Jrg. 1, editie 12

22 MAART 1916

•
E

•

:

•

S

Be
‘
ric’ht
‘
en

.:: .
.

ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL
.
.NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER

SECRETARIS VAN MEDEWERKERS: Mr. H. G. KRONENBERG

j.
II
1
E
JAARGANG

WOENSDAG 22 MAART 1916

No. 12

,
“7
—

/5
–

14-
INHOUD
BIz.

DE TUBANTIA EN DE PALEMBANG ………………..
Ï61
HET BEGRIP WINST IN HET WETSONTWERP TOT HEFFING
EENER OORLOGSWINSTBELASTING

………………..
162
De

oplossing

der

melkkwestie

…………………..
183
Tijdelijke suikerbelasting in Nederlandsch-Indië

……
164
Rgeeringstârwe

……………………………….
165
De

Nationale

Bank van

België ………………….
166
Vraag

naar

Zilver

………………………………
166
Stijging der levensmiddelenprijzen in Duitschland ……
167
Steelshares

in

buitentandsch

bezit

………………..
167
INGEZONDEN STUKKEN:
Een Nederlandsch Hoogovenbedrijf

…………..
167
Rentegevend

goud. …………………………
168
REGEERINGSMAATREGELEN OP HANDELSGEBIED
.
…………
169
BOEKAANKONDICING

……………………………
169
MAANDCIJFERS:
Overzicht

der Rijksrniddelen.

. .’ .
……………..
170
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN
………………..
171-180
Geidkoersen.
Effectenbeurzen. Wisselkoersen.

.
Goederenhandel.
Bankstaten.

.
Verkeerswezen.

Bijdragen en mededeelin gen den inhoud betreffende

gelieve
men te zenden aan den Secretaris van mede-

werlcer8, adres: Geldersche Kade
21 b,
Rotterdam;

verslagen, overzichten en verdere gegévens voor de

afdeeling
»
Statistiek en Overzichten” aan Nico J.

Polak, Dier gaardelaan
45 b,
Rotterdam, tel. No.
1425.’

Abonnementsprijs franco p. p. in Nederland /10.—,

buitenland en kolonin f 12.—
per jaar. Losse

nummers
25
cents.

Advertentign f
0.35
per regel. ‘Plaatsing bij abonne-

ment volgens tarief.

S

Mededeelingen betreffende abonnementen en adver-
entien richte men tot Nijgh & van Ditmar’s Uit gevers-Maatschappij, Rotterdam, Amsterdam, Den Haag.

20 MAART 1916.

De toestand van de geidmarkt bleef ook weder

gedurende ,deze berichtsweek onverwnderlijk ruim.

De noteering voor privaat-disconto was ongeveer

1/ %, die voor prolongatie 2 %, ‘een enkelen

dag 2 %.

Het door de Rogeering aangeboden schatkistpa-
pier zal een looptijd hebben van slechts 37 dagen.

Het bedrag is ten slotte bepaald op 20 millioen

gulden.

De korte looptijd houdt verband met den stortings-

termijn voor de nieuwe staatsleening, welke deze

week werd aangenomen en waarvoor de eerste stor-

ting moet plaats hebben voor den 8sten Mei a.s.

Bij den grooten overvloed van geld op korten

termijn zal voor de inschrijving van papier met zulk

eeii korten vervaldag stellig een zeer sterke mede-

.dingin plaats vinden en kan de ‘Rgeering zeker

zijn, zeer goedkoip te zullen slagen

De wisselmarkt was, flauw gestemd. De omzet-

.ten bleven gering, sterke fluctuaties vonden echter

niet plaats. A
plaats.lleen Skandinavië maakte op de flau*e
ç

een uitzondering en steeg nog verder tot

den ongekenden koers van circa 68.—, of bijna 2
%
boven het goudpunt.

De torpedeering van de Tubatia, gevolgd door

het verlies van de Palembang, heeft hier te lande

diepe verontwaardiging gewekt. Ook ter beurze, op
de koersen van scheepvaartaandeelen en het niveau

der molestpremies, hebben beide rampen hunnen

terugslag doen gevoelen.

: De overzeesche aanvoer van voedingsmiddelen en

grondstoffen, toch reeds bemoeilijkt door het gebrek

aan scheepsruimte.en de restricties der oorlogvoerende

mogendheden, komt hiermede voor nieuwe moeilijk-

heden te staan. Koopvaardijschepen, welkè vertrek-

klaar lagen om voedingsmiddelen in Amerika te

halen, werden reeds stopgelegd. Klaarblijkelijk wordt

gewacht op den uitslag van het ter zake met de

Regeering gevoerd overleg, terwijl ook van de ijde

..der bemanningen maatregelen worden ge6isch
1
t, die

herhaling kunnen voorkomen.

! DE TUBANTIA EN DE PALEMBANG.

Gesteld dat torpedeering, heeft plaats gehad, —
is er dan werkelijk voor ons land geen keus dan
tusschesi deze twee: ôf jrnstig protesteeren, met
.het bekende gevolg van een ernstige belofte, die
.daags •daarna weer ernstig geschonden wördt, ôf
dreigen met maatregelen van ‘offensie?
Er schijnt een derde weg; een weg, die ook voor
Amerika en voor Scandinaviiche staten uitkomst
belooft. De voornaamste neutralen immers kunnen,
voor den verderen duur van den oorlog, met elkaar
een internationale rechtbank instellen, aan welker
kennis en onpartijdigheid zij telkens de vraag voor-
‘;leggen, of hier een inbreuk op het volkenrecht is
geschied en wat de mate van misdadigheid is. .De
van zulk eeh inbreuk betichte staat wordt op de
hoogte gesteld van de klacht, en krijgt een termijn
om zich te verdedigen. Verkiest hij een zelfgenoeg-
zaam zwijgen,
dan spreekt de rechtbank na omme-
komst, van den termijn haar oordeelvelling uit op
grond van de alsdan voor haar beschikbare, desnoods
door navraag aangevulde, gegevens; en elke verdrags-
staat maakt ambtelijk de gansche uitspraak bekend.
Dat geeft weliswaar geen vöor executie vatbaar straf-
vonnis (daarom heeft het dan ook met miskenning
van de ,,souvereiniteit” der betichte staten niets te
maken); maar het geeft een smaad, die spreken

162

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

22
Maart
1916

zal tot de openbare meening, die wegen zal hij de

vredesonderhandelingen, en die den schuldig bevon
2

den staat zeker heel vat onaangenamer wezen zal dan

een der tallooze protestbrieven van een neutraal

gezant.
.
II

• Tegen den gezonden zin van zulk een maatregèl

kan moeilijk iemand bezwaar hebben, ook al voert het

iets nieuws in het statenverkeer binnen. Men vraagt
een roover toch niet, of hij lust gevoeit in irbitrag’e

of in rechtsherstel langs anderen weg; en niet dan

met weerzin onderhandelt Amerika over rechtslier-
stel in een Lusitania-geschi]. Diplomatieke ovei’

leggingen over schadevergoeding blijven natuurlijk

voor, en na mogelijk; maar los daarvan worde de

misdaad als volkenrechtelijke misdaad gebrandmerkt
dooi’ een onpartijdige.

Is een internationale rechtbank op dezen voet be-
staanbaar? Er is geen reden om te twijfelen. Waar-

om kunnen Amerika, Argentinië, Brazilië, Chili, De-

nemarken, Nederland, Noorwegen, Roemenië, Spanje,

Zweden en Zwitserland (dus elf landen van aanzien)’
niet besluiten om voor inbreuken, dooi’ oorlogvoeren-
den gepleegd op leven en goed van neutralen, één of
,

meer rechtbanken van 3 of 5 personen in te stellen,

de leden daarvan zooveel mogelijk aan te wijzen uit
cle leden van het Haagsche Arbitragehof, en – aan

gezien de voorzijde van het Vredespaleis dooi’ artikel
47 van het groote arbitrageverdrag van 1907 gere

serveerd wordt voor eigenlijke ,,arbitrages” – aan
het bestuur der Carnegie-Stichting het gebruik te
verzoeken van enkele van zijn vertrekken in datzelfdd

paleis? Voor de indiening van de klacht, de mede

deeling yan stukken en de afdoening bij verstek
geven de artikelen 28, 32 en 40 van het prijshof tractaat van 1907 een geschikt model; en de kos
ten worden misschien het eenvoudigst over alle ver
dragsstaten omgeslagen. Voor nu en voor later zou

het een ding van waarde zijn, indien aldus de in hun

recht gekrenkten het besef daarvan vastiegden niet

in ,woorden alleen, maar door een zedelijke macht te
scheppen te midden van het geweld; en de instelling daarvan behoeft volstrekt niet onwelkom te zijn aati

alle oorlogvoerenden.
Zal .echter liet voorafgaand overleg niet te veel
tijd nemen? Een onnoozel verdragje, zeker, kost soms
jaren. Maar bij alle neutralen is de maat nu vol;

het machteloos protesteeren hangt allen de keel uit
Alen mag bij hen de stemming verwachten, die men
in Augustus 1914 aantrof bij onze Staten-Generaat
Trouwens, als enkele landen bezwaar mochten heb-
ben, kan men met bv. vier of vijf anderen de zaal

alvast op touw zetten; men kan ook het verdra
aanvankelijk beperken tot onrecht ter zee, of tot on
recht van na 1 Januari 191.6. Elke kern kan latei worden uitgebreid. Als men het recht van klage
maar blijft beperken tot de neutrale verdi’agsstaten
anders wordt het terstond een heksensabbat van on
derlinge verwijten der oorlogvoerenden -, en al

men maar zorgt, dat, hoe eer hoe beter, een inter
nationale Haagsche rechter zitting neemt in leven-
den lijve.

20 Maart 1916.

C. v. V.

Over hetzelfde onderwerp ontvangen wij nog een
schrijven, waarin eveneens een gezamenlijk optre
den der betrokken- neutrale zeemogendheden in over-
weging wordt gegeven.

Onze medewerker schrijft dienaangaande:

,,Hebben wij het niet moeten aanzien, dat de oor-
logvoerenden een gedeelte der vrije zeeën tot oorlogs-

gebied verklaarden en dit deden zonder toestem-
ming der neutralen, die toch gelijkë rechten op die

zeeën konden doen gelden? Welnu, het staat dan
aan de neutralen, een zeker gedeelte dier zee tot
onzijdig gebied te verklaren en aan de oorlogvoerenden
als operatiegebied te verbieden.

Wat de vaart op Nederland betreft, zou aan oor-.
logsbodems van belligerenten het verblijf in een

strook van eenige mijlen breedte van Galloper tot

Noord-Hinder of Schouwenbank verboden moeten
worden. Misschien zijn de oorlögvoérenden bereid

te verklaren, dat zij een dergelijke neutrale zône

zullen eerbiedigen. Zijn zij hiertoe uit zich zelf niet
bereid, dan zal ‘ een gemeenschappelijk optreden der

neutrale mogendheden dit hebben te bewerken.
De vraag kan rijzen, of de neutralen wel liet recht
zouden hebben, het gebruik van de Vrije zee te ver
–

jieden, of zij. daarmede niet in strijd komen met het

hëfaamde volkenrecht. Het komt ons voor, dat het

antwoord op deze vraag niet twijfelaôhtig kan zijn. Een maatregel, welke genomen wordt om de meest

flagrante schending van het volkenrecht tegen te

gaan, kan uit een volkenrechtelijk oogpunt, ook al
draagt zij liet karakter van een verbod, niet dan

ondersteuning verdienen.”
A –

HET BEGRIP WINST IN HET WETS-

ONTWERP TOT HEFFING EENER

OORLOGSWINSTBELASTING.

Bij de indiening van dit *etsontwerp ‘is .voor

de eerste maal tot object ‘van belastingheffing geko-

zen de winst, gemaakt in naamlooze vennootschappen,

commanditaire vennootschappen op aandeelen, coö-
peratieve vereenigingen en onderlinge verzekering-

maatschappijen, benevens eenige andere instellingen,
die een beroep of bedrijf uitoefenen of op andere

wijze winsten maken.
De steller van het wetsontwerp stond dus voor de

moeilijkheid, voor het begrip winst, zooals deze hij
bovengenoémde instellingen voorkomt, een omschrij-
ving te zoeken, die voor het, speciale doel van deze

wet geschikt geoordeeld ko worden. In hoofdzaak
viel dus daarop te letten, dat men niet met gezonde

bedrijfsopvattingen in conflict geraakte. De keuze ging hierbij tusschen twee grondgedacli-

ten, ni. het begrip inkomen van’ de natuurlijke per-

soon, en het winstbegrip, dat zich in de solide be-
heerde N. V., — om mij tot deze zeker -belangrijkste

der geheele groep te bepalen, – langzamerhand bij

belanghebbenden gevormd heeft.
Van die twee werd het eerste gekozen. In art. 12
van het ontwerp valt toch te lezen: De zuivere winst
der belastingplichtigen,’ bedoeld bij art. 3 (dat zijn de hier bedoelde) wordt berekend als het inkomen

der overige belastingplichtigen.
Op dit punt vertoont dit wetsontwerp dus een
eanmerkelijke afwijking van bijv. het Duitsche Gesetz
über vorbereitende Masznahmen zur Besteuerung der
Kriegsgewinne, bij welks samenstelling men ongeveer

voor dezelfde moeilijkheid stond als in ons land, om-dat evenmin als bij ons een rijksbelasting bestond op

de winsten der N. Y.
In § 3 wordt daar de Gesch,ftsgewinn, de grond-
slag voor de Mehrgewinn, niet vastgeknoopt aan
eenig inkomstenbegrip, doch zelfstandig omschreven.
Dit heeft te meer waarde, omdat deze wet uitsluitend

geldt voor N. V. en soortgelijke instellingen en de
zaak dus wat dit punt betreft meer van zuiver ven-

nootschappelijk standpunt kon worden bezien. De
omschrijving luidt daar: Geschitftsgewinn im Sinne dieses Gesetzes ist der
in einem Geschiiftsjahr erzielte, nach den gesetz-
lichen Vorschriften und den Grunds’âtzen ordnungs-

mii.sziger kaufm’nnischer Buchführung berechnete
Bilanzgewinn. Abschreibungen sind in soweit zu
berücksichtigen, als sie e-inen angemessenen Aus-
gleich der Wertverminderung darstellen.
Het is dus op die punten, waar verschil bestaat
tusschen de inkomstenberekening in art. 4 2de lid en
art. 5 tot en met 11 der Wet op de Inkomstenbe-
lasting 1914 en de Grundsiitze ordnungsmiisziger

0

22 Maart 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

163

kaufmiinnischer Buchführung, aangenomen dat Ne-
derlandsche en Duitsche opvattingen op dit punt pa-

rallel loopen, dat een verschil tusschen het begrip

winst volgens het ontwerp Oorlogswinstbelasting en
het koopmansbegrip winst te verwachten is.

Moedwillig ging ik hierbij de ,,Gesetzlichen Vor-

schriften” voorbij, omdat die voor deze zaak van geen belang zijn, daar hiermede klaarblijkelijk bedoeld zijn

de in het Deutsche Handelsgesetzbuch voorkomende

bepalingen met betrekking tot balansmaking en winst-

verdeeling.

Op een van de typeerende verschilpunten tusschen

de zoo juist aangehaalde artikelen der Wet op de
Inkomstenbelasting en de gewone koopmansopvattin-

gen lijkt het mij gewenscht, de aandacht te vestigen,
ni. dat de €erste als vermindering van inkomen niet

erkennen de waardedaling van zaken, die niet voor
de uitoefening van het bedrijf of beroep worden ge-
bruikt, dus van de beleggingen, waarbij inzonderheid

in dit geval aan effectenbelegging gedacht wordt,

doch deze daling beschouwd wordt als een verminde-
ring van het vermogen; terwijl in verschillende so-
lide beheerde naamlooze vennootschappen deze waar-

dedaling tot nu toe steeds, dus ook in het jaar 1914,
bestreden werd uit de winst. En dat wel in dier

voege, dat van vaststelling van het winstcijfer geen
sprake was dan nadat een verliespost ten bedrage

dier weardedaling was opgevoerd.

Er ligt tusschen deze beide beschouwingswijzen dit
principieele verschil, dat bij de eerste opvatting een
eventueele aanvulling van het vermogen tot zijn

vroegere grootte geschiedt uit een niet gebruikt

overschot van het inkomen; terwijl
bij
de andere

opvatting de gedachte v66r zit, dat geen winst is ge-
vormd, zoolang de daling in waarde der belegde

reserve niet is gedekt. In het eerste geval staat dus
inkomstenvorming op den voorgrond en komt de dek-

king op de tweede plaats; in het tweede geval staat de dekking op den voorgrond en komt de winstuit-drukking achteraan. Vennootschappen, die
bij
hun

winstbepaling den gedachtengang van het wetsont-
werp wilden volgen, zouden de waardedaling der
beleggingen van hun reserve moeten afschrijven, om
daarna hun aldus onverminderde bedrijfswinst aan het gewone uitdeelings-proces te onderwerpen, bij
welke gelegenheid weder met den opbouw van de
reserve zou kunnen worden aangevangen.

Welke van de twee wegen de meest solide is zal
geen betoog behoeven. Het wil mij echter toeschij-
nen, dat de directies der vennootschappen, waar der-
gelijke dekking v66r wiustbepaling als bedrijfsregel
geldt, niet mogen worden in den hoek gezet met de
mededeeling, dat ,,die koersdaling het geheele geld-
beleggend publiek treft en er dus geen reden is voor
degenen, die door hun winsten in veel gunstiger om-

standigheden verkeeren dan anderen, die koersdaling
in mindering te brengen”, zooals de Staatscommissie
in haar rapport doet.
Het systeem van winstbepaling volgens inkomen-
gedachte lijkt Integendeel in dit opzicht niet zonder
gevaar. De meeste van de ondernemingen, waar op
dergelijke wijze beheerde reserves voorkomen, zijn toch
instellingen, waarbij het een publiek belang is, dat
zij zoo solide mogelijk gefinancierd worden, terwijl
de belastingheffing, welke de Minister zich in na-

volging der Staatscommissie denkt, allicht tot wij-
ziging van politiek in dit opzicht aanleiding za]

kunnen geven.

Een vraag nog van anderen aard, waartoe het in-komen-standpunt van het ontwerp aanleiding geeft,
is deze: zijn eigenlijk bij de Naaml. Vennootschap
wel waarden denkbaar, die niet voor de uitoefening
van het bedrijf worden gebezigd? Of anders gefor-
muleerd: is er bij de Naam!. Vennootschap wel van
tweeërlei vermogen sprake, van een vermogen gere-
presenteerd door in het bedrijf werkzame activa, en
een buiten het bedrijf staand vermogens-complex?

Doet zich daar een soortgelijk
verschijnsel
voor als

bij den privaten persoon, van wiens vermogen een

deel zich afscheidt tot een afzonderlijk productief
complex, weiks rendement een deel uitmaakt van de

inkomsten van het geheele vermogen? Of doet zich

niet veeleer bij de N. V. het
verschijnsel
voor van
een ondeelbaar vermogen, welks waardeering gesub-

ordineerd is aan de winstbepaling? Waarbij dus
vermogensbepaling slechts het middel is om tot winst-

bepaling te geraken?

Indien dat echter het geval is, en daaromtrent is
inderdaad langzamerhand meer en meer eenheid van
opvatting ontstaan, is er dan wel plaats in de N. V.

voor opvatting van het begrip winst als inkomen zoo-

als dat in het wetsvoorstel omtrent de oorlogwinst-
belasting is neergelegd?
44
d*
JJ4

t

DE OPLOSSING DER MELKK WEB TIE.

Men
schrijft
ons:

Het vraagstuk der meikvoorziening in den komen-

den zomer heeft dus thans toch 66k zijn oplossing
gevonden. Net
op het nippertje, mag men wel

zeggen. Immers in de meeste plaatsen treden de

nieuwe contracten reeds 1 April in werking –
precies 14 dagen na het nemen der beslissing –
en v66r dien datum moeten de gemeenten nog aller-

lei voorzieningen treffen inzake uitkeering van en

contrôle op den z.g. toeslag, die aan de consumptie-
melkers zal worden gegeven.
Al vanzelf wekt dit feit het vermoeden, dat de
oplossing uiterst moeilijk was. Sinds maanden im-

mers wist men, dat een melkkwestie dreigde en
mocht men met reden verwachten, dat de Regeering,
het gebeurde van het najaar 1915 gedachtig, zich
vroegtijdig aan een oplossing dier kwestie zou wijden.

Dat zulks trouwens ook geschied is, weet men uit
een mededeeling van Minister Posthuma, die in een
der Kamers verklaarde, dat reeds in begin Januari
ter zake aan de verschillende districtscommissies
voor de melkvoorziening geschreven was.
En als het desniettegenstaande een wedstrijd ge-
worden is, wie er het eerst zijn zou: de fatale
1 April-termijn of de oplossing, dan levert juist

deze omstandigheid wel het beste bewijs, dat de
Regeering hier stond voor een der lastigste econo-
mische kwesties, die zich in den oorlog hebben
voorgedaan.
Dat er iets gebeuren moest om den zoetboeren
tegemoet te komen, stond
bij
voorbaat vast. In de
dezer dagen verschenen economische nota, die een
overzicht aangeeft over den töestand in Nederland tot 1 Januari 1916, wordt de gang van zaken in het
landbouwbedrijf als zeer gunstig gekenschetst;
slechts één uitzondering wordt gemaakt, n.l. met
betrekking tot de zoetboeren. Het heet hier rond-
weg, dat die toestand onbevredigend was. En als
zulks reeds gold op 1 Januari, hoevëel te meer moest
zulks thans gelden, nu die toestand nog aanzienlijk verslechterd is. De stijging der productiekosten der
melk, over een geheel jaar gerekend, werd door
Minister Posthuma voor de zoetboeren op 1 Nov.
1915 aangegeven als bedragend 2 ct. per L. Sedert
dien datum evenwel zijn de prijzen van de maïs
gestegen van
f
185 tot
f
235, voor zoover het re-

geeringsmaïs betreft, die slechts voor 30 % der
behoefte verkregen kan worden, zoodat de restee-
rende 70 % moeten ingekocht worden tegen een

prijs, die thans reeds
f
370 bedraagt; en wat een
tweede, eveneens in groote hoeveelheden door zoet-
boeren gebruikt krachtvoeder betreft: het ljnmeel, hiervan zijn de prijzen opgeloopen van ca.
f 120
tot
f
160. Men kan dan ook wel aannemen, dat de
,,echte” consumptieboer thans a 11 e e n aan kracht-
voeder ca. 30 % 35 % meer uitgeeft dan hij aan
melk terugontvangt, en dat de melkopbrengst van
nagenoeg twee zomermaanden noodig zijn zal om dat

u i t s 1 u i t e n d op het krachtvoeder geleden ver-

164

‘

ECONOMISCH-STÂFISTISCHE BERICHTEN

22 Maart 1916

lies te dekken. Zoodoende zal de zoetboer op slech?s

vier maanden van het geheele jaar aangewezen zijn,

om zijn verdere exploitatiekosten (waaronder de

pacht) goed te maken.

Het sprak dan ook als een boek, dat de oetboer

in den komeuden zomer voor de melk méér moest

ontvangen dan den zomerprijs 1914, plus de op 1

Nov. 1915 berekende verhooging van productiekos-
ten van 134 h 2 ets.

Het eenvoudigste was nu zeker geweest, indien

men berekend had, hoeveel over een geheel jaar g-
rekend de stijging der productiekosten van consump
–

tiemelk bedragen had en eenvoudig weg gedecr-

teerd geworden was, dat de consumptieprijs met dat

voile bedrag verhoogd werd. Om meer dan één redei

evenwel was deze oplossing niet aanvaardbaar. Al’-

lereerst toch had men te rekenen met den wanho

pigen tegedstand van het publiek tegen alles, wat

zweeint naar een verhooging der melkprijzen. Ook

zou men dit publiek nimmer kunnen overtuige4
van de billijkheid, dat de melkprijzen in den ko

menden zomer – dus in eene periode, als het vee
in de weide is en op enkele uitzonderingen na geéit

krachtvoeder ontvangt – hooger behoorden te zijn
dan in den afgeloopen winter. Voorts zouden voor

kleinere beurzen die hoogere prijzen ook onoverF
kömelijkzijn en moest, uit een oogpunt van de

bevordering der volkskracht, op elke
wijze
voorko

men worden, dat de kleine biirgerman en arbeider.
het melkgebruik zou inkrimpen. Het krachtigst

argument evenwel tegen die verhooging was, dat
een prijsopslag onbillijk zou zijn tegenover den co$

sument. Men kan van dezen eischen, dat hij de ver

meerderde productiekosten der melk betaalt, maar

van
‘zijn
kant heeft deze het recht te eischen, dat

men hem niet méér dan dat vermeerderde laat. b4
talen. En nu is het onbetwistbaar, ‘dat, ‘ gerekend

over de g e h e e 1 e melkproductie van Nederland, de

productiekosten zeker nièt meer dan 2 ct. per
14

gestegen
zijn.
Weliswaar is die stijging h,00ger voor
de melk van den zoetboer, omdat die de producti,
moet dwingen door groote kwantiteiten krachtvoer,
maar de leverancier van melk voor de kaas- en

boterbereiding, evenals van industriemelk, hebbeii
hun uitgaven lang niet’ in eenzelfde verhouding zien

stijgen, omdat hun vee in den winter slechts on.bete4
kenende hoeveelheden krachtvoeder ontvangt. Het
publi’ek mocht van zijn standpunt uit dus zoo rede
neeren: als de melk van den consumptieboer niet
geleverd kan worden met 2 et. verhooging, zoo kan

dit in allen gevalle geschieden met de melk van
den kaasboer of boterboer. Men – drage derhalve
eenvoudig de leveringsplicht over aan dezen en late den cousumptieboer vrij, met zijn melk te doen, wat
hij wil. Of, zoo men er prijs op stelt’ den consumptie

boer in zijn
bedrijf
te -houden, laat dan de kaas- of

boterboer de leveringsplicht afkoopen door, den con
sumptieboer een zoodanigen toeslag te geven, dat
deze zijn vermeerderde productiekosten vergoed
krijgt, zonder dat wij, consumenten, die betalen.

Deze voor de hand liggende oplossing had boven-
dien tot voordeel, dat zij althans van den kaasboer
niets onbilljks vroeg. De laatste toch maakt nu al
anderhalf jaar lang oorlogswinst op de kaas, zoo-
zeer zelfs, dat hij momenteel per L. ,melk 15 h 16
ets. ontvangt, terwijl de consumptieboër, die hoogere
bedrjfsonkosten heeft, niet meer dan 9 . 10 ct.
heeft kunnen bedingen. Onder deze omstandigheden
stond vanzelf ook voor de Regeering de te volgen
gedragslijn vast. Een hoogere stijging van den detail-
prijs, vergeleken met 1914, dan met 2 ct., kon niet
worden toegestaan: desnoods zou met sluiting der
grenzen voor allen export van zuivelproducten zulks
bereikt moeten worden.

Zaak was hét nu alleen nog, of de onderscheiden
groepen onder de melkproducenten het eens konden
worden over ,eene oplossing, waarbij sluiting der

grenzen niet noodig werd.
Bij
dezen stand van zaken

boden de kaasproducenten en de fabrikantén van

condensmelk en melkpoeder aan om dèn zoetboeren

een toeslag te geven van 1 ct. per L. melk, waar-

door bereikt werd, dat de zoetboer
zijn
meerdere productiekosten vergoed kreeg en in tal van gevallen

zelfs1 nog iets méér dan vergoed. De boterproducenten

deden aan dit aanbod niet mee, omdat hun oorlogs-
winsten niet zoodanig zijn, dat daarvan een toeslag

van 1 ct. per L. melk zonder bezwaar kon gege-
ven worden.

Van de
zijde
der zoetboeren werd tegenover dit aanbod niet veel geestdrift getoond. Ook mèt den

toeslag bleef er een groot verschil in prijs tusschen kaasmelk en’ consumptiemelk en dit verschil wilde
men geheel genivelleerd zien: de zoetboer zou 12 ‘et.
voor de melk moeten ontvangen.

– Gelijk men weet heeft de ‘minister dzen eisch
niet aanvaard, maar met het aanbod der Kaas- en

Meikvereeniging genoegen genomen. Deze vereeni-
gingen samen geven, nu, onder zekere voorwaarden,
aan de zoetboeren 1 ct. toeslag per L. geproduceerde

melk. De kosten daarvoor worden gevonden door

de heffing van een consentenrecht van
f
10 per
100 kg. kaas, die worden uitgevoerd, en voor zoover
het
•
condensmelk. en melkpoeder betreft door een

gelijksoortige heffing volgens een bepaalde schaal,

verband houdende met de in het buitenland te be-

dingen ‘prijzen. Mochten zoetboeren met deze rege-
ling geen genoegen nemen, dan zal door de Kaas-

en Melkvereeniging in de’ behoefte der ,steden- aan melk voorzien worden, en zal volstaan kunnen wor-
den met het beschikbaar stellen voor het binnenland

van een ‘kleiner percentage kaas dan thans geëischt
wordt. De voorwaarden, waaronder de toeslag ge-
geven wordt, komen hierop neer, dat de buiténland-
sche prijzen voor de kaas- en melkproducten.het
geven van den toeslag mogelijk b 1
ij
v e n maken, en
dat door de gemeenten maatregelen worden genomen,

om te bereiken, dat de toeslag inderdaad den produ-
cent ten goede komt, doch deze niet meer ontvangt
dan waarop
hij
recht heeft. Ontvangt b.v. een melk-inrichting 10.000 L. melk, waarvan slechts 8000 L.

worden geconsumeerd, dan wordt voor slechts 8000
L. een toeslag uitgekeerd. De overige 2000 L. wor-

den dôor de inrichting tot boter of kaas verwerkt
en de daarvoor te ontvangen bedragen zijn zoodanig,

dat de inrichting zelf den leveranciers over deze
2000 L. ,den toeslag kan uitkeeren.

Overigens zijn de ‘gemeenten Vrij in de keuze der
contrôle, mits deze contrôle de Kaasvereeniging be-
vredigt. ‘

– Een gelukkig gevolg der gansche regeling is ten
slotte, dat aldus met het
•
belang van den zoetboer
voldoende rekening wordt gehouden.

Gelukkig, zeiden we, en zulks’ vooral hierom,. om-
dat – uitgezonderd in de omgeving der groote
steden – de zoetboeren ‘meestal heel kleine baasjes
zijn, die ook in normale tijden een
zorgelijk
bestaan
leiden. De groote boer kaast meestal zelf of levert zijn melk aan een boter- of kaasfabriek, omdat hij
van den rompslomp vân uitventen e. d. niets wil
weten; de consumptiemelkleverancier is een klein
mannetje, die, om te kunnen bestaan, den extra-
‘cent van het rondpinten niet missen kan. Door
de duurte der zuivel maakt de eerste goede zaken,
terwijl de tweede meer dan ooit in de. klem zit. Het

goede Van het thans aanvaarde systeem is dan ook,
dat’ het althans iets voor dit kleine haasje doet.

ru

TIJDELIJKE SUIKERBELASTING
–
IN

NEDERLANDSCH-INDIE.

Ingediend is een Wetsontwerp tot aanvulling der
reeds
bij
de Indische Begrooting voor 1916 aange-
wezen middelen.

22 Maart 1916

ECONOMISGHSTrATISTISCHE BERICHTEN

165

In de Memorie van Toelichting wijst de Minister

van Koloniën op zijn reeds bij de behandeling dier
begrooting aangekondigd voornemen om de buiten-

gewoon hooge winsten, die in Indië gemaakt wor-
den en die haar ontstaan te danken hebben aan den

oorlogstoestand, aan eene .bijzondere heffing te on-

derwerpen. Toen het den Minister bleek, dat zulke heffing bezwaarlijk was te vinden in den geest der

Indische overwinstbe1asting, is zijn aandacht in het

bijzonder gevallen op de hooge suikerwinsten en

heeft hij zijne plannen belichaamd in een wetsontwerp
in den geest der suikerbelasting van 1906/1907, even-

wel met dit onderscheid, dat-de winsten eerst boven zeker

bedrag aan de belasting zouden worden onderworpen.

Hoewel op die wijze de winsten, die in de 2e hand
zijn gemaakt, buiten deze : belasting zullen vallen en

de belasting dus uitsluitend de suikerindustrie zelve
zal drukken, meent de minister dit bezwaar te mogen

voorbijgaan; immers, de voorgestelde heffing zal
– volgens de Memorie van -Toelichting – vermoe-
delijk de-meeste en grootste oorlogswinsten in Indië

treffen en een andere practische weg om ook de

overige aan eene bijzondere belasting te onderwer-
pen, is nog niet gevonden.

Uitgegaan is van de gedachte om de heffing te
doen aanvangen, wanneer een winst van
f
2.— per
picol wordt behaald. Die gedachte zal worden be-

lichaamd door te bepalen, dat de heffing aanvangt bij een verkoopprijs van
f 8.—
voôr Hoofdsuiker
No. 12/14, overeenkomeride met
f 8Y
voor No. 16
en hooger,
f
9.— voor Superieure Stroopsuiker en
f
9 voor Superieure Hoofdsuiker, met dien ver-
stande, dat de suikeronderneming niet voor aanslag
in aanmerking komt, wanneer de winst minder be-
–
draagt dan
f
2.— per picol. De heffing zou 10 %
van het meerdere boven
f
2.— bedragen. De op-
brengst dezer belasting wordt geraamd op
f 3
mii-
lioen. Aangezien de aangifte vôôr 1 Augustus
dient plaats te hebben, is een bepaling in het ont-

werp opgenomen, om den Gouverneur-Generaal in
staat te stellen zoo spoedig mogelijk, nadat het ont-

werp tot wet zal zijn verheven, tot invoering der
belasting over te gaan. Dit wetsontwerp heeft vooral
in de kringen der Indische belanghebbenden hier te

lande sterk de aandacht getrokken en een onderwerp
van bespreking uitgemaakt, omdat het, wanneer het

ongewijzigd mocht worden aangenomen, tot tweeërlei onbillijkheid zou leiden.

Men vraagt zich af, waarom alleen de suikerpro-

ductie als object dezer speciale heffing gekozen is en
waarom niet daarnaast de andere Indische bedrijven,
die ook van den oorlogstoestand bijzondere voor-
deelen trekken, het hunne zouden offeren?

Maar wat sterker dan dit noopt tot critiek is het
feit, dat dit wetsontwerp velen suikerindustriëelen
een dubbele oorlogswinstbeiasting zou opleggen.
Immers de meeste suikerondernemingen op Java be-
hooren in eigendom aan in Nederland gevestigde
Naamlooze Vennootschappen, die derhalve reeds
zullen vallen onder de bepalingen der ingediende wet
op de oorlogswinsten in Nederland.

Men zou derhalve de tegenstrjdigheid zien, dat
suikerondernemingen, behoorende aan particulieren en Vennootschappen in Ned.-Iudië gevestigd, alleen
zouden offeren krachtens de thans door den Mi-

nister van Koloniën voorgestelde speciale suiker-belasting, terwijl ondernemingen, die hun zetel in
Nederland hebben, buitendien getroffen zouden
worden door de belasting op de oorlogswinsten.

Verwacht mag worden, dat deze, consequentie bij
de behandeling van de oorlogswinstbelasting door de Regeering in het oog zal worden gehouden, b.v. door
opneming van eene bepaling, dat aan de in Neder-
land gevestigde eigenaren van suikerondernemingen
vrijstelling van deze belasting zal worden verleend

voor het bedrag, dat in Indië dor hen aan extra-
suikerbelasting betaald zal moeten worden.

1?EGEERINGSTARWE.

f. Een medewerker schrijft ons:

In vakkringen is dezer dagen eenige ontroering
gewekt, toen bekend werd, dat de Regeening niet

in staat was, de tarwemolenaars te voorzien van
eene voldoende hoeveelheid buitenlandsche tarwe.

‘De afleveringen van tarwe aan de molenaars be-
dragen gemiddeld ongeveer
13.000
ton per week en
in de vorige week heeft de Regeering slechts de
it
helft dier hoeveelheid gedistribueerd. Zelfs zal in
‘ deze week in het geheel geen distributie plaats vin-

den. De regeeringsvoorraad is thans tot op circa 9000
r’ ton geslonken en daar ook bij de meelfabrieken ‘de

tarwevoorraad uiterst klein is, zal’ de geheele in

ons land beschikbare hoeveelheid buitenlandsche
.’tarwe, de basis der broodvoörziening, niet veel meer
bedragen dan 10.000 ton. Het behoeft geen ver-
wondering te wekken, dat, waar de Regeering
gedurende den oorlog tot nog toe dikwijls voorraden

heeft gehad van ver boven 100.000 ton, het gebrek
aan tarwe onrust heeft teweeg gebracht. Wanneer
‘het werkelijk waar is, dat het oorlogsgevaar voor
ons land nog steeds niet geweken is, dan is het bezit
van eèn flinken voorraad tarwe zeker van weinig

minder belang dan de goede uitrusting van leger
en vloot. Hoe nu is het gebrek aan tarwe ontstaan
en is dit gebrek werkelijk zoo verontrustend?
Zooals bekend is, betrekt de Regeering hare tarwe
tot nog toe vrijwel geheel uit Noord-Amerika en in
t
het seizoen 1914/1915 heeft zij daarvan steeds een

r f]inken voorraad kunnen hebben van meestal boven
100.000 ton. Verder heeft zij toen geregeld Ame-
rikaansch tarwebloem aangevoerd In het seizoen
1915/1916 dacht zij op. dezelfde wijze voort te gaan,
doch spoedig bleek, dat de Noord-Amerikaansche
tarwe van den oogst van 1915 van mindere kwaliteit
• was dan in het vorige seizoen. Toen leverde die
– kwaliteit bij het aanleggen van een grooten voorraad
gea bezwaar op, doch in het najaar van 1915 bleek,
dat de versche aanvoeren tegen lang bewaren niet
bestand waren. Het kwam voor, vooral, wanneer de
– molenaars in tijden van slechte vraag voor hunne
producten weinig tarwe afnamen, dat de in bewa-
ring genomen .tarw-e warm werd. Ten einde aan
dit gevaar ten minste tot zekere hoogte te ontkomen
heeft de Regeering toen besloten, haren voorraad te beperken. De bevrachtingen en verschepingen wer-den daarnaar ingericht en in de wintermaanden van
1915/1916 was de voorraad dan ook geregeld kleiner • dan in het -vorige seizoen.
Toen echter in December en ‘Januari de- tarwe-
markten in Amerika steeds williger werden, meen-
den de handelaars in tarwebloem in ons lahd en de
verbruikers daarvan op verhooging van den Regee-ringsprijs te kunnen rekenen en zij sloegen grootere
voorraden in dan zij tot nog toe gewoon -waren
geweest. Het gevolg was, dat de meelfabrieken de
• vraag naar bloem belangrijk zagen toenemen en bij

de Regeering aanklopten om meer tarwe dan in de
vorige maanden. De tarweaanvoeren konden niet
plotseling worden vermeerderd en aan de versterkte
vraag naar tarwe kon slechts worden voldaan door
aflevering uit den voorraad. Deze kromp steeds
meer in met het bovenonaschreven resultaat, dat
van voorraad nu nauwelijks meer gesproken mag
worden. Ook de hoeveelheid der voor de Regeering
stoomende tarwe is niet groot en dekt slechts de
behoefte voor ongeveer anderhalve week.

Is nu hierdoor de broodvoorziening van ons land
in ernstig gevaar gebracht? Dit gevaar is minder
groot, dan men zoude denken. In de eerste plaats
bezit de Regeering een belangrijken voorraad Ame-
rikaansch tarwebloem en verder moet de onzicht-
• bare voorraad bloem bij de handelaars en bakkers
om zooeven omschreven oorzaken zoo groot zijn, dat
voor onmiddellijk gebrek nog geen gevaar behoeft te
bestaan. Ook heeft de Regeering reeds eenigen tijd

166

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

22 Maart-1916

geleden maatregelen genomen om den – tarwevoor-

raad weder op het vroegere niveau te brengen. Zij

is daarvoor, begonnen, tarwe te koopen in Argen-
tinië, van betere kwaliteit dan de Noord-Amen-

kaansche en dus beter tegen bewaren bestand. Het

zal echter wel einde April of nog later worden, voor
deze aanvoeren hier beschikbaar zijn. Ook van
Noord-Amerika zullen grootere aanvoeren wel niet

lang meer op zich laten wachten. De vertraging
in. den aanvoer is namelijk grQctendeels het gevolg

van het feit, dat verschillende door de Regeering

voor tarwevervoer bestemde booten te laat ter laad-plaats aankomen, doch er bestaat alle kans, dat bin-

nen eenige’ weken dit nadeel zal zijn ingehaald en

dat intusschen de voorraden bloem alsmede de stoo-

mende partijen tarwe in de behoefte zullen hebben

voorzien.
Dit alles neemt echter niet weg, dat maatregelen

dienen te worden genomen om gebrek aan tarwe

in het vervolg te voorkomen. Afgezien van de on-
rust, die het bekend worden daarvan veroorzaakt,

zoude het een volgenden keer zeer goed kunnen voor-
komen, dat geen groote bloemvoorraden aanwezig
zijn, waardoor het oogenblikkelijk gevaar eeniger-

mate kan worden verminderd. Bovendien mag op
de hulp der inlandsche tarwé steeds minder worden
gerekend, omdat deze, vooral wegens het maïsgebrek

van den laatsten tijd, in sterke mate als veevoeder
wordt gebruikt èn het aanbod daarvan steeds ideiner

wordt.

DE NATIONALE BANK VAN BELGIE.

De positie -van deze circulatiebank, die begrjpelij-

kerwijze sedert den oorlog geen weekstaten meer pu-

bliceert, wordt in het jongste jaarverslag aan,gegeven.
Daar de bank tengevolge van den oorlogstoestand in

de onmogelijkheid verkeert, hare relaties met het

buitenland te onderhouden, en de duur zoowel als
de afloop van den oorlog op de afwikkeling van ver-
schillende loopende posten grooten invloed zullen

uitoefenen, heeft de Bank noch over 1914, noch over
het nu afgeloopen jaar een balans opgemaakt, maar
volstaat zij met het overleggen van een staat der

voornaamste bezittingen en schulden. –
–

In duizenden francs.
31 Dec. ’15. 31 Dec. ’14

Metaalvoorraad …………….507.307

293.361

Daarvan goud ……………..262.776

264.059

Duitsch geld ……..242.329

–
Vorderingen op het buitenland..

183.621

110.677
Bankbiljetten der Société Générale

13.475

–
Saldo, bij de Société Générale ..

35.953

Binnenlandsche wissels ……….468.004

892.333
Buitenlandsche

,………..56.473

101.101

Beleeningen ………………..66789

137.404
Voorschotten aan den Staat

167.345

166.998
Effecten’ ……………………

92.324

92.324

Circulatie ………………….1.318.875

1.614.845
Rek.-Courantsaldi

…………..180.158

105.717

De. Brusselsche correspondent der Frankfurter
Zeitung teekent bij de mededeeling der cijfers van

ult°. 1915 en 1914 het volgende aan:
,,Tegenover de vermindering der circulatie in 1915
met rond frs. 300 millioen staat, dat de Société Gé-
nérale aan het eind van dat jaar reeds meer dan
frs. 600 millioen harer biljetten in het verkeer. had
gebracht, zoodat de totale omloop van Belgische
bankbiljetten met ongeveer frs. 300 millioen is toege-

nomen.
,,Gedurende het moratorium heeft de Bank haar
binnenlandsche wisselportefeuille aanzienlijk kunnen
doen verminderen, tot ongeveer de helft van het
bedrag een jaar te voren. In overleg met andere

banken werd besloten, de moratoriumrente met 2 %
te verlagen voor wissels, die voor 31 Maart 1915 wer-
den voldaan; het resultaat van dien matregel was
een -vermindering der portefeuille met frs. 200 mii-

lioen. Een der voornaamste oorzaken vooi deze
vermindering is ook de toenemende geidruimte,

waardoor vele banken, die bij het begin van den oor-

leg op de Nationale Bank een beroep hadden gedaan,

het verdisconteerde papier wederom terugnamen.
,,Dat de vermindering der circulatie met die van

de credietverleening geen gelijken tred heeft gehou-

den, moet worden, toegeschreven aan de omstandig-
heid, dat de meeste banken hun betalingen in Duitsch

geld hebben verricht.” Zooals’ men weet, is thans

de Mark wettig betaalmiddel tot den vasten koers
van frs. 1.25, en waar, blijkens een aanteekening in
ons nummer van 1 dezer, de biljetten der Nationale

Bank hier te, lande en waarschijnlijk ook elders naar
verhouding hooger gewaardèerd worden dan de Duit-

sche valuta, daar is het begrijpelijk, dat men zijn

schulden in Marken voldoet.
De correspondent der Frankfurter Zeitung deelt

verder mede, dat de Bank bij de geleidelijke afwik-

keling van het moratonium, waarmede’ den isten
Maart een begin zou zijn gemaakt, ruime faciliteiten

zal verleenen. ,,Tot hiertoe heeft de Bank een Ii-

kwidatiepeniode doorgemaakt: nieuwe credieten wer-
den slechts verleend aan de provinciale comité’s voor

levensmiddeleuvoorziening, alsmede voor de financie-
ring van de in November 1915 opgelegde oorlogs-

schatting. Bij de afwikkeling van het moratonium

zal de Bank nu aan alle credietwaardige debiteuren,
die moeilijkheden hebben in het nakomen hunner

verplichtingen, krachtigen steun verlenen.”
04

VRAAG. NAAR ZILVER.

In one nummer van 9 Februari is een overzicht
gegeven van de groote zilveraanmuntingen in ons

land sedert liet uitbreken van den oorlog. Dat over
de geheele wereld zich de behoefte aan zilveren
munten doet gevoelen, is een overbekend feit, waar-
voor een verklaring niet ver te.zoeken is: het con-

tante verkeer en de lio.ogere prijzen -vereischen een

groôtere hoeveelheid klein ruilmiddel, terwijl bo-
vendien nog ecn belangrijk aantal zilveren munten,
inplaats ruilmiddel spaarmiddel geworden, aai het

verkeer is onttrokken.
In de oorlogvoerende landen bestaat bovendien nog
groote behoefte aan zilveren munten voor de beta-

lingen te velde, en hoe verder de legers an hun

hdofdsteden verwijderd zijn, hoe langer de omloop-
tijd wordt van ieder muntstuk,.zoodat ook daardoor
de behoefte aan zilver niet weinig wordt vergroot.
In twee achtereenvolgende weekberichten omtrent
de markt voor edele metalen, wijst de’ firma Samuel
Montagu & Co. er dan ook op, dat ‘de zilvervoorraad
in de Indian Ourrency Reserve in het laatste half-
jaar van ruim 400 millioen tot ruim. 240 millioert
rupees is verminderd, zij brengt dat in verband met
de, behoefte aan zilvergeld voor de troepen in Meso-
potamië en in Egypte. Ook het feit, dat bij decreet
van den Sultan van Egypte de Indische rupee aldaar
tot wettig betaalmiddel is verklaard, tegen den vas-
ten koers van 65 millièmes (1 sh. 4 d.), wijst meer
op betaling der soldaten iii Indische munt dan op een

streven tot het brengen van overeenstemming tus-
schen de muntstelsels der verschillende deelen van

het Britsche Rijk. –
Naast de sterk vermeerderde en steeds aanhou-
• dende vraag naar zilver staat in het afgeloopen jaar
een vermindering der productie. Naar de schat-

ting van den Directeur der Munt in de Vereenigdo
Staten ‘bedroeg de zilverproductie van

1915

1914

–

‘Vereen. Staten ..

67.485.600

72.455.000 .ounces.

Mexico …………65.000.000

70.704.000

Overige landen-..

63.500.000

67.944.377

–

195.985.600

211.103.377 ounces.

Eenige jaren terug was de wereldproductie – nog

‘belangrijk- grooter, zoo in -1911 ruim 226 millioen

22 Maart
1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

167

Ar

>

ounces. Voor het eerst sedert 1908 is thans het cij-
fer onder de 200 millioen gebleven. De prijs van

het metaal is dan ook den laatsten tijd gestegen en

bedraagt thans 27 d., tegen 23% d. een jaar gele-

den; Sauerbecks indexcijfer voor eind Februari 1916

staat op 44.3, of bijna 9 punten boven het laagst
bereikte cijfer.

STIJGING DER LEVENSMIDDELENPJ?ÎJZEN

IN DUITSCHLAND.

Het tijdschrift ,,Deutsche Verkehrs Bltter”,
van 24 Febr. ’16, geeft het volgende overzicht van

de
stijging
der levensmiddelen-prijzen in den klein-

handel, vo]gens de mededeelingen van het Kön. Sta-
tistische Landesamt te Berlijn.

Oct.’15
Nov.’15
Nov.’14
Nov.’09

Erwten ……………
125.8
125.1
88.9 37.7
Boonen……………
132.8 122.8 91.8 39.2
Linzen

……………
158.2
172.2
116.1
43.3
Aardappelen
10.3
8.5
9.7
7.2
Boter

……………
527.6
495.6
305.6
279.3
Tarwemeel

………
51.6 51.6 46.1
38.8
Roggemeel

………
45.7
45.1
40.0 31.0
Wittebrood ………
67.9 67.6
61.2
53.9
Roggebrood ………
39.5
38.9
33.9
31.2
Rijst

………………
149.1
171.1
74.3 51.7
Koffie

……………
360.1 369.0 322.9 256.5
Varkensvet ………
523.3
499.8 199.0
158.5
Rijstemeel

………
119.6
108.8
61.9 46.2
Gort

………………
119.7
.

119.7
66.8
40.2
Melk ………………
26.9
27.5 21.4
19.4
Eieren per stuk
19.4 20.7

74

13.1 9.2

h
L•

STEELSHARES
IN BUITENLAND,SCH
BEZIT.

Het volgende staatje van het aantal aandeelen in

de Steel Corporation, ingeschreven ten name van
buitenlanders, ontleent The Economist aan The Bache
Review.
1913

1914

1915

Engeland
…………
779.378
710.621
355.088
Nederland

……….
351.623 342.645
238.617
Frankrijk
…………
67.861
64.537
50.193
Canada
…………..
41.776 54.259
38.011
Schotland
…………
3.738
4.208
3.435
België

…………..
1.354
3.504
2.634 Ierland
…………..
3.691
2091
1.730
West-Indië

……….
1.750
1.872 1.588
Zwitserland
……….
1.450
1.470
1.267
Duitschland
……….
2.176 2.623
1.147
Oostenrijk-Hongarije
.
720
690 532
Andere landen
……..
3.538 3.644 2.409

Totaal
……
1.259.055

1.193.064

696.631

The Economist teekent daarbij aan, dat het lage

cijfer voor Duitschiand, ook v66r de oorlogsverkoopen,
waarschijnlijk moet worden toegeschreven aan de
omstandigheid, dat veel Duitsch bezit in Nederland
werd geadministreerd. Wij meenen, dat The Econo-

mist het Duitsche bezit aan Amerikaansche shares
eerder aan hare
zijde
der Noordzee zal moeten zoe-
ken. Het is toch een bekend feit, dat op de Lon-
densche beurs voor rekening van de geheele wereld orders in Amerikaansche en andere fondsen werden
uitgevoerd, terwijl de Amsterdamsche effecteamarkt,
waar men geen termijnhandel kent, meer een natio-
naal karakter droeg.

Waarschijnlijk heeft het hooge Nederiandsche cijfer
in Engeland verwondering gewekt. Hier te lande
zal men echter minder verbaasd zijn over het feit,
dat ons land z66 ‘n groot bedrag hield van de zoo-
zeer populaire Steelshares. Het administratiekan-
toor, dat de hier gangbare certificaten van Steel-
shares uitgeeft, heeft, naar wij meenea, wel eens een
grooter aantal aandeelen dan ruim 350.000 op zijn
naam gehad.

Het is wel goed, dat uit deze cijfers eens blijkt,

dat de veelbesproken verkoopen van Amerikaansche

fondsen door Nederland toch lang niet alle voor Duitsche
rekening waren. In verband met de rijzing, speciaal

van Industrials en Marinewaarden, is het zeer ver-

klaarbaar, dat ook ons land heel wat spuide. Dat

tal van speculatieve Yankees vervangen werden door

solide beleggingswaarden, waaronder veel Skandi-

navische, den oorlogvoerenden van beide zijden

afgekocht, is een gelukkig verschijnsel.

INGEZONDEN STUKKEN.

EEN NE1)ERLANDSCH HOOGOVENBEDRIJF.

Zeer geachte Redactie,

In het weekblad van 1 Maart 1916 hebt U een
stuk omtrent Hoogovenbedrjf geplaatst, ontleend
aan een schrijven van den heer A. G. Kröller, waar-

in de toestand van het hoogovenbedrjf in Duitsch-

land wordt geschetst. Daarin wordt een dergelijk

bedrijf voor ons vacleiland ongunstig geacht, omdat liet samengaan van kolen- en ijzerertsen in ons land
ontbreekt.

Er wordt ook in medegedeeld, dat in Noord-
Duitschland – Emden, Bremen, Lübeck en Stettin

– hoogovens bestaan, die ook hun brandstoffen en
ertsen van verre moeten betrekken, en dat Emden
en Bremen nooit anders dan met verlies werkten.
Vervolgens wordt behandeld de consumptie in Neder-

land a]lén van gietijzer in evenredigheid aan het
productievermogen van een Hoogovenbedrijf.
Na uitweiding over bovengenoemde feiten, waarin

alleen de nadeelen van een hoogovenhedrijf worden
bepleit, wordt de conclusie getrokken, dat het thans
minder dan ooit de geschikte tijd is voor de op-
richting van een Hoogovenhedrijf in Nederland.
Het is jammer, dat in het stuk van den heer A.
G. Kröller alleen de nadeelen zijn aangegeven, daar
hij toch met zijn onderzoek naar de levensvatbaarheid
van een dergelijk bedrijf in Nederland, ook de voor-
deden van zulk een hoogovenbedrijf in aanmerking
genomen zal hebben. Door het niet gelijktijdig pu-
-bliceeren van de voor- en nadeelen, krijgt het
Ne-
derlandsche publiek, dat zulks leest en er belang in
stelt, een éénzijdig denkbeeld omtrent de levensvat-

baarheid van het bedrijf. Ik voor mij geloof, dat er
geen publiek te vinden is, dat geld in zaken zal ste-
ken, wanneer het uitsluitend er op wordt gewezen,
welke bezwaren en nadeelen er aan een bedrijf ver-
bonden zijn.

Ondergeteekende zal trachten, met dit schrijven
alleen de voordeelen te schetsen van een Hoogoven-
bedrijf annex Staalwerk in Nederland. De voor-
naamste punten zal hij daarvoor achtereenvolgens
in het kort bespreken:

De ligging van een Hoogovenbedrijf aan de
Maas. Waar ter wereld vindt men een rivier, zôô
gunstig als de Maas hij zee gelegen, welke met zee-
schepen uren ver in het binnenland opgevaren kan
worden, die tot in Limburg gekana]iseerd wordt,
en Maas en Waal voor kleine zeeschepen bevaar-
baar maakt, – waarop jaarlijks een enorme handel
is en aan- en afvoer van alle soorten materialen en
producten, een factor, die voor de exploitatie van een
hoogovenbodrijf een aanzienlijk voordeel geeft boven

de plaaten in Noord-Duitschland.
De benoodigde arbeidskrachten vormen ook voor
Nederland geen bezwaar en allerminst voor de om-
streken van Rotterdam, waar jaarlijks duizenden
emigranten doortrekken; het zal niet moeilijk zijn,
eenige duizenden daarvan tot zich te trekken. Ik
geloof echter, dat het wel met Nederlanders, zonder
emigranten zal kunnen gebeuren, mits het in de
eerste jaren opgebouwd wordt met een omvang voor
de hoogst noodige bewerkte en onbewerkte producten.
Tegenwoordig, met gebruikmaking van de meest
moderne werktuigen, gedreven direct of indirect door

168

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

22 Maart 1916

de. bij. het cokes- en hoogovenbedrijf beschikbaar

komende gassen, kunnen verscheidene arbeidskrach-

ten, welke nu nog in vele hoogovenbedrijven gebruikt
worden, uitgeschakeld worden. Door het mechanisme,

is in een dergelijk bedrijf ,,skilled labour” zeer be-

perkt.

De steenkolen. Wanneer deze van de Neder-landsche mijnen te duur zijn, veroorzaakt door de

momeuteele ongunstige ligging, met het oog op het

transport, ligt ‘een Hoogovenbedrijf aan de Maas voor

toevoer van steenkolen, hetzij van Engeland, hetzij

van Duitschland, even gunstig, en daar slechts een

deel van de kolenmijnen in Duitschland gesyndiceerd

zijn, is het voor die grondstof onafhankelijk van

Europeesche syndicaten, en derhalve in méér gun-
stige, onafhankelijke conditie dan vele dergelijke be-

drijven in Duitschiand. In Westfalen en Rijnland

mogen kolen en ertsiagen samengaan, naast elkaar

worden ze niet gevonden, waardoor 6f een transport
van kolen 6f van erts noodig wordt, terwijl hoven-

-dien de daar gevestigde
bedrijven
zich door import

via Rotterdâm van de ontbrekende grondstoffen moe-•

ten voorzien.

De ijzerertsen. Duitschland produceert niet vol-

werkt en onbewerkt ijzer 1.438.000 ton. De waarde

der bijproducten spreekt voor zichzelf.

6. Algemeene beschouwingen. De productiviteit van

een Hoogovenbédrijf in Nederland kan men in het

kort als volgt samenvatten:

De hooge materiaalprijzen van het oogenblik in aan-

merking genomen, is het niet• de geschikte tijd om
met den opbouw te beginnen, doch wel met de voor-
bereiding. Daarvoor is noodig, dat de Nederlandsche

regeering, benevens alle bankinstellingen, kooplieden
en industriëelen in Nederland tot de oprichting er

van samenwerken, en het bedrijf gedurende de eerste

tien jaren op hun steun kan rekenen.

Het Nederlandsche publiek moet er op rekenen, dat

door de oorlogvoerenden, na den oorlog het eerst de
minst mogelijk bewerkte grondstoffen, waaraan een

ander land gebrek heeft, op de een of, andere wijze
zullen belast worden. Wij zagen het onlangs aan

de Duitsche maatregelen betreffende regeerings-mini-

mumprijzen voor ijzer- en aniline-uitvoer, om, zooals
men zegt, den Markenkoers te beïnvloeden, wat echter

ten slotte de rekening der buitenlandsche afnemers bezwaart. Met steenkolen en ertsen zal dit niet zoo

gemakkelijk gaan, daar die over de geheele wereld ver-

doende

voor

zijn belioetten, en cie invoer van cie
sprelu zijn.

hoognoodige

ijzerertsen geschiedt grootendeels over
Als men nu in Nederland bij normale tijden rekent

Rotterdam, welke ertsen uitsluitend voor de bedrijven
op een import van 1.700.000 ton gewalst ijzer en

in Westfalen en Rijnland bestemd zijn.

Ook daar-
–
staal, en elke ton, om welke reden ook, verhoogd

voor is de Maasmond gunstiger gelegen, daar het los-
wordt met
f
5.—, geeft dat een totaal’ bedrag van

sen en overladen in Rijnaken en de Rijnvracht voor-,
f
8.500.000.—, dat de lederlandsche Industrie meer

ko’aen worden.

Dat de invoer van ertsen in Duitsch-
–
zal hebben te betalen,

geli.jkstaande met een rente

land niet gering is, toonen de volgende
cijfers
aan.
van 6
%
over circa
f
140.000.000.—.

Bij een ijzerproductie van Westfalen en Rijnland
Een hoogovenbedrijf als boven genoemd,

zal in

Va3l
8.200.000 ton in 1913, hadden de hoogovens noo-
Nederland komen op
f
30.000.000.—.

dig circa 25.000.000 ton ertsen,

waarvan in 1913
–

Het is dus een algemeen Nederlandsch belang, een

minstens 6.000.000 ton of 25
%
van het ertsverbruik,
–
Hoogovenbedrijf te bezitten, ten. einde onafhankelijk

in Nederland werden ingevoerd. Een Hoogovenbedrijf
te zijn van buienlandsche syndicaten, welke den Ne-

aan den Maasmond, kan dus, wat betreft de ijzerert-
‘
derlander laten betalen, wat zij vaststellen.

De na-

sen, niet in een ongunstig geval verkeeren.
deelen, did het stuk van den heer A. G. Kröller om-

5. De producten van het Hoogoven- annex Staal- en
trent het hoogovenbedrjf opsomt, dateeren van 1911,

Waiswerk, die Nederland gedeeltelijk onafhankelijk
doch elk industriëel weet, dat er in een tijdperk van

maken van den import en die zullen maken, dat de,
5 jaren veel kan veranderen, mar dat hij, om zijn

marktnoteering van die producten niet meer afhan-
zaken te zien
ontwikkelen,
niet in het verleden moet
kelijk is van buitenlandsche syndicaten, die hunne
teruggaan, doch vooruitzien en zich op de toekomst

marktprijzen in Nederland naar omstandigheden doen
moet vcorbereiden.

rijzen en dalen, zooals zij dat verkiezen, zijn gewalst
Ondergeteekende

hoopt,

dat het bovengenoemde

ijzer en staal ‘(onbewerkt en bewerkt), teer, zwael-
zal bijdragen tot een beter’ inzicht in het Hoogoven-

zure ammoniak, koolwaterstoffen, Thomassiakken en
‘bedrijf en tot het aansporen van onze Nederlandsche

hoogôvenslakken.

,
industriëelen, om een dergelijk plan niet zonder nauw-

Een ieder zal het met mij eens zijn, dat het
een
keurige bestudeering en afdoende motieven te verwer-
bron van producten genoemd kan worden, die dus met
r
pen, zich van de medewerking der Iederlandsche re-

een geheel nieuw bedrijf, ingericht met de meest
geering en van de Nederlandsche kooplieden verze-

moderne machines en vodrgelicht door de wetenschap,
kerende, en dat zij den Nederlandschen kooplieden,

die op dit gebied zeer hoog staat, gewonnen kunnen
die hier toonaangevend zijn, duidelijk zullen maken,

worden, en waar onze Nederlandsche technici naar
‘dat
een land zonder industrie afhankelijk is van en
of valt met buitn1andsche verhoudinge.
staat
snakken.

‘

De hoofdafzet-producten zijn echter onbewerkt ijzer
De Nederlandsche industriëelei wil ik hier nog op-”

en staal.

Voor Nedèrland zou het gewenscht zijn, de
wekken, om zich meer en persoonlijk op de hoogte te

meest gebruikelijke normaal-grondstoffen voor con-
–
stellen

van de waarde der Nederlandsche koloniën,

structiewerkpiaatsen, scheepswerven, machinefabrie-
daar die bronnen ,,van grondstoffen en arbeidskrach-

ken en spoorwegen te vervaardigen.
ten bevatten, wâaruit nog menige indiistrié zou kun-

De invoer in Nederland in 1913 aan divers profil-,
nen ontstaan.

staf- en plaatijzer, blokken, enz. kan geraamd worden
U, Mijnheer de Hoofdredacteur, dankend voor de

op 1.700.000 ton.

–
verleende plaatsruimte, teekent

Een staalwrk in Holland behoeft’ niet dien gehee-
–

Hoogachtend,

len invoer tot zich te trekken,

doch evenals voor
B. BRAAT Jzn.
Westfalen en Rijnland, staan dezelfde exportianden
ook

voor een Hoogovenbedrjf aan den Maasmond
RENTEGEVEND GOUD.
open.. Als men rekent, dat de Westfaalsche en Rijn-
landsche Waiswerken in 1913 circa 5.000.000 ton pro-
Geachte Redactie,

duceerden, is een Hoogvenbedrjf in Nederland met
Met veel belangstelling las ik het artikel van

een capaciteit van circa 500.000 ton geen ernstige me-
Uwen medewerker over dit onderwerp.

dedinger voor de Westfaalsche en Rijniandsche staal-
Ongetwijfeld is voor het door hem opgeworpen

werken. Dit beteekent dus betrekkelijke concurrentie
denkbeeld veel te zeggen:
voor ‘de buitenlanders,

alleen zullen zij de markt
Uw medewerker ziet evenwel’ naar mijne meening
niet meer beheerschen.
‘over het hoofd, dat de oorlog zich hoe langer hoe

De Zweedsche ijzerproductie was over 1915 aan be-‘
meèr uitbreidt, en dat meer en meer alle internatio-

22 Maart 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

M
e

nale wetten, ook waar het belangen van neutralen

geldt, worden overtreden

In alle oorlogvoerende landen bestaan nog rege-
lingen, die de invordering van wissels langs gerech-

telijken weg ôf uitsluiten ôf althans zeer bemoei-
lijken. Nu neem ik gaarne aan, dat alleen zulke
wissels in disconto zouden genomen worden, waar-

van de trekkers niet langs gerechtelijken wegzouden
gedwongen moeten worden tot nakoming hun-

ner verplichtingen. De jongste wisselpolitiek van
Duitschland leert ons evenwel, dat men in bepaalde
gevallen niet schroomt, om ook hen, die wel willen
betalen, te dwingen hunne verplichtingen uit te

stellen, en al hebben tot heden andere landen dit
voorbeeld nog niet gevolgd, het zou zeker niemand

verwonderen, indien ook daar in de eene of andere
richting besluiten in dezen geest werden genomen.
Door het aanhouden van goudzendingen door En-

geland zou b.v., al is de ratio t h a n s nog een ge-

heel andere, praktisch hetzelfde kunnen worden
bereikt.

Daarom schijnt mij, ook al zijn de waarborgen nog
zoo goed, het disconteeren van buitenlandsche wis-
sels van oorlogvoerende landen, zeer zeker te ontra-

den, waarbij nog komt, dat de mogelijkheid, dat
Nederland in den oorlog wordt betrokken, gezien ook
de jongste gebeurtenissen, niet als uitgesloten mag
worden beschouwd, en het zeker in dat geval beter
is, dat onze Centrale Bankinstelling goud in hare
kelders heeft dan papier op het vijandelijk land, dat,
althans gedurende den oorlog, alle waarde mist.
Immers o p z i c h z e 1f is het bezitten van veel
goud toch nooit een kwaad. Bedoelt de geachte me-

dewerker alleen het disconteeren van papier van
een neutraal land, waarvoor dan zeker wel in de

eerste plaats dat van de Vereenigde Staten in aan-
merking zal komen, dan wijs ik hem• erop, dat ook
altijd de kans bestaat, dat de groote republiek in

den oorlog wordt betrokken, en dat dee dan zal
beginnen met een moratorium af te kondigen voor
alle wissels, v66r het uitbreken van den oorlog ge-
trokken. Om deze reden schijnt het mij, zoolang de
toestand nog zoo onzeker is, het beste, dat onze Cir-
culatiebank de voorkeur blijft geven aan het gele

metaal boven papier, ook al is dit papier getrokken
door een neutraal land.

S. d. M.

REGEERINGSMAATREGELEN OP

HANDELSGEBIED.

Uitvoer ver b o den. Het verbod tot uitvoer
van
thee,
dat op 21 Augustus 1914 tijdelijk werd op-
geheven, is
bij
Kon. besluit van 15 dezer wederom in
werking gesteld.
Verboden is de uitvoer van
peper
en van
bind-
rotting.

Voorts is, onder wijziging en aanvulling van vroe-

gere besluiten, bepaald, dat verboden is de uitvoer
van: mosterdzaad, lijuzaad, kool- en raapzaad, andere

oliezaden (uitgezonderd karwijzaad en blauw maan-
zaad), meel van rijst en rijstafval, meel van peul-
vruchten, lijnkoek en ljnmeel, raapkoek en raapkoe-
kenmeel, grondnotenkoek en gronduotenmeel, katoen-
zaadkoek en katoenzaadmeel, andere krachtvoederkoe-

ken, alsmede meel en alle afval daarvan, alle pulp,
gedroogde spoeling, bostel of bierdraf en vleeschmeel.
Ongeveer alle deze oliezaden
en
veevoeder-artikelen
waren reeds vroeger ten uitvoer verboden; vermoe-
delijk is thans, ter vergemakkelijking van het over-
zicht, eene algemeene samenvatting gegeven in één
besluit.

Uitvoer van schepen. Het ontwerp van
wet, houdende maatregelen, die waarborgen, dat
Nederland in voldoende mate de beschikking blijft
behouden over schepen, is aangenomen in de ver-
gadering der Tweede Kamer van Woensdag 15 dezer

en vervolgens ook in die der Eerste Kamer van
Vrijdag 17 dezer. M e 1 k v o o r z i e n i n g. Deze kwestie wordt el-
ders in dit nummer uitvoerig besproken.

BOEKAANKONDIGING.

Second Annual Report of the Fe-

deral Reserve Board for the Year 1915 Washington 1916.

First Annual Report of the Federal

Reserve Bank of New-York (Oct. 5

1914—ult. Dec. 1915)
Washington 1916.

Eene uitvoerige bespreking dezer ons door een

.rriendeljke hand uit New-York toegezonden ver-
slagen ligt thans niet in het voornemen. Wij hopen
in ander verband op de grondgedachte en de ont-

wikkeling van het nieuwe circulatiebaukstelsel in de Vereenigde Staten nog nader in te gaan en be-
perken ons hierom op het oogenblik tot een korte
aankondiging.

De verslagen geven tezamen een duidelijk beeld
van de ontwikkeling, die het nieuwe ,,system” tot

dusverre genomen heeft. Het verslag van den Board

bespreekt de moeilijkheden, die zich hebben voorge-
daan – in de eerste plaats de weinige medewer-

king van de zijde der State Bauks -, doet mede-
deeling van de ondernomen pogingen tot unificatie
van het Amerikaansche bankwezen en tot vervan-
ging der gebruikelijke ,,promissory note” als
grondslag van credietverleening door den discontabelen
haudeiswissel met bankaccept, en zet voorts de rol

uiteen, die de F. R. Banks kunnen spelen in de
internationale expansie van het Amerikaansche

bankwezen. Tot slot geeft het verslag enkele wij-
zigingen in de geldende wettelijke regeling in

overweging, met name om de reeds van den aanvang
af gevolgde gewoonte om F. R.-notes uit te geven,
niet alleen tegen ,,commercial paper”, doch ook
tegen goud, te sanctioneeren. Thans is dit – van

de op 31 December 1915 uitstaande $ 188.817.000

notes was niet minder dan $ 172.142.000 door goud ge-
dekt – inderdaad van hoogst twijfelachtige wettigheid.
Het verslag der New-Yorker bank, uitgebracht
door den Federal Reserve Agent voor New-York,

tevens voorzitter der bank, P. Jay, is niet minder
belangrijk. Het bevat bovendien een belangrijke
verzameling van gegevens en diagrammen betref-

fende den – financiëelen en economischen toestand

van handel en bedrijf in de V. S. gedurende den
oorlog en verraadt duidelijk de krachtige persoon-

lijkheid van den schrijver. After reading – aldus
de Ohronicle – what Mr. Jay has to say of the

work of the Reserve Board and the Reserve
system, there can be no question as to the source
from which the Reserve policies have emanated or
as to which Reserve bank dominates the whole
system.
B.

Financiëel Jaarboek voor 1916. Uit-

gave van De Nederlandsche Financier,
Dagelijksche Beurscourant, Amsterdam.

Deze jaarlijksche uitgave brengt naast het over-
zicht van nieuwe uitgiften, de bekende tabellen van
hoogste en laagste koersen, de dividendenlijst en
eenige andere nuttige gegevens voor geld- en fond-

senhandel, wederom een uitvoerig overzicht van de voornaamste gebeurtenissen in het afgeloopen jaar

op politiek en economisch, in ‘t bijzonder op financiëel
gebied.

Het overzicht, hoewel van eenige politieke eenzij-
digheid niet Vrij te pleiten, is zeer lezenswaard. Vooral
heeft- het beteekenis als verzamelwerk, waarin tal van gegevens kunnen worden nageslagen. Met het
oog hierop zou een eenigszins meer overzichtelijke
rangschikking van de talrijke belangrijke cijfertabe11n
aan de uitgave ten goede kunnen komen.
qj

1′

170

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

22 Maart: 1916

•

MAANDCIJFERS.

OVERZICHT DER RIJ1SMIDDELEN IN DE MAANDEN JANUARI EN FEBRUARI.

JanuarI 1916
FebruarI 1916
Eerste twee maanden
Eerste £wee maanden
van 1916
van 1915
Directe belastingen.

1

404.852,70V,
f

364.427,70
f

769.280,4OVs
f

638.379,89
VI
,,

527.968,82’/
,,

191.086,84V2
,,

719.055,67
,,

701.532,641/1

,,

3.254.815,11
3.004.169,081/
2

,,

6.258.984,19V2
S
–

Belasting op bedrijfs- en andere inkomsten
—
— —
,,

2.283.855,31

Personeele

belasting

………………..
Inkomstenbelasting …………………

,

102.336,70
,,

125.358,47
,,

227.695,17
,,

506.718,691/2

13.513,88
—
,,

13.513,88
—

f

4.303.487,2
f

3.685.042,10
f

7.988.529,32
f

4.130 486,54’jI
Grondbelasting

…………………..

Rechten op den invoer.

Vermogensbelasting

……………….

Totaal …………………

Rechten op

den invoer ……………..
f

1.127.907,69
f

1.481.058,29
f

2.608.965,98
f

2.525.145,44
1
/

Recht op

de mijnen

……………….

Formaatzegel ……………………..
1.909,35
,,

2.225,70
,,

4,135,05
,,

3.987,90

f

1.129.817,04
f

1.483.283,99
f

2.613.101,03
f

2.529 .133,34
VI

Accijnzen.

f

2.134.134,27
f

1.702.742,58
f

3.836.876,85
.f

5.399:422,83

,,

29.328,31
,,

25.212,10
,,

54.540,41
,,

43.086,19

Totaal ………………….

Binnen- en buitenlandsch gedistilleerd

.
1.629.007,44
,,

2.357.462,48
,,

3.986.469,92
,,

2.254.186,08

,,

224.336,28
,,

141.633,78
,,

365.970,06
,,

435.389,83

107.345,49
,,

105.523,88
,,

212.869,37
,,

195.757,37
Z
out ……………………………
Bieren

en

azijnen

…………………
,,

776.509,4$V
,,

746.405,11
,,

1.522.914,55
1
/2
,,

1.130.517,61

f

4.900.661,231/1
f

5.078.979,93
f

9.979.641,16V2

f

9.458.359,91

–
Gouden en Zilqjeren vijerken.

Suiker

………………………….

f

48.028,50
f

49.604,77
VI
f

97.633,27/2
1

54.227,47
1
/2

Wijn

………………………….

,,

41;32
/1
,,

.

35,08
,,

76,40 ‘/s
,,

86,47
VI

f

48.O69,82V
f

49.639,85’/I
,:,

97.709,68
1

54.313,95

Geslacht

………………………..

Totaal
…………………

Indirecte belastingen.

Belasting ………………………..

f

677972,6iV2
f

633.943,03’/I
f

1.311.915,65
f

736.508,01’/2
Essaailoon

………………………

Registratierechten

… ……………..
.2.284,61
,,

707.100,021/I
,,

1.389.384,631/
2

,,

700.117,30

Totaal …………………

Zegelrechten

…………………….

63.83],43’/I
,,

67.548,89
,,

131.380,32’/2
,,

57.053,56
VI

Rechten

van

successie en van overgang
bij

overlijden

…………………..
1.257.727,O8Va
,,

1.549.685,07
,,

2.807.412,15 V
,,

2.573.499,62
2
12

f

2.681.815,74’/

.

1

2
:
958
.
277
,
02

f

5.640.092,76
1/2
1

4.067.178,50
VI

Hypotheekrechten

………………….

f

415.022,78V
f

86.180,80
f

501.203,58V2
f

111.823,32

Totaal …………………

Domeinen

……………………….

f

17.094,97
f

167.739.16’/2
/

184.834,131/2
f

113.212,52

/

305,75
f
.

419.50
f

725,25
f

920,-

Staatsloterij
……………………….

Akten ‘voor de jacht en

visscherij ……

Loodsgelden

……………………
f
.

73.2i4,00
1
/;

..

f

77.376,06
/

155.590,06
1
/2
f

221.113,07
1
/2

/

13.574.488,57/2

..

/

13.586.938,42
f

27.161.426,99
1
/2
f

20.686.541,17
Totaal-generaal …………..

OPCENTEN,
TEN BATE VAN
HET ,,LEENINGFODS
1914″.

Januari 1916
Feb,uart 1916
Eerste twee maanden

van 1916
Directe belastingen.

–

114.503,94

,,

44.808,63

,,

159.312,57
Personeele

belasting

………………………………

.

Accijnzen.

Grondbelasting

……………………………………
–

.

.

f

30.743,72

/

30.743,72

Inkomstenbelasting
……………………
. ………… ….,,

1.079.326,35

,,

997.846,81

,,

2.077.173,16

Binnenlandsch gedistilleerd en buitenlandsch gedistilleerd..

,,

162.900,74

,,

235.746,25

.

,,

398.646,99

..

Vermogensbelasting
…………………………………,,

25.199,76
1
/

25.499,52/2

,,

50.699,29

Suiker

……………………………………
……..,,

426.826,85

,,

340.548,51

,,

767.375,36
Indirecte belastingen.

Wijn

…………………………………………….,,

5.865,66

,,

5.042,42

,,

10.908,08

Zegelrechten van buitenlandsche effecten

………………..,,

73.214,55

,,

36.815,75

,,

110.030,30

Registratierechten

………………………………….

68.016,792/2

,;

71.076,70

,,

139.093,49Vz

Hypotheekrechten

………………………
. ……….

,,

6.292,01V

,,

6.561,22

,,

12.853,231/
1

Totaal ……………………

.
f

1.962.146,66
1
/

,,

.1.794.689,53
VI

/

3.756.836,20

..

De voornaamste verschillen met het voorgaande jaar vloeien voort uit de vervanging van de bedrijfs- en vermogensbelasting

door

de

inkomstenbelasting met aanvullende vermogensheffing, uit de verlaging van den suikeraccijns, waar een even groote opcentenheffing ten bate van het Leeningfonds tegenover staat, en uit het

feit,

dat

einde

1914

in

afwachting

der

accijns-

verhooging veel gedistilleerd
is
uitgeslagen, zoodat de opbrengst van dezen accijns in de eerste maanden van
1915
bijzonder laag was.

De Januari-cijfers, destijds niet opgenomen, worden thans tegelijk met de Februari-cijfers gegeven.

.

.

.

22 Maart 1916

ECONOMI,ÇH-STATISTISCH BERICHTEN

.171

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN,

liep. Ook Londen was lager; alleen Italië maakte eenige
uitzondering en bleef prijshoudend. De koersen van de Centralen waren aanvankelijk iets vaster,
N.B.
‘
beteekent: Cijfers nog niet ontvangen,

maar liepen later eveneens terug, zoodat het slot ongeveer op dezelde hoogte was als de opening.
GELDKOERSEN.

Overigens slechts weinig verandering, alleen Skandinavië
I. BANKDISCONTO’S.

weder beduidend vaster.

18
Maart 1916.
20 Juli 1914.

e d (Disc. Wissels.
4
l/2
sedert

1Juli’15
3
2
/2 sedert23 Mrt. ’14
• Bel. Binn. Eff.
4’/2

,,

1

,

’15
4

,,

23

‘,,

’14
Bank
tVrschiflRC.
5/2

,,

19Aug.
1
14
’14
5

,,

23

,,
Bank of England ..
5

,,

8

,,

’14
3

,,

29 Jan. ’14
Deutsche Reichsbk..
5

,,

23 Dec. ’14
4

,,

5 Febr.’14
Banque de France..
5

,,

20Aug.’14
3
1
/2

,,

29 Jan.

’14
Oostenr. Hong. Bk.
5

,,

12Apr.’15
4

,,

12 Mrt. ’14
Russische Staatsbk. .
6

29 Juli ’14
5

,,

1Apr. ’14
Nat. Bankv. Denem.
5

,,

10

,,

’15
5

,,

6Febr.’14
Zweedsche Rijksbk.
51/2

,,

5 Jan. ’15
4
1
/2

,,

6

’14
Zwitsersche Nat. Bk.
4’/

,,

2

,,

’15
3
1
/2

,,

19

,,

’14
Bank van Italië …
5
‘Is

,,

10Nov.’14
5

,,

9 Mei ’14
FederalRes.Bk.N.Y.
3-5 ,,

4 Febr.’15
–
Javasche Bank ….
3’I

,,

1Aug.’09
3’/2

,,

1Aug.’09

II. OPEN MARKT.

Data
Amsterdam
Lo;iden
Part.
Berlijn
Part.
Parijs
Part.
N. York
Go//-
Part.
Prolon-
disconto
gatie
disconto disconto
dis.c.
8no;ey

18 Mrt.
1
16
1/
2
– 5
8
/22
4
1J_31′
–
1 f42
13-18

,,

’16
1 ‘/.’/.
2’/4
5
8
/22
42/8.8/4
–
6-11

,,

’16
1 I/_7/
2-‘/2
5
8
122
4
h
/5_/4
2-‘/
28 F.-4M.’16
1/8-2
‘Is
2-/4
5
2
/81.
2
/8
41/2.8/4
–
18/4.2

15-20 Mt.
1
15
4
2
/2
4
I/4_1/5l)

2’/8
1
j2
–
–
1 2/4_7/5

16-21 Mt.’14
2+-3 8/4
2 3/4.3 ‘/
2
1/_l/
3 I/4_9/g
2
1
/4
1 /82

20.24Jtili ’14
3
2
/8.
8
/26
2
1/4.8/4

2
l/
4
_3/
4

2
1
/8.
1
/2
2/4
18/
4
_2
2
/2

2)
Noteeringen van de Ver. v. d. Effectenhandel en de Pro-
longatievereeniging door elkandcr.

WISSELKOERSEN.

I. KOERSEN IN NEDERLAND.

Voor Londen, Berlijn en Parijs worden voorloopig ook de
dagelijksche noteeringen te Amsterdam çlpgegeven. De dage- –
lijksche koersen op New York en de laagste en hoogste dr
week zijn aan particuliere opgaven ontleend.
Data
Londen
Berlijn
Parijs
New-York

13

Mrt. 1916

..
11.32
41.70
40.22’/2
2.37
1
/4
14

1916

. .
11.31/2
41.72
1
!,
40.20
2.37
15

1916

. .
11.29
41.75
39.92’/3
2.36’/2
16

1916

..
11.29
41.52’j2
39.85
2.36
17

1916

. .
11.26’/2
41.70 39.70
2.36’/4
18

1916

. .
11.26’/2
41.62’12
39.70
2.36
1
/4

Laagste der week
11.25
41.52′!2
39.55
2.35
1
/2
Hoogste

,,

,,
11.33
1
12
41.90 40.30
2.37
,
!2
11

Mrt. 1916

..
11.31
41.65
40.17′!3
2.372/
4

4

,,

1916 …
11.23
1
/2
42.12
1
/3
40.02
2
/2
2.35
1
/2

Muntpariteit ….
12.10/8
59.26
48.-
2.48/4

Data
Zwitser-
land
Weenen

Kopen.

1
hagen
Stoet’
hol;n
Balauia
telegrafisch

18 Mrt. 1916
45.10 29.10 67.95 67.95
98.8/
4

Laagste d. w.
45.05
29.-
67.50 67.50
–
Hoogste

,,

,,
45.40
29.27
‘Is
-68.05
68.05
–
11 Mrt.

1916
45.27.’/2
29.05 67.55 67.55 98.8/
4

4

,,

1916
44.95 29.30 66.60 66.60
98-I4
Muntpariteit
48.-
50.41 66.67
68.67
100

OVERZICHT.

De algemeene stemming van de wisselkoersen op de Entente-
landen was flauw, vooral voor Parijs, dat bijna 1
112
/o terug-

II. KOERSEN TE NEW YORK.

Cable
Zicht Zicht
Zicht

Dato
Londen
Parijs
Berlijn
Amsterd.
(in
(in frs.
(in cents
(in cents
/’er
£)
P.

)
p. Ru,. 4)
pet gid.)

18

Mrt. 1916….
4.77.-
5.94
1
/2
71/4
42 1/4

Laagste d. week.;
4.76.75 5.90
8
/
4

7121
4

421/
4

Hoogste
,,

,,

..
4.77.10
5.96
72e/s
42/16
11

Mrr. 1916.. ..
4.76.90
5.90’/4
72
8
/8
42/16
4

,,

1916.. . .
4.77..–
5.88’/L
,
73
8
18
42’/
Muntpariteit

..
. .
–
4.86.67
5.182/
4

95’/4
40/1e

III. KOERSEN VAN DE VOLGENDE PLAATSEN OP

LONDEN.

Plaatsen ei; Lande;,
Noteerings.
ee,; heden
4 illrt.
1916
11 )11rt.
1916

Week
13-17
Maart. ‘)

Laagste Hoogste

17
Ms-t.
1916
1
)

Italië

…….
Lires p. £
31.90
32
31.92/s
32.05
32.05
Madrid

..
.
Peset. P. £
25.04
24.971
24.91
25.03 25.03
Lissabon

….
d.p.escudo
35
1
/
331/2
338/4
35
35
Petrograd

. .
R. p. £ 10
151’/2
150
1
/2
150
150
1
!2
150
Alexandrië ..
Piast. p. £
977/
97/
1

977/
97 8/18
977/16

Calcutta

….
sh/d.p.rup.
1/4
1
Is
1/4
1
/8
1I4’1
1/4/s
114’/s
Singapore .
.:
id. p. $
2/4/22
214/32
2/4/22
2/4/s2
2I4/s2
Yokohama. . .
id. p. yen
2/1/,6
2/1
1
/4
2/1 ‘/4 2/1
1
1
4

2/1 ‘/
Hongkong

. –
id.

p. $
1/11 -Af
1/112/
4

lul ‘/
1/11e18
1/11 /s
Shanghai ….
id.

p.tael
2/7/s
2I7I8
2/8
218/4
2/8’14
Montreal ….
$ per £
4.80
1
!2
4.79 4.79 4.79 4.79
B. Aires 90 d.
d.p.gd.pes.
49
9
/82
49/32
49V
49
1
/2
49
1
/2
Valparaiso ,,
d.p.pap.p.
8
1
!4
8’/2
8
1
/,
.82
2
/
2
,
8″/82
Montevideo,,
d. p. peso
533/
4

535/8
53’/
538/
4

533/
4

R. d.Janeiro,,
d.p. milreis
11
59jg

11 “/
11121,182

11
85
/82
1158/,,

1) Noteeringen van 18 Maart nog niet ontvangen.

GOUD EN-ZILVER.

GOUDBEWEGING BIJ DE BANK OF ENGLAND.

–

–

Week van 9-15 Maart 1916.

(In duizenden p.st.)

In

Uit.
Baren

…………..636

Continent …………
219
Sovereigns

……….-

Koloniën

…………
600
Koloniën

…………-

U. S. A………….
40
Per saldo uitgevloeid

1153

Zuid-Amerika ……..
930
Baren en diversen
–
–
Per saldo ingevloeid
–

–

1789 –
1789

ZILVER. .

–
In de afgeloopen week was de zilvermarkt zeer vast en liép
de prijs geleidelijk op van 27 tot
27
3
IiGd.
të Londen, van
56u/a
tot 57 te New York. De steeds voortdurende muntaan-
koopen, de geringe en afnemende voorraden in de voornaâmste centra en ook de bekend- geworden lagere productiecijfers over
1915 werkten alle tot de rijzing mede. De Indische bazaars
traden weer als koopers op, hoewel hun orders niet belangrijk
waren.
De Japansche munt is dezer dagen belast met aanmunting
van zilver voor Rusland.

Noteering te Londen.

te New York.

18 Mrt.

1916 ……..
27
8
/is
57
11

,,

1916 ……..
27
568/
4

20 Mrt.

1915 ……..
23
8
/4
50/4
21

Mrt.

1914 ……..
26l
8
/j.
58
1
/8
20

Juli

1914 ……..
24
15
/,
541/8

72

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

22 Maart 1916′]

NEDERLANDSCHE BANK.

•
OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
(In duizenden Guldens.)

VERKORTE BALANS OP 18 MAART 1916.
‘

•

Data
1

Goud
ZiIvr
Bank-
b ljetten

1 opcischbare
Andere
Activa.

•

.

., ,1

Binnenl. Wis-
‘
H.-bk.
f
51.018.732,43
__________________
1
________
1
schulden

509.469
4.799

582.430
105.608
sels, Prom.,1B.-bk.

373.670,02

.
enz., in disc.

Ag.sch.

16.379.033,181/2
,,

t

67.771.435,631/2
501.676
4.624

582.678
93.388′

Papier o.h. Buiteni.

fl

495.530
4.798

586.149
79.686
disconto
j

18 Maart1916 ……..

26

Febr. 1916 ……
495.113
5.249

%77.978
104.746
………………………
–

‘
Idem eigen portef…
1

4.206.075,-

–

11

1916 ……..
4

1916 ……..

489.740
5.261

575.339
97.068

Af: Verkocht maar voor

..

485.260
5.060

579.441 91.325

de bk. nog niet afgel.

–
480.036 5.206

583.219
72.438
‘

.
4.206.075,-
‘
466.837
6.059

581.722
66.398
Beleeningen H.-bk.

f
18.405.667,89’/,

5

,,

1916 ……..
29

Jan.

1916 …….

i5
448.753
6.123

‘573.086
61.931
‘c
mcl.
vrsch.

B.-bk.

5.735.316,421/2

I

,,

:c’

22

‘

1916 ……. 1916 …….
441.794′
5.777

577.947 51.457
in rek.-crt.
Ag.sch.,, 44.725.784,31

19

,,

1916 ……..
12

1916 ……..

8

1916 …….
436.635
5.861

578.410
49.832
op onderp.
429.182
6.195

577.056
33.240

68.866.768
f,

63
24

,,

1915 ……
427.862
6.364

558.491 62.280

Op Effecten ………
f

62.938.218,63

.

31

Dec.

1915 …….
.

286.299
1.439

452.512
99.665
1
)
‘

–
Op Goederen en Spec. ,,

5.928.550,-

20Maart1915 ……. 21Maart1914 …….
159.956 9.573

301.012 5.539

68866.768,63
25

Juli

1914 …….
162.114 8.228

310.437 6.198
Voorschotten a. h. Rijk …………….

14.272.433,87

–
1)

Waarvan Rek. Crt. saldo
van het Rijk
f
41.995.000.

Munn Muntmateriaal

Munt, Goud ……
f
70.448.555,-
Disconto’s
Muntmat.

Goud. .. .,,439.020.128,86

–
____________________
‘
Data
Belee-
Besclzik.
baar
Dek-
kings-
Hiervan

f509.468.683,86
Totaal
1

Schatkist-
promessen
fin
gen
Metaal
saldo
percen.
tage
Munt, Zilver, enz..
.

4.798.759,32’/2
________________
rechtstreeks

19 Maart1916
67.771
47.000

68.867 375.971
75
Muntmat. Zilver …..

–

514.267.443,18″/2
.11

,,

1916
65.164
44.000

69.103
370.408
75
Effecten

”
4

1916
61.380
40.000.

71.227
366.489
75
Bel. van hetRes,fonds t

4.953.813,94
26 Febr. 1916
74.138
52.500

73.631
363.148
73
Id. van
‘1

V. h. kapit. ,,

3.885.998,50
19

,,

1916
,
74.665
52.500

74.116 359.857
‘

74
8.839.812,44
12

,,

1916
75.218
52.500

80.529
355.511
73
Geb. en Meub. derBank ……………..,,

1.600.000,-
5

,,

1916
,.
75.817 52.500

82.258 353.056
74
Diverse rekeningen …………………..,,

43.452.688,03’/
29 Jan.

1916
77.756 53.500

83.602
‘342.656
73

f
723.276.656,79V,
22

1916
79.102 53.500

83709
327.279
72
15

1916
80.586
‘
53.500

83.476
321.104
71
8

,,

1918
79.853
51.500

87.065 316.273
70
–
Pa8siva.

,
31 Dec. 1915
76.348
47.500

93.579
312.746
71

Kapitaal ……………………….
f

20.000.000,-
24

1915
,,
76.398 48.500

90.971
309.505
7.0

Reservefonds
-……………………,,
.

5.000.000,-
Bankbiljetten in omloop

…………..,, 582.429.600,-
.,20 Maart 1915 78.228
–

200.774
176.992
52

Bankassignatiën in omloop

…. …….. .,,

1.713.859,63
‘
21Maart1914
1.
49.815
–

73.640
46.8411)

55

Rekening-Courant saldo’s:
25 Juli

19141
67.947 14.300

61.686 43.5211)

54
Van het Rijk

–
0
Op de basis
van
2
/5
metaaldekking.
Van anderen ……

,,103.894.613,09’/,
103.894.613,09
1
/2

Diverse rekeningen

………………

,,

10.238.584,07

f
723.276.656,791/2
‘

JAVASCHE BANK.

OVERZICHT DEk VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden Guldens.)
Beschikbaar metaalsaldo …………..
f

375.971.025,70,
,

Bank
Andere
Op de basis van
2/5
metaaldekking.
.
..

,,

238.363.411,151/2
‘
Minder bedrag aan bankbiljetten in omloop

.
Data
Goud
Zilver
biljctt;n
opeschb.

dan waartoe de Bank gerechtigd is
..

!
1.879.855.128,50
-.
–
schulden

22

Jan.

1916
.
…..
47.991
31.545 138.433
31.847

Bij vergelijking met den vorigen weekstaat blijken de volgende-
47.650
42.841
31.323 139.368 31.761

verschillen:
8

-,,

1916
32.438 138.178 33.477 43.819 32.400
136.480
33.404
Meer

Minder

,,

1916

……..
..

Disconto’s

…………..2.607.46i,14’/,

……..
i

,,

–
ii

……..

32.238
26.396 119.085
16.088
Buitenlandsche wissels

..
.
.’

1.930.800,-
23

Jan.

1915 …….
24

Jan.

1914 ……
27.161
26.859
109.515
11.727
Beleeningen

536.702,51
25

JuIL 1914 …….

..

22.057
31.907 110.172
.12.634

Goud

……………..

7.792.556,96,
,
1
Zilver

………………174.395,29
.

Dis
Wissels,
–
buiten
Belee-
Diverse
Beschik.
baar
Dek.
kings.
Bankbiljetten

248.040,-
Rekening-Courant saldo’s
–

12.863.422,04

.
Data
conto’s
N..Ind
ningen
reke.
ningen metaal.
1)
l,ercen.
b
r
saldo tage

22Jan.1916

6.111

20.023

-45.117

24.328

45.378

47
N.B.Uit de belendmaking van den Minister van Financiën
blijkt, dat uitstonden op:
-.15

,,

1916

6.017

20.897

45.733

23.553

44.748

46
.
8

,,

1916

5.782′

19.859

45.690

29.058

40.948

44
1

,,

1916

5.839

22.795

44.373

24.524

42.242

45

23Jan.,1915

5.046

8.909

34.139

2.883

31.600

43.

11Maart
1916
18Maart
1916

Aan schatkistpromessen ..
f128.280.000,-
f131.630.000,-
24Jan. 1914

6.015

‘11.922

45.784

2.482

5883′)

45
waarvan rechtstreeks bij
de Ned. Bank geplaatst
44.000.000,-
,,

47;000.000,-
2)
25 Juli 1914

7.259

6.395

47.934

2.228

4.842

44

Aan schatkistbiljetten.
. . .
81.183.000,-
81.183.000,-
‘)

Sluitpost der actiya.
,
Aan zilverbons

………
,,

4.708.283,50
,,

4.651.332,50
.

‘) Op
de basis van

/s
metaaldekking.

22 Maart 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

173°

SURINAAMSCHE BANK.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden guldens.)

Andcre
Data

Metaal Circulatie opeischb. D
SCOfl
t
O
,
S
IDn reke-
schulden

ning
I

en
1)

29 Jan.1916….

875

898

1.100

915

786
22

1916….

864

873

1.053

929

698
15 ,, 1916

745

934

1.015

929

830
8 ,,

1916….

719

939

1.052
1

925 1

875

30 Jan.1915….
1.438
919
1.138
801
270
31

Jan.1914….
651
1.057 529
735 352

25 Juli

1914….
645
1.100
560
735 396

t)

Sluitp9st der activa.

BUITENLANDSCHE BANKSTATEN.

Aan het eind van ieder kwartaal wordt een overzicht gegeven
vanenkele niet wekelijks opgenomen bankstaten.

1.
BANK OF ENGLAND.

WEEKSTAAT VAN 15 MAART 1916.

ISSUE DEPARTMENT.

Notes issued..

£

72.669.995
Governm. debteC
11.015.100
Othersecurities
7.434.900
Gold coin and
bullion

.. ..
54.219.995

£

72.669.995
£
72.689.995

BANKING DEPARTMENT.

–

Capital ……£

14.553.000
Government
Rest

……..,,

3.681.373 securities

..
£
32.838.646
Public deposits

52.403.529
Othersecurities
92.433.129
Other

deposits

95.275.693
Notes ………
39.758.195
Seven-day and
Gold and silver
other buis

24.105
coin

……..
907.730

£ 1.Ui.7UO 1

£
165.937.700

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE PÔSTEN.

Onderstaand overzicht bevat tevens de cijfers der door de
Regeering uitgegeven currency notes van 1 £ en 10 sh. met
het bedrag der gouddekking en der tot dekking aangewezen
Government securities. De publicatie dezer cijfers geschiedt
sedert 26 Augustus 1914.

(In duizenden p. St.)
Currency Notes.
Data

Metaal Circulatie

1
Goudd. IGov. Sec.

15 Mrt. 1916 55.128

32.912 103.443

28.500 65.132
8

1916 56.078

33.104 102.467

28.500 65.192
1

,,

1916

56.110

33.307 100.893

28.500

65.203
23 Febr. 1916 54.987

32.508

99.345 28.500 65203

17 Mrt. 1915 59.465

34.065

37.603 27.500

5.000
18 Mrt. 1914 41.170

28.435

22 Juli 1914 40.164

29.317

Gov.

Other

Public Other

Re-

kings
Data

Sec.

Sec.

Depos. Depos.

serve percen.
ta
g
e
t)

15 Mrt.1916 32.839 92.433 52.404 95.276 40.666 27
1
/2
8

,, 1916 32.839 93d80 52.175 97.036 41.424 27/
4

1

,,

1916 32.839 96.743 50.631 102.019 41.253 27
23 Febr. 1916 32.839 93.336 52.620 96.394 40.930 27
1
/2

17 Mrt. 1915 30.040115.750 70.950 100.404 43.850 251a
18 Mrt. 1914 11d53 43.819 27.448 40.447 31.185 457/
s

22 Juli 1914 11.005 33.633 13.735 .42.185 29.297 52/

1)
Verhouding tusschen Reserve en Deposits.,

II. DEUTSCHE REICHSBANK.

STAAT VAN 15 MAART 1916.

De biljetten zijn sedert den oorlog niet inwisselbaar.

Metalibestand ……………………Mk 2.503.346.000
davon Goidbestand …………….., 2.458.483.000
Reichs- und Darlehenskassenscheine ……. 386.005.000
Noten anderer Banken ………………11.632.000
Wechsel ………………………..,

5.888.465.000
Lombardforderungen ………………

14.183.000
Effekten ……………………….

31.282.000
Sonstige Aktiva ………………….

266.106.000

Grundkapital …………………….,

180.000.000
Reservefonds ……………………..80.550.000
Notenumlauf …………………….,

6.468.304.000
Sonstige tâglich fallige Verbindlichkeiten

2.109.216.000
Sonstige Passiva ………………….

262.950.000

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
Onderstaand overzicht bevat tevens het cijfer der uitgegeven
Darlehenskassenscheine. De Scheine, welke niet in kas zijn bij de Reichsbank, circuleeren grootendeels onder het publiek. De
Darlehenskassen zijn ingesteld op ii Augustus 1914.
(In duizenden Mark)

Data
Metaal
Daarvan
Kas ren.
Circu.
kings-
Goud
scheine
latie percen

1

Mrt. 1916

2:503.346 2.458.483 386.005
6.468.304
45
1916

2.500.973
2.458.096
291.357
6.532.128
43
29 Febr. 1916

2.500.988
2.457.149 482.545
6.554.309
46
23

1916

2.501.839
2.456.421
264.570 6.286.306
44

ik
Mrt. 1915

2.358.090 2.315.895
185.920
4.937.223
52
14 Mrt.1914

1.639.295 1.317.624 66.858 1.795.079
95

23 Juli 1914

1.691.398
1.356.857 65.479
1.890.895
93

i Dekking der circulatie
door metaal
en Kassenscheine.

I

Darlehenskassenscj,cjne

Data
Wissels
Rek. Crt.
Totaal
1

In kas bij
uit ge-de

ichs.
g
even

ban
Ro
k

15 Mrt. 1916..

5.888.466 2.109.216 1.552.800

339.400
7

,,

1916..

5.852.541 1.896.960 1.442.400

247.300
29 Febr. 1916..

5.781.322 1.986.805 1.606.800

439.500
23

,,

1916..

5.511.992 1.787.557 1.321.700 • 218.200

15
Mrt: 1915..

4.436.580 1.895.893

759.000

176.000
14 Mrt. 1914..

884.051 1.058.377

23 Juli

1914..

750.892

943.964……………….

III. BANQUE DE FRANCE.

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN. De met geteekende posten komen eerst sedert 28 Jan. 1915 in den weekstaat voor. De biljetten zijn sedert den oorlôg niet
inwisselbaar.
(In duizenden francs.)
eTe goed

euitge:
Data

Goud

Zilver in het bui- Wissels

stelde
tenland

wissels

16 Mr. 1916 5.023.143 362.028

”

366.306 1.702.872
9 ,,

1916 5.018.944 360.541

817.775 382.218 1.711.578
2

1916 5.015.040 360.775

840.889 422.981 1.717.979
24 Febr.1916 5.035.879 360.209 855.422 430.882 1.724.961

18 Mrt. 1915 4.241.978 377.372

547.5681 218.571 2.967.720
19 Mrt. 1914 3.621.470 633.980 ……..1.395.440

–

23 Juli 1914 4.104.390 639.620 …….1.541.080

–

1
w.Bank-

Rek. Ct. Rek. Crt-
Data

Beleening

.
Particu-
a/d. Staat

biljetten

heren

Staat

16 Mrt.1916 1.248.433 6.300.000 14.719.839 1.958.839

32.834
9 ,, 1916 1.248.248 6.100.000 14.649.649 1.946.381

46.49e
2 ,, 1916 1.252.285 5.900.00Q 14.460.136 1.954.813

59.154
24Feb.1916 1.251.804 5.700.000 14.295.289 1.941.914

35.861

18 Mrt. 1915 718.83 4.600.000 11.092.534 2.390.390 155.140
19 Mrt. 1914 781.150

–

5.803.190 690.330 169.600

23tJuli
1914
1
789.4001

–

1
5
.
911
.
910
1
942
.
570
1
400.590

174

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

22 Maart 1916

1″

IV. RUSSISCHE STAATSBANK.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN. .
0

De Post ,,Schatkistbiljetten” komt eerst sedert 14 November
1914 os. St. in den weekstaat voor. De biljetten zijn niet inwis-
selbaar.

(In millioenen Roebel.)

1′

Data
ii.
st
.
Gcitd
Te goed
11h bui.
ten mud

Zilver
010
pas,,, nu t

Schatkist-
biljetten
C,rculotie
j

14 Maart 1916..
1.624 946
51
3.867 5.899
7

,,

1916..
1.621 851
52
3.847
5.874
29

Febr.

1916..
1.621 757
49
3.781 5.807
21

,,

1916..
1.621
757
47
3.573
–
5.776,

14 Maart 1915..
1.568
140
54
1.130
3.152:
14 Maart 1914..
1.556
231
72
1.621,

21

Juli

1914..
1.601
144
74 1.63

Data
ii.
st
.
Wissels

Voor-
schotten

Effecten

Ad
voor-
schotten

Rek.
Courant
Parti.
culieren

Rekri
Courant
Staat’

Ir
14 Maart 1916..
349
407
190
1.165
209
e

7

,,

1916..
357
436
191
,1.044
266,,,
29 Febr.

1916..
353
460
193
1.067
214.
21

,,

1916.. 365
460
194 1.059
207,

TE
14 Maart 1915..
513
201
250
1.130
202,,
14 Maart 1914..
456
93
278
613
493
r

21

Juli

1914..
393
121
243
596 303

i0

V. SOCIÉTÉ GÉNÉRALE DE BELGIQUE.
t
.

Van de Nationale Bank van België, die haar goudvo6rraad
naar Londen heeft overgebracht, zijn sedert 6 Augustus 1914
geen weekstaten openbaargemaakt.
De Société Générale is einde 1914 met de functie .van
circulatiebank belast.
De bankbiljetten zijn niet inwisselbaar.

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden francs.)

.1

Metaal
1
l3eleen.
Beleen.
Bi,,,,.
Data
mcl.
van van
wissels
Cirew
Cet.
buitenl.
i
buiteul.
pro,,,. d. en laliç.
saldi.
saldi
rorder.
provinc.
beleen.

16Maart1916
199.919
56.143
480.000 60.717
639.671
155.121
9

,,

1916
201.561
54.957
480.000
58.719
624.422
169.114
2

,,

1916
194.975
52.771
480.000
60.211
624.397
161.460
24 Febr. 1916
193.187
51.598 480.000
61.121
619.451
164.552

VI. VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERlK.

U. S. FEDERAL RESERVE BANKS.

In werking getreden op 16 November 1914.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
3

(In duizenden dollars.)

–
Data
Goud
Zure,
Wissels
Deposito’s
circit-
IC

Dekkings-
Peiccn.
tage
1)

18 Feb. ’16
338.317
18.274
52.14
445.436
9.089
76
11

’16
340.342
15.248
52.728
448.788
9.577
77 ,.
4

’16 342.004
14.637
51.323
448.987 9.966
77
28 Jan. ’16
349.861
15.490
53.215 452.424
10.313
77

19 Feb.’15
251.808
29.887 17.762
285.468
4.930
88

1)
Gouddekking van deposito’s en circulatie na aftrek van
de posten tusschen de banken onderling.

NEW YORK ASSOCIATED BANKS AND TRUST

COMPANIES.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(Gemiddelden in duizenden dollars.)

Reserve.

lBcleeningell

Data

Eigen

Bij Fed.

Elders .

disconto’s
en

Bezit

1
Res. Bank Iaedeboncerd

18Maart1916 ..

484.620
1
173.100
1
59.210

3.364.640
11

,,

1916 . .

493.870

168.830

57.220

3.353.830
4

,,

1916 . .

496.010
1
171.040
1
59.610

3.376.520
26 Febr.1916 ..

506.620

159.320

58.490

3.369.230

20Maart1915 ..

374.910

114.080

33.910

2
21Maart1914 .. 474.150′)

–

0

2.079.330

S Juli 1914 ..

467.8801
)

–

1)

2.057.570

Deposito’s
S
Data

Circulatie

Dadclijk

Op

Rese,v
urplu
ç
s

opvraagbaar
1
ter,n,j,,

18Maart1916..
32.140
3.408.640
157.560 130.830
11

,,

1916..
34.640
3.407.040
154.220 133.740
4

,,

1916..
34.750 3.440.350
.
152.280 134.720
26 Febr. 1916..
34.520 3.437.920
153.510 142.830

20Maart1915..
38.770 2.250.330
105.950
134.130
21Maart1914..
42.080 1.977.2601)
1)
23.710

25 Juli 1914..

41.730
1
1.958.320
1
)

26.170

1)
Op deze data werden reserve en deposito’s beide ongesplitst
opgegeven.

EFFECTENBEURZEN.

Amsterdam, 18 Maart 1916.

Indien de houding van onze
Staatsfondsen
als maatstaf zou
mogen gelden voor het onthaal, dat de thans door de Kamers
goedgekeurde en spoedig (27 dezer) te verwachten staatsleening
te beurt zal vallen, dan zou men reeds van te voren van een succes mogen spreken. Van alle aan onze beurs genoteerde
staatspapieren waren namelijk Nederlandsche )Verkelijke Schuld-
soorten in de afgeloopen week de eenige obligatiën die op
aanmerkelijk hooger koerspeil uit de markt werden genomen.
Indien later de stemming eenigszins gedraaid is, kan dit tot
een zekere hoogte in verband worden gebracht met de torpe-
deering van de Tubantia, die hier groote ontstemming veroor-
zaakt heeft en veel harde woorden heeft doen vallen.
Voor Buitenlandsche Staatsfondsen bestond zeer weinig
belangstelling, zoodat de koersen zich vrij algemeen in neer
–
waartsche richting hebben bewogen. Zwak waren inzonderheid
Bulgaren, Duitsche Rijksleening en Chineesche Staatsfondsen.
Aangewakkerd door den lagen geldkoers, duurt de aanbieding
van nieuwe fondsen hier nog steeds voort, doch de aard der
uitgiften geeft den laatsten tijd wel eens stof tot overpeinzing.

11 Mrt. 15 Mrt 18 Mrt.

3
‘/s /o
Ned. Werk. Schuld 82
‘/a

83
‘/2

83
‘1

+ 1
‘/
3
0
/0
Ned. ‘lVerk. Schuld.. 70
1
/

71″/,o 71/

+ 1
2
‘/2
/O
Certificaten N.W.S. 60 ‘/,o

61 12 .

61 ‘/s

+
10/10

6
0/
BuIg. Hyp. leen. 1882 66

66

61

-5
3
0
/0
DuitscheRijksleening 48
1
/

48/ .

421/8

– 57/
8

41/
2
0/
Portug. Tabaksm. 75/8

76

76

+ /s

4 °Io
Rus!. Gecorsol. 1880 58’/2

59

57

– 1 ‘/o
40/ Rusl..Nicolaïl867-’69 531/
4

535/

53

–
1
/4
4

Rusland bij Hope .. 58

58
1
/8

57

– 1
4
‘/
°/o
China. Goudleen. 67

62
‘Is

62 /2

-4
ijs
5
0/,,
Japan. Imperial ….

81
1
/2

800/
8

802/
4

– 11/
4

De
locale
markt toonde een vaste grondstemming.
Bankaandeelen
hebben evenwel, met uitzondering van aan-
deelen Ned. Ind. Escompto Mij., die 5 °/o stegen, hun op-
waartsche prijsbe.weging niet kunnen voortzetten.
Onder de
I,ypot/seekbankfondsen
viel de zwakke houding
van Cedula’s L op, die van 78 tot 74 0/ ,terugliepen, hoewel
de berichten uit Argentinië niet onbevredigend luiden. De
goudreserve der conversiekas neemt gestadig toe en moet nu
ongeveer met inbegrip van de bedragen, bij de gezantschappen
in het buitenland in depôt, 305
1
/ millioen goudpesos bedragen
.tegen 224/2 millioen einde 1914. Met inbegrip van het bedrag
aan goud, in de kelders der Banco de la Naciôn aanwezig,

22 Maart 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

175

stonden aan het einde des jaars 315
‘Is
millioen esôs’ god
tegenover een circulatie van papieren en koperen geld van
987 millioen pesos ,,papier”.
In de
nij’verheidsafdeeling is
het niet druk meer. Sedert de
oorlogswinst-belasting in uitzicht kwam en Duitschiand door
het vaststellen van minimum-prijzen voor den uitvoer de
leveringscontracten ,,de facto” verbroken heeft, is het in deze.
afdeeling aanmerkelijk stiller geworden. Rijzingen en daliiigen
lossen elkaar vrij regelmatig
af.
Zoo sluiten aandeelen Van
Deventer’s Glasfabrieken en Hollandsche fabriek van Melk-
producten bven, Nederlandsche Kabelfabriek en Wester Suiker
daarentegen ènder het koerspeil van de vorige week.
Het verloop voor
cultuurfondsen
was zeer onregelmatig. In
enkele aandeelen werden winstnemingen uitgevoerd, waardoor
het koerspeil inzakte. Dit geldt o.a. voor Javasche Cultuur,
Krian Suiker en Balapoelang. Andere aandeelen daarentegen
(Suiker Cultuur en Preanger Regentschappen) vermochten na
een korte onderbreking hun koersrijzing voort te zetten. Zeer
vast waren aandeelen West Java Kina Cultuur: 220-230-250
0/o.

Van
mijnbouw fondsen
werden Redjang Lebongs hooger
gezocht, vermoedelijk wegens de handhaving van het dividend
op 15
0
/0.
Petroleumaandeelen
waren bijna voortdurend verwaarloosd,
doch op den laatsten beursdag van de afgeloopen week is
plotseling de stemming zeer willig geworden, bij vrij leven-
digen handel. Koninklijke, Geconsolideerde en Moeara Enim
hadden de leiding bij deze eensklaps ingezette koersrijzing,
waarvoor geen bijzondere reden opgegeven kan worden, tenzij
de nog steeds vaste houding van de olieprijzen en de belangrijke
exploitatievooruitzichten voor de Bataafsche op Curaçao. Konink-
lijke wonnen ten slotte 24 punten.
Voor
rubbersoorien
was aanvankelijk de houding onzeker.
Spoedig kreeg echter een willige strooming weer de overhand,
die vooral Aandeelen Java Caoutchouc, Rotterdam Tapanoeli
en Serbadjadi ten goede kwam. Speciaal voor laatstgenoemden
was het slot zeer vast, terwijl op Rotterdam Tapanoeli’s de
gunstige uitslag van de nieuwe kapitaalsuitgifte een goeden
indruk maakte.
De stemming voor
scheepajaart fondsen
werd slechts tijdelijk
aangetast do3r het vergaan van de Tubantia. Alleen Koninkl.
Hoil. Lloyd waren voorbijgaand zwakker: 187 ‘/4-178-181 ‘/4
0
10.
Het verbod van schepenverkoop naar het buitenland maakte
slechts weinig indruk en bleek grootendeels reeds in de koersen
verdisconteerd, te zijn. 1-let slot was over het algemëen noch-
tans op een iets lager koerspeil.
Evenals vorige jaren vaak geschiedde, beginnen de
tabaks
–
koersen
weer vooruit te loopen op de gunstige taxaties, terwijl
de uitslag van de inschrijving, al is die op zichzelf ook be-
vredigend, dan een averechtsche uitwèrking verkrijgt. Ook
thans viel dit verschijnsel weer waar te nemen. Zeer Vast
geopend met koersrijzingen van 10 en meer procent, volgde
later
een:
vrij scherpe reactie, hoewel op de insçhrijvingen
voor Duitsche zoowel als voor Amerikaansche rekening goede
vraag bestond. Men koestert echter de.vrees, dt te hard van
stapel wordt geloopen en dat volgende inschrijvingen minder
hooge prijzen te zien zullen geven. Intusschen hangt het verdere
verloop van de Sumatra-tabaksinschrij vingen geheel af van
de kwaliteit van het blad en van den Duitschen en Ameri-
kaanschen kooplust, op welken laatste een spoedige beslissing
van het prijsgerecht Omtrent het aangehouden en voor ons
land bestemde Amerikaansche goud, van gunstigen invloed zou
kunnen ‘zijn. Daar de ingetreden reactie later weer door een
herstel gevolgd werd, was het slot toch algemeen nog vrij
aanmerkelijk boven het prijspeil van verleden week. Senembah’s,
Dcli Mij, Dcli Batavia e.a. stegen zelfs boven’ de 10
0/s.

Zeer willig was de houding voor alle
tljee-aandeelen
wegens
de belangrijk hoogere prijzen, die voor het product betaald
worden. –

11 Mrt. 15 Mrt. 18 Mrt.
Rl)ZiIlg of
daling

Koloniale

Bank

…………
130’/d
129
•
–
1 ‘/
Ned. md. Escompto My. ….
122
‘Is
127
127 ‘/
+
5
v. Deventér Glasfabrieken
.
111
8
/4
113
115 ‘/s
+
32/4

Hollandia (fabr. v Melkprod.)
282
285
‘Is
290
+
8
Nederi. Kabelfabriek ……..
168/
1.59’/2
159
–
97/
8

Wester Suikerraffinaderij ….
188 ‘/2
187 ‘/ 180 ‘/
–
8
Balapoelang Cultuur Mij
169 166

‘
163
–
6
Vorstenlanden… ………..
205’/s
200
199/4
–

Handelsvereeniging A’dam…
311
310
312
+
1
Suiker

Cultuur

…………
169
2
/4
165 173
+
3’/
Insulinde

Cultuur Syndicaat..
100
102
104
+
4
Javasche Cultuur My.

……
292
285 280
—12
Krian Suikerfabriek

……..
181 176
1
/ 175
–
6
Preanger Regentschappen.
.
..
94L4
94’/2
102’/
+
7/4
West Java Kina Cultuur ….
220
245 250
+30
Dordtsche Petroleum ……..
179’/4
180 1821/4 .
+
3
Geconsolideerde
.
………….
1711/4

170
1
/
174I4
+
31/2

11 Mrt.

15
Mrt.

18 Mrt.

Koninklijke …………….
540 547

.
564
Moeara

Enim…………..
221
222’/2
225
1
/2
Amsterdam Rubber

………
204 204
1
/2
198
1
/
Oost Java Rubber ……….
180
186
181
1
/2
Rotterdam Tapanoeli……..
154
160 166
Serbadjadi

…………….
318°/4
293
329’/
Zuid

Preanger

………….
44
1
/4
60 67
Kon.

Hoil.

Lloyd

……….
187
1
/4
187
l/a

181114
Muller

&

Co.

…………
284’/
282
273
Amsterdam Dcli

……….
263
271 ‘Is
263’/
Amsterdam Langkat ……..
242’/s
253
251
Dli

Batavia

…………..
420’/s
437
441
Dçii

Maatschappij …..
……
510
–

521’/2
523
Rtterdam

1)eli

…….
…..
224Is
238 228
1
/
Se,embah

…………….
516’12
536
1
14
531e/8
Banjoewangi

…………..
78
92 ‘/4
881/2
West Java Thee

……….
43
‘Is
57
62
Rdngga Landb …………. 10
115’I2
123

1
1n de
Amerikaansc/,e
afdeeling heeft de willige houding,
die Wall Street in de afgeloopen week aan den dag heeft
gelegd, slechts weinig indruk gemaakt. De ook voor ons land
zich geleidelijk toespitsende politieke zorgen, eenerzijds door
hët molest, dat onze uitvarende en binnenkomende schepen
vah Engelsche zijde ondervinden, ‘anderzijds door den onder-
gang, waaraan zij van Duitsche zijde bloot staan, kunnen
moeilijk een gunstige iVall Street houding ionder meer hier
laten overplanten. Zoolang het voor ons land bestemde goud
w’ederrechtelijk achtergehouden wordt, de brieven worden
geschonden, de effecten en coupons voorloopig in beslag ge-
nomen op de bloote veronderstelling, dat er
misschien
van
Duitschen oorsprong onder zijn (hoewel het effectenzegel van
v66r den oorlog dadelijk opheldering dienaangaande zou
kunnen geven) zoolang valt een volkomen beantwoorden van
de New Yorksche marktstemming ter beurze van Amsterdari,
niet te verwachten. In de afgeloopen week werd grootendeels
van de hoogere New Yorksche noteeringen gebruik gemaakt
tot het uitvoeren van verdere realisaties. Eenige belang-
stelling bestond hier alleen voor Steels, die voorbijgaand vast
waren op het zeer bevredigend cijfer der onuitgevoerde orders
over Februari: –

– 1916

1915

1914

1913
tonneh

tonnen

tonnen

tonnen
Januari . . ..

7.923.000

4.249.000 ‘ 4.614000

7.827.000
Februari . . 8.569.000

4.345.000

5.026.000

7.657.000

Volgens de voorloopig geseinde gegevens bedraagt het netto-
ontvangotcijfer der Steel Corporation over 1915 $140.251.000
zijnde eene vermeerdering van $ 58.505.000. Preferente
Marine shares waren hier vast er op gunttige berichten nopens
de ontwikkeling van het bedrijf. De netto-ontvangsten komen
thans binnen naar een maatstaf van $ 6,2 millioen per jaar.
Rijzingof
11 Mrt. 15 Mrt. 18 1.'(rt.

Aierican Beet Sugar – . .

62
1
/8

64
2
/8

64114

+ 2 ‘/8 –
A’herican Can ………..57 ‘s/to 58 ‘

‘595/

+ 1 “/,c
American Car & Foundry. 64
1
/

68
0
/8 67
1
/8

+ 3
1
/8
American Hide & Leather. 46/,s

472/4

4
7/j1
+ 8/4

Studebaker …………..143

144
1
/

143/s

+ 7/

tJ. S. Steel …………..

79’/,o

81/,s

80/

+ 1°/,
Marine pref. aand. ……

67”/,s 69
5
/is GO°/is + 1 /o
Chesapeake & Ohio ……54
5
/4

56 ‘/2

57

+ 21/4
Southern Railway ……..

19’/o

20

19/8

+ 8/4

Union Pacific …………
1282/4

‘129’/2 130

+
111
4
–

Te N e w Y o r k was de beurshouding in de afgeloopen
week zeer gunstig, daar het krachtdadig ingrijpén van het
Amerikaansche leger in de Mexicaansche wantoestanden, een
gunstigen indruk maakte. Vooral stelt men het op prijs, dat
Carranza’s troepen bereid zijn, met het Amerikaansche leger
samen te werken, zoodat vooralsnog de strafexpeditie de
betrekkingen tusschen de V. S. en Mexica niet schijnt te zullen
vérstoren. Niettemin bestaat de. mogelijkheid, dat de tuchtiging
vn Villa’s benden wel eens in zeer ernstige gevechten zou
kunnen ontaarden. Vs’el verre van zich hierdoor te laten ver-
ontrusten nam de markt deze berichten gunstig op, daar men•
in den einduitslag op grond van het modern toegeruste
Amerikaansche leger volkomen vertrouwen stelt.
De metaalnijverheid in de Unie heeft nog steeds volop werk:
niet alleen, dat de geallieerden met groote bestellingen in de
markt blijven, ook de spoorwegen, die thans een prachtigen
tijd doormaken, doch wier materieel dientengevolge door over-
beiasting ontzettend heeft te lijden, zijn met groote rails-,
locomotief- en wagonsbestellingen in de markt. Ter illustratie
van de schitterende zaken, die dë spoorwegen thans maken,
diene, dat b.v. de Michigan Central. over 1915 aan netto-

Rijzing of
daling.

+24
+ 41/2
–
+ 1
,
/s
+12
+ 102/g
+ 220/
4

—6
– 11/2

+’Is
+
1
/2
+11’Is
+13
+ 32/g

+14e/s
+10’/s
+
1811
1
*

+23

176

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

22 Maart 1916

inkomsten $ 2.926.957 heeft geboekt tegen $ 414.419 het vorig
jaar; de New York Central: $ 26.929.479 (v. j. $10.268.603)
De Cleveland Ci. Chicago & St. Louis boogt thans
1
op
een jaarsurplus van ruim $ 3 millioen, terwijl het vorig jaar
nog een tekort van $ 2 millioe, te zien gaf. 476 van de
voornaamste spoorwegen in de Unie verdienden in December
j.l. netto $ 105.878.758 tegen $ 61.186.558 in December 1914,
zijnde een vermeerdering in een maand van $ 44.692.2
(
00
of
73
O/•

Te B cr1 ii n kon de’ aanvankelijk gunstige beursstemmi
‘
ng
niet
–
gehandhaafd blijven, zoowel wegens de geringe vorde-
ringen bij Verdun, als op het bericht, dat het bereids voor-
gestelde percentage voor belastingheffing op oorlogswinsten
vermoedelijk verhoogd zal worden. Ook de verdere depreéiatie
van den Markenkoers in het buitenland, speciaal in Amerika,
maakte begrijpelijkerwijze geen prettigen indruk. Door een en
ander kwamen de nieuwe prijsverhoogingen in de staalnijver-
heid en enkele bevredigende
jaarcIjfers,
door mijnbouw- en
industrieele lichamen gepubliceerd, niet tot hun recht. De heer
Heliferich bericht, dat de dagelijksche oorlogskosten van Duitsch- –
land’s vijanden, thans ongeveer M. 240 millioen, die van
Duitschland en zijn bondgenooten ca. M. 110 millioen per
dag bedragen. De totale oorlogsuitgaven worden door dezen
minister tot 31 Maart 1916 voor de geallieerden op ca. M. 105
milliard, voor Duitschland en zijn bondgenooten op’ ca.
M.
55
milliard geschat.

In Oosten rij k – Hong a rij e zal men spoedig het voor-
beeld van Duitschland volgen en vermoedelijk in de eerste
helft van April reeds met een nieuwe oorlogsleening voor den
dag komen.

Aan de beurzen van Parijs en L o n d e n was de stemming lusteloos en over het algemeen zwak. De speculatie nam een
afwachtende en besluitelooze houding aan. Aan deTheems
zijn velen tegen de uitgifte van een oorlogsleening met premie-
trekking gekant, daar men vreest, dat banken en serieuse be-
leggers zich hiervoor niet in voldoende mate zullen interesseeren.

Het Engelsche B anker’s Ma ga zin e publiceert sedert een
reeks van jaren een jaarlijksch indexcijfer over de waarde der
aan de Londensche effectenbeurs genoteerde fondsen. De lijst
van fondsen is van tijd tot tijd herzien, het indexcijfer is ge-baseerd op de lijst die van 1896 tot 1906 gegolden heeft.

1885 ……..
93
1901 ……..
103
1886 ……..
95
1902 ……..
104
1887 ………
.96
.

1903 ……..
102
1888 ……..
95
1904 ……..
100
1889 ……..
100
1905 ……..
103
1890 ……..
100
1906 ……..
102
1891 ……..
99
1907 ……..
95
1892 ……..
99
1908 ……..
94
1893 ……..
98
‘

1909 ……..
97
1894 ……..
98
1910….

:
96
1895 ……..
103
1911 ……..
96
1896 ……..
107
‘

1912 ……..
94
1897 ……..
108
1913 ……..
90
1898 ……..
107
191F

…….
86
1899 ……..
108
1915 ……..
78
1900 ……..
104

De hoogste cijfers vindt men in het einde der negentier jaren, met de crisis van 1907 komt de scherpe daling, die
zich tengevolge van ccii blijvend hoogeren rentestand in de volgende jaren niet hersteld heeft. Het cijfer over 1915 had
feitelijk nog lager moeten zijn, aangezien op 31 December van dat jaar te Londen nog vtor een reeks fondsen minimumprijzen
golden.

den zichtbaren voorraad niet verminderen en Australië en
Argentinië zijn nog steeds het -schrikbeeld van den Amen-
kaanschen eigenaar van tarwe. De kracht der haussiers aan
de Amerikaansché markten is dan ook niet voldoende geweest
om prijsverlaging tegen te houden en Chicago noteerde op
18 Maart voor den Mei-termijn 106
8
/4
ct. per bushel.
Argentinië en Australië beginnen zich allengs meer voor den
uitvoer van tarwe te doen gelden, maar in deze landen zoowel als in Noord-Amerika baart het gebrek aan scheepsruimte nog
steeds zorg. Ditzelfde gebrek heeft door zijn beperkenden
invloed op den omvang der exportzaken op de markten in
Noord-Amerika medegewerkt tot de prijsverlaging. In Argen-
tinië schijnt vrij veel scheepsruimte beschikbaar te zijn en
daar heeft dan ook de markt het minst geleden. Tarwe is
in Buenos Aires slechts weinig lager dan eene week geleden.
De Londensche markt vertoonde voor tarwe weinig kooplust
en de prijzen zijn in de afgeloopen week belangrijk gedaald
in overeenstemming met de Amerikaansche markten. De be-
richten uit Australië over de resultaten van den tarweoogst
blijven nog steeds even gunstig. Volgens de laatste schattingen
is ongeveer 760.000 ton geoogst, 400/
o
meer dan het laatste
record.
In Argentinië is het resultaat eveneens zeer gunstig. Men
schat daar het surplus voor export op
38/4
millioen ton, of
ongeveer 25
0
/o meer dan de hoeveelheid, die van den vorigen
oogst is uitgevoerd. Dit beteekent echter niet, dat de opbrengst
van den nieuwen oogst in dezelfde verhouding staat tot dien
van het vorige jaar. Van den oogst 1914, schijnt namelijk
eene ongewoon groote hoeveelheid wegens gebrek aan scheeps-
ruimte in het land te zijn achtergebleven en de nu geoogste
hoeveelheid tarwe in Argentinië is zelfs ongeveer 80.000 ton
minder dan in 1914/1915.
Mais. Ook dit artikel, dat in het eerste gedeelte der week in Amerika bepaald vast was met flinke prijsverhooging, is later aan de Amerikaansche markten belangrijk in prijs ge-
daald en bevindt zich nu weder beneden het prijs-niveau van
de vorige week. Ook in Argentinië was mais flauw. De droogte,
waarover zoo lang was geklaagd en die de prijzen lang hoog
had gehouden, heeft blijkbaar niet de gevolgen gehad, die
men had verwacht.
De maisprijs in Engeland is zeer sterk gedaald, niettegen-
staande de kleine verschepingen’ der laatste weken, zoowel van
Noord-Amerika als van Argentinië. Groote voorraden en
geringe consumptie hebben deze daling veroorzaakt. Het schijnt
echter, dat zij grooter is geweest dan door deze oorzaken
wordt gerechtvaardigd en men verwacht, dat spoedig de kleine
aankomsten in Engeland van mais eene prijsverbetering ten-
gevolge zullen hebben.
Gerst en Haver waren stil met weinig vraag. Gerst blijft
met gering aanbod vast, doch voor haver heeft de p,rijs zich
niet kunnen handhaven en ook voor dit artikel valt zoowel in Amerika als in Argentinië prijsverlaging te melden;
De vrachten van Noord-Amerika naar Engeland zijn wegens
de geringe vraag voor graan iets lager, doch voor neutrale
booten van Argentinië ‘wordt nog steeds meer betaald.

Noteeringen.

Chicago

1

Buenos Aires

Dato

Torwe Mais

Haver Tarwe Mais

Lijn:.
Mei
I
Mei
I
Mei
I
Maart
I
Mei
I
Maart

17 Mrt. 1916
108

‘
75 ‘/4
44’/
8.70
4
)
5.150)

12.10
0
)
10

,,

1916
111/
758/
4

438/4
8.60
5.40,
12.40
4
)
17 Mrt. 1915
1541/
738/4
59
1
/
12.70
8
)
5.90 10.50
4
)
17 Mrt. 1914
93
68
39
2
/2
9.00
3
)
5.05
5
)
12.758)
20 Juli

1914
821)

563/

1)

261/

1)
9.402)
5.38
5
)
13.702)

1)
per. Dec.
2)
per Sept.
0)
per Mei
4)
per April
s)
per Juni
0)
koersen van 15 Maart.

Markten in Nederland.

GOEDERENHANDEL
GRANEN.

Zoowel in ons land als daarbuiten is de Graanhandel in de afgeloopen week weinig levendig geweest en over het
algemeen zijn met weinigzaken de prijzen gedaald.
T a r w e. De dalende beweging aan de Am’erikaansche
markten heeft verderen voortgang gemaakt en ofschoon zich een enkelen keer eene iets vastere stemming vertoonde, is de
noteering te Chicago op 18 Maart lager dan zij sedert den
aanvang der prijsdaling is geweest. De factoren, welke tot die daling hebben medegewerkt, doen zich nog steeds ge-
voelen. De oogstbeweging in Noord-Amerika en Canada
neemt nog niet in kracht ‘af, de groote verschepingen •doen

Tarwe. De prijs waartoe de Regeening tarwe verschaft
aan de Meelfabrieken bleef onveranderd. Door tegenslag bij
den aanvoer uit Amerika en sterke vraag gedurende de laatste
maanden in Nederland is echter de Regeeringsvoorraad zoo
sterk geslonken, dat in de vorige week slechts de helft der aange-
vraagde hoeveelheid is gedistnibueerd en voor deze week zelfs
order gegeven is, geene distributie ie doen plaats vinden.
Voor voedergranen was de stemming in het begin der week’
vast met flinke vraag voor alle soorten. In den loop der week
is echter de vraag sterk afgenomen en in de laatste dagen
zijn zeer weinig zaken gedaan. Het mooie weer schijnt daartôe
te hebben medegewerkt en de aankomst van twee ladingen
graan ‘uit Noord-Amerika heeft bovendien in de allereerste
behoefte voorzien. Hierdoor waren de prijzen vooral van gerst
eenige guldens lagér. De begonnen Maartdistributie der Regee-

22 Maart 1916

ECONOMISCH-STÂTISTISCHE BERICHTEN

177

ringsmaïs vermindert eveneens eenigszins de vraag voor andere
voedergranen. Langen tijd zal dit echter waarschijnlijk niet
duren, daar voorraden niet groot zijn en nieuwe aanvoeren
steeds meer zullen afnemen. Het is namelijk vrijwel onmogelijk,
voor de eerste maanden stoombootruimte naar ons land te
bevrachten. Bovendien begint ook het aanbod van Inlandsch
graan reeds af te nemen.
Voor lij n k o e k e n was de vraag levendig met onveranderde
prijzen.

–

Loco-prijzen te Rotterdam/Amsterdam.

Soorten.

I20MaertII3Maart
1

Soorten.

I20MaartII3Maart

Tarwe ……..368

368

Haver 38 T white
Rogge No. z

clipped ………15.30 15.25
Western…. nom. nom. Lijnkoeken. Nd.
Mais La Plata nom. 380

Amer. van La-
Gerst 46

Plata zaad…. 155.50 155.50 feeding …. 313

311

LijnzaadLaPlata 457.50 457.50

AANVOEREN in tons van 1.000 kilo’s.

/

Rotterdam

Amsterdam

,4rtikekn

12-18Mrt Sedert 12-I8Mrt Sedert
1916

11 Jan. ’16

1916

1
1 Jan. ’16

Tarwe

…………..
20.187
251.036
–
–
(waarvan voor de Bel-
gium Relief Comm.)
18.027
132.864
–
–
664 6.177
–
–
52
3.902
–
503
11.643
86.889
730
21.523
(waarvan voor de Bel-

..

Rogge

……………….

gium Relief Comm.)
3.882
36.412
–
–

Boekweit

………………
Maïs

………………

5.015
28.479
–
1.980
734
10.427
–
.

4.018
Gerst ………………
Haver

………………
1.610
13.954
–
22.232
Lijnzaad

…………..
Lijnkoeken
.

……….
..1.400
41.180
–
4.165
Tarwemeel

METALEN.

IJZER EN STAAL.

–

De berichten, die inkomen uit de onderscheidene industrieele
centra, wijzen op eene verdere uitbreiding van zaken in de
vérschilleride branches.
In En ge 1 a n d verkeert de ruwijzerhandel nog steeds onder
den invloed van de regeling door het Gouvernement, doch de
handelaars raken langzamerhand gewend aan dezen nieuwen
toestand en de dingen beginnen hun meer geregelden gang
te gaan.
Connals Stocks verminderen gestadig en omvatten op den
lüden
Maart slechts 72.199’t. Hematiet ruwijzer is geheel niet
aangeboden en men beweert, dat vôôr Juli geen leveringen te
verkrijgen zijn.
Het sterk verminderen der voorraden van alle soorten van
staalproducten bij de handelaars en de steeds toenemende vraag
van binnen-en buitenlandsche belanghebbenden hebben een prik-
kelenden invloed uitgeoefend op de D u i t s c h e markt.
De prijzen hebben eene ongekende hoogte bereikt en die
noteeringen, welke als minimum vastgesteld werden bij het
Uitvoerend Comité der verschillende Syndicaten, zijn reeds
ver overschreden.
Het blijkt, dat aanzienlijke hoeveelheden scheepspiaten aan
Holland verkocht zijn tegen F1. 135 â F1. 140.
Volgens telegrafische berichten uit A.m e r ik a duurt de op-
waartsche prijsbeweging voort; de ,,Iron Age” zegt bij het
bespreken van den toestand, dat elke week eene’nieuwe ge-
vaarlijke hoogte te vermelden valt.
De vraag neemt voortdurend toe en. voor enkele materialen
is een stijging van$ 5.- een gewoon verschijnsel.

Ook voor de overige metalen blijft de vaste stemming
nagenoeg zonder uitzondering voortduren.

Loco-Noteeringen te Londen:

STEENKOLEN.

Ct De vraag naar huishoudsoorten was wederom zeer bover
‘het normale en vele handelaars hebben nog groot gebrek aan

U
?oevoeren. Zulks niettegenstaande de warmere weersgesteld-
1
heid.
° De aankomst van booten was talrijker en de positie voor
Af
prompte levering is daardoor aanmerkelijk verbeterd. De toon
van de markt is dan ook beslist normaler geworden.
Delaatste prijzen als volgt: Best steam (Newcastle) 32 s.6d.;
steam smalls 18/- â 19
5.;
steam smails (Cardiff) 17 s. 6 d.
s.; gas coal (Durham) 27 s.

PETROLEUM.

(Ontleend aan den ,,Petroleum Review”, d.d. 11 Maart 1916.)
ail
‘
Londen dato 10 Maart.
De prijzen van Geraffineerde Petroleum toonen geen ver-
:sandering. De navolgende zijn de courante noteeringen:
2e Destillaat .. . .

9′!2 d.
Standard white .. 10

d.
Water white . . . . 11

d.

ç Smeeroliën. De Amerikaansche qualiteiten zijn genoteerd:
•

American Pale …………………. £ 20.15/-
0.

Red ………………….£ 23.-!-
to

gefilt. Cylinderolie ……..£ 21.7/6

Stookolie en vethouderide oliën zijn zeer schaarsch en niet
officieel genoteerd.

10
Benzine. Sommige merken zijn 4 d. gestegen, andere blijven
volgt:
No.1
No.2

…………………2/1
No.3

………………… 2!-
a Alle merken in Schotland en Ierland 1 d. per gallon duurder.

Paraffine. De prijzen zijn gestegen sedert het vorige bericht:
8(1

140
0
smeitpunt ……….
41/
â 5 d.
130/132
0

,………..
4’12 d.
125/1280

,………..4 d.
.19

118/120
0

,………..
38/4 d.

Terpentijn. Hooger in prijs.
Amerikaansche, loco….47 sh.
April …………….47 sh.
Mei/Augustus……….47 sh. 3 d.

;

September/December . . . 47 sh. 3 d.

L i v e r Pool dato 9 Maart. Petroleumproducten onveranderd.

Rusland. Baku dato 9 Maart. De ruwe oliemarkt blijft
vast, met noteeringen 48/2-49 kopeken per pud. De onlangs
door het Gouvernement vastgestelde maximumprijzen zijn, naar
de Petroleum Review verneemt, nog niet in werking getreden.

Amerika. New York dato 9 Maart. Geraffineerd, in kisten ……11.25 per gallon
Standard white …………8.90
Credit Balances …………2.40
Pennsylvania Ruw ……….$ 2.40 per vat.

Philadelphia 9 Maart. Standard white onveranderd.

KATOEN.

De New Yorksche Beurs is zeer vast gestemd en loco-
katoen vertoont niet de minste zwakte. Men bericht, dat de
Zuid-Amerikaansche spinnerijen uitstekende zaken doen. Verder
bestaat er goede vraag van Rusland en Italië. Ook de taaie
-iwerdediging van Verdun heeft een goeden invloed op de
,LNew Yorksche markt.

– NOTEERINGEN VOOR LOCO-KATOEN.

(Middling Uplands.)

II7MTt.’16II0Mrt.’16I 3Mrt.’16II7Mrt.’15I17Mrt.’14

New York… .. 11.95 c 11.80 c 11.60 c . 8.95 c

13.50 c
Liverpool …….7.86d
1
7.80d
1
7.84d

‘5.35d

7.08d

Ontvangsten in, en uitvoeren van Amerikaansche havens.
1 .

(
In duizendtallen balen.)

Data
IJzer
Clev.
No.3
Koper
Standard
7/,
Lood
1 1

Zink
1
(1

1

4ug. ’15
tot
15Mrt. ’16

Overecnkon;stige
pet ioden
–
1914-’15
1913-14

17

Mrt. 1916..
89/-
107.10′-
195.10/- 35:10/-
92.-!-
bntvangsten Gulf-Havens…
3787 5720 5780
10

,,

1916..
87/6
103.-!-
189.10/-
3.51-
93-1-
-•

Atlant. Havens
2016
2901
3649
19

Mrt. 1915..
61/8
67.-/-
178.-!-
23.-!-
44.5/-
IJitvoerennaarGr.Brjttannjë
1834
2635 2871
20 Mrt. 1914..
50/6
‘/2
63.18/9
172.15/-
19.12/6
21.8/9
9.

‘t Vasteland..
1592
30570
4269
20 Juli

1914..
51/4
61.-!-
145.15/- 19.-I-
21.10/-
,,

,,

Japan etc….
–
303
365
342
.
–

178

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

22 Maart 1916

Voorraden in duizendtallen
1
I0Mrt. ’15
17 Mrt. ’15
1
17 Mrt. ’14

1486
1496
860 1028
–

941
616
Amerik. havens ………..

New York
128
106
Binnenland ……………

New Orleans
381 211

Lisrerpool …………….
.
932 1426 1194

Marktbericht van de Hoeren Sir.Jacob Behrens & Sons

te Manchester, dd. 113/’16.

Prijzen van Amerikaansche katoen hebben weinig gefluc-
tueerd, ofschoon zoowel New York als New Orleans flauw
gestemd bleven. In Liverpool was de daling• zeer gering,
daar vrachtprijzen nog steeds blijven stijgen. De laatstej
dagen is Amerika echter weer vaster, daar er minder dran,
tot verkôopen schijnt te bestaan en bovendien berichten inkomenv
over een kleinere aanplant in Alabarna. Prijzen van Egyp
tische katoen zijn eventens onveranderd.
Ook in Amerikaansche garens is weinig verandering. Voor
alle inkoopen moeten nog volle prijzen betaald worden en
ofschoon de vraag wel wat minder is, willen spinners absoluu-t
niet van eenige concessie in prijzen hooren. Productiekosten1j
worden nog steeds honger en daar .gedurig meer werklieden
opgeroepen worden, zijn spinners niet genegen ver vooruit te
verkoopen. Bovendien zijn vele spinners nog steeds ten achter
met leveringen, daar in de meeste spinnerijen de productie
steeds meer afneemt. Egyptische garens blijven zeer vast
enna de laatste rijzing is de vraag daarnaar wel wat
afgenomen.
In manufaturen blijft de markt stil doch vast. Er is- iets
7

meer vraag voor Indië en China, maar ofschoon over het
algemeen biedingen wel verbeterd zijn, blijven deze in dd
meeste gevallen nog onder Eurôpeesche vraagprijzen. China.
heeft echter wel wat gekocht, vooral in gebleekte goederen
en fancies, terwijl over enkele groc-te orders nog onderhandeld
wordt. Voor Frankrijk, Egypte en Zuid Amerika wordt ge-
regeld gekocht, terwijl ook de binnenlandsche vraag nog steeds
dringend blijft en deze over het algemeen zeer heeft geholpen
om fabrikanten vast te stemmen.

WOL

–

De tweede reeks, Londensche veilingen is den
17defl
dezefl
geeindigd; de daling in de daar bestede prijzen heeft dè
markt te Bradford zeer ten ongunste beïnvloed en de kooperI
nemen daar dan ook een afwachtende.houding aan.
31

In Australië gaan de veilingen voort en worden goede
merinos tot onveranderde prijzen uit de markt genomen,
terwijl de stemming voor mindere merinos en crossbreds_
onregelmatig is, eerder iets aan den flauwen’ kant.
Boston blijft zeer vast met aanzienlijke omzetten. Sedert
1 Januari zijn ongeveer 250.000 balen ,;foreign wooi” aan-
gevoerd tegen 6000 balen in dezelfde periode van 1915
De totale verkoopen van ,,foreign and domestic wool” be-
dragen voor hetzelfde tijdperk in 1916 27 millioen K.G
tegen 15 millioen K.G. in 1915.
41

Noteeringen te Bradford:

1

Colonial carded
64

Data

average

55

50

46

40

17 Maart 1916………43

37/

32
1
/s

29

27
10

,,

1916 ……..
.43’/z

38

33Vs

30

27 –
17 Maart 1915………32

28
1
/

2V/2

2011
2

23

SUIKER.

De
Bietsuikermarkt stond hier de vorige week opnieuv
onder den invloed van veel aanbod door aanhoudende vrees
voor vermindering of algeheel verbod van uitvoer. Vooral
oude oogst kwam daardoor belangrijk lager; de markt sloot
met aanbod per Mei tot
f
28
1/s,
koopers boden f28.-. Ook
voor nieuwen oogst was de stemming flauw, Oct./Dec. daalde
tot f 238/
4
. –
Volgens het overzicht van de opbrengst der Rijksmiddelen.
heeft de Suikeraccijns in No dort a n d opgebracht in de eersté’
twee maanden des jaars, inclusief opcenten:

in 1916…………….
f
4.604.252.21
1915 …………….,, 5.666,278.33

In Engel a n d zijn de aanvâeren toegenomen, de voorraad
bedroeg op

11 Maart ……….37.428 ton
tegen 266.235 ,, in 1915.

N e w Y o r k bleef ook deze week zeer vast gestemd door
groote vraag naar geraffineerd, waarvan Cuba profiteert.
Engeland bleef in de koopende lijn voor Arrerican Granulated
en ook overig Europa zal vooreerst kooper blijven.

F r a n k rij k moet ook Java suiker uit den a.s. oogst ge-
kocht hebben op de basis van f 11
1
/2 v. a. b.

Op J a v a hadden vrij belangrijke afdoeningen plaats in
nieuwen oogst aan Chineezen tot
f11
1/4
â f
ll/s eerste kosten
voor superieur; de Europesche afscheepfirma’s weigerden nog
hooger te bieden dan
f 11.-
voor superieur en
f
92/4 voor
kanaal assoniment.
Volgens Dunlop & Kolif heeft de Java-oogst opgeleverd,
zonder zaksuiker

in 1915

……21.178.700 picols

1914

……22.655.274

1913

.
‘
…..23.623.800

De uitvoer van Java heeft vanaf 1 Juli tot ulto. Februari
bedragen:

1915/16

1914/15

naar

tons

tons
Europa & Amerika …………354.000

624.281
het Oosten ………………..727.000

600.156

i.uai.uuu

s.zz*.sié

Over de hoegrootheid van den a.s. uitzaai van Beetwortelen
in Europa zijn deze veek geen verdere belangrijke mede-
deelingen verschenen. Wel verdient het opmerking, dat F.O.
Licht, die sedert maanden in zijn wekelijksche statistiék van
Zichtbare voorraden voor Duitschland en Oostenrijk
steeds dezelfde cijfers .-. van Augustus dateerende – opnam,
thans een, in, hoofdzaak tot 1 Februari bijgewerkte, voorraad-
statistiek produceert; wij ontleenen daaraan de volgende
voorraden:
1916

1915

Duitschland 1 Febr . …… 1.200.000* tons , 2.350.000 tons
Oostenrijk 1 Febr. ……..

930.000*

1.274.054

,,
België 1 Febr ………….

71.358

,,

181.452

Frankrijk 1 Dec. ’15/14.. .

183 870

,,

122.713
Holland 15 Febr . ……..

92.580

170.713
Engeland 1 Jan………..152662

450.977

Europa 2.630.470 tons 4.549.909 tons

U.S. Amerika 9 Maart ..

114.000

,,

133.036
Cuba 8 Maart …………

459.000

,,

332.550

3.203.470 tons 5.015.495 tons

De met een
G
voorziene getallen noemt F. 0. Licht ,,Schat-
zungen”.

NOTEERINGEN.

Data
Amsterdam
loopende

London New York
Totes
Wis/te
mCt&.

maand
Cubes
1070
r
Gr-n-‘-
latrd
Cenirifug.
No. 1
fob.

17

Mrt.1916….
f
29
42/6
18/9
26/7’/5,77
11

,,

1916….
31/
42/6
18/9
26/-
5,52
17

Mrt.1915.. ..
lS’
8
/to
311
– –
4,64 â4,74

17

Mrt.1914.
.
..
11
1
h
17/9
–
–
2,98

Nederlandsche in- en uitvcercijfsrs in 1000 Kg.

Januari.

Invoer tot verbruik
t)

van ruwe sui-
ker van:

–
1916 1915 1914

Ned.

Indië

……………….
–
2 3
Suriname

………………..
52
20 20
België

………………….
–
131
801
Duitschland

………………
9
51
4.269
Engeland

………………..
4
27
84

Andere

landen…………….
63 36
28

Totaal ….

128

267

5.205

Uitvoer van ruwe suiker naar:

Engeland ………………..2.035

365

1.463

Andere landen ……………. 10.816

–

5

Totaal …. 12.851

365

1.468

Uitvoer van geraffineerd naar:
Engeland

………………..
1.254
7.112 11.382

België

………………….
1.893
2
–

154
Duitschland

………………
1.989
16
9
Andere

landen…………….
1.550
2.797
2.363

Totaal .. ..
6.686
9.927 13.908
1)
Hieronder is ook begrepen de uitslag uit entrepôt tot verbruik

IF
22 Maart 1916

ECONOMISCH-STATISTÎSCHE BERICHTEN

179

RUBBER.

In de eerste dagen der voorafgaande week was de markt
flauw gestemd tengevolge van de afwachtende houding van
verschillende zijden.
Op het bericht dat het s.s. ,,Antilochus”, hetwelk 26000
kisten Rubber aan boord had, na een gevaarvolle reis veilig
in de haven van Londen was aangekomen, daalden de prijzen
tot circa 3/6.
Op het laatste der week kwam echter meer vraag en de
markt kreeg een vaster aanzien, speciaal voor April/Juni Crepe,
waarvoor tot
3/71/
betaald werd.
De week sluit als volgt:

Hevea Crepe:
loco tot Juni

3/7
1
/4

einde vorige week 3/7
‘I
Juli-December

3/4
‘/

,,

,,

,,

3/5
‘/4
Sm. Sheets 1 d. minder

1 d.minder
Para

3/2
/
4

,,

,,

,,

3/2 Vs

KOFFIE.

(Uit het Mailbericht van de Makelaars G. Duuring & Zoon,
Kolif & Witkamp en Leonard Jacobson & Zonen.)

De markt is vrijwel onveranderd. De prijzen, die voor
Java koffie betaald worden, zijn nog zeer hoog al vertoonen
zij niet meer die zenuwachtigen drang tot koopen. Men weet
dat consenten, voor uitvoer kunnen worden verkregen en de
haast om te koopen is dus mindêr groot.
De niet uitvoervrije koffies zijn in prijs ook teruggeloopen

Noteeringen en voorraden.

Rio

1

Sa,,tos

Data

I

1

Wisselkoers
Voorraad
1
Prijs
1
Voorraad
1 Prijs
1
No.7
1

lNo.4,

16 Mrt. 1916 363.000 6200 2.085.000 6500

ll’°/ss
11

,,

1916

367,000

6050 2.276.0Ô0 6500

11
81
/
16 Mrt. 1915 540.000

4425 1.334.000 5500

13
7
!,,
24 Juli 1914 353.000 4900

889.000 5700

16

Ontvangsten.

Rio

1

San tas

Dato

Afgeloope
,,

Sedert

Afgeloo pen

Sedert
week

1 Juli

week

I

1
Juli

16 Mrt. 1916
..

19.000
1
2.809.000 1 69.000 10.474.000
16 Mrt. 1915 ..

82.000

2.382.000

71.000

8.311.000

VETTEN EN OLIËN.

01e o – Ma r ga r in e. Het wordt steeds moeilijker, zaken
op aflading te doen, daar er op het oogenblik bijna geen
scheepsruimte voor verlading van New York naar Rotterdam
te krijgen is.
Een bod b.v. ad $13 pr. 100 lbs., dat naar Amerika werd
geseind voor le qualiteit f.o.b. New
.
York, betaling in New
York tegen verladingsdocumenten, werd geweigerd, daar men
geen scheepsruimte voor Maart/April-aflading reserveeren kon.
Premier-Jus. Zuid-Amerikaansche. Eind vorige
,
en
begin deze week werden nog eenige partijen, op Maart/April. aflading, tot
f
72.— voor le en 2e qualiteit en tot
f
70.-
voor 3e qualiteit verkocht.
In loco Noord- en Zuid-Amerikaansche merken bestaat op
het oogenblik geen aanbod.

Ole o – St e a r in e. Loco Noord-Amerikaansche werd tot
f
75.— gedaan.

N e u t r alla r d, op aflading, werd verkocht tot
f
78.50,
-franco wal Rotterdam, exclusief ,,capture”. Voor loco wordt
f
88.-190.— gevraagd.

Imitatie Neutrallard, op aflading, werd tot
f
73.-
verkocht, franco wal Rotterdam, exclusief ,,capture”.
Loco werd gedaan van
f
84.— tot
f
87.—.
Katoenzaadolie, Voor loco Boterolie kon
f 72.—/73.-
worden gemaakt; men vraagt thans
f
74.—/75.—.

COPRA.

De markt voor dit artikel bleef deze week circa onver-
anderd en sluit.met koopers van Java f. m. s. tot
f
42.—.
Ceylon f. m. s. cif. Londen £ 37.10.— (Verkoopers) en cif.
Marseille £ 43.5.— (Verkoopers).

NOTEERINGEN.

Java f. m. s.

18 Maart
1916 …………
f
42
11

,,
1916 …………
42
1
/8
18 Maart
1915 …………
70
18 Maart
1914 …………
31
1
/8
20-25 Juli
1914 …………
28
8
/4

VERKEERS WEZEN.

1

BEVRACHTINGEN.

.18 Maart 1916. Kolenvrachten van Engeland bleven stijgen.
De rekwisitie van Duitsche schepen door de Portugeesche
aütoriteiten heeft nog geen invloed gehad op de vrachtenmarkt,
vermoedelijk omdat de in Portugal liggende vaartuigen nog
niet zeeklaar zijn en ook omdat het grootste gedeelte ‘der
schepen in verre overzeesche gewesten liggen. Naar Nederland
staan bevrachtingen nagenoeg stil door gebrek aan scheeps-
rüimte. De aanvoer is op ‘t oogenblik ontoereikend voor de
behoefte; regeeringsmaatregelen worden verwacht om in het
tekort te voorzien.

GRAAN.

San Lore,,zo
Petro- Odessa
T

Dato

grud Rotter-
2

0fl
en

da,,,

Rotter- Britol Rotter. E,,ge- dom I Kanaal dom
I
land

1/18 Maart1916
1

–

1
–

If 12.501 16/-

1

–
1

1501-
6111

,,

19161

–

1
–

1

–

16/6

1f 85.—1
1501-
1/20 Maart 19151.

–

1
–

t

9!-

1
. –
I

70/-
1

65/- 16/21 Maart 19141

–
7/3

1

–

1

–
1

13/6
t

13
1
6
Juli
19141

11 d.
7/3

1/11
‘/

1/11
h
/4J

12/-
12/-

HOUT.

Cro,,stadt Golf van
Mexico

Data Holland
1

Oosth.
1
Engeland
Holland
1
Engcla,,d
(gezaagd)
1

(“i”
(pitclt.
i’ine)
(Pitcl,.
pine)
1
stutten)

13118 Maart 1916

-.

–

–

–
6111 ,, 1916

-.

–

–
15/20 Maart 1915

–

–

–

–

16/21 Maart 1914
–

27/-

73/9

80/-.

– Juli1914 …… .f12.—

24/6

75/-

77/6

ERTS.

1

Bilbao
Ca,’tl,a.
Grieke,,.
Poti
3

Data
Middles.
ge,a,
Middles.
land
Middles-
Middles.
–
bra
broS
kro’
bro’

23/6
–
6/11

‘

,,

1916
–
–
–
–
13/18 Maart 1916 …….26/6

15/2OMaart19]5
.
……
15/3
–
–
–
.
4/-
4/6
–
9/-
16/21 Maart1914 …….
Juli 1914
4/3
5/4’/
5/9
8/6

KOLEN

–

Data

Cordi/J
Oastk. Engeland

Bar.
G enua
Port
La
Rotte?-
Cron.
deaaix
Said
‘e”r
Jam
stadt

13/18 Mrt. 1916
fr.68.—
94/-
97/6
69/-
f6.—
–
6/11

,,

1916
,, 60.—
90/6
95/- 55/-
,, 6.—
–
15/20 Mrt. 1915
,, 20.—
20/6
25/-
29/-
,, 6.—
–
16/21 Mrt. 1914
5.25
‘
7/3
7!3
13/10k
3/3
–
‘

Juli 1914
,,

7..—
7/-
7/3
14/6
31
51-

DIVERSEN.

–
Bombay
Burn,ah
Vs.
C1,ili
D

–
0
a
West
West
tock
West
Europa
Europa
Wcst
Europa
(d.
(rijst)
Europa (salpeter)

125/-
1651-
–
–
132.’6
–
–
130!1)
13/18 Maart 1916 …….

15/20 Maart1915
– –
–
53/-‘)
6/11

,,

1916

…….

16/21 Maart 1914 ……
15/6
19/3
21/-
19:-
Juli 1914 ……
..14/6
..
16/3
251-
22/3
t ) rer
zellscnlp.
Graan Petrograd per quartor va,, 496 lbs. zwaar, Odessa per U,,it,
Ver. Stoten per quarter van
480
lbs. zwaar.
Hout gezaagd en pitcl,pi,,e per St Pet. Standard van
165
kub. vt.,
,,,ijnstutten per vadein van 216 kub. vt.
Overige noteerin gen per ton van
1015
K.G.

180

ECONOMISCH..STATISTJSCHE BERICHTEN

22 Maart 1916

RIJNVRACHTEN.

MOLESTVËRZEKERING.

Er is geen wijziging in den toestand te vermelden.

21 Maart 1916. Het nieuwe stadium, waarin de duikboot-
VRACHTEN TE ROTTERDAM oorlog door 4het torpedeeren van de Ned. s.s. ,,Tubantia” en

(in Gid. per 2000 K.G.)

,,Palembang” verkeert, heeft op de assurantiemarkt te Rotterdam

Erts ur. Ri,hrl,avcns Massale

een paniek veroorzaakt. Voor cascoverzekering ontbreekt alle

Data

1
gocd. Waterstand

overeenstemming; nöteeringen voor een reis naar Amerika
1/4′
lostijd
1/2
lostijdJ B,i_

varieerden heden tusschen
‘/ ole
boven de laatste premies
–

en 10
O
/o. Voor goederen naar Amerika werd verzekerd tot
13-18 Maart 1916 ….

–

–

–

gunstig.

6-11

,,

1916 .. .

. –

–

–

gunstig

0
/o, naar Londen tot 3
1
/;
O
/o.

15-20 Maart 1915

0,22 ih 0,321/e –

gunstig

De Londensche markt blijkt niet gedemoraliseerd te zijn;

16-21 Maart 1914 ….

0,40

0,50

1,—

gunstigf

heden werd voor casco naar Noord-4merika en terug 3
0
/o

20-24 Juli 1914

0,60

0,70

1,05

gunstig

genoteerd.

•

ADVER
,
TENTIËN
ii

4Y
,
2Yo-
V

LEENING

va’nden

STAAT’DER.NEDERLANDEN

groot f 12000.000.-

De inschrijvingen kunnen geschieden van

27 tot en met 29 Maart 1916.

van des voormiddags 9 tot des namiddags 1 uur

bij het Agentschap …van het Ministerie van

Financiën te Amstrdâm,’ op alle betaal-

meesterskantoren, bha1ve dat te Amsterdam,

en op de kantoren ‘an de ontvangçrs der

directe belastingen in gemeentei:i waar

geen betaaimeesteiiskantoor gevestigd is.

S10rtjn1ermfnen.

.

8 Mei,
7
Yuni,
7
7li en
7
Augis1us 1916.

Voor verdere bijzonderheden raadplege men het
prospectus,
dat op de boven-

genoemde kantoren en op alle postkantoren (hulp- en bijkantoren inbegrepen)

te verkrijgen is.

De Minister van Financiën,

–

ANT. VAN GIJN.