Paul de Beer reageerde in de NRC van donderdag 12 maart op ons stuk). De Beer suggereert om de oplopende werkloosheid te lijf te gaan met het tijdelijk invoeren van de VUT. De Beer geeft zelf al toe dat arbeidsduurverkorting en de VUT niet werkten in de jaren 80, zie hier. Het werkte ook niet in de jaren 90 (zie hier bijvoorbeeld). De VUT beperkt het arbeidsaanbod, heeft een opwaarts effect op de lonen en daarom is het niet verrassend dat de vraag naar arbeid afneem, zie ook hier. Het is onduidelijk waarom de Beer gelooft dat de VUT nu opeens wel zou kunnen werken.
Nederland heeft de afgelopen decennia veel vooruitgang geboekt met het afschaffen van prikkels om eerder te stoppen met werken. Door het afschaffen van allerlei fiscale maatregelen voor vroegpensioen zijn ouderen veel langer actief gebleven op de arbeidsmarkt. Maar dat ging echt niet ten koste van de werkgelegenheid van andere leeftijdsgroepen, zoals dat eigenlijk nooit gebeurt.Het bovenstaande suggereert al dat ouderen bij hun uittredingsbeslissing sterk reageren op financiële prikkels, en dat blijkt ook uit vele empirische studies. Als nu de VUT tijdelijk weer open gezet wordt, dan zullen veel mensen zich realiseren dat dit de laatste mogelijkheid zal zijn om op een financieel aantrekkelijke manier vroeg te stoppen met werk. Het zou niet verwonderlijk zijn als er een run op komt. Dit is erg duur terwijl er geen gunstig effect op de werkgelegenheid valt te verwachten. Hierdoor zal de volgende generatie opgezadeld worden met nog meer financiële verplichtingen.
Vervolgens betoogt De Beer dat de ontslagbescherming voor ouderen stringenter moet worden gemaakt. Ook hier slaat De Beer de plank mis. Dit zal werkgevers nog minder prikkels geven om ouderen in dienst te nemen. Ook zullen oudere werknemers die veel rechten bij hun huidige werkgever hebben opgebouwd niet snel een andere baan aannemen die beter bij ze past. Als ouderen dan toch worden ontslagen en een hoge ontslagvergoeding krijgen maakt dit ze ook weer kieskeuriger. Natuurlijk is het voor veel arbeidsrelaties belangrijk om voor een lange periode bij elkaar te blijven. Echter, zelfs met soepele ontslagregels, kunnen individuele werkgevers en werknemers er voor kiezen om contracten af te sluiten met een hoge ontslagvergoeding en een relatief laag loon. We moeten echter oppassen met een “one-size-fits-all” beleid.
Politici, beleidsmaker, journalisten en economen zijn collectief op zoek naar manieren om op korte termijn de arbeidsmarkt uit het slop te trekken. Daarbij worden fondsen beschikbaar gesteld voor de aanpak van jeugdwerkloosheid en andere ideeën gepresenteerd. De problemen op de arbeidsmarkt kunnen echter niet los gezien worden van het algemene gebrek aan vertrouwen van consumenten. Consumenten zullen pas weer geld uit gaan geven als ze weten wat er gebeurt met hun huren, hun hypotheek, hun pensioen, hun zorg, etc. En pas als consumenten weer gaan besteden, zullen banen gecreëerd worden.
Auteur
Categorieën