Eind jaren negentig werkte ik bij het Centraal Planbureau. Een ambtenaar van Economische Zaken noemde ons toen ‘de wereldvreemde kabouters uit het Scheveningse bos’. Ik moest aan deze oneerbiedige kwalificatie denken toen mijn oog viel op ‘CPB: wijkverpleging uit Zorgverzekeringswet levert miljard op’. Een miljard? Plopperdeplop!
Buurtzorg
Een paar maanden geleden besloot ik een dagje mee te lopen met een wijkverpleegkundige van de stichting Buurtzorg. Wat doet zo’n wijkverpleegkundige eigenlijk? Ouderen hebben meestal een directe aanleiding om opgenomen te worden in de ronde: een verpleging van een wond, het toedienen van een medicijn of het vervangen van een steunkous.
Context
Belangrijker dan deze directe aanleiding is de algemene aandacht, want het bezoek staat altijd nadrukkelijk in de context waarin de oudere opereert. Alertheid van de wijkverpleegkundige kan ellende voorkomen of verkleinen, zoals premature dementie, eenzaamheid, verwaarlozing of onnodige opnames in ziekenhuis of verpleeghuis. Ellende die de kwaliteit van leven doet dalen en ook vaak peperduur is. Op voorhand is niet makkelijk in te zien wat er bespaard kan worden op deze maatschappelijk nuttige dienst.
Onderbouwing
Mijn nieuwsgierigheid naar de onderbouwing van dat miljard van het CPB was groot. Hoe zou het CPB omgaan met de onmiskenbare maar lastig te onderbouwen baten van de wijkverpleegkundigen?
Deskundigen
Het CPB heeft doorgerekend wat het oplevert wanneer de kosten van de langdurige, voorzienbare wijkverpleging door burgers zelf worden gedragen (of via aanvullende verzekering worden bekostigd). Hoe kan dit een miljard opleveren? Om te verhinderen dat het CPB weer voor kabouters uitgemaakt wordt door zure ambtenaren, meldt het monter: ‘Er was meer tijd om gebruik te maken van wetenschappelijke informatie om de effecten goed te onderbouwen. Daar waar deze informatie niet of deels beschikbaar was, is gebruikgemaakt van kennis van externe deskundigen.’
Vraaguitval
Die deskundigen hebben het CPB ingefluisterd (blz. 216) dat als gevolg van de maatregel de ongelijkheid in het zorggebruik toeneemt en dat veel mensen geen gebruik meer gaan maken van deze voorziening, ook al hebben zij er baat bij. Je verwacht nu een kwantitatieve inschatting van de ellende die dit oplevert, maar zo ver zijn de deskundigen kennelijk niet gegaan want het CPB zet die gewoon op nul. Geloof het of niet maar het miljard is de ‘winst’ door vraaguitval. *huilt*
Cynisch
De cynicus is iemand die van alles de prijs kent maar van niets de waarde, aldus Oscar Wilde. Het CPB is de penny wise, pound foolish-variant van deze cynicus. Dwingend advies aan directeur Laura van Geest. Stuur die zorgmensen van het CPB als de wiedeweerga de wijk in. Geheel genezen zullen ze hun plaats in het kabouterbos weer innemen.
verschenen als ‘kabouters’ op 13-4 in het fd
Auteur
Categorieën