30 MEI 1917′
Economis ch
~
St a
f-
tstischie
Berichten
ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HÂNDEL,NIJVERF-IEID. FINANCIËN EN VERKEER
UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN
2E JAARGANG
WOENSDAG 30 MEI 1917
No. 74
INHOUD
Blz,
1
lioen, werd in totaal ingeschreven voor
f
53.105.000,
DE CANADEESCHE SPOORWEGEN ……………………
401
De
nieuwe Amerikaansche Tariff Commission
……….
402
Chili’s Salpeterindustrie………………………….
403
Het Suezkanaal tijdens den Oorlog ………………..
404
De
Donau en het Duitsche Waternet ………………
404
De
Rijksmiddelen
…………………………….
406
AANTEEKENINGEN:
Loonsverhooging gedurende den oorlog……………
406
Ontvangsten der Fransche spoorwegen …………..
406
De
haringvisscherij
in
1916
………………….
407
INGEZONDEN STUKKEN:
De verkoop van Banka-Tin …….
………………
407
De tijdelijke verhooging der Spoorwegtarieven ……
408
REGEERINGSMAATREGELEN OP HANDELSGEBIED
…………
408
MAANDCIJFERS:
Overzicht der Rijksmiddelen ………………….
409
Spaarbankcijfers
…………………………..
409
STATISTIEKEN EN OVERZICHTE’
………………410-417
Geidkoersen.
.
‘
Effectenbeurzen. Wisselkoersen.
Goederenhandel.
1
Bankstaten.
Verkeerswezen.
INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE
GESCHRIFTEN
WEEKBLAD
EC0N0MICH-TATI2TI2CHE
BERICHTEN
Het secretariaat van het weekblad is gevestigd te
Rotterdam, Pieter de Hooghweg 12, telefoon no. 8000.
Bijdragen en mededeelingen., den inhoud betref-
fende, gelieve men te zenden aan het secretariaat.
Abonnementsprijs voor het weekblad franco p. p.
in Nederland, f10,—, buitenland en koloniën f 1e,-
per jaar. Losse nummers 25 cents.
Leden en donateurs van het Instituut ontvangen het
weekbla,d gratis.
Advertentiën f0,85 per regel. Plaatsing bij abonne-ment volgens tarief.
–
Mededeelin gen
betreffende
abonnementen en adver-
tentiën richte men tot Nijgh & van Ditmar’s Uitgevers-
Maatschappij, Rotterdam, Amsterdam, Den Haag.
BERICHT.
Binnen enkele dagen wordt aan de leden en donateurs
van het Instituut en aan de geabonneerden op het
weekblad een eerste
afzonderlijke
publicatie van het
Instituut verzonden, van de hand van Mr. G. Vissering,
getiteld: Het vraagstuk van de geldruimte in lied er-
land en de goudpolitiek van de Nederlandsche Bank.
29 MEI 1917.
Over deze berichtsweek valt van de Nederlandsche
geidmarkt weinig bemerkenswaard te vermelden. De
geldruimte is verder nog toegenomen. Privaat-dis-
conto noteerde voor prima driemaandspapier 2 pCt.;
de noteering voor prolongatiegelden liep van 24 tot
2 pOt. terug. –
Bij de Donderdag 1.1. gehouden inschrijving voor
schatkistpapier voor een totaal bedrag van
f
40 mil-
waarvan:
3-maands prom.
f
19.980.000 (toegewezen
f
11.310.000)
6-
,,
,, ,, 13.670.000 (
,,
,, 12.500.000)
Schatkistbilj. ,, 19.455.000 (
,,
,, 16.107.000)
– Detoewijzing had plaats tegen de navolgende prijzen:
3-maands promessen
a
f
994,18 per
f 1000
6
–
,,
,,
, ,, ,, 984,01 ,,
1000
••
Schatkistbiljetten
,, ,,
1007,23 ,, ,, 1000
Aldus gevende een rendement van resp. ca: 2,
en. 3
7
18
pOt.
Ook aangaande de wisselmarkt is weinig belang
–
rijks te zeggen. De omzetten werden in het eind der
week steeds geringer, mede onder den invloed van de
nadere feestdagen. Het op den eersten dag ingetreden
herstel kon zich voor bijna alle deviesen handhaven.
, DE CANADEESCHE SPOORWEGEN.
Omtrent veertien jaar geleden werd er toe overge-
gaan, ten einde de economische ontwikkeling van.
Oanada beter te dienen en gelijktijdig te breken met
Itet monopolie der Canadian Pacific, ook den Grand
Trunk Railway naar de Pacific-kust door te trekken
en aldus een tweeden transcontinentalen spoorweg
in Canada te scheppen. De uitbreiding die de werken
aannamen riep ten slotte twee nieuwe lijnen van
oceaan naar oceaan in het leven. Hierin nu is men
wel wat haastig te werk gegaan en schoon de ontwik-
keling van Canada in de laatste jaren voor den oorlog
een gunstig verloop nam was de toevoeging van de
twee nieuwe ‘spoorwegen toch overeild geweest. Ver-
gelijkt men buy, het aantal bewoners per mijl-spoor-
weg voor eenige landen dan vindt men: Vereenigde
Staten 400, Argentinië 238, Engeland 2000 en Canada
slechts 185. Ten overvloede moest nu nog het in
gebruik stellen der lijnen met liet uitbreken van den
wereldoorlog samen vallen. Aanmerkelijke teruggang
in het immigranten-tal en algemeene economische ont-
wrichting hadden een zeer ongunstige positie voor de
nieuwe spoorwegen tot natuurlijk gevolg. Het is bekend,
dat noch de 0-rand Trunk Pacific, noch de Oanadian
Northern in staat waren ten volle hare renteverplich-
tingen na te komen. Door het Oanadeesche gouverne-
ment is daarop eene commissie van onderzoek inge-steld, die tot opdracht kreeg over verbetering
in
den
toestand advies uit te brengen. De commissie bestond
uit drie leden met name: de heer A. H. Smith, presi-
dent van het New York Central System, Sir Henry
iLumley Drayton, voorzitter van de Dominion Rail-
way Oommission en W. M. Acworth. Het rapport van
‘de commissie van onderzoek is op 3 dezer aan het
Oanadeesche parlement overgelegd, echter werd door
den heer Smith en de beide overige commissieleden
gezamenlijk een verschillend eind-advies uitgebracht
en is slechts van het laatstbedoelde advies veel tot
publiciteit gekomen. De Economist en de Statist heb-
402
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
30 Mei 1917
ben ons reeds belangrijke beschouwingen ter zake
gebracht.
Het rapport van de heeren Drayton en Acworth
beveelt allereerst aan de Canadian Northern, de
0-rand Trunk Company en de 0-rand Trunk
Pacific, alsmede de Intercolonial en de Trans-
continental
–
in één systeem onder te brengen, het-
welk onder toezicht van een onafhankelijke ,,board
of trustees” zou moeten staan met het karakter van
-een maatschappij, terwijl het gouvernement van het
Dominion tegenover de nieuwe combinatie aanspra-
kelijkheid zal hebben te aanvaarden voor de rente op
vroegere uitgiften der te naasten maatschappijen. Als
naam voor het nieuwe systeem wordt voorgesteld:
,,The Dominion Railway Company”. De commissie
motiveert haar voorstel door op de hiervoren vermelde
overexpansie in het spoorwegnet van Canada te wij-
zen en de slechte fixiancieele resultaten die daarvan
het gevo]g waren te releveeren. Naast de bevredigende
positie van de Canadian Pacific met een inkomst-
percentage van 8,34 over het daarin belegde kapitaal,
vertoonen de overige maatschappijen poovere uitkom-
sten met 2,28 pCt.
bij
de Canadian Northern, 2,33 bij
de 0-rand Trunk en de 0-rand Trunk Pacific met
slechts 1,15 pCt. ,,The people – leest men in het
rapport der meerderheid – have been liberal in pr6-
moting railway building in advance of their profi-
table operation en a commercial basis. Great grants
of land have been given to the two prinëipal systems
in the West. But without these railways the land
would have been practically valueless.”
•1
Zooals de lezer weet, heeft de 0-rand Trunk Oom-
pany op 10 December 1915 officieel verklaard niet
in staat te
zijn
hare verplichtingen ten aanzien van
de Grand Trunk Pacific na te komen en daarbij aan
het Canadeesche gouvernement voorgesteld terug te
zullen treden van de Pacific lijn door de 25 millioen
dollar 0-rand Trunk Pacific-aandeelen, welke zij in
haar bezit heeft, aan het gouvernement over te dra-
gen tegen betaling van alle gelden door haar in de
Pacific-ljn gestoken, waarmede dan de 0-rand Trunk
Company van alle aansprakelijkheid voor rentenit-
keering ontslagen is. Het rapport zegt hiervan: ,,We
think the 0-rand Trunk Company cannot thus escape
the consequence of its owu action. We quite agree
that the 0-rand Trunk Company cannot meet its
0-rand Trunk Pacific liabilities. But, if the Govern-
ment is to relieve the 0-rand. Trunk Company of
liabilities which it voluntarily incurred, but which
it now finds it impossible to meet, it is for . the
Government, not for the company, to fix the terms.”
De meening, die het advies d’an tot uitdrukking
brengt heeft al veel verschrikking in Londen gewekt:
,,We are forced to the conclusion – aldus de heeren
Drayton en Acworth – that the control of an impor-
taiit Canadian company should be in Canada. But
this cannot be secured as long as the Grand Trunk
R.ailway is owned by shareholders in England. ‘Ve
have come to the conciusion, there fore, that the
control, not only of the 0-rand Trunk Pacific Oom-
pany, but also of the 0-rand Trunk Oompany of
Canada should be surrendered into the hands of the
people of Canada. We recommend that the chairman
of the Grand TrunkCompany be informed that it is
only on this condition that the Government is pre-
pared to relieve his company of the obligations which
it has incurred in respect to the Grand Trunk Paci-
fic.” De onafhankelijkheidstoon, die iemand als Sir
Henry Drayton hier laat hooren, verdient zeker onze
volle aandacht.
Van de Canadian Northern vinden wij nog gezegd, dat schoon men kan rekenen met stijgende netto-ver-
diensten, deze de eerstvolgende jaren volkomen in be-
slag genomen zullen worden voor intrest op nieuw
kapitaal; dat ongetwijfeld zal moeten opgenomen wor-dan, wenscht men dit systeem tot economische exploi-
tatie te brengen. De Canadian Northern zal naar de
meening van de adviseurs, die hier aan het woord
zijn, zelf niet de beschikking kunnen verkrijgen over
voldoend benoodigd kapitaal. De adviseurs gaan zelfs
verder door met zooveel woorden nieuwe publieke be-
legging in de Canadian Nörthern onder de huidige
omstandigheden te ontraden.
De tendenz van het rapport is dus de nationalisatie
voor te stellen van de drie lijnen, die hier ter sprake
zijn gekomen, in een systeem, dat volkomen gescheiden
blijft van de Oanadian Pacific, die men niet heeft
aangeroerd als zijnde capabel om op eigen beenen te
staan. Het
schijnt
ons toe, om een enkele critische
opmerking te maken, dat waar de commissieleden
reeds aanleiding achten te bestaan de lasten. van be-
drijfsuitbreiding énder oogen te zien, gelijk bij de
Canadian Northern is geschied, naar hunne meening
de overexpansie in het Canadeesche spoorwegnet,
welke thans
ongetwijfeld
als oorzaak van den slech-
ten toestand genoemd kan worden, in afzienbare jaren
in evenwicht zal komen, vooral als de vrede niet te
lang op zich laat wachten. Des te meer treedt dan
echter het oogmerk naar voren de Canadeesche spoor-
wegen Canadeesch te maken.
Ten slotte zij nog het advies van de meerderheid
vermeld om bij eventueele overname door het Cana-
deesche gouverument van het 0-rand Trunkbedrjf
het geheele aandeelenkapitaal van de maatschappij
aan de nieuw te benoemen Trustees over te dragen
tegen geregelde uitkeering eener annuiteit, te bepa-
len in matige maar
wezenlijke
verhouding van het
bedrag $ 3.600.000, de gemiddelde som die in de laatste
tien jaren (sluitende met 1915) aan dividenden uit-
gekeerd is. Na een verloop van zeven jaar zou de
annuiteit 40 á 50 pCt. te verhogen zijn. Waarschijn-
lijk heeft deze bepaling in Europa van het geheele
rapport de meeste aandacht genoten!
DE NIEUWE AMERIKAANSCHE TARIFF
COMMISSION.
De ervaring in de eerste plaats met de Interstate
Commerce Commission verkregen heeft in de wet-geving der Vereenigde Staten een sterke strooming
doen ontstaan ten gunste van het instituut van per-
manente zelfstandige commissies met groote bevoegd-
heden bekleed, welker niet politiek, althans niet door
ééne politieke richting overheerscht karakter door
verschillende bepalingen, voor de benoeming geldende,
gewaarborgd is en wier leden een zoodanige bezoldi-
ging genieten, dat zij zich zonder zorg geheel aan hun taak kunnen geven. Een zoodanige permanente com-
missie op handelspolitiek gebied brengt de ,,0-eneral
Revenue Act” van 3 September 1916, de bekende be-
lasting codificatie, waarin onder invoering van enkele
nieuwe belastingen en herziening van bestaande, het
gansche belastingstelsel der Unie is samengebracht.
In de artikelen 700 en volgende der wet wordt voor- –
geschreven de instelling van eene uit 6 leden be-
staande Tariff Commission, aan welke is opgedragen
zich geheel op de hoogte te stellen en te hpuden van
do werking der bestaande tariefwetgeving in den
ruimsten zin, den invloed in de eerste plaats op de
financiën der Unie, op den toestand der industrie en
op dien der arbeiders, voorts het geheel van interna-
tionale handelspolitieke verhoudingen der Unie, de
gesloten tractaten, den invloed hiervan op de ont-
wikkeling van den buitenlandschen handel, de vreem-de concurrentie in het eigen land, het dumping-vraag-
stuk ete. De Regeering behoort de commissie in alles
wat zij op handelspolitiek gebied onderneemt, te raad-
plegen, terwijl de commissie ongevraagd en gevraagd de Regeering, het Parlement, het Committee on Ways
and Means uit het huis van afgevaardigden en het
Committee on Finance uit den Senaat vaü advies
dient. Aan de commissie zijn voor de uitvoering harer
taak ongeveer dezelfde bevoegdheden verleend van
zeer vérstrekkend karakter, die o.a. de reeds genoem-
de Interstate Commerce Commission bezit. Art. 706
30 Mei 1917
ECONOMISCH.STATISTISCHE BERICHTEN
403
– de volledige tekst is o.a. te vinden in de Ohronicle
van 16 September 1916 – geeft aan de commissie of
derzelver gemachtigde primo toegang tot, en recht
tot het nemen van, afschrift van ieder gedrukt of
geschreven stuk, voor het ingesteld onderzoek van
belang, in het bezit van wie ook, particulier persoon,
firma, vennootschap etc., mits betrokken in de pro-
diictie, invoer of verkoop van de hartdelsartikelen,
waarover het onderzoek loopt, en secundo de bevoegd-
heid getuigen voor zich te roepen, verklaringen te
vragen, eeden af te nemen en overlegging van boeken
en verdere gegevens te eischen. In geval van weige-
ring kan de tusschenkomst van den rechter ter plaatse
v,raa
r
het onderzoek gehouden wordt, worden inge-
roepen, waarna verdere weigering als ,,contempt of
court” wordt gestraft. De leden der commissie, aan
wie evenals aan hunne gemachtigden volstrekte ge-heimhouding ten opzichte van te hunner kennis ge-
komen zaken betreffende bijzondere ondernemingen
wordt opgelegd, worden benoemd voor 12 jaar en
genieten een jaarlijksche bezoldiging van $ 7.500, de secretaris van $ 5.000. De benoeming geschiedt door
den President op voordracht en onder nadere bekrach-
tiging door den Senaat. Hoogstens 3 van de 6 leden
mogen deel uitmaken van eenzelfde politieke partij,
terwijl bij de benoemingen de verschillende politieke
partijen afwisselend aan de beurt zullen zijn. Voor den
ganschen dienst der commissie, de salarissen inbegre-
pen, wordt voor het eerste jaar niet minder dan
$ 300.000 uitgetrokken. Een der afdeelingen van het
Department of Commerce wordt naar de commissie
overgebracht.
Thans is blijkens een der laatst ontvangen nummers
der Chronicle, President Wilson eind Maart tot de
benoeming der commissie overgegaan. Tot voorzitter
is aangewezen Professor Taussig, tot dusver hoog-
leeraar aan Harvard University en o.a. bekend door
zijn arbeid op handelspolitiek gebied. De verdere
leden zijn deels afkomstig uit dehooge ambtenaars-
deels uit de zaken-wereld. Twee leden zijn democraten,
twee republikeinen, waaronder één van den Roose-
veltvleugel, twee, waaronder prof. Taussig, zonder
speciale politieke richting.
CHILI’S SALPETERINDUSTRIE
Een medewerker schrijft:
Het ligt voor de hand, dat de salpeterindustrie in
Chili tijdens den huidigen wereldoorlog met
zijn
ont-
zaglijk verbruik aan munitie – en bijgevoig ook aan
salpeter – een periode van ongekenden bloei door-
maakt. Niettegenstaande allerwegen de landbouw
minder dan vroéger ontvangt en uiteraard versche-
pingen naar de centrale landen niet plaats vinden,
terwijl voorts aan de productie en den afzet van de
in Chili werkzame Duitsche salpeter-maatschappijen
allerlei moeilijkheden in den weg worden gelegd, is
helt wereldverbruik van Chilisaipeter grooter dan
ooit te voren en overtreft de raming daaromtrent ge-
durende 1916, die over 1915 met ruim 50 pCt. De vol-
gende cijfers geven van dit verbruik een overzicht:
2.251.000 tons.
2.313.000
2.486.000 2.464.000
2.182.000 1.732.000
…………2.650.000
De stijging valt te meer op, omdat zij behaald is
niettegenstaande het wegvallen van allen uitvoer
naar Duitschland en daarmee verbonden landen, die
in normale jaren tot de grootste gebruikers behoor-
den. Zoo bedroeg in 1912 de invoer van Chilisalpeter
alleen in Duitschland al 813.000 ton of nagenoeg 35
pOt. van het totale wereidverbruik.
Hand aan hand gaat met dit grooter verbruik een
grooter productie, t.w. 2.878.000 ton in 1916 tegen
1.736.000 ton in 1915; zelfs de productie van het
recordjaar 1913 werd nog met 140.000 ton overschre-
den. De totale verschepingen stegen met bijna een mii-
lioen ton, t.w. 2.945.000 ton in 1916 tegen 1.975.000
ton in het jaar te voren. Naar Europa ging daarvan
1.600.000 ton of 550.000 ton meer dan in 1915; de Ver.
Staten betrokken 1.209.000 ton tegen 813.000 ton het
vorige jaar. De duikbootenoorlog heeft bij het te keer
gaan, van den aanvoer van Chilisalpeter naar Europa
vrijwel fiasco gemaakt; zioo ging in 1915 niet meer dan
33.000 ton en in 1916 slechts 25.600 ton teloor, waar-
bij dan nog inbegrepen zijn de verliezen door stran-
ding of natuuroorzaken. Zelfs de ,,Chemiker Zeitung”
moet dan ook toegeven, dat b.v. Engeland ruim van
salpeter voorzien is, blijkens het door dit blad ver-
melde aanbod van het Britsche Munitiedepartement
van geraffineerde salpeter aan fabrieken tegen een
prijg van niet meer dan 290 Mark de ton, en zulks
niettegenstaande de vrachten naar Engeland, die v66r
den oorlog slechts nog iets beneden de 20 sh. per ton
bleven, in verband met het gebrek aan scheepsruirnte
thans tot 140 sh. gestegen zijn. Die prijs van 240 M.
is te meer laag te noemen, wijl de prijs aan de aflaad-
havens in den loop van het laatste jaar niet onaan-
zienlijk opgeloopen is, t.w. van 7 sh. per 100 K.G. in
Jan. en 6 sh. 8Y2 d. in Maart tot 9 sh.
41%
d.
it
9 sh. –
6 d. in begin 1917.
De verhoogde afzet en de verhoogde prijzen heb
ben er uiteraard toe geleid, dat de goed heheerdu
maatschappijen uitstekende zaken hebben gemaakt en
groote dividenderi kunnen uitkeeren: de Liverpool
Nitrate Cy. tot 100 pOt. Tal van maatschappijen
worden echter niet gezond gefinancierd en zijn sterk
overgekapitaliseerd; deze hebben thans van de gele-.
genheid gebruik gemaakt om ruim af te schrijven en
aldus het bedrijf op wat meer gezonde basis te bren-
gen, al leidde dit er herhaaldelijk toe, dat in het ge-heel geen dividend uitgekeerd werd. Enkele maat-
schappijen ook hebben het bedrijf moderner iige-
richt, en zoodoende is b.v. de Agua Santa Cy. er in
geslaagd de productiekosten, die gemiddeld een 2 sh.
6 d. per 100 K.G. ‘bedragen, met 7 k 8 d. te verlagen.
Blijkbaar zien de goed beheerde ondernemingen de
toekomst niet geheel zonder zorg tegemoet. Het vraag-
stuk van vervaardiging van stikstof uit de lucht heeft
tijdens den oorlog ontzaglijke vorderingen gemaakt
en is – gezién het feit, dat Duitschland thans alle
voor oorlogsdoeleinden benoodigde salpeter synthe-
tisch maakt – wellicht als geheel opgelost te be-
schouwen. Ook in Amerika vindt het streven voort-
gang om voor het betrekken van salpeter zich ten
eenenmale onafhankelijk te maken.
Er is dus groote kans, dat Chili na den oorlog zijn
salpeter-monopolie kwijt is en concurreeren moet met
Scandinavische, Duitsch e of Amerikaansche fabrieken, die stikstof uit de lucht halen. Ook moet men de moge-
lijkheid niet voorbijzien, dat
bij
het beëindigen van den
oorlog, Engeland en Frankrijk nog over zulke aan-
zienlijke hcieveeflieden Chili beschikken, die dan voor
landbouwdoeleinden kunnen gebezigd worden, dat de
behoefte aan invoer er aanvankelijk vrijwel miniem zal zijn. Deze omstandigheid, gevoegd bij de hooge
scheepsvrachten en het feit, dat Amerika’s munitie-
productie en dus zijn behoefte aan salpeter voor dit
doeleinde stop gaat staan, moet noodwendig op de
productie en de prijzen ter plaatse van productie een
fnuikenden invloed uitoefenen. Er bestaat bijgevolg
naar allen schijn voor de onderneminen in Chili
reeds thans alle aanleiding zich tegen toekomstige
eventualiteiten te wapenen. Dit is te meer noodig,
omdat trots de geweldige vraag de zichtbare voor-
raden uiterst groot blijven. In 1914 waren zij niet
hooger dan 500.000 ton; op 1 Januari j.l. bedroegen
zij 730.000 ton of slechts 70.000 ton lager dan het
jaar te voren, niettegenstaande, als gezegd, de pro-ductie het afgeloopen jaar die van het jaar te voren
met meer dan 1.000.000 ton overtrof.
1910 1911 1912
1913 1914 1915 1916
VER1tEER DOOR HET UEZ-KNAÂL, 1910-1915.
0
WInW..Irnn in llJGn.nn
13
16
14
1
10
9
0
1.••
1
404
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
30 Mei 1917
HET SUEZKANAAL TIJDENS DEN OORLOG.
Beschouwt men de cijfers van den netto-tonnage
der schepen, die zich in 1915 van het Suezkanaal be-
dienden, dan neemt men t.o.v. 1914 een teruggang
met 4.143.340 tons waar en 4.767.729 in vergelijk
met 1913. Wat het aantal dezer schepen betreft vond
eveneens vermindering plaats, n.l. van 5085 in 1913
op 4802 schepen in 1914 en 3708 in 1915.
Aantal
1
Nettotonnage
1913
1
1914
1
1915
1
1913
1
1914
1
1915
2951
3078 2736
12052484 12910278
11656038
342
347
334
1287354 1389390 1334474
Frankrijk
………..
256
228
171
927 787 799 624
666 122
64
119
343732 354367 565945
Engeland
………..
Italië
……………
110
131
124
290576
369239 363488
Nederland
………
Denemarken
56 42
46
171848 163832 166497
35 38
122 957 132 027 144 330
41
48
93313
96647
135 544
Noorwegen ………44
17
49
47
54560
138042
95876
Griekenland
……….
.
26 26
75643 71558
72700
Rusland.
.. .. .. .. .. .
71
17
340595
200423
59535
Japan ……………68
Vereenigde Staten
8
3
1
7476
2562 3436
Spanje
………….26
–
1
–
–
2 170
Zweden ………….33
.10
778
481
–
3352387
2118946
–
Oostenr.-Hongarije
246
176
–
845830
631 730
–
23 25
–
41648
23289
–
België
……………-
7
2
17677
5050
–
Duitschiand
………
7 3
–
5159
2491
–
Turkije
………….
Siam
……………
2
–
–
2087
– –
Perzie
………….
China
……………
Portugal
………..
1
– –
871
– –
5058
1
4802
1
3
7
08
120033883
1
19409495
15266155
Het cijfer van de gemiddelde netto-tonnenmaat be-
weegt zich nog in stijgende richting. Uit het laatste
mag men niet zonder meer laten volgen, dat ergo het
verkeer van kleinere schepen moet zijn afgenomen. In-
dien in het aantal schepen geen verandering ware
ingetreden zou ook zeer zeker op deze vraag niet
oogenblikkelijk een antwoord te geven zijn, maar waar
het aantal schepen integendeel sterk gedaald is, moet
men aannemen, dat,
bij
de toeneming van de gemid-
delde tonnenmaat, niet het verschijnen van eenige
zeer groote schepen de statistiek het aanschijn heeft
gegeven dat
zij
draagt, maar algemeene verschuiving
ten gunste van het grootscheepvaart-verkeer verder
heeft plaats gegrepen. Aldus concludeert terecht E.
Schuster in zijn artikel over dit onderwerp in het
laatste nummer van het ,,Weltwirtschaftliches
Archiv”, waaraan nog enkele meerdere gegevens ont-
leend zullen worden.
De afname van het verkeer weerspiegelde zich in
de geringe ontvangsten der kanaal-maatschappij. Deze
bedroegen in 1915 frs. 98.228.098 en vertoonen dus
t.o.v. het voorafgaande jaar eene vermindering van
frs. 26.893.138. De netto-winst becijferde zich op
frs. 73.021.375 (tegen frs. 80.359.898 in 1914), hier-
van werd een bedrag groot frs. 61.567.887 uitgekeerd,
hetgeen een dividend van frs. 120 per aandeel ople-
verde.
Van de reeks jaren 1911-1915 volgen hier de
cijfers.
1
Bruto
1 Dividend
1
inkomsten
in Frs.
in
1000
Frs.
1911
138.038
165
1912
139.923
165
1913
129.925
165
1914 125.121
120
1915
98.228
120
Als gevolg van de verminderde inkomsten is de
kanaal-maatschappij overgegaan tot verhooging harer
tarieven en wel in de volgende mate:
van 1 Juni 1916 tot 4 October d.a.v. 6,75 frs. per
ton scheepsruimte;
van 5 October 1.916 tot 31. December d.a.v. 7,25 frs
per ton scheepsruimte;
van 1 Januari 1917tot 1 Juli d.a.v. 7,75 frs. per
ton scheepsruimte;
S
S
van 1 Juli 1917 tot nader order 8,50 frs. per ton
scheepsruimte.
:
In dit verband mag niet onvermeld blijven, dat in
Januari 1913 eene verlaging van 6,75 frs. op 6,25 frs.
per ton had plaats gevonden.
Het hier volgend diagram is samengesteld naar
gegevens in het Weltwirtschaftliches Archiv samen-
gebracht.
Belangrijk is na te gaan welke wijzigingen zich
t.o.v. de verschillende deelnemende nationaliteiten
bij het gebruik van het kanaal vertoonden. De gege-
vens die hier volgen hebben uitsluitend betrekking
op de vracht- en mail-schepen. Het kwam niet slechts
door het wegvallen van het Duitsche en Oostenrijk-
sche aandeel, hetwelk in 1912 resp. 16 en 3,5 pOt.
bedragen heeft, dat de totalen teruggeloopen zijn, het verkeer door het kanaal van bijna iedere natie is ver-minderd, zoo bijv. Engeland, waarvoor de verminde-
ring tusschen 1912 en 1915 niet minder dan 33 pOt.
bedraagt, Frankrijk dito 21 pOt., Nederland vertoont
echter een geringe vermeerdering van 0,2 pOt. Tegen-
over deze cijfers staat dan de hoogst belangrijke toe-
name in het gebruik door Japan, n.l. met 71 pOt.,
eveneens van 1912 op 1915. Reeds sedert 1896 is
voortdurende stijging geweest in het aantal Japan-
sche schepen, dat langs Suez voer, alleen dan met eene
uitzon4ering voor de jaren van den Russisch-Japan-
schen oorlog 1904/’05. Sedert 1909 vertoonde zich een
stagnatie, die met den huidigen oorlog weer voor
verdere stijging verlaten werd.
DE DONAU EN HET DUITSCHE WATERNET.
Men schrijft ons uit Budapest:
Bij de centrale mogendhecien zijn zoowel de mili-
taire autoriteiten, als die op handels-, industriëel- en
oeconomisch gebied, tot de overtuiging gekomen, dat
de noodzakelijkheid bestaat, een grootsch-aangelegd
net van Middeleuropeesche waterwegen in het leven
te roepen. De tegenwobrdige toestand op het zuid-
oostelijke oorlogsterrein, het vervoer van het daar
noodige materiaal, en vooral ook de aanvoer van de
onontbeerlijke levensmiddelen, heeft er toe geleid, -dat
de blikken naar de door de natuur geschapen, mach-
tigen saterweg gericht zijn, naar den Donau. Dien-
tengevolge werd in September 1916 te Budapest de
zôogenaamde ,,Donau-conferentie” gehouden, terwijl
30 Mei 1917
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
405
later, eveneens te Budapest, nog de beraadslagingen
der Middeleuropeesche ,,Wirtschaîtsvereine” plaats
vonden. Alle mogelijke bizonderheden, de rivier den
Donau betreffende, werden uitvoerig besproken en in
een ambtelijk protocol opgenomeu, dat later als uit-
gangspunt voor verdere maatregelen zal dienen.
Hoewel in het te scheppen net van Middeleuropee-
sche waterwegen de Donau zèlf natuurlijk de voor-
naamste rol speelt, loont het toch de moeite, ook de
aan te leggen verbindingswegen van de bestaande
Duitsche en Oostenrijksche waterwegen nâr de Donau
eens nader te beschouwen. Om bizondere redenen is
zulks op de Donau-conferentie niet voldoende ge-
schied, en dat vormt dan ook eene groote leemte in
het resultaat dier conferentie.
Bij de verbinding van de Duitsch-Oostenrijksche
waterwegen met den Donau komen in de eerste plaats
de rivieren Rijn, Elbe en Oder in aanmerking. De
Donau en de
Rijn
zijn ook thans reeds met elkaar ver-
bonden door het fleiersche Ludwig-Kanaal en den
Main. Het Ludwigkanaal werd in de jaren 1836-
1846 gegraven; het mondt bij Kelheim in den Donau
en bij Bischberg (dicht bij Bamberg) in den Main.
Het kanaal is echter voor de moderne binnenscheep-vaart niet te gebruiken; de 101 sluizen, die het heeft,
en
zijn
ouderwetsche inrichting belemméren in hooge
mate het verkeer. Het kanaal, waarvan slechts sche-
pen met een laadvermogen van 120 ton gebruik kun-
nen maken, dankt
zijn
recht van bestaan alleen nog
maar aan de bouwbedrijvigheid van de stad Nürn-
berg, die alle bouwmaterialen door middel van het
Ludwig-kanaal toegevoerd krijgt.
Van Bamberg voert de scheepvaart tot Offenbach
over den steeds ondiepén Main, uit weiks stroombed
men de oude waterkeeringen heeft verwijderd. De om-
vang van het verkeer hangt geheel en al af van het
peil van deze rivier. Van Offenbach tot Mainz, d.w.z.
tot de monding van den Main in den Rijn, is de Main
gekanaliseerd. Tusichen Offenbach en Aschaffenburg
is men met de kanaliseering bezig. Men hoopt hier in
den loop van het jiar 1917 gereed te zijn, in welk
geval het 90 K.M. lange gedeelte van den Main tus-
schen Mainz en Aschaffenburg met Rijnschepen van
1500 ton zou kunnen worden bevaren. Het gedeelte
van den Donau van Kelheim tot Regensburg is voor
de moderne scheepvaart ook nog niet in orde gebracht,
terwijl bovendien de brug over den Donau
bij
Regens-
burg het verkeer ernstig belemmert.
De ,,Vereeniging ter Bevordering van de Beiersche
rivier- en kanaalscheepvaart” ijvert sedert talrijke
jaren voor een beteren
Donau-Rijn-waterweg.
Ze heeft de haar ter beschikking staande gegevens in 1903 in
een rapport gepubliceerd. Volgens het project dezer
vereeniging moet de verbindingsweg over de stad
Nürnberg voeren. Voor de richting der verkeersroute werden volgende drie trajecten vastgesteld: a. de lijn
Kelheim-Nürnberg-Bamberg, de richting dus van het
tegenwoordige Ludwigkanaal;
b.
Stepperg-Nürnberg-
Bamberg en
c.
Kelheim-Nürnberg-Marktbreit. De
laatste richting zou tegenover de eerste twee routes
eene bekorting van 86 K.M. opleveren.
Ook de Donau-Rijnverbinding dwars door Würt-temberg werd bestudeerd. In dit geval zou de rivier
de Neckar te kanaliseeren en dan door een kanaal in
de richting naar Ulm te verlengen zijn. Ten slotte
werd nog aan de mogelijkheid gedacht den Donau met
den
Rijn
te verbinden door middel van een kanaal
van den Donau naar den Bodensee.
Dezer dagen is nu bij den Rijksdag eene aanvul-
lende begrooting ingediend, waarbij 1.200.000 Mark
als eerste termijn zijn uitgetrokken ter
bestrijding
der
kosten van de bestudeering eener rationeele oplossing
voor de constructie van, een Duitsch net’ van water-wegen. Hierbij is allereerst het oog, gevestigd op de
Rijn-Donau verbinding, hetzij langs Main, Weckar ‘of
door den. Bodensee, voorts waterverbindingen in het
stroomgebied van Wezer, Elbe.én ‘Oder. E’venwel.is
nagelaten eenige voorkeur, wat de plannen betreft
uit te spreken. Van het begrootingsbedrag zijn 700.000
Mark bestemd voor het traject Aschaffenburg-Passau
(de l)onauhaven aan de Oostenrijksche grens), voorts
100.000 Mark voor de uitwerking der projecten Rijn-
Neckar-Donau en
Rijn-Bodensee-Donau,
hét saldo
yoor de overige plannen. Men is geneigd in deze ver-
deeling van het uitgetrokken bedrag toch eenigszins
een voorkeur te zien. De gelden, die beschikbaar ge-
–
steld zijn, worden geacht slechts 2/5 van de benoo-
digde kosten te zullen kunnen dekken. Uitdrukkelijk
werd de nadruk er op gelegd, dat het Rijk in de kos-
ten aandeel neemt om
bijzonder
tot uitdrukking te
brengen, dat een nationaal Duitsch belang met de te
scheppen waterwegen gediend moet worden, evenwel
mag daarin niet gezien worden, dat de Rijksregeering
zich verplicht bij eventueelen aanleg ook een deel der
bouwkosten voor hare rekening te nemen.
Het best voorbereide en ook in de détails het best
uitgewerkte project voor eene verbinding van den
Donau met de Duitsche waterwegen is het in Oosten-
rijk geprojecteerde kanaal van den Donau naar de
Oder. Met de schepping van dit kanaal beoogde men
oorspronkelijk, het Moravische, Oostenrijksch-Silezi-
sche en Galizische kolenbekken met Weenen te ver-
binden. In Oostenrijk werd de wet op de waterwegen
en de stroomreguleeringen in het jaar 1901 aange-
.noruen. Volgens deze wet moesten te beginnen met
1904 binnen 20 jaren de volgende waterwegen aange-legd worden:
een kanaal van den Donau naar de Oder;
een kanaal van Prerau naar Pardubitz, hetwelk
zoodoende het onder 1. genoemde kanaal met de Elbe
zou verbinden;
een kanaal, zijnde de voortzetting van het Donau-
Oderkanaal tot Krakau aan den Weichsel;
een kanaal van Weenen naar Budweis (aan de
Moldau);
kanaliseering van de Moldau tusschen Budweis
en Praag;
kanaliseering van de Elbe tusschen Melnik en
Jaromir.
• Onder de in de eerste bouwperiode (1904-1912) uit
te voeren werken behoorde ook de aanleg van het
Donau-Oderkanaal; met den aanleg werd echter tot
nu toe niet begonnen, daar het grootste gedeelte van
de bij de wet van 1901 bepaalde werken, door een
wetsnovelle van 1911, tot het jaar 1927 werd uitge-
steld. De door den oorlogstoestand ingetreden toe-
stand deed de blikken weer met meer belangstelling
naar het Donau-Oderkanaal slaan en in den loop van 1916 werd den Oostenrijkschen Minister van Handel in deze aangelegenheid een rapport overhandigd. De minister verklaarde evenwel, ter zake nog geen defi-
• nitief standpunt te kunnen innemen.
De verbinding van den Donau met de Elbe kan in
‘twee richtigen geschieden. De ééne zou bij Prerau
van het aan te leggen Donau-Oderkanaal kunnen uit-
gaan en bij Pardubitz direct in de Elbe uitmonden.
De andere zou bij Korneuburg van den Donau moe-
ten uitgaan, als kanaal tot Budweis loopen, en van
daar af den loop van de Moldau volgen, welke even-
eens gekanaliseerd diende te worden. Met het oog op
het transitoverkeer is de verbinding Prerau-Pardu-
bitz beter, te meer daar de uitvoering der reguleering
van de Elbe vanaf Pardubitz zeker is. Aan de regu-
leering der Elbe in Bohemen, van Melnik tot Jaromir,
werd reeds begonnen, vooral ook om een einde te
maken aan de jaarlijks in den zomer plaatshebbende
overstroomingen aldaar. Van Melnik tot Leitmeritz
is de reguleering van de Elbe reeds voltooid; hier
wordt de moderne binnenscheepvaart niet meer be-
lemmerd. Aan de kanaliseering van de Elbe tusschen
Leitmeritz en Aussig wordt gewerkt. Ter bevordering
van de scheepvaart op de Oder heeft de Pruisische
regeering in de laatste tien jaren reeds zéér veel ge-
• daan; de reguleering is evenwel nog niet geheel vol-
tooid, vooral tusschen Breslau en Hohensaaten valt
nog heel wat te verbeteren.
406
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
30 Mei 1917
DE RIJKSMIDDELEN
Het overzicht over de opbrengst der middelen in
de maand April en in de eerste vier maanden van
1917 leert ons het volgende:
Indien niet de rechten op den invoer en de loods-
gelden z6o sterk achteruit waren gegaan (de eerste
bleven ruim twee millioen, de laatste ruim een mii-
lioen gulden beneden de raming), zouden de ont-
vangsten over de eerste vier maanden zeer bevredi-
gend zijn geweest. Veel van de meerdere opbrengst
moet echter aan de buitengewone omstandigheden
worden toegeschreven, zoodat het met den blijvenden
vooruitgang niet zoo rooskleurig gesteld is, als men
bij oppervlakkige beschouwing der middelen-staten
zou meenen. De suikeraccijus en de geslachtaccijns
brachten plm.
f
2.400.000 meer op dan werd geraamd,
de zegel- en registratierechten ongeveer twee millioen
gulden meer.
Vergelijken wij den loop der middelen over de eerste
vier maanden van 1917 met dien gedurende het tijd-
vak Januari tot ei met April 1914 (toen de oorlog
nog niet woedde), en brengen wij om die vergelijking
mogelijk te maken, de bekende correcties aan (uit-
schakelen van inkomsten- en vermogensbelasting;
mede tellen de opcenten op den suikeraccijns ten bate
van het ,,Leeningfonds 1914″; buiten rekening laten
van het statistiekrecht)
–
dan vinden wij de vol-
gende cijfers:
1917
tijdvak
Januari tot en met April
f
49.212.000
1914
,,
,,
,,
,,
,,
,,
,,
46.056.000
f
3.156.000
De vermeerdering bedraagt dus 6,85 pOt. of, per jaar gerekend, 2,28 pOt., welke percentages stijgen
tot 11,3 en 3,7 indien de opbrengst der wisselvallige
successierechten in beide tij dvakken buiten rekening
wordt gelaten (het bovengenoemde verschil stijgt dan
tot
f
4.353.141). Dit verschil is, zooals reeds boven
gezegd werd, voornamelijk te danken aan de meerdere
opbrengst van den
suikeraccijns,
den geslaehtaceijns
en den gedistilleerdaccijns alsmede van de zegel- en
registratierechten.. Uit deze bronnen toch werd thans
ongeveer
f
5.600.000 meer ontvangen dan in 1914.
In totaal werd, de successierechten buiten rekening
gesteld, doch met inbegrip van de opcenten op den
suikeraceijns ten behoeve van het ,,Leeningfonds
1914″, in het genoemde tijdvak van 1917 in werke-
lijkheid meer ontvangen dan in dat van 1914 eene
som van
f
16.206.000. Daaruit blijkt, dat in de eerste
vier maanden van het loopende jaar in hoofdzaak uit
nieuwe belastingen werd verkregen
f
16.206.000
–
f4.353.000 = f11.853.000. Boven en behalve dat
bedrag deden de crisisheffingen en de opcenten ten
bate van het ,,Leeningfonds 1914″, behalve die op den
suikeraccijns, in diezelfde maanden
f
35.934.000 in
de schatkist vloeien. ‘In April brachten de crisis-hef-
fingen ruim 13 millioen gulden op, waarvan
f
7.392.000 voor rekening der oorlogswinstbelasting
komt; laatstgenoemde belasting bracht tot dusver op
bijna elf millioen gulden, alle crisisheffingen te
zamen:
f
32.285.684,42.
AANTEEKENINGEN.
Loonsverhooging gedurende den oor-
1 o g.
–
Als
bijlage
van Minister Posthuma’s jongste
nota betreffende den economischen toestand in Neder-land werd een overzicht gegeven van de loonsverhoo-
gingen der in de nijverheid werkzame arbeiders ge-
durende den oorlog, waaraan hier plaatsing ver-
leend is. In de eerste kolom vindt men het aantal
arbeiders»in de verschillende bedrijfsgroepen volgens
de beroepstelling van 31 Dec. 1909 werkzaam en
daarnaast het aantal arbeiders waarvan gegevens ver-
werkt zijn. De vier kolommen, welke daarna volgen,
bevatten het aantal arbeiders, die een loonsverhooging
of duurtetoeslag genieten tot het boven de kolom
vermeld percentage van hun loon.
1-10 11-20 21-30
+
30
Aardewerk, enz. . .. .. .
28.022
22.500
5.400 6.800
2.400
800
Diamant …………..
9.407
8.000 8.000
– –
–
Boek- en steendrukk
16.756
15.700 1.200
4.300
8.600
1.600
Bouwbedrijven ……..
128.298
84.500
26.000
46.000
10.000
500
Chemische nijverheid.
10.131
7.000 2.600 2.000
1.200
1.100
Houtbewerking, enz.
34.763
18.400 1.700
7.500 4.500
3.700
Kleeding
en
reiniging
58.783
22.300
5.000
13.100
1.600
1.200
Kunstnijverheid
1.792
500
100 100 100
–
Leder wasd. en caoutch
20.037
6.200
100
2.000
2.700.
1.200
Oer-steenkolen, turf
21.235 30.000
– –
12.000 18.000
Metaalnijverheid ……
82.830 44.700
6.300
19.400
10.800
2.700
Papier …………….
8.966
4.200
500
700
2.700
–
Textiele nijverheid…
–
56.382
29.900
10.500
7.300
10.000
2.000
Gas- en eletriciteit.
-. –
7.289 6.000
500
5.000
500
–
Bakkerijen …………
26.381
3.700
600
2.500
300
–
Meelfabrieken ………
.339
500
50
400
50
–
Zuivelfabrieken
5.823 2.900
300
1.600
800
100
Tabak en sigarenîabr.
25.240
17.800
4.500
10.600
2.700
–
Overige
bedrijven
der
voedings. en genotmid
73.375
11.200
3.400 4.400 2.200
1.100
Totaal ……….620.849 336.000 76,750 133.700 73.150 34.000
Bij de cijfers voor de diamantindustrie wordt opge-
merkt, dat van moer beteekenis dan wijziging in de
loontarieven hier is de voortdurend groote werkloos-
heid, die in de gunstigste periode gedurende den
oorlog 2000 personen trof, doch zich thans reeds over 5000 diamantbewerkers uitstrekt.
Ontvangsten der Fransche spoorwe-
g e n.
–
De ontvangstcijfers over Februari der spoor-
wegmaatschappijen in Frnakrijk vertoonen een zeer
opmerkelijke vermindering waaraan wij eenige aan-
dacht willen wijden. Allereerst volgen hier de bruto-
ontvangsten der
maatschappijen,
waarvan het lijnen-net niet ten nauwste in aanraking komt met het ter-
rein der krijgsverrichtingen. De getallen drukken
duizenden francs uit en zien achtereenvolgens op de
jaren 1914, ’15, ’16 en ’17.
Etat
A. R…….
5.261
5.049
5.509
4.309
Ouest-Etat
….
16.794
16.373 18.378 14.925
P.-L,-M ………
44.006 38.175
46.000
37.000
Orléans ……..
21.782
21.770
25.720 22.858
Midi
……….
11.388 10.005 11.066 9.767
Bij de twee maatschappijen, waarvan het net gedeel-
telijk binnen het door de Duitsche troepen bezette
gebied ligt en die uit den aard van de zaak dus eener-
zijds noodzakelijk een belangrijken teruggang moeten
vertoonen, anderzijds de
belangrijkste
rol spelen bij
de
–
militaire transporten aan Fransche
zijde,
wordt
gespecificeerd voor ontvangsten uit commercieel- en
uit militair vervoer.
1914
1915
1916 1917
Nord (handeisverkeer
24.730 7.515 8.624 6.750
mi1itair
verkeer
–
4.250
8.137 9.244
E t ~
militair
handelsverkeer
22.375 7.590 8.451 7.654
S
verkeer
–
4.250 3.706 13.202
Vergelijkt men de totaalcijfers van 1914 en 1917 dan
vindt men, dat in Februari van dit jaar bij de ver-
schillende maatschappijen meer of minder is ontvan-
gen dan in de laatste Februari-maand vôôr den oor-
log, het bedrag in de derde kolom van het hier vol-
gend staatje vermeld.
Etat,
A. R………..
5.261
4.309
–
952
Ouest-Etat…………
16.794
14.925
–
1.869
P.-L.-M ……………
44.0Ô6
37.000
–
7.006
Or1aus
…………..
21.782 22.858
+
1.076
Midi
…………….
11.388
9.767
–
1.621
Nord
…………….
24.730
15.994
–
8.736 Est
……………….
22.375
20.856
–
1.519
Wil men de vermindering in hare ontwikkeling na-
gaan en berekent men daarvoor de gemiddelde dag-
ontvangst der verschillende maatschappijen uit het
handelsvervoer in de maand Februari der jaren 1915,
’16 en ’17, dan komt men tot de volgende resultaten.
De getallen drukken weer duizenden francs uit.
30 Mei 1917
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
407
Verschil tussehen
1915
1916
1917
1915/’16 19161’17
Etat.
.
604 672
612
+
68
–
60
P.-L.-M
1.108
1.276
1.071
+168
—205
Orléans
606
690 607
+
84
–
83
Midi
313
345 308
+
32
–
37
Nord
268 297
241
+
29
–
56 Est
.
…..
271
293 273
+
22
–
20
Totaal.
3.170 3.573 3.112
+403
—461
Deze cijfers geven inderdaad te denken. Eene verkla-
ring van dit verschijnsel vinden wij in de ,,Econo-
miste Européen”, waar de oorzaak gezocht wordt in
de regeeringsmaatregel, sedert 1 Februari van kracht,
de goederen welke ten vervoer worden aangeboden
in drie klassen van benoodigdheid onder te brengen,
waarnaar de al of niet aanname beslist moet worden.
,,Oette nouvelle disposition – aldus het blad – prise
dans un but utilitaire, nous n’en dontons pas, est peut-être excellente en principe mais devra être
remaniée, af in de mieux concilier les intérêts économi-
ques intérieurs avec cenx de la Défense Nationale
dont ils sont solidaires.”
De hcri’ngvisscherij in
1916.
– Wij
ontvingen de ,,Statistiek der Haringvisscherij over
1916″, waaraan de heer L.F. M. D i r k z w a g e r
reeds verscheidene jaren zijn goede zorgen wijdt. De
volgende
cijfers
der totale aanbrengst in Nederland
van pekel- en steurharing, zijn hier overgenomen.
tonnen
Door
747
Loggerschepen enz. ……..
629976
19
Bomschepen,
10588 kantjes—
8470
88
Stoom- en Motorschepen ..
. . 117541
Totaal in 1916
met
854
schepen ………………
754987
1915
,, 729
………………
664587
1914
737
»
………………524354
1913
,, 717
,,
………………
794687
1912
720
………………
533960
1911
,, 754
………………
673154
INGEZONDEN STUKKEN.
DE VERKOOP VAN BANKA-TIN.
Na al hetgeen gedurende de laatste maanden in dag-
en weekbladen van Nederland over bovenstaand onder-
werk geschreven is, waarbij uit den aard der zaak
vGornamelijk het standpunt, der voorstanders van ver-
koop in Nederland werd weergegèven, is een artikel
als in het laatste nummer der Economisch-Statis-
tische Berichten gepubliceerd, waarbij de schrijver zich
boven de parfijen plaatst en een weg zoekt om een
onpartijdig oordeel in deze zaak te verkrijgen, van
groote waarde. Dat de twee meest beduidende Kamers
van Koophandel in Nederland, n.l. die te Rotterdam
en te Amsterdam, in hun advies aan de Regeering in
deze kwestie lijnrecht tegenover elkaar staan maakt
de zaak bijzonder interessant, doch wordt het hierdoor
niet gemakkelijk zich een juist oordeel te vormen. In
bedoeld artikel nu worden de beide adviezen – n.l.
het Rotterdamsche, dat voor hand.having van den te-
genwoordigen verkoop in Indië pleit en dat van Am-
sterdam, hetwelk den verkoop na afloop van den oor-log weder in Nederland wil zien gebeuren en wel bei-
den om reden zulks voor de schatkist voordeeliger
zoude zijn – tegenover elkaar geplaatst en besproken.
De volgende aanvullende opmerkingen zijn wellicht
van nut:
In het betoog der Amsterdamsche K. v. K. ti-eft de
vergelijking van Nederland als distributiemarkt voor
Banka-tin met Londen als distributiemarkt voor
Straits-tin véér den oorlog. Deze’vergelijking is echter
minder juist, omdat niet Londen doch Singapore de
oorspronkelijke distributiemarkt voor Straits-tin is.
Immers in tegenstelling met hetgeen met Banka-tin
gebeurde, waar de producent – de Ned. md. Regee-
ring – zelf het product in Europa aan de markt
bracht, verkoopen de producenten van Straits-tin hun
product in Singapore en wordt het van daaruit door
de aldaar gevestigde handeishuizen naar alle wereld-
deelen verzonden. Dezelfde wijze van verkoop wordt
nu door de Rotterdamsche K. v. K. bepleit en dienen
daarom de in de Nederlandsche veilingen behaalde
prijzen van Banka-tin niet met den Londenschen prijs
voor Straits-tin vergeleken te worden, doch met de te
Singapore betaalde prijzen. Het mag betwijfeld wor-
den of de vergelijking dan nog ten gunste van Banka-
tin uitvalt en wel in verband met het opmerkelijke
feit, dat Duitschland en Oostenrijk vé6r den oorlog
hunne behoeften in Nederland gedekt hebben. Dit
zouden deze landen toch wel niet gedaan hebben wan-
neer Banka-tin in Nederland niet goedkooper ver-
jçrjgbaar geweest ware dan Straits-tin te Singapore.
De vracht van Singapore naar Hamburg was niet hoo-
ger dan van Batavia naar Holland – eerder iets
lager – terwijl Oostenrijk bij directe verscheping van
Singapore naar Triest of Fiume gunstiger kon cal-
.culeeren dan bij inkoop in Nederland. Het feit, dat
Banka-tin binnen enkele dagen uit Nederland betrok-
ken kon worden, terwijl Straits-tin uit Singapore
ruim eene maand onderweg zoude zijn, zal alleen bij
de kleinere koopers ten gunste van inkoop op de Hol-
landsche markt gesproken hebben. De groote verbrui-
kers in de centrale Europeesche landen zullen toch
stellig hunne behoeften dir gedekt hebben, waar dit
voor hen het goedkoopste kon geschieden c.q. te Am-
sterdam of Rotterdam.
Bij eene vergelijking der prijzen tusscben Neder-
land en Singapore of zooals door de K. v. K. te Am-
sterdam gedaan wordt tusschen Nederland en Londen
mag niet uit het oog verloren worden, dat kort voor
de in Nederland gehouden periodieke veilingen de
dagprijzen te Londen en dientengevolge ook te Singa-
pore vaak kunstmatig gedrukt werden teneinde den
afloop der Nederlandsche veilingen te influenceeren.
Dit kon te gemakkelijker gebeuren waar de dagelijk-
sche omzetten te Londen en te Singapore betrekkelijk,
klein waren vergeleken met het groote kwantum, dat
in de periodieke veilingen in Nederland op een. enke-
len dag verkocht werd. Waar dergelijke praktijken
toegepast werden is het dubbel moeilijk door verge-
lijkende cijfers te bewijzen, welke verkoopwijze voon
Banka-tin het voordeeligst is en dit laatste is. voor
de Regeering toch wel het kardinale punt. Men, zal
dus een anderen weg moeten zoeken om tot deze we-
tenschap te komen en die zal wellicht op de meest’
eenvoudige en zekere manier te verkrijgen zijn wan-
neer de Ned.-Ind. Regeering nog een of twee jaren nc
vredesluiting en wederintreding van normale verhou-
dingen doorgaat met den verkoop van het Banka-tin
op Java. Laat haar dan den gemiddelden verkoopprijs
van dezen geheelen térmijn vergelijken met den ge-
middelden dagelijkschen Standaardprijs te Londen of
wellicht nog beter met den gemiddelden verkoopsprjs
te Singapore en dezelfde vergelijking maken voor een
gelijken tijd aan den oorlog voorafgaande. Tevens
wordt den voorstanders van verkoop op Java dan de
gelegenheid geboden te bewijzen, dat de nieuw ge-
wonnen afzetgebieden voor Banka-tin: Amerika, Ja-
pan, etc. ook
uit
den oorlog te Batavia blijven koopen,
waaromtrent in sommige kringen nog steeds eenige twijfel schijnt te bestaan.
Ten slotte nog eene opmerking naar aanleiding van
den volgenden zin in bedoeld artikel: ,,Natuurljk, had’
,,zich voor het tin in den loop der jaren een geogra-
,,phische verdeeling van het afzetgebied ontwikkeld
,,als b.v. ten opzichte van de suiker ontstaan is, dan
,,zou, niet uit koloniaal-politieke doch uit zuiver eco-
,,nomische motieven verkoopen in Indië aangewezen
,,zijn.”
Werd deze geographische verdeeling van het afzet-
gebied aan Banka-tin niet onthouden uitsluitend door
het geven van een monopolie aan de Nederlandsche
markt?
A. V.
408
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
30
Mei 1917
DE TIJDELIJKE VËRHOOGING DER
SPOORWEGTARIEVEN.
Ten derden male zal het vacantieverkeer gedurende
de zomermaanden zich binnen de grenzen des lands
moeten blijven bewegen. Was het in 1915 en 1916
mogelijk de gebruikelijke seizoentreinen ten behoeve
vaii het drukke vacantieverkeer in te leggen, zoodat
in genoemde zomers nauwelijks van een beperkte
dienstregeling kon gesproken worden, in 1917 zal dit.
anders worden.
De spoorwegmaatschappijen hebben kennis gegeven,
dat de kolenvoorraad niet toelaat den reizigersdienst
in het zomerseizoen uit te breiden en dat er maat-
regelen genomen zijn om in de maanden Juli, Augus-
tus en September het toenemen van het aantal reizi-
gers tegen te gaan.
De maatschappijen hebben dit
ongetwijfeld
gedaan
in het ernstige bewustzijn, dat de nood der tijden
dezen gedragslijn wettigt. Alom in den lande is in de
laatste maanden gezucht onder het gebrek aan brand-
stoffen en zijn er maatregelen genomen om de be-
perking van het gebruik af te dwingen en de aan-
wezigheid, althans van een minimum voorraad, in
den- komenden winter te waarborgen.
Het einde van den oorlog is nog allerminst te voor-
zien, nog veel minder weet men wanneer ons landS
wederom zal kunnen rekenen op een regelmatigen
aanvoer van steenkolen. Nu de spoorwegen, die door
-het slinken hunner reservevoorraden er toe moesten
overgaan in Januari 1916 den dieust te beperken ei
den loop van sommige treinen te vertragen, er in
geslaagd zijn sinds dat tijdstip een verder wegsmelten
der reserven te voorkomen, zou het van roekeloosheid
getuigen, indien ter wille van het vacantieverkeer
‘s lands belang op het spel werd gezet, en de met moeite
bijeengehoudçn reservevoorraden ten behoeve van
vacantiereizigers werden verstookt. En d1t zou toch
het onvermijdelijk gevolg zijn, indien men de Zomer
dienstregeling zôude uitbreiden. –
Sinds jaren weet een ieder, dat het aantal reizigers
in de maanden Juli, Augutus en September aanzien-
lijk grooter pleegt te zijn dan in de andere maanden
des jaars. Waar nu reeds de treinen op sommige tra-
jecten overvol zijn, mag men derhalve met eenigen
grond verwachten, dat het zonder uitbreiding der
dienstregeling (waartoe het militair gezag onder de
gegevenS omstandigheden
zijne
medewerking niet zou
willen verleenen) onmogelijk zal zijn iii de komende
maanden het verkeer te beheerschen, zonder zijn toe-vlucht te nemen tot buitengewone middelen.
De maatschappijen zoeken heil in een middel, dat
strekt tot beperking van het reizen voor genoegen.
Door de prijzen der abonnementen niet opnieuw te
verhoogen, hèef t men getoond het zakenleven niet te
willen belemmeren; ook de prijzen van werklieden-
en scholierkaarten zijn gehandhaafd. Slechts door ver-
hooging van den prijs der gewone plaatsbewijzen en door het wegnemen van faciliteiten, die als het ware
tot het reizen hoorden, wil men trachten den over-
vloed van hen, die voor genoegen reizen te vermin-
deren. Eenvoudig dengene die niet bewijzen kan, dat
hij wegens een dringende reden reizen
moet,
het ver-
voer te weigeren, zou in strijd zijn met art. 31 van de
Spoorwegwet van 1875, dat aan de maatschappijen de
verplichting oplegt tegen de vastgestelde
prijzen, over-
eenkomstig de bepalingen der tarieven, te vervoeren.
De theoretische waarschijnlijkheid, – of de prac-
tijk daarmede in overeenstemming zal zijn moeten we
afwachten, – dat de bedoelde maatregelen gedurende
de zomermaanden een drageljken verkeerstoestand
op onze spoorwegen zullen scheppen, maken het ver-
klaarbaar, dat de verhooging der tarieven genade heeft
gevonden in de oogen van spoorwegdirecties en Minis-
ter van Waterstaat.
Minder verklaarbaar is, dat, terwijl niemand ge-
twijfeld heeft aan de oprechtheid der bedoelingen van
de gemeentebesturen die de
prijzen
van gas en elec-
txiciteit verhoogden in het belang der kolenbesparing,
van verschilende kanten stemmen zijn opgegaan, die
verkondigen, dat de spoorwegmaatschappijen, die nu
analoge maatregelen willen -nemen, het oorlogspad dr
O.-W.-ers hebben betreden. Men is zelfs zôo ver ge-
gaan, dat beweerd is, dat de Maatschappijen hunne
ontvangststaten niet meer durven publiceeren uit
vrees, dat de enorme oorlogswinsteu aan den dag zul-
len komen. Slechts hij die niet weet, dat de
bij
de wet
bekrachtigde spoorwegovereenkomsten met den Staat
van 1890, zoowel S. S. als
H.
S. M. de verplichting
opleggen maandelijks de ontvangsten, in de Staats-
courant te publiceeren, terwijl alle andere maatschap-
pijen in de concessie daartoe verplicht worden, kan
dupe van zulk een bewering worden. En hij die de
Staatscourant niet bij de hand heeft, kan b.v. in nr.
20 van ,,De Ingenieur” van 19 Mei 1917 de opgave
vinden van de ontvangsten in Februari 1917 van alle
mogelijke Nederlandsche Spoor- en Tramwegmaat-
schappijen. Uit deze opgave blijkt b.v., dat de ont-
vangsten van S.S. in Februari ’17 waren
f
3.829.197,19
tegen
f
3.653.072,72% in Februari 1916;
de ontvangsten van H. S. M. in Februari ’17 waren
f
2.681.630,95 tegen
f
2.664.893,67 in Februari 1916;
de ontvangsten van N. 0. S. in Februari ’17 waren
f
304.337,86 tegen
f
273.611,56V in Februari 1916.
Eene vergelijking van deze cijfers rechtvaardigd
toch allerminst de krasse verdachtmaking der spoor-
wegdirecties.
Hij die nadenkt over de enorme stijging der prijzen
van steenkolen, hout, ijzer en alle mogelijke andere voor het spoorwegbedrjf onontbeerlijke materialen,
en over de kosten, die de aan een talrijk personeel
verleende duurtebij slagen met zich brengen, zal nog
wel eens gegronde twijfel-voelen opkomen of het spoor-
wegbedrjf inderdaad oorlogswinstgevend genoemd
mag worden! H.
REGEERINGSMAATREGELEN OP
HANDELSGEBIED.
Verscheping van landbouwwerktui-
g e
11
e n z a d e n. Door den Minister van Landbouw,
enz. .wordt bekend gemaakt, dât
waarschijnlijk
binnen-
kort gelegenheid zal bestaan voor verscheping van
landbouwwerktuigen en zaden uit het buitenland.’
H o n i n g. Ter kennis van belanghebbenden wordt
gebracht, dat het, in verband met de voorziening in
de behoefte aan honing hier te lande en het uitblijven
van den aanvoer van dit artikel uit het buitenland,
noodig zal zijn maatregelen te treffen teneinde een
zoo nuttig mogelijk gebruik van den in het a.s. sei-zoen gewonnen inlandschen honing te verzekeren.
Eerlang zijn nadere bepalingen te verwachten om-
tient den verkoop en de distributie van inlandschen
honing.
Maximumprijzen. – Rijst. Door den
Minister van Landbouw, enz. zijn ingevolge art. 8, 3e
lid der Distributiewet vastgesteld maximumprjzen
voor Regeerings Java- en Siamrijst (alle andere soor-
ten dan voorloop Rangoon en/of Basseinrjst), en wel
voor den groothandel
f
45, voor den tusschenhandel
f.:46, beide per 100 K.G. en voor den kleinhandel
28 cts. pel- K.G.
Aardappelen. Met ingang van 22 dezer is de
maximuminkoopprijs voor de gemeenten, ingevolge
art. 3 der Distributiewet, voor kleiaardappelen, – als
Bonten, Blauwen, Bravo’s, Bonte Blauwen en Frisia’s,
.vastgesteld op
f
1015 per 10.000 K.G.
Handel in zaaizaad van den oogst1917.
– Van de navolgende gewassen van den oogst 1917:
tarwe, rogge, gerst; haver, erwten en boonen, mag
slechts zaad voor den handel worden bestemd, dat
door de landbouw-organisaties, voor den oogst 1916
belast geweest met de distributie voor zaaigranen, te
velde is goedgekeurd en daarna bij het odgsten euz.
is gecontroleerd.
30 Mei 1917
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
409
P a r a f f i n e. Door den Minister van Landbouw,
enz. is verboden de aflevering en het vervoer van
paraffine, tenzij die aflevering of dit vervoer ge-
schiedt voor den dienst van leger of vloot, of wel
daartoe schriftelijke vergunning is verleend door de
Toewijzingscommissie voor kaarsen, enz. Tevens is
vastgesteld een maximumprijs voor paraffine van
f
80 per 100 K.G. netto. Voorts is eene algemeene
inventarisatie gelast van de aanwezige voorraden pa-
raffine, anders dan voor gebruik door den houder of
zijn gezin.
Distributieregeling voor lijnzaad. De
Minister van Landbouw heeft verboden het vervoer,
den verkoop en de aflevering van lijnzaad, tenzij daar-
toe vergunning is verleend door de Rijkscommissie
van Toezicht op de Vlasvereeniging.
Steenkolenbesparing. Op 23 dezer heeft
de Minister opnieuw een uitvoerige circulaire tot de
burgemeesters gericht betreffende distributie van gas
en electrischen stroom, met het oog op de kolenbespa-
ring. Daarin wordt er op gewezen, dat de toestand
van de kolenvoorziening van Nederland bij voortdu-
ring zeer moeilijk blijft; de aanvoer van kolen uit het
buitenland en de kolenproductie der Limburgsche
mijnen zijn tezamen niet in staat om in meer dan
twee derde van de behoefte te voorzien. Verschillende
distributie-regelen worden dan aangewezen om dit
doel te bereiken. Zoo moeten gezinnen, die op gas
kunnen koken, de daarvoor benoodigde hoeveelheid
kookgas (bij zuinig verbruik) geregeld kunnen betrek-
ken, opdat zij zoo eenigszins mogelijk tot 1 October
geen vaste brandstof behoeven te ontvangen. Voorts
mag verwarmingsgas in het algemeen niet worden
vervangen door vaste brandstof. Voor zoover de aanwezigheid van materiaal dit toe-
laat, moet in ruime mate gasverlichting worden om-
gezet in electrische verlichting en moet ook aanslui-
ting van de industrie aan het electrisch net worden
bevorderd.
A a r d a p p e 1 e n. Het verbod tot aflevering en
vervoer van aardappelen is niet van toepassing op
nieuwe aardappelen van den oogst 1917.
MAANDCIJFERS.
OVERZIOHT DER RLIKSMIDDELEN.
(In Guldens).
April
1
Vier eerste
1
Vier eerste
1917
maanden
1
maanden
1
van
1917
1
van
1916
Directe belastingen.
1.512.417
3.252.198 3.304.287 Personeele belasting
–
696.218 898.647
Grondbelasting
……..
Inkomstenbelasting
5.885.138
16.997.290 13.496.653
Vermogensbelasting
506.809
1.099.821
940.214
Accijnzen.
2.184.765
9.188.820
8.753.634
14.741
407.722 346.391
2.605.835 9.953.023
8.520.037 825.796 736.070
Wijn ………………
475.478
478.814 3.320.368
3.067.771
indirecte bela8tin gen.
.
2.943.861
2.424.938
Registratierechten
..
991.727
4.244.680
3.102.948
Ilypotheekrechten
..
110.276
441.252
287.557
Suceessierechten ……
1.332.829 6.411.977
5.070.852
Suiker
…………….
919.529 3.952.940
5.781.860
Gedistilleerd
……….
Formaatzegel ……..
–
1.377
8.769
Zout
……………..158.307
Bier en azijn
………101.040
Geslacht
………….838.972
Gouden en zilveren werken
Zegelrechten
………812.807
224.584
200.125
Essaailoon
50
272
158
invoerrechten
…………
Statistiekrecht
.35.304
..
545.722
–
Mijnen
…………….
–
..
–
13.514
Belasting
………….50.794
217.929
697.323 774.118
24.337
217.858
218.233
Do7neinen
…………..
Jacht en visscherij
..
248
..
1.498
1.385
Staatsloterij
…………
24.397 141.539
287.809
Loodsgelden
…………
Totaal ……….
.18.246.251
66.021.417 58.514.764
OPOENTEN VOOR HET LEENINGFONDS 1914.
117
Vier eerste
maanden
van
1917
Vier eerste
maanden van
1916
Directe bela8tin gen.
Grondbelasting
302.734
652.268
508.210
Personeele belasting
–
192.539
s)182.895
Inkomstenbelasting
1.917.835
5.768.999
4.495.880
Vermogensbelasting
167.583
363.891
265.385
Accijnzen.
436.953
1.833.724
1.750.727
Wijn
……………..2.948
81.545
69.278
Gedist. (binn.-enbuitl.)
26
.0.584
995.302
852.004
Suiker
…………….
indirecte belastingen.
Zegelrecht van buiti. eff.
97.539 267.371
171.978
Registratierechten
..
99.036
424.064
309.794
Hypotheekrechten 11.001
43.994
28.406
Totaal
..
3.296.213
10.618.697
8.634.548
BELASTINGEN IN VERBAND MET DE BUITEN-
GEWONE OMSTANDIGHEDEN.
–
A
11917
pn
Vier eerste
maanden v.
1917
Oorlogswinstbelasting
7.392.030
10.889.011
Verdedigingsbelasting h
485.126
1.051.811 Verdedigingsbelasting 1h
2.317.124
6.584.302
Verdedigingsbelasting
II ..
3.142.880 8.624.559
13.337.160
27.149.883
*)
In de maand April pleegt
de einduitkeering van de
provinciale en gemeente-opeenten
betreffende den vorigen
dienst plaats te hebben, welke
ditmaal, ten gevolge van
den achterstand op
dit middel,
de opbrengst over April
overtrof.
SPAARBANKOIJFERS.
Overzicht van inleg en terugbetaling bij 49 particu-
liere spaarbanken (aangesloten bij den Nederlandschen
Spaarbankbond) gedurende April 1917.
Spaarbanken met een aan inleggees verschuldigd
bedrag van:
Bedrag in Guldens
Posten
Inleg
inleg
betaling
beneden
f
100.000
1.673
3.757
19
29
f
100.000-,,
500.000
127.405
202.189
1.903
1.081
500.000-,, 1.000.000
150.028 172.159
1.858
1.156
1.000.000-,, 2.000.000
446.840
443.707
4.053
2.574
2.000.000-,,4.000.000
178.679
284.288
2.039
1.582
4.000.000-, 7.000.000
597.878 626.162
6.779
4.604
boven
,,7.000.000
1.237.293 1.133.311
24.354 13.214
Totaal
..
2.739.796
2.865.573
41.005 24.240
Totaal April
1916.
. . .
2.104.763 3.247.959
35.575 25.538
1915.. ..
1.669.040 1.935.711
29.293 19.875
April……
1917
1916
1915
Uitgegeven nieuwe boekjes
2358
1939
3024
Geheel afbetaalde boekjes..
2289
1589
2387
Overzicht van inleg en terugbetaling bij de Rijks-
postepaarbank.
APRIL
1917
1916
1915
Inlagen
………..
f
6.095.646f 4.763.365f
4.740.015
Terugbetalingen
.. ,,
6.934.811
,,
7.533.077 ,,
5.004.514
Tegoed der inleggers
206.805.051 ,, 190.204.627
,,174.081.459
Nom. bedr. der uitst.
op ultimo ………..
staatsschuldboekjes
27.120.200
,,
25.795.550
24.273.650
op ultimo ………..
Spaarbankboekjes:
gegeven
7.749
8.646 6.733
Aantal nieuw uit-
Aantal
geheel af-
betaald
8.609
8.625 7.278
Aantal
uitstaande
op ultimo 1.739.625 1.703.434
1.674.428
410
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
30 Mei 1917
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.
N.B. ‘ beteekent: Cijfers nog niet ontvangen
GELDKOERSEN.
I. BANKDISCONTO’S.
20
Juli
1914
N
k
(Disc.Wissels.
4’/,sedert 1Juli
1
15
3’/,sedert23
Mrt. ’14
BBelmfbff.
an
4
1
12
,,
1
,,
’15
4
,,
23
,,
’14
Vrsch.inR.C.
5
1
1t
,,
19Aug.
1
14
5
,,
23
,,
’14
Bank van Engeland
5
,,
6 Apr.’17
3
,,
29 Jan.
’14
Duitsche Rijksbank
5
,,
23 Dec. ’14
4
,,
5
Febr.’14
BankvanFraukrjk
5
,,
20Aug.’14
3
1
1,
,,
29Jan. ’14
Oostenr. Hong. Bk.
5
,,
10Apr.’15
4
12 Mrt. ’14
Russische Staatsbk.
6
,,
27 Juli ’14
5
,,
1 Apr. ’14
Nat. Bank v.Denem.
5
,,
10
,,
’15
5
,,
6 Febr.’14
Zweedsche Rijksbk.
5
1
12
,,
9Nov.
1
16
4
1
12
6
,,
14
ZwitserscheNat.Bk.
4
1
12
,,
2 Jan.’15
3
1
12
,,
19
,,
14
Bank van Italië ..
5
1Juni’16
5
,,
9Mei
1
14
Feder. Ren. Bk. N.Y.
3-4 ‘/
–
–
–
Javasche Bank….
3
1
4
,,
1Aug.’09
3’13
,,
1Aug.’09
II. OPEN MARKT.
Data
Amsterdam Londen
Part.
Berlijn
Part.
Parijs
Part.
N. York
CaIl-
Part.
Prolon-
disconto
gatie
disconto
disconto
disc.
money
26
Mei ’17
2-2
1/,1)
2
1)
4231
4818
–
214-31)
2126
’17
22
1
14
2-2
1
1
4
28
182
4-118
–
2-3’14
14-19
’17
2-2
1
1
2’/4
41-’14
4.
3
18
–
2-3
7-12
,,
’17
2-2’14
2114.2112
481
4
4_51
–
1
3
143
‘/2
22-27Mei’16
1
5
142
1
14
2’14-’14
48/,
–
2.112
25-29Mei’15
31
3
I
1
I
1
24i-/,
– –
118
20-243ul.’14
3
1/_S/
2 ‘/-‘/
2
1
1-‘/
2 ‘/,’/,
2 ‘/
1 ‘/42
‘/2
‘) Noteering van 25 Mei 1917.
WISSELKOERSEN.
1. KOERSEN IN NEDERLAND.
Voor Londen, Berlijn en Parijs worden voorloopig öok de
dagelijksche noteeringen te Amsterdam opgenomen. De dage-
lijksche koersen op New York, alsmede de laagste en
hoogste der week zijn aan particuliere opgaven ontleend.
Data Londen
Berlijn
Parijs
New York
21 Mei_ 1917
..
11.53’12
36.87’12
42.30
2.42
1
1
22
1917
. .
11.52’1
36.87’1,
42.25
2.42
23
1917
..
11.52’/
36.80
42.20
2.4118
24
1917
..
11.53
36.92
1
1,
42.30
2.42
1
1,
25
1917
..
11.55
1
1,
36.80
42.40
2.42
1
1,
26
,,
1917
..
-.- -.-
-.-
2.42
1
12
Laagste der week
11.44
36.70
42.-
2.4118
Hoogste
,,
,,
11.55
8
1
37.10
42.45
2.42
‘/
19 Mei
1917
..
11.52
36.97
1
1,
42.40
2.42
12
,,
1917
..
11.62
1
/
37.42
1
/
42.75 2.44
Muutpariteit
..
12.101/, 59.26
48.-
2.48
3
1
Data
Zwitser-
land
Wecneii
Kopen-
hagen
Stock-
lioln&
1
Batavia
telegrafisch
26 Mei
1917
48.05 23.47
1
12
69.82
1
1,
72.92’1,
99-100
Laagste d.
w.
47.40 23.30
69.40
72.45
–
Hoogste
,,
,,
48.0792
23.50
69.90
73.-
–
19 Mei
1917
47.55 23.42
1
1,
69.75
72.87
1
12
99f100
12
,,
1917
47.85
23.57 ’12
69.67’1,
72.75
99f100
Muntpariteit
48.-
50.41 66.67
66.67
100
OVERZICHT.
Het op den eersten beursdag van deze berichtsperiode ingetreden herstel na de in het vorig overzicht vermelde
algemeene daling, heeft zich met name voor de koersen
der Entente en der neutrale landen kunnen handhaven.
Londen, dat Maandag zelfs voor 11,44 werd verhandeld,
bleef verder gevraagd en kon op 11,55Y
2
de week uitgaan.
In verband hiermede was ook Parijs beter; aanvankelijk
gedaan á 42,05, was er op den laatsten dag vraag voor
42,40. Ook New York vaster; voor 242% kwamen in het
laatst der week transactie’s tot stand. Zwitserland verbe-
terde zich van 47,45 tot 48,05. Ook voor Kopenhagen en
Stockholm bleef goede vraag bestaan en de noteeringen konden zich verbeteren van 69,50-80 en 72,55-90. Kris-tiania daarentegen eerder aangeboden; van 71,55 liep de
koers terug tot circa 71,20. De koersen van de Centrale
landen varieerden slechts weinig. Waren er op den eersten dag Marken verhandeld 9 36,77%, in het midden der week
liep de koers, op eenige meerdere vraag naar aanleiding
van vermeende politieke berichten, naar de 37. Slechts zeer
kort heeft deze stijging geduurd; weldra was er weder
flink aanbod en de slotnoteering kwam weder op 36,77
1
/2.
Weenen 23,40-45; eerder gevraagd. Roebels nog steeds
flauw plm. 67%. Spanje was op het laatst plotseling bedui-
dend vaster plm. 54,15. Ook Buenos Aires noteerde beter.
De Indische banken zijn er toe overgegaan hun koer8
voor afgiften op Indië te verhoogen.
II. KOERSEN TE NEW YORK.
Cable
Zicht
Zicht
Zicht
120 IS
Londen
Parijs
Berlijn
Amsterd.
(in
(in frs.
(in cents
(in cents
per
£)
P.
)
P.
Rm. 4)
per gld.)
26 Mei
1917
4.76.45
5.7214
nom.
41’14
Laagste d. week.
4.76.45
5.72
1
12
–
41
Hoogste,,
,,
..
4.76.45
5.74
–
4111
4
19 Mei
191
7
4.76.45
5.73
nom.
41
12
,,
1917
4.76.50
5.72
1
12
nom.
4018
Muutpariteit….
4.86.67
5.18’14
95
,
14
40’/,e
III. KOERSEN VAN DE VOLGENDE PLAATSEN OP
LONDEN.
Plaatsen en
Landen
Notecrings-
eenheden
27
April
1917
2
Mci
1917
Tijdperk
3Mei-15 Mei
Laa
g
ste
l
Hoo
g
ste
15
Mei
1917
Alexandrië
-.
Piast.
p. £
977/,,
977/,,
9771,
6
9771,
6
9771,
8
B. Aires
….
d.p.gd.pes.
49
8
I,c
49
1
18
49 49
7
18
49
1
/it
Calcutta
. . . . sh/d.p.rup.
114
9
1s2
114
9
1,2
114’1
114
5
11,
1
1
4
1
1,2
Hongkong
..
id.
p. $
214’1
2
214
2
18
214′!,
214
8
14
214/,
Lissabon.. ..
d. p.escudo
31
1
18
31
1
18
30
3
14
31′!,
311/,
Madrid
..
..
Peset. p. £
21.80
21.57k
21.40 21.70 21.59
Montevideo..
d.p.pcso
547/,,
54
1
12
54112
551/
4
551/
4
Montreal..
..
$
per
£
4.78
1
12
4.78
1
1
4.78 4.79
4.784k
Petrograd ..
R.
p. £10
167
5
1
170
169
1
13
186
171
7
18
R.d.Janeiro’)
d.p. milr.
12
1
/,
13
1
18
13
1
!,8
13
3
14
13
7
1,6
Lires
p. £
32.87
33.22k
33.22
33.70
33.41
Shanghai
..
sh/dp.tael
316
1
14
3!614
316’14
31614
36’/
Rome
…….
Singapore
. .
id. p. $
214
3
/,,
214
1
!,,
214
1
18
2/4′!,
214
3
1,,
Valparaiso
‘)
d.
ppap. p.
”
10
3
,,
11
7/
11
11
1,2
11″/,
11′
113
Yokohama
..
sh/d.p. yen
211
5
18
211
5
18
211
7/
211
18/,,
211119
‘) Noteeringen op. 90 dagen.
GOUD EN ZILVER.
GOUDBEWEGING BIJ DE BANK VAN ENGELAND.
Sedert begin Augustus 1916 worden de dagelijksche ont-
vangsten en onttrekkingen van goud door de Bank van
Engeland tijdelijk niet bekend gemaakt.
ZILVER.
Noteering te Londen.
te New York.
26 Mei
1917
……..
37
7
/s
74
1
18
19
,,
1917
……..
37′!,
7481s
12
,,
1917
……..
38 747/s
5
,,
1917
……..
38
74718
28 April 1917 ……..
37
8
/
74
27 Mei
1916 ……..
34′!,,
71
1
18
29 Mei
1915 ……..
23′!,,
49
1
1
20 Juli
1914 ……..
24’/,,
501,
30
Mei 1917
ECONOMISCHSTATISTISCHE BERICHTEN
411
NEDERLANDSCHE BANK.
OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
(In duizenden guldens.) VERKORTE BALANS OP 26 MEI 1917.
Data
Goud
Zilver
Bonk
biljet tn
opesschbare
Andere
Activa.
schulden
26 Mei
1917
.. ..
596.273
7.393 750.550
68.471
Binnenl.Wis-{H..bk.
/
58.398.054,89V
sels, Prom.,
B.bk.
244.134,98
-enz.indisc.
Ag.sch.
10.919.292,57112
19
1917
….
596.180
7.129
757.339
59.484
f
69.561.482,45
12
1917
….
595.635
7.022 767.982 42.903
Papier o. h. Buiteni. in
5
1917
….
596.027
6.961
785.419
54.812
disconto
……………………..
–
28
A1i1
1917
….
596.527
6.858
773.592
62.604
Idem eigen portef..
f
8.110.312,-
21
1917
….
591.059
6.900
755.256 79.160
Af: Verkocht maar voor
14
1917
….
590.555
6.856
755.372
80.222
de bk. nog niet afgel.’
–
7
1917
….
590.529
6.680
752.563
73.753
‘
8.110.312,-
Beleeningen
31 Maart1917
….
590.515
6.917
745.649
79.535
EL-bk.
/ 44.455.327,83
mci.
vrsch.J
24
,,
1917
….
591.015
7.011
729.111
94.210
.-bk.
3.019.675,10
1
/,
17
,,
1917
….
592.024
6.876 731.798 90.624
in
rek..crt.
l
Ag.sch. ,, 37.831.538,68
op onderp.
10
,,
1917
….
592.024
6.586
739.349
98.414
3
,,
1917
….
591.560
6.481
744.585
89.986
/
85.306.541,61’/
27
Mei
1916
….
540.030
4.486
636.983
57.970
OpEffeeten
……/ 80.288.441,61
1
12
29 Mei
1915
….
316.831 3.128
485.131
48.731 Op Goederen en Spec.
5.018.100,-
1
85.306.541,61
1
12
25
Juli
1914
….
162.114
8.228
310.427
6.198
Voorschotten a.h. Rijk …………….
..14.951.973,76
Di,scon to’s
Beschik- Dek-
Munt en Muntmateriaal
Hiervan
Munt, Goud ……/ 60.945.985,-
Dato
Belet’-
baar
kings-
Muntmat. Goud.. .. ,,535.326.837,46
Totaal
Schatktst- promessen
ningen
Metaal.
saldo percen-
toge
rechtstreeks
/596.272.822,46
Munt, Zilver, enz.. ,,
7.392.977,98’12
26 1tei 1917
69.561
55.000
85.307
438.932
74
Muntmat. Zilver ..
19
,,
1917
68.712 54.000
86.567
439.016
74
603.665.800,42
Ijs
12
1917
71.345
55.000
88.760
439.551
74
Effecten
5
,,
1917
88.126 70.000 93.061
434.013
72
Bel. v. h. Res.fonds..
f
5.108.870,12
1
1
28April1917
85.942 69.000
88.693
435.216
72
id. van ‘/iv.h.kapit. ,,
3.940.898,25
21
,,
1917
78.980
62.000
89.044
430.156
72
‘1
9.049.768,37
1
/
14
,,
1917
77.830
60.000 88.379
429.372
71
Geb. en Meub. der Bank …………….
1.400.000,-
7
,,
1917
77.681
60.000 87.316
431.026
72
Diverse rekeningen
………………
57.905.524,9311
2
31 Mrt. 1917
77.537
60.000 86.848
431.495
72
24
1917
78.052 60.000 84.953
432.462
73
/
849.951.403,56
17
,,
1917
79.044 80.000 86.300
433.516
73
10
,,
1917
79.421
60.000
87.407
430.18
71
Passiva.
3
,,
1917
78.218 58.000 91.014
430.226
72
Kapitaal ………………………./
20.000.000,-
27Mei
1916
27.694
6.300
69.185
404.748
78
……………………
Reservefonds ……………………..5.155.090,93’/
29Mei
1915
62.416
.13.000
148.775
210.566
60
Bankbiljetten in omloop …………..
,, 750.550.400,-
Bankassignatiën in omloop …………
.,
2.557.581,70’/
25 Juli 1914
67.947
14.300
61.686
43.521
1
)
54
Rekening-Courant saldo’s:
t)
Op de basis
van
‘h metaaldekking.
Van het Rijk ……
f
–
Van anderen ……,, 65.913.182,86
1
12
65.913.182,8.6
1
12
Diverse rekeningen
………………,,
5.775.148,05’1:
JAVASCHE BANK.
/
849.951.403,56
OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
(In duizenden Guldens.)
Beschikbaar metaalsaldo…………..
f
438.931.975,28
1
/,
Bank-
Andere
Op
de basis q,an
2
1
melaaldekking
……
,,
275.127.742,37
‘1
Minder bedrag aan bankbiljetten in omloop
Data
Goud
Zilver
biljetten
opeischb.
schulden
dan waartoe de Bank gerechtigd is ..
2.194.659.875,-
71.400
22.712
157.271
33.836
24 Febr. 1917……
72.391
22.935
157.594
33.974
Bij vergelijking met den vorigen weekstaat blijken de volgende
72.498 22.232
159.163
35.822
verschillen:
3Maart1917 …….
71.479 22.701
157.880
38.918
Meer
Minder
Disconto’s
…………..
849.445,32′!,
17
,,
1917 …….
10
,,
1917 …….
48.293
33.232
141.050
30.659
Buitenlandsche wissels
123.509,-
4Maart1916 …….
25.913 28.217
120.495
17.247
Beleeningen
1.280.821,42
6Maart1915 …….
25
Juli
1914 …….
22.057
31.907 110.172 12.634
Goud
………………92.490,59
Zilver ………………
263.783,-
Dis.
s,
buiten
8dec.
Diverse
Beschik-
Dek-
Bankbiljetten
6.788.205,- Part. Rek.-Crt. saldo’s
..
9.280.634,06
Dato
conto’s
N..Ind.
nsngen
reke.
niisgen’)
baa
s
metaal.
j’ercen.
btaalbaar
saldo
tage
3Mrt.1917
8.310
35.906
51.385
8.233
56.616
49
N.B.
Uit de bekendmaking van den Minister van Financiën
24Feb.1917
6.450
35.999
51.360
7.059
57.419
50
blijkt, dat uitstonden op:
17
,,
1917
6.513
36.170
54.164
8.137
56.246
49
10
,,
1917
6.470
36.514
55.205
8.953
54.276
48
26
Mei
1917
19
Mei 1917
4Mrt.1918
6.098
16.901
44.842
26.606
47.183
48
Aan schatkistpromessen
/147.060.000,-
f146.060.000,-
6Mrt.1915
5.624
7.884
37.503
6.236
26.581
39
waarvan rechtstreeksbij
25Juli1914
7.259
8.395
47.934
2.228
4.842′)
44
de Ned. Bank geplaatst
,, 55.000.000,-
,, 54.000.000,-
Aan schatkistbiljetten ..
,,105.701.000,-
,,105.701.000,-
1)
Sluitpost der aetiva.
Aan zilverbons
………
,, 20.190.076,50
,, 20.544.301,-
3)
Op de basis van 2/
inetaaldekking.
412
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
30 Mei 1917
SURINAAMSCHE BANK.
OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
(In duizenden guldens.)
–
1
Andere
1
Dato
Metaal Circulatie
1
opeischb. DiscontosID
reke-
1
schulden
1
n$ngen ‘).
24Maart1917
..
762
1.043
1.104
939
360
17
1917
..
750 1.053 1.048
939 281
10
,,
1917
..
737
1.083 1.002 940
265
3
1917
..
735 1.090
969 948 259
25Maart1916
..
970
895 835
928 560
27Maart1915
..
1.259
990
1.331
821
646
25 Juli
1914
..
645
1.100
560
735 396
‘)
Sluitpost
der activa.
BUITENLANDSCHE BANKSTATEN.
Aan het eind van iederkwartaalwordteenoverzichtgegeven
van enkele niet wekelijks opgenomen baukstaten.
L BANK VAN. ENGELAND.
WEEKSTAAT VAN 9 MEI 1917.
ISSUE DEPARTMENT.
Notes issued.. £ 71.226.985
Governm. Debt £ 11.015.100
Other seeurities,,
7.434.900
Gold coin and
bullion.. ..
52.776.985
£ 71.226.985
£ 71.226.985
BANKING DEPARTMENT.
Capital……£ 14.553.000
Government
Rest ……….3.135.107
securities .. £ 45.049.406
Public deposits
54.172.724
Othersecurities,,111.479.848
Other deposits,, 119.375.972
Notes . .. . . .. ,, 32.502.830
–
II. DUITSCHE RIJKSBANK.
STAAT VAN 23 MEI 1917.
De biljetten zijn sedert den ooriog niet inwisselbaar.
Metallbestand ……………………Mk. 2.561.582.000
davon Goldbestand ………………
2.533.168.000
Reichs- und Darlehenskassenscheine ……
522.360.000
Noten anderer Banken …………….,,
7.063.000
Wechsel …………………………,,
9.220.050.000
Lombardforderungen ………………
9.886.000
Effekten …………………………
108.078.000
Sonstige Aktiva ………………….
1.047.569.000
Grundkapital ……………………..
..180.000.000
Reservefonds ………………………,
90.137.000
Notenumlauf ……………………..
8.132.076.000
Sonstige taglich fitlligeVerbindlichkeiten
,,
4.640.678.000
Sonstige Passiva ………………….
,,
433.697.000
OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTER.
Onderstaand overzicht bevat tevens het cijfer der uitgegeven
Darlehenskassenscheine. De Scheine, welke niet in kas zijn
bij de Reichsbank, circuleeren grootendeels onder het publiek.
De Darlehenskassen zijn ingesteld op 11 Augustus 1914.
(In duizenden Mark)
kings.
percen-
tage
‘)
23 Mei 1917 2561.582 2.533.168 522.360 8.132.076 38
15
1917 2.554.842 2.533.093 459.982 8.206.299 37
7
1917 2.550.502 2.532.916 469.178 8.303.592
36
30 April 1917 2.549.222 2.532.548 509.203 8.315.403 37
23 Mei 1916 2.503.032 2.463.392 527.547 6.443.316 47
22Mei 1915 2.428.377 2.378.360 524.689 5.142.718 57
23 Juli 1914 1.691.669 1.356.857
65.479 1.890.895
93
‘) Dekking der circulatie door metaal en Kassenscheine.
Darlehenskassenscheine
Dato
Wtesels
Rek. Cyt.
Totaal
In kas bij
uitge-
1
de Reich,.
Dato
Metaal
Daarvan
t
Kassen.
1 Ci,-cts.
–
Goud
1
scheine
1
Zatte
even-Oay anu Uolct and silver
1
geven
1
bonk
other bilis..
37.907
coin
……,,
2.242.626
23 Mei
1917
9.220.050 4.640.678 4.573.700 504.500
£191.274.710
£
191.274.710
15
1917
9.277.793 4.592.682 .4.512.900
444.300
Door het uitblijven der Engelsche bladen konden de cijfers van
7
1917
8.710.561
3.952.098 4.512.100
454.500
de twee laatste weekstaten hierboven niet wrden opgenomen.
30 Ari1
1917 8.7 14.760
3.970.984
4.512.400
494.000
23 Mei
1916
5.266.386
1.775.453
1.716.700
483.100
OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN. .
22Mei
1915
3.982.113
1.548.039
1.188.000
494.000
Onderstaand overzicht bevat tevens de cijfers der door de
1
Regeering uitgegeven currency notes van 1
£
en 10 sh. met
23 Juli
1914
750.892
943.964
het bedrav der gouddekking en der tot dekkinv aangewezen
Governmeit secrities. De publicatie dezer cijrs g
‘
schiedt
sedert 26 Augustus 1914.
(In duizenden p. st.)
Currency Notes.
Data
Metaal Circulotie Bedrag
1
Goudd. IGov. Sec.
23 Mei 1917 55.076
38.696
16
1917 54.841
38.514
***
***
*5*
9
1917
55.020 .38.724
154.696 28.500
123.279
2
1917
55.075
38.850
154.368 28.500
122.637
24 Mei 1916 60.032
34.743 117.526 28.500
83.775
26 Mei 1915 61.738
32.947
45.160 28.500
9.586
22 Juli 1914 40.164
29.317
Data
Gov.
Sec.
Other
Sec.
–
Public
Depos.
Other
Depôt.
Re-
serve
ZICH-
hing,-
Percen.
lage
1)
23 Mei ’17
45044
117.811
47.120 131.604 34.830
19,50
16
,,
’17
44.963
108.231
52996
118.231
34.778
20,43
9
,,
17
45.049 111.480 54.173
119.376
34.745
20,02
2
,,
’17
45.025
114.093
47.226
128.859
34.676
19,69
24 Mej 16
33.187 76.445
81.405
54.251 43.739
321
4
26Mei ’15
51.043
139.290 132.089
87.742
47.241
21
1
12
22. Juli’14
11.005
33.633
13.735 42.185 29.297
52
1
/,
‘) Verhouding
tusschen
Reserve
en
Deposits.
III. BANK VAN FRANKRIJK.
OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTP
,
N.
Van 6 Aug. 1914 tot 28 Jan. 1915 werden geen staten
gepubliceerd. De met * geteekende posten komen eerst sedert
28 Jan. 1915 in den weekstaat voor. De biljetten zijn sedert
den oorlog niet inwisselbaar.
(In duizenden francs.)
Data
Goud
Waarvan
in het
Buitenland
Zilver
.
•
Te goed
in het
Buitenland
Buit.gew.
voo r.sch.
old. Staat
24 Mei ’17
5.269.156
2.033.740
257.493
660.437 10.400.000
17
,,
17
5264.420
1.948.706
257.232
760.437
10.300.000
10
,,
’17
5258.602
1.948.706
257.074
761.170 10.100.000
3
’17
5.251.443
1.948.706
256.734
884.310
9.900.000
25 Mei ’16
4.731.513
–
352.436 758.970
7.500.000
27 Mei ’15
•3913.407
–
375.338 823.194 5.500.000
23 Juli ‘141 4.104.3901
–
1
639.620
* (Jitge-
Belee-
Bankbil-
Rek. Crt.
Rek.
Wissels
stelde
Parti-
Crt.
Wissels
ning
jetten
culieren.
Staat
462.395 1.231.625 1.128.453 19.394.509 2.828.814 81.205
‘ 483.356 1.234.245 1.129.851 19.344.045 2.511.567 67.839
545.625 1240.905 1.139.976 19.275.171 2.518.154 31.756
644.638 1.249.616 1.130.383 19.183.388 2.455.479 70.655
0
421.811 1.532.093 1.211.840 15.434.971 2.109.144 105.706
243.535 2.423.248 639.552 11.827.869 2.201.045 75.074
1.541.080 – 769.400 5.911.910 942.570 400.560
–
—
30 Mei 1917
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
413
IV. RUSSISCHE STAATSBANK.
OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
De post ,,Schatkistbiljetten” komt eerst sedert 14 November
1914
fl.
St. in den weekstaat voor. De biljetten zijn niet in-
wisselbaar.
(In millioenen Roebel).
1
Tegoed
1
za.
Schat- 1 Dis-
1
Data
ti.
st
.
Goud s/h but-
1
1
kist bil- conto’s
1
Circu- t Rek.
Cou-
1 tenlond ver
jetten
latie
rant
14Mei ’17 1.478 2.119 119 9.101 1,014 11.457 2.376
6 ,, ’17 1.480 2.119 123 9.243
964 11.316 2.598
29 Apr. ’17 1.480 2.119 122 9.373
939 11.187 2.869
21 ,,
1
17 1.477 2.119 123 9.487 1.007 11.154 3.425
14Mei ‘J6 1.631 1.224
62 3.647 1.036
6.213 1.825
14Mei
1
15 1.571
139
55 1.490
866 3.362 1.374
21 Juli ‘141 1.601 1
144 1 74 t …. 1
757 t 1.6341 1.099
V. BELGIË.
Van de Nationale Bank van België, die haar goudvoorraad
naar Londen heeft overgebracht, zijn sedert 6 Augustus 1914
geen weekstaten openbaar gemaakt.
De Société GnéraIe de Belgique is einde 1914 met de functie
van circulatiebank belast. Het Notendepartement dezer bank publiceert wekelijks verkorte balansen. De biljetten zijn niet
inwisselbaar.
OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
(In duizenden francs.)
1 Metaal 1 f3eleen. 1 BelCen. 1 Binn. 1
1 Rek.
1
inc.
1
van
1
van
t
wissels
1
CrcU
1
Crt.
Data
1
1
buitenl.
1
prom. d.
1
en
1
latie.
saldi.
1
saldi
vordcr.
1
provinc.
1
beleen.
1
24 Mei 1917 381.754 87.543 480.000 73.042 913.401 99.173
17 ,,
1917 382.262 87.368 480.000 76.828 917.730 98.999
11
1917 380.244 87.057 480.000 76.497 916.205 97.891
4
1917 379.991 86.757 480.000 70.483 914.219 92.599
23 Mei 1916 246.603 81.366 480.000 61.910 700.075 148.207
27 Mei 1915 62.680 8.106 240.000 22,014 251.472 82.298
VI. VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.
FEDERAL RESERVE BANKS.
In werking getreden op 1Q November 1914.
OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
(In duizenden dollars.)
Circu Dc’kkings-
Data
Goud
Zilver Wissels Deposito’s latie
Percen-
1
tage
‘)
6Apr.’17 565.102 19.1101100.6631 804.680 114.295
73
30 Mrt.’171 577.378
1
9.282 104.5791 740.978 115.9411
79,9
23 ,, ’17 562.536 10.665 106.271 730.819 18.725
79
16 .. ’17 559.318 16.176 114.2361 744,698 119.444
77
7Apr.’161 327.338 111.6001 64.3841 460.513 10.751
71
9 Apr.’151 239.540 130.0181 35.2511 294.042
1
10.449
80
1)
Gouddekking van deposito’s en circulatie na aftrek van
de posten tusschen de banken onderling.
VEREENIGDE NEW YORKSCHE BANKEN EN TRUST
MAATSCHAPPIJEN.
OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
(Gemiddelden in duizenden dollars.)
1
Beleenin gen
Data
Reserve Deposito’s Circulatiel
en
1 Surplus
I
diçcontos
Reserve
26 Mei ’17
762.210
3.833.540
28.790
3.670.020
133.880
19
’17
763.440-
3.778.310
28.690
3.621.400
146_.630
12
’17
737.220
3.849.510
28.740
3.581.170
123.980
5
’17
701.150 3.808.720
28.770
3.624.980
79.600
27 Mei ’16
846.480
3.526.940
31.540
3.396.590
67.730
29 Mei ’15
587.050 2.474.390
37.880
2.427.350
182.270
25 Juli’14
467.880 1.958.320 41.730
2.057.570 26.170
1
)
‘) Op basis
van
25
O/
van
alle deposito’s.
EFFECTENBEURZEN.
Amsterdam, 28 Mei 1917.
Meer en meer begint de invloed van het toetreden der
Vereenigde Staten tot den oorlog merkbaar te worden, al zijn ook de directe resultaten van dit optreden op militair
terrein tot op heden uitgbleven.
In de afgeloopen week werd bericht, dat de Vereenigde
Staten opnieuw een bedrag van $ 75 millioen aan Enge-
land hebben geleend, waardoor het totaal der Amerikaansche
leeningen aan dit land thans $ 400 millioen komt te bedra-
gen. Voorts ontving Italië $ 75 inillioen van de Vereenigde
Staten, als deel van de leening van $ 100 millioen, di’e het
land kortelings werden toegestaan. En dat Amerika ook op
industrieel terrein niet stil staat, daarop wijst wel het bericht,
dat dezer dagen uit Londen inkwam, volgens hetwelk door
het imperiale oorlogskabinet werd besloten, dat het met het
oog op het toetreden van Amerika tot den oorlog niet meer
noodig was voort te gaan met den reeds a&ngevangen bouw
eener groote fabriek van ontploffingsmiddelen in de na-
bijheid van Bristol, doch dat last werd gegeven om den bouw
te staken. Behalve dezen materieelen steun heeft Amerika’s
partijkiezen vooral moreele beteekenis, in het bijzonder
ten aanzien van de houding van Zuid-Amerika. DAAr, zoo-
wel als in het Noorden, zijn de Vereenigde Staten de toon-
aangevers op velerlei gebied en uit het afbreken der diplo-
matieke betrekkingen tot Duitschland van verschillende
kleine staten aldaar heeft men reeds den invloed der Ver-
eenigde Staten kunnen afleiden.
Volgens de laatste berichtea zal het Braziliaansche Con-gres thans, na het afbreken der diplomatieke betrekkingen,
nog een stap verder gaan en zich, de neutraliteit opgevende,
bij Duitschland’s vijanden scharen. Gezien den grooten
omvang der Duitsche bela.ngen in Brazilië is deze verdere
uitbreiding van den krijg voor Duitschland allerminst van
belang ontbloot. VÖSr den oorlog toch, onderhield Duitsch-land met Brazilië zeer levendige handelsbetrekkingen, welke
gesteund en verlevendigd werden door de nederzettingen
der groote Duitsche overzeesche banken. Duitsch kapitaal
vond daardoor op verschillend gebied in Brazilië plaatsing
(cultures, scheepvaart etc.) en de groote Duitsche koopsteden
aan Noord- en Oostzee stonden in levendig handelsverkeer
met het land. Daarenboven hadden bij het uitbreken van
den oorlog verscheidene Duitsche schepen een schuilplaats
gevonden in de Braziliaansche wateren en het is wel niet
te verwachten dat Brazilië, nu op de vrachtenmarkt een –
zoo belangrijk tekort aan tonnenmaat heerscht, een tekort
dat door den onderzeeëroorlog sneller wordt vergroot dan
het, althans tot dusverre, door nieuwen aanbouw kan wor-
den aangevuld, de gelegenhèid om uit deze omstanUiheden
omstandigheden voordeel te trekken ongebruikt zal laten
voorbijgaan, en die schepen ongemoeid in de havens zal laten liggen. Door zijn partijkiezen komt nu Brazilië ook
bij de vredesonderhandelingen aan de groene tafel te zitten
om Zijne belangen tegenover Duitschland te verdedigen,
zoodat de oorlogsverklaring, die zich wel niet lang meer
zal laten wachten, wellicht zal blijken van groote beteekenis
voor de toekomst van het land te zijn geweest.
Dat de Vereenigde Staten ook verder als pleitbezorger
voor de Geallieerden in Zuid-Amerika optreden zou men
mogen besluiten uit de berichten, die ons in de afgeloopen
week uit Argentinië hebben bereikt. Naar men weet, heeft
ook Argentinië een slachten graanoogst, zoodat de uitvoer
der belangrijke hoeveelheden broodgrauen, welke in andere
jaren verscheept worden, niet zal kunnen plaats hebben, ja
zelfs een uitvoerverbod voor tarwe moest worden uitge-
vaardigd. Thans schijnt het, dat de Vereenigde Staten, wel-
ker eigen oogst ook onder het middelmatige is, Argentinië
door beperking van kolenaanvoer willen dwingen nochtans
tot uitvoer van tarwe ten behoeve der Geallieerden over te
gaan. Onwaarschijnlijk is het niet, dat deze stap zou gaan
leiden tot een verdere beïnvloeding van Argentinië om
eveneens aan de zijde der Geallieerden te komen en, mocht
dit belangrijkste Zuid-Amerikaansche land ook partij Ide-
zen, dan lijdt het wel geen twijfel of er zullen nog meer Zuid-Amerikaansche Staten aan de zijde der Entente in
den oorlog gaan. Intusschen zal dit uit de besluiten der in
Juli a.s. te houden conferentie van Midden- en Zuid-Ame-
rikaansche Staten moeten blijken. Nu men het gevaar van het bewerken van een ,,ontijdigen
vrede” door Rusland geweken acht, heeft men zich in W all s t r e e t in de afgeloopen week weder mèt ver-
nieuwde belangstelling naar oorlogsfondsen gewend. Nu de
kans op een spoedigen vrede verkeken schijnt, eenerzijd& door den Geallieerden intimitatie van de Russische regee-
ring, anderzijds door het partij kiezen van steeds meer lan-
414
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN’
30 Mei 1917
den tegen de centrale mogeudhedei, waardoor der tegen-
partij telkenmale nieuw uithoudingsvermogen wordt toege-
voerd, moeten de oorlogsindustrieën dan ook wel verder
van de enorme vraag naar hare producten profiteeren.
Aan het hoofd der opwartsche beweging t e N e
w
Y o
1
k stonden Steels, die in weinige dagen hun koers een lOtal procenten in de hoogte dreven. Ook andere oorlogs-
fondsen, zooals Central Leathers en Hide and Leathers.
werden tot belangrijk betere koersen uit de markt geno-
men .Het hef tige karakter der stijging wettigt de veronder-
stelling, dat een deel der groote aankoopen, die haar ver,
oorzaakten, uit contramine dekking voortsproten. Aan het
einde der week waren ook winstnemingen te constateeren.
Ten o n z en t heeft het publiek de hausse der Amei-i-
kaansche fondsen een weinig wantrouwend aangezien en
zich niet dan schoorvoetend door de uitnoodiging, die in
de dagelijks hooger afkomende koersen was gelegen, tot aan-
koop laten bewegen. Veeleer w’as men hier geneigd, vooral
in den beginne, de hoogere noteeringen te benutten om
vroeger tot lageren prijs verwoi-ven bezit van de hand te
doen.
-,
–
•
al-
.
Rijzing of
21
ei.
ei.
daling.
American Car
&
Foundry
……..
69/4
73
9
1j6
+
31io
Anaconda Copper
…………….
166
173
1
14
+.7’14
Un.
States Steel Corp. …………
1)4
11
/10
122110
+
7112
Atchison Topeka ………………
99’/ja 100
–
Vii
Southern Pacif ie ………………
92
5
18
9214
+
118
Union
Pacific …………………
135
1
18
1382/2
+
3V
Int. Merc. Marine afgest ………..
3Ø7/
31
1
h
+
el.
11
,;
‘
,,
prefs.
………..
85
1
1
<&
86114
+
1
Tengeolge van geruchten omtrent een te verwachten laag
dividend over 1916 – men sprak van 16 pCt., hetgeen in verhouding tot d& hooge noteering van het fonds zeker
gering zou mogen heeten, – kwam eenig fonds ter markt,
dat slechts tot omstreeks 5 punten lagere koersen werd
opgenomen (241-235-233 34-235). In aandeelen Serbad-
jadi deed zich winstneming voor, waardoor de koers van
33134 op 325 terug ging; slot 326. Koloniale Rubbers wer-
den eveneens door aanbod gedrukt, gedeeltelijk als gevolg
van verkoopen in blanco. Aanvankelijk daalde de koers van
95% op
8634,
met eene geringe rjzing op 9034 (slot 8934).
Ook voor deze Maatschappij verwacht men ter beurze een
laag dividend.
In de
tabaksafcleeling
heerschte doorgaans een kalme
stemming. Af en toe was eenige beweging gaande in de
aandeelen der Amsterdam Serdang, die door ons publiek,
op sommige dagen in flinke posten, tot hoogere prijzen wer-
den opgenomen. Bij geruchte verluidde, dat een bonus op
de aandeelen dezer I{aatschappij is te verwachten, welk
gerucht later echter werd tegengesproken. In de overige
tabaksaandeelen ging slechts weinig, tot niet veel veran-
derde prijzen, om.
– In de afdeeling voOr
petroleumaandeelen was
het zeer
stil. Het hoofdfonds ,,Koninklijke” petroleum, geopend op
542, fluctueerde slechts weinig en verliet de week.op onge-
veer hetzelfde niveau (54434); de stemming werd Vrijdag
,j.l. vast op het bericht, afkomstig van de Shell. Transport
& Trading Cy., dat de in Pangalan aangeboorde bron,sedert
5 Mei j.l. onverminderd 1200 ton petroleum per dag heeft
opgeleverd. Al is nu het aanboren van een bron met een
dereliïke canaciteit eedurende eeniae weken no zich zelf
Ook al in vrband met de meerdere belangstelling, welke
‘geen fit van overwegnde beteekenis toch wordt deze aan-
de Amerikaansehe afdeeling te beurt viel trok onze 11 c a 1 e
–
‘bering voor de Maatschappij van belang geacht, daar zij
m a r k t wat minder de aandacht, van hare op deze terreinen gewonnen olie geen royalty be-
Zoo werden
scheepvaartaandeelen,
welke de laatste weken hoeft te betalen.
toch al weinig in trek waren, in de afgeloopen week slechts
in zeer kleine posten omgezet, meerendeels tot. de vorige
21
Mei. 25 Mei.
R
o
f
prijzen. Koersschommelingen van beteekenis zijn in deze
afdeeling geheel uitgebleven. Het aandeel Holland-Amerika.
Ned. md. Handelsbank …………
239
240/4
+
18/
4
Lijn ging, na een voorbijgaande rijzing van 360-362, ge-
Nederl. Handel
Mij …………….
l96/s
19561
8
+
1
leidelijk weder op 357%
terug. Het verloop der overige
i
Amsterd. Supei-fosfaatfabriek
……
154
2
/4,
154
–
81
4
hoofdfondsen dezer af deeling week hiervan slechts weinig
Cultuur Mij der Vorstenlanden ……
232/s
232’/4
–
al? Voor het eerst sinds geruimen tijd werden weder eens
Handelsver. Amsterdam …………
‘426
–
381
4
4308/
4
.
de aandéelen Van Nievelt Goudriaan, de hoogst geprijsde
Javasche Cultuur
Mij…………..
415
419
+
4
der scheepvaartaandeelenmarkt, omgezet. Bij zeer geringen
–
Kon. Petrpleum Mij.
…………..
542
544
1
12
+
2
1
12
handel wisten zij hun koers van 838 op 900 te vei-hoogen.
.
…
Amsterdam Rubber Mij………
241
235
6
Voorts hadden ook de aandeelen der kleine Stoomvaart-
Holland Amerika Lijn
…………
360
357518
–
281s
maatschappij ,,Nqordzee” een rjzing te boeken en wel van
Kon. Hollandsche Lloyd …………
1761/
2
175214
–
81
4,
128%-146
‘(daarna 14434) op gunstige taxaties omtrent
Kou. Ned. Stoomboot Mij ……….
227
2
/4
22512
—2’/4
de resultaten harer reizen op Engeland.
,
Bothnia Vrachtvaart Mj …………
376
370
–
6
De aankondiging van het aanstii.and vertrek van eenige
Deli Maatschappij ………………
506
504
– 2
schenen (in de eerste clae’,n va,n .T,infl
q,
–
,
c,,,i
vn,
,1,
____________’
‘
«u
1
De geldmarkt bleef ruim, hoewel nieuwe uitgiften in de
dam
1
‘ der H.A.L. en d ,,Zeelandia” van de Kon. Holl.
afgeloopen week hare eischen stelden en er ook voor de
Lloyd, had geen invloed op de scheepvaartaancieelenmarkt,
loopende week weder eenige zijn aangekondigd. Heden vindt
evenmin als het bericht omtrent de requireering door de de uitgifte plaats van 1000 obligatiën a
f 1000
der Gemeente
Regeering van 22 schepen.
Tilburg ii. 99% pOt., morgen worden
f
375.000 nominaal
Begin week werden de aandeelen der Hollandsche Alge-
1
gewone aandeelen der Kon. Pharm. Handelsvereeniging uit-
meene Atlantische Scheepvaart-Maatschappij ter beurze ge- gegeven, tot den koers van 125 pCt. voor bevoorrechte, 130
introduceerd. Voor deze aandeelen bestond aanvankelijk i pOt. voor niet bevoorrechte inschrijvingen. Op 31 Mei staat
eenige vraag, waardoor zij eenige procenten boven den
de inschrijving open op
f
798.000 4% pOt. obl. der Gemeente
eersten koers van afgifte (102%) konden rijzen; slot 106.
Eindhoven
a
9934 pCt., op 1 Juni biedt de Unie Bank voor
De meeste onzer financieele bladen achten deze maatschap-
Nederland en Koloniën
f
500.000 nieuwe aandeelen
ft
106
pij te hoog gekapitaliseerd.
•
tiOt ter inschrijving aan.
In de
cultuurwaardenafdeeling
heeft de rjzing van den
Prolongatie noteerde 234
–
234
–
234-2.
laatsten tijd in de afgeloopen week eenige winstneming te
voorschijn geroepen, waardoor bijv. aandeelen Handelsver-
1
eeniging ,,Amsterdam” na in het begin der week noz tot
1.1; £LJJ.L
vpgeuumeu 6O’k)
eenige procenten van het vorige avans hebben moeten prijs geven (423). Toch is voor de aandeelen onzer koloniale cultuurondernemingen,
ook voor die, welke aan een bankbedrijf gepaard gaan, zoo-
als de Ned. Ind Handelèbank en de Nederl. Handel Mij•,
een vaste stemming de overhand blijven behouden, al waren
ook beide genoemde fondsen ten slotte een weinig in reactie.
Voor
suiheraandeelen
bleef de stemming onverdeeld gun-
stig: aandeelen Bodjong Suikerfabriek, Javasche Cultuur
Mij., Krian, Sentanen-Lor en Tjoekir kwamen alle hooger
te noteeren. Van Indische Handelmaatschappijen bestond
af en toe vraag voor de aandeelen Tels & Co’s Handelmaat-
schappij, op berichten omtrent een hoog dividend over 1916;
inmiddels werd 20 pCt. gedeclareerd. Het koerierloop was
155 tot 163. Aande’elen S. L. van Nierop & Co’s Handelmij.
een vijftal procenten in reactie.
Na de vaste stemming der vorige berichtsweek was dit-
maal een terugslag in
rubljeraandeelen
te constateeren,
vooral wat betreft het hoofdfonds, ,,Amsterdam” Rubber.
5 % Ned. Werk. Schuld ……….
4
1
12
010 ,,
,,
,,
1916 ……
4
01
,,
,,
,,
1916 ……
3
2
/2 0/
o
3
°/o
,,
2
‘/i 01
Cert. N. W……………..
5
0
/0 Oost-Indië 1915 …………..
4
0
/8 Hongarije Goud ……………
4
0
/o Oosteur. Kronenrente ……..
5
0/
Rulaud 1906 …………….
4
1
12
0
18 Iwangorod Dombrowa ……
4 °/o Rusland Cons. 1880 ………..
4
0/,
Rusland bij Hope & Co…….
4
0/
Servië 1895 ………………
4
1
12 01 China Goud 1898 ……….
4 °/o Japan 1899 ………………
4
0/
Argentinië BuitenL ……….
5
0/
Brazilië 1895 …………….
5
0/
Brazilië 1913 …………….
21 Mei. 25 Mei.
Rijzing
of
daling.
10111
4
101’/i
-+ ‘/
100″116
101
,
14
+
/io
93’12
94
+
112
81/4
82
8
/jo
+ ‘/io
731i
74
.•+-
‘
8
/io
6181
4
62’12
+
1114
10014
100/8
+
‘Is
44
8
/ji
44118
38
38’12
+
12
74814
74
18/16
+ 2/10
70
1
12
69
–
1’12
6014
61/jo
+ 11/10
62
6113/
16
–
2
/10
45 45 68
2
/s
68
1
12
+ 118
69/2
69’bi ?1
2
/s
7P/s
6121
4
62
1
f8
+
21
63’/i
631/4
1/4
–
•–
..-
–
-,, – —
-.
30 Mei 1917
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
415
GOEDERENHANDEL
GRANEN.
29 Mei 1917.
T a i’ w e. In cle afgeloopen week hebben de graanprijzen
aan de Amerikaansche markten de dalende beweging, die
reeds eenige dagen eerder een aanvang had genomen,, ver-
der voortgezet. Nog steeds worden te Chicago nog geene
noteeringen voor de gi
–
aansoorten van den ouden oogst
gepubliceerd, blijkbaar op aandringen der Regeering. In
hoeverre ook de prijsdaling der op den nieuwen oogst geba-
seerde termijnen beïnvloed wordt door regeeringsinmenging,
is uit de ons bereikende berichten niet op te maken. Daarin
vinden wij vooral nadruk gelegd op de verbetering van de
oogstvooruitzichten en goede verwachtingen van de zomer-
tarwe, waarvan echter eerst zeer onlangs de uitzani is vol-
tooid, zoodat over de opbrengst nog niet veel valt te zeggen.
Wel hoort men reeds van schattingen van den gecombineer-
den oogst van zomer- en wintertarwe in de Vereenigde
Staten, welke de opbrengst van het vorige jaar overtreffen,
doch hier is waarschijnlijk tot zekere hoogte de wensch de
vader der gedachte. De tijd
VOO!
–
ernstige schattingen is nog
niet gekomen. Het schijnt echter een feit te zijn, dat de
vooruitzichten door gunstig weder en grooten uitzaai van
zomertarwe vooral in Canada beter, worden en de prijs-
daling is van flinke beteekenis. Zij werd vertraagd door
verdere vermindering der reeds zeer kleine oude voorraden,
die, ofschoon door het staken der prijsnoteeringen de om-
vang der schaarschte zer moeilijk is na te gaan, niet aan
de vraag kunnen voldoen. De zichtbare voorraad in de
Vereenigde Staten bedroeg op 28 Mei vrijwel precies de
helft van dien voorraad op 29 Mei 1916, terwijl de verhou-
ding in Canada slechts weinig beter was. Wanneer dus de
onzichtbare voorraden niet onevenredig groot zijn, hetgeen
bij de tegenwoordigc hooge prijzen, die houders tot verkoo-
pen aansporen, nauwelijks te verwachten is, dan staat meer
en meer vast, dat Voor het volgende seizoen slechts met
een kleinen ouden voorraad mag worden gerekend. De
uitslag van de nieuwe tarweoogsten in de Vereenigde Staten
en Canada wordt dus dit jaar voor Europa van nog veel grooter beteekenis dan in 1916, toen het vorige seizoen
een groot overschot had overgelaten. De verschepingen in
de week van 21 tot 28 Mei van tarwe uit de Vereenigde
Staten waren van Hinken omvang en kwamen de cijfers
van het vorige jaar meer nabij dan in geruimen tijd het
geval was geweest. De prijzen van tarwe pel
–
Juli en Sep-
tember te Chicago zijn na de dalingen der laatste dagen
weder bijna aangekomen op het niveau van half April vOhr
de laatste enorme prijsstijgingen. Op 28 Mei sloot de Juli-
termijn op 205 cent per bushel, na op 14 Mei 275 cent te
hebben bereikt, terwijl September-tarwe daalde tot 183
cent, tegen 245 cent op 14 Mei. In Argentinië bleef de
markt vast, doch verschepingen hebben daar opgehouden
wegens uitvoerverbod en de prijzen zijn dus van weinig
beteekenis.
M al s. Deze graansoort heeft zich aan de Noord-Ame-
rikaansche markten in dezelfde richting bewogen als tarwe, ofschoon de prijsveranderingen zich binnen engere grenzen bewogen. Telkens is in de Noord-Amerikaansche berichten
sprake van eene zeer groote bezaaide oppervlakte en eene
zeer hooge opbrengstraming. Voor eene ernstige ra.ming is
de tijd echter, evenals voor tarwe, nog niet gekomen en
veel hangt nog van de zomermaanden af. Ook van mais is
dc zichtbare voorraad klein en weder sterk geslonken, doch
daar maïs in Amerika voor een zeer groot gedeelte op de
boerderij zelve wordt gebruikt, geeft het cijfer van den
zichtbaren voorraad, hetwelk de hoeveelheid op de boerde-
rijen aanwezig, niet bevat, geen betrouwbaar idee van de
beschikbare hoeveelheid. De verschepingen waren in tegen-
stelling met tarwe zeer bescheiden, welk feit tot de prijs-
daling heeft meegewerkt. Na de daling der laatste dagen is
ook mais pel’ Juli en September nu te Chicago weder op
ongeveer dezelfde hoogte aangekomen als in midden April.
De Mei-noeering blijft ook van dit artikel nog achterwege.
In Argèntinië bleef maïs vast en gedurende de week zijn
de prijzen nog vrij aanmerkelijk gestegen, ondanks het
groote gebrek aan scheepsruimte. De geringe opbrengst van den nieuwen maïsoogst is echter aanleiding, dat de beperkte
verschepingen den prijs niet doen dalen, ofschoon van den ‘ouden oogst nog een flink overschot aanwezig is. In Enge-
land wordt het gebrek aan mais meer en meer gevoeld,
vooral nu maïsbloem door vermenging, met tarwebloem
meer en meer als menscheljk voedsel wordt gebruikt. Sedert
de exploitatie der Britsche tarwemolens door de Regeering
is overgenomen, wordt niet meer aan de fabrikanten over-
gelaten, welke graansoort (mais, gerst, haver of rijst en
zelfs Chineesche paardeboonen) door hen zal worden ver-
unalen ter vernienging met de taruvebloem. Sedert eenigen
tijd wordt nu die graansoort daarvoor gebruikt, waarvan
de grootste voorraad aanwezig is en waarvan zich de groot-ste hoeveelheden in de nabijheid der fabriek bevinden. Niet
slechts wordt daardoor het spoorwegvervoer beperkt, doch
er kan beter worden gewaakt tegen te sterk verbruik van
eene bepaalde graansoort en te groote schaarschte daarvan
voor andere doeleinden, voornamelijk veevoeder. Vooral van
gerst dreigde een ware voedernood te ontstaan.
Noteeringen. Loco-prijzen te
Rotterdam/Amsterdam.
Chicago
Buenos
/lures
)
Sr
9
oorten.
Me
21 Mei
29 Mei
tarwe
Mais
Haver
Tarwe
Mais
Lijnzaad
ata
1917
1917 1916
Juli
Juli Juli
Juni Juni
luns
588,-!)
588,_1)
368,-‘)
28 Mei ’17
205
141
1
14
59
17,90
12,05
26,-
Rogge (No. 2 Western)
nom. nom.
nom.
21
,,
’17
233
154’I
66
3
18
17,60
5)
11,85
5)
25,90
5)
345,’)
345,
1
)
255,-‘)
29 Mei ’16
107
7
18
69’/s
40
1
18
7,15 4,05
11,05
Tarwe ……………….
Gerst (46 lb.
feeding) ….
345,-‘)
345,..’)
363,-
28 Mei ’15
126
5
1,
76
1
18
50
13,45
5,15
12,-
Mais
(La Plata)
………
Haver (381b.whiteclipped)
20,-‘)
20,-‘)
16,80
28 Mei ’14
8614
67
1
1
39
1
18
9,25)
5,20
4)
13,o5)
Lijnkoeken (Noord-Ame-
20 Juli’14
82
1)
5631e
1)
36
1
12 ‘)
9,40 ‘)
5,38
2)
13,70 ‘)
rika van La Plata-zaad)
200,-
1
)
200,-
1
)
nom.
Lijnzaad (La Plata) …….
nom.
nom.
470,-
1)
per Dec.
1)
per Sept.
5)
per
Mei.
4)
per Juli.
‘)
Regeeringsprjs.
S)
De noteeringen
van Buenos
Ayres
zijn van
18 en 26
Mei.
AANVOEREN in tous van 1000 K.G. voor verbruik in Nederland.
Rotterdam
Amsterdam Totaal Artikelen.
20-26 Mei
Sedert
Overeenk.
–
20.26 Mei
Sedert
Overeenk.
1917
1 Jan. 1917
tijdvak 1916
1917
1 Jan. 1917
tijdvak 1916
1917 1916
Tarwe ……………..
35.872 173.894
251.147
7.285
24.018 4.685 197.912
255.832
8.465 12.027
–
–
–
8.465
12.027
2.314 5.539
– –
500
2.314 6.039
78.141
88.332
–
54.349
54.930
132.490 143.062
Rogge ……………..-
Gerst
…………….
–
.
.
.697
22.949 41.019
–
9563
4.549
32.512 45.568
Boekweit
………….-
Mais
……………..500
10.025
22.385
–
15.042 4.218
25.067 26.603
Haver
……………..-
.
8.322
41.996
–
7.560
32.790
15.882
74.786
Lijnzaad ……………-
Lijnkoek ……………
19.432
74.900
–
20.576
4.165
40.008 79.065
Tarwemeel ………….
.-
7.940
1.085
1.077
1.272
–
9.212
1.085
AANVOEREN
in tons van
1000 K.G.
voor België.
Tarwe ………………
–
113.032
290.796
– –
–
113.032
290.796
Mais
………………
–
7.479 46.697
– –
–
7.479
46.697
416
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
30 Mei 1917
G e r s t. Op het hoogere prijsniveau der laatste weken is het aanbod van gerst, vooral voedergerst, in de Vereenigde
Staten weder toegenomen en de zaken voor export naar
Europa zijn weder van grooteren omvang.
Buitenlandsche granen in Nederland.
Van de in Maart uitgevaren Nederlandsche schepen zijn
in de afgeloopen week weder een aantal in onze havens aan-
gekomen, beladen met graan vooral tarwe en tarwebloem
uit Noord-Amerika, waardoor de tarwevoorraad weder is
toegenomen. Nu ook voor de in ons land voor uitvaren ge-
reed liggende stoomschepen met de Britsche Regeering over-
eenstemming is bereikt omtrent het uitvaren via Halifax
voor het halen van nieuwe graanladingen, ziet de toestand voor ons land er weder wat minder verontrustend uit. Wel
is veevoeder nog steeds zeer schaarsch, omdat in dèn laat-
sten tijd in de eerste plaats tarve is aangevoerd, doch de nu volgende verschepingen zullen ook uit gerst, mais en
haver bestaan en de Regeering heeft voor het eerst sedert Januari weder bekend gemaakt, dat zij in deze week voor
de kort vÖÖr en gedurende de Pinksterdagen naar Amerika
uitgevaren schepen ladingen veevoeder wenscht aan te
koopen.
METALEN.
Loco-Noteeriugen te Londen:
Dato
IJzer
CIeo.
K
st?id
Tin Lood
Zink
25 Mei
1917..
nom.
130.-!-
253.1716
30.101-
–
18
,,
1917..
nom.
130.-!-
250.716
30.101-
–
26Mei
1916..
951-
121.-/- 193.-/-
31.101-
90.-I-
28 Mei
1915..
6513
78.151-
163-I-
20.51-
88.-!-
20 Juli
1914..
5114
61.-!-
145.151-
19.-!-
21.101-
KATOEN.
Noteeringen voor Loco-Katoen.
(Middling Uplands.)
_______________ 25Mei’17118Me’17 ii Mei’17 125 Mei’1625Mei ’15
New York …. 21,95 c 20,80e 19,80e 12,90e -,- c
Liverpool …. 13,40d 13,26d 12,80d
8,53d
1
5,14d
Ontvangsten in, en uitvoeren van Amerikaansche havens.
(In duizendtallen balen.)
–
1 Aug. ’16 Overeenkomsti.ie /,etioden
11 Mei ’17
1915’16
1914.’15
Ontvangsten Gulf-Havens.. 4734
4391
6676
11
Atlant. Havens 1892
2364
3524
Uitvoer naar Gr. Brittannië 2326
2200
3438
,,
,,
‘t Vasteland.
1956
2086
3756
Japan ete…
464
383
423
Voorraden in duizendtallen
1
11 Mei ‘171
11 Mei ’16
1
11 Mei ’15
Amerik. havens ……….
933
1170
1241
Binnenland ……………
850
750 649
67
.
231
229
New York
…………….
168
.
298
294
New Orleans …………..
Liverpool
……………
607 732
1553
Marktbericht van de Heeren Sir Jacob Behrens & Sons,
Manchester dd. 2 Mei 1917.
Sedert ons laatste bericht zijn katoenprijzen weer gere-
geld gestegen, en noteert Middling Amerikaansche katoen
thans 13 pence. Voorraden, zoowel hier als in Amerika
zijn zoo klein, dat elke verbetering van de vraag een prijs-
verhooging ten gevolge heeft. De statistische positie wordt
nog versterkt door de verliezen op zee en verder door de
kans, dat de consumptie in Amerika nog verder zal toe-
nemen door de behoeften van het leger. Voorraden van Me-
dium kwaliteiten in Liverpool zijn reeds schaarsch en de
aanvoeren blijven klein. Zoowel Miss Giles als Norden &
Co. verwachten een vermindering in de aanplant van ruim
2 pCt. en hoewel de oogstberichteu niet ongunstig luiden,
is er toch weinig prijsverschil tusschen de nieuwe en de
oude oogst en zijn zelfs nieuwe oogstposities in verhouding meer gestegen. De positie van Egyptische katoen blijft on-
veranderd en zaken daarin zijn van weinig beteekenis. De vraag naar Amerikaansche garens schijnt wel iets te
zijn verbeterd en wanneer men maar meer vertrouwen had
in de tegenwoor(Uge kostprijzen, zou de stemming zeker
nog beter zijn. Op deze enorm hooge prijzen koopen fabri-
kanten echter niet meer dan zij direct noodig hebben, ter-
wijl ook voor voorraden, tenzij tegen abnormaal lage prij-zen, weinig belangstelling bestaat. De dagelijksche beurs-
rapporten geven meestal kleine verkoopen aan, maar er
staan reeds zeer veel spindles stil en daar de waarschijk-
lijkheid bestaat, dat dit aantal nog verder zal toenemen,
zijn spinners zeer vasthoudend gestemd en vertoonen deze weinig neiging om lang vooruit te koopen. De exportvraag
blijft goed en zoowel in enkele als getwijnde garens is nog al wat gedaan, vooral voor Frankrijk. Zaken in cops voor Hol-
land staan vrijwel geheel stil, tengevolge van de scheepvaart-
moeilijkheden, doch van de markten, waar deze moeilijk-
heden minder groot zijn, komen nog geregeld orders bin-
iten. Egyptische garens zijn gedurende ‘April meer dan een
penny per pond gestegen en wel de inferieure kwaliteiten
het meest. Voor tricotage garens bestaat goede vraag, maar
62r twist en 82r weft blijven nog verwaarloosd. Ook is er
nog steeds geen verbetering van garens voor de naaigaren-
industrie.
De doekmarkt blijft kalm, hoewel er nog wel vraag is en exporteurs thans gaarne de vraagprijzen van eenige weken
geleden betalen. China toont ook wat meer belangstelling
en heeft weer wat in stapels gekocht, maar de biedingen
van Engelsch-Indië zijn in de meeste gevallen te laag. De klein6re markten koopen alleen voor directe behoeften en
het binnenland is ook kalmer; wel worden er nog eenige
Regeeringsorders voor zware goederen geplaatst. De ver-
schepingsmoeilijkheden worden steeds grooter en de nieuwe
bepalingen omtrent de verpakking maken de positie van
exporteurs ook weer lastiger.
LTITOLN
Tengevolge van de stremming in de vaart op Engeland,
kunnen wij geen berichten geven over de Engelsche markten.
Naar dezer dagen verluidt, zal de vaart op Zuid-Amerika hervat worden. Dan zal het wellicht mogelijk zijn eindelijk
de reeds vÔÔr maanden door Hollandsche fabrikanten in
Argentinië gekochte wol naar Nederland over te brengen.
Noteeringen te Bradford:
Colonial carded Data
64
_____________
l
average
56
1
50
1
46
1
40
72
1
57
45 38
1
32
18
Mei 1917 ………..
72
1
56
1
121
45
1
371/21
32
11
,,
1917………..
19
Mei 1916 …………
47
38
1
32
1
/21
28
1
/21
25
RUBBER.
De markt werd in de afgeloopen week gekenmerkt door
een vrij vaste steîoming, tegen het einde der week werd
de kooplust echter minder en de. markt sluit kalm doch
prijshoudend op de volgende noteeringen:
einde vorige week
PrimaHeveaCrèpeloco/Juni 31-‘/t
loco/Juni
3′-
1
I2
Juli/Dec. ……………. 3j1/g
Juli/Dec. 31
1
12
Hard fine Para ……….3/1
1
/4
Para 311
SUIKER.
Aan onze Bietsuikermarkt konden gedurende de af-
geloopen week geen zaken tot stand komen aangezien de
prjsideeën tusschen koopers en verkoopers te veel uiteen-
liepen. Koopers willen voor disponible suiker niet meer dan
f
22 ‘Is aanleggen bij eenen vraagprijs van
f
24,—.
Het weer was voor den uitzaai der bieten in geheel Europa
over het algemeen zeer gunstig.
Uit J a v a zijn de eerste telegrafisch ontvangen rendement-
cijfers veelbelovend. Voor ons liggen de resultaten per 15 Mei
van 28 fabrieken, waarvan het rendement in doorsneè 12
°Io
honger is dan op denzelfden datum van verleden jaar. Alles
wijst er dan ook op, dat – behoudens onvoorziene omstandig-
heden – de groote oogst van verleden jaar nog overschreden
zal worden. De markt blijft flauw gestemd en superieur,
spoedige levering, wordt door Chineesche houders tot f13,-
aangeboden. Koopers zijn echter gereserveerd. Eigenaren van
suikerfabrieken, die al hunne vroege leveringen reeds ver-
kocht hebben, zijn tot de verlaagde prijzen niet in de ver-
koopende lijn, in afwachting van het tijdstip dat Engeland
als kooper op de Javamarkt zal verschijnen.
In A m e r i k a ondergingen . de noteeringen geen veran-
deringen. Afdoeningen van beteekenis werden niet gerap-
porteerd. – –
25 Mei 1917….
18 ,, 1917….
25 Mei 1916…. 25 Mei 1915….
21 Juli1914.:..
f
23
47/i’12
–
23’/.
47/i’/2
–
29I
47I1
1
2
2116
,,
22’/
311-
1916
,,
11’82
181-
–
3216 15,25
á
6,02
32/6
6,02
30/6
6,40
–
4,89
–
3,26
30 Mei 1917
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
417
NOTEERINGEN
Londen
1
Amsterdam
1
New York
1
Dato
per
Tates
1
White A,nericj
Gran-
9k%
Mei
Cubes
1
Jo’as
1
1
Centrifug.
No. 1
1
fob.
i
1
KOFFIE.
(Uit het Mailbericht van de Makelaars G. Duuring & Zoon,
Kohl & Witkamp en Leonard Jacobson & Zonen).
Van onze markt valt niets te vermelden. De zaken staan
nagenoeg stil.
In de eerste hand werden te Amsterdam afgedaan 18 Mei
ex. Banda 235 Bn. Robusta Badek.
Noteeringen en voorraden.
Data
Rio
Santos
Wisselkoers
Voorraad
..
Voorraad
..
26 Mei
1917
110.000
6325
1.264.000
5900
13/1
19
,,
1917
95.000
6275
1.324.000 5900
1381
4
14
,,
1917
138.000 6125 1.338.000
6000
13/j
26 Mei
1916
141.000
6950 1.607.000
7600
124
Ontvangsten.
VERKEERS WEZEN.
BINNEN VRACHTEN.
Van de in de afgeloopen week binnengekomen schepen
waren er vele met graanladingen, waarvoor schepen werden
aangenomen volgens de daarvoor vastgestelde regeerings-
conditiën.
Voorts werden de navolgende charters afgegeven:
150 last van Rotterdam naar Leiden . . . . 0 f1,60 per last
85
,,
,,
….,,,, 1,80
100 ,,
,, –
,,
,,
Zwijudrecht ,, ,, 1,-
150
,,
,,
,,
,,
Zierikzee . . ,,
1,80
50
,,
,,
,,
,,
Arnhem .. ,, ,, 2,50
BEVRACHTINGEN.
26 Mei 1917. Scheepvaartberichten over de afgeloopen
week kwamen niet binnen.
GRAAN.
Data
Petro
–
grod
Londeni
R’dam
Odessa
Rotier-
dom
Ml. Kust
Ver. Staten
San Lorenzo
Rotter-
Bri.stol
Rotter-
Enge-
dam
Kanaal
dam
land
21126 Mei
1917
–
–
– –
–
–
14119
,,
1917
– –
–
– –
–
22127 Mei
1916
–
–
f18,25
1316
–
17216
24129 Mei
1915
–
–
10/-
719
601-
6319
Juli
1914
lid.
713
11111/
4
1/ii’/
121- 121-
Rio
1
Santos
Data
1.
Afgeloo pen
Sedert
Afgeloo pen
1
1
Sedert
week
1
1 Juli
week
1
1 Juli
26 Mei 1917 ….
21.000 2.128:000
63.000
1
9.582.000
111.114.000
26 Mei 1916 ..
. .
26.000
3
57.000
COPRA.
Ook deze week is er niets nieuws te vermelden en ging
er niets om.
Ceylon cif. Londen £ 45.10.-.
NOTEERINGEN.
Java f.m.s.
26 Mei
1917….
f
52’/ }N.O.T.-condities.
19
,,
1917…. ,,52/s
26 Mei
1916…. ,,39’/
26 Mei
1915….
20-25Juli 1914….
11
28’14
VETTEN EN OLIËN.
EOUT.
Dato
Cronstadt
Golf von Mexico
Holland
Oostk.
Engeland
Holla,,d
Engeland
(gezaagd)
(mijn-
(pitch-
pine)
(pitch-
psne)
stu tien)
–
–
–
–
–
–
–
–
21126 Mei 1917 ……….
–
– –
14119
,,
1917 ……….
22127 Mei 1916 ………-
–
–
2251-
24129 Mei 1915 ………-
Juli
1914 ……..
.12,—
f
2416
751-
7716
ERTS.
Bilbao
Cartho. Grieken.
Poti
Data
Middies-
MÎ$ls
1f
Middles.
bro
kro’
broS
bro
– – –
–
–
.
–
–
–
21126 Mei 1917 ………..
191-
–
–
14119
,,
1917 ………..
22127 Mei 1916 ………18/6
24129 Mei 1915 ……..
141-
– –
Juli
1914 ………
.11/6
4/3 51412
519 816
Aangezien de scheepvaart gedeeltelijk weder door de Hol-
land-Amerika-Lijn en de Kon. Hollandsche Lloyd wordt her-
vat, had het voor Amerika thans doel offerten te maken.
Men offreerde:
verlading: 500 trcs. Oleo-Margarine ,,Stern Extra” ad f154 af New York
500 ,, BeefPremierJusLaPlatallo.i ,, ,,133’/ ,, Buen.-Air.
500 ,, Mutton Premier Jus La Plata
126
1
12
alles c.i.f. Rotterdam, betaling tegen connossement, exclu-
sieve molest, verlading zoo spoedig mogelijk met recht van
annuleering door verkoopers indien niet binnen 30 dagen
na dato koop verscheept kan worden. Voor de Oleo-Margariue
,,Stern-Extra” maakte men nog de speciale conditie dat
eventueele vracht boven $ 3 per 100 lbs. voor kooper’s re-
kening komt.
Voorts offreerde men heden op vrijwel gelijke condities nog:
500 trcs. Zuid-Amerik. Premier-Jus L.P.C.S. Extra ad f135′!2
500 ,,
,,
,,
,,
,, L.P.C.S. Prime ,, ,, 130,-
500
N.-Amer. Oleo-Marg. L.P.C.S. ArmourExtr. ,,154,-
500
,,
,,
Neutrallard L.P.C.S.
,,
,,
,,158,-
Tot op heden waren er geen koopers voor deze offerten.
Daar bij de genoemde prijzen nog circa 10
01
0
komt voor
molest-premie (Engelsche capture niet inbegrepen!) worden
de prijzen door rel lectanten te duur geacht. Hierbij is verder
nog te bedenken, dat er niet veel kans bestaat op verscheping
binnen den genoemden termijn van 30 dagen. De eerste
bootladingen zullen stellig geheel in beslag genomen worden
voor regeeringsgraan en voor vroeger gekochte partijen,
welke aan dc overzijde reeds maanden lang op verladings-
gelegenheid liggen te wachten.
KOLEN.
Data
Cardiff
Oosik. Engeland
Bor-
Genua
Port
1
Plato Rotter-
Cron-
deaux
Soid
i
Rivier
dom
stadt
21126 Mei
1917
– –
– –
– –
1019
,,
1917
– –
–
– –
–
22
1
27 Mei 1916
fr 59,—
87/-
1051-
–
f6,50
–
24/29 Mei 1915
20,—
3116 251-
2519
,, 6,—
–
Juli 1914
7,—
71-
713
1416
312
51-
DIVERSEN.
Bombay
Birn,a Vladivo-
Chili
Da
0
West
West
siock
West
Europa Europa
West
Europa
(d. oc’.)
(rijst)
Europa
(salpeter)
–
–
–
–
–
–
–
–
21126 Mei 1917 ………..
22127 Mei
1916 ……..
–
–
–
14/19
,,
1917 ………..
12
.5/-
50/3
–
–
8216
24129 Mei 1915 ………
Juli
1914 ………
14/6
1613
251-
2213
Goan Petrograd per quorter van 496 lbs. zwaar, Odosso per Unit,
Ver. Staten per quorter van 480 lbs. zwaar.
–
Hout gezaagd en pitchpine per St. Pet. Standard von 165 kub. vt.,
mijnstutten per vadem van 216 kub. vt.
Overtge noteeringen per ton von 1015 K.G.
418
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
30 Mei 1917
Nederlandsche Bank voor Russischen Handel
BANQUE NÉERLANDAISE POUR LE COMMERCE RUSSE
Kapitaal 5.000.000 Roebels.
Kantoor: 20 NEWSKY PROSPECT
–
Telegramadres: NEDRUSBANK
De Bailk neemt
golddil á
deposito eil
111
rekellillg-oollrallt en verricht alle soorten viissel- en kankzakell.
Voor inlichtingen kan men zich wenden tot alle kantoren van
–
de NEDERLANDSCHE HANDEL-MAATSCHAIPIJ en de TWENTSCHE BANK,
zoomede tot de heeren HOPE & Co. en LIPPMANN, ROSENTHAL & Co. te Amsterdam
en R. MEES & ZOONEN te Rotterdam.
NEDERLANDSCHE GRONDBRIEFBANK
•
J.
&
J. M. VOORHOEVE
HEERENGRACHT 495, AMSTERDAM
Makelaars in ilssurantiin
pCt. Ob1igatiën (Grondbrieven)
Beurkoers
Anno 1836
Gecertificeerci door de Centrale Trust-Compagnie
–
ROfl’ERDAM
Verkrijgbaar in stukken van
f
2500,—,
f
1000,—,
f
500,—
en
f
100,-
op
elk goed effectenkantoor
GEBROEDERS •CHABOT
ROTTERDAM
KASSIERS en MAKELAARS in ASSURANTIËN
Deposito’s. –
Rekening-Courant. – ,Franco Chque-Rekening.
Aan- en Verkoop van Wissels op het Buitenland. – Aan- en Ver-
HOOG-
koop van Fondsen-, – Bewaarneming en Administratie van Effecten.
TE
Oorlogs-, Transport-, Casco-, Brand-, Diefstal- e.’â. verzekeringen
van eiken aard
SSTEEN N
.H.
.
ONTVANG-
EN
BETAALKAS
NIEUWE DOELENSTRAAT
20-22
AMSTERDAM
KAPITAAL EN RESERVEN
f
5.500.000,
Accountantskantoor
DEposITo’s vooR 1 JAAR FIXE á
4
PCT.
GELDEN OP DEZEN TERMIJN GESTORT ZIJN NA AFLOOP VAN HET
James Polak
JAAR ZONDER OPZEGGING BESCHIKBAAR.
(Lid Ned. Acc. Verg.)
NIET OPGEVORDERD ZIJNDE, WORDT DE POST
STILZWIJGEND
VOOR
1
GELIJKEN TERMIJN VERLENGD.
p
‘7B
OSTHOORNSTEEGi
DE RENTE KAN NAAR VERKIEZING PER KWARTAAL, PER HALF JAAR OF PER JAAP. ONTVANGEN WORDEN.
ROTTERDAM.
GEOò H. MCFADDEN
&
BRO. COTTON MERCHANTS
–
PHILADELPHfA—NEW YORK
–
Vertegenwoordiger voor Nederland: D.
BREEKLAND, Oldenzaal—Enschede
AANTEEKENBOEK
VJN
RUKSBELASTINGEN
VERMOGENS-, RIJKSINKOMSTEN-
EN :PERSONEELE
BELASTING
Zesde geheel verbeterde en bigewerkte druk
–
Prijs
f
1
,
–
Alom verkrijgbaar bij_ den Boekhandel en bij NIJGH
&
VAN DITMAR’S tJITGEVERS-MAATSCHAPPIJ,:-Rotterdarn
30 Mei 1917
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
419
RUSSISCH
–
HOLLANDSCHE BANK
RUSSKO-GOLLANDSKI
BANK
Telegram-Adres:
PETRODAM
BANQUE RUSSO-HOLLANDAISE
PETROGRAD
–
NEWSKI PRÖSPEKT
21
!
ILINKA IPATEWSKI PEREOULOK
3
–
MOSCOU
Volgestort Kapitaal
Rs. 10.000.000
RentevergoedigoP;hèu.eekeningen
Reserveri
Rs. 1.000.000
Financiering van im- en export. Rembours-credieten. Incasseering en aan- en verkoop van wissels. Handelsinformatjes.
Inlichtingen verkrijgbaar
bij
de Hoofdvertegenwoordiging voor Nederland:
de Rotterdamsche Bankvereeniging te Amsterdam en Rotterdam
The
PKYaII
Ommereil Corporatioll of NeYork
Nederlandsche 0ist-
•42 BROADWAY
NEW YORK
en Spiritusfabriek
belast zich met expeditie en verscheping van goederen van
Amerika naar Holland, Ned. Oost- en Wèst-Iudië
DELFT
enz. enz. en desgewenscht ook met opdrachten van anderen aard
.
.
f Dr. F. G. WALLER en
Nadere inlichtingen worden gaarne verstrekt door
Directie
E. G. VERKADE
PHS. VAN OMMEREN, Rotterdam.
ARTIKELEN:
UNIE ]BANK
•
Gist
Spiritus
VOOR NEDERLAND EN KOLONIËN
Jenever
GEVESTIGD TE AMSTERDAM
Brandewijn
KAPITAAL /5.000.000,—
Kurken en
Uitgegeven en volgestort
f
3.000.000,—
Gedroogde Spoeling
Uitgifte van f 500.000
9
1
–
in 500 aandeelen aan toonder, groot /1000,— elk,
tea volle deelende in het dividend over 191 7,
deel uitmakende van het bovengenoemde geplaatste en volgestorte
maatschappelijk kapitaal
en
is der
p0
•
De inschrijving op bovenstaande aandeelen wordt met recht van
voorkeur voor aandeelhouders tot den koers van
106 pCt.
op
NILLMIJ
VRIJDAG 1 JUNI 191,7
tot des namiddags 4 uur,
.
van 1859
opengesteld
ten
kantore
van
de
Heeren
PATIJN,
VAN
NOTTEN
&
Co.
te
Amsterdam,
waar prospectussen en in-
schrijvingsbiljetten verkrijgbaar zijn en jaarverslagen en statuten
‘s.Gravenhage, Veenestraat
i
ter inzage liggen.
ge ef t vo lied
i
ge
Het Bestuur der
UNIE BANK VOOR NEDERLAND EN KOLONIEN.
zekerheid en kust.
AMSTERDAM, 24 Mei 1917.
1
NEDERLANDSCH INDISCHE HANDELSBANK
AMSTERDAM
BATA VIA
‘s-GRAVENHAGE
AMPENAN, BANDOENG, CHERIBON; HONGKONG, INDRAMAJOE,
MEDAN, PEKALONGAN, PROBOLINGGO, SEMARANG, SINGAPORE,
SOERABAYA, TEGAL, TJILATJAP, WELTEVREDEN.
Kapitaal /30.000.000,—
Reserven
/
14.000.000,-
420
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
30 Mei 1917
PIERSON & Co.
BOISSEVAIN & Co.
AMSTERDAM
iNEW YORK
FINANCIEREN IN- EN EXPORT.
–
BEHANDELEN VERSCHEPINGS- EN ANDERE DOCUMENTEN.
BEZORGEN OPSLAG, VERSCHEPING EN ASSURANTIE VAN GOEDEREN.
FOURNEEREN EN INCASSEEREN WISSELS’OP ALLE PLAATSEN IN DEVER. STATEN EN CANADA.
OPENEN REKENING-COURA
)
NT MET RENTE-VERGOEDING.
:
GEBRS. MISPELBLOM BEIJER
(COMMANDITAIRÈ VENNOOTSCHAP)
‘BANKIERS
Gestort Kapitaal f1.000.000,
–
Reserve ruim f140.000,
HOOFDKANTOOR te LEEUWARDEN
BIJKANTOREN te BOLSWARD, HARLINGEN, HEERENVEEN, JOURE, SNEEK. STEENWIJK en WOLVEGA
ZITDAGte LEMMER
Zijn steeds koopers van incourante Friesche Gemeente- en Waterschaps-Obligatiën
VAN RIJN & C2
DE.SPAARNE-BANK
UTRECHT
–
POSTBUS 40
.
HAARLEM
EENIGE FABRIKANTEN
Gestort KapitaaI en Reserves
f
1.184.000,-
V4N DE UTRECHTSCHE
REKENING-COURANT, CREDIETEN, INCASSEERNGEN, ASSURANTIEN,
FIJNE TAFELMOSTERD
WISSELS,
EFFECTEN,
COUPONS, PROLONGATIËN, DEPOSITO’S, ENZ.
NAAMLOOZE VENNOOTSCHAP
/
Wilton’s Machinefabriek
en
Scheepswerf
ROTTERDAM
Scheepsbouw en Machinefabriek
Speciale inric,hting voor reparatiën van eiken omvang
Drie droogdokken met lichtvermogen tot
14000
ton
Dwaishei1ing
Drijvende kranen met lichtvermogen tot
120
ton
Telefoon: 7303 en 7304
Telegramadres: ,,WILTON” Rotterdam
WERKSPOOR
~!
AMSTERDAM
Land- en Scheeps-Machines
–
Dieselmotoren
Installatiën voor Suikerfabrieken
–
Polderbemalingen
Ijzerconstructiën
G
EBR.V
AN
Reeders en Caréadoors
Bevrachtingsagenten
–
Expediteurs
KOOP
en
VERKOOP VAN SCHEPEN
ROTTERDAM
–
AMSTERDAM
–
ZAANDAM
Telegram-Adres: ,,VANUDEN”