Jrg. 1, editie 52

27 DECEMBER 1916

EconomIsch~Stabsti
*sche.

Berichten .

ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL NIJVERHEID. FINANCIËN £’N VERKEER

1
1
E JAARGANG’

WOENSDAG 27DECEMBER 1916

No. 52

INHOUD

–

BIz.

ARBEIDSVERHOUDINGEN
NA DEN OORLOG

……………..
837
Eene leemte
bij
onze vischvoorziening
……………….
838
De
bevordering van den Duitschen handel
…………..
840
De

Rijksmiddelen

………………………………
840
Heffing van statistiekrecht van edel metaal
en
effecten
….
841
Chèque- en giroverkeer …………………………
841
Uit de
Vereenigde Staten

……………………….
841
Het
Japansche
bankwezen
………………………..
842
Duitschiands financieele toestand
na
den
oorlog

………
844
Aanteekeningen
bij de
Statistieken:
VII.

De
Surinaamsche Bank
……………………. .
844
Hoe
de
Amerikaansche markt
op de
vredesvoorstellen
reageerde …………………………………..
845
REGEERINGSMAATREGELEN
OP
HANDELSGEBIED
…………..
845
MAANDCIJFERS:
Overzicht

der Rijksmiddelen
……………………
846
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN

………………
846-855
Geldkoersen.
Effectenbeurzén.
Wisselkoersen.

.
,Goederenhandel. Bankstaten. Verkeerswezen.

Bijdragen en mededeelin gen den inhoud betreffende,

alsmede
gegevens
voor de afdeeling ,,,Statistieken en

Overzichten”
gelieve
men ie zenden aan het secretariaat,

Geldersche Kade 211, Rotterdam,
telefoon
No. 3000.

Abonnementsprijs franco p. p:in Nederland f 10,—,

buiienland en koloniën f 12,— per ‘jaar. Loâse
nummers 25 cents.

Advertentiën f 0,35 per regel. Plaatsing bij abonne-
ment volgens, tarief..

Mededeelin gen betreffende abonnementen en adver-tentiën richte men tot Nijgh & van Ditmar’s Uit gevers-

Maatschap
pij,
Rotterdam, Amsterdam, Den Haag.,

27 DECEMBER 1916.

De géldmarkt stond deze wek reeds voor een groot

gedeelte -in het teeken van de komende feestdagen en

het einde van het jaar. Daardoor waren de zaken be-

erkt, maar bleef zich tevens de vaste tendenz hand-

haven. Particulier disconto was aanvankelijk niet

onder 4% pOt. te plaatsen; later konden enkele pos-

ten tot 4Y4 en 4% pOt. afgedaan worden.

De prolongatierente noteerde onverauderlijk 4 pOt.

Geidgevers werden echter op de laatste dagen der

week zeer terughoudend, wat bij den panièkachtigen

toestand van de effectenmarkt niet verwonderlijk was.

De nota van President Wilson aan de oorlogvoe-

rende naties verlevendigde de hoop’ op een spoedigen

vrede. Voor de oorlogsfondsen had zij echter een no6d-

lottig gevolg, wat nog verergerd werd door het mis-

verstand, als zouden de Vereenigde Staten aan den

rand van den oorlog staan. Onder den eersten indruk

van deze berichten werden verschillende prolongatie-

posten aangezegd, in den loop van den dag herstelde

zich de toestand weder voldoende en. de noteering

bleef ook dien dag onveranderd.

Op de wissëlkoersen voor Berlijn en Weenen had

ook dit vredesbericht weder denzelfden invloed âls dat

van de vorige week. Het toen behaalde avance was

weder grootendeels verloren gegaan.
Vrijdag
liepen de

koersen weder’ direct met een sprong’ omhoog. Het

slot was echter toch weder flauw.

*

*

Uit New York komt het bericht, dat- aan de Fed.

Reserve Banks de bevoegdheid is verleend de Engel-

sche Bank als hare c6rrespondente aan te stellen,

terwijl verwacht wordt, dat een dergelijke overeen-

komst ook met andere landen,. met name Frankrijk,

zal worden gesloten. Op goudzendingen tot vereffening

der internationale saldo’s zal deze maatrel een

grooten invloed kunnen oefeneh.

ARBEIDSVERHOUDINGEN NA DEN

OORLOG.

Een van de groote vragen, die de oorlog, thans in
‘de meeste oorlogvoerende landen doet rijzen, is deze,
hoe zal in de toekomst in tal van bedrijven de ver-
houding zijn van werkgever en werknemer? Zal alles
‘weder geheel worden gelijk voorheen of zal uit den
tôestand van thans blijvende wijziging voortvloeien?

Zal met name de staat, die thans in zoovele bedrijven
direct of indirect ingrijpt en regelen stelt voor den
arbeid en het betaalde loon, zich weder geheel terug-
trekken, zich kunnen terugtrekken? Hoe zal de

maatschappij reageereu op de onvermijdelijke wijzi-
ging in het huidige loonniveau, wanneer de vraag
naar industriëelen arbeid niet meer den prikkel onder-
vindt van .het oogenblik en het aanbod door dn’
terugkeer van’ zoovelen van het front weder stijgen

zal, vergroot bovendien door wat van den huidigen
massalen vrouwenarbeid in de toekomst een blijvend
karakter zal dragen? Zal de loonvorming ook dan
geheel overgelaten blijven aan het vrije spel der maat-
schappelijke krachten?
Vragen’ als deze worden tegenwoordig in alle .00r-logvoerende landen gesteld. Het antwoord moge, niet
in de laatste plaats naar het sociaal of politiek
inzicht van den spreker of schrijver, verschillend
luiden, niemand ontkent, dat de’ terugkeer tot den
normalen ‘vredestoestand noodwendig gepaard moet.
gaan met verschuivingen,’ niet minder groot dan zich
voordeden, toen het economisch leven zich in het
tweede halfjaar van 1914 ging aanpassen aan den oor-
logstoestand.
In den laatsten tijd worden deze vragen vooral in
Engeland gesteld, wat zich gemakkelijk verklaren laat.
Regeeringsingrjpen in het economisch leven en met
name in de verhouding van werkgever en werknemer,
was tot kort voor den oorlog in Engeland tot enkele
kleinere wetten. beperkt. Eerst met Lloyd George
kwam een nieuwe strooming. Een verzekerings- en
pensioenswetgeving op groote schaal, welke zelfs een
tot dusver in Duitschiand niet aangedurfd stelsel van

838

.

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

27 December 1916

overheidsverzekering tegen werklâosheid bracht, daar-

naast tal van maatregelen voor afzonderlijke gioepen

van bedrijven, waaronder in de eerste plaats een na
de groote mijnwerkersstaking, van 1912 in het leven

geroepen zeer merkwaardige loonregeling voor het

mijnbedrijf, waren bewijzen, dat Engeland in dit.

opzicht een verandering doormaakte. –

De oorlog heeft deze beweging versneld. Met één

slag zijn de spoorwegen feitelijk genationaliseerd en

de stemmen van hen, die terugkeer tot het vroegere
stelsel wenschen, zijn gering in aantal. Over nationa-

lisatie van het mijnbedrijf wordt gesproken ook in

kringen, waarin men dit niet zou hebben verwacht.

De munitiewet heeft tal van bedrijven aan regeerings-

contrôle onderworpen en een belangrijk deel van de

arbeidende bevolking gewend aan een stelsel, waarbij

de vaststelling der arbeidsvoorwaarden van overheids-

wege of althans in overleg met en onder goedkeuring

van overheidsorganen geschiedt. Thans is een nieuw

ministerie opgetreden, waarin dezelfde Lloyd George
de leiding heeft en âan de Labour Party een naar
veler meening onevenredig groot aantal zetels is toe-

gewezen. Geen wonder, dat men slechts behoeft

te luisteren naar hetgeen in deze dagen in het

openbaar is medegedeeld, om te weten, dat de geest, waaruit deze en dergelijke maatregelen voortkomen,

in de Engelsche regeering thans krachtiger is dan

ooit.
Intusschen is veel van alles, wat in deze tijden aan
regelingen op dit gebied tot stand is gekomen, van

volstrekt tijdelijken aard. In de eerste plaats geldt dit
wel van, de regeling der munitiewet met den aankleve

van dien. Niet alleen toch van de
zijde
der werk-
gevers, maar minstens evenzeer van de
zijde
der

Labour-Unions, voor wie deze regeling de prijs was,
waarvoor zij van eigen actie afzagen, wordt de rege-
ling als voistrekten noodmaatregel beschouwd. Welke
steun den Labour-Unions van bovenaf geboden wordt,

een steun die hun bewegingsvrijheid belemmert, wij
–
zen zij af. Bewegingsvrijheid vooral in het stellen
van eischen ten opzichte van het intreden van nieuwe
werklieden in het bedrijf. – eischen, die, wanneer

het gaat om voörbereiding voor den nieuwen interna-

tionalen concurrentiestrijd, wel eens afwijken van wat
ook door de regeeringsmannen, die uit hun eigen

kringen zijn voortgekomen, als algemeen belang wordt

beschouwd.
Is na den oorlog dus een hervatting van den strijd op den ouden grondslag te verwachten? Er zijn tee-
kenen, die, althans wat het overgangstijdperk betreft,
misschien in eenigszins andere richting wijzen.

In Augustus van dit jaar is op een bijeenkomst te
Glasgow van vertegenwoordigers uit verschillende

Schotsche bedrijfstakken een commissie aangewezen
– ,,a strong committee”, volgens de Engelsche bladen
– die het vraagstuk in studie zou nemen hoe in samen-
werking met de Labour-Unions de overgang van de
industrie op vredesbasis kon worden voorbereid, zoo-

dat eenerzijds te heftige schokken worden vermeden
en anderzijds de Engelsche industrie na den vrede de
concurrentie op de wereldmarkt zal kunnen volhou-

• den. De commissie heeft thans haar verslag openbaar
gemaakt en, zooals de Engelsche bladen mededeelen,
is een harer voornaamste voorstellen de vorming van
een National Advisory Oouncil of Industrie, samen-
gesteld uit twee groepen, vertegenwoordigers van
werkgevers en vertegenwoordigers van werknemers, die gezamenlijk en afzonderlijk zouden kunnen ver-
gaderen, de gezamenlijke vergadering voor te zitten
door een te benoemen afzonderljken Minister van Industrie. De minister zou noch met werkgevers-,-
noch met arbeiderskringen in relatie moeten staan,

noch in zooverre een politieke positie moeten hebben,
dat zijn aftreden met iedere ministeriewisseling van
zelf sprekend was.

Wat er van hetvoorstel komen zal, is moeilijk te
zeggen. De gedachte wordt niet voor de eerste maal
uitgesproken. Wel is echter nieuw haar te vernemen

uit den mond vaü den Engelschen werkgever. Ah

symptoom van den thans in die kringen “
rsc
he
en
geest heeft dit Zijne beteekenis.

EENE LEEMTE BIJ ONZE V

VOORZIENING.

Een medewerker schrijft:

Naast de Ministers van Waterstaat en van Land-

bouw, Nijverheid en Handel ervaart ook thans de

Minister van Financiën, dat het zeemansvolkje niet

tot het handzaamste slag van lieden behoort. Naar

luid van dagbladberichten toch heeft de Ijmuidensche

afdeeling van den Algemeenen Nederlandschen Zee-

mansbond dezen bewindsman het ultimatum gesteld

de bepalingen op de Oorlogswinstbelasting zoodanig

te wijzigen (of te berusten in zoodanige wijziging),
dat zij niet van toepassing
zijn
op de visscherslieden,
die met levensgevaar hunne oorlogswinsten behaald

hebben en zeker niet bereid geweest zouden zijn regel-
matig hun bedrijf te blijven uitoefenen, indien tegen-

over dat levensgevaar ook niet de kans op het behalen

van groote winsten had gestaan. Wordt van de eene

zijde het ultimatum niet aanvaard, dan zullen van de
andere
zijde
onverwijld de
vijandeljkheden
worden
geopend met het stilleggen der trawivloot.

Hoe weinig verkieslijk in het algemeen zoodanige
bedrjfsstremming ook zijn moge, zoo zou
zij,
werd
zij
gebaseerd op de hiervoren genoemde motieven, in dit

bijzondere geval toch niet al te onpas komen, omdat

zoodoende eene welkome aanleiding zou worden ge-
boden om een einde te maken aan het brandschatten

van de Nederlandsche bevolking, die sinds eenige

maanden voor talrijke zeevischsoorten aanzienlijk hoo-
ger prijzen moet betalen dan een vreemde natie. De
tot dusver aangeweude pogingen om bedoelden mis-

stand te beëindigen, stuitten steeds af op het gevaar

van eene bedrijfsstaking; welnu, wanneer zoodanige

staking toch optreedt, is het thans het meest geschikte

oogenblik ook het andere ,,oud-zeer” uit de wereld te
helpen.

De misstand, dien wij bedoelen, is voor een deel
gevolg van de Nederlandsche regeling tot beschikbaar-

stelling en uitvoer van zeevisch, en hangt overigens

ten nauwste samen met de door onze reederjen en de
Engelsche Regeering getroffen overeenkomst, die ga-
randeert, dat de helft van het uitvoerpercentage van
versche zeevisch tegen vaste prijzen aan de geallieer-
den geleverd zal worden.

Men zal zich herinneren, dat nu ruim een jaar
geleden de Zeevischvereeniging zich bereid verklaarde
enkele voor de volksvoeding in aanmerking komende

soorten zeevisch voor billijke prijzen ter beschikking
der Nederlandsche bevolking te stellen. Een ongelimi-
teerd percentage van den aanvoer van kleine gul, poon,
wijting, pieterman, kleine schol en horsmakreel en
ten hoogste 30 pOt. van den aanvoer van kleine schel-
visch werd tot dat doeleinde aan den afslag onttrok-
ken en tegen vaste prijzen geleverd. De overige soor-

ten kon het Nederlandsche volk tegen dezelfde prijzen
als de buitenlander op de open markt koopen.
Aan deze regeling kleefde dit bezwaar, dat op dagen
van geringen aanvoer en groot binnenlandsch verbruik
de vraag naar de hoofdsoort: kleine schelvisch, verre-
weg het aanbod overtrof. Bovendien werkte de rege-
ling onbilljk tegenover visschers, die voornamelijk

volksvisch aanvoerden en de middelen misten om de
reederjen, die voornamelijk luxe visch aanbrachten, te

nopen naar evenredigheid in de binnenlandsche visch-
voorziening bij te dragen. Ook waren de bemanningen,
die ,,op deel” varen, ontstemd, omdat hun deel werd.
uitbetaald naar de werkelijk gemaakte besomming en
niet naar de besomming, die verkregen zou zijn, wan-
neer alle visch aan den afslag was gekomen.

27 December 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

839

Toen in 3uni j.l. een uitvoerverbod op zeevisch

werd uitgevaardigd, heft men getracht de hier ver-

melde en nog tal van andere bezwaren te ondervangen

door de beschikbaarstelling van visch in natura fa-

cultatief te stellen en de mogelijkheid te openen te
volstaan met de storting van een bepaald bedrag per

uit te voeren gewicht, uit welk bedrag dan op de open

markt visch voor de binnenlandsche behoefte zou wor-

den aangekocht.

Deze nieuwe regeling, die aanvankelijk met groote

tegenkanting van de zijde van den handel had te kam-

pen, werkte aldra naar ieders genoegen en zou dat

waarschijnlijk op dit oogeublik nog doen, indien niet

de bekende overeenkomst met de Engelsche Regeering

was getroffen, dat 35 pOt. van den aanvoer van alle
zeevisch naar de geallieerden geleverd moet worden
tegen een vasten prijs, die voor elke soort bedraagt
het gemiddelde van de in de eerste helft van 1916
bestede prijzen. Zelfs nu nog zou het mogelijk geweest

zijn verdere moeilijkheden te voorkomen, ware het niet,

dat, onbegrijpelijkerwijs, de Minister van Waterstaat
toesfemming had verleend 66k het voor de geallieerden

bestemde en tegen vasten prijs reeds verkochte percen-

tage op den Rijksvischafslag te brengen en op de gewone
wijze te doen afslaan. Dit nu werd de bron tot een
onverdedigbare wijze van prijsopdrijving. De koopers

voor Engeland konden gerust voor een bepaalde partij

honderd, tweehonderd, desnoods duizend gulden bie-
den – zij hadden zekerheid, dat zij slechts een vast
bedrag te betalen hadden en het meerdere geresti-
tueerd kregen. De koopers voor Duitschland moesten
echter de fictieve Engelsche prijzen ook in werkelijk-
heid betalen, en insgelijks moesten de koopers voor

Nederland zulks doen. Tot welk een wanverhouding dit
leidde, moge blijken uit onderstaande tabel, die naast
elkaar geeft de prijzen voor eenige vischsoorten in jaren
v66r den oorlog besteed
1),
de gemiddelde prijzen voor

dezelfde soorten over het eerste halfjaar 1916, welke

prijzen ook ná nog door de geallieerden betaald
wor-
den, en ten slotte de prijzen over October 1916, waar-
tegen door Duitschland en ook door Nederland ge-

kocht werd.

Gemiddelde eenheidsprijzen voor Noordzee-trawl-viich in guldens:

V,sclzsoort.
Een-
heidz)
1912
1911
1910
ho
J2alfj.I
1916
Oct.
1915

kist
29,71
28,69.
30,76
43,17
74,40
Tarbot ……….. ….
,,
20,30
21,52 23,82
29,26
44,55
stuk 0,85
0,81 0,91
1,08
2,07
Middel tong

……
0,53 0,49
0,55 0.63
1,13

Griet

…………..
Groote tong

…….
….
0,18
0,19
0,19
0,29 0,43
kist
12,51
13,14 14,79
2 2,7 5
42,25
,,
11,08 11,05
12,67
19,63
36,58
,
7,46
5,74 6,99 14,30
28,96
,,
4,08
3,35 3,68 7,90 10,12

Groote schol

……..

Pieterman en poon
,,
1,85
1,82 1,73
9,55
11,06

Middel schol ……..
Kleine schol 1

……

Groote schelvisch
.
,,
16,-
17,73
14,45
33,03 65,33

Bot

…………….

Grootm

schelvisch..,,
14,27
15,65
12,84 28,57
61,26

Kleine tong

……….

Kleium. schelvisch..,,
10,31
10,39 10,24
22,37 56,97
Kleine schelvisch ..
,,
6.20
5,66
4,93 19,28
37,16
Levende kabeljauw.,
stuk
4,90
3,54
5,61
2,62
6,-
Doode kabeljauw ..,,
0,73
0,75 0,90
2,54
5,37
Kleine gul II ……
3,38 3,49 3,47
12,01
23,30 stuk
0,73 0,75
0,86.
2,27
4,91
Wijting 1

…….:
kist
1,90 1,81
1,58
8,91
20,38
Leng

…………
.kist

stuk 0,39 0,36
0,29
2,04
5,28 kist
1,21
0,72
0,80 4,32 7,68
Koolvisch

………

Makreel

……….
4,77
5,46
7,01
12,51
33,60
Horsmakreel

…….

Groote

roode poon
,,
..
18,41
17,95 17,12 22,87
50,40
Middel
15,94 14,93
14,57
21,32 29,28
Kleine
6,48
7,72 8,55
12,37
19,09
Deze cijfers zijn ontleend aan de Jaarverslagen omtrent
de Visschershaven en de Visscherij te Ijmuiden (Alg.
Landsdrukkerij).

De inhoud van een kist is steeds berekend op
30
K.G.,
behalve bij de schelvischsoorten, waar de eenheid
50
K.G.
bedraagt.

De verschillen zijn, zooals men iiet, buitengewoon.
Van enkele soorten, die eertijds zeer goedkoop waren
en dus het eerst voor de volksvoeding in aanmerking

kwamen, zijn de
prijzen
in October j.l. zelfs tot het

tieivoud van het vroegere bedrag opgeloopen. Tal

van soorten brachten in October 1916 het dubbele op

van den
prijs
over het eerste halfjaar 1916, die soms

zelf een veelvoud van den normalen
prijs
was.

Op zoodanige wijziging in de toestanden was dan

ook
bij
de regeling der binnenlandsche vischvoorzie-

niug niet gerekend. Kleine schelvisch b.v. wordt tegen

f
8 per kist aan de gemeenten geleverd;
bij
een inkoop-

prijs van
f
37,16 moest dus ruim
f
29 per kist worden

bijgeast. Natuurlijk verschaften de consentrechten

de hiervoor benoodigde bedragen
bij
lange na niet.

Verhooging der rechten zou
bij
de fictieve marktprij-

zen niet gebaat hebben en alleen gedrukt hebben op
de centralen, omdat de door de geallieerden te beste-

den prijs met inbegrip van de consentrechten con-

stant bleef. Vandaar, dat de Rijkscommissie van Toe-

zicht op de Zeevischvereeniging noodgedrongen terug-
keerde tot het eenmaal losgelaten systeem van de

,,vaste prijzen” en de reeders dreigde den minister te
adviseeren tot inbeslagneming der aanvoeren over te

gaan, als de voor de
volksvoeding
in Nederland be-

stemde regeeringsvisch niet voor dezelfde prijzen werd

afgestaan als aan de geallieerden. Een poging om de door genoemde commissie afgedwongen regeling te
saboteeren, door de regeeringsvisch in minder. deug-
-delijken toestand aan te voeren, zoodat zij niet voor
distributie in aanmerking kwam, beautwoordde de

minister met inbeslagneming van duurdere vischsoor-
ten en zoodoende is ten slotte verkregen, dat Neder-

land althans voor de z.g. volksvisch niet meer betaalt
dan de geallieerden. Dat ook de thans bestede prijs

niettemin den reeders en de op deel varende bemau uing gelegenheid te over laat tot het maken van oor-.
logswinst, moge blijken uit het volgende staatje:
Prijzen van regeeringsvisch in kisten van 50 K.G.

Vischsoort
Gemiddeld
191011912
Geallieerden

Prijs waarvoor de
Regeering

Koopt
Verkoopt

Kleine schelvisch
.
5,60
19,28
22,-
8,-
Wijting

……….
14,85
15,-
7,50
Kleine gul
……..5,75
20,02
20,-
8,-
Poon en pieterman

.2,94

3,-

.

1,22

15,92
13,-

Horsmakreel
1.52
7,20
10,-
5,-
Kleine schol…….
23,83
18,-

Met dat al is nog slechts alleen ten opzichte van
regeerihgsvisch verkregen, dat Nederland niet in on-
gunstiger toestand verkeert dan een vreemde natie.
Alle andere visch verkrijgt Engeland aanmerkelijk
goedkooper dan wij. De momenteel door Nederlanders
voor andere dan regeeringsvisch te betalen prijs is
zoodanig, dat alleen de zeer gegoede zich de weelde
kan veroorloven haar aan te schaffen. In de burger-
restaurants is visch nagenoeg van de spijslijst verdwe-
nen. De soorten, waarin de vischventers gewoonlijk
handel dreven, hebben dezen niet meer, omdat zij te
duur zijn. Het is dan ook niet te betwijfelen, of er
wordt – afgezien van de regeeringsvisch – thans in
Nederland zeer aanzienlijk minder visch gebruikt dan
normaal!
Onder den druk van de Zentrale Einkaufsgesell-
schaft is van de zijde der reeders een aanbod gedaan
om ook Duitschiand tegen vaste prijzen visch te leve-
ren; het voorstel houdt eveneens in eene levering aan
Nedërland tegen vaste prijzen.
Wel merkwaardig is het, dat ook dit, van Neder-
landsche(!) zijde komend voorstel het beginsel hand-
haaft, dat de landgenoot voor zijn visch meer betaalt
dan de vreemdeling, en ‘het volstrekt niet is buitenge-
sloten, dat een eventueele eisch het eigen land nièt
te doen achterstaan bij het buitenland, beintwoord zal
worden met een stilleggen van het bedrjf

IIN.[i]

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

27 December 1916

DE BEVORDERING VAN DEN DUITSCHEN

HANDEL.

Mede in verband met het in ons land aanhangige

wetsontwerp betreffende de economische voorlichting

over het buitenland, is het van belang, te zien hoe dit
probleem in andere staten wordt aangevat. Vooral in

Duitschland bereidt men zich met groote kracht op

het hervatten van den buitenlandschen handel voor.
Hierover geeft een reeks van artikelen in het tijd-

schrift Technik und Wirtschaft een duidelijk over-

zicht, waaruit wij hier ‘t een en ander wenschen mede
te deelen.

De schrijver constateert, dat men ‘t er in Duitsch-

land thans wel over eens is, dat deze aangelegenheid,
die tot nu toe in hoofdzaak door particulieren werd

behandeld, in de toekomst door den Staat moet worden ter hand genomen. De vroeger gevolgde wijze, waarbij

tal van particulier& organisaties de gewenschte gege-

vens verzamelden, gaf een geweldige versnippering

van krachten en van resultaten en men zal dit door

centralisatie moeten verbeteren en komen tot een
staatsdienst voor het verzamelen en verbreiden van
,,Wirtschaftsnachrichten”.

Aan, pogingen tot centralisatie heeft het ook vroe-ger niet ontbroken, het laatst nog, kort v66r dan oor-
log, in den vorm van een ,,Deutsche Geselischaft für

Weithandel”, die echter niet tot stand gebracht is kun-
nen worden. De Staat, met zijn logge organisatie, vatte

de zaak namelijk niet breed en practisch aan. De con-

suls waren sinds lang in hoofdzaak druk bezet met hun

administratief werk, en de organisatie van den consu-

lairen dienst werd niet aan de zich nieuw ontwikkelen-

de toestanden aangepast. De daartoe noodige soepel-

heid en vrijheid werd aan de Staatsorganen niet ver-
leend. Daarom namen tal van particulieren, zonder

onderling verband, elk voor zijn eigen behoefte, de

zaak ter hand Bij pogingen, dezen samen te brengen,

stiet men op tal van tegenstrjdige belangen, zoo zelfs,

dat het. veel voorkwam, dat in het buitenland Duit-
sche firma’s elkaar oderling de hevigste concurrefitie

aandeden, geheel ten voordeele der vreemde’ afnemers.

Op den duur zagen velen het verderfelijke van deren
toestand in en stichtten groepen, die zich met den
handel op, bepaalde landen bezighielden. Daarnaast

ontstonden studievereenigingen van belanghebbenden

en wetenschappelijke instellingen, die weliswaar hun
gegevens niet met het oog op direct practisch gebruik
verzamelden, maar toch door den omvang vanhet ter
hunner beschikking staande materiaal hiermede aan
den handel goede diensten konden bewijzen.

Bij deze wijze van werken is echter een groote ver-
warring ontstaan: ieder werkte op zijn eigen manier,
had andere gegevens, roodat het voor een speciaal ge-

val zeer moeilijk was, te weten waar men nu eigenlijk
zich moest vervoegen. Bovendien verknoeHen de ont-
stane organisaties te veel tijd aan het geven van
inlichtingen aan afzonderlijke aanvragers, waarbij zeer

dikwijls herhalingen voorkwamen. Al deze fouten moe-
ten voor de toekomst wor’den verbeterd, en wanneer
men bedenkt, dat die anarchie outstond, doordat de
Staat als centraal lichaam niet in de behoeften voor-
zag, dan begrijpt’ men, dat thans verlangd wordt, dat
de Staat deze zaken ter hand neemt. Daarbij moet men
dan niet voor ingrijpende maatregelen terugschrikken,
en Wanneer men in dit ‘erband b.v. spreekt over een
,,Reichswirtschaftsamt”, dan stelt men zich daarbij een staatsorgaan voor met groote
vrijheid
van handelen en niet zoo belast door de remmende ambtenaars-verant-
woordelijkheid. Daarnaast moet men aan de particu-

lieren hun plaats geven in de nieuwe organisatie. Voor
het verzamelen der gegevens moet een waarnemings-dienst worden gesticht, waariil de Staat ziji deel heeft
door het vergaren van algemeene, statistische, juridi-
sche, eionomische gegevens. Een verbetering van den
consulairen dienst door, het toevoegen van handelsdes-
kundigen is, daartoe vereischt. Daarnaast moeten,

onder voortdurend onderling overleg, door de particu-

liere organisatie de bijzondere technische gegevens

worden verzameld.

Deze gegevens moeten naar een centraal ‘punt in

‘het moederland worden gezonden en daar, onder sa-

menwerking weder met particuliere vereenigingen, zoo

spoedig en overzichtelijk mogelijk worden verbreid. De

daartoe dienende ambtelijke bladen moeten ontlast

worden van hun overvloed van wetsbepalingen enz.,

maar direct op de practijk gericht worden, goede over-
zichten geven. Daarnaast moet vooral de vakprs en

evenzeer de groote pers goed en vlug onderricht wor-

den en niet zijn berichten uit de tweede of derde hand

krijgen en die daardoor onvolledig weergeven. Zoo
moeten de algemeene berichten aan de belanghebben-

den den achtergrond hunner zaken toonen, en daar-
naast de berichten der
bijzondere
groepen de noodige details. Op deze wijze is ‘ook een goed archief samen

te stellen en.kunnen onder
verwijzing
naar de daarin

voorkomende bijzondere mededeelingen de algemeene
berichten overzichtelijk gehouden worden. De bewer-

king der afzondeljke gebieden moet zoodoende tel-

kens een afgesloten geheel vormen, dat den geïnteres-
seerde de verlangdé feitenkennis op zijn speciaal

gebied geeft.
Zoo moet bij de geheele organisatie het nationale,

algemeene handelsbelang op den voorgrond staan en

niet meer, zooals voorheen, het indivHueele.

Het behoeft geen betoog, dat voor een en ander
groote organisaties in ‘t leven geroepen moeten wor-

den en veel kosten, ook door het Rijk, moeten worden

gemaakt. Men is er echter in Duitschland – evenals

hopenlijk ten onzent – van overtuigd, dat deze gelden,

voor een krachtige en moderne organisatie aangewend,

rjkê vruchten zullen afwerpen.

1.11.

DE RIJKSMIDDELEN.

De in dit nummer opgenomen cijfers omtrent de

opbrengst der Rijksmiddelen over de maand Novem-
ber en de eerste elf maanden van het jaar, geven ons

tot de volgende beschouwingen aanleiding.
Ondanks het feit, dat de suikeraccijns wederom be-
langrijk minder opbracht, overtrof toch de totale op-

brengst der middelen in November met ruim 2 mil-
lioen gulden het
1/12
deel. der raming, wat is toe te
schrijven aan het ruimer vloeien der middelen uit de
directe en indirecte belastingen. Vooral de registratie-

rechten wijzen met
f
1.257.000 een hoog bedrag aan,

bijna het dubbele van het geraamde.
Uit de belastingen, in verband met de buitengewone
omstandigheden geheven, werd in November bijna het
dubbele verkregen van wat
zij
in October opgebracht
hebben (n.l. f1.831.000 tegenover
f
976.000). Zulks is
een gevolg hiervan, dat de Verdedigingsbelasting II

(de buitengewone inkomstenbelasting), die in October
eenige tienduizenden guldens opleverde, thans ruim
acht ton verschafte. Voor het eerst is ook de oorlogs-
winstbelasting vermeld, maar nog slechts tot een ge-
ring bedrag (kleine
f
36.000). In totaal werd tot dus-
ver uit deze bijzondere heffingen ontvangen

f
2.988.431,72Y.

Maken wij voor de gewone middelen de gebruikelijke
vergelijking tusschen hun loop over de maanden dezes

jaars, welke achter’ ons liggen, en dien ovei hetzelfde
tijdvak in het jaar 1913, dan leert die vergelijking
(nadat de bekende correcties zijn aangebracht, zie ons
vorig overzicht in No. 47, 22 November j.l.) ons het
volgende:

1916 tijdvak Januari tot en met Novemb.
f
150.552.000
1913

,,

,,

,, ,,

,,

,,

,, 137.456.000

f 13.096.000

De toename bedraagt dus over drie jaren 9,5 pCt.
of, per jaar gerekend, 3,16 pOt. Deze percentages
dalen tot 9 en 3, indien de opbrengst der successie-

27 December 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE
.
BERICHTEN

841

rechten in beide tij dvakken buiten rekening wordt ge-

laten, waardoor het verschil van f.13.096.000 wordt
teruggebracht tot f 11.205.000. Dit laatste bedrag is

voor niet minder dan f 8.560.000 toe te schrijven aan
de stijging van den suikeraccijns en van den geslacht-

accijns, welke stijging voor den eerstgenoemden

accijns echter in October in daling overging, eene

daling, die ook gedurende November bleef aanhou-
den. Hoe aanzienlijk die daling is, moge hieruit blij-

ken, dat in October en November van dit jaar uit den

suikeraccijns slechts werd ontvangen een som van

f
1.326,000 (geraamd was
f
3.800.000), terwijl over
dezelfde maanden in 1913 werd genoten f 4.855.000,

in 1914
f
4.227.000 en in 1915 (hoofdsom en opcenten)

f
5.094.000.

De daling van den’ suikeraccijns moet, gelijk wij
reeds in ons vorig overzicht vermeld hebben, eener-
zijds vermoedelijk worden toegeschreven aan resti-

tutiën op grond vân uitvoer van suikerhoudende pro-
ducten (o.a. gecondenseerde melk) en anderzijds aan
de geringe hoeveelheid suiker, die gedurende de voor-
laatste
,
maand in het verkeer is

HEFFING VAN STATISTIETCR ICHT VAN

EDEL METAAL EN EFFECTEN.

No. 47 van dit blad bevatte een artikel, waarin op-
gekomen werd tegen de heffing van het voorgestelde
en door de Tweede Kamer aanvaarde slatistiekrecht

van 1
0/00
ook over edel metaal, dienend tot saldeering
van de betalingsbalans. Betoogd werd, dat ook zonder

wetswijziging in beginsel kon worden volg’ehouden,
dat edel metaal en met name gemunt edel metaal in
zoodanig geval niet als handelswaar was te beschou-

wen, terwijl, wanneer wel tot heffing van het recht
mocht worden overgegaan, dit den afstand tusschen de

goudpunten zou vergrooten en mitsdien de normale
grenzen voor de schommelingen der wisselkoersen be-

langrijk verder uiteenzetten.

Ook in het afdeelingsverslag der Eerste Kamer
was het punt enkele dagen tevoren aangeroerd. In zijn
Memorie van Antwoord stelde de minister zich op het
standpunt, dat edel metaal zoowel in baren als in.
muntvorm, ook in den vorm van Nederlandsche munt,
z.i. stellig als een handelswaar is te beschouwen en

dus evenzeer aan statistiekrecht onderworpen is als,
andere goederen. Intusschen erkende de minister het
bezwaar aan de uitlegging van de grenzen der wissel-
koersen verbonden en deelde hij mede de indiening
van een ontwerp tot wijziging van het aanhangige
wetsontwerp in ernstige overweging te zullen nmen.

Bij het ontwerpen der wet en bij de behandeling, in
de Tweede Kamer is het punt niet onder de oogen

gezien.

Daarna is in de vergadering der Eerste Kamer van
13 dezer, waarvan het officieele verslag thans ver-
schenen is, het vraagstuk ter sprake gebracht door den

heer Van Nierop, bij wien de heer Stork zich aan-
sloot. De heer Van Nierop was van oordeel, dat, kon

reeds twijfel bestaan of ongemunt goud in den zin
der wet als handelswaar was te beschouwen, dit met
Nederlandsche gouden munt zeker niet het geval was

en evenmin met de rijksdaalders, die
bij
de’saldeering

der schuldverhouding met Indië een belangrijke rol

spelen.

,,Indien wij nog leefden onder een vorig minis-
terie, zou ik zeggen – aldus de heer Van Nierop –
dat gouden munt, Nederlandsch goudgeld, is de finan-
ciëele antithese van goederen. Geld wordt geruild

tegen goederen en goederen worden geruild tegen
geld. Als goederen over het algemeen goedkooper wor.
den, stijgt de waarde van het geld en als de waarde
van het geld daalt, zooals wellicht tegenwoordig het
geval is, dan stijgt de prijs van de goederen.”

De minister bleek niet overtuigd. Goud en zilver

meende hij als koöpwaar te moeten blijven beschouwen

en mitsdien evenzeer gouden munteij. ,,Het komt mij

voor, dat wanneer men, wat vaak geschiedt, een goud-

stuk, een gouden tientje, in plaats van baar goud

neemt en er een gouden ring van maakt, men volstrekt

niet een antithese opheft, maar de eene koopwaar in
de andere omzet, wijl gouden tientjes niets anders zijn

dan stukjes goud, waarvan de Staat garandeert, dat

er een zekere hoeveelheid goud in zit.” Intusschet
herhaalde de minister zijn toezegging een wijziging te

zullen overwegen, krachtens welke goud in baren en

in muntvorm, doch niet in den vorm van broches of
ringen en Nederlandsche zilveren munt van de hef-

fing van statistiekrecht zouden worden uitgezonderd.

De heer Van Nierop had tevens de vraag gesteld,

of het in de bedoeling van de Regeering lag het sta-

tistiekrecht ook te heffen van in- of uitgevoerd wor-dende effecten. De minister antwoordde, dat tot nog
toe, naar hij meende terecht, effecten bij de statistiek

nooit beschouwd zijn als ‘goederen en dat geen plan
bestond dit systeem te verlaten. Effecten zullen be-

schouwd blijven als vorderingen en dus niet belast

worden
—
d
ook niet naar de_papierwaard

CHEQUE- EN GIROVERKEE1?.

Konden wij de vorige week mededeelen, hoe de
minister van financiën op aandrang o.. van de Ne-
derlandsche Bank bij de behandeling, van’ de nieuwe
zegelwet de regeling van chèques en girobiljetten had

laten vallen, thans bevat de Stct. een nieuw bewijs

van de belangstelling van dezen minister in de ver-
betering van het betalingsverkeer.

Zooals men weet, bestaat reeds sedert enkele jaren

de mogelijkheid rijksbelastingen te voldoen door mid-
del van giro-overschrijvingen op de rekening van
‘s rijks schatkist bij de Nederlandsche Bank. Een ge-

lijksoortige regeling is thans ook getroffen voor alle

betalingen, die tot dusverre ten kantore van den be-
taalmeester hadden te geschiedên. Ook deze zullen met
ingang van het nieuwe jaar door overschrijving via
de Nederlandsche Bank kunnen worden voldaan,

direct, wanneer de debiteur zelf een rekening heeft bij
de Bank, in alle andere gevallen door tusschenkomst

van een bankier, kassier of commissionair in effecten,
die zoodanige rekening heeft. Moet voor eenig doel –
b.v. voor toelating tot examens – een bewijs worden

overgelegd, dat de betaling plaats vond, dan wordt op
afzonderlijke aanvraag, te voegen bij het verzoek tot

overschrijving of direct te. richten tot de generale
thesaurie, een daartoe strekkende verklaring gegeven.

Het staat thans aan het publiek, aan de bank- en

kassiersinstellingen in de eerste plaats, te toonen, dat

men het yoorgaan der Regeering weet te ?
w
a’
deer
n.

UIT
DE VEREENIGDE STAT

Onderstaand schrijven, dat een helder overzicht
geeft van de twee stroomingen, die zich gedurende
den oorlog op handelspolitiek gebied in de Vereenigde
Staten hebben ontwikkeld, ontvingen wij tot ons leed-

wezen met groote vertraging. Niettemin verleenen

wij het gaarne alsnog een plaats: –

In deren tijd van ontzettende opleving en bloei in
handel en industrie, verheffen zich meer en meer
stemmen over de vraag hoe lang deze toestand duren
zal, wat er van worden zal na den oorlog. Onder in-
vloed der komendè presidentsverkiezingen wordt deze

vraag nu druk besproken in de Amerikaansche pers,
daar van de beantwoording er van afhankelijk wordt
gesteld de oplossing van het vraagstuk of de Ver-
eenigde Staten een protectionistisch tarief moeten
invoeren, of wel zich houden aan het verlaagde tarief,
dat onder president Wilson is ingevoerd.

De Republikeinen, die het protectionistisch tarief
verlângen, baseeren dit op de volgende gronden.

De welvaart, die op het . oogenblik in Amerika

842

ECONOMISCH..STATISTISCHE BERICHTEN

.

27
December 1916
heerscht, is alleen te danken aan den oorlog. V66r
het uitbreken van den oorlog toch

Amerika
ging

ge-
kunnen dus geen prijzen tot stand brengen, die zoo’n

bukt onder een depressie. Fabrieken werden stilge-
scherpe concurrentie zullen aandoen.

We zien hier aan beide •kanten voorspellingen van
et of werkten met halve krachten en de werkloos-
heid nam meer en meer toe. Dit wijten zij aan de in-
wat gebeuren zal na den oorlog, die recht tegenover
elkaar staan, hetgeen te verklaren is

het feit,
uit

dat
voering van de Underwood-law, die de invoerrechten

verlaagde. Alleen de buitengewone toestand,
er zooveel verschillende factoren zullen werken, dat
het ontstaan
door den oorlog, heeft Amerika er weer bovenop ge-
moeilijk te voorspellen valt welke de overhand

zullen hebben. Waarschijnlijk is wel, dat op den duur,•
holpen. Hoe zal het er echter uitzien na den oorlog?
.
Zij het niet onmiddellijk na den oorlog, Amerika een
Dan zal Amerika overstroomd worden met goedkoope
scherpe concurrentie te wachten zal staan; de ver-
Europeesche artikelen. Want de bonen in Europa
sterkte ondernemersbonden, de steun hun door hun
zullen dalen, door het plotseling grooter aanbod van
resp. regeeringen verleend, de besluiten der conferentie
arbeidskracht van de terugkeerende soldaten, die dan
van.Parijs, wijzen hier reeds op. Daarom stelt zich een
nog te condurreeren zullen hebben met de vrouwen,
ander deel der Democraten op het standpunt, dat Ame- die hun plaatsen hebben ingenomen. Bovendien zullen
rika zich moet voorbereiden om opgewassen tegen dien
de

arbeidersorganisaties

verzwakt

zijn,

terwijl

de
5iJJd te ziin
:
Amerika moet zijn ,,efficiency” verhoo-
werkgeversorganisaties

daarentegen

zich

versterkt
gen; hiertoe moeten in de eerste plaats arbeiders en
hebben. Verder is de ,,efficiency” inproductie en dis-
werkgevers samenwerken; verwacht wordt van de ar-
tributie zeer sterk verhoogd; ze wijzen daartoe op de
beiders, ‘dat ze hun, nu zoo veelvuldig voorkomende,
verbeteringen in productiewijzen, organisatie der dis-
stakingen om loonsverhooging, daarom zullen doen op-
tributie, enz., die onder den druk van den oorlog
houden. De Regeering moet samenwerken met handel

vooral in Duitschiand en Engeland tot stand zijn ge-
en industrie, om hun organisaties te versterken, hun
komen.

–
invloed in het buitenland te vermèerderen. De Regee-

Nu zal Europa trachten die artikelen afte zetten in
ring moet handelstractaten sluiten om geen nadeel te

die landen, die betalen kunnen, d.w.z. in de eerste
ondervinden van de tarifbonden, die de geallieerden

plaats in Amerika. Om hierin te slagen zal het zijn
en de centrale mogendheclen zullen vormen. Hoe dan
prijzeTn zoo laag mogelijk stellen, desnoods beneden
ook, Amerika bereidt zich voor om zijn economische

de productiekosten, indien de genoemde oorzaken de
machtspositie, dank zij den oorlog
ver
k
regej
!
i
, ook na
prijzen nog niet laag genoeg makefi.

Tegen zulk een concurrentie zal Amerika niet op

den oorlog te behouden.

New York, 5 Nov. ’16.

kunnefi, waar, door den hoogereri loonstandaard, de
productiekosten al zooveel hooger zijn. Een algemeene

crisis zal dan het onvermijdelijk gevolg moeten zijn.
HET JAPANSCHE BANKWEZEN.

Als eenig redmiddel tegen dit g&vaar zien de repu-
Meermalen hebben wij onzen lezers mededeelingen
blikeinen het protectionistisch tarief; invoerrechten
gedaan over den invloed van de oorlogsc6njunctuur
zoo hoog, dat die Europeesche artikelen Amerika niet
op de Japansche samenleving. Ook het bankwezen

binnen kunnen komen en de Amerikaansche industrie
heeft, als begrijpelijk, daarvan den terugslag onder-

dus niet kunnen schaden. Over de andere gevolgen
vonden. De goudvoorraad des lands nam sterk toe,

van de invoering van zulk een tarief, die minder gun-
deposito’s stegen, een lange periode van voor Japan
stig op handel en industrie kunnen werken, laten ze
ongekend goedkoop geld prikkelde den ondernemings-

zich niet uit. Waar de industrie beheerscht wordt
lust.

door trusts, zullen er ongetwijfeld voordeelen aan een
Intusschen, de oorlog moge zijn invloed hebben

dergelijk tarief verbonden zijn en het wekt geen ver-
doen, gelden, de principieele organisatie van het bank-

wondering den voorzitter der U. S. Steel Corporation wezen heeft zich niet gewijzigd. Het kan hierom zijn

onder de aanhangers van genoemde argumenten te
nut hebben in enkele algemeene trekken een over-

vinden.
zicht van dit bankwezen te geven.
–
Hiertegenover staat het standpunt der Democraten,
De oorsprong van het Japansche bankwezen
ligt

die zich willen houden aan de Underwood-law, die
min of meer in het duister, maar het is zeker, dat de

wel geen absoluten vrijhandel inhoudt, doch slechts in-
z.g.

geldhandelaren”, wisselkantoren enz., bankzaken
,,

voerrechten heft uit een fiscaal oogpunt. Ten opzichte
op groote schaal dreven, reeds lang .’66r werd over-

van de kwestie der concurrentie na den oorlog, zoeken.
‘van
gegaan tot het toepassen

Westersche methoden.

zij hun kracht gedeeltelijk in het ontkennen van het
Met het jaar 1868 begon een nieuw tijdperk, zoowel

concurrentiegevaar zelf, gedeeltelijk in het aanhan-
op politiek-, als op sociaal- en handelsgebied. Daar

het oude stelsel zich niet meer aan de toenemende
gen van andere middelen om het gevaar te bestrijden.
Wat het eerste standpunt betreft,

zij dus
gelooven
eischen aanpaste, bewoog de regeering rijke kooplie-

niet aan de mogelijkheid van een overstrooming ibet
den tot het oprichten van banken, die subsidie out-
vingen, het recht kiegen tot uitgifte van goud- en
goedkoope artikelen uit Europa. Volgens hen zullen
zilvercertifjcaten en daarom onder regeeringscontrôle
in Europa de voorraden zoowel van kapitaal als van
werden geplaatst. Aangezien deze

en
,,goud”-

,,zilver”
–
verbruiksartjkelen

na

den

oorlog

uitgeput

zijn.
Europa zal de eerste jaren noodig hebben om te
pro-
certificaten enkel staatspapiergeld tot grondslag had-
duceeren voor eigen behoeften. Zelfs zal het nog ge-
den, ontstonden er spoedig misbruiken en faillisse-
menten, zoodat een hervorming noodzakelijk was.
ruimen tijd lehoefte hebben aan Amerikaansche pro-
.
Naar het voorbeeld der Vereenigde Staten werd
ducten; reeds nu worden immers al contracten hiertoe
toen (1872) een ,,nationale bankwet” uitgevaardigd
tusschen Duitschland en Amerika gesloten. En wilde
en in 1894 bestonden er 133 onder dee wet opgerichte
Europa ook uitvoeren, het zou Amerika toch geen
scherpe concurrentie kunnen aandoen, daar het niet
nationale banken met een gezamenlijk kapitaal ad
48.691.000,

17.592.000
yen

reserven ad yen

en een
mogelijk zal zijn voor lage prijzen te produceeren.
bankbiljettenomloop van yen 22.180.000.
De ontzettende staatsschulden zullea gedeeltelijk
De eestvolgende groote verandering was de oprich-
omgezet worden in belastingen en zoo drukken op den
tung der Bank van Japan in 1882 onder een octrooi,,
ondernemersgeest. De bonen zullen stijgen tengevolge
dat in vele opzichten gelijk is aan dat der Bank van
van

het

geringer aanbod van arbeidskrachten, ver-
Engeland. Krachtens een wijziging der bankwet in
geleken met v66r den oorlog. De kapitaalintrest zal
1893 werd aan de nationale banken het recht tot uit- eveneens stijgen door de groote vraag naar kapitaal.
gifte van bankbiljetten ontnomen en dit verleend aan
Aan verschillende grondstoffen zal gebrek bestaan,
de Bank van Japan.

waardoor

de

prijzen

ook daarvan

zullen

sljgen. De Japansche banken kunnen in twee hoofdgroe-
Al deze factoren, die de productiekosten verhoogen,
pen worden onderscheiden: de gewone banken met

eL

27 December 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

843

inbegrip der spaarbanken, welke bij de algemeene

bankwet zijn geregeld, daarnaast de banken, die voor

bepaalde doeleinden in het leven zijn geroepen en

waarvoor dan ook bijzondere wetten gelden. Wij zullen

beginnen met de instellingen, onder de tweede groep

vallende.
De Bank van Japan’werd, als reeds gezegd, in 1882

opgericht als circulatiebank des lands. Haar kapitaal
is van aanvankelijk 10 geleidelijk tot op 60 millioen

yen gebracht. Daarvan is yen 30 millioen volgefour-

neerd, terwijl op de resteerende helft 25 pOt. of

yen 7,5 millioen is gestort. Sedert een reeks van jaren

wordt over het gestorte kapitaal 12 pOt. dividend

uitgekeerd.
De Bank van Japan heeft de bevoegdheid bank-

biljetten in omloop te brengen, gedekt door goud en
zilver, gemunt of in baren en daarboven’tot eenbe-loop van yen 120 millioen. Wordt deze grens over-

schi’edn, dan is van het verdere een belasting van

minstens 5 pOt. per jaar verschuldigd. Haar doel
omvat: le. het disconteeren of koopen van schatkist-
promessen, wissels e.a. handelspapier; 2e. den handel

in edele metalen en het verstrekken van voorschotten

daarop; 3e. het incasseeren van wissels voor banken,
vennootschappen en kooplieden, waarmede zij in ge-

regelde verbinding staat; 4e. hetaannemen van gel-
den in rekening-courant en het in bewaring nemen

van edele metalen en fondsen; het geven van voor-
schotten in rekening-courant of op termijn tegen
onderpand van staatsobligatiën, schatkistpapier of
van andere obligatiën en van aandeelen, mits die door
den Staat gewaarborgd zijn. Het is hier niet de plaats om in uitvoerige beschou-
wingen te treden over de circulatiebank. Wel echter

is het van belang om eens een overzicht te geven van
haar laatst bekenden weekstaat, vergeleken bij dien

op het oogenblik van het uitbreken van den oorlog.

9
Sept.
1916
1
Aug.
1914
Actief
Yen
Yen

Goud

…………….
302.726.000 218.677.000

Staatsobligatiën
36.941.000 49.601.000

Gedisconteerde wissels.
2.715.000
18.292.000

Voorschotten ……….
112.656.000 78.719.000

Rekeningen met andere
banken

…………
361.665.000
184.834.000

Gebouwen

…………
2.494.000
2.602.000

819.197.000
552.725.000

Passief.

Kapitaal

………….37.500.000

37.500.000

Reserven en winstsaldo

36.779.000

34.606.000

Bankbiljetten ……..397.489.000

327.226.000

Deposito’s en rekening-
courant saldi

347.429.000

153.393.000

819.197.000

552.725.000

Evenals hier te lande, vindt men ook bij deze circu-
latiebank, hoewel niet op zoo groote schaal, een sterke
vermeerdering van den goudvoorraad. De ontwikke-
ling van de opeischbare schuld is echter grootendeels
in andere richting dan bij de Nederlandsche Bank.
Terwijl bij deze laatste het zwaartepunt der stijging
nagenoeg uitsluitend in den bankbiljettenomloop ligt,
is bij de Bank van Japan deze circulatie tijdens den
oorlog met niet méér dan yen 70 millioen toegenomen,

doch de boekschuld met yen 194 millioen.

De Yokohama Specie Bank is meer bepaald de bank
voor den buitenlandschen handel; zij heeft ten doel
het disconteeren en koopen van wissels en vreemde
munt, het in ontvangst nemen van gelden
t
deposito
en het verstrekken van voorschotten. Zij vervult de
rol van kassier voor den Staat en heeft voorts de be-
voegdheid, onder staatscontrôle, inwisselbare bankbil-
jetten uit te geven in de provincie Kwantung en in
China. Haar geplaatst kapitaal beloopt yen 48 mil-

lioen, waarvan yen 24 millioen volgestort en yen 24

millioen met storting van 25 pOt., haar reservefonds

yen 20,8 millioen. De deposito’s bedroegen 30 Juni

1913 yen 206 millioen, op denzelfden datum van

1914 yen 187 millioen en van 1915 yen 163 millioen.

Het bedrag der te ontvangen wissls daalde in dezelfde

jaren van 220 tot 195 en daarna 155 millioen. De
ioop dezer rekeningen, als hier aangetoond, is te meer

opmerkelijk waar de uitvoerhandel van Japan gedii-
rende den oorlog een zeer groote vlucht heeft geno-
men en de onderhavige bank meer bepaaldelijk den
buitenlandschen handel financiert.
Bij
deze schijn-

bare tegenstrijdigheid moet er echter op gewezen wor-

den, dat de groote ontwikkeling van Japan’.s uitvoer

eerst tijdens het tweede oorlogsjaar plaats greep en

dat de deposito’s
bijv.
der Y. S. B. reeds einde 1915
een bedrag van yen 212 millioen aanwezen. Het divi-dend der bank is sedert jaren onveranderd op 12 pOt.

gehandhaafd.

De Hypotheekbank van Japan werd in 1896 ten
behoeve van het grondcrediet opgericht. Haar bedrijf

is aan verschillende bepalingen onderworpen, o.a. deze,
dat de door middel van annuïteiten aflosbare leenin-

gen binnen 50 jaren moeten
zijn
gedeigd en dat de
leeningen op vasten termijn niet langer dan 5 jaar
mogen loopen; het gezamenlijk bedrag dezer laatste

mag 10 pOt. van dat der. leeningen met annuïteiten

niet overschrijden. Of er ook nog een w e t t e lii k e
b e p a ii n g is, regelende het maximum percentage der hypotheken van dè geschatte waarde der onder-
panden, hebben wij niet kunnen nagaan. Wel is voor-geschreven, dat de som der hypotheken beperkt is tot

de helft van het gestort aandeelen-kapitaal, plus de
in omloop gebrachte pandbrieven, tot uitgifte waar-

van aan de bank machtiging werd verleend. Een zui-

vere hypotheekbank in den strengen zin des woords
is de onderhavige instelling niet; immers zij mag ook
leeningen verstrekken zonder hypothecair verband aan
provinciën, gemeenten enz., aan vereenigingen, die

zich de nijverheid, de vischvangst, het boschbedrijf en

de ‘veeteelt ten doel stellen. Voorts mag zij obligatiën
koopen van landbouw- en nijverheidsbanken, krach-

tens de wet opgericht en deposito’s aannemen. Het
bedrag der laatste is beperkt tot het gestort aandeelen-
kapitaal en de gelden uit dien hoofde mogen enkel
,worden gebruikt voor het disconteeren van wissels,
aankoop• van staatsfondsen en het verstrekken van
voorschotten daarop of op landbouw- en nijverheids-
producten. Einde 1914 was het geplaatste kapitaal der
bank yen 40 millioen, waarop gestort yen 25 millioen,
de reserve yen 4,7 millioen; aan voorschotten was uit-
staande yen. 204 millioen, aan pandbrieven yen 177
millioen, aan gedisconteerde wissels yen 1,7 millioen.
Sedert 1901 is onafgebroken een dividend van 10 pOt.
uitgekeerd.

De Industrieele Bank van Japan werd opgericht
krachtens de wet van Maart 1900. Haar hoofddoel is
de bevordering der nijverheid door het verstrekken
van credieten. Zij werkt met een volgestort aandeelen-
kapitaal van yen 17
1/2
millioen en een reservefonds
van yen 1,8 millioen. Einde 1914 waren de bedragen
der hoofdrekeningen: deposito’s yen 17 millioen, obli-
gatiën yen 57 millioen, voorschotten yen 61 millioen.
Het dividend, dat over de jaren 1908112 8 pOt. had
bedragen, werd het daarop volgende jaar verlaagd tot
5Y2 pOt., om over 1914 weer te stijgen tot 6Y2 pOt.
Voor het oprichten van gewone banken, evenzeer
als voor het samensmelten van dergelijke instellingen,
is de toestemming noodig van den minister van finan-
ciën, die tevens belast is met het gestadige toezicht daarop. De banken zijn verplicht haar verslagen en
halfjaarlijksche balansen bij genoemden minister in te dienen, welke rekeningen buitendien door middel van
de bladen of anderszins ter kennis van het publiek
moeten worden gebracht. Op 30 Juni 1914 bestonden er 1607 gewone banken met een geplaatst aandeelen-
kapitaal van te zamen yen 583 millioen, waarop ge-

8.44

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

27 December 1916

stort yen 406 ‘mflhioen en reserven ad yen 128 mii-

lioen. De deposito’s bedroegen yen 1491 millioen, de
voorschotten en gedisconteerde wisels yen 1714 mii-
lioen. Over de eerste helft van 1914 werd -door al

deze banken samen gemiddeld 4 pOt. dividend uitge-
keerd, over.1913 7,9 püt. en 1912 8,5 pOt.

De spaarbanken moeten naamlooze vennootschap-
pen zijn. De beheerders zijn hoofdelijk aansprakelijk

voor de verrichtingen gedurende hun ambtstermijn en

deze aansprakelijkheid eindigt eerst twee jaar na hun

aftreden. Iedere spaarbank moet als waarborg in

den vorm van rentegevende staats- of locale obligatiën

bij de consignatiekas een bedrag storten minstns ge-

lijk -aan X van het bedrag harer inlagen. Heeft dit

depôt de. helft van haar aandeelenkapitaal bereikt,
dan kan het meerdere bestaan uit wissels en ôbligatiën

of aandeelen van gevestigde vennootschappen. De

spaarbanken behoeven de goedkeuring van den minis-

ter van financiën voor elke verandering in haar sta-

tuten of bedrijfsmethoden. Op 30 Juni 1914 waren er

653 spaarbanken met een geplaatst aandeelenkapitaal van -totaal yen 118,5 millioen, waarop gestort yen 72

millioen en reserven ad yen 25 millioen; de inlagen

bedroegen yen 364 millioen, de voorschotten en gedis-

conteerde wissels yen 283 millioen. Over de eerste

helft van 1914 keerden al deze banken samen een

gemiddeld dividend uit van 4,2 pOt., over 1913
8,6 pOt. Van gemelde 653 spaarbanken waren er 153

(met yen 5.340.000 geplaatst en yen 4.541.563 gestort

kapitaal) gewone banken, die tegelijk spaarbanken zijn.

Als een aanwijzing, welke vorderingn ook in -Japan

de bankconcentratie heeft jemaakt, moge dienen, dat

het aantal der gewone banken van 1802 in 1900 was
teruggebracht tot 1607 in 1914.

DUITSCHLANDS FINANCIEELE TOESTAND

–

NA DEN OORLOG.

–

De Allgemeine Iiundschau, een blad, dat nit onder verdenking kan, staan den toestand voor de Centrale
Mogendheden ongunstig voor te stellen, berekent, – dat

Duitschland’s budget na den oorlog M. 13 milliard zal
bedragen, zijnde ongeveer een derde van het geheele be-
lastbare inkomen’ van het land. Brengt men de kleine
inkomens, welke niet of althans niet voor êen derde

belast kunnen worden, in aftrek, dan is dus de jaar-
lijksche belasting, welke over de grootere inkomens geheven zou moeten worden, veel meer dan 30 pOt.
Het blad gebruikt deze cijfers om aan te toonen, dat

het onmogelijk zal zijn zulk een ontzettend bedrag

bijeen te krijgen uit directe belastingen en begaat

de economische fout van te meenen, dat de indirecte
belastingen (accijnzen, invoerrechten) mee zullen
moten werken .ter vérkrijging van dit
cijfer,
tevens
betoogende, dat voortbrengselen van eerste behoefte
zoo goedkoop mogelijk moeten blijven en ‘dat het de
plicht van den Staat is daarvoor zorg te dragen. Het

is voldoende bekend, dat belasting op weelde-artikelen alleen geen noemenswaardige bedragen in de schatkist
brengt. Met deze cijfers voor oogen – volgens andere

schrijvers zijn die nog te laag – is het niet goed te
begrijpen hoe Duitsche financiers de meening kunnen
ijn toegedaan, dat slechts door een zware kapitaals-
belasting het land uit Zijne financiëele moeilijkheden

kan komen. Berekend wordt, dat in April 1917 de
schuldenlast als gevolg van den oorlog tot globaal
M. 60 milliard zal zijn gestegen.
K
1
2
aAA

AANTEEKENINGEN BIJ DE STATISTIEKEN.

Vii. DE SURINAAMSCHE BANK.

Het behoeft geen betoog, dat deze circulatiebank

een heel wat geringere plaats inneemt dan de beide tot
nog.toebesprokene: deNederlandsche en de Javasche
Bank. Toch heeft de redactie vn dit weekblad ge-
meend, de weekstaten der centrale credietinstelling

van -onze door te veel Nederlanders, niet meegetelde

kolonie geregeld onder de statistieken te moeten op-
nemen.

Deze weekstaten zijn heel wat minder uitvoerig dan

die van de Nederlandsche en de Javasche Bank. In

onze- statistieken zijn slechts de voornaamste veran-
derlijke posten, opgenomen; –de officieele weekstaat
ziet er als volgt uit: – –

4November 1916.

Hoofd-Directie

f
353.451,61
Disconto-Rekening

891.787,93
Hypotheek-Rekening -……..

260.200,871
Beleening-Rekening ……..
en Muntmateriaal:
Nederi. Munt …………
f
319.644,20
Vreemde Munt ………. ,,255.965,-

Muntmateriaal: Goud .. . .

104.253,54
679.862,74
Diverse Rekeningen ……..

773.754,95
‘/2

f
2.960.633,11

Kapitaal

………………
f

700.000,-
Reserve-Fonds
,,

175 .000,-
Disconto Reserve-Rekening
.
,,

125.000,-
Bankbiljetten in omloop
..
,,
1.090.400,—
–
Rekening Courant Saldo’s en
andere binnen vier maanden
–
in

Suriname

opvraagbare
verbintenissen
728.048,47
Diverse Rekeningen
‘

142.184,64

f
2.960.633,11

De samenstelling van het opereerend kapitaal is

zeer opmerkelijk. In tegenstelling met de centrale

bank in het moederland is hier de beleening-rekening

van zeer gering belang; daarentegen is er geld op
hypotheek uitgezet, iets wat bij circulatiebanken
slechts zeer sporadisch voorkomt. De bevoegdheid tot

het verleenen van hypothecair crediet, tot een maxi-

mum van een derde gedeelte van het eigen kapitaal
der bank, inclusief de reserve, dateert van 1889, toen

het voor 25 jaar ‘verleende octrooi van de in 1865

opgerichte vennootschap moest worden vernieuwd en

de bank wegens het ontbreken van plaatsing voôr be

leeningscrediet deze bevoegdheid verzocht. Het bedrag
der uitstaande credieten op onroerende goederen is

uiteraard weinig aan schommelingen onderhevig;
het bedraagt bij voortduring weinig minder dan het
wettelijk maximum.

De miniium-metaaldekking der binnen vier maan-
den opeischbare schulden bedraagt een derde.
Bij
de
oprichting der bank
–
werd deze verhouding vastge-
steld, maar in 1871 werd de minimum-dekking tot
40 pOt. verhoogd, waarna zij in 1889 weer op het oude
en tegenwoordige percentage werd teruggebraôht, met
bevoegdheid van den Gouverneur om in dringende
omstandigheden de verhouding te wijzigen. Van deze
bevoegdheid behoefde slechts éénmaal gebruik te wor-
den gemaakt, n.i. in 1911, toen de balata-industrie

zich. plotseling z66 uitbreidde, dat de bank niet’tijdig
genoeg maatregelen kon nemen om die industrie van
voldoende geldmiddelen te voorzien, zonder wijziging
der vastgestelde verhouding tusschen obligo’s en me-
taaidekking. Deze verhouding werd toen tijdelijk op
een vierde vermindeil; het dekkingspercentage is
echter -slechts op één weekstaat onder de gewone
33Y
3
geweest.
1)

De invloed van den oorlog is bij de Surinaamsche
Bank zeer bijzonder geweest. Van vermeerdering van

het opereerend kapitaal of toename van de circulatie,
zooals
bij
vrijwel alle circulatiebanken valt waar te
nemen, was in ons Guyana geen sprake. Evenwel ver-
toont de meVaalvoorraad mutaties, z,00als ze, zich
wel nergens anders hebben voorgedaan.
Het goud toch is in Suriname een product van een

2)
Een deel der vorenstaande gegevens is ontleend aan
de Encyclopaedie -van Nederlandsch West-Indië.

27 December 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

845

inheemsche industrie. Toen nu de oorlog den afzet van
dat product belemmerde, heeft de Surinaainsche Bank

zich bereid verklaard, het in de kolonie gewonnen
goud op te koopen, aanvankelijk tegen normalen prijs,
later iets lager dan men gewoon was te bedingen. De

bank deed dit blijkens haar jaarverslag over 1914 met

tweeledige bedoeling, n.l. om de goudindustrie in
staat te stellen, zooveel mogelijk haar bedrijf kalm

voort te ‘zetten, alsmede om achteruitgang van het

dekkingscijfer door te verwachten verzilvering van
bankbiljetten en vermeerdering van credietvraag te

voorkomen.
Interessant is het, na te gaan, hoe de samenstelling

van den metaalvoorraad zich wijzigde, hoe met name
de voorraad gouden muntmateriaal voortdurend toe-

nam tot begin 1915 weer afscheep kon plaats vinden,

hoe uit deze verchepingen voor de bank saldi in het
buitenland ontstonden, opgenomen onder de diverse rekeningen, hoe de rekening-courantsaldo’s mèt den

goudvoorraad stegen doordat de verkoopers van het
goud door de bank werden gecrediteerd. Het volgende
staatje toont deze mutaties duidelijk aan:

In duizenden guldens.

Munt- Div.

Rek.

Ned. Vreemde mate- Rek.

Crt.

munt munt

riaal Activa Saldo’s

25 Juli 1914.. 450

188

7

396

560

29 Aug. 1914.. 311

215

.189

470.

824

26 Sept.1914.. 841

220

285

320

895

31 Oct. 1914.. 376

‘218

442

298

1002

28 Nov. 1914.. 412

220

559

239

1054

24 Dec. 1914.. 422

221

673

271

. 1046.

30 Jan. 3.915.. 472

221

745

270

1138

27 Feb. 1915.. 480

222

622

472

1158

27 Mrt. 1915.. 487

217

556

646

1331

24 Apr. 1915. . 489

21.6

686

603

1572

29 Mei 1915.. 473

21.1

408

825

1450

26 Juni 1915. . 452

209

462

909

1541

31 Juli 1915.. 465

200

413

992

1548

28 Aug. 1915.. 474

212

424

984

1535

25 Sept.1915.. 448

215

216

1262

1040

30 Oct. 1915.. 426

247

22

118

1050

OE DE AMEIKAANSÜHE MARO

VREDESVOORSTELLEN REA GEERDE.

Tot verklaring van den koersloop in onderstaande

statistiek (slotkoersen van New York) worden de
navolgende gebeurtenissen in herinnering gebracht:
12 Dec. 1916: Vredesvoorstel der Centrale Mogend-

heden.
15 Dec. 1916: Motie van .afwijziig in de Doema.

19 Dec. 1.916: Rede van Lloyd George
20 Dec. 1916: Rede van Briand. 21 Dec. 1916: Nota van Wilson.

Pt)

REGEERINGSMAATREGELEN OP
HANDELSGEBIED.

U i t v o e r v e r b o d e n. Verboden is de uitvoer

van
ganzen, lcallcoene’n., tamme lconijner&, alle soorten

van wild, benevens wilde konijnen, zoowel levend als

g6dood.
Voorts is verboden de uitvoer van
bjenwas.

Uitvoer van ijzer- en staaldraad. Met

het oog op de behoefte aan ijzer- en staaidraad hier

te lande zullen geen uitvoervergunningen voor dit

product, of voor artikelen, daaruit vervaardigd,

meer worden verleend, ook niet voor zoover betreft

uitvoer naar de Nederlandsche koloniën.

Uitvoer van zaden. » Aan ingeschreven ex-

porteurs en producenten van tuinbouwzaden zal ver-

gunning worden verleend voor den uitvoer van be-
paalde partijen ugurken- en komkommerzaad, radijs-
zaad, kropslazaad, pluksla- en snijsiazaad, mangelwor-

telenzaad, voederbietenzaad, krotenzaad, veldslazaad,

rammenaszaad en snijbietzaad van nader door de Rijks-

commissie van Toezicht op de Vereeniging ,,Zaad-
çentrale” aan te wijzen soorten.

Opgave van voori-aden ijzer en staal.

Onder dagteekenini van 18 dezer is door den minis-ter eene nadere circulaire .gericht tot de burgemees-

ters inzake de opgave der in de gemeenten aanwezige

voorradenijzer en staal. In tegenstelling met het ver-
zoek, op 9 November gedaan, wordt de verplichting
tot het doen van dergelijke opgaven over de maand
December thans opgeheven en verder voor het vol-
gende jaar beperkt tot eenmaal per kwartaal, te be-

ginnen met 15 Januari.

Distributie van

ammoniak-super.

Blijkens mededeeling van de Kunstmestcommissie zal een aanvang worden gemaakt met de eerste distributie der bestelde ammoniak-super voor bemesting van den

oogst 1916/17 en wel tot eene hoeveelheid van 40 pOt.
van iedere goedgekeurde aanvrage. Gewaarborgd wordt

een gehalte van 7 pCt. stikstof en 9 pOt. fosforzuur;

de prijs is vastgesteld op
f
18 per 100 K.G. bruto
voor netto in zakken Vrij uit chaal aan het pakhuis
der fabriek, waar de aflevering plaats vindt. -.

G r a a n.
Bij
circulaire aan de burgemeesters ves-

tigt de minister er de aandacht op, dat naar hem ge-
bleken is, graan van den oogst 1915, al dan niet ver-
mengd met graan van den oogst 1916, tegen buiten- –
sporige prijzen in den handel wordt gebracht. Ten
einde dat tegen te gaan, is lhet verbod tot uitvoer
uit eene gemeente uitgebreid tot alle rogge, tarwe,

gerst, haver en boonen, in gemalen of ongemalen toe-
stand en wordt den burgemeesters verzocht den uit-
voer van deze granen, welke niet reeds door het Rijk
zijn aangekocht, te beletten, tenzij de eigenaren deze

Industriëele Aan deelen.

December
’11
12 13
14 15
16
18 19
20
21
22 23 26

Am. Beet Sugar….
103
1
12
98
1
18
101
1
14
97
1
18
98.
100
98
972/4
93
83
8914
8981
4

90
AmericanCan

….
59
8
18
55
56%
5011
2

51
518/
4

5018
50
478/
4

4411
4

47114
46
1
14
47/8
Am. Smelting

.
. . .
1131
108
11081
8

10611
8

108’/2
108
1
/2
107
1
/8
106
1
/4
105814

102112

10581
4

10511
8

105
Anaconda .

………
94
87
1
12
91
8
18
85
1
12
86
1
14
87 ’12
86
1
18

8611
4

84
77 8/4
83 /4
82112
8321s

Bethiehem Steel
635 590 590 565 550
560
555
570
500
475
500
500 485
Central Leather

. .
11081
4

10111
2

105 96
9381
4

94
9381
4

92
1
/
4

86
758/s
87
85
8681
4

Int. Mere. Marine
4418
39
5
18
4214
37
348/4
36I8
3581
4

.

33
8
14
2681
4

2314 2612
25’12
23
1
18
Pittsburgh Coal..
55814
46
48
7
18
43
4414
46’I
448/4
43
40
6
18
3392
388/4

3918
39
1
18
Studebaker Corp.
–
120 117
1161/
4

112’12
114
11511
4

112 113
113
106
111 111
111
1
12
U. S.
Steel
……..
123
8
/8
118
11918 11312
112

.
114
113
112
107
7
/8
101 107 106
10718

Spoor wegaandeelen.

December
11
12
13
14
15
16
18′
19
20 21
22
23
26

Atchison Topeka .
104
10392
104
1
14
10218
10361
2

10481
4

104’12

1041/2

104
10.1
8
14
1031
104 104
Ene
…………..
36/g
35’18
3618
358/s
35
7
18
37
3
18
361
36
7
18
36
33112
343/4
3418
348/4

NevYork Central..
106’12
104’/4 106’/4
105
105
106’18
105/4
105114

104718
101112

104
1038/
4

104
Norfolk & Western..
137
13414
13614
134814

135
1
12
137
1
14
136
13618
13481
4

132 135
7
18
13514
135
Pennsylvania
……
56’/8
56 56’18 56 55
7
18
.

56
1
1s
56
1
18
56
5618
55
8
18
56
1
14
56
1
18
5611
4

Southern Pacific

.
98’1
97 98
97
8
/8
97 214
98 98
1
1
98e18
9718
94718
97’/s
97
2
18
9781
4

Southern Railway.
29
7
18
28’12
3118
31/s
34 368/
8

35
1
18
34V2
33
8
18
30
1
12
3218 3218
3218
UnionPacific
……
144
8
/8
142814

145
144
144’12
146’14
146
147
7
/8
148’14
143’11
147’/4
147/8
1478/4

846

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

27 December 1916

alsnog aan het Rijk verkoopen tegen de prijzen, die
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.
zijn vastgesteld voor de granen van den oogst 1916.

Bij eventueele pogingen tot uitvoer, weigering tot
verkoop aan het Rijk,
of
poging tot verkoop aan der-

N.B.

beteekent: Cijfers nog niët ontvangen.

den, dienen de burgemeesters,
zoo
noodig, machtiging

GELDKOERSEN
tot inbezitneming aan te vragen.

I. BANKDISCONTO’S.

MAANDCIJFERS.

OVERZICHT DER RIJKSMIDDELEN.

(In Guldens).

Novenbcr
1916
Eerste elf
,naanden
van 1915

Eerste elf
,naande,i
van 1915

Directe
belastingen.
1.954.720
4.839.674
14.446.332
Personeele belasting
1.271.260
11.741.297
11.321.658
Grondbelasting

…….

Inkomstenbelasting
2.543.754 29.706.016 5.395.832
Belasting op bedrijfs- en
andere inkomsten..
–
–
9.737.774
Vermogensbelasting
985.711
3.264.038 6.972.217
9.238
74.583
17.923

6.764.883
59.625.608
47.891.736

1.183.120
15.582.098 13.656.149
1.567
23.054
21.745

1.184.687
15.605.152
13.877.894

Mijnen …………….

Totaal

……….

Invoerrechten …………
Formaatzegel ……….

Accijnzen.

Totaal

……….

404.376
25.346.727 22.541.926
21.476
1.138.909 1.244.083 3.477.843
25.054.630
22.873.729

Suiker

…………….
Wijn ………………

171.087
1.998.381
1.990.761
Gedistilleerd

……….
‘Zout ………………
144.474
1.536.922 1.463.542
Bier en azijn

……….
Geslacht

………….
930.559
8.678.141
7.547.441

5.149.815 63.753.710 57.661.482
Totaal

……….

GoucLenenzilverenwerken
64.865
586.771
423.851
Essaailoon
53
573
574

64.918
587.344 424.425

Indirecte belastingen.
7.114.920
5.471.397

Totaal

……….

Registratierechten ..
1.
.257.135
9.562.173
5.182.755
Zegelrechten

………797.096

Hypotheekrechten ..
138.325
974.220
486.955
1.665.824 17.302.633
16.677.030

3.858.380
34.953.946 27.818.137

Successierechten ……..

409.364 2.322.248
1.076.380
9.061 629.596 643.025

Totaal

.
……….

Domeinen

…………..

Jacht en visscherij
2.622
191.711
164067
S’taatsloterij

…………

70.075 784.219 1.069.990
fioodsgelden

…………

Totaal generaal..
17.513.605
178.453.534 150.427.136

OPOENTEN VOOR HET LEENINGFONDS 1914.

November
1916

Eerste elf
maanden
van 1916

Eerste elf
maanden
van 1915

Directe belastingen.
Grondbelasting
391.893
2.809.613
2.749.304
Personeele belasting
274.005
2.503.824
2.189.375
Inkomstenbelasting
876.519
9.231.464
1.780.797
Vermogensbelasting
324.755
996.434
785.557

Accijnzen.
80.875
5.069.345
3.960.472
227.782
67.671
Suiker

…………….

Gedist. (binn.- en buitl.)
34
.7.784
2.505.463 2.245.997
Wijn ………………4.295

Indirecte b elastin gen.
Zegelrecht van buiti. elf.

19.617
397.123
284.509
Registratierechten ..
125.574
952906
500.273
Hypotheekrechten ..
13.816
96.739
46.876

Totaal ..
2.459.133 24.790.693
14.590.831

BELASTINGEN IN VERËAND MET DE BUITEN-

GEWONE OMSTANDIGHEDEN.

November 1916
Eerste elf
maanden
van 1916

Oorlogswinstbelasting
2.645
.

2.645
Verdedigingsbelasting Ja ….
981.388 2.081.339
Verdedigingsbelasting Ib ….
35.946
36.050
Verdedigingsbelasting II
..
. .
811.081
868.398

1.831.080
2.988.432

20
Juli 1914

Ned (Disc.Wissels.
4
1
1 sedert 1Juli

15
3
1
/2sedert23 Mrt.
1
14

BankBmnn.Eft
4
1
12

,,

1

,,

’15
4

,,

23

,,

’14
(
.
Vrsch.in R.C.
5
‘/

,,

19Aug.’14
5

,,

23

,,

’14
Bank van Engeland
6

,,

14 Juli ’16
3

,,

29 Jan.
1
14
Duitsche Rijksbank
5

23 Dc.
1
14
4

,,

5 Febr.’14
Bankvan Frankrijk
5

20Aug.’14
3
1
12

,,

29 Jan. ’14
Oostenr. Hong. Bk.
5

10Apr.
1
15
4

,,

12 Mrt. ’14
Russische Staatsbk.
6

,,

27 Juli ’14
5

,,

1 Apr. ’14
Nat. Bank v.Denem.
5

10

,,

’15
5

,,

6 Febr.’14
ZweedscheRijksbk.
5
1
12

9Nov.’16
4
1
1

,,

6

’14
ZwitserscheNat.Bk.
4
1
12

,,

2Jan.’15
3
1
12

,,

19

,,

’14
Bank van Italië ..
5

1Juni’16
5

,,

9Mei

’14
Feder. Res. Bk. N.Y.
3-5 ,,

4Febr.’15
–
Javasche Bank….
3
1
12

1Aug.’09
3
1
1,

,,

1Aug.’09

II. OPEN MARKT.

Data
Amsterdam
Londen
Pt.
Berlijn
Part.
P
P
N. York
.
Call-
Part.
Prolon-
disconto gatie disconto
disconto
disc.
inoney

23 Dec.

’16
4118-11

1)
4
5171
4
1
18
–
2 /3
1)
18-23 ,,

’16
4 ‘/8’/8
4
5″18 2
4-
5
18
2
1
12.4
2
12
11-16 ,,

’16
4-
8
18
3
5182
418
–
3114.10
4-9

,,

’16
4 ‘/8
–
‘/8
3
1
124
5
1,
182

4
11
–
3
1
12-9

20-24D. ’15
3
1
18
3.i/
5
1
11e
– –
1Ia
21241).

’14
–
2/4/
–
–

20-24Ju1.’14
3 /8/16
2 ‘/-‘/
2 ’14
–
14
2
‘/8
–
‘/2
2
8
14
1 ‘/42/,

1)
Noteering van 22 December.

WISSELKOERSEN.

1. KOERSEN IN NEDERLAND.

Voor Londen, Berlijn en Parijs worden voorloopig ook de
dagelijksche noteeringen te Amsterdam opgenomen. De dage-
lijksche koersen op New York, alsmede de laagste en
hoogste der week zijn aan particuliere opgaven ontleend.

Data
Londen
Berlijn
Parijs
New York

18

Dec. 1916

..
11.68
1
1
41.07
1
12
42.15 2.44
7
18
19

,,

1916

..
11.68
1
1,
41.20 42.10

–
2.44
8
/8
20

,,

1916

..
11.68
1
12
41.-
42.10
2.44
3
/4
21

,,

1916

..
11.68’1,
40.60 42.10
2.4414
22

1916

..
11.68
1
/
4

41.55 42.10
2.44
8
/
23

1916

..
11.68
1
/4
41.05
42.07’1
2.4418

Laagste der week
11.67
1
12
40.50
,

42.-
2.44
1
12
Hoogste

,,

,,
11.69
42.25
42.25
2.45
16 Dec.

1916

..
11.68 41.50 42.10

9

,,

1916

.
.
11.67
39.17
1
12

42.02
1
12
244
8
1
Muntpariteit

..
12.10
11
59.26
48.-
2.48
81

Data
Zwitser-
land
Wcenen

Kopen-
l,age,,
Stocle.
holm
Bot avia
telegrafisch

23 Dec.

1916
48.85 25.55
67.10
72.-
99*
–
100
Laagste d.
w.
48.80 25.40
66.70
‘
71.70
–
Hoogste
,,

,,
49.50 26.70 67.40 72.25
–
16 Dec. 1916
49.40
26.-
67.25 71.95
99-100
9

,,

1916
49.10
2440
66.90
71.50
99-100 Muntpariteit
48.-
50.41 66.67
66.67
100

OVERZICHT.

Met uitzondering van wissels ‘op London, Parijs en
New York, was de wisselmarkt ook deze week weder zeer
onregelmatig. London was bijna zonder beweging; in den
ioop van iederen dag kwamen kleine schommelingen voor,
de- slotprijzcn waren echter steeds gelijk. Evenzoo Parijs en

27 December 1916 .

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

847

New York. Was Maandag de stemming voor Parijs bedui-dend vaster, de erige dagen was de koers weder stationair,
hoewel steeds boven pariteit met Loudon, door goede vraag
voor Zwitsersche rekening. Daarentegen schommelde Berlijn
en Weenen weder geducht. De stijging van de vorige week
kon niet gehandhaafd blijven en de koersen liepen wedér
terug van 41,50 en 26 tot 40,55 en 25,45. Vrijdag kwam
er echter door de nota van President Wilson weder een
pl9tselinge stijging, zoodat koersen van 42,25 26,70 betaald
werden. Dit duurde evenwel niet lang, de flauwe stemming.
kreeg weder de overhand. Slot cirêa 41,15 en 25,55. Ook de overige koersen zeer onzeker en met geringen handel.

II. KOERSEN TE NEW YORK.

Cable
Zicht Zicht Zicht

0
Londen
Parijs
Be,lijn
Amsterd.
(in

,
(in frs.
(in cents
(in cents
per £)
P. ,)
p. Rm. 4)
per

gid.)

23 December1916
4.76.35
5.841/2
721/
4

40i8/
95

Laagste d. week..
4.76.35
5.84’I1
71’12
40
18
/
1
6

Hoogste,,

,,

. .
4.76.45
5.84
1
12
75
1
12
40
7
1
8

16 December 1916
4.76.50
5.84
72
1
19
40
7
18

9

,,

1916
4.76.45
5.85
66
1
/4
40/is
Muntpariteit.. ..
4.86.67
5.18’/
95114
40811s

III. KOERSEN VAN DE VOLGENDE PLAATSEN OP

LÖNDEN.

Plaatsen en
Landen
Noteerings-
eenheden
8 Dec.
1916
13 Dec.
1916

Week
18-22 December

LaagsteHoogste

22 Dec’
1916

Alexandrië..
Piast. p. £
97
1
18
97
8
18
97
7
1i8
9771i6
9771

B. Aires
..
. .
d.p.gd.pes.
50’/s
51/
50
1
12
51)12
SOVs
Calcutta .

. .
sh/d.p.rup.
114182 114132
114
1
118
114
8
18
114
8
/11
Hongkong . .
id. p. $
2138/
4

214i/
214
8
18
214
8
14
21411
4

Lissabon . . . .
d. pescudo
31
1
1s
31
1
18
30
8
14
3181
4

31
1
18
Madrid

….
Peset. P. £
22.20
22.37 22.20
22.85
22.22k
Montevideo..
d.p.peso
55114
56’/4
54914

55.
54i/

Montreal….
$ per £
4.76
1
12
4.76
1
12
476114
4.77118

4.7681
4

Petrograd . .
R. p. £10
16181
4

163
8
18
154’12
161
15581
4

R.d.Janeiro’)
d.p.milr.
12
12
12’/i2
12
1
18
12
1
116
Lires p. £
32.20
32.70
32.30
32.90
32.771

Shanghai

..
sh/dp.tael
316
316
3/6′!2
.316112
3/6118
Rome

……..

Singapore . . id. p. $
214
8
/is
214
8
/i8
214i88
214
8
1is
21411s
Valparaiso
8)

d.p.pap.p.
11
19188
ll/s
11
28
182
11
18
116
11
18
116
Yokohama ..
sh/d.p. yen
211 s/is
211
9
/is
211 /i
211
°
/ii
211
9
116
1)
Noteeringen. op 90 dagen.

GOUD EN ZILVER.

GOUDBEWEGING BIJ DE BANK VAN ENGELAND.
Sedert begin Augustus 1916 worden de dagelijksche ont-
vangsten en onttrekkingen van goud door de Bank van
Engeland. tijdelijk niet bekend gemaakt.

ZILVER.

Zooals te verwachten was is de markt zeer stil geweest
en het slot blijft op 36
18
/is tegen
3681s
een week te voren.
Een oogenblik echter ontstond er een scherpe rijzing tot
37 d. op de bekendmaking dat het Indische Gouvernement
had besloten de toewijzing van Council-wissels en van
telegrafische transfers te beperken, zijnde dit een duidelijke
aanwijzing van een tijdelijk te kort aan ropijen in Indië. Toen
evenwel de eerste verrassing voorbij was en beseft werd
dat, welke ook de invloed dezer beperking mocht zijn,
cnorme vraag naar zilver hier ter plaatse daaruit niet
noodwendig behoefde te volgen, zakte de markt weer in
en kreeg zij een,stil aanzien.
S
–

Noteering te Londen.

te New York.

23 Dec.

1916 ……… 36111e

75814

16

,,

1916 ……..36/i.

781/
4

9

,,

1916 ……..36

75814

2

1916 ……..36

75i/

24 Dec.

1915 ……..25/4

53
7
18
24 Dec.

1914 …….. 22w/is

48/4
20 Juli

1914 ……..24’/is

54
8
/8

NEDERLANDSCHE BANK.

VERKORTE BALANS OP 23 DECEMBER 1916.

Activa.

Binnenl.Wis-(H..bk.

f
42.432.901,54
sels, Prom.,

B.-bk.

438.706,31
enz. in disc.
1
Ag.sch.

13.588.106,30

f

56.459.714,15
Papier o. h. Buitenl. in
disconto

……………………..
–
Idem eigen portef..
f

8.124.834,—
–
Af: Verkocht maar voor
de bk. nog niet afgel.

8.124.834,-
Beleeningen

1
H.-bk.

f
34.465.744,91 ncl.

srsch.

B.-bk.

8.997.286,3611
1

re
•
in

.-crt.1 Ag.sch.

,
op

onderp.’.

f
77.433.308,17

OpEffeeten

……
f
72.341.908,17
OpGoederenen Spec.

5.091.400-
pp

77.433.308,17

Voorschotten a. h. Rijk …………….
–

Munt en Muntmateriaal
Munt, Goud ……/ 58.449.970,-
Muntmat. Goud…..,529.163.09l,7l’/i

t 587 .613.061,7 1
1
/s
Munt, Zilver, enz. •

7.157.480,14112
Muutmat. Zilver

594.770 .541,86
Effecten
Bel. v.h. Res.fonds..
f

5.142.970,12
1
12
id. van
1
15
v. h. kapit.

3.953.173,25
,,

9.096.143,371
Geb. en Meub. der Bank …………….
,,

1.400.000,-
Diverse rekeningen

………………
,,

70.144.655,04

1817.429.196,59
1
/1

Passiva.

Kapitaal ……………………….
f

20.000.000,-
Reservefonds

……………………
,,

5.155.090,93 ‘Is
Bankbiljetten in omloop …………..
,, 728.640.090,-
Bankassignatiën in omloop …………
,,

2.744.670,57112
Rekening-Courant saldo’s:
Van het Rijk ……

f

2.282314,67118
Van anderen ……,, 52.822.978,79
1
/s
54.905.292,87
Diverse rekeningen

………………
,,

5.984.052,21
1
12

/
817.429.196,5912

Beschikbaar metaalsaldo…………..
t

436.611.577,36 i/
Op de basis van
8
1

metaaldekking ……
,,

279.353.566,67
Minderbedragaan bankbiljetten in omloop
dan waartoe de Bank gerechtigd is .. ,, 2.183.057.886,82
8
/2

Bij vergelijking met den vorigen weekstaat bljken’de volgende
verschillen:
Meer
Minder
Disconto’s

…………..
2.544.1.7l,46
1
/i

Buitenlandsche wissels
1.020.066,-
Beleeningen
245.513,08
Goud
2.909.869,57
Zilver

………………
209.565,45’/s
Bankbiljetten………… .
4.675.925,-
Part. Rek.-Crt.. saldo’s

..
1.272.021,57’/i

NB. Uit de bekendmaking van den Minister van Financiën
blijkt, dat uitstonden op:

23 Dec. 1916

1
16
Dec. 1916

Aan schatkistpromessen. –
f103.360.000,—
f105.350.000,-
waarvan rechtstreeks bij
de Ned. Bank geplaatst
,, 31.000.000,—
,, 33.000.000,- Aan schatkistbiljetten .
,,l 1 1.254.000,—.
,,105.879.000,-
Aan zilverbons ……… ..
,, 15.846.547,—
,, 15.979.792,-

‘1

848

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

27 December .1916

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden gu1den.)

Dato
Goud
Zilver Bank.
je en
b
t
ltt

Andere
opeischbare
schulden

23

Dec.

1916

..
587.613
7.157
728.640
57.650
16

,,

1916

..
590.523
6.948 733.316
56.512
9

,,

1916

..
584.126
8.855
740.642
37.300
2

1916

..
585.142
6.626
746.774 39.773
25 Nov.

1916
584.591
6.725
736.284 48.950
18

,,

1916
582.121
6.541
738.544
49.804
11

,,

1916

..
584.157
6.450
740.458
50.211
4

1916

..
..
585.201 6.318
744.709
51.672
28

Oct.

1916

..
583.642
6.531
730.338 76.022
21

,,

1916

. .
583.658
6.410
715.965 91.762
14

1916

..
584.677
6.273
715.453 90.348
7

1916

..
587.354
6.189 708.521
99.0701)
30

Sept.

1916

..
587.360
.6.597
700.782
108.636

24

Dec.

1915

..
..
427.862
6.364
558.491 62.280
24

Dec.

1914

..
..
208.119
3.492
473.107
19.054

25

Juli

1914

….
162.114
8.228
310.437
6.198
1)
Waarvan Rek. ert. saldo van het Rijk
f
2.894.000

Data
Disconto’s

Belee.
Beschtk.
baar
Dek
–
kings.
Hiervan
Totaal
Schatkist.
ningen
Metaal.
percen.
pro messen
saldo
tage
rechtstreek.ç

23 Dec.1916.
56.459
31.000 77.433
436.612
76
16

,,

1916
53.916
33.000 77.679 438.613
76
9

,,

1916
51.150
30.000 70.303 434.497
76
2

1916
58.810 37.000 80.167
433.563
75
25 Nov. 1916
68.280
50.000
66.229
433.374
75
18

1916
73.662
56.000 67.000
430.096
75
11

,,

1916
67.920 52.000 68.721
431.577
75
4

,,

1916
70.590 54:000 70.927
431.346
73
28 Oct. 1916
99.035 83.000
63.153 428.001
73
21

,,

1916
98.853 83.000 60.507
427.622
73
14

,,

1916
93.911 78.000
59.502
428.889
73
7

,,

1916
105.286
89.500 59.986
431.122
73
30Sept.1916
105.616 89.500 60.662
431.171
72

24 Dec. 1915
76.39
48.500
90.971
309.505
70
14 Dec. 1914
154.784
64.500
133.354 112.957
45

25 Juli 1914
67.947
14.300
61.686 43.521
1
)
54

‘) Op de basis van
1
11
metaaldekking.

JAVASCHE BANK.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN..

(n duizenden Guldens.)

Data
Goud
Zilver
bÎettk;,,
Andere

;d’e;

72.696
22.881 157.871
57.369 22.854
158.759
52.810
21

1916 …….70.711
70.761 22.717 157.649
57.493

28

Oct.

1916 ……..

23.743
154.876
58.821
14

,,

1916

…….
7

1916 …….70.441

32.715
142.170
27.947
30Oct.

1915 …….39.680
40.266
23.097 139.696
20.572
31

Oct.

1914 …….

25

Juli

1914 …….
22.057
31.907 110.172
12.634

Data
Dis.
conto’s

Wissels,
buiten
N..Ind.
~betralbaa
r

Belee-
ningen
Diverse
–
ningen’)

Beschik-
.
baar
metaal.
saldo

1

Dek.
1
kings.
1
percen.
J
tage
28 Oct. 1916
6.199
38.279 72.496
6.676
52.529
44
21

1916
6.036
37.697 70.808
7.852.
51.252
44
14

,,

1916
6.258 37.992
72.250 9.107
50.449
43
7

1916
6.399
37.374
74.127 8.585
50.823
44

30 Oct. 1915
5.814
17.646
49.617
27.913
38.371
42
31 Oct. 1914
5723
8.954 41.819 21.308 31.309
40

25 Juli1914
7.259
6.395 47.934
2.228
4.8422)
44

Sluitpost der activa.

Op de basis van
2/
metaaldekking.

SURINAAMSCHE BANK.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden guldens.)

Data
Metaal
Circulatie
Andere
opeischb.
schulde
Disconto’
n

s
I Djv.
reke.
ningen ‘)

4 Nov. 1916

..
680
1.090
728
892
774
28

Oct.

1916

..I
:665
1.004
797
888
755.
21

1916

. .
689
1.104
897 889
804
14

1916

.
.
632
1.145
692 885 727

6 Nov. 1915

..
697 969
1.034
875
1.104
7 Nov. 1914

..
1.065 1.052 952 743
276

25 Juli

1914

..
645
1.100
560 735
396

1)
Sluitpost der activa.

BUITENLANDSCFIE BANKSTATEN.

Aan het eind van iederkwartaalwordteenoverzichtgegeven
van enkele niet wekelijks opgenomen bankstaten.

1. BANK VAN ENGELAND.

WEEKSTAAT VAN 20 DECEMBER 1916.
ISSUE DEPARTMENT.

Notes issued.. £ 71.303.390

Governm.Debt £ 11.015.100
Othersecurities,,

7.434.900
Gold coin and
bullion..
;.

52.853.390

£ 71.303.390

£ 71.303.390

BANKING DEPARTMENT.

Capital……£ 14.553.000

Government
Rest ……….3.277.154

securities
.
.
£ 42.187.508
Public deposits,, 53.580.815

Other securities ,,104.680.907
Other deposits
,,
109.007.255

Notes ……..

32.079.290
Saven-day and

Gold and silver

other buIs

23.891

coin ……..1.494.410

.,
1öU.1’&Z.I1O 1

4,
IÖU.5516.11O

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN

Onderstaand overzicht bevat tevens de cijfers der door de
Regeering uitgegeven currency notes van 1 £ en 10 sh. met
het bedrag der gouddekking en der tot dekking aangewezen
Government securities. De publicatie dezer cijfers geschiedt
sedert 26 Augustus 1914.

(In duizenden p.
St.)

Currency Notes.
Dato

Metaal Circulatie Bedrag

Goudd. Gov
. Sec.

20 Dec. 1916 54.348

39.224

***

***

***

13

1916

55.106

37.957

141.171 28.500 110.268
6

,,

1916

55.943

37.858

138.568 28.500 197.268
29 Nov. 1916 56.043

37.656

136.582 28.500 105.323

22 Dec. 1915 51.091

35.098

101.132 28.500 54.621
23 Dec. 1914 70.378

36.221

38.463 17.500

16.924

22 Juli 1914
1
40.164
1
29.317

Data
Gov.
Sec.
Other
Sec.
Public
Depos.
Other
Depos.
Re. serve

Dek.
kings-percen-tage
t)
______________

20 Dec. 1916
42.187
104.681
53.581
109.007
33574
20.65
13

1916
42.188 104.060
57.512
106.526
35.599
21.70
6

,,

1916
42.188 106.750 58.717 108.946
36.534
21’/
29 No. 1916
42.188 104.271
56.237
109.269 36.837
22
1
/.,

22 Dec. 1915
32.840
102.450
53.135 98.734 34.444
22,68
23 Dec. 1914
14.806
103.294 37.459
115.406
52.608
34,41

22 Juli 1914
11.005
33.633
13.735 42.185 29.297
52
3
1,

1)
Verhouding tusschen Reserve en Deposits.

27 December .1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

849

II. DUITSCHE RIJKSBANK.

STAAT VAN 15 DECEMBER 1916.

De biljetten zijn sedert den oorlogniet inwisselbaar.

Metailbestand

………………….Mk
2.535.414.000
davon Goldbestand

…………….,,
2.513.873.000
Reichs- und Darlehenskassenscheine..
228.101.000
Noten anderer Banken

……………,
7.941.000
Weehsel …………………………,,
7.867.563.000
Lombardforderungen

…………….,,
12.831.000
Effekten……………………….,,
88.141.000
SonstigeAktiva

………………..,,
758.108.000

Grundkapital……………………,,
180.000.000
Reservefonds ……………………

,,
85.471.000
Notenumlaiif ………………………
7.471.529.000
Sonstige tiiglich falligeVerbindlichkeiteu

,,
3.294.978.000
Sonstige Passiva

………………..,,
468.121.000

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE
POSTEN.

Onderstaand overzicht bevat tevens het cijfer
(ier uitgegeven
Darlehenskassenscheine. De Scheine, welke niet
in kas zijn
bij de Reichsbank, circuleeren grootendeels onder
het publiek.
De Darlehenskassen zijn ingesteld op 11 Augustus 1914.

(In duizenden Mark)

Daarvan Kaswn-

Csrcu-
1
kings-
Data

Metaal

Goud

scheine

latie

1
percen-
________

tage’)

15 Dec. 1918
2.535.414
2.518.873
228.101
7.471.529
37
7

,,

1916
2.535.106 2.518.759 264.074
7.401.890
38
30 Nov. 1916
2.534.945 2.518.488
315.832 7.333.660
39
23

,,

1916
2.534.517 2.518.231 281.848 7.127.016
40

15 Dec. 1915
2.474.971 2.437.768 320.361 6.099.781
47
15 Dec. 1914
2.096.914
2.051.999
.627.570 4.275.3161
64

23 Juli 1914 t 1.691.6691 1.356.8571

65.4791 1.890.8951 93

1)
Dekking der circulatie door metaal en Kassenscheine.

1

II
Darlehenskasçenschcjne

Data Wuscls

1

_______________

Rek. Crt.
Totaaï
uitge.
geven

In kas bij
de Reichs-
1
bank

15 Dec. 1916
7.867.563
3.294.978
***

7

,,

1916
7.930.684 3.423.665
2.922.600
253.200
30 Nov. 1916
8.075.687 3.661.917
2.902.000
305.100
23

,,

1916
8.383.569 4.173.866 2.733.100
269.400

15 Dec.

1915
5.275.435
1.785;726
1.319.000 274.000
15 Dec.

1914
3.070.950
1.714.293 990.000
622.000

23 Juli 19141

750.892
1

943.964

• III. BANK VAN FRANKRIJK.

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
Van 6 Aug. 1914 tot 28 Jan. 1915 werden geen staten
gepubliceerd. De met * geteekende posters komen eerst sedert
28 Jan. 1915 in den weekstaat voor. De biljetten zijn sedert den oorlog niet inwisselbaar.

(In duizenden francs.)

* Te goed

* Uitte.
Data

Goud

Zilver in het bui-Wissels

stelde
teiiland

wissels

21 Dec. 1916 5.076.626 299.092 767.000 594.202 1.341.694
14 ,,

1916 5.066.014 307.974

726.090 575.432 1.346.165
7 ,,

1916 5.054.773 311.008

863.400 557.983 1.351.181
30 Nov. 1916 5.045.547 316.258 965.000 645.116 1.356.932

23 Dec. 1915 5.070.563 352.281

990.450 385.398 1.838.704
24Dec. 1914 –

–

–

–

–

23 Juli 1914 4.104:390 639.620

–

1.541.080
…….

Dato

Beloening
1
voorsch.

1 Particu-

Staat

le
Buitgew.

Bank.
1
Rek. C1-t. Rek. Crt-

old. Staat

biljetten

jieren

21Dec.1916 1.321.919 7.300.000 16.500.660 2.180.2101

31.321
14 ,, 1916 1.336.309 7:100.000 16.383.954 2.021.8121

26.657
7 ,, 1916 1.337.339 6.900.000 16.298.007 1.952.9141

68.371
30Nov.1916 1.332.775 6.500.000 16.119.496 1.916.8381 55.033

23Dec. 1915 1.161.093 5.000.000 13.201.110 2.033.195 362.835
24Dec.1914 – – – – . –

23 Juli 1914 769.400

5.911.910 942.570 400.590

IV. RUSSISCHE STAATSBANK.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

–

De post ,,Schatkistbiljetten” komt eerst sedert 14 November
1914 n. st. in den weekstaat voor. De biljetten zijn niet in-
wisselbaar.
(In millioenen Roebel).

Tegoed
Zil
I
k

Schot.

Dis-

Dtta n. rt.

Goud i/hbui

istbil
1
conto’s Ci,cu-

Rek.

tenland
ver

jettet
en belee-1 lotie

rant
Cou-

14 Dec. ’16 1.473 2.150 111 6.185

647 8.383 1.782
6 ,, ’16 1.467 2.149 105 6.015

639 8.305 1.711
29Nov. ’16 1.465 2.150 105 6.073

652 8.235 1.721
21 ,, ’16 1.559 2.055 102 6.148

907 8.176 1.694

14 Dec. ’15 1.607

228

34 3.289 1.390 5.201 1.490
14Dec. ’14 1.553

215

47

473 1.152 2.846

973

21 Juli ‘141 1.601
1

144
1
74 1 . . . . 1

757
1
1.634
1
1.099

V.
BELGIË.

Van de Nationale Bank van België, die haar goudvoorraad
naar Londen heeft overgebracht, zijn sedert 6 Augustus 1914
geen weekstaten openbaar gemaakt.
De Socité Générale de Belgique is einde 1914 met de functie
van circulatiebank belast
5
Het Notendepartement dezer bank publiceert wekelijks verkorte balansen. De biljetten zijn niet
inwisselbaar. – –

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden francs.)

1 Metaal 1 Beleen.
1
Beleen. 1 Binn. 1
1
mcl.
1
van
1
van
1
wissels
1
Circu. 1 Rek.
1
.Crt.
Data
.

1
buitenl.
1
buitçnl.
1
prom. d.
1

en

1
latie.

saldi.
1
saldi
1
vorder.
1
provinc.
1
beleen.
1

7 Dec. 1916350.409 77.57714$0.0001 40.027848.94889.355
30 Nov. 1916 352.206 77.3571480.0001 42.074 840.868 101.029
23

,, 1916 351.607 77.289 480.000 44.395 837.560 106.017
16

,,

1916 350.989 76.742 480.000 47.743 827.228 118.616

9 Dec. 19151164.0721.40.3391480.0001 60.0211592.8321154.130

VI. VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.

FEDERAL RESERVE BANKS.

In werking getreden op 16 November 1914.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN..

(In duizenden dollars.)

Circu- 1 Dekkings-
Data

Goud

Zilver Wissels Deposito’s latie

Percen.
1
tage’)

17 Nov.’16 435.645 16.580 117.493 647.425 15.498

72.3
10 ,, ’16 406.836

7.312 110.293 579.801 14.916

72.8
3

’16 407.192

6.884 104.763 581.072 13.658

73
27 Oct. ’16 397979

9.976 107.216 581.900 12.997

71

19Nov.’15 315.977 32.173 45.149 399.997 12.923

79.6

1)
Gouddekking van deposito’s en circulatie na aftrek van (ie posten tusschen de banken onderling.

VEREENIGDE NEW YORKSCHE BANKEN EN TRTJST

MAATSCHAPPIJEN.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(Gemiddelden in duizenden dollars.)

Beleen,ngen S 1
Data

Reserve Depos,to’s Circulatie

en

urp Iss
diçconto’s
1
Reserve

23Dec.’16
646.060
3.456.250
28.800
3.348.640
79.610
16

,,

’16
638.280
3.451.030
28.860 3.350.150
73.530
9

,,

’16
630.520
3.423.760
29.570
3.331.480
69.910
2

’16
611.710
3.474.630
29.540
3.394.110
42.520

24 Dec.’15
722.750
3.417.160
35.120
3.207.450
158.510 24 Dec. ’14 463.230
2.074.020
54.910
2.179.530
121.870

25Juli’14
467.880 1.958.320
41.730
2.057.570
26.1701)

‘) Op basis
van 25
0
/0
van
alle deposito’s.

S

850

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

27 December 1916

BANKSTATEN,

KWARTAALSGEWIJZE OPGENOMEN.

1. BANK VAN ITALIË.

(In millioenen Lires.)’
Data

–

Goud
Z*luer
Staats.
fondsen

Dis-
conto’s
en
Beleen.

Circu.
(atje
Rek.
Crt,

20
Nov.

1916
899,3
73,1
223,8
607,6 3706,9
806,8
10

,,

1916
907,4
70,2
218,9
699,6 3709,2
780,8
31 Oct.

1916
916,2
72,7
220,0 705,0
3691,6
763,5
20

,,

1916
921,0
71,8
219,1 698,1
3653,7 764,5
10

,,

1916
927,1
76,8
219,6
723,2
3674,7
765,1
30 Sept.

1936
927,0
77,7
220,0
728,7
3621,2
713,5
20

1916
936,0
78,1
220,8
687,4 3494,2
766,3
10

,,

1916
944,6
77,7
220,7
676,6
3452,6
750,2
31 Aug.

1916
954,4
78,6
220,0 676,1
3414,6
719,6
20

,

1916
953,2
85,1
221,7
662.5 3379,8 734,5

20
Nov.

1915 1108,5
108,5
199,0
863,1
2894,9
809,5
20
Nov.

1914
– –
204,5
866,9 2116,3
495,6

20 Juli

1914
1106,5
90,4
203,9 632,5
1661,1
272,8

H. BANK VAN SPANJE.

(In millioenen Peseta’s.)

Data
Goud
Zilver
s
/-
se,,

Dis-
conto’s

Beleen.

Circu.
Rek.

9Dec.

1916..
1220,4
741,8
723,3
646,9
2322,3
715,0
2

,,

1916..
1208,4
745,3
729,8
644,4
2322,6
700,5
25 Nov.

1916..
1201,3
746,2
737,0 642,7
2316,5
723,5
18

,,

1916..
1201,0
742,7
740,9 646,6 2328,7 719,2
11

,,

1916..
1197,5
741,0
745,0
646,8 2345,6
718,5
4

,,

1916..
1188,3
741,2
-758,4
642,7
2342,9
709,0
28 Oct.

1916..
1185,9
747,1
772,3
628,6
2308,7
729,3
21

,,

1916..
1184,9 743,8
796,7
620,4 2306,9 736,2
14

,,

1916..
1183,6
741,9 779,0
601,9 2313,3 776,4
7

,,

1916..
1179,4 745,2 739,6
606,4 2303,8 765,8
30

Sept.

1916..
1173′,5
754,8 719,0
611,2 2259,2
758,9
23

,,

1916..
1166,3
755,8
727,5
600,6 2241,8 770,4
17

,,

1916..
1162,5
754,6
744,5
600,8
2241,1
766,6

11

Dec.

1915..
860,2 752,9
494,4
1033,5
2063,5
088,4
12 Dec.

1914..
570,9
706,3
494,4
1213,3
1954,2
593,9

24 Juli

1914..
543,5
129,8 494,4
783,8
1919,0
497,9
1)
Inclusief de schuld van de schatkist in rek.-crt.

111. ZWITSERSCHE NATIONALE BANK.

(In mi11ioeren Francs.)

–
(1 0
ou
.
ver

Darle-
hens- kassen.
scheine

Ds.
conto’s
en
Beleen.

Circa.
latie
Rek.
Crt.

15 Dec.

1916..
320,5
54,5
2,9 170,1
464,4
113,6
7

,,

1916..
320,0
54,2
2,3
185,9
470,0
117,6
30

Nov.

‘1916..
308,6
54,7
2,3
192,9
479,2
113,3
23

,,

1916. .
284,8
55,2
4,6
180,2
461,3
80,2
15

,,

1916. .
285,3
54,4
3,7
203,6 470,8
102,5
7

,,

1916..
285,9 53,8
3,1
203,6
‘
478,5 88,0
31

Oct..

1916..
286,3 54,2
3,9
206,1 485,5
91,7
23

,’

1916..
287,0
55,2
4,7
199,5
458,2 120,4
14

1916..
287,8 55,0
5,5
196,2
458,3
125,6
7

1916..
288,3 54,8
6,9
217,2, 463,4
134,3
30

Sept.

1916..
288,9
55,1
6,9
209,4 471,5
118,7
23

,,

1916 .’.
289,3
56,7
7,9
199,6
439,7
142,8
15

,,

1916..
289,8
56,9
8,2 197,3
431,0
149,3
7

,,

1916..
279,9
57,2
8,8 192,0
428,6
139,2

15 Dec.

1915..
248,7
53,7
17,7
170,6
412,0
96,4
15 Dec.

1914..
237,6
23,5
22,8
210,3 401,1
89,8

23 Juli

1914..
180,1
.18,9
..
107,8
267,9
50,7

IV. NATIONALE BANK VAN DENEMARKEN

(In millioenen Kronen:)

Data
Goud
Zilver
ringen
op het
buiten!.

Conto’s
en
Deken.
Circu.
(atje
Rck.
Crt.

30 Nov.

1916..
145,4
19,0
41,3
***,
277,6
31

Oct.

1916 .’.
150,1 3,0
41,5
166,3
281,4
52,3
30 Sept.

1916..
155,6
4,0
51,5
148,5
268,4
69,1

30 Nov.

1915..
106,8
4,1
60,5
66,1
221,2
24,2
30 Nov.

1914..
78,0
3,4
21,3
120,8
211,1
6,8

30 Juni

1914..
75,6
6,6
19,8
95,6
159,8
4,8

V. ZWEEDSCHE RIJKSBANK.
(In millioenea Kronen.)

Data
Goud
(‘orde.ringen
op het
buiten!.

Staats..
fondsen

Dis-
Conto’s
en
Belec,,.

Circ
(atje
u-

Rek.
Crt.

9

Dec.

1916..
182,8
145,5
63,6
127,3
‘380,6
121,2
2

,,

1916..
182,4
144,3
67,8
113,7
385,8
100,0
25

Nov,

1916..
182,4
141,7
68,0 78,8
359,2 91,9
18

,,

1916..
182,4′
141,5
68,0
‘

82,1
364,3
92,7
11

,,

1916..
177,9
150,2
68,2 87,5
372,7
91,7
4

,,

1916..
177,9
153,5
68,4 88,8 378,5 93,2
28

Oct.

1916..
178,0
161,4
68,6 76,8 359,0
103,0
21

,,

1916..
172,4 168,0
68,9 77,7
354,7
109,1
14

,,

1916..
170,9
165,8
67,6 82,2 364,6
100,0
7

,,

1916..
170,9
168,2
67,4
73,1
366,1
90,2
30

Sept.

1916..
170,9
169,0
67,6
70,7
386,9
74,5
23

,,

1916..
171,1
170,8
67,7 67,2
346,5
101,3
16

,,

1916..
171,5 160,4
67,8 67,3 349,2
99,7
9

,,

1916. .
166,5
168.7
68,1
71,8
346,1 102,8
2

,,

1916..
165,7 170,0
68,3
67,4
353,7
94,6

11

Dec.

l915..
114,2
138,0
52,1

.
102,4 295,7
106,4
12

Dec.

1914..
104,5
45,1 26,5
294,6 277,4
96,6

25

Juli

1914..
105,8 115,6
28,0
92,4
206,2
68,2

VI. BANK VAN NOORWEGEN.

(In millioenen Kronen.)

Dato

.
Goud

Vorde.
rIngen

buiten!.
Effecten

Dis.
ContO’s

Belee,,.

Circu.

15 Dec.

1916..
124,1
88,9
13,9
122,6
246,7
554
7

,,

1916..
110,0
94,3
13,9
127,2
241,1 58,0
30 Nov.

1916..
110,1
96,0
13,9
133,5
240,0 65,4
22

,,

1916..
110,2
97,1
13,9
129,8
237,5
68,0
15

,,

1916..
110,8
97,8
13,9 127,7
238,4
67,1
7

‘

,,

1916..
111,0 101,8
13,9
133,7
241,8
73,8
31

Oct.

1916..
111,2
99,5
13,9
134,0
237,0
73,4
22

,,

1916..
112,0
99,8
13,9
118,4
230,0
67,7
15

,,

1916..
113,6 101,4
–

13,9
118,7
230,5
‘

70,2
7

,,

1916..
113,8
99,8
13,9
117,0
228,7 69,3
30

Sept.

1910..
113,9 102,0
13,9
123,3
229,8
76,2
22

,,

1916..
114,0 103,9
13,9
115,5
222,7
76,1
15

,,

1916..
114,0
111,8
13,9
109,5
224,5
78,2

15 Dec.

1915..
65,5 63,0
14,1
81,2
156,9
20,6
15

,,

1914..
41,1
28,3
9,1
118,2 128,5
17,0

22

Juli

1914..
52,4
65,7
8,9
79,3
120,8
10,7

EFFECTENBEURZEN.

Amsterdam, 23 December 1916.
Ofschoon de beursweek, die achter ons ligt, veelbewogen
w’as, heeft zij toch wederom op de markt van
Staatsfondsen
nauwelijks haar stempel gedrukt. Wel waren Nederlandsche
Werkelijke Schuldsoorten Vrij zwak, doch de oorzaak hier
van schuilt deels in de aankondiging van de nieuwe Staats-
l’eening, die wegens het spopkbeeld van een gedwongen lee-
ning allicht tot verkoop van oude stukken ter inschrijving
op nieuwe aanleiding geeft, deels in het hoog niveau van
den geldkoers, dat van meer blijvenden aard schijnt te zijn.
Nederlandsche staatsfondsen waren flauw gestemd; zoo
verloren de 3 pCt. Obligatiën in de afgeloopen week 211,
3 pCt. Certificaten
21%
pCt. enz. Van
Buiten.landsc/ce Siaats-
fondsen
waren Russen aanvankelijk sterk in reactie. De
voortdurende lage stand van den roebelkoers maakte begrij-
pelijkerwijze een onprettigen indruk. Hierin is voorloopig bezwaarlijk verbetering te wachten, nu de rèeds zoo sterk
gezwollen uitgifte van bankbiljetten, waar geen voldoende goudvoorraad tegenover staat, zoodat de dekking, die voor
den oorlog
–
circa, 100 pCt. bedroeg, tot onder 20 pCt. is ge.
vallen, binnenkort nog verder zal stijgen, daar de Doema
eerstdaags een wetsvoorstel zal behandelen (en ongetwijfeld
aannemen), strekkende tot verhooging van het maximum bedrag, dat de Staatsbank gerechtigd is aan bankbiljetten
uit te geven, met 3 milliard roebel. Een ongunstige factor
voor deze afdeeling was ook het bericht, dat ondanks het
groot vervoer op de spoorwegen, de divideijden vun Rus-
sische Sporen zeer tegen zullen vallen, daar ‘de onkosten
buitengewoon zijn gestegen en het betalen der renté op de
goudleeningen bij den tegenwoordigen slechten wisselkoers
belangrijk meer vereischt dan vroeger. Zoo zal o.a. de
Wladikawkas, naar verluidt, een lager dividend uitkeeren.
De slotstemming voor Russische fondsen was dan ook, na
een vluchtig herstel, weer aan den zwakken kant. Voor
Oostenrijksche en Hongaarsche staatsfondsen bestond er
hier op de vredesberichten eenige vraag tot hoogere koersen.

1
27 December 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

851-

16 Dec. 20 Dec. 23 Dec.
Rijzing of
daling.

5
O/
Ned. Werk. Schuld . . 102/j 101
1
1

101/is – 1/2
3
0
/0

,,

‘,,

,,

. .

78 ‘
8
/io 76 7/je

74 V2

2 /is
3
0/
Cert.

,,

,,

. .
76%

76
8
/s

74V
—2
VI
2
I,
0
/0 ,,

,,

,,

.

63 7/

63
1
18

62
1
1s

1
1
12
5
0/
Oost-Indië 1915 ……101’/d

99
15
116 99718 – 118
4
0/
Hongarije 1881-1893 .

43

44

45

+ 2
412
0
10 Oostenrijk 1914 …. 60

65

65

-4-
5
412
0
10 Portugal 1890 . . . . 771

78
1
1

7618 –
1
18
4
0/0
Nicolaï 1867-1869 . . ..

63
‘
12

6314

63

1
12
4
% Rusland Geconsol. 1880 61

6012

61
1
11s + 2110
4
O
lo
Tambow Saratow 1882 63
1
18

64’12

64
1
1I + 1
8
18
4
0/
Obi. Zuidwest …….. 64’/2

64’/js 64

-112
4
°/o Rusland bij Hope …. 66

63

6511s – 71
4
O/
Rothschild 5e emissie . 64

61
1
12

62
8
14 —1 ‘/
3 °/o Rusland 1889 ……..48V10 50

4971s +
11
1
1,6
4
0
/0
Servië 1895 ……….46

43

43

3 4
0
10
Japan 1899 …….. … 7O’/is
69814

70

–
5
0
/0
Argentinië 1886-’87 .. 94

92

92

– 2
411
0
/0
Minas G’eraes 1910.. 4081
4

43718

43814 + 3
5
0
/0
Parana 1913 ……..44
0
/4

46

46

+ 1’14
5
0
/0
Sao Paulo 1888 ……89’/2

94

94
1
12 + 5
5
0
/0
Chili 1912 ……….80

82

82

+ 2
In de locale markt werden schier allé bijzondere factoren
uitgeschakeld en bestond slechts belangstelling voor o3 het-
geen met de vredesgeruchten verband hield. Na de aanvan-
kelijk weifelende houding, die de vele fondsengroepen, welke
min of meer als oorlogswaarden beschouwd mogen worden,
op de publicatie van Lloyd George’s rede aan den dag heb-
ben gelegd, is, in volkomen overeenstemming met den in-
druk, dien het onverwachte bemiddelingsaanbod van Wilson
in de Unie heeft gemaakt, ook ten onzent een ineenstorting
van de koersen gevolgd.
In de afdeeling van bankwaarden trok een daling van
ruim 12 pCt. in de oude aandeelen Amsterdamsche Bank
de aandacht. Een vrij sterke koersafbrokkeling ondeigingen
ook aandeelen Nederlandsche Bank en Nederlandsche Han-
delmaatschappij, die .onderscheidenlijk
43%
en 8 pCt. lager
sluiten.
Nijverheidsaandeelen,
die in de voorafgaande week merk-waardigerwijze aan alle vredesberichten het hoofd wisten te
bieden, konden zich thans evenmin aan den algemeenen
koersteruggang onttrekken. Zoo verloren Centrale Guano-
fabrieken 17
4,
Scholtens Aardappelmeelfabrieken 20 pCt.
Zeer flauw was ook veer de houding van de geheele
cultuurmarkt,
zonder dat nochtans een aandrang tot ver-
koopen te bespeuren viel. De handel in deze afdeeling was
zelfs opvallend beperkt. Desniettegenstaande zijn voor Vor-
stenlanden, Internationale Crediet- en Handeisvareeniging
Rotterdam e. a., koersverliezen van om en nabij de 10 pCt.
te vermelden. Medarie’s gaven zelfs 22Y
2
pCt. prijs.
In de mijnbouwafdeeling waren Singkep Tins eerst in
reactie, doch kondeui zich in de slotweek herstellen op het
dividendvoorstel: 20 pCt. tegen 18 pCt. het vorig jaar.
Andeie fondsen uit deze af deeling, inzonderheid Ketahoens, hadden een zwak verloop.
Van petroleumaandeelen waren Koninklijke gedrukt, on-danks het bericht, dat de Koninklijke Shell-groep thans ook
in Westelijk Canada haar bedrijf gaat uitoefenen.
De gevoelige prijsdaling van het rubberproduct te Londen
heeft de scherpe reactie in de betreffende afdeeling hier ter
beurze ‘doen voortduren. Het sterkst was dedaling voor
Timbang Deli’s, die 1934 pCt. moesten prijsgeven.
Het meest van al hadden echter Scheepvaartfondsen te
lijden, o.a. Holland-Amerika lijn 1234 pCt., Koif. Nederi.
Stoomboot ruim 13 pCt., Nievelt Goudriaan 36 pCt. en
Oostzee 52 pCt. lager.
Tabaksfond,sen
varen eerder zwak door gebrek aan be-langstelling. Het grootst was de daling in aandeelen Deli
Batavia met 31 pCt.

16 Dec. 20Dec. 23Dec.
Rij:g
o
f

Amsterdamsche Bank ……
187’/2
177
178
_9
1
/i
Ned.

Bank …………….
2448/
4

2428
4

240
_48/4
Ned. Handel Mij. resc…..
197
193
2
/2
‘
189
–
8
CentraleGuanofabr ………
117/2
114
100
—l7’/z
Insulinde Oliefabr .

……..
260
252
252
—8
–
Scholten’s Aardappelm.fabr.
238
223
218
—20
Vorstenlanden.

…………
239
8
/s
235
231114
–
8118
Int. Cred. en Handelsv. R’dam 218
1
12
213
1
12
208
–
10
,
12
Medarie Cultuur

………..
227
1
12
210
205
—22
1
/2
BolangMongondou ……….
177
1
/2
1752/
4

163
8
12
—14
Ketahoen

…………….
39’/2
35718

32
—
7V2
Redjang Lebong ……….
150’/4
150
1
14
150
–
21
4

Singkep Tin …………..
225
220
20618
–
18
1
1,
Geconsolideerde …………
1698/
s

169
1
1
2

165
–
4’/

16 Dec. 20 Dec. 23 Dec:
Rijzng of
daling.
Koninklijke …………..523/
4
523’/

51514 —8
Perlak ………………58
1
/s

55 ll/

54

– 4115

Amsterdam Rubber …….. 238
11
4
23381
4
236

– 2’14
Bandar Rubber…………142

145

142
2
12 + 212
Ned. Rubber Mij………..88

84

81112 – 611
Oost Java Rubber ……..260

257

252
1
12 —7 ‘/
Serbadjadi …………….320

311

314

—6
Timbang Deli ….. ., ….. 179
1
12
167

160.

—19’/2
Holland-Amerika Lijn.:
..
. 415

415

402
1
12 —12
1
12
Kon. Hoil. Lloyd……….182

188

17712 —4
1
11
Kon. Ned. Stoomboot ……23l
2
/s 228
1
12 218

– 13818
Nievelt Goudriaan ……..944

907
1
1

907V2 —36V2
Oostzee – ……………… 3378/4 322

286

—51/4
Amsterdam Deli ……….233

231
1
12 230

—3
Deli Batavia ………….. 422

419

391

—31
Deli Cultuur ………….. 1861/
2
18414 183
7
18 – 2/o
In de Amerikaansche afdeeling hier ter beurze bestond
in de eerste helft van de afgeloopen week neiging om op het
verlaagde koerspeil fonds op te nemen, daar op de rede van
Lloyd George de optimisten, die spoedig vrede verwachtten,
in aantal verminderden. Toch zocht men veiligheidshalve
niet zoozeer de industriëele, dan wel aandeelen van sporen
op, die in elk geval nog zeer langen tijd, ook al zijn de
oogsten in de Unie deerlijk tegengevallen, op groot vervoer
mogen rekenen. De technische marktpositie der Amen-
kaansche afdeeling aan de Amsterdamsche beurs is Vrij
sterk, daar het meerendeel der speculanten of beleggers, in tegenstelling met hetgeen vroeger vaak het geval was, met
eigen geld in de markt is. Hieraan is het wellicht te
danken, dat op de eenparige afwijzing van Wilson’s nota in
de Engelsche pers een tamelijk krachtig herstel hier ter
beurze kon plaats vinden, waardoor de markt op het ver-
laagd koerspeil willig sluit. Intusschen blijven de geleden verliezen toch omvangrijk, vooral als men in aanmerking
neemt, hoeveel reeds verleden week van den prijsstand ver-
loren is gegaan. Zoo’ moesten hier American Cans in de
afgeloopen week 1434 pCt. prijsgeven, American Hide &
Leathers 107/
s
pCt., Steels insgelijks ruim 10 pCt. enz. Pref.
Marines verloren hier zelfs 187/
s
pCt., wijl voor dit fonds
buiten bovenomchreven omstandigheden, nog als bijkom-
stige ongunstige factor geldt het feit, dat de Engelsche
Regeering bij monde van Lloyd George voorstelt de scheep-.
vaart onder staatsbeheer te brengen, waardoor de Engelsche
lijnen van deze onderneming, die toch reeds een belangrijk
deel van hare winsten door de oorlogswinstbela.sting weer
zien vegv1oeien, nog meer in de verdrukking zouden ko-
men. Union Pacifics sluiten als uitzondering bijna 3 pCt.
hooger dan de vorige week in verband met het aangekon-
digde extra dividend van 2 pCt.

16 Dec. 20 Dec. 23 Dec.
R
:
t
?
of

g

Amenican Beet Sugar …..95

95
1
1

882/s,

6/s
American Can…. ……. 618/
4

611

47112 – 14
1
14
American Car en Foundry. 75
1
1

75
1
12

71/io –
American Hide en Leather 6811
s
66
7
18 57814 – IO/s
American Smelting en Rel 105
1
14 106
8
/10
102

—3’/4
Anaconda Copper. …….. 182
1
/2 184

177

—5’/a
Central Leather ……….102

98

88

– 14
Dominion Steel ……….71

69

66’/ is,— 4/j5
Studebaker ………….. 115
1
/2

119

109
U.
S.
Steel …………..111
8
/20
11111
8

101
1
1
8
—lO/jo
Atchison Topeka ………. 1O4’/a 105
7
1s 10318 –
Chicago Rock Island ……
375/s

36

342/
s
—31/
4

Denver ………………19
18
1io 2081
4

8 /io – 12/
4

Ene ….. …………….

375/s

37

35

‘
Kansas City Southern .. .. 27
1
18

27e18

261/ii – 8116
Missouri Kansas en Texas 11114

11718

1111 + t/is
N.-York Ontario en Western 3118 32’/4 29814 –
Southern Pacific ……..97

9981

948/4 —2 1/4

Southern Railway ……..30

3112

298/4 – 11
4

Union Pacific ………….. 1461/
s
‘ 14881
8
149

+ 2
7
18
Int. Merc. Mar. gew. aand 391 1/

39
1
18

31 ‘/é —8
1
/jo
Int. Merc. Mar. pref. aand 10781
4
1031s

88
7
18 – 18
7
18

Ma.xwell Land. Grant ..

441

43
1
18

37

– 7518

Te L o n d e n bestond een willige houding voor Consols,
‘die van 54
5
8 tot
5534
pCt. opliepen. Ook de obligatiën van
de ooriogsieening werden hooger gezocht. Scheepvaartfond-
sen waren te Londen zeer zwak, in verband met het hooger
omschreven plan. De regeering verscherpt thans haar effec-
tenmobilisatieplan om meen fondsen in handen te krijgen,
ongetwijfeld om deze als onderpand voor nieuwe leeningen
in de Unie te doen dienen, nu het plan om emissies zonder
onderpand in de Vereenigde Staten door te voeren, mis-
lukt is.

852

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

27 December 1916

Te B er 1 ij n- was- aanvankelijk de stemming voor indus-
triëele fondsen..vast, in verband met de verhooging van de
ruw-ijzerprjzen, die onmiddellijk op de verhooging van
erts- en steenkolennoteeringen gevolgd is. Het bekende aan-
bod van Wilson heeft evenwel ook daar ter beurze de weer oplaaiqnde speculatiedrift voor oorlogsfondsen den kop in-
gedrukt en daarentegen, ondanks het verzet uit scheep-
vaartkringen zelf, scheepvaartpapieren als speculatieobj eet
naar den voorgrond gebracht.

GOEDERENHANDEL

GRANEN.
26 December 1916.

T a r
w
e. In den loop der week heeft de vastere stemming
voortgeduurd, die reeds in de door ons laatste weekbericht
behandelde periode den prijs van December-tarwe te Chicago
van het laagst bereikte punt ($ 1,4234) deed stijgen tot
$ 1,533%. De vredesnota van president Wilson heeft niet de
groote daling veroorzaakt, welké het voorstel van Duitsch-
land eene week tevoren tengevolge had. Wel toonden de
markten in Amerika hevige schommelingen, doch reeds
denzelfden dag is het evenwicht hersteld en de slotkoersen
der afgeloopen week toonen eene vrijwel geregelde stijging,
zoodat de December-termijn te Chicago op 22 December ge-
sloten is op $ 1,587/
s
. Deze schijnbaar kalme prijsloop is
echter niet overeenkomstig de stemming der markt,
die nog steeds onzeker is, zooals blijkt uit heftige schomme-
lingen tusscheu opening en slot, die herhaaldelijk tot 5 l
6 cent hebben bedragen. De meerdere of mindere kans op
vrede speelt daarbij telkens eene groote rol. Verder zijn
echter in den loop der week ook cijfers bekend geworden,
die zeker de vasterè stemming hebben in de hand gewerkt.
In de eerste plaats dient te worden genoemd de schatting
van de oogsten van Argentinië door het Argentijnsche
Ministerie van Landbouw. Dit Ministerie -taxeert de op-
brengst van den nieuwen tarweoogst op 2.106.000 ton tegen
eene werkelijke opbrengst in het vorige seizoen van 4.780.000
ton. Indien deze schatting niet te pessimistisch is, zal
slechts ongeveer 320.000 ton tarwe van den nieuwen oogst
kunnen worden uitgevoerd, tegen bijna het tienvoudige in
het vorige seizoen. De voorraad van den ouden oogst is in
Argentinië echter dit jaar grooter dan gewoonlijk het geval
is en bovendien schijnt bij de berekening van bovengenoemde
ongunstige schatting de gunstige invloed der onlangs ge-
vallen regens niet in aanmerking te zijn genomen. Er is dus
aanleiding om aan te nemen, dat de uitvoer van tarwe uit
Argentinië niet
zoO
onbeduidend zal zijn als de officiëele
gegevens zouden doen vermoeden, doch wel staat reeds vast,
dat de toestand niet gunstiger is dan reeds langen tijd
weM gevreesden in dit blad beschreven.
Verder is eene financiëele regeling getroffen voor den
export van het geheele Canadeesche tarwe-pverschot naar
Groot-Britannië en bij deze gelegenheid is dat surplus
officieel geraamd op circa 21% millioen ton, inclusief het
overschot van den ouden oogst, tegen een uitvoer van den
vorigen oogst van bijna driemaal die hoeveelheid. Weliswaar
staat tegenover deze ongunstige resultaten in Argentinië
en Canada, dat de tarwe-opbrengst in de Vereenigde Staten
400.000 ton (circa 334 pCt. van de oorspronkelijk.geraamcle
opbrengst) meer blijkt te bedragen, dan indertijd bericht
was, doch ook daar blijft het nadeelige verschil met vroe-
gere jaren groot, ofschoon het overschot van den vorigen
enormen oogst zeer groot was. Het blijft dus eveneens vast-
staan, dat Europa voor zijn tarwe-aanvoer in dit seizoen meer dan anders aangewezen is op uitvoerlanden, die in
andere jaren minder gewicht in de schaal leggen en het is een gelukkig verschijnsel, dat ondanks den langeren duur
der zeereizen (vooral Australië) en de daarmede gepaard
gaande bezwaren bij den aanvoer, de aankomsten van vooral
Australische tarwe in Engeland en Frankrijk reeds van
flinke beteekenis is en dat zeker nog
ir1
meerdere mate zal
worden. Voor Frankrijk komt verder nog Marokko te hulp,
waar de tarwe-opbrengst zeer ruim is geweest. Mits voldoen-
de zuinigheid wordt betracht en .dè aanvoer uit Australië
goed blijft geregeld; zal’ ook in dit seizoen voldoende tarwe voor Europa beschikbaar zijn.
Ma ï s welk artikel de sterke prijsdaling van tarwe nau-
welijks had gevolgd, bleef in de afgeloopen week weder vrij
standvastig en na eenige schommelingen, waarbij de prijs
in het begin der week daalde tot ongeveer 4 centen beneden de slotnoteeringen der vorige week, sluit de December-ter-
mijn te Chicago op 22 December vast en slechts 1
1
, cent
lager dan op 18 December. Deze daling komt ochter den
Europeeschen maïsconsument nauwelijks ten goede, want

sedert de vorst het binnenlandsche verkeer
–
te water in
Noord-Amerika heeft doen ophouden, zijn de kosten van
vervoer niet onbelangrijk gestegen door het’ gebrek aan
spoorwagens en den langen duur der spoorreis. Enkele
sp.00rwegmaatschappijen zien zich zelfs genoodzaakt, even-
als in den vorigen winter, weder tijdelijk het aanbod van
graan geheel af te wijzen en verbetering in dezen toestand
wordt althans in de naaste toekomst niet verwacht.
In Argentinië is de maisprjs vrij standvastig blijven
staan op het in de vorige, week bereikte laagste niveau van
omstreeks $ 8 per 100 K.G. of iets daarbeneden. De ver-
schepingen uit Argentinië waren iets grooter dan de vorige
week en dus weder klein en zal in de behoefte van Europa
op afdoende wijze worden voorzien, dan dient spoedig de
uitvoer uit Noord-Amerika sterk toe te nemen. Tot nog toe
valt daavan niet veel te bespeuren, doch in Januari wordt
belangrijke toename van dien uitvoer – verwacht. Volgens
berichten is daar de kwaliteit der nieuwe mais goed. De
vrachten van Noord-, zoowel als van, Zuid-Amerika. -blijven
zeer vast, doch de hooge vrachtcijfers en het geringe aan-.
bod van schepen beperken de afdoeningen.
G e r s t blijft schaarsch aangeboden. Zaken van Noord-
Amerika, vooral in Californische soorten, worden sterk be-
lemmerd door het gebrek aan spoorwagens en voor aan de
Oostkust beschikbare of naar de havenplaatsen onderweg
zijnde partijen worden hooge prijzen’ betaald.
lEE a v e r blijft eveneens vast, doch voorloopig wordt nog
voldoende haver uit Noord-Amerika aangeboden om aan de behoefte te voldoen. Ook voor haveris de of ficiëele Argen
tijnsche oogstraming zeer teleurstellend en, indien de cijfers
juist zijn, blijft van den nieuwen oogst slechts eene zeer
kleine hoeveelheid voor uitvoer beschikbaar.
L ij n z a a d. Voor dit artikel luidt het Argentijnsche
oogstbericht nog ongunstiger dan voor alle andere graan-soorten. Tegen eene opbrengst van circa een millioen ton
in 191511916 wordt nu slechts 134.000 ton’ verwacht, zoodat
voor uitvoer niets beschikbaar zonde zijn. Het staat dus
vrijwel vast, dat Noord-Amerika en Europa hunne behoef-
ten zeer zulleii dienen in te krimpen.

Noteeringen

Dato

Chicago
Buenos Aire)

Tarwe
Maig
Haver
Tar,oe
Mais
Linz.
Dec.
Dec..
Dec.
Jan.
Jan. Jan.

26 Dec.1916
159
91/2
49/8
11,90
7,90
23;–
18

,,

1916
1538
4

938/8
49/8
11,70
7,95
22,-
27 Dec.1915
13381
4

– ‘
–
9,25
5,10
11,85
26 Dec.1914
134
8
18
67
49’12
10,30
5,05 9,40

20 Juli 19141 821)
1
56/8
1
) 36
1
12
1
)1
9,40
2
)1
5,382)J 13,701)

1)
per Dec.
2)
per Sept..

*) De noteeringen van Buenos Aires zijn van 20 December
en 21 December.

Buitenlandsche granen in Nederland,

Met kracht wordt door onze Regeering voortgegaan met den inkoop van graan in Noord-Amerika, uit welk land zij
met het oog op de kortere zeereis een steeds grooter gedeelte
harer behoeften dekt. De hoeveelheid scheepsruimte, die zij
daarvoor ter beschikking heeft, wordt echter in de laatste
weken Vrij sterk verminderd door de noodzakelijkheid om
een gedeelte der schepen te gebruiken voor kolenaanvoer uit
Engeland.

AANVOEREN in tons van 1.000 kilo’s.

Rotterdam

1

Amsterdan&

Artikelen

17-22Dcc.
1
Sedert 117.22Dec. Sedert

1916

1
1Jan.’16
1

1916

1Jan.’16

Tarwe ……………16.545 F.514.958

1.821

27.759
(waarvan voor de Bel-
gium Relief Comm.) 5.287

827.367

–

–
Rogge ……………..-

27.185

–

525
Boekveit ……………430

11.345

–

500
Maïs ……………….-

528.040

5364 213.329
(waarvan voor de Bel-
gium Relief Comm.)

–

110.585

–

–
Gerst ……………….869

106.167

2.862

23.881
Haver ……………4.878

54.235

—

19.726
Lijnzaad ………….-

118.629

447

50.459
Lijnkoeken ……….

..
.1.320

147.675

–

20.957
Tarwemeel …………1.052

27.874

6.475

6.475
(waarvan voor de Bel-
gium Relief Comm.).

–

1.260 . –

–

27 December 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

853

Loco-prijzen te Rotterdam/Amsterdam.

Soorten.

1
27Dec.
118
Dec.
1

Soorten.

t 27Dec. 118 Dec.

Tarwe …….456
1
) 456
1
) Haver38 lb.white
Rogge No. 2

clipped …….19,-‘) 19,-‘)
Western .’. nom. nom. Lijnkoeken. Nd.
MaïsLaPlata 3351) 3351)

Amer. van La
Gerst 46 ib.

–

Plata-zaad .. 200
1
) 200
1
)
feeding.. .. 3351) 335
1
) LijnzaadLaPlata 740,- 740,-

1)
Regeeringsprijs.

METALEN.

IJZER EN STAAL.

E n g e 1 a n d. Onder den invloed van de naderende feest-
dagen waren de zaken in ruw-ijzer buitengewoon beperkt.
De industrie heeft zichzelf geheel ter beschikking gesteld
van het Gouvernement en werkt met hoogdruk.

D u i t s c h 1 a
11
d. Het sedert lang behandelde vraagstuk
aangaande het vaststellen van een nieuwe prijslijst voor
verschillende materialen is thans tot een oplossing gekomen.
In weerwil van den heftigen tegenstand van de zijde der
geheele pers heeft het Ministerie van Handel nu gehoor
gegeven aan de dringende aanvragen der industrieelen en
een verhooging in prijs toegestaan zoowel voor kolen als
voor ruw-ijzer. De stijging voor het laatste materiaal wisselt
af tusschen Mk. 15,- en Mk. 20,- per ton. Het is van
beteekenis vast te stellen, dat sedert het uitbreken van den
oorlog de prijzen voor gietijzermet Mk. 36,50 tot Mk. 41,50
en voor haematiet met Mk. 80,- in de hoogte zijn gegaan.
Ook wordt vermeld, dat v66r de bovenstaande concessie
werd toegestaan, bijzondere condities met het Ministerie van Munitie waren overeengekomen voor alle producten, benoo-
digd voor regeeringsdoeleinden.
De prijzen voor .staal bleven onveranderd, doch het is
duidelijk, dat, met het oog op de nieuwe prijzen voor ruw-
ijzer, een herziening van het huidige tarief voor staal-
producten plaats moet vinden.
Dit heeft voornamelijk betrekking op staalfabrieken, die
geen hoogovens bezitten.

A m e r i k a. Tengevolge van de vredespropaganda is het
plaatsen van orders plotseling tot stilstand gekomen. De
vraag naar ruw-ijzer neemt af, terwijl staalproducten nog
steeds gevraagd worden.

Loco-Noteeringen te Londen:

Dato
IJzer
Clcv.
No.3

Koper
Standard
Ti.
Lood
1

Zink

/
23 Dec. 1916..
nom.
142.-!-
177.-!-
30.101-
52.151-
15

,,

1916..
nom.
143.-/-
184.101- 30.101-
56.101-
24 Dec. 1915 .’.
7716
84.1216
168.51-
29.51-
88.-/-
24 Dec. 1914..
5318
56.1216
1k8-.’-
19.51-
27.-!-
20 Juli 1914..
5114
61.-!-
145.15/-
19.-!-
21.101-

STEENKOLEN.

De markt had een kalm aanzien en door de naderende
feestdagen kwamen geen nieuwe zaken tot stand.
De toon was over het algemeen vast, zulks tengevolge van
het monopoliseeren van alle beschikbare aanvoeren door de
autoriteiten.

PETROLEUM.

(Ontleend aan den ,,Petroleum Review”.)

Londen, 15 December 1916.
Petroleum. Er is sterke vraag naar geraffineerde olie met
voortdurend vastheid van prijzen.

Water White ……1 s. 2
1
1 d.
Standard White …. 1 s. 1’1 d.
•

2e destillaat ……..1 s. 1 d.

Smeeroliën. Geen veranderi’iig in de markt.
American pale ……..vanaf £ 22
American red …………22
Ainerican filtered cyl

£ 18
American. dark cyl …..

£ 15

Benzine. De markt is vast. Verkoopers handhven echter
de vroegere noteeringen:
No. 1 …………2s. lOd.
No.2 …………2s.

9d.
No.3 …………2s.

8d.

In Schotland en Ierland zijn alle merken 1 d. per gallon
duuider.
Alle bovenstaande prijzen dienen vermeerderd te worden
met 6 d. verbruiksbelasting.

Terpentijn. De markt is zeer buitensporig geweest ge-
durende de afgeloopen week.
Tot 14 December zijn de prijzen sterk opgeloopen, daarna
een weinig billijker geworden. De noteeringen zijn:
Americau loco ……….54 s. 3 d.
Januari/April ………. 54s. 6 d.
Mei/Augustus ………. 54s. 9 d.

Stookolie en vethoudende oliën. Geen officieele noteeringen.

Paraffine.. De loopende prijzen zijn als volgt:

Smeltpunt

140
0
……5
8
/4
d. tot 6 d.

130-132
0
…….5

d.

125-128° …….
4’I,d.

per

118-120
0
……4

d.

Liverpool, 14 December 1916.
De toestand van de vorige week heeft zich gehandhaafd.

B akou, 14 December 1916.
De markt voor ruwe olie blijft vast. Noteering45 kopeken
per poed.

.
New York, 14 December 1916. Er is geen verandering in de prijzen getreden.

Philadelphia, 14 December 1916.
Standard White 8,35 c. per gallon.

KATOEN.

NOTEERINGEN VOOR LOCO-KATOEN.

(Middling Uplands.)

22Dec. 161 15Dec. ’16j 8Dec.
‘l( 1
22
Dec. 15122 Dec.14

New York .. . . 16,20e 18,60e 19,15e 12,10e

7,65e
Liverpool .. .. 10,09d 11,02d 12,05d

7,63d
1
4,53d

Ontvangsten in; en uitvoeren van Amerikaansche havens.

(In duizendtallen balen.)

1
Aug.
’16
Overeenkom.çti
,
,e pe,iode,,
tot 21 Dec.’16

1915-16

1914-’15

Ontvangsten Gulf-Havens.. . 3280

2521 – 2825
–

,, . Atlant.Havens

1438

1418

1437
Uitvoer naar Gr. Brittannië

1471

912

1107
‘t Vasteland.

1183

1136

931
Japan etc…

276

140

216

Voorraden in duizendtallen
8 Dec. ’16

8 Dec. ’15

8Dec. ’14

Amerik. havens ………..1570

1589

1310

Binnenland …………..
.1313

1375

1122

New York ……………143

303

83

New Orleans ………….446

375

282

Liverpool ……………701

859

694

Marktbericht van de Heeren Sir Jacob Behrens & Sons,
Manchester dd. 13 December 1916.
In de afgeloopen week zijn twee belangrjke berichten
gepubliceerd. In de eerste plaats op Vrijdag j.l. het Census Bureau Bericht, waarbij de tot 30 November geginde hoe-
veelheid Amerikaansche katoen op 10.359.000 balen werd
geschat tegen 9.705.877 balen verleden jaar. Deze cijfers
waren hooger dan men verwacht had, en gaven daarom
aanleiding tot vrij sterke verkoopen, die bijna in een paniek
ontaarden toen de oogstschatting van het Landbouwbureau van 11.511.000 balen bekend werd. Gisterenmiddag waren
prijzen, in Liverpool sedert Vrijdag 1 penny gedaald of totaal
1/ pence, sedert de hoogste noteering van 20 November j.l.
Sommigen meenen, dat de groote liquidaties, die plaats
gehad hebben, een einde zullen maken aan de ,,bull” cam-
pagne, omdat deze hoofdzakelijk gebaseerd was op een waar-
schijnlijke schaarschte voor het einde van het seizoen, ter-
wijl de schattingen van het Bureau in den regel aan den lagen
kant zijn. Gisteren opende de markt in Amerika iets hooger
onder den invloed van Vredesgeruchten, doch daar Liverpool
hierop niet reageerde, was het slot slechts weinig hooger.
• Het is wel merkwaardig, dat bij deze daling in Amerikaan-
sche katoen, prijzen van Egyptische katoen nog iets geste-gen zijn. De voorziening daarvan is echter nog zeer onvol-
doende en de vraag overtreft nog steeds het aanbod.
In het begin, van de week is in garens nog vrij veel ge-
daan, vooral voor het binnenland, doch sedert Maandag

854

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

27 December 1916

hebben koopers zich teruggetrokken en komen weinig nieuwe
orders meer binnen. Prijzen van spinners zijn zeer onregel-
matig en deze houden meer rekening met hun loopende
contracten dan met de katoenprjzen, doch zelfs die spinners
welke weinig orders hebben, hebben hun prijzen niet geheel
in verhouding tot de daling van katoen verlaagd. De groot-
ste verlaging is circa
3%
pence, terwijl katoen een volle
penny goeclkooper noteert, zoodat dus de spinmarge’ verder
verbeterd is. Egyptische garens zijn kalm, hoewel nog wel
zaken, zelfs voor latere levering, tot stand komen. Prijzen’
blijven zeer vast en goede 60r warpcops zijn weer
4
penny
hooger.
De doekmarkt blijft vast en fabrikanten weigeren nog
lagere biedingen te accepteeren. Er is een goede vraag van de Oostersche markten, maar er komen toch weinig orders
tot stand, daar de meeste exporteürs liever eens afwachten
hoe de markt verder loopt, en fabrikanten over het algemeen niet aan een blijvende daling gelooven. Het binnenland blijft
druk en voorraden kunnen vlot geplaatst worden.

WOL.

Bradford. Sedert het laatste weekverslag is de toestand
niet veranderd, aangezien dezelfde elementen van onzekerheid
hebben blijven heerschen. Intusschen zijn de enkele trans-
acties, welke hebben plaats gevonden, tot aanmerkelijk ver-
hoogde prijzen afgedaan.
De Zuid- A merikaansche markten handhaven haar
zeer vaste stemming. Men mag aannemen dat reeds de helft
van de wolopbrengst verkocht is.

Noteeringen te Bradford:

64

1
C’olonial carded
Data

l
average
56

1

50
1

46

1

40

23 December 1916 ….
67

1
49
41
1
34
30
16

,,
,

1916….
651661
46
1
12
38’/sI
32

1
29
24 December 1915….
42
”
321/
28
25

SUIKER.

Onze Bi e t s u i k e r ni a r k t bleef lusteloos gestemd en valt eene verdere achteruitgang der prijzen te constateeren,
daar vele houders van Januari-levering voor het intreden
der feestdagen hun belang wilden likw’ideeren. Januari-
levering liep dan ook terug van t 22
1
/s2
tot
f
22
1
1, terwijl
voor Mei-levering, waarvoor aanvankelijk
f 2314
grif geboden
werd, koopers ten slotte niet meer dan
f
23,— wensehten
aan te leggen.
Van de overige wereldmarkten valt heden weinig te be-
richten. De politieke gebeurtenissen der eerstvolgende weken
resp. maanden zullen waarschijnlijk grooten invloed op de
suikermarkten hebben. Intusschen ligt de handel overal stil. Alleen in A me r ik a wordt tot terugloopende prijzen het een en ander omgezet. De noteeiing voor Spot Centrifugals
is tot 5.09 c. gedaald.

De C u b a-statistiek is als volgt:

Ontvangsten der week

1916

1915

1914

eindigende 20 Dec…

4.707

12.683

13.000

tons

Totaal sinds 1 Dec. . .

4.927

19.367

20.000

Werkende fabrieken .. –

25

55

. 44

Export der week ….

3.000

5.959

., 5.000

11

sinds 1 Dec. ’15

2.898.524

2.510.798

2.538.981

Totale voorraad 18 Dec.

26.000

15.841

5.000
Export Gerafi. V. S. v.

N. A. 1 Dec.-6 Dec.

647.311

354.227

136.414

NOTEERINGEN

Data
Asnsterdonz
per
Londen
1
‘New York
96%
Tatos
Wizife
A,ncric.
Granu
December.
Cubes
Ja1’a
lated
1
Centrifug. No. 1
fob.
j,,,

22 Dec. 1916….
f
22
4711
1
12
2616
2814
1
1
5,14
15

,;

1916….
22
12
182
4711
1
12
26,6
2816
5,39 á5,51
22Dec. 1915….
22
11
/is
4016 2016 2313
4,89
22Dec. 1914:…
14
1
1
311-
.-
–
4,01 ft4,13
21 Juli 1914….
11
1
1, 2
181-
–
–
3,26

RUBBER.

Na de groote daling van prijzen, in de afgeloopen week
trad een periode van kaimte in. De prijzen liepen tot iets

boven 31- op, doch de week sluit na eenige schommeling op
nagenoeg dezelfde. noteeringen.
De houding van fabrika;nten is onzeker, waarbij de
politieke gebeurtenissen echter eveneens een rol spelen.

Slotnoteeringen luiden:

Prima Hevea Crepe en smoked Sheets:
loco ………………..
2Il0/4
einde vorige week 2110
Jan/Juni ………….. 2/10
‘la

2.9
3
14

Juli;Dec.

…………… .2/9
1
12

28 /2
Hard cure fine Para ….
313

3I412

KOFFIE.

(Uit het ‘Mailbericht van de Makelaars G. Duuring & Zoon, Kolff & Witkamp en Leonard Jacobson & Zonen).

In de markt is geen verandering, het aanbod is zeer
klein, waardoor de omzet gering is. Santos-noteering onver-
anderd 46.

Noteeringen en voorraden.

Rio

1

Santos
Data

1

1

‘Wisselkoers

Voorraad

Prijs

Voorraad
Prijs
No.7

1
No.41

26 Dec. 1916

429.000

6800 3.080.000 6300

12
1
/8
18 ,,

1916

388.000

6600 3.020:000 6300

12
8
138
27 Dec. 1915 . 469.000

5450 2.289.000 – 5800

12/,
24 Juli 1914 353.000 4900

889.000 5700

16

Ontvangsten.

Rio

Santos
Dato
Afgeloopen

Sedert

Afgeloopen

‘Sedert

week

1 fuli

week

1 Juli

26 Dec. 1916 .. . 49.000

1.443.000

298.000

7.633.000
27 Dec. 1915 ..

84.000

2.179.000

366.000

8.501.000

COPRA.

De markt was deze week zeer vast gestemd. Java’ f.m.s.
werd tot
1478/4
gedaan. Molukken telq..f
46
1
18.
Het aanbod
was geringer dan de vorige weken. –
Ook ‘de markt te Londen waszeer vast gestemd en noteert
men daar Ceylon cii. Londen £ 42.5.-. en cif. Marseille £ 45.5.-.
NOTEERINGEN.

Java f.m.s.

23 December 1916….
1
4781t
16

11
1916 ……47’/ ‘ N. 0. T.-condities.
23 December 1915 ……32
2
/4)
23 December 1914…. 42
20-25 Juli –

1914…. ,,

VERKEERS WEZEN.

BEVRACHTINGEN.

23 Dec. 1916. De markt was flauw gestemd onder. den
invloed der naderende feestdagen. Grieksche schepen konden
nog niet afgesloten worden en aanbod van Britsche vaar-
tuigen, welke nog niet onder den een of anderen vorm in
dienst der regeering varen, was nagenoeg afwezig. Thans
wordt bericht, dat de regeering voornemens is de geheele Britsche ‘scheepvaart onder contrôle te brengen;
•
van een
bevrachtingsmarkt zal dan ternauwernood meer sprake zijn.
Het Coal Comittee heeft kennis gegeven, dat verschepingen
ook na 1 Januari a.s. op de nu geldende voorwaarden zullen
plaats vinden.

GRAAN.

Data
–

Petro- grad
Londen!
Rdam

Odessa
Rotter-
dam

Ati. Kust
Ve,’. Staten
San Lorenzo

Rot/er-
Bristol
Rotter-
–
Enge.
dam
1Kanaal
dam
la;sd

18123 Dec.

1916
–
–
–
2416
f96,—
1451-
11116

,,

1916
–
–
f18,—
241-
–
1401-
20125 Dec.

1915
–
–
f

8,70
1316
1
54,—
1201-
21126 Dec.

1914
–
–
91-
.613
701-
4315
Juli 1914
11 d.
713
11111/
4

1111
1/4

‘121-
121-

27′ December
1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

855

‘HOUT.
KOLEN.

Cronstadt Golf ven Mexico
•
Cardiff
Oostk. Engeland

Data
Data
Holland
Oostk.
Engeland Holland
(pstch-
Engeland
(pitch-
Bor-
deaux
Genua

Port

1
Said
Plata

Rotter-
dam
Cron.
stadt
(gezaagd)
(mijn. stutte.i)
pine)
pine)
Rivier

18123 Dec.1916

341-

5916

–

6216

f8,—
18
1
23
December
1916
..

—

–
–

535/-‘)
11116

,,

1916

341-

5916

801-

601-

,, 8,—

–
11116
,,

1916
..

–

–
–

5001-
1
)
20125 Dec.1915 fr 43,—

651-

701-

401-

,,5,—

–
20125
December
1915
. .

–

–
–

31511)
21126 Dec. 1914

13,75

1717

201-

1613

–

–
21126 December
1914
. .

–

–
–

1351
1
)
Juli 1914 ,,

7,—

71-

713

1416

312

51-
Juli1914..

f12,—

2416
751-

7716
DIVERSEN.

ERTS.

Data
Bombay
West
Europa

Burmah
West
Europa 1
stock Vladivo. I
(salpeter) West

Chili
West
Europa
Bilbao
Cartho.
Grieken-
Poti
Data
Middles-
get&a
Middlos.
land Middles.
Middles.
(d. w.)
(rijst)

1
Europa
–
18123 December 1916 ..

237/6
‘

2651-

–

–
bro
bro’ kro’
bro’

18123 December
1916 ..
201- 211-
–
11116

,,

1916 ..

23716

2651

11116
1916
. .
,,
201-
2016
–
20125 December 1915
. .

951-

125!-

–

1201-

20125 December
1915 ..
2116 2016
201-
–
21126 December 1914 ..

221-

3316

–

2917
1
12
1
)

21126 December 1914 ..
817

,
9/
–
–
‘

Juli1914 ..

1416

1613

251-

2213

Juli 1914
. .
413
514’12
519
816
1)
Per zei1schip

ADVERTENTIËN

GEBROEDERS CHABOT’

J.
&
J. M. VOORHOEVE’
ROTTERDAM
]I’Iake/aars ‘in Assurantiën

Anno 1836

ROTrEUAM
KASSIERS en MAKELAARS in ASSURANTIËN

Deposito’s.
–

Rekening-Courant.
–
Franco Chèque-Rekening.

Aan- en Verkoop van Wissels op het Buitenland.
–
Aan- en Ver-

koop van Fondsen.
–
Bewaarneming en Administratie van Effecten.

Ooriogs-, Transport-, Casco-, Brand-, Diefstal- e. a. verzekeringen

van eiken aard.

NIEUWE BERGING-MAATSCHAPPIJ
–
NAASSLIJIS
HOoG

TE
OPGERICHT 1887

Contracteeren voor het lichten en bergen van gezonken schepen

en ladingen, op de rivieren én buitengaats.

Belasten zich met het instellen van duikeronderzoek; het opruimen

van wrakken enz. door middel van springstoffen; het uitvoeren

van pompwerken, waaronder het zuigen van eitsen en granen.

1000
De jaarverslagen der
Insulaire
Hypotheekbank te Zierikzee
munten uit door hunne groote volledig-
500
1

41
/
0
/
Pandbrjeven
Aan Pandbrieven in omloop voor ruim
1

00
1
/

01
/2

/0
vijf en een half millioen.

J

VU
1
2

/
0

100
heid. Zij bevatten steeds tal van de meest uitvoerige specificaties, overzichten, gegevens en rapporten.
50

Scheepvaart- en Steenkolen-Maatschappij — Rotterdam

Filialen: AMSTERDAM
–
IJMUIDEN
–
LEEUWARDEN
–
HARLINGEN

ENGELSCHE STEENKOLEN

GEREGELDE
LIJNEN:

ROTTERDAM—LEITH

AMSTERDAM—NEWCASTLE ojT.

HARLINGEN —GOOLE

856

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

27 December 1916
II

12

‘

4’Yo V

LEENING

– VAN DEN

STAAT DER NEDERLANDEN

groot f 125.0000
–
000,

Koers van uitgifte 97 pCt.

De inschrijvingen kunnén geschieden van

2
tot
en met
4
januari
1917

van
des
voormiddags 9
tot
des namiddags
1 uur

bij het Agentschap van het Ministerie van

Financiën te Amsterdam, op alle betaal-

meesterskantoren, behalve dat te Amsterdam,

en op de kantoren van de ontvangers der

directe belastingen in gemeenten waar

geen betaalmeesterskantoor gevestigd ‘is.

StorÉingsterm/nen:

7
Februari,
7
Maart,
7
Afril en
7
Mei
1917.

Voor verdere bijzonderheden, raadplege men het
prospectus,
dat op de boven-

genoemde kantoren en op alle postkantoren (hulp- en bijkantôren inbegrepen)

te verkrijgen is.

•

De Minister van Financiën,

ANT. VAN GIJN.

VAN RIJN & C

UTRECHT – POSTBUS 40

EENIGE FABRIKANTEN

VAN DE UTRECUTSCHE

FIJNE TAFELMOSTERD

De Erven. de Wed.J. van Nelle

ROTTERDAM

Tabaks- en Sigarenfabrieken

Koffiebranderij – Theehandel..

(

/

/

S

–

/

1

/
1

.

S
t

4

1

–

t

1

t’

r