Jrg. 2, editie 82

25 JULI 1917

Economi*sch~Statistische

Benchten

ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER

UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECÔNOMISCHE GESCHRIFTEN

2E
JAARCANG

WOENSDAG 25 JULI 1917

No. 82
1

INHOUD

131z.
DE DIJITSCHE HANDELSVLOOT NA DEN OoRLoG ……….545
Onze Rijstpositie ………………………………
547
De ,,Board of Control”
in
de Engelsche Katoenindustrie..
548
Japansche en Britsch-Indische Goudpolitiek …………
550
De Rijksmiddelen ……………………………
550
AANTEEKENINGEN:
Vrachten van Java naar Nederland …………….
551
Verkeerswezen in Zwitserland ………………..
551
Suikerinkoopen door Engeland gedurende
1916 ……551
Landbouw-arbeidskrachten in Suriname …………
552
Nederlandsch-Zuid Afrikaansche handelsbetrekkingen..
552
Landverhuizersverkeer ……………………….
552
BOEKAANKONDIGINC …………………………….552
REGEERINGSMAATLEGELEN OP HANDELSCEBIED …………553
MAANDCIJFERS:
Overzicht der Rijksmiddelen ………………….
554
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN ………………554-563
Geldkoersen.

Effectenbeurzen.
Wisselkoersen.

Goederenhandel. Bankstaten.

Verkeerswezen.

INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE –

GESCHRIFTEN

WEEKBLAD
ECONOMIBCH-BTATISTI3C IIE
BERICHTEN

Het secretariaat van het weekblad is gevestigd te
Rotterdam, Pieter de Hooghweg 12, telefoon. no. 3000.
Telegramadres: Economisch Instituut.
Bijdragen en mededeelingen, den inhoud betref
–
fende, gelieve men te zenden aan het 8ecretariaat.

Abonnementsprijs voor het weekblad frinco p. p.
in Nederland, f 10,—, buitenland en koloniën
1
per jaar. Losse nummers £5 cents.
Leden en donateurs van het Instituut ontvangen het
weekblad gratis.

Mededeelin gen betreffende abonnementen en adver-tentiën richte men tot Nijgh & van Ditmar’s Uit gevers-

Maatschappij, Rotterdam, Amsterdam, Den Haag.

– 24 JULI 1917.

In den toestand van de geldmarkt kwam deze week
geen wijziging. De handel in particulier disconto was

weder beperkt; de noteeringen waren iets lager als

de vorige week en wisselden tusschen 2 en 2 pOt.

De prolongatierente bleef geheel onveranderd; de

noteering was 3, een enkelen dag 3Y4 pOt.

*

c
*

De wisselmarkt was stil en verkeerde in een flauwe

stemming voor alle oorlogvoerende landen, was daar-

entegen vast voor de meeste neutralen, vooral voor

Skandinavië en Zwitserland.

De koers op Zwpden is weder tot noodpeil gestegen;

heden werd zelfs 76,75 een nieuw hoogterecord geno-

teerd. Aan de groote vraag van den houthandel naar

betaalmiddelen in Zweden, kan slechts met de groot-

ste moeite en tot steeds stijgende koersen worden vol-

daan.

De koersen voor Kopenhagen en Ohristiania onder-

gingen niet veel wijziging. Het agio voor Stockholm

in die plaatsen wordt steeds grooter en ook daar

wordt die stijging met veel zorg gadegeslagen zonder

dat men blijkbaar de rechte middelen weet om er een

einde aan te maken.

De markkoers was de eerste dagen der week, in

afwachting van de houding van den nieuwen Rijkskan-

selier, tamelijk prijshoudend: Nadat deze nieuwe be-.

windvoerder zijn standpunt in den Rijksdag had uit-

eengezet, kwam er echter weder een einde aan de
vredesverwachtingen en trad een sterke daling in,

waarbij het geheele avance der vorige week weder

verloren ging.

DE DUITSCHE HANDELSVLOOT NA

DEN OORLOG.

Dat na den oorlog het bezit van een krachtige eigen

handelsvloot voor Duitschland van de allergrootste
beteekenis zal zijn, behoeft geen nader betoog. Reeds
in
Mei 1916 deed de Rijksdag blijken van zijn over-

tuiging, dat met de voorbereidende maatregelen voor
een herstel van de Duitsche handelsvloot niet mocht worden getaimd en in den aanvang van dit jaar wer-
den in de vakpers mededeelingen gedaan omtrent on-

derhandelingen door scheepvaartmannen met de Re-
geering en met het ,,Reichscommissariat für die
Uebergangswirtschaft” gevoerd, welke leidden tot een
avant-projet, er toe strekkend door deels rentelooze,
deels rentedrcgende leeningen van regeeringswege de groote reederijen in staat te stellen zoo spoedig moge.
lijk tot aanbouw, en zoo mogelijk tot aankoop, op groo.
ten schaal over te gaan.

Thans is op 10 Juli
bij
den Rijksdag een wetsont-
werp te dezer zake ingediend, dat een belangrijken
stap verder gaat dan het aanvankelijke denkbeeld en
subsidies á fonds perdu in het uitzicht stelt.
Het wetsontwerp gaat uit van de stelling, dat na

den oorlog het bezit van een krachtige eigen handels-vloot van voortdurend toenemende beteekenis wordt.
Hervatting van het wereldverkeer is voor Duitsch-land een levensbelang, waarvoor het bezit van een
eigen vloot een volstrekte voorwaarde is. Van de
Duitsche handelsvloot, die v66r den oorlog meer dan
5 millioen bruto-registertonnen beliep, is thans meer
dan 2 millioen in vijandelijke handen of loopt kans
denzelfden weg op te gaan, terwijl 1 millioen in neu-
trale of bevriende havens vast ligt, van welke schepen
met hunne aan boord gebleven bemanningen het onder-
houd geheel ten laste der reederjen komt. Sedert het
voorjaar is de toestand nog aanzienlijk ernstiger ge-worden, aangezien de Vereenigde Staten zich bij de
Entente hebben gevoegd en zoowel de bouwkosten als
de scheepsprijzen nog belangrijk gestegen zijn. Onder
deze omstandigheden bestond de vrees, dat door een
stelsel van, zij het ten deele rentelooze, .voorschotten,

het beoogde doel, een zoo spoedig mogelijke herbouw,

546

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

25 Juli 1917

niet zou worden bereikten moest op meer afdoende

wijze hulp worden geboden. Al heeft de regeering op-
nieuw voorshands van een schadevergoedingsregeling,

gelijk na den oorlog van ’70, moeten afzien, te zeer

als een zoodanige regeling samenhangt met den alge- –
meenen financiëelen en econômischen toestand na den
oorlog, zoo acht de regeering het niettemin de taak

van den Staat, ifiet enkel in het belang van de toe-

komst der• Duitsche reederijen, maar evenzeer voor

de gansche volkshuishouding, te zorgen, dat de Duit-
sche handelsvloot zoo spoedig mogelijk na het slui-

ten van den vrede weder op de oude hoogte zal zijn teruggekeerd èn wat tonnenmaat èn wat concurree-

rend vgimogen betreft. Dit is slechts te bereiken wan-
neer reeds thans in belangrijke mate rijksgeld voor

den nieuwbouw of den aankoop van vreemde schepen
wordt ter beschikking gesteld of althans de beschik-
baarstelling er van verzekerd. Bovendien moeten de

zoo verzwakte reederijen over nieuwe bedrijfsmiddelen

kunnen beschikken, willen zij met kans op resultaat
de concurrentie met de vreemde scheepvaart kunnen

hervatten, terwijl niet minder noodig is, dat. het

scheepsvolk het oude beroep weder aanvaardt.
Al deze redenen leiden tot het voorstel den rijks-
kanselier te machtigen, om in overleg met een in te
stellen commissie van deskundigen, aan reederijen sub-
sidies á fonds perdutoe te staan voor het aanschaffen van schepen ter vervanging van na 91 Juli 1914 door

oorlogsoorzaak verloren of zwaar beschadigde schepen,
alsmede voor de dekking van kosten van onderhoud

van schepen en bemanningen, wanneer het schip ge-
durende den oorlog in een- vreemde haven is blijven

liggen. Bovendien zullen subsidies verstrekt kunnén
worden aan bemanningen die hun have en goed hebben

zien verloren gaan.
De subsidies, die in de eerste plaats voor de aan-
schaffing van vrachtbooten hebben te strekken, zullên
worden gegeven ‘haar de vredeswaarde van schip en

inventaris. Voor de meer&ere kosten van aanbouw of
aankoop onder de huidige omstandigheden zullen toe-

slagen worden verleend, te hooger naarmate de nieuwe
schepen vroeger in de vaart komen. Maximaal zullen
deze toeslagen 80 pOt. van de meerdere kosten bedra-.

gen bij schepen, die in de eerste drie vredesjare be-
schikbaar zullen zijn, welk percentage daalt tot- 20-
40 pOt. voor schepen in het zesde tot negende jaar

beschikbaar gesteld.
Bij
de vaststelling van het bedrag

zal onder meer rekening worden gehouden met de
algemeenen financiëelen toestand der reederij, terwijl
de betaling voor de helft reeds dadelijk na vaststelling
van het bedrag; dus vôordat met den bouw is begon-

nen, kan plaats vindefi.
Alle rechten van de reederj wegens het verlies van
het schip, vootspruitend uit – verzekering of uit an-deren hoofde gaan aan den staat over; terwijl reeds
uitbetaalde bedragen op het subsidie worden gekort.
Gelijk reeds gezegd, wordt de vraag, of geheele schade-
vergoeding zal worden gegeven, voorshands aangehou-
den. Hetzelfde geldt van de vraag of en in hoeveire
voor verloren gegane ladingen van overheidswege ver-

goeding zal worden gegeven.
In de belanghebbende kringen en in de vakpers, die
tegenover het aanvankelijke plan van ten deele rente-
boze leeningen critisch gestemd was, hebben de plan-
nen onverheelden bijval gevonden. Overigens werd
van verschillende zijden, hoewel het regeeringsvoorstel
in beginsel juist werd geacht, niettemin de vrees uit-

gesproken dat, wanneer de regeering zich geen be-
voegdheden voorbehield, de schcepvaartmaatschap-
pijen op_deze wijze te veel macht zouden erlangen. De
enkele verbodsbepaling, tegen het aan den vreemde verkoopen of in gebruik geven van ‘met. staatssteun
gebouwde schepen, werd in dit opzicht niet voldoende
geacht. Ook werd er op gewezen dat, al is alle reden
aanwezig thans speciaal voor de scheepvaart en de
bemanningen een regeling te treffen, niettemin hier-mede een beginsel aanvaard is, dat tot heel wat con-
sequenties zal kunnen en moeten leiden. Merk-

waardQ is, dat ter beurze niet zoozeer de scheepvaart-
aandeelen dan wel de aandeelen in scheepsbouwmaat-
schappijen en montaanwaarden gunstig op de bekend-

making van het wetsontwerp hebben gereageerd. In

het Effectenbeursoverzicht in dit nummer worden hieraan enkele beschouwingen gewijd, waaraan te
dezer plaatse kan worden toegevoegd, dat inderdaad
in het reeds verschenen afdeelingsverslag van den

Rijksdag aangedrongen wordt op een bepaling in het
ontwerp, waardoor de winst, met de met rijkssteun

verworven schepen behaald, boven een zekeren grens
aan den staat zal komen. Voorgesteld wordt den rijks-
kanselier voor het jaar 1917 uit dezen hoofde een be-
drag van 300 millioen Mk. ter. beschikking te stellen.

Dat het plan, welks totale kosten naar Hamburg
–

sche berekeningen de 1,5 milliard zouden kunnen

overschrijden, ook in andere landen en met name in
Engeland de aandacht trekt, laat zich begrijpen. Wel

is reeds Frankrijk voorgegaan in. het aanvaarden van

het beginsel van staatssteun voor het herstel van de
eigen handelsvloot, een beginsel trouwens op directe

en indirecte
wijze
reeds sedert jaren in de Fransche

scheepvaartpolitiek gehuldigd, doch de schaal waarop

zulks geschied: maximaal frs. 160 millioen rentedra-

gend voorschot, zinkt
bij
de Duitsche plannen in het

niet.

Vanuit een Nederland s e h oogpunt’ verdient

te worden opgemerkt, dat de belangrijke premie, die

voor spoedign aanbouw van Duitsche schepen in uit-zicht gesteld wordt, een gevaar oplevert voor de toe-
komst der Nederlandsche koopvaardijvloot. Het is

bekend, dat onze scheepsbouwers, die bestellingen van
Nederlandsche Reederjen moeten uitvoeren, groote
moeilijkheden ondervinden in de verkrjging hunner
materialen, waarvoor zij grootendeels op Duitschland

aangewezen zijn.

Men zou zich bij dezen toestand noodgedwongen
moeten nederleggen, indien hij werkelijk het gevolg
was van schaarschte aan deze materialen in Duitsch-

land. Zulks schijnt echter niet het geval te zijn, im-
mers terwijl onze scheepswerven en machinebouwers
de materialen voor hun Nederlandsche bestellingen
druppelgewijs of in het geheel niet meer ontvingen,

wordt hun van Duitsche zijde voldoende en spoedige
levering in uitzicht gesteld voor het bouwen van
schepen voor Duitsche rekening. Wanneer het thans
in behandeling zijnde Duitsche wetsontwerp tot stand

komt, is het te vreezen, dat dit gevaar voor de -Neder-
landsche koopvaardijvloot zich nog meer zal accen-
tueeren.
Nog een ander gevaar bedreigt den aanbouw van

Nederlandsche koopvaardijschepen. –

–
Het is bekend, çlat hier te lande door Nederlandsche
werven zeer veel tonnage voor Scandinavische reke-
ning in bestelling genomen is tot prijzen, waartegen
de Nederlandsche reeders, die door de ‘Schepeuvorde-
ringswet in het emplooi hunner schepen beperkt wor-
den, onmogelijk kunnen concurreeren. Naarmate deze
Scandinavische schepen hier gereed komen, wordt
onze Regeering voor een netelige quaestie met betrek-
king tot de toepassing der Schepenuitvoerwet gesteld.
Doch al mocht deze quaestie ook zoodanig worden opge-
–

lost, dat de bedoelde schepen gedurende korteren of
langeren tijd voor Nederlandsche vervoersbelangen
zullen varen, voor de koopvaardijvloot onder Neder-

landsche vlag gaan deze schepen verloren.
Bovendien echter zijn door vele Nederlandsche
scheepsbouwers schepen op speculatie op stapel gezet.

Wanneer deze schepen aan de markt komen, zal het
telkens blijken, dat onze Nederlandsche reeders niet

kunnen concurreeren tegen de prijzen, welke Scan-
dinavische reeders daarvoor kunnen besteden.
Weliswaar heeft onze Regeering zich in de Schepen-
vorderingswet voorbehouden om ten aanzien van sche-
pén, die na 1 Januari 1917 van een Nederlandschen
zeebrief zijn voorzien, bijzondere vrachtregelingen te
treffen, zoolang echter deze schepen onder vigueur der

25Juli 1917

ECONOMISCH-STATIStISCHE BERICHTEN

547

Schepenvorderingswet moeten varen, zal geen Neder-
landsch reeder het wagen, daarvoor de in Scandina-

vië te bedingen prijzen te betalen. Deze prijzén be-
rusten op een volledig vrij emplooi van het schip, dat

den reeder in staat moet stellen de gunstige vrach-
tenmarkt op te zoeken; teneinde in den kortst moge-

lijken tijd de volstrekt noodzakelijke reserves op de
abnormale aanschafwaarde van zijn schip te maken.
Indien het echter mogelijk zou zijn zulke schepen

vrij te stellen van de toepassing der Schepenvorde-

ringswet, zouden er vermoedelijk grif Nederlandsche koopers te vinden zijn. Wel is waar zou deze tonnage

dan wellicht voorloopig onttrokken worden aan het
vervoer ten behoeve van ons land, doch hiertegenover

staat, dat deze schepen op die wijze behouden blijven
voor de Nederlandsche vlag en als zoodanig op den

duur toch ook weder aan ons land ten goede komen.

ONZE RIJSTPOSITIE.

Men schrijft ons:

Bij den aanvang van den oorlog was ten onzent –

aldus Mr. M. W. F. Treub in zijn ,,Oorlogstijd” –
een zoo groote voorraad rijst aanwezig, dat deze onder

normale omstandigheden voor de behoeften der bevol-
king gedurende eenige jaren voldoende geweest zou
zijn. Die voorraad wordt dan nader opgegeven als

200.000.000 K.G. in het begin Augustus 1914 te heb-

ben bedragen; door den grooten uitvoer zou de voor-
raad drie weken later reeds tot 150.000.000 K.G. ge-
slonken zijn. In verband hiermede werd den Ben Sept.
d.a.v. de rijstuitvoer verboden, die sedert ook verboden
is gebleven.

Wie de woorden van den minister Treub letterlijk opneemt, zal meenen, dat er ook nu nog geen krimp
aan rijst zijn kan, omdat de reservevoorraad toch
wel aardig op peil gebleven moet zijn door de ca.
140.000 ton, welke sedert 1 Sept. 1914 tot 1 April
1917 zijn ingevoerd. ,,Eenige jaren”, dat is toch allicht
4 á 5 jaar, wat een verbruik zou geven van 50

60.000 ton per jaar – in de drie oorlogsjaren zouden

we dan iets meer dan den op 1 Sept. 1914 aanwezigen
voorraad verbruikt kunnen hebben, zoodat ons mo-

menteel in allen gevalle minstens 100.000 ton reserve
ter beschikking moest staan. Het feit, dat we vooral
het laatste jaar royaal met onze
rijst
hebben omgegaan
door de verstrekking tegen lage prijzen en door het

geven van verhoogde rantsoenen in tijden van aard-
appelgebrek zou dan hierbij verwaarloosd kunnen
worden, omdat in de eerste twee oorlogsjaren de prij-zen aanzienlijk hooger geweest zijn dan normaal, wat
uiteraard een verminderd gebruik tot gevolg gehad
moet hebben.

In hoeverre is echter de conclusie juist, dat we nog
geen krimp aan rijst hebben of kunnen hebben? Gaat
men, ten einde dit vast te stellen, de cijfers omtrent
den in- en uitvoer na, dan staat men aanvankelijk
versteld en in plaats van de opvatting van minister
Treub te deelen over het voldoende zijn van
200.000.000 K.G. rijst voor eenige jaren normaal ver-
bruik, beschouwt men het als een wonder der wonde-
ren, dat niet al een groot jaar geleden de laatste kor-
rel rijst verbruikt is. De saldo-invoeren toch van
190611913 schommelden tusschen de 120 millioen en
183 millioen K.G. en beliepen gemiddeld bijna 150
milliQen K.G. Met zulk een cijfer laat zich een ver-
zekering van ,,200 millioen K.G. is voldoende voor
eenige jaren” in het minst niet rijmen. En de gevolg-
trekking, dat we al lang rijst te kort hadden moeten
hebben, ontvangt bovendien nog steun door de om-
standigheid, dat het bestaan van een uitvoerverbod
niet verhinderd heeft, dat van 1 Sept. 1914 tot 1 April
1917 ruim 28.000 ton rijst het land verlaten heeft,
waaronder ca. 16.000 ton in de periode, dat de heer
Treub nog minister van Landbouw was.
Steun voor de- opvatting, dat onze rjstvoorraad
eigenlijk reeds lang opgebruikt had moeten zijn, wordt
ook geboden door de ,,Memorie van Toelichting” tot

het 80 millioen-ontwerp, die het totale jaarljksche
rjstverbruik ten onzent raamt op 130.000.000 K.G.,
in welke hoeveelheid dan ook begrepen zijn zou het

gebruik voor industrjëele doeleinden (bierbrouwerjen
en rjststijfselfabrjeken) alsmede de rjstafval (dop-,

bruin- en witmeel). Volgens genoemde Memorie is
bedoelde raming afkomstig van de rjstpellers en

wordt zij gesteund door de desbetreffende cijfers uit
de Nederlandsehe statistiek van in-, uit- en door-
voer.

Het valt kwalijk te ontkennen, dat er tusschen de

verzekeringen van den tegenwoordigen en den vroege-
ren minister van Financiën gemis aan overeenstem-

ming is en de verwarring wordt nog grooter, wanneer
weer een andere officieele bron, ,,de Jaarcijfers”, ver-

zekeren, dat het gemiddeld rij stverbruik in Neder-

land in de jaren 1907/1911 per hoofd der bevolking
11,87 K.G. bedroeg, wat bij een bevolkingscijfer van
6.500.000 zielen een totaal verbruik per jaar zou
geven van ruim 77.000.000 K.G.

Al is het niet mogelijk, de afwijkende officieele ge-
gevens zôo te interpreteeren, dat
zij
ten slotte tôch
met elkaar overeenstemmen – zoo zot als de zaak er

aanvankelijk uitziet, is zij in werkelijkheid niet. De

Jaarcijfers en minister Treub hebben blijkbaar het

oog op gepelde rijst, minister Posthuma en de rijst-

pellers op ongepelde of onafgewerkte rijst, en de
Nederlandsche statistiek ten slotte op beide. Men
slaat de plank niet te ver mis, door aan te nemen, dat van de rijst, zooals zij wordt aangevoerd een 20 pOt.
afvalt, eer zij geheel is afgewerkt, en dan wordt al
,dadelijk het door minister Posthuma genoemde cijfer

van 130.000.000 K.G. tot 100.000.000 K.G. geredu-
ceerd. Dit cijfer nu laat zich zeer wel in overeenstem-
ming met dat der in- en uitvoerstatistiek brengen. De
rijst, die hier te lande aankomt, is soms nog in-doppen,
doch heeft meest eene eerste ontbolsterin ondergaan;
de uitgevoerde rijst is daarentegen voor het grootste

deel in de pellerjen geheel afgewerkt. De statistische

gegevens zijn dus zonder meer niet met elkaar vergelijk-
baar; ‘het minst gaat men nog fout, door als invoer-
saldo aan te nemen het met 20 pOt. verlaagde invoer-
cijfer verminderd met het uitvoercijfer als zoodanig.
Van het aldus verkregen cijfer weet men in allen gevalle, dat het een minimum-verbruik aangeeft;
immers ook het uitvoercijfer had feitelijk met een zeker percentage verlaagd moeten worden, omdat
onder de uitgevoerde hoeveelheden zich ook nog onge-
dopte of alleen ontbolsterde, niet afgewerkte rijst
bevond.

Brengt men de correctie der 20 pOt. hij den invoer
aan, dan verkrjgt men als gémiddeld verbruik over
de periode 1904/1912 74.443 ton per jaar, eene uit-
komst, welke fraai klopt met die der ,,Jaarcijfers”;
een gemiddeld bevolkingscijfer toch van 6.250.000
zielen met een gemiddeld verbruik van 11,87 K.G. per

hoofd en per jaar geeft een gemiddeld jaarlijksch ver-
bruik van 74.187 ton. Het jaar 1913 is bij deze be-
schouwing buiten rekening gebleven, omdat toen de wereldoogst en de aanvoeren overvloedig waren; de
dalende markt maakte de pellers huiverig om af te

geven en door nu het zeer groote invoersaldo over 1913
te betrekken in de reeks der gemiddelden zou men het
verbruikscijfer flatteeren, doch tevens de verklaring
missen, hoe het mogelijk is geweest, dat op 1 Augus-
tus 1914 in ons land 200.000.000 K.G. rijst aanwezig
-was.

Thans wordt het ook duidelijk, hoe minister
Posthuma aan zijn cijfer van 130.000.000 K.G. bruto of 100.000.000 K.G. netto is kunnen komen. Een ge-
middeld verbruikscijfer van 74.443 ton (stel 75.000
ton) over 1904/1912 stemt, als men rekening houdt
met het accres der bevolking overeen met een ver-

bruik van 71.000 ton in 1904 en bijna 79.000 ton in
1912. Het cijfer over 1917 wordt dan ca. 85.000 ton.
Het werkelijke verbruik moet echter hooger zijn, om-
dat het verbruik per hoofd de laatste jaren regelmatig

11548

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

25 Juli1917
II

toeneemt, en omdat het uitvoercijfer te hoog is aange-

nomen, daar bij de berekening ten onrechte is veron-

dersteld, dat alle uitgevoerde rijst gepeld was. Om nu

in elk geval zeker te gaan, heeft de minister toen

blijkbaar het ronde cijfer van 100.000 ton aangenomen.

Door deze overeenstemming tusschen minister
Posthuma, de statistiek van in- en uitvoer, en de

Jaarcijfers hebben we althans een basis verkregen,

ten einde vast te stellen, of er nog eenige rijstreserve

van beteekenis in ons land kan zijn. We zullen daarbij

weer den veiligen kant kiezen, en er rekening mee

houden, dat de prijsstijging van rijst in 1915 en 1916

en het toen overvloedig verkrijgbaar zijn van goed-
koop bruin brood nadeelig op het rijstverbruik ge-
werkt moet hebben. In 1917 was er daarentegen een ver-

hoogde prikkel tot gebruik, daar het brood toen gerant-
soeneerd.was en in de aardappellooze periode verhoogde

rijstrantsoenen werden verstrekt tegen prijzen, die weer

aanmerkelijk lager waren dan de reeds, i
ngevo
l
ge
de

Distributiewet, sinds het najaar van 1916 belangrijk

verlaagde prijzen. Ook einde 1914 bestond er een prik-

kel tot verhoogd gebruik, doordien toen op tal van
plaatsen rijst voor de broodbereiding gebezigd .werd.
De tegenstrjdige factoren zouden vrijwel tegen elkaar

opwegen, indien zij even lang gewerkt haddn; even
.
i

wel kon de duurtefactor het langst zijn invloed doen gelden, en dus zal het gemiddeld verbruik in de oor-

logsjaren wel beneden het normale gedaald zijn en ons

een jaar of tien terug hebben gezet. We verkrjgen dan
voor gemiddeld verbruik in de oorlogsjaren 71.000 ton

over 1904, dus over de drie oorlogsjaren 213.000 ton.

Op 1 Augustus 1914 bedroeg, volgens minister
Treub, de rjstvoorraad 200.000 ton, terwijl sedert dien

datum tot 1 April is aangevoerd 144.430 ton, of met

de bovenbesproken correctie van 20 pOt. 115.544 ton,
wat een totaal geeft van 315.544 ton. Uitgevoerd zijn

inmiddels 74.575 ton, zoodat voor consumtie beschik-
baar bleef 240.969 ton: Tot 1Augustus zullen 213.000
ton verbruikt zijn, zoodat volgens onze raming op dien

datum nog een reserve van ca. 24.000 ton over zou zijn.

Mogelijk is ook na 1 April (de beschikbare statisti sche gegevens loopen tot dien datum) nog wat rijst

ingevoerd, maar veel kan dat niet zijn. Dat we thans

over een grooter hoeveelheid dan 25.000 ton beschik
ken zouden kunnen, achten we dan ook ondenkbaar;
alle cijfers zijn steeds zôo gekozen naar den kant van
een klein verbruik, dat er eer aanleiding is om aan te

nemen, dat de reserve 10.000 ton is dan dat zij 30.000

ui
35.000 ton zou bedragen.

De toekomst voor onze r
ij
s
tvoorziening ziet er bijge-

volg bijzonder somber uit. Minister Posthuma heeft ter

gelegenheid van de interpellatie-Van den Tempel mede-
gedeeld, dat toen de Middellandsche Zee werd afge-

• sloten, en onze rjstschepen in het kanaal van Suéz

lagen, een er van verkocht is en de andere leeg zijn
gehaald, en sedert vier schepen zijn gecharterd om

rijst te halen. Die schepen kunnen echter in afzien-
baren tijd niet hier zijn – aangenomen dan nog, dat

ze nlg eens rijst brengen. Nieuwe aanvoer is derhalve
de eerste maanden niet te verwachten, zoodat we zul-
len moeten blijven interen van onze voorraden die,
naar we boven berekenden, zelfs in het gunstigste ge-

val beneden de 25.000 ton blijven. Bij behoud van ons
tegenwoordige rantsoen van 0,7 K.G. per hoofd en per
4 weken zouden we dan nog precies dit jaar uit-

komen. –
Echter moet het al lang te voren met onze distri

butie van goedkoope rijst spaak loopen; de vorenbe-
doelde hoeveelheid bestaat immers behalve uit z.g.
regeeringsrijst uit Java- en Siamsoorten, die niet
onder de distributie vallen. Verreweg het grootste
deel van het publiek koopt goedkoope rijst, en de voor-
raad daarvan zal wel veel vroeger zijn uitgeput dan van
de dure soorten. Het volk kan de dure rijst niet be-
kostigen, zoodat het noodig zal zijn òf ook de betere
soorten spoedig in de distributie te betrekken òf het
reeds van 1,7 op 0,7 K.G. verlaagde rantsoen nog-

maals te verlagen.
i)
Wellicht moet beide geschieden

en wel als de rjstvoorraad werkelijk lager is dn de
gunstige raming, hierboven vermeld, aangeeft.
Intusschen zou het niet ongewenscht zijn, indien de

Regeering eens officiëel bekend maakte, hoe onze rijst-

positie nu
eigenlijk
is. Een groot deel van het publiek

leeft voort in volle gerustheid, dat er rijst in over-

vloed is, en kan zich voor die gerustheid beroepen op

de o. i. onjuiste uiting van minister Treub in zijn

,,Oorlogstijd”, dat 200.000.000 K.G. rijst voldoende is
voor ons normale gebruik gedurende ,,eenige jaren”.

Die gerustheid wordt bovendien nog gesteund door het

maar steeds
aanwijzen
van rijst ter vervanging van

aardappelen – en zulks niettegenstaande minister

Posthuma-in zijn ,,Memorie van Toelichting” tot het

80 millioen-ontwerp het noimale rjstverbruik raamt
op 130.000.000 K.G. onbewerkt (of 100.000.000 K.G.

bewerkt, waarvan 70.000.000 K.G. ,,regeeringsrijst”),.
zoodat we volgens zijne gegevens inderdaad thans be-‘

zig
moeten
zijn
de
laatste restjes
rijst
te verorberen.

Het is veel beter, dat men tijdig,weet, waar men aan

toe is, dan dat men in valsche gerustheid voortleeft.

DE ,,BOARD OF CONTROL” IN DE ENGELSCHE

KATOENINDUSTRIE.

In den vorigen jaargang van de Ec. Stat. Berichten
bevatte No. 43 op pag. 681 eenige beschouwingen over

de stijging der katoenprjzen, die toen reeds abnor-

maal hoog werden gevonden. Sedert heeft deze stij-ging nog verderen voortgang gemaakt en thans zoo-danige afmetingen aangenomen, dat in Engeland de

Regeering gemeend heeft tusschen beide te moeten
komen, zoodat zelfs op Woensdag 20 Juni j.l. de ter-

mijnmarkt te Liverpool door den directeur van, de
Katoenbeurs aldaar gesloten werd op verzoek van

den President van de Board of Trade.
De toestand op de Liverpooler markt was reeds
sedert verscheiden maanden verre van-gunstig en de

voorraad ter plaatse nam bijna wekelijks af, zoowel

door gebrek aan beschikbare scheepsruimte uit Ame-rika en Egypte, als ook door het torpedeeren van ver-
schillende ladingen katoen, uit die landen naar Liver-
Pool onderweg. Het totaalverbruik van ruwe katoen

in Engeland kan op_ongeeer 4 millioen balen per
jaar, waarvan circa 4/5 Amerikaansche katoen, ge-

schat worden. Na dén zeer grooten Amerikaansche ka-

toenoogst van 1914/15, die circa 16% millioen ballen-
opleverde, was er allerwege overvloed en bestond de
voorraad in Liverbol op 25 Juni 1915 o.a. uit
1.490.000 balen ruwe Amerikaansche katoen, dus vol-
doende voor ruim 5 maanden. Een jaar later, op 23

Juni 1916, was, ook al tengevolge van den slechten oogst
191516, die nog geen 12 iiiillioen balen opbracht, de
Liverpool voorraad verminderd tot 520.000 balen. Ook
de Amerikaansche oogst 1916/17 was niet veel .beter
dan de voorgaande en de voorraad in Liverpool was,
ook al tengevolge van de scheepvaartmoeilijkheden, op

22 Juni j.l. gedaald tot 310.000 balen. Bovendien
cheen er toen slechts weinig katoen zeilende te zijn
en hadden de importen gedurende de voorafgaande
weken gemiddeld slechts 21.000 balen per week
bedragen, terwijl men de minimumconsumptie van
Amerikaansche katoen, .zelfs nu een aantal spinne-
rijen reeds korteren tijd werkten, toch nog op meer
dan 50.000 balen per week moest taxeeren, zoodat het
niet te verwonderen was, dat de nog in Liverpool
aanwezige onverkoghte partijen grif koopers vonden

en de premies daarvoor op de termijnprijzen (points

on) hoe langer hoe hooger werden. Bovendien waren katoenprijzen in Amerika ook ge-

durende de maand Juni belangrijk gestegen, zoowel
tengevolge van de vermeerderde consumptie – in de

• 1)
Sedert brachten de dgbladen bericht, datO minister
Posthuma met het oog op de voorraden en de moeilijkheden
bij den aanvoer ondervonden het rijstrantsoen met ingang
van
1
Augustus tot 0,4 K.G. heeft verlaagd, wat onze boven
ontwikkelde opvatting bevestigt.

25Juli1917

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

549

Vereenigde Staten, als wel door de ongunstige voor-

uitzichten voor den nieuwen oogst 1917118. Door het
steeds toenemende katoenverbrujk in de Ver. Staten
zelf komt er geregeld minder beschikbaar voor export.
Dit verbruik bedroeg n.m. in:

1895.. 2.813.000
balen bijeen totaa.l oogst’van
10.026.000
balen

1900.. 3.835.000 ,,

,, ,,

9.345.000

1905.. 4.342.000 ,,

,, ,,

13.438.000

1910.. 5.007.000 ,,

,,

10.005.000

1914.. 5.972.000 ,,

,,

14.156.000

1915.. 6.066.000 ,,

,,

163.35.000

1916.. 6.947.000 ,,

,,

11.192.000

De oogst berekend in balen van 500 lbs. zonder
linters.

Als de Amerikaansche katoenindustrie zich op de-
zelfde wijze blijft ontwikkelen als de laatste jaren het

geval is geweest, zal het gedeelte van den oogst, dat
voor export beschikbaar blijft, in verhouding hoe lan-
ger hoe kleiner worden.

Nu bovendien de berichten omtrent den nieuwen

oogst verre van gunstig luiden en de conditie op 1 Juli
j.1. getaxeerd werd op 70,3 pOt. tegen 81,1 pOt. in

1916 en 80,3 pOt. in 1915, zal men voor.het a.s. sei-

zoen waarschijnlijk weer een kleine oogst moeten ver-
wachten. Behalve door het minder gunstige weer
schijnt zulks hoofdzakelijk het gevolg te zijn van het

gebrek aan kalimeststoffen, die vroeger in enorme

hoeveelheden uit Duitschland werden ingevoerd, ter-

wijl bovendien de beplante oppervlakte thans slechts

plm. 34,6 millioen acres bedraagt of pim. 4 pOt. min-
der dan verleden jaar.

De loco-noteering voor Amerikaansche katoen in.
Liverpool, die begin Januari j.l. 11 pence bedroeg,
bleef tot begin Maart fluctueeren tusschen 10% en
11Y2 pence. Daarna is de prijs, hoewel met hevige
schommelingen, voortdurend blijven stijgen en was

deze noteering einde April 13 pence en einde Mei

14Y pence. In Juni nam, vooral na publiceering van
het eerste oogstbericht, waarbij deconditie op 1 Juni
getaxeerd werd op 69,5 pCt. tegen resp. 77,5 pOt. en
80 pOt. in de beide voorgaande jaren, deze stijging
nog veel grootere afmetingen aan, tot op 20 Juni j.l.
een loco-noteering van 19,39 pence bericht werd en
daarmede alle records sedert den Amerikaanschen
burgeroorlog geslagen werden.

De sluiting van de termijnmarkt in Liverpool op
20 Juni j.l. was niet van langen duur, daar reeds den-
zeifden dag bekend werd gemaakt, dat op de toen
vastgestelde slotnoteeringen verdere zaken, doch alleen
tot liquidatie van bestaande contracten en tot uiter-
lijk Vrijdag 22 Juni, konden worden gedaan. De be-
doeling was dan voor het einde der week en vergade-
ring te houden van vertegenwoordigers uit alle belang-
hebbenden in de katoenhandel en de katoenindustrie
en dan zoodoende een nieuwe regeling te ontwerpen,
waarop de Liverpool beurs weer zou kunnen worden geopend. De bijeenkomst moest echter eenige dagen
worden uitgesteld, zoodat de termijn raarop zaken

tot de vastgestelde noteeringen konden worden gedaan
(de loco-noteering was inmiddels op 22 Juni ver-
hoogd tot 19,45 d.) verlengd werd tot en met Donder-
dag 28 Juni. De bovenbedoelde vergadering werd in-
middels te Londen gehouden op 27 Juli j.l. onder
voorzitterschap van Sir Albert Stanley, President van

de Board of Trade, met afgevaardigden van de Ka-
toenbeurzen te Liverpool en Manchester, van de Orga-
nisaties van Werkgevers en Werknemers en van de
Manchester Kamer van Koophandel. Op deze verga-
dering werd besloten over te gaan tot instelling van
een Board of Control voor de katoenindustrie, die

ook eenige dagen later definitief tot stand kwam en
‘uit 13 leden uit de verschillende bovengenoemde groe-
pen bestaat onder voorzitterschap van den heer A. H.
Dixon, president-commissaris van de Gecombineerde
Fijnspinners. Deze Board of Control stelde onmiddel-lijk de voorwaarde dat voortaan geen zaken op de ter-
mijnmarkt zouden kunnen worden, gedaan zonder bij-zondere vergunning, welke vergunningen, zoowel voor

elk speciaal geval als ook doorloopend, uitsluitend

kunnen worden afgegeven door de Board of Control.

Men wenschte daardoor de zaken op de termijn-
markt te beperken tot:

Kooporders van Engelsche Spinners tegen ver-

koopen van garens en van importeurs tegen verkoopen
van werkelijke katoen aan Engelsche spinners.

Verkooporders of dekkingsverkoopen van impor-

teurs en spinners tegen aankoopen van voorradige
– katoen of van katoen met het dôel deze naar Enge-
land te verschepen.

Liquidatie van loopende contracten, terwijl ver-
boden werd deze op andere termijnen over te brengen,
tenzij bij dekkingen van importeurs tegen katoen, die

werkelijk naar Engeland verscheept is en bij inkoopen
van Engelsche spinners tegen verkoopen van garens.
Transacties van speculatieven aard zuden dus ge-
heel zijn buitengesloten, terwijl het eveneens voor-
loopig verboden werd katoen aan te dienen op termijn-
contracten.

De prijzen op de’ termijnmarkt zouden door een speciale commissie worden verlaagd of verhoogd,
waarbij als basis zou worden aangenomen de termijn-

noteeringen in de Zuidelijke Staten van Noord-Ame-

rika en voor Egyptische katoen de termijn-noteerin-
gen in Alexandrië. Bovendien zou deze commissie de
vrijheid hebben de noteeringen in Liverpool eventueel

lager te stellen dan bovengenoemde basis zou aange-
ven, terwijl het prijsverschil tusschen de verschillende
maanden gelijk zou moeten blijven aan het prijsver-

schil op 20 Juni. Op deze voorwaarden werd de Liver-
poolmarkt op 29 Juni ‘heropend, doch daar toen nog
niemand een ,,licence” had, konden er geen zaken

worden gedaan. De Board of Control heeft toen be-
sloten onmiddellijk doorloopende vergunningen te ge-

ven aan alle leden van de Liverpool en Manchester
katoenbeursen om buitenslands katoen aan te koo-
pen, terwijl tevens dergelijke licences zouden worden
gegeven aan die spinners, die oo,k vroeger katoen

voor eigen rekening importeerden. Spinners die de
katoen voor directe behoefte noodig hadden, zoiden
eveneens licences voor aankoop kunnen krijgen, doch
voorloopig slechts voor hun behoefte voor een week.’
– Eenige dagen later werden deze condities eenigszins verzacht en werd aan spinners de vrijheid gegeven om

katoen in Amerika of Egypte voor verscheping naar
Liverpool, of katpen in Liverpool voor latere levering,
van importeurs te koopen, zoftder licence, doch met
de verplichting den omvang van deze aankoopen weke-
lijks aan de Board of Control op te geven, terwijl even-
min een licence noodig was voor verkoopen van wer-

kelijke katoen tusschen spinners onderling. Hierdoor
werd de toestand wel eenigszins gemakkelijker en de
dagelijksche verkoopen in Liverpool bereikte weer
spoedig een normale hoogte. Men hield zich echter
niet steeds aan de officieele noteeringen, daar men
deze wel voor de termijnmarkt kon vaststellen, doch
de premies voor beschikbare partijen, dus voor werke-
lijke katoen, n.m. het aantal ,,points on”hleef variee-
i’en met de meer of mindere vraag.

Dit was trouwens niet het hoofddoel, waarvoor de
Board of Control was opgericht, daar deze bovendiën
zou moeten zorgen voor uitbreiding van den katoen-
invoer en verder voor inkrimping van het verbruik.
Juist het feit, dat men in Engeland op lagere prijzen
bleef aandringen, zou de invoer bemoeilijken, daar bij
importeurs natuurlijk alleen neiging tot invoer be-

staat als zulks op een loonende basis kan geschieden.
Men heeft dan ook direct getracht medewerking van
de Amerikaansche Regeering te krijgen om gezamen-

lijk maatregelen tegen onredeljke opdrjving van ka-
toenprjzen te treffen, doch hoewel de Amerikaansche
Regeering zich principieel bereid heeft verklaard
daartoe te zullen medewerken, is zulks verre van een-

voudig en moet men daar natuurlijk ook rekening hou-
den met de belangen van de planters.

Ofschoon prijzen in Amerika wel onmiddellijk na het

550

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

25Juli 1917

eerste ingrijpen van de Engelsche Regeering flink rea-
geerden, hebben deze zich weer spoedig hersteld, zoo-

dat thans het vroegere peil weer is bereikt. Al heeft

deze maatregel dus nog geen lagere prijzen gebracht,
zoo meent men toch wel spoedig op grootere aanvoe-
ren van ruwe katoen in Liverpool te mogen rekenen,

daar het schijnt, datde Engelsche Regeering toege-

zegd heeft, daarvoor meer scheepsruimte beschikbaar
te zullen stellen.
Verder heeft de Board of Control een onderzoek

ingesteld naar de onverkochte katoen, die nog in

Liverpool voorradig was en ook naar de voorraden aan

de spinnerijen. Deze laatste, ofschoon nog niet defini-

tief gepubliceerd, schijnen nogal meegevallen te zijn,

doch van de Liverpoolvoorraad van Amerikaansche

katoen op 30 Juni j.l. waren reeds 100.000 balen ver-
kocht voôr vaste prijzen, 55.000 balen eveneens ver-
kocht ,,on call”, terwijl nog slechts 62.000 balen on-

verkocht waren. Men zal dan ook wel genoodzaakt zijn

het katoenverbruik in Engeland te beperken en ver-

wacht algemeen, dat de Board of Control daarvoor
spoedig een algemeene regeling zal voorschrijven,

waarschijnlijk in den geest, dat de wekelijksche werk-
tijd, die nu 55Y2 uur bedraagt, verminderd wordt tot

b.v. 40 uur.
Voor de Nederlandsche katoenindustrie is zulks

bovendien nog van bijzonder belang, daar hier steeds
groote hoeveelheden katoenen garens uit Engeland

worden ingevoerd. Sedert ongeveer half Juni worden

nu in Engeland geen verdere export-licences voor

garens voor Holland gegeven en de aanvoer blijft
thans üitsluitend beperkt tot die partijen, waarvoor

vroeger reeds licences waren afgegeven. Het is dus

zeker te hopen, dat spoedig een afdoende regeling in
de Engelsche spinnerijen zal worden getroffen en dat

dan ook weer vergunningen voor dezen uitvoer, die
zelfs bij de toename van de laatste jaren hoogstens
3 á 4 pOt. van de totale Engelsche garenproductie

heeft bedragen, zullen worden verleend. G.

JAPANSCHE EN BRITSCH-INDISCHE

GOUDPOLITIEK.

Japan’s uiterst krachtige economische positie ten
gevolge van den oorlog is bekend. De betalingsbalans,

die te voren den steun van geregelde buitenlandsche’
leeningen niet ontberen kon, is thans door de ont-

zagljke verschuivingen in den in- en uitvoer van
goederen, in sterke mate actief gewôrden. De vorde-
ringen op den vreemde, aldus door Japan verkregen,
zijn door het land benut voor het terugkoopen van
belangrijke posten buitenlandsche schuld en voor het
versterken van den goudvoorraad. Ook zijn, zooals den
lezer bekend is, door Japan verschillende credieten

aan de gealliëerden verleend, niet lang geleden nog
tot een bedrag van 50 millioen Yen aan Frankrijk i
den vorm van driejarige 6 pOts. schatkistbiljetten.
In de laatste maanden heeft Japan evenwel, naar
het schijnt, zijn politiek gewijzigd en is het zich in het

bijzonder gaan toeleggen op het versterken zijner goud-
roo
i
‘iaad. Wat van deze verandering van politiek
oorzaak is – een wensch inderdaad naar meer goud,
dan wel het gevoel, dat onder de omstandig
–

heden, waarin thans Japan’s voornaamste schulde-
naar, Rusland verkeert, aan goud als betaling de voor-
keur te geven is – het laat zich begrijpen, dat een en
ander de aandacht getrokken heeft, vooral in de Ver-
eenigde Staten, die ten slotte het overgroote deel van
het goud, in de 11 maanden Juli ’16 tot Juni ’17 niet
minder dan $ 63.000.000, geleverd hebben. Van ver-
schillende zijden is dan ook de vraag gesteld, of aan
deze. goudverzendingen geen grenzen behoorden te
worden gesteld, waarbij het feit, dat Japan het land

van bestemming was, vermoedelijk aan de stemmen
kracht zal hebben bijgezet. De Amerikaansche regee-
ring heeft intusschen gemeend aan dezen wensch geen
gehoor te moeten geven en heeft mitsdien aan de
goudbewegingen geen moeilijkheden in den weg ge-.

legd. Wel echter heeft
zij
naar Engelsch voorbeeld de

noodige maatregelen getroffen ter verzekering, dat

de regeering steeds over de goudbewegingen volledig

overzicht heeft.

Eigenaardig is bij dit alles, dat werkelijke
verschepingen nauwelijks hebben plaats gevonden.
Een deel van het goud toch is door de Bank of

England, hetzij te Londen, hetzij met gebruikmaking
van hare gedurende den oorlog gegroeide en voor kort

– zie blz. 361 van dezen jaargang – in een officieele

regeling neergelegde verhouding tot de Fed. Reserve
Bank te New York, aldaar voor hare rekening ter be-

schikking van de Japansche rechthebbenden gesteld

en door dezen in beide steden gelaten. Hetzelfde geldt

ook van een deel van het direct in de Vereenigde

Staten aangekocht goud. Gevolg van een en ander is

dat van de Japansche specievoorraad, die begin Mei

Yen 774.000.000 bedroeg, waarvan in handen van de
Japansche Bank Yen 465.000.000 en van de regeering

Yen 309.000.000, slechts 233.000.000 in Japan aanwe-

zig was,
terwijl
de rest – Yen 541.000.000 – in het

buitenland, hoofdzakelijk New York en Londen, ge-

deponeerd was.

Kenmerkt de financieele politiek van Japan zich
dus momenteel door een sterk streven tot goudaan-

trekking, een ander karakter draagt eene voor enkele
dagen gepubliceerde ordonnantie der Britsch-Indische
regeering, waarbij de invoer van goud in Voor-Indië

verboden wordt.’ Naar het schijnt moet men dezen
maatregel niet als een volgen van het Zweedsche

voorbeeld aanzien. Integendeel verklaart het koloniaal

gouvernement zich bereid goudgeld en goud in baren

tegen de volle goudwaarde op eigen naam te blijven
ontvangen. Als doel der maatregel wordt opgegeven
het tegengaan van het toenemend verbruik van goud

voor luxe doeleinden door de bevolking, die zich in
dezen tijd van voorspoed blijkbaar niet tot het terzijde
leggen van zilver beperkt, terwijl voorts de.groote be-

hoeften aan goud van het Britsche rijk in zijn geheel

genomen aan de maatregel wel niet vreemd zullen zijn.
Tegelijkertijd is de papiercirculatie die nog in Maart
1916 ongeveer op het niveau van v66r den oorlog
stond, sedertdien van 6.773 lakhs gestegen tot 9.329

lakhs op 30 Juni I.I.

DE RIJKSMIDDELEN.

In dit nummer treft men aan de cijfers betreffende
de opbrengst der Rijksmiddelen over Juni en de
eerste zes maanden van dit jaar, vergeleken met de
overeenkomstige cijfers van het vorige jaar. Er is ook
ditmaal vooruitgang te constateeren, welke echter

weder geheel voor rekening komt van de buitengewone

omstandigheden. Treffen
wij
n.l. de gebruikelijke ver-

geljling tusschen de opbrengst gedurende het eerste
halfjaar van 1917 en die in hetzelfde tijdvak.van 1914,
toen de oorlogstoestand zijn invloed nog niet kon doen
gevoelen, en brengen wij daarbij de bekende nood-
zakelijke correcties aan (door de vervanging van de
bedrijfsbelasting door de inkomstenbelasting en de
heffing van het statistiekrecht uit te. schakelen, als-
mede de opbrengst van den suikeraccijus in de eerste

helft van 1917 geheel aan de gewone middelen ten
goede te doen komen), dan vinden wij het volgende:

1917 tijdvak Januari tot en met Juni
f
84.902.000

1914

,,

,,

,,

,,

,,

,,

,, 76.650.000

Vermeerdering
.
……
f
8.252.000

Deze vermeerdering bedraagt plm. 10,76 pOt. of,

per jaar berekend, 3,58 pOt., welke percentages klim-
men tot 11,40 en 3,80, indien de opbrengst der wissel-
vaflige successierechten in beide tij dvakken buiten be-
schouwing blijft. De vermeerdering bedraagt dan

f
7.586.000. De suiker- en geslachtaccijns brachten

tezamen
f
5.699.000 meer op, de zegel- en registratie-

rechten
f
5.009.000 meer. Daartegenover staat de da-

ling van de invoerrechten en de loodsgelden; deze hef-

25 Juli 1917

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
.

551

fingen bleven in de eerste zes maanden van
1917
niet
Bruine Suiker.
minder dan ruim
f
4.500.000,
bij de opbrengst over
Cuba
564.957 tons
hetzelfde tijdperk van
1914
ten achter. Hoeveel en-
Java ……… ….
329.800
tieker de omstandigheden tengevolge van den ver-
Peru…………..
44.260
scherpten duikbootenoorlog voor onzen overzeeschen
Br. West-Indië
10.500

handel en voor onze scheepvaart geworden zijn, blijkt
Brazilië

……….
9.000

wel hieruit, dat de rechten op den invoer in Juni
1916
Demerara

……..
5.500

nog
f
1.420.000
opbrachten tegen.!
846.000
over Juni
Mozambique
30

1917.
Dus over laatstgenoemde maand kleine zes ton
964.047 tons

minder.
Witte Suiker.

De oorlogswinstbelasting en de verdedigingsbelas-
V. S. v. N. A…….
349.246 tons

tingen brachten tot dusver in totaal op een bedrag van
Java…………..
215.100

f
65.725.505,
waarvan ruim
32
millioen gulden uit de
Mauritius

……..
158.478

oorlogswinstbelasting. Voegt men bij eerstgenoemde
Cai
–
ada

……….
24.920
747.744
som hetgeen de opeenten
–
behalve die op den sui-
keraccijns, wijl hunne heffing met evenredige verla-
Totaal

…………….
1.711.791 tons

ging van de hoofdsom gepaard ging en dus geen ver-
Bovenstaande inkoopen waren echter niet uitslui-
hooging van den accijns meebrachten
–
ten behoeve
tend voor de consumptie in Engeland
bestemd, daar
van het Leeningsfonds
1914
in ‘s Rijks kas deden
bijv. bijna de geheele Mauritiusoogst voor Frankrijk vloeien, dan blijkt, dat uit de belastingen tengevolge
aangekocht werd.
van

de

buitengewone

omstandigheden

geheven,
Voor de Javasuiker werden
de volgende
prijzen be-
f115.203.668
werd ontvangen.
taald:

Bruine Suiker.

AANTEEKENINGEN.
Maart 13-20

……..
600 tons f11,25 sLore
,,

13-20

……..
500

,,
,, 11,25 fob
Vrachten van

Java naar

Nederland.
–
,,

18

……..
6.000

,,
,,11,13

Juni’14

Juni’15

Nov.’16 Febr.1917
18

……..
Api1

12

……..
2.500
7.400,,
,,10,25
,,]0,50
Tabak

…. p. 8d0Ko. fso,-

80,-

200,-

24712
,,

12

……..
9.000

,,
,,10,75 Copra

……1200

,,

37112

90,-

165,-

225,-
12

……..
3.000

,,
,,10,25
Cacao……..1500

,,

70,-

140,-

22212

242,-
,,

12

……..
2.400
11
10,37h1
2
,,

Peper……..1500

,,

60,-

128,-

176,-

284112
13

…….
7.500
,,10,25

,,

Koffie…….1800

,,

55,-

110,-

250,-

2921/2
,,

13

……..
,,

14

……..

13.500

,,

6.000

,,
,,10,75 ,,10,35
Mais ……,,1800

,,

30,-

75,-

158’12

158ij2
,,

14

………
16.500
,,10,50
Tapiocameel ,,2000

,,

30,-

85,-

165,-

200,-
14

……..
14.500

,,
,,
10,75
Kapok .. .. „
Ml

17,-

39,-

66,-

73,-
15

……..
11.000

,,
,, 10,75
Kinabast ..,,

20,-

40,-

73,-

102
1
12
,,

15

………
7.000

,,
,,11,-
Thee ……..

21,-

42,-

67’12

102,-
,,

17

……..
12.000
,,10,75
fluiden (in
,,

17

……..
9.000
,, 11,-

pakken).
.

19
1
1

44,-

70
1
12

90,-
17

……..
1.200
,, 11,12

Rubber ……,,

27,-

54,-

70’12

100,
19

……..
Mei

13

……..
41.200
5.500

,,
,,11,72
,,11,50
Vezels
. . . .

,,

15,-

35,-

64,-

79,-
13

……..
6.700
,,11,75

Deze vrachten werden genoteerd door de Mij. Neder-
13

……..
2.400
12,

land en Rott. Lloyd. De vrachten, die door wilde boo-
,,

13

……..
19.000

,,
,, 12,25

ten gevraagd worden, zijn aanzienlijk hooger. Scheeps-
”

13

……..
1.000
,,
,,12,50

ruimte is thans zeer moiljk te bekomen, daar de
13
Ji
‘
1i

11

……..
1.800
20.000
,, 12,75
booten, die de geregelde lijnen in de eerstvolgende
14
1.000
,, 12,50
maanden voor het vervoer Java-Nederland bestemd
14

……..
3.000,,
,, l2,62’/a,,
hadden, door de Regeering voor andere doeleinden zijn
,,

14

……..
6.000
11
12,87
I7,,
opgevorderd.
,

25

……..
15.000
,, 13,-
Oct.

26

……..
22.000
,, 12,25

Verkeerswezen in Zwitserland.
–
DQ
26

……..
10.000

,,
,,13,25

Algemeene Nederlandsche Vereeniging voor Vreemde-
26

……..
10.000

,,
_________
,,13,75

lingenverkeer in Den Haag, vestigt onze aandacht op
het volgende bericht, voorkomende in het Maandblad
329000 tons

,,Deutschland”, no.
14:
Witte Suiker.

,,De Zwitsersche Nationale Raad heeft thans besloten
Maart 1320

……..
7.500 tous
f12,25 store

tot oprichting van een Departement van verkeers-
“
18

……..
6.000

,,
12,25 fob

wezen, waardoor de aansporingen gedurende
6
jaren
18
21
500

,,
,,
12,25 store

door den Bond van Zwitsersche Vereenigingen voor
,, ,,

23
900

,,
500

,,
12,25

–
12,3711
2
fob
Vreemdelingenverkeer gegeven, met succes zijn be-
24

……..
8.500

,,
,, 12,25 store
kroond geworden. Bij deze oprichting zijn de groote
,,

30
1.500

,,
,, 12,25

,,
Zwitsersche Verkeersvereenigingen

de Vereeniging
Apri1

13

……..
2.500

,,
,, 11,75
van Zwitsersche Hoteliers, de Staatsspoorwegen en
15

……..
1.800
,,12,-

het Ministerie van Binnenlandsche Zaken betrokken.
,,

17

……..
60.800

,,
,, 12,25

,,De voorloopig jaarlijks benoodigde gelden ten be-
‘

17

……..
30.000
,,
12,50
,,

drage van

frs.
350.000
worden door deze Vereeni-
“19

……..
4.500

,,
,,12,50

gingen en door den Staat verstrekt.
19

……..
25

……..
7.000

,,
3.000
,,
,, 13,-
12,25
,,Het Rijk zal als bijdrage voor het jaar
1918
een be-
25

……..
4.000

,, ,, ,,
12,50
drag van frs.
120.000
ter beschikking stellen.”
25

…….
.
1.200
,,12,62
25

……..
6.000

,,
,,12,75
Suikerinkoopen

door

Engeland

ge-
M’
ei

13

……..
48.000
,,13,25
d u r e n d e

1916.

–

De

Suiker-Commissie der
,,

16

……..
3.800 ,, 13,04

Britsche Regeering heeft onlangs eene volledige op-
16

……..
8.000

sh. 19/4’/l

gave gepubliceerd van de door haar gedurende
1916
J1i

11

……..
3.900

,,
f13,07

gedane inkoopen. Wij hebben hieruit de volgende
,

31

……..
,,
12,52

,,
5.200

recapitulatie samengesteld:
215.100 tons

552

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

25Juli1917

Lanclbouw-arbeidslcra.chien in S-un-

na n e.
In het jaarVerslag’ over 1916 der Suri-

naamsche Bank lezen wij: ,,De stijgende lijn van pro-

ductie-vermeerdering zal slechts tot bloei kunnen lei-

den, indien de Regeering in deze landbouwkolonie op

het gebied van den landbouw de noodige hulp en lei-

ding geeft. Sedert meer dan vijftig jaren is de kolonie

voor de benoodigde arbeidskrachten op immigratie
aangewezen. En deze immigratie is steeds van Regêe-

ringswege ter hand genomen en verzorgd. Tot nu kon-•

den omtrent de uitvoering van deze taak weinig ge

gronde aanmerkingen worden gemaakt. Die toestand

dreigt echter anders te worden, nu de immigratie

van uit Britsch-Indië door een aldaar genomen Re-
geeringsbesluit binnen niet al te langen tijd onmoge-

]ijk zal gemaakt worden,
terwijl
geen zekerheid be-

staat dat Ned.-Indië voldoende werkkrachten zal kun-
nen leveren. Het bestaan der tegenwoordige Cultuur –

ondernemingen zal dan in gevaar worden gebracht

en van oprichting van nieuwe ondernemingen zal dan

v el geen sprake zijn. Slechts wanneer de Regeerixig

de zekerheid kan verschaffen, dat de immigratie van

werkkrachten ongestoord voort zal gaan en zelfs uit-

gebreid kan worden, zal voor Suriname iets goeds

kunnen geboren worden. Geen Oultuurbank en geen

Studie-Syndicaat kunnen iets blijvends tot stand

brengen, indien’ de Regeering hieromtrent niet de

noodige zekerheid verschaft.”

Nedenlandsch-ZuidAfnikaansche

handelsbetrelcicingen. –
Aan het Negende

Jaarverslag der Nederlandsche Kamer van Koop-
handel te Johannesburg ontleenen wij het volgende:

,,Wanneer men een zeker artikel uit Nederland

wenscht te betrekken, maar Nederland kan, door welke

oorzaken ook, niet leveren, dan wil de importeur hier
zich in den regel wel die oorzaken laten verklaren, maar inmiddels zoekt hij een ander kanaal om zich
van de verlangde koopwaar te voorzien. Hetzelfde

geldt voor agentuur-firma’s, voor zoover zij met Ne-

derland in verbinding waren of trachtten met den

Nederlandschen handel en industrie nieuwe connèc
ties aan te knoopen. Die firma’s zagen zich langza-

merhand genoodzaakt zich aan den nieuwen toestand
aan te passen en, kat menig handelsartikel betreft,

zich tot landen als Amerika, Japan, Zweden, enz. te
wenden, teneinde hunne zaken aan den gang te hou-

den of, waar wenschelijk,it te breiden.
,,Het in verbinding treden met genoemde landen werd
in niet geringe mate vergemakkelijkt door de pogin-
gen van tal van Amerikaansche, Japansche en Zweed-
sche huizen om aan de Zuid-Afrikaansche markt het

terrein te veroveren, aan mededing’ers in andere lan-
den tengevolge van den oorlogstoestand ontvallen.

Zuid-Afrika en eerstgenoemde landen reikten elkaar als het ware de hand. Zuid-Afrika om zijn handel op kracht te houden en Amerika, Japan. en Zweden om
gebruik te maken van de gelegenheid tot uitbreiding.

Voegen
wij
bij dat alles, dat de groote leverancier van
Zuid-Afrika – Engeland – blijkbaar zijn uiterste

krachten heeft ingespannen om, in spijt van den
oorlog, zijn handelsrelaties met Zuid-Afrika zooveel
mogelijk op peil te houden, dan treedt te duidelijker
in het licht, dat achteruitgang van de Nederlandsch
Zuid-Afrikaansche handelsbetrekkingen onvermijde-

lijk was.”
,,In ons vorig jaarverslag hebben
wij
er op gewezen,
dat de tijdelijk ingestelde rechtstreeksche dienst tus-
schen Nederland, Zuid-Afrika en Nederlandsch Oost-

Indië, viceversa, beperkt zou blijven tot het vervoer
van passagiers en geen of slechts een gering belang
zou hebben voor het goederenvervoer. De feiten heb-
ben ons daarin volkomen gerechtvaardigd, ook wat
liet tijdelijke van den dienst betreft. Deze laatste is
onder de oorlogsomstandigheden in het laatst van
November gestaakt en de mailbooten der Nederland-

sche maatschappijen hebben de route door het- Suez-

kanaal hervat. –

,,Een andere Nederlandsche rechtstreeksche verbin-

ding met Zuid-Afrika is voor Nederlandsch Oost-Indië verloren gegaan, doordat de Java-New-York

Lijn onder dezelfde omstandigheden besloten heeft de

van Java naar New-York en in omgekeerde richting varende schepen in plaats van via Durban en Kaap-

-stad, door het Panamakanaal te zenden.

,,Nederland en Nederlandsch Oost-Indië zijn dus

weder geheel verstoken van rechtstreeksch en onaf-
hankelijk verkeer met Zuid-Afrika, hetgeen uit een
oogpunt van handelsbelang te meer te betreuren is,

daar Noord- en Zuid-Amerika, Japan en Zweden, om

van andere buitenlandsche verbindingen niet te

spreken, nög steeds een min of meer geregelden dienst

met Zuid-Afrika onderhouden.”
Naar het Persbureau Vaz Dias verneemt, overweegt

de Koninklijke Nederlandsche Stoomboot Maatschappij
om, met het oog op het toenemend belang voor ons

land van den aanvoer van producten van de Westkust

van Afrika, een geregelde stoomvaartverbinding tus-
schen Nederland en deze kust te openen.
In verband met de bovenstaande beschouwing der
Kamer van Koophandel te Johannesburg, heeft dit
bericht, dat ons dezer dagen onder de oogen kwam,

zijne beteekenis.

Landverhizersverkeer.
– De volgende

statistiek van de landverhuizers uit Nederlandsche
havens vertrokken in de jaren 1901-1916, ontleent
Handelsberichten aan de verslagen, door de Oom-

missiën van Toezicht, over den doortocht en het ver-

voer van landverhuizers te Amsterdam en te Rotter

dam, uitgebracht.

Neder-

Noord- Zuid- Ca- Zuid-
landers Totaal Amerika Amerika nada Afrika

1901 . 1.874

34.343
33.018

1.325

–

–
1902

2.301

45.886
45.652

231

–

3
1903

2.963

53.590
52.958

614

–

18

1904 2.440

49.854
49.237

170

–

32

1905

2.297

56.880

55.911

526

– –

15

1906

2.548

50.954
49.394

577

–

10

1907

4393

62.402

59.387

402

612

43

1908

3.030

20.630

16.714

2.126

86

48

1909

2939

50.318

43.700

5.615

100

13

1910

3.220

64.188

61.146

2.155

179

12

1911

2.638

43.838

40.515

3.226

80

7

1912

2.155

72.509

67.545

4.362

113

–

1913

2.330

87.813

82.622

4.861

135

4

1914

2.174 –
35.815

33.521

1.490

150

–
1915

1.074

6.603

6.181

270

9

–
1916

911

7.458

7.201

185

10

5

Wat Zuid-Afrika betreft zoo staan voor het einde der
vorige •eeuw aanmerkelijk hoogere cijfers te boek. In,

de opeenvolgende jaren aanvangende met 1895 ver-
trokken met bestemming naar deze gewesten resp.

100, 125, 124, 73, 87 personen. Met den boerenoorlog
(1899) trad nagenoeg stilstand voor dit verkeer in.

Voor het jaar 1900 vinden wij slechts 7 emigranten
genoteerd. Gelijk de bovenstaande getallen uitwijzen is het cijfer- niet weer tot zijn vroegere hoogte opge-

komen. Australië is nauwelijks van beteekenis als

bestemmingsiand, de’ statistiek geeft als. aantal per-sonen voor 1911: tien, daarna- nog in de jaren 1915
en ’16 telkenmale 5.

BOEKAANKONDIGING.

K. I. B. A. de Coster. Een Nederksndsch
Handélsre gister,
68 blz. ‘s Graven-
hage, Martinus Nijhoff, 1917.
De stemmen tot invoering van een handelsregister,
ook hier te lande, hebben gedurende den oorlog aan
kracht gewonnen. En geen wonder! Naast de argu-
menten, welke in het algemeen voor waarheid en
openbaarheid op dit gebied kunnen worden te berde
gbracht, komt thans nog dit zich voegen, dat het
vooral in de eerste jarerf na den oorlog voor den bona-
fide Nederlandschen koopman niet van beteekenis
ontbloot zou kunnen zijn, indien zijn Nederlander-

25 Juli 1917

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

553

schap
uit
een met voldoende waarborgen omkleed
openbaar register kan worden afgelezen. Het vlot
geschreven boekje van den heer De Cöster, voorzien
van een inleiding van Mr. Treub, mag gelden als een
goede resumtie van wat ten voordeele van het han-delsregister, waaraan zich het vraagstuk der firma-

waarheid en enkele andere vastknoopen, kan worden
ingebracht. De schrijver brengt een overzicht van de

vergeefsche aanloopen tot een wettelijke regeling –
onderdeel van de gansche lijdensgeschiedenis onzer

wetgeving op handeisgebied – en geeft ten slotte voor de uitvoering enkele denkbeelden in overweging. En-
kele dezer, zoo de neerlegging van het officieele regis-

ter ten postkantore in plaats van bij de kantongerech-

ten, moge ons niet zonder bedenking voorkomen, noch

voor den schrijver, noch voor ons is thans de uit-
werking hoofdzaak. Te hopen is, dat het boekje tot een

spoedige verwezenlijking van het denkbeeld moge bij-
dragen.

Aard en Methode der Statistiek,
door
J. 0. Schröder, Hoofdcommies bij de
Rijksverzekeringsbank. Amsterdam.

Scheltema & Holkema’s Boekhandel.
1917. 69 bi.

Het geschrift, dat blijkens het voorwoord ontstaan
is uit een voordracht gehouden voor de leden der
Veieeniging van ambtenaren bij de Rijksverzekerings-

bank, bevat een korte eeuigszins populaire omschrij-
ving van de beteekenis der statistiek, de practijk, de
eischen aan het statistiek materiaal te stellen en de
wijzen van samentrekking en graphische voorstelling
der uitkomsten. In de eerste paragraaf bespreëkt de schrijver enkele beginseivragen: is de statistiek een
wetenschap? en de te volgen methoden, waarbij de

meening der voornaamste wetenschappelijke schrijvers
getoetst wordt. Als algemeene inleiding in de voor-
naamste statistische vraagstukken kan het geschrift
zijn nut hebben.

REGEERINGSMAATREGELEN OP
HANDELSGEBIED.

Crisisbedrijven. Bij de onderscheidene
regelingen ten aanzien van het bedrijfsleven werd tot dusverre in het algemeen uitgegaan van het beginsel,
dat zooveel mogelijk de verhoudingen, die op 1 Augus-
tus 1914 bestonden, bewaard zouden blijven. Een der-
gelijk vastieggen van verhoudingen levert echter het

bezwaar op, dat daarmede tijdelijk een eind zou wor-
den gemaakt aan den ontwikkelingsgang der nijver-heid. De Minister van Landbouw, euz. acht het daar-
om wenschelijk, dat van het eenmaal ingenomen stand-
punt ten aanzien van bepaalde vormen van bedrijven
in het vervolg wordt afgeweken. In twee richtingen
is hierbij meer vrijgevigheid noodig. In de eerste
plaats tegenover die industrieën, die thans reeds trach-
ten zich zooveel mogelijk aan te passen aan de nieuwe
toestanden, die op hun gebied na beëindiging van den
oorlog verwacht mogen worden.

De tweede richting geldt die bedrijven, welker be-
staansvoorwaarden door den druk der omstandighe-
den ernstig zijn verzwaard en die in andere middelen
tijdelijk of meer blijvend een uitkomst hebben gezocht.
Ook in andere gevallen zal het standpunt van vrij-lating herhaaldelijk medebrengen, dat bij contingen-
teering van het bedrijf eveneens niet meer uitsluitend op den vroegeren staat van zaken kan worden gelet.
Ten einde het gevaar van ongelijkmatige beslis-
singen in deze zooveel mogelijk te voorkomen, acht de
Minister het wenscheljk voor elke soort van bedrijven bepaalde regelen te doen stellen.

In dozen geest is door den Minister een rondschrij-
ven gericht aan de verschillende Rijkscommissies van Toezicht en aan de Nijverheidscommisaje.
Granen en peulvruchten. Eigenaren en
bezitters van ongedorschte granen en peulvruchten

zijn verplicht, telkenmale onmiddellijk na het dor-

schen, opgave te doen van de door hen gedorschte
hoeveeffieden, ,uitgedrukt in kilogrammen, aan den

burgemeester hunner woonplaats. Voorts moeten zij
al de granen en peulvruchten, met uitzondering van
de hoeveelheden, waarover hun uitdrukkelijk de be-

schikking is gelaten, bezorgen of doen bezorgen op

plaats en tijd als door den Regeeringscommissaris
voor de Rijksgraanverzameling bepaald.

Voorts heeft de Minister van Landbouw bekend ge-
maakt, dat hij in bezit genomen heeft of zal nemen op
het tijdstip, waarop het oogsten is aangevangen of zal

aanvangen, de totale opbrengst van bovengenoemde
gewassen van den oogst 1917.

Aa r d a p p e 1 e n. Door den Minister van Land-

bouw is verboden de aflevering en het daarmede ver-

band houdende vervoer van alle aardappelen, met uit-
zondering van vroege aardappelen.

Maatregelen tegen gebrek aan vee-

v o e d e r. Mede door den slechten hooioogst zal er

in den komenden winter ongetwijfeld een groot gebrek
aan veevoeder ontstaan. Daarom dienen alle pogingen
te worden aangewend om dit gebrek tot den kleinst
mogelijken omvang te beperken. Dit zal kunnen ge-

schieden door het zooveel mogelijk verbouwen van ge-
wassen, als koolrapen, knolrapen, herfst- of stoppel-

knollen, wikken, enz. in de stoppels van vruchten, die

vroeg het veld ruimen. Daardoor zullen de akkerbou-
wers in staat zijn een groot deel van de door hen voor veevoeder geteelde vruchten, als mangelwortels, voe-
derbieten en koolrapen enz., naar elders te verkoopen

om zelf producten, die zij in normale jaren niet of in
mindere mate bezigden, als veevoeder te gebruiken.
H a r
ill
g. Nieuwe maximumprijzen zijn vastge-
steld voor haring, zoowel voor groot- als voor klein-
handel, en als maximuminkoopprijs voor de gemeenten

ingevolge art. 3 der Distributiewet 1916. De prijzen
gelden voor
alle
haring, zQnder uitzondering.

B a k- en b r a a dv e t. Met ingang van 16 dezer

is de maximuminkoopprijs voor de gemeenten inge-
volge art. 3 der Distributiewet 1916 van normaal bak-en braadvet bepaald op
f
120 per 100 K.G. (tot dus-
verre was die prijs
f
115 per 100 K.G.)

Aardappelen. Met ingang van 24 dezer is dé

maximumkieinhandelsprjs voor vroege aardappelen
bepaald op 9 ct. per K.G. voor groote en op 6 ct. per
K.G. voor poters of drielingen.

Z e e p. Met ingang van 17 dezer is de maximum-

inkoopprjs voor de gemeénten ingevolge art. 3 der

Distributjewet 1916 voor het artikel zeep, verhoogd
van
f
36,10 per 100 K.G. tot
f
36,25 per 100 K.G.
Levensmiddelenv.00rzjening voor
rizende en trekkende personen.

De leden van tooneel- en soortgelijke gezelschappen,
welke het land doorreizen en op eene plaats gedurende
korteren of langeren tijd voorstellingen geven, onder-
vinden bij het inkoopen van levensmiddelen, voor
welke de gemeenten worden gerantsoeneei’d, vaak
moeilijkheden. Bij circulaire heeft de Minister nu aan
de burgemeesters medegedeeld, dat het hem, gezien de
betrekkelijk kleine hoeveelheden goederen, waarom het

hier gaat, niet noodig voorkomt terzake bijzondere
maatregelen te nemen. Hij verzoekt echter den bur-
gemeesters bedoelde personen gedurende den tijd van
,hun verblijf in de gemeente, voor wat betreft de voor-

ziening van levensmiddelen, geheel als ingezetenen te
beschouwen.

Verbod van gebruik van tarwe
enz. als voedingsmiddel voor die-

r e n. De Minister van Landbouw, enz. heeft met
ingang van 16 dezer, behoudens zijn bijzondere toe-
stemming of die van den Minister van Oorlog, ver-
boden tarwe, rogge, peulvruchteu en boekweit op
eenigerlei wijze te gebruiken als voedermiddel voor
dieren.

Versch varkensvleesch. Blijkens circu-
larie van het Rijks Centraal Administratiekantoor

554

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

25 Juli 1917

voor de Distributie van levensmiddelen zal in de week

van
30
dezer tot 4 Augustus a.s. weder tot bschik-

baarstelling van versch varkensvieesch worden over-

gegaan.
Rantsoeneering van rijst. Met ingang

van
1
Augustus a.s. wordt, in verband met den aan-

wezigen voorraad rijst en de moeilijkheden, bij den

aanvoer ondervonden, het bestaande rantsoen van
0,7

K.G. per hoofd per vier weken, verminderd tot

0,4
K.G.
Distributie van boter. Door den Minister!
van Landbouw, enz. is vastgesteld eene distributie-

regeling voor boter. Aflevering en vervoer van dit

artikel is verboden, behalve in hoeveelheden van 1

K.G. of minder.

MAANDCIJFERS.

OVERZICHT DER RIJKSMIDDELEN.

(In Guldens).

juni
191v

–
Zes eerste

Zes eerste
maandeii

naanden
van 1917

van 1916

Directe belastingen.
–
3.747551
9.526.571
9.678.949

Personeele belasting
.
2.105.567
3.999.337 4.434.754

Inkomstenbelasting
5.754.629 29.129.925
19.185.573

Grondhelasting

……..

Vermogensbelasting
94.639
1.409.786 1.123.060

Accijnzen.
2.584.481
14.096.196
15.274.787

Wijn ………………
354.500
780.298
.

691.753

1.851.508 14.220.982
12.664.317
172.059
1.110.424
1.092.255

218.663 783.063 771.188
739.423
4.951.482
4.683.08

indirecte belastingen.
1.233.347
5.974.174
3.866.086

Geslacht

…………..

Registratierechten ….
784.572
6.495.543
4.815.467

Hypotheekrechten ..
39.390
640.816
477.172

2.158.360
10.872.355
7.330.263

Suiker

…………….

846.821
5.764.185 8.816.410

Gedistilleerd

……….

Formaatzegel ……..
–
1.377
13.405

Zout ………………
Bier en azijn

……….

Gouden en zilverenwerken
1
53.364 330.584
300.851

Zegelrechten

……….

Essaailoon
47
368
262

Successierechten ……..

Statistiekrecht
254.127
–

–

invoerrechten
…………

–
13.514

Belasting …………..

163.010

..

1.859.055 .1.156.594

167.936
403.015
402.812

Mijnen
………………
Domeinen

…………..

Jacht en visscherij
42.866
44.615 50.369
Staatsloterij

…………

49.194
228.837
425.211

23.416.054 133.582.545 97.248.139
Loodsgelden

…………

Totaal ………..

OPOENTEN VOOR
HET LEENINGFONDS
1914.

1917

Zes eerste

1

maanden
van 1917′

Zes eerste
maanden
van 1916

Directe belastingen.
Grondbelasting
750.701 1.910.125 1.778.690

Personeele belasting
507.154 986.874
957.951

Inkomstenbelasting
1.970.864
9.897.125
6.428.703

Vermogensbelasting
31.200 466.737
299.443

Accijnzen
-‘

516.896 2.819.239 3.054.957

70.900 156.059
138.351

Gedist. (binn.-enbuitl.)
185.150
1.422.098
1.286.432

Suiker

…………….

indirecte belastingen.

Wijn ………………

Zegelrecht van buitl. ef.
1
22.954
451.409 282.482

Registratierechten ..
23.154 593.889
479159

Elypotheekrechten ..
3.939
63.905 47.266

4.082.912
18.767.460
14.733.433
Totaal ..

BELASTINGEN IN VERBAND MET DE BUITE-

GEWONE OMSTANDIGHEDEN.

J
lÂfl$
1917
Zes eerste
maanden v. 1917
13.810.903
32.152.704

Verdecligingsbelasting la ….
77.519
1.324.736
Oorlogsvinstbelasting

……..

Verdçdigingsbelasting Ib ….
2.235.984
11.056.462

Verdedigingsbelasting II
..
. .
3.731.715
16.055.507
19.856.121
60.589.409

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.

N.B.
•*S
beteekent: Cijfers nog niet ontvangen.

GELDKOERSEN.

I. BANKDISCONTO’S.

21
Juli 1917

– 20 Juli 1914

(Disc.Wissels.
4′!2
sedert 1Juli’15
3
1
/2sedert23 Mrt. ’14
Ned
4’12

,,

1

,,

’15
4

.,,

23

,,

14

anK
Vrsch.inR.C.
511

,,

19Aug.’14
5

,,

23

,,

’14

Bank van Engeland
5

,,

6Apr.’17
3

,,

29 Jan.
1
14

Duitsche Rijksbank
5

,,

23 Dec.
1
14 4

,,

5 Febr.’14

Bankvan Frankrijk
5

,,

20Aug.114
311t

,,

29 Jan. ’14

Oostenr. Hong. Bk.
5

,,

10Apr.’15
4

,,

12 Mrt. ’14

Russische Staatsbk.
6

,,

27 Juli ’14
5

,,

1 Apr. ’14

Nat. Bank v.Denem.
5

,,

10

,,

’15
5

,,

6 Febr.’14
Zweedsche Rijksbk.
511i

,,

9Nov.’16
4118

,,

6

,,

’14

ZwitserscheNat.Bk.
4112

,,

2 Jan.’15
31/t

,,

19

,,

’14

Bank van Italië
5

,,

1Juni’16
5

,,

9Mei
’14

N.V.
Feder.Res.Bk.Y
3_4
1
/1

Javasche Bank….
311,

,,

1Aug.’09
3’12

,,

1Aug.’09

II. OPEN MARKT.

Data

–

Amsterdam Londen
Part.
Berlijn
Part.
Parijs Part.
N. York
Coil-
Part.
Prolon-
disconto
gatie
disconto disconto
disc.
money

21 Juli

’17
2118
1)
3 4
11
/88
418
–
1112-2
1)

16-21 J. ’17
2.2118
3.311
4

4
25
i1
4.118
–
12/8.8

914 J. ’17
2-218
3.3014
4f.44
4.
1
18
–
2-4

2-7

J. ’17
2.2
1
14
2’12-3
411
s
–
–
2
1
12-3
1
12

17-21

J. ’16
1118.2
11-2
51’/is-
38/.481
–
2-218

16-21

J. ’15
2
8
110.
1
/8
2
1
11.
1
14
5
0
181.
1
18
–
1
‘/B”/S

20 -24Ju1.’14
3 l/i/j
2
1
14.
1
14
2
1
14_
8
14
2
1/sl/,

2′!4,
1
1/.2
1/

‘) Noteering van 20 Juli 1917.

WISSELKOERSEN.

I. KOERSEN IN NEDERLAND.

Voor Londen, Berlijn en Parijs worden voorloopig odk de
dagelijksche noteeringen te Amsterdam opgenomen. De dage-
lijksche koersen op New – York, alsmede de laagste en
hoogste der week zijn aan particuliere opgaven ontleend.

–
Data
–
Londen

1

Berlijn
Parijs
New York

16 Juli

1917

..
11.54
1
/
34.60 42.20
2.4218

17

,,

1917

..
11.5412 34.50
42.32
1
1s
2.4281
j6

18

1917

..
11.54
1
1,
34.65
42.30
2.42
0
18
,,
19

–
1917

..
11.54
1
12
34.60
42.20
2.42
1
/

20

,,

1917

..
11.54
34.20
42.20
2.42
1
18

21

,,

1917

..,
–
T
–
2.42’1

Laagste der week
11.53
33.65
–

42.10 2.42

Hoogste

,,

,,
11.55
1
12
34.87
1
12
42.3701
8

2.4212

14 Juli

1917

..
11.55
1
11
1
)
34.75

) 42.35
1
)
2.42
1
12

7 Juli

1917

..
11.5481
4
2)
33.82’1

2)
42.15
1
)
2.42
1
18

Muntpariteit

..
12.10
1
1s
59.26
48.-
2.48
8
1

1) Noteering van 13 Juli.
1) Noteering van 6 Juli.

Data
Zwitser-
land
Weenen
Kopen-
hagen
Stock.
hoins
–

Batavis
telegrafisch

21 Juli

1917
52.65
21.55
‘70.70
78.30
99
1
.
–
100
Laagste d.
W.
52.10
21.45 70.40
.

75.20
–

Hoogste
,, ,,
53.-
21.90
70.80
76.40

14 Juli

1917
52.75 21.90
70.50 75.30 991-100

7 Juli

1917
51.25 21.10 70.80
74.60
99f100

Muntpariteit
48.-
50.41
66.67 66.67
100

25 Juli 1917

ECONOMISCHSTATISTISCHE BERICHTEN
555

OVERZICHT.
NEDERLANDSCHE BANK.
De omzetten waren ook deze week weder gering. De
stemming was flauw. Lcnden daalde van 11,55′!, tot 11,53814.
VERKORTE BALANS OP 21 JULI
1917.
Parijs en New York ongeveer in gelijke verhouding. Marken
waren aanvankelijk nog gezocht. Nadat de vredeskansen
Activa.

echter weder geheel te niet gedaan

varen, liep de koers
echter weder sterk terug. Ook de noteering van Holland in Berlijn gaf blijk van een zelfde stemming en steeg na

Binnenl.Wis-{ff..bk.

1
41.26.886,4811
2

sels, Prom.,

B.-bk.

199.542,96
enz. in disc.

Ag.sch.

8»65.128,70
,,
een kleine onderbreking weder 1 Mark per dag. Weenen
was

eerder

prijshoudend,

aangezien

het geringe aanbod
Papier o.h. Buitenl. in

/
f

49.691.55814’/

geregeld voor Bulgaarsche rekening werd opgenomen. De
disconto

/
koers voor Stockholm steeg weder sterk van 75,30 tot 76,30.
Kopenhagen en Christiania ongeveer onveranderd. Spanje
Idem eigen portef.. .7972123

iets

meer

aangeboden.

Argentinië

vast.

Roebels

zonder
Af:Verkochtmaarvoor
de bk. nog niet afgel.

zaken, den eenen dag vast zonder verkoopers, den volgenden
dag flauw zonder koopers.
Beleeningen
7.972.123,—
H.-bk.

41.732.219,83 mcl.
vrschJ
in

,,

2.597.060,37
1
12

op

onderp.

Ag.sch.
,,
32.730.454,52

II. KOERSEN TE NEW YO1UL
–

f

77.059.734,72
2
12

OpEffecten

……/ 73.008.334,72′,
Dato
Cable
Londen
Zscht
Parijs
Zicht
Berlijn
Zicht
Amsterd.
(in
3
£)
per
(in frs
.
cents
(in cents
OpGôederenenSpec.
,,

4.051.400,—.
P. 3)
p.R,n. 4)
per gid.)
Voorschotten a.h. Rijk …………….
77.059.734,72
1
/2
,,

..9.139.167,48
•
21

Juli

1917

4.76.45

5.75
1
12

nom.

41
1
14
MuntenMuntmaterjaal
Laagste d. week..

4.76.45

5.74119

–

41’14
Munt, Goud ……/ 48.446.395,-
Hoogste,,

,,

..

4.76.50

5.76’14

–

4114
Muntmat. Goud…. ,,572.782.277,88
1
1,
14
Juli

1917

4.76.50

5.75
1
12

nom.

41
1
!,,
7
Juli

1917

4.76.45

5.75
–

nom.

41’19
f621.208.672,8811,
Muntpariteit ….

4.86.67

5.1814

95114

402/
1
,
Munt, Zilver, enz.
.

7.322.460,95212
Muntmat. Zilver

628.531.133,84
Effecten

III. KOERSEN VAN DE VOLGENDE PLAATSEN OP
Bel. v.h. Res.fonds..
f

5.178.315,-
id. van ‘Iv.h.kapit.

3.936.939,62′!,
LONDEN.
Geben Meub.der Bank …..
………..
,,

9.116.254,62
1
!,
,,

1.465.000,-

Plaatsen en
Noteerings-
30 Ji,,,i
10 Juli
Tijdperk
11-19 Juli
19Juli

Diverse rekeningen

………………
,,

80.658.081,90
Londen
eenheden
1917 1917
LoagsteHoogste1
1917
f
843.632.053,71
1
1,

Alexandrië..
Piast. p.
£
9711t
97 ‘/io
97
7
1,,
97 !i,
97
‘Ijs
Passiva.

B. Aires ….
d.p.gd.pes.
5021
4

50′!,
49
7
18
50
1
19
50’14
Kapitaal
……………………….f
20.000.000,-
Calcutta
.. ..
shld.p.rup.
1
1
4
9
I,,
114
9
!,,
114
1
1
114
8
119
114
9
1,2
Reservefonds ……………………
,,
5.234.534,18’12
Hongkong ..
id. p.
$
216
8
18
216
7
18
217’18
217
5
18
217’12
Bankbiljetten in omloop …………..

,,
760.027.370,-
Lissabon….
d.p.escudo
31
8
14
32
5
116
31
1
12
32
1
19
31
8
/
Bankassignatiën in omloop …………
,,
2.981.725,28
Madrid

….
Peset. p.
£
20.32 20.44 20.45 21.05
21.—
Rekening-Courant saldo’s:
Montevideo..
d.p.peso
55
54
1
12
54
1
!,,
54’11,
545/,,
Van het Rijk ……
/

–
Montreal….
$
per
£
4.76814
4.77114
4.77
4.78
8
1
477
3
/
Van anderen ……

52.700.798,09′!,
Petrograd ..
R. p.
£
10
216
206
20211
2

224 218
,,
52.700.798,09′!,
R.d.Janeiro’)
d.p.milr.
13″!,, 13″!,,
13′!,
13″/,
13’/
Diverse rekeningen

……………..
.
2.687.826,15
1
12
Rome

……
Lires
p. £
34.45
34.35
34.20
34.44 34.36
Shanghai

. .
sh/dp.tael
3/9814
3110
3110’12
3111
3111
f
843.632.053,7111,
Singapore
. .

..

id. p. $
2141/,,
214′,
/,
214
214
5
18
2 214
1
11,
Valparaiso
1)

Yokohama
..
d.p.pap.p.
sh/d.p.yen
12
11
11,
211
1
19
12
11
!1,
211
1
18
12′!,6
211
7
!,,
12
28
1,2
211″/,,
12’/,
211518
Beschikbaar metaalsaldo…………..
f
464.375.433,10
Op de basis van
‘/,
metaaldekking ……,,
301.233.454,42’1
2

‘)
Noteeringen
op
90
dagen.
Minder bedragaan bankbiljetten inomloop
dan waartoe de Bank gerechtigd
is ..

2,321.877.165,-

GOUD EN ZILVER.
Bij vergelijking met den vorigen weekstaat blijken de volgende
verschillen:

GOUDBEWEGING BIJ DE BANK VAN ENGELAND.
,
Meer
Minder

Sedert 29 Juli
1916
worden de dagelijksche ontvangsten
Disconto’s
Buitenlandsche wissels..
2.063.784,04
154.290,-
en onttrekkingen van goud door de Bank van Engeland
Beleeningen

…………236.507,75′!,
tijdelijk niet bekend gemaakt.
Goud
2.949.088,49
Zilver ………………36.811.23
1
/,
Bankbiljetten
7.268.755,-
ZILVER.

.
Part. Rek.-Crt. saldo’s

..

2.619.910,42’1
2

Noteering te Londen.

te New York.

21

Juli

1917
……..39
1
!,,
1
)

78
1
12
N.B.

Uit de bekendmaking van den Minister van Financiën
14

,,

1917
……..

40’/

792/
s

blijkt, dat uitstonden
op:
7

,,

1917
……..

39
3
14

78
1
14

21
Juli 1917
14
Juli
1917
30

Juni

1917
…….39ij,

.

77
1
18
23

,,

1917
……..

397/t

78′,

22 Juli

1916
……..

30′!,,

63118
Aan schatkistpromessen..
/128.470.000,—
/
129.470.000,—
23
Juli

1915
……..22′!,

471/
waarvan rechtstreeks bij
20 Juli

1914
……..

24″/,,

54219
de Ned. Bank geplaatst
38.000.000,—
,,
40.000.000,—

‘)
Noteering van 20 Juli.
Aan schatkistbiljetten
..
Aan zilverbons

……….
,,133.868.000,_
,
21.800.678,50
,,133.868.000,-
,,
21.927.094,50

556

ECONOMISCH-STATISTISCHE .BERICHTEN

25 JulF 19.17

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden guldens.)

Dato
Goud
Zilver
Bank,
bsI
jetten

Andere
opoischbare
schulden

21

Juli

1917

. .
..
621.209
7.322
760.027 55.682
14

1917

….
624.158
7.286
767.296
52.738
7

.

1917

….
625.672
7.287
771.151
48.507
30

Juni

1917

.. ..
626.729 7.454
764.224
63.675
23

,,

1917

. . .
603.159
7.569
738.635
68.497
16

1917

..
. .
602.616
7.573
741.257 68.016
9

1917

. .
..
594.428
7.420
749.594
50828
2

1917

….
596.314
7.497
757.088
51.967
26 Mei

1917

….
596.273
7.393
750.550
68.471
19

,,

1917

….
596.180
7.129
757.339 59.484
12

,,

1917

….
595.635
7.022
767.982
42903

5

,,

1917

….
590.027
6.961
785.419
54.812
28

April 1917

. .
..
596.527 6.858
773.592
62.604

22

Juli

1016

….
581.173
10.464
649.687
105.408
24

Juli

1915

….
372.144
2.556
501.687
49.947

25

Juli

1914

….
162.114
8.228
310.437

1

6.198

ata
Disconto’s

Belce.
Beschsk-
baar
Dek-
kin gs..
Hiervan

T
0
00
Schatki.et.
ningen Metaal-
percen- promessen
saldo
tage
rechtstreeks

21 Juli 1917
49.692
38.000
77.060
464.375
77 14

,,

1917
51.755
40.000 76.823
406.424
77
7

,,

1917
52.211 40.000 75.683
468.033
77
30 Juni1917
52.644
40.000
79.146
447.376
79
23

,,

1917
52.879
40.000 79.469
448.344
76
16

,,

1917
53.142
40.000
83.238 447.376
75
9

,,

1917
53.245
40.000
85.298 440.806
75
2

,,

1917
57.813
44.000
91.120 441.043
75
26 Mei 1917
69.561
55.000
85.307 438:032
74
19

,,

1917
68.712 54.000
86.567 439.016
74
12

,,

1917
71.345
55.000
88.760
439.551
74
5

,,

1917
88.126
70.000 93.061
434.013
72
28April1917
85.942
69.000 88.693 435.216
72

22 Juli 1916
36.011
17.500
68.189 439.734
78
24Juli 1915
67.924 31.500 103.980
264.081
68

25 Juli 1914
67.947 14.300
61.686
43.521′)
54

1)
Op de.basis van
2
1
metaaldekking.-

JAVASCHE BANK.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden Guldens.)

–
Data
Goud
Zilver
biljctt,
Andere opeschb.
schulden

5

Mei

1917 …….
74.370
23.410
157.217
34.303
72.938
23.309
156.251
35.438 72.904 23.169

.
154.820 37.438
28April 1917 …….

72.946
23.313
154.847 34.191
21

1917 …….
14

,,

1917 …….

42.256
32.792 145.569
27.858
6

Mei

1916 …….
28.940
29.891 112.328
13.657
8

,,

1915 …….

25

Juli

1914 …….
22.057 31.907 110.172
12.634
Data
Dis-
conto’s

Wissels,
buiten
N.Ind.
betaalbaar

Belee-
nin gen

Diverse

rake-
ningen
5)

Bescl,ik-
baar
metaal- saldo

Dek-
kings
percen-
tage

5 Mei 1917
6.621
36.256
48.924
9.310 57.991
51
28Apr.1917
6.694
38.818 47.840 6.302 58.423
50
21

-1917
6.694
38.486 48.361
7.207
58.143
50
14

1917
6.790
38.941
47.688
6.468 58.551
51

6 Mei 1916
6.298
28.322 48.954
19.178
40.961
43
8

,,

1915
5.566
5.835
54.741
5.022
33.929
46

25 Juli1914
7.259 6.395
47.934
2.228 4.842
2
)
44

t) Sluitpost der activa.

‘) Op de basis van
lis
metaaldekking.

SURINAAMSCHE BANK.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden guldens.)

Data
Metaal
Circulatie
Andère
oJeischb.
schulden
Disconto’s
,.,.,
ce-
t.ng
S

19 Mei

1917

..
759
1.182
1.027
900
456
12

1917

..
768
1.219 1.029
920
473
5

,,

1917

-..
755
1.210
1.117
010 497
28April1917

..
751
1.109
1.178
920
453

20 Mei

1916

..
719 933
841
921
801
22 Mei

1915

..
1.069 1.123 1.419 854 866

25 Juli

1914

..
645
1.100
560
735 396

‘) Sluitpost der activa.

BUITENLANDSCHE BANKSTATEN.

Aan het eind van ieder kwartaal wordt een overzicht gegeven
van enkele niet wekelijks opgenomen bankstaten.

1. BANK VAN ENGELAND.

WEEKSTAAT VAN 18 JULI 1917.

ISSUE DEPARTMENT.

Notes issued.. £ 63.995.670

Governm.Debt £ 11.015.100
Other securities,,

7.434.900
Gold coin and
bullion.. .. ,, 50.545.670

£ 68.905.670

£ 68.995.670

B.4NKING DBPARTMENT,

Capital……£ 14.553.000

Government
Rest …….. ,,

3.241.724

securities . . £ 45.487.661
Public deposits,, 47.755.170

Othersecurities,,112.664.895
Other deposits,; 124.711.196

Notes ……..,, 29.478.245
Seven-day and

Gold and silver
other bills..
,,

16.591

coin ……,,

2.646.880

£190.277.681

£190.277.681

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.

Onderstaand overzicht bevat tevens de cijfers der door de
Regeering uitgegeven currency notes van 1 £ eis 10 sh. niet het bedrag der gouddekking en der tot dekking aangewezen
Gover.nrnent securities. De publicatie dezer cijfers geschiedt
sedert 26 Augustus 1914.

(In duizenden p. et.)

Currency Notes.
Data

Metaal C
Bedrag

Goudd. Gov
. Sec.

18 Ji.ili 1917

53.193

3 9.5 17

11

,,

1917

53.432

39.930

164.728 28.500

137.158
4

,,

1917

55.242

40.203

163.982 28.500

136.209
27 Juni 1917 57.535

39.400 161.674 28.500 132.484

19 Juli 1918 56.951

35.960

124.985 28.500

92.515
21 Juli 1915 59.526

33.774

46.386 28.500

9.586

22 Juli 1914 40.164
1
29.317
Data
Go,’.
Sec.
–

Other
Sec.
Public
Depos.
Other
.
Depos.
Re-
scrve

Dek-
kings-
1
5crcen-
tage i)

18 Juli ’17
45.488
112.665
47.755
124.711
32.125
18,62
11

,,

’17
45.466
108.600
42.088
126.103
31.952
19,-
4

,,

17
45.500
111.081 41.673 130.579
33.490
19,45
27 Juni’17
45.270
100.226
39.163
125;127

19 Juli ’16
42.188
80.788 58.068 86.433
39.44.1′
2.721
5

ii Juli ’15
53.158
164.567
109.226
134.620

36.585
.
..2,30

44.102
18
1
/io

2 Juli ’14
11.005
33.633
13.735
42.185.
29.297
52
1
/8

t)
Verhouding tusschen Reserve en Deposits. ..

25 Juli 1917

ECONQMISCHSTATJSTISCHE BERICHTEN

557

II. DUITSCHE RIJKSBANK.

STAAT VAN
14
JULI 1917.

De biljetten zijn sedert den oorlog niet inwisselbaar.

Metallbestaud ……………………Mk. 2.524.370.000
davon Goidbestand ………………
,,
2.457.717.000
Reichs- und Darlehenakassenschejne ……

445.263.000
Noten anderer Banken …………….

6.356.000
Weehsel …………………………

10.433.624.000
Lombardforderungen ………………

9.331.000
Effekten ………………………….

117.568.000
Sonstige Aktiva ………………….

1.257.032.000
Grundkapital…… …………………

180.000.000
Reservefonds ……………………..

90.137.000
Notenuinlauf ………………………

8.640.662.000
Sonstige tglich lilllige Verbindlichkeiteu

,,
5.334.987.000
Sonstige Paasiva ………………….

547.758.000

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.

Onderstaand overzicht bevat tevens het cijfer tler uitgegeven
Darlehenskassenschejne. De Scheine, welke niet in kas zijn
bij de Reichsbank, circuleeren grootendeels onder het publiek.
De Darlehenskassen zijn ingesteld op 11 Augustus 1914.

(In duizenden Mark)

Data
Metaal
Daarvan
Goud
1

Kassen.
scheine
Circu-
lat ie

Dek-
kings.
ercen-
toga
1)

14
Juli

1917
2.524.370
2.457.717
445.263
8.640.662
34
7

,,

1917
2.527.134 2.457.459
443.858
8.717.098
34
30 Juni

1917
2.521.094
2.457.295
450.267
8.698.740
34
23

,,

1017
2.515.525 2.456.879
530.852
8.219.736
37

15 Juli

1916
2.496.810
2.466.361
419.467
6.939.633
40
15 Juli

1915
2.440.036
2.392.439
283.162
5.412.246
50

13 Juli

1914
1.691.669
1.356.857
65.479 1.890.895
93

‘)
Dekking der circulatie door’n:ietaal en Kassenschejne.

Data
Wissels
Rek. Cr1.
DarlehenskassetscJ,j,1

Totaal
It, kas bij
uitge-
de Reichs-
______________

geven
bank

14
Juli

1917
10.433.624
5.334.987
5.074.600 445.260
7

,,

1917
10.497.331
5.337.083
5.092.000
427.500
30
Juni 1917
10.982.473
5.892.650
5.076.500 434.800
23

,,

1917
9.586.284 5.148.270
4.885.800 512.900

15 Juii

1916
6.416.725
2.385.391
1.792.400
382.900
15 Juii

1918
4.654.413
1.736.399 1.035.000
250.000

13 Juli

1914
750.892
943.964

.1
III. BANK VAN FRANKRIJK.

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
Van 6 Aug. 1914 tot 28 Jan. 1915 werden geen staten
gepubliceerd. De met * geteekende posten komen eerst sedert
28 Jan. 1915 in den weekstaat voor. De biljetten zijn sedert den oorlog niet inwisselbaar.

Un ditiqandan
frnnno

Data
Goud
Waarvan
in het
Buitenland
Zilver
•
Tégoed
in het
Buitenland

1

Buit.gew.
voorsch.
old. Staat

19Juli’17
5.296.118
2.035.809
261.485 826.140
10.700.000
12

,,

’17
5.293.408
2.034.775
262.260
745.792
10.700.000
5

,,

17
5.290.789
2.034.775
282.739 660.900 10.700.000
18Juni’17
5.288.022
2.034.775 259.883
724.665 10.600.000

10 Juli ’16
4.780.278
–
341.593
602.008
8.300.000
12Juli’15
4.051.308
–
367.147
911.572 6.300.000

13 Juli’14
4.104.390
–
639.620
–
–

–
Wissels
Uifge.
stehit
Wisses
Belee.
ning
1

Bankbil-
jatten
Rek. Crt.
Part i-
culieren.

Rek.
Crt.
Staat

583.484
1.185.359
1.131.356
20.204.704
2.586.811
127.167
524.038 1.188.790
1.145.686
20.196.484
2.461.515
70.043
.
687.298
1.192.257
1.124.884
20.112.054
2.528.020
42.711 555.914 1.193.452 1.119.365
19.823.108
2.733.466 33.508
0
424.267
1.447.078
1.195.860
16.093.723 2.219.705 62.034
262.482 2.162.872
607.354
12.512.783 2.375.473
192.973

1.541.080
–
769.400
5.911.910
942.5 70
400.560

IV. RUSSISCHE STAATSBANK.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
De post ,,Schatkistbiljetten” komt eerst sedert 14 November
1914 n. st. in den weekstaat voor. De biljetten zijn niet in- –
wisselbaar.
(In milliopnon
1n1..1

Data ei. it.
Goud
Tegoedl
uh bui.
tenland
Zil.

ver Schat. kistbil.
jatten

Dis.
conto’s
en beee-
nungen

Circu.
latie Rek.
Cou.
rant
_

14
Juli ’17
1.481
2.119
128
10.392 1.534 13.055
2.419
7

,,

’17
1.481
2.119
127
10.388 1.484
12.721
2.345
29 Juni ’17
1.481
2.120
129
10.193 1.440
12.592 2.161
22

,,

’17 1.479
2.119
128
9.915
1.382
12.404 2.301

14 Juli
1
16
1.543
1.543
76
3.824
–
6.828
–
14

,,

15
1.579
100 54
1.589
–
3.756
–

21

,,

’14
1.601
144
74
….
757
1.634 1.099

V. BELGIË.
–

Van de Nationale Bank van Belë, die haar goudvorraad
naar Londen heeft overgebracht, zijn sedert 6. Augustus 1914 geen weekstaten openbaar gemaakt. De Société Gnrale de Belgique is einde 1914 met de functie
van circulatiebauk belast. Het Notendepartement dezer bank publiceert wekelijks verkorte balansen. De biljetten zijn niet
inwisselbaar.

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
(Jn u1,,ivpndon frnnna
‘t

Metaal
Ijeleen.
1
Beleen.
Binn.
Rek.
Data
1

ina.
1
buitenl.
von
buitc,,l.
1

van
prom
.
d.
wissels
en
Circu-
1

lalie.
Cet.
saldi
vorder.
provinc.
beleen.
.

sa1d

21 Juli

1917
419.049 89.810
480.000
80.855
980.060
99.561
12

1917
498.910
89.763 480.000 83.342
954.306
95.722
5

,,

1917
395.733 89.346
480.000 80.998
936.188
99.754
28 Juni

1917
383.502
89.010
480.000 83.124 930.408
95.336

20 Juli

1916
287.781
68.721
480.000
51.801 731.727 150.398
22 Juli

1915
85.7221
17.439
320.000 55.042
340.882
139.727

IVI.
VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.

FEDERAL RESERVE BANKS.

In werking getreden op 16 November 1914.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
(In duizenden
rlflhlfl,

Data
Goud
Zilver
Wissels
Deposito’s
ircu
lat

–
te
Dekkings-
Percen.
toga
t)

15 Juni’17
590.948
24.518
367.349
1.129.864 43:024
55,9
8

,;

’17
683.617
37.693 233.291 1.003.896 32.476
59,2
1

,,

17
489.834 36.624
166.954
817.573
27.776
81,3
25 Mei ’17
520.760 36.892 154.964
889.440
26.201
63,3

16 Juiri’16
367986
13.622
85.375
533.034
9.729
71
18 Juni’15
246.521 48.916
35.589
299.361
12.100
81

i*ouiaeiicing van deposi.to’s en circulatie na aftrek van
de posten tusschen de banken onderling.

VEREENIGDE NEW YORKSCHE BANKEN N TRUST
MAATSCHAPPIJEN.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
(Gemiddeldein in d1i7endan
.Inlla,.,,
‘t

Data
Reserve
Deposito’s Circulatie
Belee,ujngen

disconto’s
Surplus

Reserve

21Juli ’17
516.280 3.708.260
29.860
3.807.260
85.150
14

,,.
’17
***
3.819.740
29.720
3.868.390
106.290
7

,,

’17
726.450
3.676.330
29.670
3.853020
24.131
30Juni’17
662.550
3.607.920
29.620
3.825.070
.
71.100

22Juli’16
649.750 3.325.140 31.490
3.178.300
103.880
24 Juli ’15
603.770 2.659.290
37.890
2.561.330
167.600

25 Juli’14
467.880 1.958.320 41.730
,

2.057.570
26.1701)

–
j
ip
uauuu van 20
“to
van alle ceposito’s.

558

ECONOMISCH-STATJSTISCHE BERICHTEN

25 Juli 1917

EFFECTENBEURZEN.

Amsterdam, 23 Juli 1917

De internationale beurzen hebben in de afgeloopen week,
in het vooruitzicht van hetgeen de aangekondigde eerste
rede van den pas benoemden Rijkskanselier in Duitschiand
aan nieuwe gezichtspunten zou opleveren, een kalm verloop
gehad. Nu de rede geen nieuwe gezichtspunten betreffende
voortzetting of beëindiging van den oorlog heeft gebracht
bestond er voor de beurzen geen aanleiding, in de eene of
,andere richting om te slaan. Te B e r 1 ij n kenmerkte de beurs zich in de dagen voor
de programma-rede van den Rijkkanselier door groote
terughouding; na liet bekend worden er van verkreeg de
beurs eene onregelmatige houding. In het algemeen was de
door de rede gewekte indruk wel sympathiek, hetgeen te
begrijpen valt daar de krachtige bewoordingen waarmede de nieuwe functionaris aangaf de binnenlandsche politiek
te willen leiden, wel geschikt waren om het vertrouwen van
beurskringen te winnen, en ook met het door den redenaar
ingenomen standpunt ten opzichte van de grondslagen,
w’aarop de vrede gebaseerd moet worden betoonde men zich
ingenomen. Echter stelde het uitblijven van een vast om-
lijnde aankondiging van verdere stappen tot parlementari-
seering der binnenlandsche politiek, die velerzijds verwacht
was, teleur. Het feit evenwel, dat de nieuwe Rijkskanselier
het voorshands met de meerderheid in den Rijksdag eens
schijnt te zullen zijn, waardoor conflicten als die, welke het
einde van den loopbaan vna zijn voorganger kenmerkten,
wel tot het verleden zullen. behooren en cle samenwerking
tusschen Regeering en Rijksdag verzekerd schijnt, wekte
iederoin vertrouwen. Ook het nieuwe crediet van Rm. 15
milliard, dat in dezelfde Rijksdagzitting werd toegestakn en dat het onmiddellijke vooruitzicht opent op de uitgift
van de zevende Duitsche oorlogsleening, droeg niet ter ver-levendiging van den handel ter beurze bij.
Montanaandeelen waren in de afgeloopen week niet on-
gunstig gestemd, in tegenstelling met de aandeelen der voor-
naamste scheepvaartmaatschappijen, die alle eenige pro-
centen moesten prijsgeven. Aandeelen Norddeutsche Lloyd
kwamen na 106 op 104, Hamburg-Amerika Packetvaart
op 111% na 114k. Zonder twijfel is dit hiervan een gevolg, dat men in het wetsontwerp tot het verleenen van subsidies
aan de Duitsche handelsvloot tot een periode van 9 jaar na het
sluiten van den vrede, eenige wijzigingen heeft voorgesteld die
voor de reederijen minder gunstig zijn, dan het ontwerp oor!
spronkeljk luidde. In verschillende kringen in Duitschland is men nl. bevreesd geworden, dat de reeders bij den ver door-
gevoerden regeeringssteun wel eens een te machtige positie
tegenover handel en industrie, die van hun diensten gebruik
zullen moeten maken, zouden gaan innemen. De Duitsche
scheepvaartmaatschappijefl laten zich door het met onver-
minderde kracht voortduren van den oorlog niet weerhou-
den om aan de toekomst te denken, en hebben groot ver-
trouwen in den steun der regeering, dien zij dan ook zullen
genieten, zij het wellicht in niet zço onbepeo-kte mate als,
oorspronkelijk uit het wetsontwerp zou kunnen worden
besloten. Op het gebied van den scheepsbouw heerscht n.l.
in Duitschland groote bedrijvigheid, als gevolg van de be-
stellingen der groote maatschappijen. Zoo heeft de Vulkan
A.G. te Bremen op het oogenblik 9 schepen, elk van 12,500
ton in aanbouw, een van 5000 en een van 4000 ton, welke
alle éen jaar na het sluiten van den vrede moeten worden
opgeleverd.
In tegenstelling met de lustelooze houding der scheep-
vaartwaarden aan de Duitsche beurzen, is de rjzing in dit
soort van fondsen in Oostenrijk-Hongarije, ook in
de afgeloopen week, soms zelfs met krachtige sprongen
voortgezet. In een onzer vorige nummers schreven wij reeds
over de aanleiding tot deze gunstige opvattingen aan de
Weensche beurs, welke gelegen is in den verkoop van sche-
pen naar het buitenland. Wel merkwaardig is het, dat tij-
dens de rijzing gedurende tal van weken niet eenmaal een
voorbijgaande reactie is ingetreden. Aandeelen Oostenrijk-
sche Lloyd stegen in dn lijn van 782 op den laatsten April
tot 2150 op ultimo Juli, Austro Americana van 540 tot 1850,
Adria van 1000 op 1850 en Navigazione Liberia van 1350
op 3500. Niet verwonderlijk is het intusschen, dat zich ook hier liet gewone verschijnsel voordoet van eene rijzing van
beteekenis, n.l. dat, vooral wanneer deze reeds een Vrij be-
langrijke omvang heeft aangenomen, ,,jan en alleman” bij
het fonds belang tracht te verkrijgen, zeker niet ten voor-
deele van marktpositie, daar de zwakke houders die thans
zekerheid in de markt zijn natuurlijk een gevaar zijn, dat
zich bij de eerste tegénslag de beste moet openbarin. Te L o n d e n vormde de rede van Lloyd George het punt
van aligemeene besprking, als – tegenhanger van die van

den Rijkskanselier in Duitschland. Uit persstemmen blijkt,
dat de Engelsche beurs ook nog niet op een spoedig herstel
van den vrede relcent, waaraan zeker de deelname der Ver-eenigde Staten aan den oorlog niet vreemd is. De stemming
ter beurze was onregelmatig, niet ongunstig voor oorlogs-
leeningen der Geallieerden en Braziliaansche Staatsfondsen,
– de laatste in verband met de aangekondigde hervatting
van rentebetaling -, flauw voor Russen in verband met
de in het betreffende land heerschende strubbelingen, waar-
van noch de ontwikkeling, noch het einde te zienS zijn.
De 3 pCt. Fransche rente kon te P a r ij s van 60,60 tot 61
opkomen. Ook hier waren Russische fondsen tot lageren
prijs aangeboden, in weerwil van het feit dat het door de
Fransche regeering bij de Kamer ingediende wetsontwerp,
waarbij machtiging gevraagd wordt tot het verstrekken van
nieuwe credieten aan de Geallieerden tot een totaal bedrag
van fr. 213843 millioen, naar alle waarschijnlijkheid zal
moeten dienen tot
betaling
der rente op Russische fondsn

te Parijs.
Te N e w Y o r k hebben de koersen over het algemeen in
de afgeloopen berichtsperiode tegen het midden der week
neiging tot inzakken getoond, waarop in de laatste dagen
een herstel is gevolgd. Ook hier trokken de politieke ge-
beurtenissen in Duitschland en Rusland de algemeene aan-,
dacht en noopten tot omzichtigheid bij het aangaan van
verbintenissen. De obligati ën der Vrijheidsleening noteer-
den tei- beurze 99,40 á 99,50 pCt. De volgende Amerikaan-
sche oorlogsleeniug, die naar men aanneemt, evenals het
eerste gedeelte van het toegestane bedrag, 3Y2 pCt. rente
zal dragen, zal volgens Engelsehe couranteuberichten in
September worden uitgegeven. Het feit, dat de laatste stor-
ting op de uitgegeven leening eerst op 31 Augustus moet
plaats vinden, wettigt,het vermoeden, dat de oorlogsuitga-
ven der Vereenigde Staten ook niet zijn mede gevallen.
Te o n ze n t heeft de afgeloopen week op politiek ter-
rein weinig gunstigs gebracht. De beschieting Cer Duitsche schepen in de territoriale wateren riep weer eens imperatief
de aandacht op onze gevaarlijke positie als kleine staat te
midden van oorlogvoerende groote mogendheden, en de iet-
wat hoopvollere stemming die ter beurze dcor de verwach-tingen van eene wijziging in de bepaling omtrent de nieuwe
gevaarlijke Britsche zône, waardoor de vaart door de ,,vrije”
vaargeul” mogelijk zal blijven, was -gewekt, werd er geheel
door te niet gedaan. Ook hier wekte de rede van den Rijks-
kanselier teleurstelling, daar men er althans wat vastere
gegevens ten aanzien van den vermoedelijken verderen duur
van den oorlog in had meenen te zullen ontmoeten. Hoewel
de vrede door de verklaringen van den Rijkskanselier geen stap nader schijnt te zijn komen, heeft men zich thans toch
onthouden van het koopen van oorlogsfondsen, hetgeen wel
een typisch bewijs is hoezeer de ondernemingslust tenge-volge van vele in onze vorige overzichten besproken fac-
toren is ingekrompen. –
In Nederlandsche
Staatsfondsen
werden af en toe flinke
posten omgezet, en het is wel aan te nemen, dat de stilte
op ander gebied terbeurze, zooals in scheepvaartaandeelen –
en cultuurwaarden, de eerstgenoemde fondsen ten goede
komt. Voor de 4 pCt. Oostenrijksche Kronenrente, wier rij-
zing in het vorige bericht werd vermeld, bestond ditmaal
minder omvangrijke vraag. Geleidelijk verflauwde de belang-
stelling en dientengevolge moest de koers een drietal pro-
centen prijsgeven (39-39-37 slot
36%).
Ook in Russi-
sche staatsfondsen en spoorwegprioriteiten was – aanbod waar te nemen, doch de koersen konden zich hier in vele
gevallen vrij goed handhaven.

17 Juli. 20 Juli. 23 Juli
Rijzingof

5

0
/0
Ned. W. Schuld
. . .
101 /o
10171,
6

101
11,6
– 118

4’12
010

,,

,,

,,

1916
101
10001
4

100814
–
21
4

4

°/o

,,

,,

,,

1916
94’/io
94
94
– 1110

3
1
12

0
10

,,

,,

..
….
83
10
/jo
84
1
18
83718
– 1116

3

0
/0

,,

,,

,,
73
1
18
72
9
110
72e18
–
1
12

201
2
%
Cert. N. W. S……
61e/s
61
8
14
–
+
118

5

0
/0
Oost-Indië 1915 ….
100’/io
100/io
100
8
110
+
‘Is

4

0
/0
Hongarije Goud ..
4221
4

42114
—

4

0/

Oostenr.Kronenrente
39
38
8
18
37
—2

5

o/
o
Rusland 1906 …….
68
6918
–
+
1718

411
0/

Iwangor. Dombrowa
69
1
14
68
69118
–
1
18

4

°/o Rusland Cons. .1880
56
15
/16
54814
55
–
l”/to

4

%
Rusl. bij Hope
&
Co.
58’1
56
2
12
55’/io -2’/io

4

0/

Servië

1895 ……..
45 45
–

412
0/

China Goud 1898 ..
68
1
/ja
68
1
/ja
–

4

0
/o Argentinië

Buitenl.
6918
69
1
18
–

5

0/

Brazilië

1895 …..
.
64/4
69
7
18
69818
+
51/g

5

Olo
Brazilië 1913 …..
–
81
1
1
81
8
18
± ‘/s

25 Juli 1917

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

559

Op
emissiegebied
is het ietwat stiller ?geworden. De
belangrijkste aangekondigde uitgifte is die van
f 8
mii-
lioen 4% pCt. Obi. der Gemeente Amsterdam, welke morgen
u 100l, pCt. plaats heeft. Voorts bestond gelegenheid tot
inschrijving op 498.000 6 pCt. prei. winstdeelende aandeelen
der Vereenigde Roll. Sigarenfabrieken te Culemborg, tot
den parikoers, en op
f
500.000 aandeelen dei’ Algemeene
Groninger Scheepshypotheekbank. De hier ter plaatse op
9 dezer (No. 80) vermelde uitgifte van
f
650.000 6 pCt. le
I{yp. Obligatiën der Vereenigde Westlandsche Tuinbouw-
ondernemingen te ‘s-Gravenhage is niet doorgegaan. De in-
schrijvingen werden teruggegeven en de syndicaatsleden
van hunne verplichting ontslagen. Naar verluidt was de oor-
zaak hiervan te zoeken in door inbrengers der zaak in het
prospectus gedane onjuiste mededeelingen. Dit voorval roept
de aandacht op een der belangrijkste voordeelen van het
beleggen van gelden in ondernemingen van eigen bodem, n.l.
dat der côntrole en men vraagt zich af, hoevele fondsen
onze prijscourant minder zou kunnen tellen, indien bij de
emissie een even groote côntrolemogelijkheid had bestaan.
De afdeeling voor
scheepvaartwaarden
was niet ongunstig,
in de laatste, dagen zelfs vrij vast gestemd, hoewel het ook
deze week niet tot omzetten van beteekenis is gekomen.
Voor aandeelen Kon. Ned. Stoomboot Mij., H. A. L. en Kon.
Roll. Lloyd bestond bescheiden vraag, die in een koersavans
van enkele punten tot uitdrukking kwam. Aandeelen
Stoomvaart Mij. Noordzee trokken na de jongste reactie
weder aan (180-185%).
Cvltuuractndeelen,
zoowel
suiker-, rubber-
als
tabaksaan,-
deden waren vrijwel geheel veronachtzaamd. Heden bestond
weder vraag voor aandeeleu Besoeki-tabak (163-1643/
4
).

17Juli. 20 Juli. 23 Juli. Rijzingof

Ned.
mci.
Handelsbank …. 210

214
1
18
212

+ 2
Nederl. Handel Mij. …… 182’/4 183
1
18 184114 + 2V2
Amsterd.Superfosfaatfabriek 165
1
14 168 V 168 5/4 +
3214
Insulinde Oliefabriek …… 189’/4 187 189 – 31
4

Ant. Jurgens’ Ver. Fabrieken 276

280

–

+
4
Philips’ Gloeilampenfabriek 345

33211
4
324’/4 – 20
1
14
R. S. Stokvis & Zonen …. 418

418

–
Cultuur Mij. der Vorstenl. 222

219
1
/ –

– 211
2

Handelsver. Amsterdam….425

420

419111 –
5
1
12
Javasche Cultuur blij…..346’14 ‘3481/4
–

+ 2’14
Kon. Petroleum Mij ……. 542’/

543318 530112 – 581
4

Amsterdam Rubber Mij… 235

233

233

– 2
Holland Amerika Lijn …. 345 ‘/1
12 349

+ 3814
Kou. itollandsche Lloyd . . 176
3
I 178 176 – 51
4

Kou. Ned. Stoomboot Mij. . . 229
1
12 231
1
14 231
1
18 + 1’/8
Dell Maatschappij ……..510 12 513
5
18 507’12 – 3

In onze
Amerikceansche afdeeling
ging uiterst weinig om,
met uitzondering van Marine-aandeelen die af en toe door
ons publiek werden gekocht.

17 Juli. 20 Juli. 23 Juli. Rijzingof

American Car & Foundry

76

76’14 77 – + 1
Anaconda Copper ……..165’/,, 163
1
12 16511, – 118
Un. States Steel Corp…..111’/,, 110
12/,,
113
9
11, +
2
1
I8
Atchison Topeka ………. 99/s 100’116 100’11, +
I16
Southern Pacific ………. 92 92 ‘/ – + ‘/
Union Pacific …………137/, 137
3
/8 13892 + 1
1
18
Int. Mere. Marine afgest…31
1
/16
30
7
18 31
12
116 +
314
prefs 89
7/

88
5
18

91
9/

-f-
2
1/s

Geld ruim; Prolongatie 3%-3 pOt.

GOEDERENHANDEL.

GRANEN.
23 Juli 1917.
T al. w e. Ongunstige berichten omtrent den stand der
Amerikaansche en Canadeesche zomertarwe hebben ons niet
bereikt en evenmin is in de afgeloopen week sprake ge.
weest van alarmeereud nieuws aangaande de tarweoogsten
in andere landen. Toch is aan de Noord-Amerikaansche
markten de tarweprijs met groote sprongen gestegen. Van
17 tot 21 Juli steeg de prijs van Juli-tarwe te Chicago van
207 tot 255 cents per bushel. Men zoude kunnen vermoeden,
dat wegens het slinken van den voorraad oude tarwe de
baissiers zoo zeer in het nauw werden gebracht, dat dek-king hunner verkoopen die zeer scherpe prijsverhooging
van den Juli-termijn had veroorzaakt. Ook de September-
tarwe is echter sterk gestegen en wel met 34
3
/
4
.per bushel,
zoodat de verhooging andere ons niet bekende oorzaken
schijnt te hebben. Is misschien het weder ongunstig gewor.
den voor de zomertarwe, liggen politieke overwegingen aan
de prijsstijging ten grondslag? Waarschijnlijk zullen dezer
dagen nadere berichten ons bereiken. -De officieele Britsche
en Fransche oogstramingen blijven vrij belangrijk beneden
het vorige seizoen. De nadeelen, clie de tarwe van het ongun-
stige winterweder had ondervonden, en welke later grooten-
deels heetten te zijn ingehaald, laten dus wel degelijk nog
hun invloed gelden. Slechts de groote spaarzaamheid, welke
allerw’egeu met de tarwevoorraden wordt betracht en de
vermenging van tarwemeel met andere meelsoorten, maakt
het mogelijk, dat zoowel Engeland als Frankrijk berekenen
minder tarwe van overzee noodig te hebben dan in vorige
jaren. Dat deze spaarzaamheid echter ook te ver kan wor-

Noteeringen.
Loco-prijzen te
Rotterdam/Amsterdam.

CLicago
Buenos Avres
Soorten.
23 Juli 16Juli
24 Juli

Tarwe
t

Ma.,
Haver
Tarwe Mais
Lnsaad
ij
Dato
1917
1917
1916

Tarwe

……
.
………..
588,.-‘)
1

588,
–
‘)
368,-‘)

Juli
i

Sept.
Juli
Aug. Aug. Aug.

23 Juli ’17
259

16381
4

77
1
1
10,10

12,80

22,50
Rogge (No. 2 Western)
nom.
.
1

nom. nom.
16

,,

’17
205’12

159
68
19,05

11,85
3
)

22,008)
400,’)
400,-‘)
265,-‘)
24 Juli’16
118

122
1
16
41
1
1
7,35

4,35

12,35
Gerst (46 lb.
feeding)
nom.
nom.
370,-‘)
23 Juli ’15
110114

75114
51
1
1
12,65

4,95

11,40

Mais

(La Plata)

……….

Haver (38 1h. whiteclipped)
22,50′)
22,50
1
)
17,25
1
)
23 Juli ’14
82
1
12

88/4
37
9,25

5,60

13,70 2)
Lijnkoekeu (Noord-Ame-
225,—
1
)
225,-‘)
nom.
20 Juli ’14
82

‘)

56
1
1,
‘)

36
1
1

‘)
9,40 ‘)

5,38
2
)

13,70 ‘)
rika van La Plata-zaa.d)
–
Lijnzaad

(La Plata) …….
oom. oom.
505,-
1
)
per Dec.
‘) per Sept.
3)

per Juli.
1)
Regeeringsprijs.
*) De
uoteeringen
van Buenos Ayree
zijn van 13 en
20 Juli.

AANVOEREN in tons van 1000 K.G. voor
verbruik
in Nederland.

–
Rotterdanz
Amsterdam Totaal
Artikelen.
15-21 Juli
Sedert
Overeenk.
15-21 Juli
1

Scdert
Overeenk.
1
1917
1 Jan. 1917
tijdvak 1916
1917
1 Jou. 1917
tijdvak 1916
1917 1916

Tarwe ……………..
.-
243.231
401.327
–
38.227
10.823
281.458
412.150
Rogge

……………..-
.

.906

8.465
18.641
–
–
–
8.465
16.641
2.314 8.690
–
–
500
2.314 9.190
Maïs

…………….
104.637 192.782
–
67.438 92.708 172.075 285.490
–
30.600
56.079
–
11.886
4.549
42.486 60.628

Boekweit

………….-

–

.

10.025
23.110
–
.

27.269
4.218
37.294
27.328

Gerst

……………..
Haver

……………..
–
8.322
54.701
–
7.560
32.995 15.882
87.696
Lijnzaad
……………
Lijnkoek ……………
.-
34.078
92.321
–
27.785
5.435
61.863
97.756
Tarwemeel.
…………
.-
18.259
10.664
–
3.051
–
21.310
10.664
AANVOEREN
in tons van
1000 K.G.
voor België.
Tarwe …………….
1
7.449
1

243.923

1

444.611

II
–

1
–

1
–

II
243.923
444.611
Mais

…………….1
2.127
1

12.335
46.697

II
–

1
–

1
–

II
12.335

1
46.697

560

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

25 Juli 1917

den gedreven bewijzen de tallooze klachten, die in Engeland
worden geuit over de kwaliteit van het brood, nu aan het
meel belangrijke percentages mals, gerst-,’ rijst-, boonen-
en havermeel worden toegevoegd. Commissies zijn benoemd
om te onderzoeken of verbetering kan worden aangebracht,
doch het resultaat is slechts geweest, dat de Regeering den
molenaars en bakkers op het hart heeft gedrukt, zich aan de omstandighedenan te passen en hun best te doen door
ömzichtige behandeling der grondstoffen beter brood te
leveren. Ofschoon zeer groote voorraden tarwe in Engeland
heetten aanwezig te zijn, liet de voorzichtigheid niet toe, eene verandering in de samenstelling van het meel toe te
staan. Ook Frankrijk schijnt flinke tarwevoorraden te heb-
ben. Indien werkelijk blijkt, dat dit het geval is, (doch de
verschepingsmoeilijkheden der laatste maanden maken het
tamelijk onwaarschijnlijk) en ook andere tarwe-importee-
rende lnden in staat zijn geweest zich eenigszins op de
behoefte der komende maanden voor te bereiden, dan zal
hierin een zeer welkom tegenwicht liggen tegen de zeer
kleine oude voorraden, waarmede de Vereenigde Staten het
nieuwe oogstjaar ingaan. Devoorraad bij de landbouwers
werd op 30 Juni geschat op 15% millioen bushels tegen het
vijfvoud dezer hoeveelheid in 1916. Weliswaar blijft steeds
Australië eene geweldige hoeveelheid tarwe voor uitvoer
beschikbaar houden, doch het transportv’raagstuk wordt
steeds moeilijker. Uit Argentinië wordt eene uitbreiding der
met tarwe bezaaide oppervlakte gemeld van niet minder
dan 20 pCt. in vergelijking met het vorige jaar.

Mais, ge r st en haver. Deze graansoorten mogen dit-
maal in dén adem worden genoemd, om dat zij zich vrjwel
in dezelfde positie bevinden. Van alle worden voor het
komende seizoen overvloedige oogsten verwacht. Uit Europa
zijn de berichten over het algemeen gunstig en in Amerika
en Canada worden zeer groote oogsten verwacht. Mais;
gerst en haver hebben dan ook aan de Amerikaansche
markten de prijsbeweging der tarwe slechts weinig gevolgd:’ Wel is vooral van haver de prijs gestegen, doch slechts zeer:
weinig in vergelijking tot tarwe. Nu ,de uitvoer van graan
t

en andere voederartikelen uit de Vereenigde Staten naar’
neutrale landen althans voorloopig schijnt te worden ver-‘
hinderd, ontstaat weder meerdere belangstelling voor aan-;
koopen in Argéntinië. De langere duur der zeereis van dat
land naar Europa had in verband met de schaarschte aan
scheepsruimte de aandacht der Europeesche graanimportee-
rende landen steeds meer naar Noord-Amerika gericht. De
neutrale Staten zullen nu misschien gedwongen
wor
d
en
t

hunne behoeftenaan mais en haver weder in meerdere mat&
in Argentinië te dekken. Misschien in verband hiermede zijn’
de maïsprijzen aldaar in de laatste dagen vrij sterk geste-
gen. De kwaliteit der aankomsten schijnt door het koudere
weder iets beter te zijn geworden. ‘

L ij n z a a d. Dit artikel was door verbeterde vraag vas-
ter in Argentinië, doch de prijzen van Mei zijn nog lang
niet bereikt. Het blijft dan ook moeilijk te begrijpen, naar
welk land, nu Amerika blijkbaar geen Argentijnsch 1jnzaad
zal betrekken, en de uitvoer naar Europa gestaakt is, de
voorraad, die in Argentinië nog aanwezig is, kan worden
uitgevoerd. En in het land zelve is het verbruik nog te ge-ring om zelfs voor den tegenwoordigen kleinen ‘voorraad
prijsstijging van beteekenis te rechtvaardigen. –

Buitenlan.dsche granen in Nederland.

Nog steeds zijn geene nieuwe aanvoeren ‘te melden en
van nieuwe verschepingen uit Noord-Amerika is nog geen
sprake. De Regeering aldaar staat ‘den uitvoer naar neutrale landen nog niet weder toe en een groot aantal schepen, het-
welk in de naaste toekomst zeker nog sterk zal toenemen,
ligt reeds in de Amerikaansche havens op belading voor
neutrale Europeesche rekening te wachten. Uit de ons be-
reikende berichten valt niet juist op te maken, of er kans
bestaat op eene spoedige oplossing der moeilijkheden, welke
voor alle neutrale Europesche landen van de allergrootste
beteekenis zijn.

METALEN.

Loco-Noteeringen te Londen:

Data
IJzer
CIcv.
K
St0,T,d
Tin
Lood
Zink

20 Juli

1917..
nom.
130.-!-
240.51- 30.101-
–
13

,,

1917..
nom.
130.-!-
237.101- 30.101-
21 Juli

1916..
»om.
90.-/-
168.101-
28.1216
54.-!-
23 Juli

1915..
6618
74.10-
162.101-
24.716
96.-!-
20 Juli

1914..
5114
61.-!-
145.151-
19.-!-
21.101-

PETROLEUM.

(Ontleend aan den ,,Petroleum Review”.)

Londen, 13Juli 1917.

Geraffineerde petroleum. De markt is zeer vast. De prij-zen zijn echter onveranderd gebleven en zijn als volgt:

Water White ……1 s.
3112
d.
Standard White …. 1 s.
2
1
I2
d.
2e destillaat ……..1 s. 2 d.

Smeerolie. Eenige merken zijn iets hooger in prijs. De
prijzen zijn ongeveer:

American pale

van £ 25 tot £ 33
American red

‘. 28 10s. tot £ 32 10 s.
American uIt. cyl.

£ 30

£ 36
American dark cyl.

£ 25

£ 29

Benzine. Er valt niets te berichten, noch over den toe-
stand van de markt, noch over de prijzen. De noteeringen
bleven:

No. 1 ……….2a. 10
3
14d.
–

No. 2 ……….2e. 9
5
14d.
No.3 ……….2e. 8
1
!4d.

In Schotland en Ierland zijn alle merken 1 d. per gallon
duurder. Bij bovenstaande prijzen moet 6 d. per gallon
voor verbruiksbelasting worden gevoegd.

Terpentijn. De terpentijnprijzen waren in tegeûstelling
met die van de vorige week:

6 Juli

13 Juli

Loco ……….55 s. 6 d.

56 c.

Augustus …….55 s.9 d.

56 8.3 d.
September/Dec

57 s. 3 d.

57 s. 6 d.
Januari/April

58 s. 9 d.

59 s.

Paraff iiie. De prijzen zijn ongeveer:

Smeltpunt

.140
0
7 d.-7’/s d.
130-132
0
6’/ d.-6’1 d.
125-127
0
6 d.-6’14 d.
118-120
0
5
5
18
d.-5
8
1 d.

Eenige van bovenstaande merken zijn niet verkrijgbaar op het oogenblik. Van alle merken zijn de voorraden zeer
gering.

Stookolie en vethoudende oliën worden niet genoteerd.

Liverpool, 12 Juli.

–

De Petroleui-producten vinden vasten verkoop en Amen-kaansche wordt 1 s. 1 d. tot 1 8.2 d. per gallon genoteerd. Op
de markt is geen Russische olie verkrijgbaar. Benzine staat op het oogenblik 2 s. 11 d. per gallon voor den kleinhandel
genoteerd.

Bakoe, 12 Juli.

–

De ruwe-olie markt blijft vast. Het poed gaat tegen
60 kopeken, welke prijs officieel is vastgesteld.

New York, 12 Juli.

Geraffineerd in kisten……12,75 c. per gallon
Standard White in vaten .. 10,25 c. ,,

,,
Credit Balances…………3,05 c. ,,

,,
Pennsylvanian Crude …….$ 3,10 per vat.

Philadelphia, 12 Juli.

Standard ‘White .’ ………10,25 c. per gallon.

KATOEN.

–

Marktbericht van de Heeren Sir Jacob Behrens & Sons,

Manchester dd. 4 Juli 1917.

De prijs van Amerikaansche katoen zoowel in New York
als in Nee’ Orleans is deze week nog blijven stijgen tot de
publiceering van het Bureau Rapport, dat een oogstconditie
van 70,3 pCt. taxeerde tegen 81,1 pCt.
en
80,3 pCt. in de beide
voorgaande jaren, benevens een vermindering in den aanplant
van 3,8 pCt. Men had zeker nog een slechter bericht verwacht,
want na de publiceening daalden prijzen in New York van
27 cents tot 25 cents, ook al op betere weerbenichten en
tengevolge van de Regeeringsmaatregelen om den handel in
katoen te beperken. Bovendien begon het Zuiden ook weer meer te offreeren, zoodat men wel mag aannemen, dat prij-
zen voorloopig niet verder zullen stijgen. De Liverpoolmarkt
bleef vrijwel gesloten tot verleden Maandag en ook thans
is het nog zeer moeilijk om zaken te doen en kunnen spin-

25Juli 1917

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

561

ners slechts zeer beperkte hoeveelheden koopen. Men schat,
dat de voorraad aan de spinnerjen in Lancashire circa
300.000 balen bedraagt, hetwelk zeker zeer bevredigend
zoude zijn. Terwijl de termijnpiijzen 25 punten lager zijn, is
de actucele katoen niet goedkooper, daar houders meestal
hoogere premies voor de disponibele partijen verlangen.
Tengevolge van de Regeeringsbemoeiingen zijn prijzen tot
nu toe nog verder gestegen, terwijl bovendien de markt
zeer onregelmatig is.
Spinners, die geen katoen hebben, weigeren offerte te
maken, terwijl de prijzen van de overige spinners dikwijls
voor dezelfde kwaliteit meer dan
4
pence varieeren. In deze
omstandigheden komen ook slechts weinig zaken tot stand
en bepaald men zich hoofdzakelijk tot de afwikkeling van
de oude orders. Alleen voor het binnenland worden nog
enkele orders afgesloten, doch’ van zaken voor export merkt
men bijna niets. Egyptische garens zijn ongeveer 3 pence
duurder door de stijging van ruwe katoen en het is een
moeilijke tijd voor die spinners, welke geen voorraad heb-ben. Zaken staan vrijwel stil behalve enkele partijtjes voor
dringende behoefte.
De doekmarkt is zeer onregelmatig en prijzen stijgen dagelijks, hetwelk natuurlijk zaken zeer bemoeilijkt; in
enkele gevallen kunnen ‘fabrikanten echter nog voldoende
orders krijgen om hun weeftouwen gaande te houden. De
Oostersche markten hebben tot nu toe de laatste stijging
niet gevolgd en het zal zeker moeilijk zijn hen te gewennen
aan de tegenvoordige hooge prijzen, die wij sedert 1865 niet
gekend hebben, zoodat exporteurs wel gedwongen zullen wor-
den hun zaken in te krimpen. De kleinere markten toonen
nog steeds belangstelling en ook de binnenlandsche vraag
is voldoende.

Noteeringen voor Loco-Katoen.
(Middling Uplands.)

20 Juli ’17
1
13Juli ‘
17
1
6Juli’17 20
Juli ‘15120 Juli’15

New York ……26,75e 26,95e 26,15e 12,90e
1
-,- c
Liverpool ..

19,-d 19,-d 18,85d

7,96d
1
5,13d

Ontvangsten in, en uitvoeren van Amerikaansche havens.

(In duizendtallen balen.)

1 Aug. ’16
Overeen 1-omstige pe,iodei,
tot
–
12Juli’17
191516

1

1914’15

Ontvangsten Gulf-Havens..
5055
4983 7012
Atlant. Havens
2098 2576 3642
Uitvoer naar Gr. Brittannië
2501
2702 3775
‘t Vasteland.
2163 2496
3963
Japan etc…
443 486 449

Voorraden in duizendtalien
6 Juli’17
1

6Juli’16

1

6 Juli’15

738 725 812
Binnenland …………..
506
415 487
Amerik. havens ………..

157
244
New York

……………61
.

205
196
169
New Orleaus ………….
Liverpool

……………
353
639
1693

WOL

Van de markt te B r a d f o r d valt niets te berichten
De volgende cijfers geven den woluitvoer van Argen-
,.tin
i
ë naar de verschillende landen aan:

1 Oct. 1916- 1 Oct. 1915-
31 Mei 1917 31 Mei 1916
Frankrijk ……..
29.439 bln.
16.723 bln.
Italië …………
23.208

,,
31.684
Groot-Brittannië
32.591

,,
26.657
Vereenigde Staten
185.334

.
118.920
Spanje

……….
3.141
6.503
Nederland
7.517

,,
9,865
Andere landen….
8.314
13.851

Totaal

289.544 bin.

224.189 bln.

De stemming op de markt te Boston blijft zeer vast.
De totale aanvoeren bedragen:

Vanaf
Zelfde tijdperk
1 Jan. 1917
in 1916
Domestjc wools

292.000 bln.
354.800 bln.
Foreign

vools

203.800

,,
450.500

JAVA KINABAST.

(Opgave van het Kina-Bureau).

Eerste hands Fabrieks- en Pharmaceutische Kinabast.
Voorraad op

16

Juni

1917

………………
26623 Colli
Aanvoeren sedert 16 Juni 1917:
per

s.s. Sindoro …………220

Colli
Kawi …………..2265

Toename voorraad:
Spil

ex s.s. Grotius ……..1
Veegsel ex s.s. Etiouw

10
Door drogen en redderen B.S. bast ex. s.s. Riouw

57
2562

29185 Colli
Afleveringen en verkoopen:

Toewijzing 19 Juli 1917 :…

10592 Colli
Veiling 20 Juli 1917

198
10790

Voorraad op 21

Juli

1917

…………….
18395 Colli

SUIKER.

De toestand aan onze Bietsuikerinarkt is geheel
onveranderd. Ook deze week kwamen geen afdoeningen tot stand, daar houders ongenegen waren beneden
f
26,- af te
geven.
Het weder was zoowel in ons land alsook in de overige productielanden gunstig voor de ontwikkeling der bieten.
Telegrafische berichten uit Java brachten behalve de
namen der leden van het bestuur der nieuwe vereeniging van
suikerproducenten geen nieuwe gezichtspunten betreffende
den algemeenen toestand. Intussehen gingen onafhankelijke
verkoopers door met verkoopen tot de iaatste prijzen. Uit
Britsch-Indië vermeerderde de vraag tot stijgende prijzen,
doch zaken in die richting zijn tot stilstand gekomen daar
de stoomvaartmaatschappijen voorloopig niet genegen zijn
zelfs tot verhoogde vracht verdere scheepsruimte af te sluiten.
De suikerafschepingen gedurende Juni hebben 80.000 tons
bedragen. tegen 110.000 in 1916 en 80.000 in 1915.
Amerika toonde eene zeer vaste markt. Spotcentrifugals
noteeren 6.39 koopers en 6.64 verkoopers. De comsumptie
in Amerika is groot; in de eersts helft van dit jaar bedroeg
(leze 2.367.000 tons tegen 2.138.000 tons in de eerste helft
van 1916. De Amerikaansche bietoogst wordt getaxeerd op
895.000 tons tegen 735.000 tons verleden jaar.
Op Cuba zijn de wekelijksehe ontvangsten nog steeds
grooter dan gedurende de laatste jaren en laat het zich
aanzien, dat de oogst niet veel kleiner zal uitvallen dan
verleden jaar. Wij laten de statistiek hier volgen:

1916117

1915116

1914115
Ontv. der weektot 7 Juli

29.709

13.661

21.000 tons
Totaal sedert 1 Dec. 1916 2.781.133 2.857.151 2.356.715
Werkende fabrieken.. ..

1

12

12
Export d. week tot 7Juli

45.000

47.067

58.935
Totaal sedert 1 Dec. 1916 2.065.869 2.205.308 1.698.758

Exp. U.K. tot 9 Juni . 434.257

374.957 200.905
Frankrijk ,, 9

,,

28.419

86.563

29.873

Totale voorraad op 9 Juli 683.000

625.850 611.990

NOTEERINGEN

Data.
t
An,ot:n
erda
1

Per

Londen
Now York
96%
7
Wit iie
Anteric.
Granu
Augustus
Cnbes
Javas
lated
–
Centrifug.
No. 1
job.

20Juli 1917..
..
f
24
1
/
5319
1216
3216
6,39 á 6,64
13

,,

1917….
24
1
12
5319
1616
–
6,52
20juli 1916….
26*
4711″a
2016
3116
6,14 a6,27
20Juli 1915….
231i
311-
– –
4,83
ft
4,86
21 Juli 1914….
11’1
81-
–
–
3,26
* lom.

HUIDEN.

(Bericht van de firma Grisar & Co.)
De markt blijft steeds zeer vast gestemd. De veiling van 3000 huiden was zeer druk bezocht en werd alles vlot ver-
kocht; er werden in verhouding vail gezonde huiden hooge
prijzen betaald; zeer slechte brachten 75 cent per
2
/2
Ko. op,
de tweede soort circa 80 cent en de zoogenaamde eerste
soort ongeveer 88 cent. Ook in Inlandsche huiden was de
omzet deze week zeer bevredigend.

21 Juli

1917
201.000
5450
1.150.000
5100
13’1
13

,,

1917
212.000
5300
999.000
5100
13
28
188
6

1917
173.000 5175
883.000
5000
1311
4

21 Juli 1916
221.000
6525
1.293.000
6800
1281
4

Ontvangsten.

Rio
Santos
•

Data
Afgeloopen
Sedert
Afgeloopen
Sedert
week
1 Juli
week
1
Juli

21

Juli

1917….
38.000
131.000 183.000 421.000

21

Juli 1916..
. .

31.000

84.000

299.000
719.000

JAVA THEE.

Amsterdam, 19 Juli 1917.

Heden in

veiling aangeboden
5405 kn. en 24116 kn. Java thee en 696 kn. Sumatrt’ thee,
totaal 6107 kn. thee, samengesteld uit:

Heden

Vor.veil. 20Juli1916

Oranje Pecco ……….1195 kn.

604 kn.
1877 kn.
Pecco, Pecco Souchon

2051

,,

1473

,,
3022

,,
Souchon, Broken Souchon

392

,,

425: ,,
817
Broken Oranje Pecco..

915

,,

1847

,,
2689
Broken Peeco ………..922

,,

1077

,,
2043
Broken Thee en Stof..

626

,,

857

,,
263

,,
Witpunt Pecco

6

,,

18

,,
0

6107 kn. 6301 kn. 10711 kn.

Stemming was bégin veilng vast, later willig met oploo-
pende prijzen.
Alles verkocht.
Oranje Pecco, begin veiling enkele 1
ft
2 ets.Jager,
dooreen vrijwel gelijk aan vorige veiling, uitgezonderd eind
veiling een paar partijtjes belangrijk boven tax.
Pecco èn Pecco Souehon, begin veiling gemiddeld
2
â
3 ets. onder, later gelijk tot 2 5 3 ets: boven afloop1,
vorige veiling, gehéel op het einde der veiling een partij’
belangrijk hooger dan den gemiddelden prijs. :
Souchon, midden kwaliteit gelijk tot ‘3 ets. hooger,
prima kwaliteit 3. ets, lager dan vorige veiling.
Broken Oranje Peeeo en Broken Pecco, middeii
kwaliteit begin veiling een zeer enkel partijtje iets lager,-,
later 2
ft
3 ets. hooger, eind veiling 5 k 6 ets. hooger dan –
vorige veiling.
Broken Thee en Stof, vrijwel gelijk aan voorgaande
veiling.
Witpunt Peeeo, gelijk aan voorgaande veiling.
De ex vorige veiling opnieuw aangeboden 12 kn. Souchon
No. 1865 werden weder opgehouden.
Goed ordinair Blad ……83
ft
86 ets.
Goed ordinaii Gruis …. .
‘ . 84 ,, 86
Eerstvolgende veiling zal plaats hebben Donderdag 30
Augustus e.k., kwantum wordt nader bekend gemaakt. –

562

–

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

25Juli1917

1′

RUBBER.

De markt had in de afgeloopen week een vaster voor-3
komen. Er ,as wat meer vraag voor loco en de prijzen
liepen op. Ofschoon ook voor de latere levering de stemming
vast blijft, is de marge tusschen loco noteering en die voor,

verdere termijnen toch gaandeweg kleiner geworden.

Slotnoteeringenluiden:

Prima Hevea Cr6pe Juli 217 1/4 einde vor. week

Juli 215 8/4

Aug/Sept. 217 12

,,

,,

,, Aug./Sept. 216 ‘/

Oct./Dec.
218
114

,

,, Juli/Dec. 21781
4

Jan./Juni
218I2

Hard cure line Para.: 311
1
12

,, Para..

31-

KOFFIE.

(Uit het Mailbericht van de Makelaars G. Duuring
&
Z&on,
Kolff & Witkamp en Leonard Jacobson & Zonen).

Koff ie blijft onveranderd
iii
denzeifden toestand verkee-‘
ren, dien wij reeds zoo dikwerf hebben afgeschilderd. Het
is eene voortdurende afwisseling van hoop en vrees, die de
gemoederen in spanning houdt. Middelerwiji raakt de voor-raad gaandeweg op, zonder helaas dat aanvulling kan plaats
vinden.

Noteeringen en voorraden. –

Rio1

Santos

Prijs
Data

1

1

W,-sselkoers

1
Voorraad
Na.
1
Voorraad 1 Prijs
INo.41

VETTEN EN OLIËN.

Oleo – Margarine. De naar Amerika geseinde biedin-
gen van –

f
140,— voor Extra-Oleo ,,Harrison” en
,,130,— ,, goede Iiie soort

franco val hier, inelusieve molest, Juli/Augustus-aflading,
werden geweigerd. Men maakte echter tegenofferten ad resp. f144,— en f132,— genoemde condities. Daarop werden zÔÔ
geplaatst: 350 trcs. ,,Harrison” en 275 tres. goede Iiie soort.

Zuid-Amerikaalisehe Oleo-Stearine. Aangeboden,
ad f125,— e.i.f. Rotterdam inelusieve molest.

P rem ie r-J u s. Zuid-Amerikaansche. Gedaan:

Ie soort……..ad f132,-

Iie ,………

130,-1129,
Iiie

……….,, ,, 125,-
Mutton-Jus ……,, ,, 126,—.

ci,f. Rotterdam inelusieve molest. Voorgewogen gewicht.
Jul i/Aug.-af lading.
Verder wordt nog geoffreerd:

Ie soort……..ad f117,-
Iie

..

……..

…’
114
1
1

c.i.f. exclusieve molest.

Cooking-Fat in kisten. Hierin werd een en ander
gedaan ad
f
132,— inclusieve molest, franco wal Rotterdam,
Aug./Sept.-aflading.

Neutrallard. Loco. Een bod van
f
175,— wil men
gaarne vernemen.

K a to en za a dol ie. Hieromtrent valt niets te melden.

Geraff. Coeosvet. Noteering:
f
120,— voor prompte
levering. Er wordt echter weinig of niets in aangeboden.

COPRA.

Ook deze week ging er op onze markt niets om.
Ceylon cif. Londen £ 46.-.-. (Maximumprjs met koopers).
Ceylon cif. Marseille zou waarschijnlijk tot £ 100.-.- zijn
te plaatsen, doch zijn er voor deze bestemming in het ge-
heel geen verkoopers.

NOTEERINGEN.

Java f.m.s.

21 Juli
1917…. f58’/2 )
14

,,
1917….
,,53
1
I

N.O.T.-eondities.
21 Jjli
1916….

,,418/4 ,J
–
21 Juli
1915….

,,32
1
14
20-25 Juli
1914. …

,,288/
4

VERKEERS WEZEN.

BINNEN VRAC HTEN.

Er mag wel eens. de aandacht gevestigd worden op de
concurrentie van de spoorwegen met de binnenscheepvaart.
Aan de eene kant de spoorwegen die, al wordt er een
minimum bij verdiend, zullen trachten hunne exploitatie-
kosten te dekken, aan de andere zijde de binnenvaartschepen
die, genoodzaakt door de veel hoogere kosten van sleeploonen, benoodigdheclen enz., trachten hoogere vrachten te verkrijgen.
Zoo was b.v. reeds in begin 1915 geen binnenvracht Rotter
–

dam—Amsterdam hooger te bedingen dan
ft
f
1,90 per last,
omdat daarboven vervoer per spoor voor den expediteur
goedkooper werd. Men vraagt zich wel eens af, waarom niet
veel meer voeling gezocht wordt tussc}ien de sleepboot-
eigenaren en de binnenscheepvaart om den gemeenschappe-
lijken concurrent het hoofd te bieden? Het klemt te meer
nu de onderlinge concurrentie van de groote spoorwegxnaat-
schappijen door de fusie ‘is uitgeschakeld.
Voorts is er sprake van dat zal worden opgericht een
maatschappij voor het vervoer te water binnen Nederland
(zie Rott. Nieuwsblad d.d. 12 Juli), met een kapitaal van

f
1.000.000; wannee, deze Mij. tot stand komt zal zij een
geduchte concurrent worden voor de particuliere schipperij
en de binnenvaartreederjen.
Op de vrachtenmarkt ging slechts zeer weinig om.
Betrouwbare inlichtingen omtrent ‘artikel 56 (charters)
der nieuwe zegelwet zijn nog niet te geven, de meening
van den minister, wordt ingewonnen. In elk geval schijnt
totaal ‘onjuist te zijn, dat voor charters te Amsterdam een
zegel van
f
0,50 wordt geheven, omdat het op den charter
versehuldigde zegelrecht een evenredig zegelrecht moet zijn
d.w.z. dus verband moet houden met den duur der reis en
de grootte van de vrachten of liggelden.

25 Juli 1917

‘

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

563

RIJNVAART.

,
GRAAN.
Week van 15-22 Juli.
,jj
•
KUSt
v
r a c h t e n. Van hier naar Duitschiand werd zoo goed
D
Pc tro-
grad
Odessa
Ver. Staten
San Lorenso

als niets bevracht. De sleeptreinen

bestaan

bijna geheel
Londen!
R’dam
Rotter-
dam
Rotte,-
Bristol
Rotte,-
Enge-
uit leege schepen, welke aan de Ruhr gaan laden. Daar de
dam
Kanaal
dom
land
overlading van Duitsche exportkolen via Rotterdam heeft
opgehouden is het verkeer minder druk en sleepen ook
16121 Juli

1917

–

–

301-

–

1401-
minder schepen leeg op. Er werden aan de Ruhrorter beurs
9114

,,

1917

–

–

–

301-

–

1401-
weinig of geen kolenreizen naar Holland en Belgie vergeven.
17)22 Juli

1916

–

–

f17,—

1116

1110,- 16716
Verscheidene schepen sleepten van de Ruhr naar Linz en
19124 Juli

1915

–

81-

7,0

591-

5913
omstreken verder om basalt naar Holland te laden. Aan
Juli

1914

lid.

73

1/111/
4

1/11/4

121-

121-
vrachten hiervoor werden o.a. betaald:

naar Diemerdam
f
3,50

per last
HOUT.
Rotterdam

2,75/3,-

,,
Vreeswijk

,-
Cronstadt
Golf
VI-U
Mexico

Holland
Oostk.
IEngcland
Holland Engeland
Van de Ruhr naar Manuheim heerscht voortdured een
Dato

levendig verkeer.

J)e vracht voor kolen naar Manoheim
(gczaagd)
1

(mijn-
(Pitch-
pine)
(Pit cl,-
pine)
bedroeg M. 2,50 per ton.
stutten)

Sleeploonen.

liet sleeploon

van Rotterdam•naar de
16121 Juli 1917

–

–

–

–
Ruhr, hetwelk men begin der week nog met 50 Cents Tarief
9114

,,

1917

–

–

–
noteerde, werd allengs minder, vast. Aan het einde der week
17122 Juli

1916

–

–

–

4601-
werd tegen 45

Cents Tarief afgesloten. Het sleeploon van
19124 Juli

1915

–

–

f100,—

2251-
de Ruhr

naar

Mannheim

bedroeg

M.

1,80

6. 2,— per
Juli

1914

……..f12,—

2416

751-

7716
1000 K.G.
De

waterstand

was gunstig, Cauber Pegel gemiddeld
ERTS.
ongeveer M. 2,58.
Bilbao
Co,tka_
Grieken.
Poti
Data Middje
bro
gena
–

Middles. land
Middies. t
Middls.
bro’
bro’

1
bro’
BEVRACHTINGEN.

23 Juli 1917. De toestand van de vrachtenmarkt bleef
16121 Juli

1917

–

–
1

–

–
ongewijzigd.
1917

–

–

1

–

–
De reeds vroeger aangekondigde plannen van de Amen-
‘
t
‘
1
kaansche regeeriug om de voor de neutralen in aanbouw

17/22
J
9/14

ili

1916

…….19/-

19/-

21!-

–
19/24 Juli

1915

…….10/9

12/6

1

15/-

–
zijnde schepen in beslag te nemen, komen tot uitvoering.
juli

1914

4/3

5/4’/

5/9

8/6
Noorwegen wordt onder de onzijdigen het zwaarst getroffen,
omdat het bij

de

in

aanbouw zijnde schepen met circa
KOLEN.
__________________
Car,tiff
Oost k.En geland
270M00 ton ruimte bovenaan staat.
De maatregelen, welke beraamd werden om de vrachten
Dac
1
Bor

1

deaux
Genua
Port
p
Rotte,.
1

Cron-
tusschen de Vereenigde Staten en Europa te verlagen, zijn
thans vastgesteld. Van Japan wordt bij de uitvoering steun
dam
stadt

verwacht.

Bunkerkolen zijn vanaf 15 Juli in Amerikaansche havens
16121 Juli 1917,

691-

10113

–

–

–

–

alleen dan verkrijgbaar indien het ,,Bureau of Foreign
&
9/1419171

691-

10113

–

–

–

–
Domestic Commerce” vergunning tot inlading
geeft.
17122 J’li
1916
1

341-

6716

801-

3716

f6,50

–
Naar verluidt zijn er oneenigheden ontstaan onder de
19124 Juli 19151 fr 15,—

1913

2119

261-

,,6,—

–
leden der Amerikaansche Export Commissie over den uitvoer
Juli 19141′,-

–

7/3

14/6

3!2

5/-
van voedingsmiddelen naar onzijdige landen.
De deelname van Siam aan den oorlog verschaft de
DIVERSEN.
Bon,l,ay
8/mia
1
Vldivo
1
Chili
Entente de beschikking over een negental Duitsche schepen, metende ca. 19.000 ton
Data
IVC!t
Europa
West
Europa
1
.çtock
West

1
West
Europa
In Duitschiand werd de prijsverordening van 30 Sept.
________________________
(d. to.)
(rijst)

1
Europa

(salpeter)
1909 aangevuld door de bepaling, dat vaartuigen, welke voor
het grootste gedeelte eigendom zijn van vijandelijke onder-
16121 Juli

1917

……..350/-

4 50/-

–

1801-
danen of welke voor vijandelijke oorlogvoering gebruikt
worden, als vijandelijke schepen beschouwd zullen worden.
17122 Juli

1916

9319

14216

–

1401-
Enkele Nederlandsche schepen kunnen van deze bepaling

9114

1917

…….350/-

4501

1801

19124 Juli

1915

5113

751.

–

601-
schade ondervinden.
Juli

1914

1416

1613

251-

2213
De Nederlandsche transatlantische scheepvaart werd nog
niet hervat, omdat een veilige route nog
Gtaan Petrogro4 per quarter van 496 lb.s. zwaar, Odessa per Unit,
Ver. Staten
steeds afwezig is.
per quarter van 480 lbs. zwaar.
De in Amerika voor de regeering beladen schepen wachten
Bout gezaagd en pitchpine per St. Pet. Standard van 165 kub. vt.,
nog op de door Engeland af te geven dokumenten.
mijnstutten per vadem van 216 kub. vt.
Overige noteeringen Per ton van 1015 K.G.

ADVERTENTIËN

Nederlandsche Bank voor Russischen Handel

BANQUE NÉERLANDAISE POUR LE COMMERCE RUSSE

Kapitaal 5.000.000 Roebels.

–
Kantoor: 20 NEWSKY PROSPECT

Telegramadres:

PETROGRAD.
•

NEDRUSBANK

De Bank bout gelden á deposito
811111
rekening-courant en verricht alle soorten wissel- en bankzakeu.

Voor inlichtingen kan iien zich wenden tot alle kantoren van

de NEDERLANDSCHE HANDEL-MAATSCHAPPIJ en de TWENTSCHE BANK,

zoomede tot de heeren HOPE
&
Co. en LIPPMANN. ROSENTHAL
&
Co. te Amsterdam
en R. MEES
&
ZOONEN te Rotterdam.

564

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

25Juli
1917

J. & J. M. VOORHOEVE

Makelaars in Assurantiën

Anno 1836

ROTTERDAM

NEDERLANDSCHE GRONDBRIEFBANK

HEERENGRACHT
495, AMSTERDAM

pC t. 0 bij
g
atiën (Grondbrieven)
Beurkoere

Gecertificeerd door de Centrale Trust.Compaguie

Verkrijgbaar in 8tukken van
f
2500,—,
f
1000,—,
f
500,— en
f100,-

op elk goed effectenkantoor

GEBRÖEDERS CHBOT

ROTTERDAM

7/
.

–

KASSIERS en MAKELAARS in ASSURANTJEN

Dèposito’s. – Rekening-Courant. – Franco CEèque-Rekening.

Aan- en Verkoop van Wissels op het Buitenland. — Aan- en Ver-

koop van Fondsen. – B
ew
aarneming en Administratie van Effecten.

Oorlogs-, Transport-, Casco-, Brand-. Diefstal- e. . verzekeringen

van elken aard.

ONTVANG
EN
BETAJLKAS

NIEUWE DOELEN STRAAT 20-22

AMSTERDAM

KAPITAAL BN RESERVEN
f
5.500.000,_
!

DEPoITo’S VOOR
i JAAR FIXE â 4 iCT.

GELDEN OP DEZEN TERMIJN GESTOR ZIJN NA AÇLOOP VAN HET
JAAR ZONDER OPZEGGING BESCHIKBAAR.

NIET OPGEVORDERD ZIJNDE, WORDT DE POST STILZWIJGEND VOOR GELIJKEN TERMIJN VERLENGD.
DE RENTE KAN NAAR VERKIEZING PER KWARTAAL, PER HALF JAAR OF PER JAAR ONTVANGEN WORDEN!

NIJGH & VAN

D ITMAR’S

UITGEVERS
–
MIJ

FRIESCH- RONINSCHE HYPOTHEEKBANK

AANDEELENKAPITAAL
f
2.500.000

HYPOTHEKEN
±
f
30.000.000

RESERVES
…….
± – 950.000

PANDBRIEVEN ± – 30.000.000

VERKRIJGBAAR:

4’/
2

0!

0

101

0/

Io
panUDr1eVefl..a

to

Aol

11
•

.

94%
LI. Io
paflclDrleVefl
a

ROTTERDAM

Wijnhaven 111-113

Tel. 7841 -’42-’43-’61

Belast zich

met
9
t verzorgen

van uitgaven

en tijdschriften

op elk gebied

NED}RLANDSCHE
BXNiKINSTELUNG

VOOR
WAARDEN
EELA5T
MET
VRUCHTGEBRUI$
EN PERIODIEKE IJITKEERINGEN
Directie : fl..SCNWAP.Z en Mt. H. R.van MAASDICJK

Geplaatst Kapitaal f.4.000.000,- Reserve5 f 644414,99 Pandbialevenkapitaal rulm f. 19.000.000,-

4’/ E4 5%pADflRNTEOEEUflKOER

AANTEEKENBOEK VAN RUKSBELASTINGEN

VERMOGENS-, RIJKSINKOMSTÈN- EN PERSONEELE BELASTING
Zesde geheel verbeterde en.bijewerkte druk – Prijs f1,-

Alom verkrijgbaar bij den Boekhandel en bij NIJGH & VAN DITMAR’S UITGEVRS-MAATSCHAPPIJ, Rotterdam