Inflatie door marktmacht

De inflatie was de afgelopen jaren uitzonderlijk hoog. Welke rol speelde marktmacht van bedrijven hierbij? En wat betekent dat voor het beleid?

De afgelopen drie jaar gingen hoge inflatie en recordwinsten hand in hand. Wat zijn hiervan de gevolgen voor de inkomensverdeling?

Als werknemers, werkgevers, en buitenlandse leveranciers een groter beslag leggen op het nationale inkomen dan wat er mogelijk is, resulteert inflatie. Wat betekent deze manier van kijken naar inflatie voor hoe monetair beleid moet omgaan met de stijging van de energieprijzen en met winstgestuurde inflatie?

Veel bedrijven in Nederland hebben de afzetprijzen in 2022 verhoogd vanwege de hogere inkoopkosten. Hoe heeft de winstgevendheid van deze bedrijven zich ontwikkeld, en heeft marktmacht bijgedragen aan het verdedigen of zelfs verhogen van de brutomarges tijdens de energieschok?

‘Graaiflatie’ is overweldigend verkozen tot Woord van het Jaar. Opmerkelijk, want nog nooit viel een economisch verschijnsel deze eer te beurt. Maar bestaat graaiflatie wel echt? Of zie je het alleen met zo’n psychokinetische energiemeter uit Ghostbusters?

Veel weggebruikers zijn nog altijd aangewezen op benzinegebruik. Huishoudens voelen dan ook de gestegen olieprijzen en benzineprijzen in hun portemonnee terug. Een goede marktwerking zou daarbij moeten leiden tot eerlijke prijzen. Hoe werken olieprijsveranderingen door in de prijs aan de pomp en zijn er verbeteringen mogelijk voor de consument?