all
being aliens.” Klagend voegt hij er aan toe: ,,They are
going back to Italy and they do not inten’d -to return.
From every indication of this movement and from what
the immigrants teli us of the intentions of their friends
we can see no end to the outflow. One of the greatest needs
in the labor situation ‘to-day is for plain men with plein
habits to do plain work. These men have been doing such
work for our industrial establishments, and after they go
1 cannot see who is going to do it.” De terugkeer naar
Europa is nu reeds over duizend personen per dag, maar
men verwacht, dat het wel grooter zal worden, zoodra ,de
levenscondities i E
n Europa een beetje verruimd zijn. en
paar weken geleden, toen ik op het federale bureau was
voor het A.mericanizeeren van den immigrant, vertelden de
Noorsche en Zweedsche federale vertegenwoordigers mij, da’t
Noren en Zweden, die hier vele jaren gewoond hebben en
wier gezinnen hier zijn opgegroeid, het oude Vaderland
weer gaan opzoeken. Dit is heel iets anders dan den immi-
grantenvioed stop zetten. Men denkt er reeds over den
emigrantenuittocht naar Europa te beletten.
28 Mei 1919
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
503
,,De redenen voor zoo’n onverwachten ommekeer zijn na-
tuurlijk vele en zeer complex. Behalve dat Amerika
economisch niet meer is wat het jaren lang geweest is en
dat groote uitgaven
zware belastingen
veroorzaakt hebben,
is door vele maatregelen van de federale regeering de per-
soonlijke vrijheid en het sociale leven erg gekortwiekt.
Z.00
wordt met 1 Juli alle bier, wijn en sterke dranken
afgeschaft. Bovendien is in dezen tijd het opleven van het
nationale bewustzijn bij velen een drang de tenten weer
op te slaan onder de saamhoorigheid van het nationale
stamleven. In elk geval een feit is het, dat aan allen kant
men zich hier gereed maakt voor terugkeerplannen. Daarbij
komt nog, dat de
landbouwende klasse
in de Ver. Staten
in de laatste jaren sterk is achteruitgegaan,
zooals dan
ook blijkt uit de officieele rapporten der verschillende
staten. De Vereeniging Landverhuizing heeft eenige uit-
treksels ter verspreiding gegeven in hare mededeelingen:
20, 21, 22 en 23. En het slotwoord van Mededeeling 23
dient in dit verband nog eens herhaald te worden: ,,Het zal
den lezer echter duidelijk geworden zijn, dat de toestanden
op landbouwgebied in de Ver. Staten aan den emigrant
lang niet meer die kansen bieden, welke zij in de vorige
en in het begin van deze eeuw aldaar hadden en dat de
toestanden er in vele opzichten te wenschen overlaten. Het
woord Amerika wekt nog steeds bij velen groote verwach-
tingen op en verleidt nog menigeen tot emigratie, maar
baart aan de meesten teleurstelling.” Hoe waar deze op-
merking is, vinde bevestiging in den grooten terugkeer der
emigranten niet alleen, maar vooral ook in het feit, dat de
Amerikaansche boeren zelve bij tienduizenden naar Canada
zijn gaan verhuizen voor betere economische toestanden.
Toen dit algemeen bekend werd, begonnen dan ook rappor-
ten en plannen voor boerenhulp in Amerika te verschijnen.
Het groote getal ,,abandoned farms” (verlaten boerenplaat-
sen) in de oostelijke staten van Amerika levert wel de meest
welsprekencie getuigenis van den achteruitgang van den
boerenstand in de Vereenigde Staten. De Amerikaansche
boer, die gewend is aan ,,extensive farming”, heeft het
onmogelijk bevonden een bestaan te verwervel, of beter
condities in anderen werkkring gevonden. Zoodoencie zijn
duizenden boerderijen ‘te koop, dikwijls met behuizing, be-
slag en vee tegen zeer lage prijzen. Onze ,,keuterboertjes” en boerenknechten zouden hier gereede eigenaars kunnen
worden, vooral wanneer ze zulke boerderjtjes als bijzaak beschouwden. Strout is de groote firma voor ,,abandoned
farms” en het agricultural bureau of the State of New York
gaf vroeger ook geregeld bulletins uit van te koop zijnde
boerderijen in dien staat. Hierbij zij echter opgemerkt, dat
men nooit ofte nimmer moet koopen voor en aleer gron4ig
en ter plaatse alles terdege onderzocht te hebben, ook, daar
de Amerikanen gewoonlijk erg overvragen in zulke han-
delstransacties.
,,Aangezien de emigratie
van
hier waarschijnlijk toe-
nemende is, zal het wetsvoorstel wel niet zoo hard vin
stapel loopen om wet te worden. Bovendien erkent de voor-
stander van het plan, dat ,,the proposal is opposed by the
humanitarian champions, by the representatives of the
great foreign societies in America, by the agents of steam-
ship companies, and – last bul not least – by the large
American employers of labor as well.”
,,Wij Nederlanders hebben hier geen sterk georganiseerde
vereeniging en ook al hadden we er, zouden we niet willen
werken vÔÔr of tegen een puur Amerikaanschen maatregel,
die de Nederlandsche belangen weinig raakt.
,,Toch neem ik deze gelegenheid waar, om de wenschelijk-
heid te kennen te geven van meer aansluiting hier te lande
van Nederlanders en Oud-Nederlanders. Er zal dan zooveel meer gedaan kunnen worden voor de Nederlandsche belan-
gen. Er kan zooveel meer gedaan worden voor den buiten-
landschen Nederlander, vooral ook voor den immigrant. Dit
alles wordt vergemakkelijkt door een hechte aansluiting
van allen, die het geboorteland nog niet vergeten zijn.
,,Ook het werk, dat de Vereeniging Landverhuizing zich
ten doel stelt, zal daarbij baat hebben.
DÈ .RIJKSMIDDELEN.
In dit nummer treft men aan het gebruikelijk
overzicht met bijlagen van de opbrengst der Rijksmid-
delen over de eerste vier maanden van het loopende
jaar, vergeleken met de overeenkomstige cijfers van
het vorige jaar.
De oorlogswinst- en verdedigixigsbelastingen brach-
ten tot dusver in totaal op een bedrag van
f 517.575.308,
waarvan
f 390.083.256
op rekening
komt van eerstgenoemde heffing. Met inbegrip van de
opcenten ten behoeve van het Leeningfonds – be-
halve die op den suikeraccijns, welke geene verzwa-
ring van belastingdruk medebrachten – is der-
halve in totaal
f 626.927.069
ontvangen uit belasting
–
heffing, die haren grond vindt in de buitengewone
omstandigheden.
De gewone middelen brachten in de afgeloopèu
maand
f
24.577.293
op, tegen
f 22.069.410
in April
1918
en vertoonen mitsdien een vooruitgang van
f 2.507.883.
De opbrengst der afgeloopen maand over-
treft de raming met het aanmerkelijk bedrag van
f 5.973.918.
De opbrengsten van Januari en Februari
1919
bleven respectievelijk
f
2.017.583
en
f
668.903
bij de ra.ming ten achter; de opbrengst van Maart
overtrof de raming met een bedrag van
f 3.184.351,
zoodat de opbrengst der eerste vier maanden thans de
raming met
f 6.471.783
zou moeten overtreffen. In
werkelijkheid overtreft die opbrenst de raming slechts
met
f 6.166.993,
d.i.
f 304.790
minder. Dit verschil is
hieraan toe te schrijven, dat in de maand April de
einduitkeering van de provinciale en gemeente-
opcenten op de personeele ‘belasting betreffende den
vorigen dienst pleegt plaats te hebben, welke, tenge-
volge van den achterstand op dit middel, de opbrengst
over de maand April met voornoemd bedrag van
f 304.790
overtrof.
De totale opbrengst van de personeele belasting
over het eerste kwartaal
1919
ten bedrage van
f 1.535.193
is derhalve met het bedrag van
f 304.790
verminderd om tot de totale opbrengst over de eerste
vier maanden van
1919
‘te geraken.
Het gunstig resultaat over de afgeloopen maand is
voornamelijk te danken aan het ruimer vloeien der
vermogensbelasting, van den gedistilleerdaccijns, ge-
slachtsaccijns, van de zegel-, registratie-, invoerrech-
ten en van het statistiekrecht. Trager vloeiden de grond- en inkomstenbelasting
en de
accijnzen
op suiker en op zout.
Het ruimei- vloeien van de vermogensbelasting is
een gevolg van het inhalen van den achterstand bij de.
invordering. Het ruimer vloeien van den gedistilleerd-
accijns hangt samen met de op
7
April j.l. ingegane
verhooging van dezen accijns, met het oog waarop de
belastingplichtigen groote voorraden vooruit insloe-
gen. De toenemende opbrengst van den geslachts-
accijns werd veroorzaakt door de opheffing van het
slachtverbod.
Het ruimer vloeien van de zegelrechten zal wel zijn
toe te schrijven aan eene verleveudiging van den
effectenhandel en voorts aan eene verscherping van
het toezicht. De toenemende opbrengst van de registratierechten
hangt samen met de
waardestijging
van onroerend
goed en met de zeer talrijke overdrachten, die van dc
invoer- en atatistiekrechten en van de loodsgelden
met de verlevendiging van het internationale verkeer.
AANTEEKENINGEN.
De Goudproducti e in 1 9 1 8. — Ver-
schenen is het verslag van de Union Corportion
voor
1918,
waarin (le gebruikelijke staat der productie-
totalen is opgenomen. In afwachting van de cijfers,
uitgegeven door den Amerikaanschen Director of
the Mint, die voor
1917
en voorafgaande jaren te
vinden zijn op pag.
495
v. van don vorigen jaargang,
willen wij reeds de groepcijfers van de Union Cor-
poration overnemen. Het staatje is uitgedrukt in
ponden sterling:
Jaar
Britsche rijk
Andere landen
Wereld
1913..
57.000.000
37.700.000
94.700.000
1914..
55.200.000
37.400.000
92.600.000
1915..
58.700.000
38.100.000
96.800.000
1916..
59.600.000
33.900.000
93.500.000
1917..
56.100.000
30.900.000
87.000.000
1918..
50.700.000
26.900.000
77.600.000
Wij stellen ons voor na ontvangst van de cijfers,
door den Director of the Mint opgemaakt, ons, evenals
1
504
1
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
28 Mei 1919
II
voorgaande jaren, uitvoei’ig met de resultaten bezig tE
houden, zoodat op dit oogenblik commentaar achter-
wege kan blijven. De zeer aanzien]ijke vermindering
van de totaalopbrengst moge terloops nog onder-
streept worden. Door Montagu was
81
millioen pond
sterling verwacht (voor 1917 neemt Montagu boven-
dien
84.718.000
aan). De bekende Amerikaanseho
schatting van het ,,Engineering and Mining Journal”
– in zijn editie van 11 Januari 1919 – was echter
reeds ongunstiger.
De Britsche ban.lcconcentraties. –
In
het
zoo
juist ontvangen ,,Banking Number” van de
Engelsehe Economist komt een staatje voor der bank-
amalgamaties, die in de achter ons liggende
18
maan-
den in Engeland hebben plaats gevonden. Voor een
gemakkelijk overzicht bestaat er aanleiding deze
op-
geve hier nog over te nemen.
1)
Namen der samensmeltende Namen der saamgesmolten
Data der
banken
banken
London and Provincial …. London Provincial and 31 Dec.91
London and South.Western
South.Western
CC.
National Provincial Bank of National Provjncjal and
England
UnioofLo1or and Smiths
Union Bank of England
1 Jan. 1911
National Provijiciaj & Union National Provincjal and 31 Dec.
Bradford Diatrict ……….
..Union Bank of England
1911
LOer1.t
..
1
•
1 Jan. 1911
Parrs…………………
London CountyWestminster
and Parr’s ……………London Coiinty Westmin-
1 Tan iic
Nottingliam and Nottingbam
ster and Parr’s ……..
shire Union…………..
London City and Midiand
London Joint City and 31 Dec 1917
..
London Joint Stock…………Midiand ………….
Barclays……………..
London Provincial & South
Barclays……………….31 Dec. 1917
Western
Lloyds
::::::
Lloyds ………………..24 Aug. 1911
Bank of Liverpool ………Bank of Liverpool and 30 Juni 1918
Martin a ………………
.Martin s …………..
Hieraan kan nog toegevoegd worden, dat Lloyds
Bank het meerendeel der aandeelen van de ,,National
Bank of Seotland” en de ,,London and River Plate
Bank” gekocht heeft.
,,The Economist” geeft voorts nog de navolgende bij-
zonderheden lbetreffende de voorwaarden van inwis-seling van aandeelen.
London and Provincial and LoncLon and Sozsth-Western. –
Aandeelhouders der London and South-Western behouden
drie aandeelen van £ 10 ieder, waarop £ 5 betaald, van
iedere 4 aandeelen (j 10 ieder, £ 4 betaald) die zij bezitten.
Aandeelhouders van de London and Provjncjal behouden
wat zij hebben.
7Jatio?taf Provincial and Union of London and iS’nsiths. –
De aandeelhouders van de Union ontvangen 9 aandeelen
van £ 60, waarop £ 12 betaald, voor telkens 10 aandeelen
van £ 100, waarop £ 15.10.- gestort, in hun bezit.
National Provincjaf and Union and Bradford District. –
De aandeelhouders van Bradford District krijgen 2 aan-
deelen van £ 60 elk, £ 12 betaald, voor iedere 5 aandeelen
der Bradford District, die zij bezitten. Verschillen zullen
in geld verrekend worden, op basis van £ 14 voor ddn aan-
deel der Bradford District Bank.
Loncion. County and Westminster and Parr’s. –
De aan-
deelhouders van Pnrr’s ontvangen 2
1
/ aandeeleo, £ 5
betaald, voor ieder aandeel ( 10 betaald) in hun bezit.
London County Westminster and Parr’s and Nottingham
and Nottinghamshire Union. –
Aandeelhouders van Not-
tingham en Nottinghamshire Union ontvangen 2 aandeelen
van £20 elk (f 5 gestort) voor telkens 3 aandeelen(f5
gestort) die zij bezitten en betaling in g(ld van 13 sh. 4 d.
voor ieder oorspronkelijk aandeel.
London City and Midiand and London Joint gtock. –
De aandeelhouders der Joint Stock ontvangen 4 aandeelen van £ 12 elk
5
£ 2.10.- g’stort, voor ieder aandeel van £ 100,
waarop £ 15 betaald, in hun bezit.
Bcsrclays and London Provincial and ,9outlt-Western. –
Aandeelhouders van de London Provincial and South-
Western ontvangen aandeelen groot £2, £ 1 betaald, tot een
t)
Men zie ook het artikel op pag. 537 van den vorigen
jaargang.
nominale gestorte waarde van £ 6.3.4 per £ 5 gestort
kapitaal der oude aandeelen.
Lloyds and Capital and Counties.
– De aandeelhouders der
Capital and Counties ontvangen een aandeel der Lloyds
Bank plus £ 2 in geld, voor ieder aandeel in hun bezit.
Bank of Liverpooi and Martin’s. –
De aandeelhouders van
Martin’s ontvangen 2
aandeel (f 20 elk, waarop £ 10
gestort) plus £ 4.12.- in geld, voor ieder aandeel (Y, 20 elk,
waarop £ 10 gestort) in hun bezit.
Het Algemeen Bestuur der Vereeniging tot het houden
van Jaarbeurzen in Nederland heeft besloten de
v
i er ‘cl e
Nederlanijsehe Jaarbeurs te houden te Utrecht
van 23 Februari-7 Maart 1920.
De Vierde Nederlandsche Jaarbeurs zal, evenals de drie
vorige beurzen, een nationaal karakter dragen. Te dezen
handelend geheel in overeenstemming met de op 4 Januari
j.l. genomen conclusie, waarin bet standpunt werd vastge-
legd, dat zoo spoedig mogelijk tot internationaliseering van
de Nederlandsche Jaarbeurs dient te worden overgegaan,
tenzij
de politiek-economische toestand zich dusdanig mocht
ontiwikkelen, dat hij de handhaving van het nationaal
karakter der beurs, althans voorloopig, noodzakelijk maakt,
heeft het Algemeen Bestuur het wenscheljk geacht in elk
geval voor de Vierde Jaarbeurs het nationaal karakter nog
te handhaven, omdat ook, al zou de algemeene economische
en politieke toestand misschien spoedig voor internationa-
liseering der Jaarbeurs reeds geen beletsel meer zijn, het
toch in het belang der Nederlandsehe industrie raadzaam
zal wezen, althans nog de eerstvolgende Jaarbeurs, bij
wijze van overgangsmaatregel, nationaal te houden.
MAANDCIJFERS.
OVERZIOHT DER RIJKSMIDDELEN.
(In Guldens).
April
1919
Sederi
1
Januari
1919
Overeen. komstigt
periodt
1918
Directe belastingen.
1.656.873
3.273.971
3.540.378
Personeele belasting
–
1)
1)
1.230.402
804932
Inkomstenbelasting
5.813.556 14.916.805 20.469.998
226.200
429.820
–
Groudbelasting
…….
Dividend- en tautidme-
Vermogensbelasting ..
1.085.685
‘.624.825
l.69L327
tcoijnzen.
2.296.562
12.750.267 12.033.017
belasting …………..
28.971
301.777
448.114
2.819.147
7.858.774
7.070.345 88.823
514.049
913.765
Wijn ………………….
57.879
190.624
308.605
Gedistilleerd
………..
888.046
3.981.131
4.391.610
Suiker
……………..
Indirecte belastingen.
‘1.394.3’17
)
5.442.245
4)
4.712.448
Registratierechten
2.505.877
9.507.091
8.205.266
Zout
………………..
Bier
…………………
Zegelrechten
………
2.684.607 8.673.996 8.003.410
Geslacht
…………….
2.308.452 6.643.715
2.621.554
gouden
en
zilveren werken
Successierechten …….
rnvoeeohten ………..
Belasting …………71.696
263.511
244.818
Essaailoon
70
277 291
Statistiekrecht
431.393
1.046.112 371.753
123.969
434.499 492.415
24.337
218.566
217.370
rJomeinen
…………..
Tacht
en
vi8scherj
..
. –
170
1.206
1.717
taat8loterij
…………
70.663
276.830
69.397
24.577.293 80.580.493
76.612.530
roodegejden
…………
Totaal ……….
.
oI’UENTEJN VOOif
HETLEENINOFONDS
1914.
April
Scderl
Overeen.
1919
1 Januari
homstige
1919
periode
1918
Directe belastingen.
Grondbelasting
323.920 656.729
709.337
Personeele belasting
–
1)
248.436
1)
230.828
Inkomstenbelasting
2.468.078
6.575.147 7.723.673
Vermogensbelasting
433.924
1.048.833
639.317
Azeijnzen.
–
459.312
2.550.053
2.408.603
60.355 89.623
Gedist. (binn.- en buitl.)
28
.1.915
785.878 707.035
Suiker ……………
Wijn ……………..5.795
Indirecte belastingen.
Zegelrecht van buitl.eff
102.595 308.142
237.883
Registratierechten
°) 3
6
),3
2.250
Totaal
..
. .
4.080.542 12.233.576 12.746.549
S
28 Mei 1919
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
505
BELASTINGEN IN VEREAND MET DE BUITEN
–
GEWONE OMSTANDIGHEDEN.
.cdct
April
1919
1
Januari
1919
18.299.946 57.873.481
Verdedigingsbelasting Ja ..
.
1.085271
2.623.824
Oorlogswinstbelasting
……..
Verdedigingsbelasting Ib …. 3.289.087
9.054.144
Verdedigingsbelasting II ….
3.482.919 8.428.510
26.157.223
1
77.979.960
‘)
In de maand April pleegt de einduitkeering van de
provinciale en gemeente-opcenten betreffende den vorigen
dienst plaats te hebben, welke tengevolge van den achter-
stand op dit middel de opbrengst over de maand April
overtrof. ‘)
Hieronder begrepen
f
210.214
wegens zegelrecht van
nuta’s van makelaars en commissionnairs in effecten, enz.
(Beursbelasting).
‘)
idem
f
1.092.470.
4)
idem
f
678.487.
‘)Ontvangsten sedert Januari……..
f
377,-
Terugbetaald
,,
, ………«
Meer ontvangen dan terugbetaald ..
f
3,-
REGEERINGSMAATREGELEN OP
HANDELSGEBIED.
Verlichting motorrijtuigen, enz.
Aangezien weder voldoende verlichtingsmateriaal be-
schikbaar is, is de vrijstelling van het voeren van
lichten door motorrijtuigen, rijwielen, enz. met ingang
van 1 Juni ingetrokken.
Uitvoer uit Ned.-Indi6.Alleendevol-
gende producten mogen thans niet uit Ned.-Indië
worden uitgevoerd zonder eene bijzondere uitvoerver-
gunuing: kinabast, kinine, kininezouten, tin, tinerts,
thee, peper, koffie, copra, aardolie en de producten
daarvan en grondnoten.
Ui t v o e r v a n b o t e r. Onder intrekking van
onderscheidene beschikkingen, verband houdende
met het- Kon. besluit, houdende verbod van uitvoer
van boter, heeft de Minister van Landbouw, enz.
thans bepaald, dat vergunningen tot uitvoer van
boter uitsluitend verstrekt zullen worden voor boter,
bereid door aangeslotenen bij een botercontrôle-
station onder rijkstoezicht en voorzien van een rijks-
botermerk (gecontroleerde boter) en voor niet-gecon-
troleerde boter van
bedrijven,
welke een juiste opgave
omtrent de grootte van hun productie kunnen ver-
strekken. lederen Vrijdag zal de Minister het uit-
voerpercentage van de productie der afgeloopen week
vaststellen.
Uitvoer van mengsels.Ingetrokkenis
de beschikking van 3 Mei 1917, waarbij bepaald werd,
dat geen vergunning tot uitvoer meer zou worden
verleend voor artikelen, welke uit een mengsel van
verschillende bestanddeelen bestaan, tenzij gebleken
was, dat voor ieder der samenstellende deden reeds
vergunning tot uitvoer verkregen was en de vervaar-
diging van het artikel onder toezicht had plaats ge-
had.
M a t z e s. Ingetrokken zijn -de maximiimprijzen
voor Israëlietisch Paaschbrood (matzes).
ONTVANGSTEN VAN SPOOR- EN TRAMWEGMAATSOHAPPIJEN FEBRUARI 1919.
(Ontleend aan ,,de Ingenieur”.)
Namen der- Maatschappijen. Personenvervoer.
Goederenvervoer.
Totale ontvangsten,
Februari
1919.
1
Februari
1918.
Maatsch. tot Exploitatie van Staatsspoorwegen
f
2.037.568,—
f
3.254.873,
f 5.412.014,—
f4.642.455,—
1)
,,
2.164.283,—
,, 1.539303,—
,,
.i.799.028,—
,, 3.351.868,—.
1)
Ned. Centr.
Spoorwegmij.
……………….
,
199.445,
,,
221.413,
,,
,22.938,
,,
366.858,
1)
Noord-Brab. Duitsche Spoorwegmaatschappij
,,
16.653,—
,,
32.051,
,,
50.923,
,,
116.705,
Roll. IJzeren Spoorwegmaatschappij
………
,,
7.598,58/
,,
8.384,87
,,
16.966,15’1
,,
25.161,12
Dedemsvaartsche Stoomtramweg-mij.
……..
,,
11.398,65
–
..
,,
24.478,41
1
/i
,,
37.181,58’1
,,
34.630,39ij
Hollandsche Buurtspoorwegen
……………
–
–
31.19301
,,
28.580,90/2
Nederlandsche Tramwegmaatschppij ………
,,
58421,73
,,
72.942,84/
,,
134.242,80V
,,
10&128,98/i
Tramw.mij.
,,de
I%1eijerj”
……………………
Rotterdamsche Tramwegmaatschappij
–
.
–
«
140.485,48
,,
129391,061/
Westlandsche Stoomtramwegmaatschappij
,,
20.575,8t’/,
,,
9.898,33
,,
30.937,15
,,27.501,61
1
/1
,,
621.644,43
–
621.644,43
,,
527.025,86
,,
281.394,19
–
,,
285.784,61
,,
250.518,Oliji
Rotterdamsche Electr. Tramwegmaatschappij
,,
290.092,91V
–
,,
290.092,91ij,
,,
218.912,69
Gemeentetram te Amsterdam
……………
Nederlandsch-Indische Spoorwegmaatschappij
lijn Samarang—Vorstenlanden—Willem 1..
–
–
424.000,
,,
339.937,
Haagsche Tramweg-maatschappij ………….
Oost-Java Stoointramwegmaatschappij
–
–
11.800
,,
14.700,
lijn Modjokerto—Ngoro ……………….
lijn Soerabaija—Krian ………………..
–
–
61.600
,,
53.600,
Semarang—Cheribon Stoomtramwegmaatsch…
–
–
232.900,—
,,
245.200,-
Samar.—Joana Stoomtramwegmaatschappij ..
–
.
–
,,
212.200,—
,,
178.8 00,-
Serajoedal Stoomtramwegmaatschappij
–
S
–
73.300,
,,
33.600,
lijn Bandjarnegara—Wonosobo …………
–
8.600
e
,,
7.500,
lijn Maos—Bandjarnegara ……………..
–
.
–
50.900,
,,
37.100,
Kediri Stoomtram-Maatschappij
………….
–
.
–
44.000,
,,
43.500,-
Malang Stoomtram-Maatschappij ………….
Deli-Spoorweg Maatschappij …………….
–
–
,,
450.000,—
,,
412.481,-
–
Nagekomen over December
1918.
Staatsspoorwegen in Ned. Indië
1918
1917
Staatsspoorwegen op Java …………
f
1.560.447,—
f2.054.206,—
f4.080.761,—
f
3.733.128,-
Spoorweg ter Sumatra’s Westkust
,,
67.198,—
,,
48.260,—
,,
125.166,—
,,
111.240,-
Tramwegen in Zuid-Sumatra
……..
.
,,
7.531,—
,,
5.659,—
,,
.
15.830,—
,,
10.798,
a.
Lamponglijn
……………….
,,
16.328,—
,,
32.037,—
,,
50846,—
,,
37.521,-
5.
Palembanglijn……………….
Atjeh Stoomtram…………………
,,
53.161,—
,,
40.332,—
,,
100.096,—
,,
86.999,
Nagekomen over Januari
1919.
Staatsspoorwegen in Ned. Indië
1919
1918
1.
Staataspoorwegen op Java ………….
f
1.367.141,—
f
1.927.121,—
f3.602.900,—
f
3.147.486,-
Spoorweg ter Sumatra’s Westkust
,,
71.518,—
,,
48.407,—
,,
130.550,—
,,
114.041,-
Tramwegen in Zuid-Sumatra
……..
,,
7.430,—
.
,,
3.514,—
,,
15.679,—
,,
13.365,-
a.
Palembanglijn……………….
,,
15.169,—
,,
34.204,—
,,
50.226,—
,,
33.222,-
5.
Lamponglijn
……………….
Atjeh Stoomtram…………………
,,
56.427,—
,,
50.870,—
,,
116.400,
81.055,-
1)
Definitieve opgave.
De ontvangsten der groots maatschappijen, die in
,,de Ingenieur” ontbreken, zijn aan het ,,Maandschrift Centr. Bureau Statistiek” ontleend.
NINE
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
28 Mei 1919
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.
N.B. ” beteekent: Cijfers nog niet ontvangen.
GELDKOERSEN.
BANKDISCONTO’S.
20
Juli
1914
Ned
(Disc.Wissels.
4
1
/2 sedert 1Juli’15
3
1
/3sedert23 Mrt. ’14
B
jBe1.Binn.Eff.
an
4
1
/2
»
1
»
’15
4
,,
23
,,
’14
IVrsch.inR.C.
51/
,,
19Aug.’14
5
,,
23
,,
’14
Bank van Engeland
5
,,
5 Apr.’17
3
,,
29 Jan.’14
Duitsche Rijksbank
5
,,
23Dec.’14
4
,,
5Febr.’14
Bank vanFrankrijk
5
,,
21Aug.’14
3
1
/1
,,
29Jan.’14
Oostenr. Hong. Bk.
5
,,
12 Apr.’15
4
,,
12 Mrt. ’14
Nat.Bankv.Denem.
5/i
,,
4 Jan.’19
S
,,
6Febr.’14
Zweedsche Rijksbk.
8’/3
,,
24Apr.’19
4
1
/2
,,
6
,,
’14
Bankv. Noorwegen
S’ii
,,
9Mei ’19
4I/
,,
11
,,
’14
ZwitserscheNat.Bk.
5
1
/t
,,
3 Oct. ’18
3’I8
,,
19
,,
’14
Belgische Nat. Bk.
5
,,
8Feb.’19
4
,,
30 Jan,’14
Bank van Spanje..
4
,,
22Mrt.’17
4
1
It
,,
24 Sept.
1
03
Bank van Italië ..
5
,,
10Jan.’18
5
,,
9 Mei ’14
Feder. Res. Bk. N.Y.
3-4
– –
–
Javasche Bank….
3
1
/2
,,
1Aug.’09
3
1
/2
,,
1 Aug.’09
OPEN MARKT.
Data
Amsterdam
Londen
Part.
Berlijn
Part.
P
at.
N. York
Cail-
Part.
Prolon.
disconto
gane
disconto disconto
disc.
money
24 Mei ’19
3
1
i4
3 3
17
/12
4-1/s
–
4_1/
2)
19-24 M.’19
3/4
2)
3_8/
3
1
1l2
4-ia
–
4-6
12-17 M.’19
37/t-4’/g
31/4_5/4
3
1
/81
4-eis
–
5-6
5-10 M.’19
4h/8_h/g
34
3
+
–
H
4
1
/8
–
20-25 M.’18
2
1
/2-3
2’/2-3
1
/2
4.1/ 21-26 M.’17
2-‘/
2-‘i3
4
15
/82
4_6/
–
2-3’/
20-24Juli’14
3
1/_5/
2 1/_2/
2
1/g_8/g
2 ’18’i2
2
8
/4
1./42
1
/,
t)
Noteering van 23 Mei.
2)
liet particulier disconto der
gemeente-wissels
was in de
afgeloopen
week
8/
4
-1 pCt.
hooger.
WISSELKOERSEN.
WISSELMARKT.
New York bereikjte ‘leze week een nieuw hoogterecord.
De koers liep gestadig op, terwijl belangrijke bedragen ver-
handeld werden. Ook Lônden was vester met eveneens goeden
handel, echter niet in verhouding tot de omzetten in dol-
lars. Daarentegen was Parijs weder zêer sterk aangeboden
en daalde een. oogenblik onder den Belgischen koers. Later
trad een aanzienlijk herstel in op berichten van nieuwe
credieten van de overige Ententestaten. Door dè daling van
den Parijschen koers werd een sterke druk uitgeoefend op
den koers van België. Er bestond hier echter ook deze week
weder een flinke vraag voor België, zoodat de daling be-
langrijk kileiner bleef dan van den Fra’nschen koers.
Marken aanvankelijk oploopend; aan het einde der week
echter weder flauwer. Weenen, bijna zonder handel, ca.
11.-. Praag ca. 17.-.
Van de aeutrale wissel-s was Zwitserland beduidend lager,
vooral Dinsdag. Ook Kopenhagen gi’ng niet onaanzienlijk
terug. Daarentegen waren Stockholm en Christiania eerder
vaster. Evetleens vast was cabel Buenos Aires, ce. 113.-
met flinke omzetten.
KOERSEN IN NEDERLAND.
D
ato
Londen
•
Parijs
5)
Berlijn
Weenen
,
2
-1
egte
)
New
York
t)
19 Mei
1919..
11.77+
39.25
18.20
11.85
38.60
2.52
1
/8
20
,,
1919..
11.78+
3.9.10
18.47+
11.25
38.65
2.52/8
21
,,
1919..
11.77+
38.30
18.45
11.-
38.45 2.53
22
,,
1919..
11.79+
38.40
19.10
11.-
38:20 2.54
23
,,
1919..
11.84
38.85
18.75 10.80
38.40
2.54/,
24
,,
1919..
11.84
39.50
18.90 10.75
.38.50
2.54
Laagste d.w.’)
11.76
37.90
18.15
10.50 38.10
2.51/4
Hoogste
,,
,, ‘)
11.85
40.-
19.50
11.60
39.-
2.54/4 17Mei
1919..
11.79
40.-
19.50
11.50
39.02+
2.52Vg
10
,,
1919.
11.74
40.90
19.–
9.75 39.55
2.50h/
Muntpariteit..
12.10+
48.-
59.26
50.41
48.–
2.48/
) Noteering
te Amsterdam. ‘) rarticulzere opgave.
El
0
a
t
Steek-
holm’)
Kopen.
hagen’)
–
Chris.
tiania’)
Zwitser.
land’)
Spanje
1)
Balovla
1)
telegrafisch
19 Mei 1919
63.50 60.80 63.50 50.05 51.25
991/2_8/
20
,,
1919
84.30
60.30 63.85
49.90
51.25
991/_8/4
21
,,
1919
63.65 60.10
63.95
50.-
51.15
99l/_8/4
22
,,
1919
65.50 60.10
63.90 49.95
51.-
.
991/
5
_8/
4
23
,,
1919
65.-
59.90
63.90
49.80
51.25
99’/2-‘/4
24
,,
1919
64.85
60.15
64.-
49.80
51.25
99ij_8/4
Eiste d.
w.’)
63.50
59.80
63.45
49.50
50.50
99
1
/2
E’ste
,,
,,
)
65.50
61.-
64.10 50.25
51.50
99
1
/g
17 Mei 1919
64.40
61.20
63.85
50.15 51.20
09
8
/,-
8
/4
10
,,
1919
65.20 61.25 63.85 50.25 50.70
99l/_8/
i4untpariteit
66.67 66.67 66.67
48.-
48.-
100
) i-oreer,ng te Amsterdam.
‘)
rarticutiere opgave.
KOERSEN TE NEW YORK.
Cable
Zicht
Zicht Zicht
Data
Londen
Parijs
Berlijn
Amslerd.
(in
$
(In frs.
(In cents
(in cents
per
£)
P.
$)
P. 4
Rm.)
per gld.)
24 Mei
….
1919
4.62.50
6.47
nom.
39’/ Laagste.d. week..
4.62.50
6.47
nom.
391/
Hoogste,,
,,
..
4.65.75
6.72
nom.
39
1
/2
–
17 Mei
….
1919
4.68.-
6.42
nom.
39
1
/2
10
,…..1919
4.68.50
6.17
.
nom.
397/
8
vIuntpari-teit….
4.86.67
5.181/
4
95
1
/4
40/16
KOERSEN VAN DE VOLGENDE PLAATSEN OP LONDEN.
Plaatsen en Landen
Noleerings.
eenheden
8
Mei
1919
17Mei
1919
Tijdperk
19-22
Met
1919
Laagste Hoogste
22
Mei
1919
Alexandrië..
Piast.
p. X
977/
je
977/
16
977/je
97
7
/t,
97/16
‘B. Aires’)..
d.p.gd.pes.
51
7
/8
51
1
/
51
1
/s
52!,,
51/4
Calcutta
. . . .
sh/d.p.rup.
116
1
182
1/8
1
/s2
1/8
1/8
1
/,6
1f8’/82
Hongkong
.
–
id.
p.
$
3/5’i
3/6
1
/
3/6
1
/
4
3/8V
3/6h/
4
Lissabon….
d.p.escudo
31/4
31
.
30
31
1
/4
30
8
/,
Madrid
….
Peset.
p.0
23.12
23.10
23.07 23.15
23.13
‘Montevideo’
d.p.peso
59/8
58/8
‘)
588/
s
59
1
/8-
58/, 5)
Montreal..
..
$
per
£
4.82
1
/2
4.78
1
/s
4.75’/2
4.781/2
4.76/g
‘R.d,Janeiro.
d.p.milr.
14
8
/2
14
1
/82
14/8
1418/,,
14’/i,
Rome
……-
Lires
p. £
35.60 37.80 37.65
40.60
40.30
Shanghai
. .
sh/d.p.tael
5/0
1
/
2
5121/
2
5
11
11/,
513
5/1’/2
Singapore
..
id.
p. $
2/4132
214
7
/32
2/4
1
/
1
,
2/41/,,
214?g
8
Valparaiso..
d.p.pap.p.
10
21
182
10
28
/82
10″f82
11
1
/10
ll’!ts-
Yokohama
..
sh/d.p.yen
2/2
8
/8
2/2
8
/8
2/21/
4
2/28/
4
212
5
/8
–
Koersen van den dag
voorafgaande aan
de data
in
hèt hoofd
vermeld.
5)
Telegrafisch transfert.
1) Noteering
van
14
Mei.
7)
Id.
van
20
Me,.
GOUD EN ZILVER.
Sedert 29 Juli 1916 worden .dedagelijksche ontvangsten
en ,onttrekkingen van goud door de Bank van Engeland
tijdelijk niet bekend gemaakt.
NOTEERING VAN ZILVER.
–
Noteering te Londen
te New York
24 Mei
1919……..51’/
105/,
17
1919 …….. .53l/
llO’/t
10
,,
1919……..58
111
3
,,
1919 …….. 4811/,,
101’16
26 April 1919 …. .
….
48’/
101’/s
25 Mei
1918 …. . …. 48v/s
99
1
/2
26 Mei
1917 ……..
.- 377/
8
.
741/
8
–
20 Juli
1914 ……..24″/,,
541/s
N.U.M.
Weekstaat der Nederlandsche (Jitvoermaatschappij.
Voornaamste nosten in duizenden t,lr1pna.
–
.
Bulten1. Debet
5
pCt.
Credit
Data Bankier,
Schol-..
Diverse
Schuld-
Diverse
kistbllj.
reken.
1)
brieven
reken.
1)
22Mei
1919..
1.468
58.650
474
17.145
35.439
15
,,
1919..
1.095
58.650
431
17.145
35.008
8
,,
1919..
2.227
58.650 427
17.144
–
34.706
30April1919..
1.958
58.650
–
419 17.146
34.294
24
,,
1919..
1.868
58.650
383
‘
17.142
34.368
1)
ueide
rekeningen
omvatten,
behalve
garantiewissels.in portefeuille
tot het
bedrag
der
buitenl. schatkistbiljetten. in hoofdzaak
garantiewissels
in
depht
bij
de Ned.
Bank.
28 Mei 1919
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
507
NDERLANDSCHE BANK.
Verkorte Balans op 24 Mei 1919.
Activa.
Binnenl. Wis-(
H-bk.
(101.751.761,68
Is
sels, Prom.,
B.-bk.
680.619,55’/*
enz.in
disc.
(
Ag.sch. ,, 23.026.764,50
f
125.459.145,74
Papier o. h. Buitenl. in
disconto
……………………..
–
Idem eigen portef..
f
27.639.849,-
–
Af :Verkocht maar voor
debk. nog niet afgel.
–
27639849
Beleening
en
H.-bk.
f18&623402,33
mcl. vrsch.
in rek.-crt.
B.-bk.
11.957.151,04
op onderp.
Ag.sch.
64.806.127,52
1
1*
(212.286.680,891/
*
Op Effecten
…… f206.950880,89’/*
Op Goederen en Spec.,,
5.336.300,-
212.286.680,891/1
Voorschotten a. h. Rijk …………….,,
14.938.316,91
Munt en Muntmateriaal
Munt, Goud ……
f
56.411.325,- Muntmat., Goud .. ,,605567.694,33
1
/1
(661.979.019,33
1
1*
Munt, Zilver, enz..
7.724.604,36
1
!2
Muntmat., Zilver
.. ,,
–
669.703.623,70
Effecten Bel.v. h. Res.fonds..
f
5.069.962,32
id. van
‘h
v. h. kapit.
3.984.593,43
9.054.555,75
GebenMeub. der Bank …………….,,
1.770.000,-
Diverse rekeningen ………………,,
82.214.122,52
1
/1
–
(1.143.066.294,52
Passiva.
Kapitaal
……………………..
f
20.000.000,-
Reservefonds
………………….
5.079.402,66
Bankbiljetten in omloop …………
in omloop ……….,,
3.217.622,54
Rekening-Courant saldo’s:
Van het Rijk …. (,
–
Van anderen
….
,,
82.313.099,98*/2
82.313.096,98
‘/1
Diverse rekeningen ……………….,,
•
(1.143.066.294,52
Beschikbaar metaalsaldo …….
…….
f
447.253.635,01
Op de ba8i8 van 81
*
nietaaldekking ……
225.180d&7,10
Minder bedrag aan bankbiljetten inomloop
dan waartoe de Bank gerechtigd is
.. ,,
2.236.268.75,-
Verschillen met den vorigen weeketaat:
Meer
Minder
Disconto’s
27.873.816,47
Buitenlandsche wissels
18.000,-
Beleeningen
16.230.530,17
Goud
180.969,58
Zilver ………………..179.774,30
Bankbiljetten
17830.545,-
Part. Rek.-Crt. saldo’s
….
19.041.990,89/*
Voornaamste posten in duizenden guldens.
Data
Goud
Zilver
B 1
iiie
D
tien
Andere
opeisc/,bare
schulden
24 Mei
1919
661.979
7.725
1.024.837
85.531
17
1919
662.160
7.545
1.042.867
104.158
10
1919
662.389
7.359
1.061.881 74.220
3
,,
1919
682.835
7.262
1.083.454
48.581
26 April 1919
663.348
8.114
1.034.638 94.915
19
»
1919
666.605
8.952
1.025.906
93.872
12
,,
1919
.
667.070
8.851
1.020.674
90.618
5
.,,
1919
6677
8.733 1.019.207
81.820
29 Maart 1919
669.334
9.750
1.011.223 82.202
22
,,
1919
670.253
9.597
992.658
83.231
15
1919
675.032
9.468
1.001.168 78.555
8
,,
1919
676.947
9.317 1.009.168 71.281
1
,,
1919
677.311
9.219
1.018.535
75.284
25 Mei
1918
….
721.439
7.799
919.162
73.201
26 Mei
1917
….
596.273
7.393
750.550
68.471
25 Juli
1914
….
162.114
8.228
310.437
6.198
D ta
a
Disconto’.,
Belee-
Bcschik-
baar
Dek-
king,-
Hiervan
0
00
,
Schatkist.
ningen
Metaal-
percen-
promesscn
saldo
lage
rechtstreeks
24
Mei 1919
125.459
78.000
212.287
447.254
60
17
1919
153.333
101.000
228.517
439.960
58
10
,,
1919
147.102
88.000
228.085
442.146
59
3
,,
1919
144.892 80.000 231.978
443.305
59
26Apr. 1919
139.716 93.000
225.975
445.163
60
19
,,
1919
143.344
94.000
206.089
451.211
60
12
,,
1919
140.327
94.000 200.495
453.290
81
5
,,
1919
137031
99.000
194.720
456.077
61
29 Mrt. 1919
119.690
87.000
195.746
459.997
62
22
1919 113.894
82.000
190.530
464.262
63
15
,,
1919
110.373 65.000
193.785
468.182
83
8
,,
1919 101.841
50.000 189.577
470.053
64
1
,,
1919
104.208 65.000 208.894
467.313
63
25Mei 1918
50.096
18.000
131.743 529.987
73
26Mei 1917
69.561
55.000
85.307
438.932
74
25 Juli 1914
1
67.947 14.300
61.686 43.521
1
)
54
.5
up
0e
basis van /,
metaaldelcklnz.
Uit de bekendmaking van den Minister van Finan-
ciën blijkt, dat uitstonden op:
17
Mei 1919
24 Mei 1919
Aan
schatkistpromesseu
f401.630.000,-
f
407.680.000,-
waarvan rechtstreeks bij
de
Ned. Bank geplaatst
,, 101.000.000,-
78000.000,-
Aan
schatkistbiljetten
,,
80.799.000,-
80.724.000,-
Aan
zilverbons
……..
…53.883.080,-
,,
53.664.026,60
JAVASCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden guldens.
Naast de per mail ontvangen gegevens worden de telegrafisch
bekend geworden totaalcijfers der obligo’s en uitzettingen en het beschikbaar metaalsaldo van latere data opgenomen.
Data
Goud
Zilver
Bank-
biljetten
.,chulden
17 Mei
1919 ……
S**
330.800
10
,,
1919
.
335.700
S
,,
1919……
…
385.900
5 April
1919 ……
.
10.530
211.469
123.292
29 Mrt.’
1919 ……
127.706
10.748
210.776
126.038
22
,,
1919 ……
125.600
10.972
210.470
121.915
8
1919 ……
12
.7009
123.175
11.844
208.916 122.110
18 Mei
98.368
15.914
184.265 69.599
19 Mei
1918 ……. 1917 …….
72.297
22.244 156.571 34.428
25 Juli
1914 ……
22.057
31.907 110.172 12.634
Dis-
Relee-‘ Diverse
‘-‘
c:;;
”
t’:;;.
Data
conto’s
N.-!n,L
ningen
Tele-
metaal- percen-
ningen
i)
–
oetaa oaar
saiaO
lage
17 Mei 1919
214.300
***
68.800
***
10
1919
214.400
68.700
5*5
3 ,, 1919 ‘
210.400
69.300
•**
5Apr.1919 8.600 20.832 78.731 8.515 70.880
41
29 MTt. 1919 9.398 22.069 80.700 10.254 71.342
41
22
1919 8.359 21.462 79.616 9.695 70.351
41
8
1919 8.368 21.190 86.804 10.352 69.124
41
18 Mej 1918 7.104 25.853 70.509 27.069 63.701
45
19Mei 1917 6.508 36.852 50.149 8.553 56.783
49
25 Juli 1914 7.259
6.395 47.934 2.228
4.8428) 44
1) Sluitpost der activa.
‘) Op de basis van
2
/5
metaaldekking.
SURINAAMSCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden guldens.
Data
Metaal
Circula iie
Andere
1
opeischb.
1
schulden
1
Disconto’.,
Dlv. ccle-
ningenl)
22 Maart 1919..
962
1.6431)
882 1.345
114
15
1919..
958
1.627
8)
833
1.343
109
8
1919..
952
1.686)
865
1.322 119
1
1,919..
948 1.692
8)
847
1.303
115
23 Maart 1918..
547
1.256
901
1.075
626
24 Maart 1917..
762
1.043
1.104
939 360
25 Juli
1914..
645
1.100
560
735
$96
1) Sluitpoat der Sctiva.
8)
Hiervan zilverbons 250 de. gId.
5)
idem 260
dz gid.
4)
idem 265 dz. gld.
5)
idem 256 dz. gId.
508
.
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
28 Mei 1919
•
BUITENLANDSCI-IE BANKSTATEN.
Aan het eind van ieder kwartaal wordt een overzicht gegeven
van enkele niet wekelijks opgenomen banketaten.
BANK VAN ENGELAND.
Voornaamste posten, onder bijvoeging der Currency Notes,
in duizenden pond sterling.
Currency Nota,.
Data
Metaal
Circulatie
Bedrag
I
Goudd.
I
Cov. Sec.
21 Mei 1919 85.524
76.540 844.859 28.500 528.089
14 ,,
1919 85.574
76.487 346.666 28.500 329.592
7 ,,
1919 85.927
76.782 347;240 28.500 350.094
50 April 1919 85.676
77.162 384.340 28.500 331.095
22 Mei 1918 62.633
50.246 247.195 28.500 223.254
23 Mei 1917 55.076
38.696 157.045 28.500 125.878
22 Juli 1914 40.164 29.317
–
–
–
Dek.
Goc.
Other
Public
Other
Re.
kings.
Data
Sec.
Sec,
Depos.
Depos.
serve percen.
boe
1
21Mei ‘191 46.340
1
80.382
1
26.104 1110.333 27.4341 20,10
14
’19
46.434
77.984
22.80.7
111.479
27.537
20,50
7
’19
49.453
79.477
23.692
115.161
27.595
19,88
30 Apr. ’19
55.089
82.227
21.930
124.722
26.964
18,38
22 Mei ’18
55.581
97.304
38.434
127.600
30.837
18,57
23Mei ’17
45.044
117.611
47.120
131.604 34.830
19,50
22 Juli
’14
11.005
33.633
13.735
42.185
29.297
52
8
/s
1)
Verhouding tueschen Reserve en Deposits.
DUITSCHE
RIJKSBANK.
Voornaamste posten, onder bijvoeging der
Darlehens-
kassenscheine, in duizenden Mark.
Dek.
a a
e aa Daarvan
Kassen.
Circu.
kings_
Goud
schetne
latie
percen.
…..
15 Mei 1919 1.746.190 1.725.056 7.431.689 26.957.855 34
7
,,
1919 1.770.847 1.750.263 7.713.900 26.722.009
35
30 Apr. 1919 1.776.690 1.755.868 7.277.308 26.628.121
34
23
,,
1919 1.932.972 1.911.845 6.862.119 25.874.800
34
15 Mei 1918 2.465.819 2.345.393 1.555.846 11.803.870
15 Mei 1917 2.554.842 2.533.093 458.962 8.206.299
23 Juli 1914 1.691.398 1.356.857
65.479 1.890.895 93
1)
Dekking der circulatie door metaal en Kassenscheine.
34
37
23 Juli 19141
750.892
1
943.964
OOSTENRIJKSCH-HONGAARSCHE BÂNK.
Voornaamste posten in duizenden Kronen.
t Metaal en
1
I
Bijzondere
I
1 Disc, en
Dato
bultenl.
e.
schuld van
Bank.
I
Rek. Cr1.
goud
Oostenrijk
biljetten
saldi
wissels
1
ningen
en Honoarile
7Mei’19
1
)348.068 12.03.1.598 32.954.000 39.461.587 6.533.182
0A.t,,.
1
10 QA7 00 10 ACO ‘700 00
AOA
AAA
00
AO0
,’7c 0 000 XjA
BANK
VAN FRANKRIJK.
Voornaamste posten in duizenden francs.
Waarvan Te goed
Buil gew.
Data
.
Goud
in het
Zilver
in het
.
voorsch.
Buitenland
Buitenland old. Staat
23 Mei ’19
5.548.811
1.978.278
307.352
***
22.900.000
15
,,
’19
5.548.290
1.978.278 308.235
803.999 23.000.000
8
,,
’19
5.547.736
1.978.278 308.624
813.336 23.200.000
1
’19
5.547.259
1.978.308
.910.701
820.982
22.950.000
23 Mei ’18
5.381.736
2.037.108
255.47
1.407.374
16.450.000
24 Mei ’17
5.269.156
2.033.740
257.493
660.437
10.400.000
23Juli’14
4.104.390
–
63.620
– –
Uirge.
Bdee.
Bankbil-
Rek. Cr1.
I
Rek.
Parti.
C,t.
14tisscls
stelde
Wissels
ning
jetten
culieren
Staat
808.454 862.536 1.225.194 34.133.592 3.200.009 163.417 911.701 878.410 1.227.980 34.324.384 3.308.435 167.859
.
894.942 886.540 1.233.430 34.429.667 3.433.379 62.105 916.205 901:707 1.209.121 34.100.311 3.384.226 42.100
0
1.078.817 1.087.861 937.675 27.073.138 3.162.143 65.497
462.395 1.231.625 1.128.453 19.394.509 2.628.814 81.205
1.541.080
–
1
769.400 5.911.910 942.570 400.590
SOCITÉ GÉNRALE DE BELGIQUE.
1)
Voornaamste posten in duizenden francs.
1 Metaal 1 Beleen. 1 Beleen.
1•
Binn.
1
Rek.
1
mcl.
1
von
1
van
1
wissels 1
Circu.
Cr1.
Dato
buitenl.
1
buitenl.
1
prom d.
1
en
1
latie
saldi saldi
1
vorder.
1
provinc. t heleen.
1
17Oct. ’18 1.216.753 100.082 480.000 97.728 1.507.912 377.440
10
,,
’18 1.219.743 100.021 480.000 100.040 1.508.011 382.595
3
,,
’18 1.144.781 100.011 480.000 95.287 1.452.612 358.318 26Sept.’18 1.145.778 99.982 486.000 101.783 1.452.948 365.452
18 Oct. ’17 476.043 90.903 480.000 100.351 1.172.474 91.204
19Oct. ’16 352.872 76.033 480.000 39.834 828.739 110.068
8)
Sedert einde
1914
met de functie van circulatiebank belast.
VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.
FEDERAL RESERVE BANKS.
Voornaamstè_posten in duizenden dollars.
Waar.
I
I
FR.
Waarvan van in
Zilver
Notes in
Data
Goud
voor dekking het bui.
cle,
circu.
F. R. Notes
•…,,.,
68.702 2.543.704 69.109 2.548.588
67.678. 2.547.670
68.219 2.521.776
65.158 1.514.287
24.462 414.357
Data
Wissels
_____________
Totaal1
Deposito’s
1
Waar.
1
van
1
Kapitaal
1
Dek-
king,.
percen-
tage’)
Goud-
dekking
circu-
latie
18 April’19 2.119.159
2.890.516
81.774
55,2
47,3
11
.
’19 2.186.514
2.414.299
81.750
53,2
47,0
4
,,
’19 2.108.772
2.348.325
81.658
55,5
47,3
28 Mrt. ’19 2.134.347
2.401.491
81.641
51,5
49,4
19 April’18 1.116.322
1.889.901
74.829
63,6
58,-
20 April’17
102.662
913.428
56.411
72,2
101,6
1)
Verhouding tusachen: den totalen goudvoorraad, zijer cle., en de
opeischbare schulden:
F
R. Notes en netto depositos met inbegrip van
het kapitaal.
•
PARTICULI.ERE BANKEN AANGESLOTEN BIJ HET
FED. RES. STELSEL.
Voornaamste posten in duizenden dollars.
Data
•
1
Aantal
Totaal
uitgezette Reserve
b
d
1 1
Totaal
1
Waarvan
time banken
gelden en
hele gg,ngen
F. R. bnks
1
depositos
1
1
deposits
18April ’19
2.162.157
1.205.647
–
11
,,
’19
2.142.880
1.197.522
–
4
,’19
2.150.950
1.204.855
–
28
1
rt.
’19
2.142.305
1.246.108
5.8
Darlehénskassenscheine
j
9
A
pril
10 1.033.149
018.001 52.5(
Data
.
Wissels
Rek. Crt.
Totaal
In kasT’
20 April’17
958.171
421.189
–
S
uitge-
de Retchs.
geven
bank
15 Mei 1919 28.627.131 11.290.454 18.535.900 7.410.600
7
,,
1919 29.144.615 12.255.907 18.535.600 7.304.800
30 Apr. 1919 31.552.664 14.537.274 18.558.200 7.268.600
23
,,
1919 28.748.205 11.585.569 17.984.100 6.853.500
15 Mei 1918 14.546.209
7.751.370
8.613.300 1.541.600
15 Mei 19171 9.277.793
4.592.682
4.512.9001
444.300
tJVflS .
1 .UQ(J.Lh.VQJ. 1
tIU1Uk.Qe.UV,.JjQO.eOO. S
1 111V
23
‘191
336.400
i
l2.044.829
i
32.984.000
1
39.lo2.475
1
6.583.O82
11 Apr. ’19
773 14.373.392 1.252.477 12.463.867 1.692.990
15
‘191 335.394
1
f2.07.612
1
32.954.0OQ 138.897.13516.457.395
‘
.005.OtV
7 , ’19 334.337 12.003.912 32.954.000 38.-606.158.6.699.869
4
19
772 14.080.812 1.267.458 12.236.321 1.686-693
4
19
772 14.080.812 1.267.458 12.236.321 1.686.693
1
38:606.158
1
6.699.869
28.M
‘
it. ’19
772 14.210.151 1.244.821 12.342.152 1.679.153
23Juli’14 1.589.267
954.356
– •
2.159.759 291.270
21
’19 772 14.310.335 1.236.335 12.418.821 1.669.934
1) waarvan 262.16e goud, 28.764 buitenlandsche goudwissels en 57.139
munt- en muntmateriaal zilver.
•
.
•
12
Apr. ’18
683 12.338.682 1.148.061 11.889.264 1.390.946
28 Mei 1919
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
509
EFFECTENBEURZEN.
Amsterdam, 24 Mei 1919.
De vredesonderhandelingen te Versailles en wat daar-
aan vast zit, voornamelijk voor Duitschiand, doch ook voor
de landen der Entente, hebben ook in de verloopen her.ichts-
periode een zeer sterken invloed op de internationale
beurzen uitgeoefend. Weliswaar kan in de eerste plaats de
beurs te B er lij n als graadmeter diencii voor de al of niet-
optimistische opvattingen aangaande een eenigszins tege-
moetkomende houding van de zijde der Qeallieerden, doch
ook de overige beurzen ontgaan den invloed uiet, welke
noodzakelijk moet uitgaan van een besluit, dat zoo sterk het economisch verband der onderscheiden volkeren zal
kunnen wijzigen.
Toch zijn de meeningen in alle landen het hieromtrent
vrijwel eens, dat voor Duitschland de concurrentie op de
ereldmarkt ontzaglijk zwaar en moeilijk zal worden,
ook al toont de Entente zich uiterst meegaand en tegemoet-
komend. Hieraan is het dan ook toe te schrijven, dat de
beurs te Berlijn een overwegend ongeanimeerde steming
te aanschouwen heeft gegeven. Voornamelijk de oorlogslee.
ningen zijn sterk gedaald, ondanks de krachtige interventie,
clie van de zijde der Regeering voor dit fonds wordt gebo-
den. De aanhoudende verkooporders geven beter dan iets
anders de opvattingen weder, die bij het groote publiek in
Duitschlancl omtrent de toekomst van dit land overheer-
schend zijn. De verslagen der bankinstellingen, benevens
de balansen van enkele groote industrieele ondernemingen
(ls Daimler) hebben bovendien duidelijk aangetoond eener-
zijds, hoc het gansche bankwezen onafscheidelijk verbonden
is aan den Staat, waardoor een goede functioneering slechts
verzekerd is, indien de Staat aan zijn verplichtingen zal
kunnen voldoen, anderzijds, hoe de groote nijverheid heeft
geleden onder den ommekeer van oorlogs- tot ‘vredestoe-
stand. Weliswaar is deze laatste situatie nog niet effectief
geworden, doch wel staat reeds vest, dat alle speciale instal-
laties tot het intensiever voeren van den krijg door de
groote industrieën opgericht, voor den vredestijd vrijwel
waardeloos zijn, temeer nu Duitschiand de kosten hiervan
niet op de tegenpartij zal kunnen verhalen. In dit verband
waren dan ook industriecle aandeelen sterk aangeboden,
waartegenover zich echter slechts sporadisch een kooper
plaatste. Alleen sommige buitenlandsche fondsen waren
eenigazins gezocht, de Ponden- en Dollarwaarden in ver-
band met de voortgezette daling van den Markeirkoers in
het neutrale buitenland, Oostenrijksch-Hongaarsche soorten,
wijl de Entente der Duitsch-Oostenrjksche Regeering heeft
verboden, radicale maatregelen te nemen met betrekking
tot het bezit van geallieerde onderdanen. Hoewel dit verbod
volkomen begrijpelijk is, concludeert men in Duitschiand,
dat wellicht ook ten opzichte van andere buitenlandschê,
met name van Duitsche crediteuren van Duitsch-Oostenrijk,
dergelijke maatregelen genomen zuilen worden. Het is wel
teekenend voor het algemeene pessimisme aan de Iuitsche
beurzen, dat zulk een bij uitstek zwakke motiveering vol-
doende kan zijn, om den koers der betrokken fondsen op
te voeren.
Te W e e n e n is de toestand al niet veel beter geweest,
met dien verstande, dat nog steeds niet kan worden ge-
sproken van een eenigszins regelmatigen handel ter beurze.
De zaken, die echter worden afgesloten, dragen alle het
stempel van een donkere toekomstbeschouwing. Ook de
toestand van de Oostenrijksch-Hongaarsehe Bank baart nog
voortdurend zorg. Zooals bekend, heeft de Italiaansehe
wapenstilstand-commissie objecties opgeworpen tegen het
feit, dat de directie der Bank over den metaalvoorraad be-
schikte tot delging van neutrale schulden, zonder bijzon-
dere toestemming van den oppersten economischen Raad te
Parijs. Hiermede viudiceert de Entente derhalve ëen soort
oppertoezicht ‘voor zich op de gestie der Oostenrijksch-Hon-
gaarsche Bank, zooals trouwens reeds lang het geval’ is
voor Duitschiand. Alleen zijn de gevolgen in algemeen
economischen zin hier niet zoo groot. De metaalvoorraad
toch der Oostenrijkseh-Hongaarsche Bank bedroeg per einde
1918 slechts 261,95 millioen Kronen en 23,82 millioen
Kronen aan gouddevisen. Sindsdien is een kleine verbete-
ring ingetreden, zoodat per 30 April j.l. aanwezig was
262,15 millioen Kronen aan goud en 28,46 millioen Kronen
aan gouddeviezen. Van dit totaal bevindt zich ongeveer 70
millioen Kronen in Budapest; het is onbekend, wat hier-
mede is geschied. Bij het totaal moeten nog gevoêgd worden
circa 370 millioen Kronen tegoed in het buitenland (ook
Duitschland, waartegenover echter de volgende verplich-
tingen aan het buitenland gesteld moeten worden: Kr. 140
millioen geleende buitenlandsche waarden en loopende ver-
plichtingen voor credieten en Kr. 140 millioen voor borg-
tochten wegens buitenlandsche credieten. Hierbij kwamen
nog 310 millioen vorderingen der Oekrainsche Regeering.
De betalingen, waartegen thans geprotesteerd wordt,
vloeien hoofdzakelijk voort uit verplichtingen vegees borg-
stelling. De credieten, welke Oostenrijk en Hongarije in den
loop van den oorlog uit de neutrale landen konden ver-
krijgen (d.w.z. uit Nederland en de drie Scandinavisehe
landen) werden in den regel slechts dan verleend, indien de
Oostenrijksch-Hongaarsche Bank zich garant stelde voor de
terugbetaling in goud: Het is op grond van deze garantie,
dat reeds verschillende betalingen zijn gedaan, terwijl het
plan was opgevat aan de resteerende verplichtingen ook ten
spoedigste te voldoen, zelfs vSOr den vervaltijd. De Itali-
aansche commissie spreekt ten deze van Kr. 130 millioen in
goud, doch vermoedelijk zal het bedrag wel een geringer
totaal aantoonen. In ieder geval wordt aan deze wijze van
betaling voorloopig een einde gemaakt, hetgeen ontegen-
zegljk ook van belang voor ons land moet worden ge-
noemd.
Van meer zuiver Oostenrijksehe interesse is de toestand
van cle bankbiljettencirculatie. Bij den val der monarchie
werden door de directie der Bank, in verband met de toen
heerschende geldschaarschte, noocibiljetten vau Kr. 200 en
van Kr. 25 uitgegeven, waarvan de cliché’s ook naar
Budapest zijn gezonden, teneinde de circulatie spoediger te
doen plaats vinden. Van deze cliché’s wordt thans door de
Hongaarsche Raclen-Rçgeering nog gebruik gemaakt, zoodat
de omloop van de hier genoemde biljettn zonder eenige
contrôle van de bankdirectie is toegenomen. Weliswaar wor-
den de Duitsch-Oostenrjksche houders tegen verlies gevrij-
waard, indien zij hun coupures indertijd hebben doen
afstempelen, doch het is de vraag, of de niet-afgestempelde
biljetten eenvoudigweg niet geacoepteerd zullen moeten
worden.
De beurs te Pa r j s was, evenals die te L o ii d en, in
veste houding, zonder nochtans bijzondere factoren. Onge-
twijfeld stemde het rustiger, dat de staking der bank-
employé’s te Parijs thans, na een duur van circa twee weken,
tot het verleden behoort.
Te N e
w
Y o r k echter was de beurs, met een enkele
onderbreking, buitengewoon vast gestemd. Het vooruitzicht
op een spoedig herstel der normale verhoudingen heeft de
hoop op het toevloeien van groots Europeesche orders doen
herleven, waardoor voornamelijk de staalmaatschappijen in
een gunstige verhouding geplaatst zouden worden. De be-trokken aandeeleii konden dan ook het krachtigst montee-
ren, hoewel ook cle overige soorten sterk gezocht varen tot
hoogere prijzen.
De onderbreking in deze tendens is veroorzaakt door de
reactie in dan koers der aandeelen van de international
Mercantile Marine Comp. Wekenlang was er sprake geweest van een verkoop der Engelsche bezittingen der maatschappij
aan een Britsch syndicaat, doch herhaaldelijk werden deze berichten tegengesproken. Ten slotte is echter in de achter
ons liggende dagen definitief,
e
bekend geworden, dat de ver-
koop tot stand is gekomen n wel tegen betaling van 27
millioen Pond Sterling. Na de pblicatie van dit bericht is
de koers echter onmiddellijk scherp gedaald, wijl de opinie
verdeeld is omtrent het al of niet gunstige dezer transactie
voor de maatschappij. Het is ni. nog niet bekend, welk ge-
bruik aan de te ontvangen gelden zal worden gegeven.
Twee wegen kunnen worden bewandeld: 6f de directie kan
vergaan tot uitkeering van het achterstallige dividend
ad 57 pCt. op de preferente aandeelen, doch dan blijft een
maatschappij over met een vrijwel onbeteekenend bezit aan
tonnage, 6f de gelden worden besteed tot aankoop van
nieuwe schepen, in welk geval moet worden afgewacht, of
de hiervoor
te betalen som geringer zal zijn, dan het bedrag,
dat thans wordt ontvangen. Het is deze onzekerheid, die
tot de scherpe koersreactie heeft geleid. Behoudens deze onderbreking heeft de gansche markt een
bepaald opgewekt aspect getoond. Zelfs voor spoorwegwaar-
den bestond aanvankelijk goede vraag, ondanks het feit, dat
binnen afzienbaren tijd het beheer aan de aandeelhouders
zal worden teruggegeven, waarbij derhalve de deficits niet
moer voor rekening van den Staat zullen loopen. In de
eerste drie maanden van het loopende jaar bedroeg het
tekort der gezamenlijke spoorwegen niet minder dan 196
millioen dollar, terwijl het gansche tekort over 1918 slechts
226 millioen dollar beliep. Het eenige middel om althans
een zeker tegenwicht tegen deze ontzaglijk aanzwellende
deficits te hebben, is een verhooging der vrachttarieven,
doch hiertoe wil de Regeering bljkbcar thans niet overgaan,
nu het staatsbeheer nog slechts een kwestie van korten tijd
is. Inmiddels zal een dergelijke maatregel toch wel genomen
moeten worden, zij het dan met opoffering van een deel der
510
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
28 ‘Mei 1919
zelfstandigheid der betrokken ondernemingen ten gunste
van den Staat.
De opgewekte tendens voor spoorwegwaarden heeft zich,
zooals gezegd, kunnen handhaven ondanks deze weinig
bemoedigende vooruitzichten; Mertoe heeft de buitengewoon
gunstige oogststand niet weinig medegewerkt. De hoogst
waarschijnlijk buitengewone opbrengst van alle graange-
wassen belooft namelijk een zeer groot vervoer voor de
spoorwegen, waarvan ôngetwijfeld de goede vruchten geplukt
zullen worden.
Te onze n t is de markt voor inheemsche
staatsieenin-
gen
weinig bemoedigend gebleven. Ondanks den, stimulee-
renden factor van een ruime geidmarkt kon de koers zich
niet herstellen en is in sommige gevallen zelfs nog ge-
daald. Het vooruitzicht op een nieuwe emissie van staat.s-
wege, ook tei behoeve der Indische koloniën, de betere
condities, die particuliere ondernemingen en verschillende
gemeenten (vide het voorbeeld van Leeuwarden) bij de
dekking hunner geldbehoeften aanbieden, heeft de voorkeur
van het beleggend publiek vrijwel geheel naar deze richting
getrokken, zoodat de belangstelling voor staatsleeningen
zeer kwijnend is geworden.
Van buitenlandsche staatsfondsen trokken het meest
Oostenrijkers en Russen de aandacht, welke beide wat meer
belangstelling konden ontmoeten. De eerste waren gevraagd
in verband met het uitstel, dat door de geallieerde Mogend-
heden aan de Centrale Rijken is verleend met betrekking tot het antwoord op de vredesvoorwaarden, benevens als
gevolg vat de conciliante houding, die speciaal tegenover
Oostenrijk ter conferentie wordt aangenomen. Russen be-
wogen zich in overeenstemming met de berichten, die om-
tren.t de krijgsverrichtingen van admiraal Koltsjak bekend
werden en die in de laatste dagen vrij gunstig hebben geluid.
20 Mei. 23 Mei.
26 Mei.
5,.
0/t,
Neci. W. Seh.
.
.
92
9
/to
93
92’I8
+
‘ho
434
°
/o
,,
,,
,,
1916
86
858/4
.
851!2
–
1
/2
4
0/
0
,,
,,
,,
1016
82
1
!2
82
1
!,
821/16
–
‘1i
334
0/
0
,,
,,
,,
. . . .
69
1
!,
69/,o
697/16
–
1/
16
3
0
/0
,,
,,
,,
. . .
62
62’/,o
62′!,,
—
‘Ijs
236
0
I0
Cert. N. W. S…..
51′!,
51
1
1,
51
5
0
1
Oost-Indië 1915
93 92
921!,
–
‘1
4
0/,
Hongarije Goud
29
8
!4
29/4
29
8
/4
4
Of,,
Oostenr.Kronenrente
28
7
!,s
28
•
28
1/
–
tito
–
5
°Io
Rusland 1906
……
40
1
/1
42
40
–
‘Ja
434
0/0
Iwangorod Dombr
31
1
/2
28
5
/8
27’/s
–
4/8
4
°/Rusland Cons.
1880
30
28’/s
30
4
0/
Rusl. bij Hope
&
Co
31
8
/
30
31’J
–
4
0
/0
Servië1895
……..
47 47 47
434 °/
o
Ch.ina Goud 1898
72
3
/a
72
8
!8
72
3
!8
4
°Io
Japan 1899
……..
69I8
69
7
!8
69
7
!,
4
0/,
Argentinië Buitenl..
68
1
!2
68
1
/2
68
1
/
5
0
1
Brazilië
1895 ……
72’/
72
1
!, 74′!,
+
“/
5
0/
,,
1913
51′!
50/
–
Van de locale waarden hebben cultuuraandeelen ontegen-
zegljk in het brandpunt der belangstelling gestaan. D
stemming was hier aanvn.keljk uiterst opgewekt, vooral
voor de bankaandeelen, die in nauw verband met de Indische
culturen staan, met name voor aandeelen Nederlandsche
Handel-Maatschappij en Nederlandsch Indische Handels
bank. Doch ook aandeelen Cultuur-Maatschappij der ‘Vor-
stenlanden, benevens de actions, aandeelen Handelsvereeni-
ging Amsterdam, enz., konden aanmerkelijk in koers mon-toeren. Plotseling echter ontston•d een kenterin.g, die eerst
werd veroorzaakt door vinstnemingen, doch die later in
de hand werd gewerkt door cie berichten omtrent de uit-
barsting van den Kloet op Java en door de mededeeling, dat
de. Regeering van plan is een uitvoerrecht op suiker en
andere koloniale producten te heffen. Toen echter bekend
werd, dat deze heffing zal plaats vinden volgens het
systeem van de z.g. ,,sliding scale”, d.w.z., dat de heffing
minder wordt, naarmate de opbrengst der producten daalt,
zoodat de maatschappijen in slechte tijden geen exorbitanten
last op zich geladen zullen zien, minderde de onrust en kon
een verbetering voor suikerwaarden intreden..
In aansluiting aan de opgewekte tendens in deze afdee-
ling was ook de stemüiing voor
rubberwaarden
gedecideerd
beter te noemen. Weliswaar waren de omzetten hier slechts
klein en kon ook hier een reactie niet uitblijven, doch de
koersen zijn over, het geheel lichtelijk verbeterd.
De
tabaksmarkt
echter bleef ongeanimeerd, voornamelijk
in verband met de lage opbrengstprijzen, op de jongste
veiling te Amsterdam behaald. Ten onrechte werden deze
prijzen als maatstaf ter beoordeeling aangenomen; de in
aanmerking komende partijen toch betroffen meestal oude oogsten, die in kwaliteit sterk achteruit waren gegaan, ter-
wijl bovendien de veiling onder N.O.T.-condities plaats had,
waardoor het buitenland
a
priori van mededinging -uitge-
sloten was.
Alleen de
petroleumafdëeling
kon tot het einde toe een
opgewekte stemming behouden. Gedurende de beweging in
cultuurwaarden was deze afcleeling eenigszins verwaarloosd
geworden, doch toen de aandacht weder hierop was gevallen, konden de koersen dan ook met sprongen mon.teeren. Vooral
aandeelen Koninklijke Petroleum Maatschappij. stonden
weder, met de onder-maatschappijen, •in het voorste gelid,
weliswaar zonder duidelijk aanwijsbare motieven, doch onte-
genzeglijk met een ondertoon van goede kooporders.
Aandeelen Geconsolideerde sloten zich nauw aan. De overige
fondsen echter, met name ‘aandeelen Orion, bleven sterk ten
achter.
20Mei. 23 Mei. 26 Mei.
Rijzing of
daling.
Amsterd.amsche Bank ….
195
196′!,
197/
+
2′!,
Ned.Handel-Mij.cert.v.aand.
2018!8
2010/,,
203′!,
+
1
7
!,
Rotterd. Bankvereeniging.
.
ia”,
139’/,
.
139
8
/
+
2’/
Axnst. Superfosfaatfabriek..
154
8
/
154I8
154
3
/t
Van Berkel’s Patent ……155
155
156
1
/
+
1
1
l4
Insulinde Oliefabriek
253
1
!1
250
2441!2
–
9
Jurgens’ Ver. Fabr. pr.aand
107
107
1
/
108
+ 1
Ned. Scheepsbouw-Mij .
….
175
177
3
!
177
+
2
Philips’ Gloeilampenfabriek
570
1
/4
561
1
!2
569
– 1′!
R. S.
Stokvis
&
Zonen
540
545
548
1
/2
±
8′!2
Vereenigde Blikfabrieken
135
1
4
139
8
/
139
1
/
+
4’/
Compania MercantilArgent
318
1
!2
328
1
!4
326
+
7
1
!’
Cultuur-Mij. d. Vorstenland
221 217
1
!2
221
1
!2
+
1
11
Handelsver. Amsterdam
520
513
494
–
26
Roll.
Transatl. Handelsver.
130
128
125
–
5
Linde Teves
&
Stokvis
. . ..
231 222
229′!,
–
1
1
!2
VanNierop&Co’s Handel-Mij 194/8
189′
188
–
6b8
Tels
& Co’s
Handel-Mij
….
169
168
1
!2
169
Gecons. HolI. Petroleum-Mij.
339
/a
354
‘I
355
1/
+
16
Kon. Petroleum-Mij.
……
849′!,
874
883
+
33’/
Orion Petroleum-Mij …….
92′!,
97
1/
4
992/4
+
6
81
Steaua RomanaPetr.-Mij…
159
7
!8
158
1
!8
1591/
– 1/8
Amsterdam-Rubber-Mij…..201
201
205
+
4
Nederl.-llubber-Mij.
…….
114
113
115
+ 1
Oost-Java-Rubber-Mij. ….
234
226
1
12
2261!
–
71/4
Deli-Maatschappij
……..514′!,
508
517
+
2′!, Medan-Tabak-Maatschappij. 233
1
!,
229
3
!
230
–
31!2
Senembah-Maatschappij
..
503
1
!2
496
507
+
3′!,
De
seheepvaartmarkt
was ongeanimeerd in verband met
het teleurstellende dividend van den Rotterdamschen Lloyd.
Algemeen was gerekend
op
een uitkeering van 30 pCt.,
zoo-
dat een dividend van 25 pCt. deprimeerend
werkte. Ook de
cijfers uit het jaarverslag werkten er niet toe mede om de
stemming te verbeteren, vooral niet,
wijl men algemeen ver-
gelijkingen trok met de resultaten
der maatschappij Neder-
land. Toch was de stemming over het algemeen niet flauw,
hoewel aan den anderen kant geen
groote kooporders wer-
den opgemerkt.
20Mei. 23 Mei. 26 Mei.
Holland-Amerika-Lijn
‘
382
1
!,
379
379
–
31!2
,,
,,
,,
gem.eig
361
359
358′!
–
Holland-Gulf-Stoomv.-Mij
290
2901/
2
295
+
5
HolI. Alg. Atl. Stoomv.-Mij
161
161
152
–
9
Hollandsche Stoomboot-Mij 191′!,
191′!2 190
1
!2
-1
Java-ChinaJapan-Lijn
330
8
/
328
1
!,
329′!,
–
Kon. Hollandsche Lloyd
176
1
!,
168
1
!2
168
1
!2
–
8
Kon. Ned. Stoomb.-Mij.
.
221
219
1
/,
221’12
+
1
1′
Kon. Paketvaart-Mij.
–
263
3
h
258
1
/
4
257′!,
–
Maatschappij Zeevaart
302
1
!1
299′!2
299
1
/,
–
3
Nederl. Scheepvaart-Unie.
–
275
1
!2
273
8
!,
272
1
/,
–
3
Nievelt
Goudriaan
……
540
541 544
+4
Rotterdamsche Lloyd ……
304′!,
298
1
!2
295
2
!,
–
8
3b
Stoomv.-Mij.,,Hillegersberg”
272 272
268
–
4
,,Nederland”
. –
297
1
!2
290
3
!
‘291
1
!2
–
6
,,Noordzee”
144
145
7
!8
144
,,Oostzee”
343
343
343
De
Am.erkaansc),e markt
was in den aanvang der be-
richtsperiode uiterst levendig en opgewekt, om na de
New Yorksche reactie in Marinewaarden kalmef te sluiten.
De omzetten krompén in en de belangstelling verlegde zich
meer naar de locale af deelingen.
lzing of
u
ei.
,
e,.
ei.
Ridaling.
American Car & Foundry. . 102
3
!8 104
7
!,, 105
11
/1 +
3’l16
Anaconda Copper ………149′!, 146
8
/
152/1 +3
Un. States Steel Corp…..
,
101′!, 103′!,, 106′!,+ 51/1
Atehison Topeka ……..101″!,, 101
101°/is
28 Mei 1919
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
5111
20Mei. 23 Mei.
26 Mei.
Southern
Pacific
……..
107°/t
107
1
/i.
108h
2
+ 5/
4
Union Pacific …………
142
8
/
4
144
144114
+
1/,
Int.Merc.Marine afgest…..
55
50
1
/,
49
9
/
– 57/16
prefs.
164
1
/
165 164
°
/t
—
‘Is
De
çjeldmarkt
bleef ruim; geld op prolongatie doorgaans
verkrijgbaar ft 3 pCt.
GOEDERENHANDEL
GRANEN.
27 Mei 1919.
De verschepingen van tarwe naar Europa zijn in den
laatsten tijd geweldig groot geweest, althans vergeleken
met de gemiddelde versehepingen v&ir den oorlog. In Texas
begint men nu reeds met het oogsten van tarwe en men
zal geleidelijk ook in noordelijker streken daarmede aanvan-
gen. Over de hoeveelheid uitgezaaide zomertarwe verwach-
ten wij nog steeds nadere berichten. Volgens Engelsche
bladen zal men in het eerstvolgende jaar ruw weg berekend
ongeveer tweemaal zooveel tarwe beschikbaar hebben in
Noord-Amerika, Zuid-Amerika en Australië, als noodig
was voor de Europeesche ‘behoeften vdôr den oorlog. Op deze Europeesche behoeften ds evenwel nog weinig peil te trekken.
Ongetwijfeld zijn de voorraden in vele landen zoo gering,
dat zeer groote hoeveelheden kunnen worden opgenomen,
doch aan den anderen kant zal de betaling in vele landen,
vooral in Duitschland, een groot bezwaar opleveren. In Argentinië zijn de prijzen van tarwe ongeveer onver-
anderd gebleven, niettegenstaande het feit, dat er regel-
matig groote aankoopen plaats vinden. De verschepingen nemen toe. In Australië is regen gevallen, daar waar deze
zeer gewensoht was. Ook van dit land blijven de versche-
pingen toenemen. Op Indië daarentegen mag men zeer
zeker niet als exportiand rekenen. De opbrengst van de tarwe wordt het volgend jaar aanmerkelijk minder ver-
wacht.
Op het Continent zoowel als in Engeland is het over het
algemeen te droog. Mocht spoedig regen komen, dan zal
uog van geen ernstige schade sprake zijn, doch bij langer
uitblijven kan de toestand ernstig worden.
De maïsprijzen blijven in Argentinië op dezelfde hoogte en
niettegenstaande de hoogere vrachtenmarkt, zijn de prijzen
Noteeringen.
Chicago
1
Buenos Agres
Data
Taru,e
Mars
Haver
Tarwe
MaTs Ltjnzoad
Met
Mei
Mei
Juni
Juni
I
Juni
in West-Europa nauwelijks gestegen. De vraag voor voer-
granen valt op het oogenblik tegen, doch bij aanhoudende
droogte kan dit spoedig veranderen.
Lijnzaad blijft buitengewoon vast. De prijzen gaan met
sprongen naar boven, niet slechts in Argentinië, doek in
nog sterker mate in Europa, aangezien de vrachten aanmer-kelijk hooger zijn. De vraag voor olie is groot en de prijzen
stijgen snel.
N e d e r 1 a n d. De markt staat nog steeds onder invloed
van de groote hoeveelheid gerst, die de Nederlandsche
Regeering hier aan de markt moet brengen wegens hare
vroegere aankoopen. Een veiling van 5000 tons Maandag
j.l. gehouden, had niet het gewenschte succes, zoodat slechts met moeite ca. 1700 tons verkocht werden tot
f
450, waarna
het restant werd opgehouden. De Regeering bleef daarna
aanvankelijk tot
f
450 zonder veilingakosten in de markt, hetgeen bij de betreffende koopers en ook bij anderen een
storm van verontwaardiging deed opgaan. De prijs is nu
verhoogd tot
f
470. De onzekere Haagsche bewegingen blij-
ven evenwel een domper op de markt uitoefenen en dooden
allen ondernemingsgeest. Slechts enkele zaken kwamen in haver tot stand, tot iets oploopende prijzen, terwijl in mais
slechts zeer weinig gedaan werd.
Ook hier werden tot stijgende prijzen partijen lijnzaad
verkocht, doch de totale onverkochte hoeveelheid is in ver-
houding tot de willigte gering.
SUIKER.
In de Bietsuikerdistricten, vooral ook in Nederland,
wordt na de laatste droge weken naar doordringende regens
verlangd. Volgens F.O. Licht wijzen de van de verschillende
fabrieken ontvangen mededeelingen op een verminderden
aanplant in Duitschland van 17
O/,
hetgeen voor de
suikervoorziening aldaar zeer teleurstellend is. Een aantal
fabrieken heeft besloten het bedrijf te staken en tot ver-
koop van den inventaris over te gaan. Hieruit kan men
slechts de gevolgtrekking maken van de ondoelmatigheid
der door de Duitsche Regeering ten opzichte van de suiker-
industrie genomen maatregelen. Bij het gebrek aan suiker
over de geheele wereld en de voor alle productielanden zeer
winstgevende prijzen op de verschillende wereldmarkten
was eerder eene verhooging der binnenlandsche prijzen en
van de winstmarge voor de fabrikanten te verwachten.
Locoprijzen te Rotterdam/Amsterdam.
1
26Mei
1
19Mei
1
26
Mei
Soorten.
1
1919
1
1919
1
1918
24 Mei ’19 226
179
68
1
/
11,25
5,80
3
)
26,10
Rogge (No. 2 Western)
–
–
–
17
’19 226
,,
171’/
67
11,20
5,90 °) 25,15
Tarwe …………………
–
–
572,501)
Mais (Mixed) …………
580,-
615/20
–
24Mei
3
18 224
1381/
4)
758/8
12,20
5,-
2395
Gerst (48 lb. feeding) ….
455,-
505,-
–
24Mei’17 222
‘) 162 V&
1)
62
‘) 18-
12,05
26-
Haver (38 ib. white clipped)
28,50
–
–
..
24 Mei ’16 108
1
/s
7312 42
1
/8
7,-
4,05
10,70
Lijnkoeken (Noord-Ame-
20Juli
3
14
82
‘)
56/,
‘)i
36
1
!1 ‘)
1
9,40
5)
5,38
2)
13,702)
rika van La Plata-zaad)
285
3
–
290
3
–
–
‘)per Dec.
‘)
per Sept.
°)
nieuwe oogst.
4)
per Juni.
Lijnzaad (La Plata) …….-
–
–
1)
per Juli.
–
2)
Regeeringsprijs.
De noteeringen
te Buenos Ayres zijn van: 23 Mei 1919, 17
Mei 1919, 24 Mei 1918, 24 Mei 1917, 24 Mei 1916.
AANVOEREN in tons van 1000 K.G. voor verbruik in Nederland.
Rotterdam
II
Amsterdam
II
Totaal
Artikelen.
18-24
Mei
1919
Sedert
1
Jan.
1919
Overeenk.
tijdvak
1918
18-24
Met
1919
Sedert
1 Jan.
1919
Overeenk
tijdvak
1918
1919
1918
1.839
29.329
–
–
14.161
–
43.490
–
Tarwe ……………..
–
–
–
8.690
–
8.690
–
Rogge ……………..-
Boekweit
………….
1.008 1.008
–
– –
–
1.008
–
Mais
……………..-
1.500
– –
1.023
–
–
2.523
–
5.885
20.431
– –
21.014
–
41.445
– –
5.056
– –
–
–
6.056.
– –
–
–
–
–
–
–
–
Gerst
……………..
Haver
……………..
–
8.277
–
– –
–
8.277
–
Lijnzaad ………
……
Lijnkoek
……………
47.737
–
–
37.435
–
85.172
–
Tarwemeel ………….568
Andere meelsoorten
–
18.898
–
–
.
4.050
–
22.748
–
AANVOEREN
in
tons van
1000
K.G. voor
het Buitenland.
7.145 157.754 109.937
– –
–
157.754
109.937
Mais
…………….
–
13.855
44.507
– –
–
13.855
44.507
Rogge
……………..
–
14.796
5.174
– –
–
14.796
5.174
Tarwemeel
…………
1.681
112.013
–
– –
–
112.013
–
Tarwe
………………
..
57.695 9.874
–
– –
57.695
9.874
Haver
…………….
..
113.142
–
– –
–
113.142
–
Geret
……………..3.881
4
..073
932
– –
–
932
–
Lijokoeken
………….-
Andere meelsoorten….
9 .192
94.405
– –
–
–
94.405
–
512
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN •.
28
Mei
1919
Van liegeeringswege werd in Duitschiand de. volgende
statistiek over de oorlogsjaren gepubliceerd:
verwerkte
oogst.
opbr. verw,
opbr.
in •jaar
werk,
bieten
opp,ervl.
p/ILA. p/12uur
ruwsuiker.
fabr..
100KG..
H.A. 100KG, IOOK.G.
IOOK.G.
1917118 312 92.299.388 384.571 240 2.596 15.410.615
1916117 316 95.707.770 406.341 239. 2.770 15.579.297
1915116 320 96.251.076 394.532 264 2.842 15.153.164
1914/15 333 159.645.179 54&736 293 3.304 25.101.016
1913/14 341, 169.399.786 532.843 318 3.552 27.158.701
Officieele statistiek van in- en uitvoer gedurende de
12 maanden Sept.
tim.
Aug. (per 100 ILG.):
1 n v
0
e r
. 1917/18
1916/17
1915/16
1914/15
.1913/14
Geraffineerd 80.290 31.046
30.422
141.529
19.610
Ruwsuiker
15.905 50.190 228.003
‘78.244
2.576
Uitvoer
.
Geraffine’erd 93.287 91.651 188.943 1.189.221 5.596.951
Ruwsuiker
39.761
3.893 181.912
292.877 4.886.802
Op grond dezer officieele gegevens stelt F.O. Licht het
volgende overzicht samen, omgerekèud in ruwsuiker:
1917/18
1916/17
1915/16
‘
1914/15
100 K.G.
100 K.G.
100 K.G.
100 K.G.
Oogst, ……15.410.615 15,579.297 15.153.164 25.101.020
Invoer ……106.231
85.117′
262.228
237.239
Voorr. 1 Sept. 3.229.906 1.661.939 5.188.084 4.298.782
Totaal…, 18.746.752 17.396.353 20.603.476 29.637.041
2)
Voorr.31 Aug. .2.902.780 3.229.906 1.661.939 5.188.084
Afleveringen 15.843.972 14.096.447 18.941.537 24.448.957
Uitvoer …. 144.709 107.000 , 394.473 1.630.751
Berek. verbr.
in12maanden 15.699.263 13.989.447 18.547.064 22.818.206
Ambt. opgeg.
verbr. 12 m. 16.058.814 14.123.745 19.722.188 22.742.051
Daarv. vrjg.
zönd. rechten
847.007
588.819 2.391.073 4.676.083
1)
Voorloopige ambtelijke opgave.
.2) Met inbegrip der ‘voorraden buitenl. suiker.
Volgens de berichten uit B oh e men’ zal, niettegenstaande
eenige inkrimping in streken van groote landgoederen, in
doorsnee toch eehe matige vermeerdering van den aanplant
te ‘constateeren zijn.
Engeland köcht Mauritiussuiker tot 44 s. 6 d. c. i. f.,
terwijl West-Indische suiker tot 63 s.
a
64 s. inclusief in
komende rechten, dus boven den binnenlandschen coosump-tieprijs, docir Engelsche fabrikanten wôrd gekocht; American
Granulated wordt tot 43 s. 6 d. c. i. f. U. K. aangeboden.
Op Java vond nog eene afdoening plaats van Superieur
late levering uit den nieuwen oogst tot
f
20’/2 eerste kosten
en is thans zoo goed als geen Superieur
:
meer -onverkocht
in de eerste hand. Suiker no. 16 en h. is nog verkrijgbaar, waarvoor ongeveer / 19,- genoteerd wordt.
Ôuba -statistiejc:
1919
1918
1917
Ontv. der week tot 10 Mei 144.699 101.078 135.000 tons
Totaal sedert 1 Dec.
1
…..2.579.796 2.391.528 2.224.163
Werkende fabrieken ……- 183 168 –
Exp. d. week tot 19 April
81.316
91.077 100.000 tons
Totaal 1 Jan.-19 April. .1.188.053 1.039.870 1.162.140
ExportU.K.1.Jan.-l9April 180.499 201.083 256.834
Frankrijk ,,
,,
‘ 18.202
7.400
2;286
Voorraad op 21 April …. 971.140 1.010.120 725.000
1)
1918/17/16.
NOTEERINGEN.
Data
Am1erdam
per
Londen’
New
York
96% TaL,.,
While
AnierIc.
Mei
Cuëe,
Java,
bied
Cenirifugals.
No.!
fob.
23 Mei
, 1919..
f
, –
64/9
32/-
, –
7,28
16
,,
1919..
– ,
64/9
32/-
–
7,28
23 Mei
1918..
,,
–
‘
64)9
–
–
5,92
23 Mei
1917..
22/
47/11/2
–
30/6
5,95 6.6,02
21 Juli
1914..
11
18
/31
18
1
_
–
3,26
RUBBER..
De markt voor Plantage-soorten was in de afgeloopen
week frauw gestemd en prijzen gingen weder iets teug. De
voorraden in Engeland zijn intusschen weder beln’grjk
vermeerderd. Het schijnt, dat het surplus, hetwelk in den
loop van den oorlog tengevolge van het gebrek aan scheeps-
ruimte in Indië ontstaan is, langzamerhand geheel naar
Londen is overgebracht. De zichtbare voorraad bedraagt
aldaar thans circa 21.500 t.ons.
De noteeringen luiden:
–
prima Hevea Crpe loco ..
1110 /2
einde voorafg. week 1/11.
smoked Sheets .’ ……….
1/101/
4
…………….1/10/
4
prima Crêpe
Juli/Sept…
1/11
1
/
…………….
2/-
Oct./Dec. ..
2/-
.
…………….
2/’-i/2
hard cure fine Para ….
2151/
t
…………….2/51/
4
KOFFIE.
-.
(Mededeeling van de Makelaars G. Duui’ing & Zoon, Kôlff & Witkamp en Leonard Jacobson & Zonen).
Noteeringen
–
en voorraden.
Data
–
‘
-Rio
Santos
Wissdkoe,,
Voorraad
J
–
Voorraad,
24 Mei
1919-
529.000
11.000
2.902,000
14.800
14/
17
.1919
497.000
12.450
3.038.000
14.300
14
1
/
10
‘,,
1919′
552.000
,
9
2.913.000
14.200
14
9
1
24Mei
1918
773.000 4.700
3.232.000
4.950
13
1
1
,
52
Ontvangsten.
Rio
–
Sanios
Data
Afgdoo pen
,
Sedert
Afgeloo pen
Sedert
week
‘
1
Juli
I
week
I
1
Juli
24 Mei 1919….
32:000 1.537.000 100.000
1
6.909.000
24 Mei 1918..
—
45.000 2.657.000
1
158.000 11.484.000
8)
niet genoteerd.
KATOEN..
Noteeringen voor Loco-Katoen..
(Middling Uplands).
1
2
6
Mei19
19Mei’19
12
Mei
‘191
27Mei’18
26Mei’17
‘
New York voor
Middling
:.
34,- c
30,90 c
28,90 c 29,05 c
22,- e
New Orleans
voor Middling
33,- c
29,25 c
27,88 c 28,75 e
21,19 c
Liverpool voor
Middling ..,.
19,93 d
18,22 d
17,24 d
21,70 d’)
13,90
dl)
5)
Good Middling Amer. –
1)
25′ Mei 1917.
‘
Ontvangsten in, en uitvoereu van Amerikaansche havens.
-.
(In duizendtallen balen.)
–
1 Aug.’18
Overeenkomstige perioden
tot-
23Mei’19
1917-18
.1
1916-17
5314
} ‘57,97,
} 6717
1878
2334
4331
107.9
2011
473
453
Vorraden in duizèndtallen
1
23 Mei
19
24
Mei’18
25
Mei
17
Amerik. havens ……….
1271
–
1311
899
Binnenland ……………
1266
–
953 776
7
..
.
158
‘
76
New-York
……………..
New Orleans …………..
..
393
,
.248
Liverpool
……………
‘
516
1)
303
541′
8)
24 Mei 1919.
Marktbcricht van de llecren Sir Jacob Behrèus & Soos,
– –
Manches’tèr, eLd. 14 Mei 1919.
Amerikaansehe katoen ,k’wam ‘na een kleine ‘daling weer
op. den ouden prijs terug. Men vervach-t, dat het wekelijk-sche weerbericht, dat vandaag verschijnt, een’ ,,bullish”-in-
vloed zal hebben, en de inkoopen op fatere levering gedaan,
veroorzaakt.en’een sterke stijging iin New York, welk gevolgd
werd ‘door een hiermede correspondeer.ende stijging in,Liver-
pool. De meeningen over de vermindering van den katoen-
aanplant zijn nog zeer verschillend, maar de-iheesten denken,
dat deze vermindering niet groot zal zijn, en dat een gun-
stig seizoefl gemakkelijk zal opwegen tegen een ‘dergelijke reductie. Op het oogenblik schijnen we in ieder geval hoo-
gere prijzen te moeten verwachten, daar 4e vraag naar
grondstoffen zeker zal toenemen, als de han4elsvoorwaar-
den weer wat normaler worden. Het laatste nieuws van
Alexandrië is niet onverdeeld gunstig en we kunnen dit
jaar niet zulk een goeden oogst’van Egyptische katoen ver-wachten, ‘als het vorige jaar.
Ontvangsten Gulf-Havens..
,,
Atlant. Havens
Uitvoer naar Gr. Brittannië ‘t Vasteland.
,;
Japan etc…
28 Mei 1919
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
513
Spinners van Amerikaansehe garens hebben alweer een
bevredigende week gehad en de prijzen van medio nummers
zijn ongeveer een penny per pond gestegen. Door de groote
verkoopen van stukgoederen in den laatsten tijd is het
aantal weeftouwen, dat stil stond, veel verminderd, terwijl
de vraag naar inslaggarens en boomen. dusdanig verbe-
terde, dat het verschil in prijs tusschen ketting- en inslag-
garen weer zeer abnormaal is geworden. Vele spinners
hebben goede contracten loopen voor hun tegenwoordige
productie, maar ougelukkigerwijze schijnt er niet veel
moeite gedaan te worden om deze te vergrooten. De vraag
is zeer algemeen en dekt niet alleen Amerikaansche, maar
ook Egyptische garens. In de laatste zijn zeer groote trans-acties afgesloten. De exporthandel is levendiger, hoewel de
opgaven van den Board of Trade deze maand misleidend
zijn geweest, daar de meeste garens, die toen verscheept
werden, maanden lang in pakhuizen hadden liggen wach-
ten op licences. Er zijn weer eenige zaken met Bombay en
Madras gedaan, terwijl er nog steeds over vele zaken onder-
handeld wordt. De continentale markten koopen meer, daar
de gebruikers inzien, dat het niet veilig is, langer te
wachten.
De loekmarkt blijft vast en er is een betere vraag naar
alle Oostersche landen. Dit is meer aanmoedigend voor de
producenten, die langzamerhand het grootste deel van hunne
fabrieken weder aan het werk hebben. China koopt weer meer, terwijl Indië aarzelend de verhoogde prijzen volgt,
welke prijzen iedere week duurder worden; maar men ver-wacht, dat de stijging van de wisselkoersen een goeden in-
vloed op den handel zal hebben. Er is meer te doen voor
Java, de Straits en de koloniën, daar de exporteurs begin-nen in te zien, dat de prijzen waarschijnlijk nietveel lager
zullen worden en er voor redelijke levering spoedig niet
veel meer verkrijgbaar zal zijn. -De kleinere markten koopen
ook meer en de algemeene vooruitzichten zijn veel ver-
beterd.
VERKEERS WEZEN.
SCHEEPVAART.
GRAAN.
Data
Petra
gras’
Londeal
R’dam
Odjejsa
Rotte,-
dom
Atl. Kust
Ver. Staten
San Lorenzo
Rotte,-
Bristol
Rotte,-
Enge-
dom
Kesaal
dam
land
19124 Mei
1919
–
–
(22.-‘
816′
267/6
2351-
12/17
,,
1919
–
–
,,21.-‘
816′
f130.-
6216′
20125 Mei
1918
–
–
–
501-
–
2251-
21/26 Mei
1917
–
–
,,
7.—
40/-
,,52.25
14216
Juli
1914
11 d.
7/3
1/111/4
1/11
1
/4
12/-
12/-
KOLEN.
Data
Carduf
Oosik. Engeland
Bor-
deaux
Genua
I
–
Port
Said
,
1
Plato
Rotte,.
IGothen
burg
Rivier
19124 Mei 1919
541
8
47/6
4716
501-
f
10
Kr. 45
12117
,,
1919
281-‘
47/6
4716
47/6
,,
10
,,
45.-
20/25 Mei 1918
69/-
101/3
2001-
120/-
–
,, 165.- 21/26 Mei 1917 69/-
10113
1401- 1001-
–
,,200.-
Juli 1914
fr. 7,—
7/-
7/3
14/6
3/2
41-
DIVERSEN.
1
West
1
West
1
stock
t
West
Data
1
Europa
1
Europa
1
West
1
Europa
7Mei 14Mei
7Mei
14Mei
1
19124 Mei
1
112/62
1
–
1
–
dië
Liverpoolnoteeringen (loco)
T.T.opin
.. ..
116 118
1
12117
,,
1919……
1
115/-‘
15011
1
–
1
–
F.G.F. Sakellaridis 26,59 26,59 T.T.opHongkong3/5
3/6’I
1
201
25
1ei
1919 …….90/-‘
1918……
1
275/-
1
500/-
1
–
.1
185/-
G.F. No. 1 Oomra 13,25 13,25 T.T.op Shanghai 510
1
/
513
21/26 Mei
1917……
1
350/-
1
400/-
1
–
1
1601-
Juli
1914……
1
1416
1
1613
1
25/-
22/3
WOL
Tweede wolveiling te Londen. Gebrs. van der Vies
ontvingen over het eindresultaat der Londensche wolveilin-
gen, welke op Vrijdag 23 Mei geëindigd zijn, het volgende
telegram:
,,Londres cloture suite raretd hotis merinos peigné Australie
dix pourcent hausse croisés soutenus laines défectueuses
cours irréguliers environ dix pourcent baisse”.
HUIDEN.
Bericht van de firma Grisar & Co.:
Wederom kunnen wij constateeren, dat de stijging in alle
buitenlandsehe huiden geregeld voortgang maakt en de
nieuwe aanbiedingen toonen wederom eëne rjzing van 415
0
/0
boven die van de vorige week aan.
De meeste huiden, die in de laatste dagen aan de Rotter-
damsche markt werden aangevoerd, werden tot bevredigende
prijzen verkocht. Ook van het s.s. ,,Kennemerland” kwamen
2000 huiden tot afdoening, zoodat er thans nog circa 5500
aan de markt zijn.
Inlandsche huiden houden ook hare vaste tendenz.
De huidenclubs verkochten haren geheelen voorraad tot eind
Mei, zoowel huiden als alle soorten kalfsvellen en pinken,
tot hooge prijzen.
Kalfsvellen. Bij gebrek aan aanbod zonder nieuwe
zaken. Er is thans geen noemenswaardige voorraad meer
aanwezig.
Looistoffen. Korte looistoffen trekken wederom meer
attentie tot iets lagere prijzen, en tot hoogere prijzen voor
extracten. 24 Mei 1919.
METALEN.
Loco-Noteeringen te Londen:
Data
Ijzer
Cle.
K
Stan
OP
i
o
T
r
d
Tin
Lood Zink
26Mei
1919..
nom.
78.151-
235.151-
23.51-
36.5/-
19
,,
1919..
nom.
79.216
246.151-
24.716
36.-1-
27 Mei
1918..
nom.
110.-1-
355.-1-
30.101-
52.-1-
25 Mei
1917..
nom.
130.-/-
253.17/6
30.10/-
–
20
Juli
1914..
51/4
61.-1- 145.15/-
19.-1-
21.101-
1) Voor neutrale schepen.
8)
Voor Britsche schepen.
8)
Voor neutrale schepen onder geallieerde time charter.
Graan Fetrograd
per
quarter van 495 Ii,,. zwaar, Odeesa per Unit, Ver. Staten
per quart.r van 480 11e. zwaar.
Overige noteeringen per ton van 1015 E.G.
RIJN VAART.
Week van 19 tot 26 Mei 1919.
In de afgeloopen week zijn de kofenladingen op het
kanaal in het Rulir-kolengebied iets toegenomen. Er
werden verschillende schepen ter verlading naar den Mid-
del- en Bovenrjn gecharterd, in hoofdzaak schepen van
800/1000 tons. De vrachtprjzen werden onveranderd geno-
teerd. De verschepingen aan de kippers in Duisburg en
Ruhrort zijn nog steeds zeer slecht, terwijl de toevoeren
gering bleven. De schippers van de in lading liggende sche-
pen moeten zich verplichten, dat zij bij eventueel over-
schrijden van den wettelijken Iaadtijd geen overliggeld
zullen vorderen.
De slechte versehepingen hebben natuurlijk tengevolge, dat
er nog zeer weinig sleepwerk is. Ook de sleeploonen bleven
onveranderd genoteerd.
Van Rotterdam naar de Ruhrhavens was de toestand iets
gunstiger, aangezien er de vorige week verschillende sche-
pen met levensmiddelen voor de bevolking in het bezette
gebied in Duitschland te sleeen waren. De sleeploonen
werden genoteerd met 50-cents-tarief plus 70 cents per last.
De waterstand bleef gunstig. Cauber Pegel wees einde
der week 2,76 meter aan.
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN.
TE KOOP GEVRAAGD:
Exemplaren Nr. 91, 95 en 96 van jaargang 1917.
Aanbiedingen
Secretariaat Economisch-Statistische Berichten,
Pieter de Uooghweg 122, Rotterdam.
514
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
28 Mei 1919
t
De N.V. Nederlandsche Huistelefoon. Madschappij
ROTTERDAM
‘sGRAVENHAGE
GRONINGEN.
Telefoon 3600
Telefoon ii 280, 800
Telefoon 1555
AMSTERDAM
LEEUWARDEN
ARNHEM
Telefoon N 5580
.
Telefoon 2723
levert uit voorraad
TELEFOON-, SCJEL-, ELECTR. KLOK-INSTALLATIES,
etc.,
in huur ën koop.
.
Herstelt en onderhoudt on d er garantie ook alle niet door haar uitgevoerde installaties.
PROSPECTUS GRATIS.
NEDERLANDSCHE GRONDBRfEFBANK
HEERENGRACHT 495, AMSTERDAM
T
4
Mild
pCt. Obligatin (Grondbrieven)
Gecertificeerd door de Centralé Trust-Coipagnie
Verkrijgbaar in etukken van
f
2500,-.-,
f
1000,—,
f
500,.—. en
f
100,-
op
elk goed effectenkantoor
GEBROEDERS CHABOT.
ROTTERDAM
KASSIERS en MAKELAARS in ASSURANTIËN
Deposito’s.
– Rekening-Courant. – Franco
Chèque-Rekening.
Aan- en Verkoop. van Wissels op het Buitenland. -. Aan- en Ver-
koop vanFondsen. – Bewaarneming en Administrtie van Effecten.
Oorloga-, Transport-, Casco-, Brand-, Diefstal- e.
a: verzekeringen
– van eiken aard.
KONINKLIJKE
HOLLANDSCHE
LLOYD
AMSTERDAM
Geregelde Passagiers- en
Vrachtdienst met nieuwe,
moderne post-stoomschepen
TUSSCHEN
AMSTERDAM’
EN
ZUID-AMERIKA
VIA
CORUiA, VIGO, LISSABON, LAS PALMAS.
Mr. D. C. J. II. KROP VELD,
Oud-Landsadvokaât te Soerabaia, rechts-
geleerd adviseur voor Nederlandsch en
Nederlandsch-lndisch recht te LONDEN,
80 Whitehall Court, S.W. 1,
heeft zijn praktijk hervât.
T’IEDERLANDSCH
–
TRSTLANTISCHE,
HYPOTHEEKBANIç. TE AMSTLPDAN
–
-JERKT IN CANADA I-IET OGEN IÇANTOREN
1)IREC7IE;J,MEE3
TE
AMTERI2A.M, L.Dfl000LEE.VEP
FORTUYN TE WIN MPEG
5 en 6
0
/
0
‘PAWflIIIE’EJ
IN$TUKKENVAJ
INsTITuuT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN
Het vraagstuk van de geld’ruimte in Nederland en de
goudpolitiek van de (Neder1ardsche Bank
met bijlage:
–
Nederlandsch-Oost-lndiê en de . Gold-Exchange-Standaard
door Mr. G. VISSERING
Prijs
f
1,50
Het Bankwezen in Nederlandsch West-Indië
door. Mr. G. J. FABIUS
Prijs
f
1,50
Verkrijgbaar bij den Boekhandel en bij NIJGH & VAN DITMAR’S UITGEVERS-MAATSCHAPPIJ, Rotterdam
28 Mei 1919
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
515
HEEMAF
Telefoon Nos. 54, 82 en 119
ELECTRISCHE
APPARATEN EN
INSTRUMENTEN
HENG 0
Telegram-Adres: HEEMAF- HENGELO
ELECTRO.
MOTOREN EN
GENERATOREN
COMPLETE ELECTRISCHE INSTALLATIES
GRONINGSCHE CREDIET-
EN HANDELSBANK
GRONINGEN,
APELDOORN, APPINGEDAM, ASSEN EN VEENDAM
Kapitaal / 5.000.000,–
Geplaatst en volgestort f2.500.000,-
Reserves ruim
……
f
478.000,-
VERSCHAFT BEDRIJFSKAPITAAL AAN
LANDBOUW, HANDEL EN NIJVERHEID
INCASSO
–
DEPOSITO
–
SAFE DEPOSIT
FRIESCH- GRONIGS011E HYPOTREEKBAK
AANDEELENKAPITAAL f
2.500.000
HYPOTHEKEN
± f
34.000.000
RESERVES
…..ruim
. 1.000.000
PANDBRIEVEN ± .33.500.000
VERKRIJGBAAR:
5
0/0
Pandbrieven â 100
1
/2
0
/0
4
1
/
2
0
/
0
95
1
/
2
0
/
0
4
0/
88
0/0
ONTVANG-
EN
BETAALKAS
NIEUWE DOELENSTRAAT
20-22
AMSTERDAM
DEPOSITO’S VOOR
1
JAAR FIXE
4
PCT.
GELbEN OP DEZEN TERMIJN GESTORT ZIJN NA AFLOOP VAN HET
JAAR ZONDER OPZEGGING BESCHIKBAAR.
NIET OPGEVORDERD ZIJNDE, WORDT DE POST
STILZWIJGEND
VOOR
GELIJKEN TERMIJN VERLENGD.
DE RENTE KAN NAAR VERKIEZING PER KWARTAAL, PER HALF JAAR
OF PER JAAR ONTVANGEN WORDEN.
MAATSCHAPPIJ
voor
Sdheeps- en Werktuigbouw
,,FIJENOORD”
ROTTERDAM
Kruisers
–
Torpedobooten
Onderzeebooten
Mailstoomschepen
Vrachtatoomschepen
Baggermateriaal
Machine-installaties
tot 65000 P.K.
Scheeps-Zoelly-Turbines
Machines en apparaten voor
Suikerfabrieken. enz.
NUGH & VAN
DITMAR’S
UITGEVERS- MIJ
ROTTERDAM
Wijnhaven 111-113
Tel. 7841 -’42-’43-’61
Belast zich met het
verzorgen van uit-
gaven en tijdschrif-
ten op elk gebied
NEDERLANDSCHE HYPOTHEEKBANK
TE
VEENDAM
Kapitaal
f
4.000.000,—
D
t•
f
Mr.
N.
F.
WILKENS.
Reserve
f
1.056.329,85
Pandbrieven ruim 36 millioen.
irec IC Mr. M. J. BOS.
Hypotheken ruim 37 millioen.
Koers 5 pCt. Pandbrieven 101 pCt.
Hypotheekrente vanaf
51/8
pCt.
5
,
16
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
28 Mei 1919
&rsie
Xedu”&%
s i’aMednAae
–
sjUeeP 9
van. Ç..eden,
af,
zooCanj devoô’uuiad. sekt,teen.
£eursAoer.
tût
§
U-61
MM
wpofte&&al
N.V. W. van Dpiol
,
.s
Stoomboot- en Tpanspoptondepnomingen
ROTTERDAM
Reeders, Cargadoors, Expediteurs, Zeobevrachtingsagellteu
Telegramadres: FIAT.
–
Telefoonnummers: 1958, 1977, 1997.
GEBROEDERS SCHEUER
FRANSOR-HOLLANDSCHE
OLIEFABRIEKEN
,,CALVE -DELFT”
TE DELFT
ARTIKELEN
Delftsche Slaolie
Arachide-olie
Sesam.olie
Soya.olie
Bakkers-olie
Auuradeurs en Asaurantiebezorgers
Expediteurs en Cargadoors
AMSTERDAM EN ROTTERDAM
Verzekering van Koopmansgoederen tegen
transport, molest, brand en diefstal tegen
concurreerende premiën.
Plantenvet Delfia
Cocos-olie N. 0. F.
Grondnotenkoeken en -meel
Sesamkoeken en -meel
Cocosmeel
NAAMLOOZE VENNOOTSCHAP
Wilton’s MachinefabriekenScheepswerf
ROTTERDAM
Scheepsbouw en Machinefabriek
–
Speciale inrichting voor reparatiën van elken omvang
Drie droogdokken met lichtvermogen tot
14000
ton
Dwarshelling
Drijvende kranen met lichtvermogen tot
120
ton
Telefoon: 7303 en 7304
Telegramadres: ,,WILTON” Rotterdam
WERKSPOOR, AMSTERDAM
Land- en Scheeps-Machines – Dieselmotoren
Installatiên voor Suikerfabrieken – Polderbemalingen
Rollend Spoorwegmateriêel – Ijzerconstructiën