Jrg. 24, editie 1232

9 AUGUSTUS 1939

AUTEURSRECHT
VOORBEHOUDEN.

Eco.nomi*schpMeStatistische

Beri*chten

ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL NIJVERHEID, FINANCIËN EN
VERKEER

UITGAVE VAN HET NEDERLANDSCH ECONOMISCH INSTITUUT

242 JAARGANG

WOENSDAG 9 AUGUSTUS 1939

No.
1232

00111MISS11i VAN RNDACTIJS:

P. Lieftinck; N. J. Polak; J. Tinberqen;
H. M. H. A. van der Vulk; F. de Vries.

M. P. J. Gooi – Secretaris van ‘de Redactie.

Redactie-adres: Pieter de Hoochweg 122, Roterdarn.

Aungeteekende stukken: Bijkantoor Ruigeplaatweg.

Telefoon Nr. 35000. Postrekening 8408.

Advertenties voorpagina f 0,50 per regel. Andere pagi-

na’s f 0,40 per regel. Plaatsing bij abonnement volgens

tarief. Administratie van abonnementen en advertenties:

Nijgh & van Ditmur N.V., Uitgevers, Rotterdam, Am-

sterdam, ‘s- Gravenhage. Postchèque- en giro-rekening

No. 145192.

Abonnementsprijs voor het weekblad franco p. p. in

Nederland f 16,—. Abonnementsprijs Economisch-Statis-

tisch Alaandbericht f.S,- per jaar. Beide organen samen

f20,— per jaar. Buitenland en Koloniën resp. f 18,—,

f 6,— en f 23,— per jaar. Losse nummers 50 cent. Dona-

teurs en leden van het Nederlandsch Economisch Instituut

ontvangen het ‘weekblad en het Maandbericht gratis en

jenieten een reductie op de verdere publicaties.

INHOUD:

BIz.

De crisissteun aan de Nederlandsche koopvaarclij door

C. J. P. Zaal berg …………………………..600

Monetaire paradoxen op de Engelsche kapitaalmarkt

teu gevolge van de oorlogsvoorbereiding door

Dr. B. W. Kranenburg ………………’ ………603

De productie en invoer van bacon in Groot-Brittannië

door J. Rorring …………………………..606

Mogelijkheden en moeilijkheden bij den export van

gruenten en fruit van Nederland en Suriname naar

Curaçao door
Dr. W.G. Kléin ………………..608

De quota voor liet derde jaar der suikerconveiitie door

A.
W. Vals ……………………………….. 609

BOEKBESPREKINGEN:

Prof. Gottfried von Haberler: Prosprity and

Depression ………………………………610

MAANDOJJFERS:

Emissies in
Juli
1939 ……………. :………. 610

Gecombineerde M aandstaat van de Nederlandsche

en Nederlandsch-Indische Grootbankn ……..
610

Statistieken:

Groothandelsartikelen ….. . ………………………..
612-613
Geldkoersen-Wisselkoer’sen-Bankstaten ………………
611,614

GELD-. KAPITAAL- EN WISSELMARKT.

in de verslagweek is er op de wisselmarkt een geleide-
1 ijke osstspanning -ingatreden, en slechts ‘in het begin heeft
een oogeablik het Egalisaitiefonds moeten ingrijpen, ter-
wijl overigens de markt geheel zichzelf, heeft kunuein’
te-
dru’iipen. Reeds voordat dé Kabi-netsformatie-opdrieeht aan
Jhr. De Geet was verstrekt, was de Dollar Iaaigzaaim terug-
geloopen ‘to!t
1.87%,
terwijl het Pond gereageerd had tot
beneden de
8.80.
Omdat derhalve reed-s ‘een iait’i’nkiag had
‘plaats gevonden, was de ‘teru:gslaig van de’ qpdracht aan den nieuwen formateur maar ‘betrekkelijk gering. Dollars
daalden tot
1.87%,
Ponden ‘tot
8.78.
Blijkbaar wa& men reed’s voorheen wat bekoeld van de eerste overdreven voor-stellingen van de eventueele monetaire’ conseque.nities ‘van
een economisch en financieel iniet al te oonsèrvajtiieyè’ regee-
ring. Zoodat de opdracht aan. Jhr. De Gee’r .dieno’inreèn-
‘ko’ms’tig ook minder ,,opluohti’ng” ‘bracht. Oqk, op. de ter-
mijn.m-arkt was reeds in -het begin van de week ‘een merk-
bare ontspanning i.isgetreden, en ‘d’ie tendens ,weicF evenals
op de contante markt -iui de tweede helft ook nog wel iets
versterkt. Ponden toonen zoo’wel voor dén- als d’riemaandsch
d’isagio, en ht agio voor Dollars is belangrjik ingekrâinpen.
Overigens is, wanneer men het ach,.tera.f beschouwd, de heele
Regeer’ingscrisis tot -nu toe aan ome wisselmarkt betrek-kelijk kalm voorbijgegaan, van groote omzetten ‘vas nau-
welijks sprake, hetgeen trouwens niet zoozeer verwondert,
omdat, naar wij in ons vorig overzicht reeds opmerkten,
al zooveel kapitaal voorheen om andere redeffen was
gevlucht, dat’ er wit dien hoofde niet veel presie op de
munt meer te verwachten was. En wat de’ valiitaspecula-
the betreft, de intei’nationaiebaissiers op dit gebied hebben
goed leergeld betaald met den Belga, zij iijn daar ‘keer op
keer gevoelig afgestraft, -zoodajt dit gilde wel wat voor-
zichtiger is geworden.

– Bijizondèr’e features waren er Yver-igens dete week op-de
wisselmarkt niet waar te nemen. Op’ de goudma-rkt vas
iioal “vraag te co
–
nstateeren, met vi
–
ij omvangrijke omzetten
-op de Londensohe markt, waanbij een ipvallendé ‘afzijdig-
held van de autoriteiten werd •gecoiista’teerd. Vôoral- gou-
den munt weed van de zijde van ‘het oontinenit gevraagd,
cii 1het
aanbod was betrekkelijk gering. Nogal wat op- –
schudding werd te’Loudn gewekt door het feit, dat;- een
outsider op de niai’kt verscheen., t.w. een stocikbrokersfirma,
die bovendien tran’sactis schijnt ‘te hebben aangegaan, die
voor den officieele,n goud-handel taboe zijn, nL ‘termijnaf-
fajires.: Ook voor Nhdei
–
iand’sche rekening ‘weed ogal goud
gekocht, terwijl door De Nedënlandsche Bank goud, lee
v-
ring Amsterdam, werd geruild tegen leveelng Londen.
Op de disoon’to-mnarkt is vrijwel geen wija-igi’ng ‘ oonstia-
teereb. De beleggingsmarkt toont eveaieeizs – *einiig mutk-
‘tie. i)e nieuwe’ Kab’i’netsopdraëhit heeft tot nu toe weinig
invloed
01)
‘het koerspeil – gehad, hetgedh overigëns ‘niet
zoo verwonderlijk
fis,
omdat de si uatie;’ Nvait de toekoelstige
f’in-aneieele ‘Regeeringspolitiek betreft, ‘nog well erg in de
lucht hangt, terwijl men ook mtioet’bedeaik’en,
–
dat de -koers-
beweging ‘van de – ‘laatste ‘maanden mede veroorzaakt wbrd
‘door
–
factoren, die in’t.ei-n’attonaal gelden, terwijl anker- niet
alleen inflatie-‘ eii’deva.luntie’asigst in het:
s-pel
waren.

600

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

9 Augustus 1939

DE CRISISSTEUN AAN DE NEDERLAND

SCHE KOOPVAARDIJ.

1.
Voorgeschiedenis en organisatie.

De rechtstreekse geldelijke ondersteuning van rede-
rijen door de Regering had zich vôôr 1932 bepaald tot enkele lijnrederijen, welker geregelde diensten geacht
werden van groot nationaal belang te zijn.. Het ivaren
de Stoomvaart Maatschappij ,,Zeeland”, waarin de
Staat de helft van het aandelenkapitaal had overge-
nomen van de Maatschappij tot Exploitatie van
Staatsspoorwegen; de Holland-Zuid-Afrikalijn, die
reeds lang v66r 1932 na de afschrijving van kas-
voorschotten van de Staat was vervangen door de
Holland-Afrikalijn van de Vereenigde Nederlandsche
Scheepvaartmaatschappij en de Koninklijke Holland
sche Lloyd, die, nadat vele millioenen van particu-
liere zijde waren verloren gegaan en de Staat en de
Gemeente Amsterdam hun grote kasvoorschotten in
amortisatiebewijzen zagen omgezet, nog met een
staatscrediet de passagiers- en vrachtlijn op de Oost-
kust van Zuid-Amerika onderhield.
Van geheel andere aard waren de moeilijkheden,
waarmede enkele rederijen en, omdat de nood alge-
meen werd, de Nederlandsche Reedersvereeniging
zich in 1931 tot de Regering wendden.
De iiïkrimping van de wereidhandel had de con-
currentie in de zeescheepvaart reeds belangrijk ver-
zwaard, toen de val van het £ en in aansluiting daar-
mede van andere valuta’s het voor Nederlandse sche-
pen vrijwel onmogelijk maakte zonder grote verliezen
in de vaart te
blijven.
Nagenoeg alle vrachten en vele
passageprijzen worden in pouden en shillings be-
rekend, terwijl de Nederlandse schepen met hun ex-
ploitatiekosten grotendeels en met kapitaallasten en
hun walbedrijf geheel aan de gulden vastzaten.
De wildevaartrederjen werden genoodzaakt tot op-
– l/gen hunner schepen, enkele gingen al over tot
verkoop naar het buitenland, de ljnrederijen krompen
hun diensten zoveel mogelijk in, doch moesten een
groot of klein deel in bedrijf houden ondanks het
verlies, dat op bijna iedere reis geleden werd. Het werd onmogelijk geld te besteden voor een regel-
matige vlootvernieuwing, die onmisbaar is voor de
handhaving van
zijn
positie in de internationale
concurrentie.

Hoe conjunctuurgevoelig de zeescheepvaart is,
blijkt uit de enorme daling van de indexcijfers der
zeevrachten. Worden die voor de wilde vaart naar en
van Nederlandse havens voor het jaar 1926 op 1000 gesteld, dan had in 1929 reeds daling plaats tot 905,
die daarna met grote snelheid doorging tot 496 in
1932 om op 412 zijn jaarminimum te bereiken in
1935. In. 1936 begon de opleving en in 1937 was er
sprongsgewijze vooruitgang tot boven 1000 in het
laatste kwartaal.

Welke invloed het verminderde vervoer tegen
steeds lager vrachten op de financiën der rederijen
had, blijkt uit de daling der bruto-ontvangsten van

f
329.000.000 in. 1930 tot
f
259.000.000 in 1931,

f
182.000.000 in 1932 enz. tot
f
154.000.000 in 1935.

Van grote betekenis is deze achteruitgang voor
onze internationale betalingsbalans. Hierop leverde
de zeescheepvaart in 1927 aan baten
f
212.000.000, in
1930 nog
f
155.000.000 en in 1933 en 1934 nog slechts

f
72.000.000 per jaar.

Als laatste cijfer over de financiële gevolgen van de
crisis noemen wij een kapitaalverlies van 1930 tot
1930 van ruim f190.000.000. Dit
cijfer
betreft van
23 rederijen, (waarbij niet medegeteld de tankrede-
rijen van de petroleummaatschappijen) het interen
op de resêrves en de afschrijvingen bij likwidaties en
reorganisaties op aandelen en obligaties. Buiten be-
schouwing is gelaten het verschil in beurskoersen, die
na sterke daling in 1930 nog belangrijk lager waren
in 1936. Het nominale aandelenkapitaal, plus obli-

gatieleningen, plus hypothecaire leningen bedroeg in
1930 ongeveer
f
200 millioen.
Voegt men bij het bovenstaande cijfermateriaal
nog een jaarlijkse
gage van
f
17 A
f
18 millioen, al-
leen aan het varend personeel op de in Nederland
thuisbehorende schepen – dus zonder K.P.M. en
J.C.J.L. – dan zijn verklaarhaar de grote bezorgd-
heid, die in Januari 1932 de Nederlandsche Reeders-
vereeniging ertoe bracht geldelijke hulp aan de Re-
gering te vragen en evenzo liet besef bij de Regering,
dat grote nationale en financiële belangen een krach-
tige poging wettigden tot het voorkomen van een
verzwakkiug en inkrimping van onze koopvaardij, die
waarschijnlijk niet meer te herstellen zou zijn. De
geschiedenis toont ons menig voorbeeld van landen,
welker eenmaal grote handeisvioten nagenoeg geheel
van de zeeën verdwenen. Nederland zelf onderging
dat lot in de vorige eeuw en het duurde lang véSr van herleving gesproken kon worden. Dank grote
moed, ondernemingsgeest en bekwaamheid heeft ons
land weer een plaats heroverd als belangrijke zee-
varende mogendheid, doch voortdurende waakzaam-
heid is nodig om dit bij uitstek kwetsbare bedrijf in
stand te houden.

Toen dan ook in de crisisatmosfeer van 1930 en
1031 de moeilijkheden met de Koninklijke holland-
sche Lloyd weer in een acuut stadium waren ge-
komen, werd het duidelijk, dat een oplossing daar-
voor niet gescheiden kon blijven van de nood, waar-
in de gehele zeescheepvaart, vooral sedert de val van
het £, was komen te verkeren.
Dit leidde in het begin van 1932 een ambtelijke
Commissie tot het advies aan de Regering, waaruit
de ,,Benas”, de N.V. Maatschappij ter Behartiging van de Nationale Scheepvaartbelangen is voortge-
vloeici.

De constructie van dit lichaam is zodanig gekozen,
dat in de leiding een vertegenwoordiging van het
bedrijf belangrijke medezeggenschap heeft, zodat op
adviezen en besluiten vakkennis en ervaring grote
invloed kregen.

De taak, die de Benas kreeg week belangrijk af
van wat de Nederlandsche Reedersvereeniging nood-
zakelijk achtte. Deze betoogde in zijn verzoekschriften
aan de Regering en de Tweede Kamer, dat de grote
verliezen, die mede het gevolg waren van het verschil
in exploitatiekosten tussen onze en vreemde schepen,
niet langer gedragen konden worden en moesten leiden
tot uitputting en likwidatie van rederijen na geleide-
lijke verkoop van schepen naar het buitenland. Reed3
had zodanige verkoop tegen noodprjzen plaats gehad
en was het percentage opgelegde tonnage tot 30 ge-stegen tegenover nog niet -de helft hiervan in Enge-
land. Een subsidie werd daarom noodzakelijk geacht
totdat een aanpassing zou zijn bereikt, ook buiten
het scheepvaartbedrijf, waarbij concurrentie weer mo-
gelijk werd.

De Regering was nog niet bereid tot subsidiëring
over te gaan en diende 17 Mei 1932 wetsontwerp
No. 372 in, dat op 23 Juni c.a.v. door de Tweede
Kamer werd aangenomen. De strekking hiervan was
te bevorderen, dat door inwendige sanering en door
collectieve efficiency de koopvaardij als geheel beter opgewassen zou raken tegen de buitenlandse concur-
rentie. Daarbij zou de Regering o.a. helpen door aan
de in financiële moeilijkheden geraakte rederijen ren-
tegevende credieten tegen onderpand te verstrekken,
wanneer de nodig geoordeelde reorganisatie en be-
zuinigingsmaatregelen werden doorgevoerd en o.a.
onder de voorwaarde, dat zij niet zouden handelen
in strijd met de nationale scheepvaartbelangen. Voor
de contrôle op een en ander moest’ een diepgaand
toezicht van de Benas aanvaard worden.
Bij het buiten verwachting voortduren en verer-
geren van de crisis in de scheepvaart heeft de steun
uitbreiding op andere wijze ondergaan, zoals in liet
vervolg van dit artikel zal blijken.

9 Augustus 1939

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

601

De op 27 September 1932 opgerichte N.V. Maat-
schappij ter Behartiging van de Nationale Scheep-
vaartbelangen bevat in zijn statuten clie taakom-
schrijving. Oprichters waren de Staat der Neder-
landen met 2600 en de Koninklijke liollancische Lloycl
met 25 van cle 5000 aandelen groot
f 1000.—,
waarop
10 pOt. gestort. Aandeelhouders werden verder de
rederijeu, waaraan leningen werden verstrekt. De
Raad van Commissarissen bestaat uit 5 leden, van
wie 3 Regeri.ngscommissarissen. Deze heren hebben
daarmede geen sinecure aanvaard, zoals kan blijken
uit het houden tot heden van 90 vergaderingen, waar-
van f .2 véér 1038. Het kantoorpersoneel onder den
Directeur heeft maximaal 4 personen bedragen en is
alweer geruime tijd tot één beperkt. Hierbij dient op-
gemerkt, dat voor accountantswerk en enige tech-
nische adviezen is gebruik gemaakt van Rijksdiensten,
(lat het Departement van Financiën als kassier op-
treedt en dat juridisch advies van een particulier
kantoor w’ordt ingewonnen.

2.
Wjrkzaa?rcheden van de N.V. M’ij.,,Benas”.

a. Goldienin gen onder hypotheca.ir verba.nd.

Dit was aanvankelijk de enige vorm van hulp. Het
Rijk leende de Benas het nodige geld tegen 4 pOt.
Benas verstrekte hiervan leningen tegen aanvankelijk
5 pOt., 1 Juli 1934 verlaagd tot 44 pOt, en nog
later tot 4Y4 pOt. Van dit renteverschil en de rente
gemaakt op het gestorte kapitaal moest de Benas zijn
administratie bekostigen en een reserve vormen
voor schadelijke posten. Deze reserve bedroeg op
1 Januari 1939
f
60.128.06.
In de latere jaren zijn voor een drietal rederijen
met het doel een kapitaalreorganisatie met aandelen-
emissie te doen slagen gunstiger leningsvoorwaarden
vastgesteld.

De rederijen, die reeds opgenomen gelden niet
direct nodig hadden, konden die tijdelijk terugstor-
ten tegen een rentevergoeding gelijk aan cle lening-rente. Met ingang van 1 J’anuari 1938 werd die ver-
goeding met Y4 pOt, verlaagd ten bate van ‘s Rijks
schatkist.

K.H.L.

Bij de oprichting werd van het Rijk de, na de reor-
ganisatie resterende, lening aan de K.H.L. overge-
nomen op de normale Benasvoorwaarcien. De verdere
historie van deze bijzondere lening is in het kort de
volgende. T-Jet bedrijf werkte ook verder met zulke
grote verliezen, speciaal op de passagiersschepen, dat
besloten werd in November 1934 de passagiersdienst
te beëindigen. Het s.s. ,,Orania” verging in de haven
van Leixos, de s.s. ,,Gelria” en ,,Zeelandia” werden
verkocht, het laatste voor sloop. Verder gaande ver-
liezen leidden in Mei 1935 tot surséance van betaling
en likwidatie op een accoord op 31 December 1936.
Tijdens de surséance werd de dienst met voorschotten
van de Regering in stand gehouden. Een voorschot
van het Rijk aan Benas stelde deze in staat in Mei
1937 voor de gepensionneerden lijfrenteverzeker ingen
af te sluiten tot voorlopig 75 pOt, van hun pensioen-
bedrag, zulks in afwachting van de uitkeringen uit de
boedel.

Op 1 Januari 1937 begon de N.V. Maatschappij
tot Voortzetting van de K.H.L. zijn bedrijf met cle zes
uit de boedel van de K.U.L. aangekochte schepen met
een groot deel van het personeel van de oude maat-schappij. De Benas verstrekte daarbij een lening en
een tijdelijke subsidie bij een overeenkomst, die in
1937 werd gewijzigd in verband met een verhoogde
lening voor de aankoop van een schip en eind 1938
werd beëindigd, toen cle nieuwe K.11.L., dank de
gunstige resultaten in 1937 en 1938 en door uit-
breiding van zijn aandelenkapitaal, geheel zelfstandig
werd.

Overige rederijen,

Kort na de oprichting in 1932 wendden zich in dat jaar reeds 14 rederijen tot de Benas met aan-
vragen om crediet. Drie hiervan trokken zich terug,
drie andere bleken niet voor crediet in aanmerking
te kunnen komen. Met de overige kwamen succes-
sieveljk leningen tot stand nadat door bezuinigings-
maatregelen, regelingen met oude crediteuren (voor-namelijk scheepsverband- en andere banken en obli-
gatiehouders) en verkoop van oude schepen de levens-
kansen vergroot waren. Het waren in belangrijke mate de uit leningen voortvloeiende vaste lasten,
die sommige rederijen in moeilijkheden hadden ge-
bracht en met faillissement bedreigden.
Als rninimumgrootte voor de onderpanden werd 400 B.R.T. aangenomen, daar de steun uitsluitend
bedoeld was voor de grote zeescheepvaart.
Eind 1933 liepen er 9 leningen, eind 1934 12, eind
1035 17. Dit is het grootste aantal geweest. In het geheel is tot 1 Augustus 1939 voor
f
24.253.000.-
crediet verleend, waarvan
f
5 millioen met garanties
van het Rijk bij banken werd geleend en geheel is
afgelost. Het maximum totaal der uitstaande ere-
dieten is
f
12.874.340.95 geweest in October 1930.
In dat jaar, in 1937 en in 1939 werd nog 1 crediet
verleend, alle drie voor vlootvernieuwing.
Op 1 Juli 1939 waren nog 8 credieten lopende tot
een totaal bedrag van
f
7.368.839.49, waarop

f
483.659.49 was opgenomen. In dat totaalbedrag be-
vindt zich een rekening-courant crediet van ruim

f
5 millioen, waarop niets is opgenomen. Dit werd
verleend aan een grote rederij als onderdeel van een
reorganisatie.

De ervaring met deze credieten is tot dusverre zeer
gunstig geweest. Alleen in de moeilijkste jaren is
enige achterstand in de betalingen van rente en af-
lossing ontstaan, doch die achterstand is geheel inge-
haald en grote bedragen zijn vrijwillig vervroegd af-
gelost.

Op drie leningen aan rederijen met ieder één klein schip is enig verlies geleden, in 2 gevallen na execu-
toriale verkoop. Het totaal dezer verliezen bedraagt

f
78.988.46, dat is nog niet
/s
pOt. van het totaal
der leningen in 7 jaren.

b. Gagecrediet.

Werden door het eerste ingrijpen van de Benas,
bestaande in het verstrekken van leningen, de zwaarst
bedreigde rederijen van ondergang gered, voor alle
bleven de bedrijfsresultaten ongunstig. Het was voor
een belangrijk deel het grote verschil in gage tussen
Nederland en de andere zeevarende landen, die de concurrentie onmogelijk maakte. De verliezefl op
iedere reis werden zo groot, dat het minder nadelig
was cle schepen op te leggen, terwijl menige rederij
niet meer over middelen beschikte om daaruit de ver-
liezen te betalen, in October 1932 lag van de Neder-
landse koopvaardijvloot 38 pOt. op (van de tramp-
schepen zelfs 00 pOt.) tegen 21 pOt. van de wereld-
vloot. Een verschil van 25 en meer pOt. was niet
door verdere loonsverlaging, na de reeds ingevoerde
van 9 pOt. te compenseren, daar in vergelijking met
het loonpeil in Nederland de zeelieden tot de zeer
matig bezoldigden behoorden. Gezocht werd naar de
mogelijkheid om het verschil van 25 pOt. door af-
lopende credieten van het Rijk in enkele jaren op
te heffen.

Besloten is toen tenslotte, na ampel overleg met de
bonden van werkgevers en van opvarenden, dat ter
overbrugging van het gageverschil tussen Europese
opvarenden van Nederlandse- en andere West-Euro-
pese schepen de Benas gedurende één jaar 15 pOt.
gagecrediet ter beschikking der rederijen zou stellen,
wanneer gages betaald werden volgens de collectieve
arbeidersovereenkomsten in de koopvaardij van 28
Juni 1933. Hierin was een loonsverlaging overeen-

602

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

9 Augustus 1939

gekomen van 10 pOt. in 2 halfjaarlijkse termijnen

van 5 pOt.
De rente werd bepaald op 1 pOt. Terugbetaling zou alleen geschieden uit de netto-bedrijfsoverschotten.
Verdere daling der valuta’s in concurrerende lan-
den, waardoor, het gageverschil tot 35 pOt. steeg,
maakte in 1934 verdere loondaling nodig en verho-
ging van het gagecrediet. Daarom trad op 28 Juni
1934 een gewijzigde regeling in, waarbij op de loon-kosten der rederijen ongeveer 4 pOt. werd bezuinigd
en het gagecrediet van 15 op 21 pOt. der gages van
v66r 28 Juni 1933 derhalve op 24.4 pOt. der nieuwe
gages werd verhoogd. Deze regeling werd aangegaan
tot 1 Januari 1935, doch is daarna 3 maal met 3
maanden verlengd in afwachting van de goedkeuring
door de Staten-Generaal van een verder gaande rege-
ling, bekend als ,,Benassteun”.
In het geheel hebben 26 rederijen van de gagecre-
dieten gebruik gemaakt. Aan één rederij werd tofl-
treding aanvankelijk en aan één definitief geweigerd
wegens het voeren van een beleid, waardoor de be-
langen van samenwerkende rederijen geschaad werden.
Tot 1 Januari 1935 is
f
2.692.313.78 gagecrediet
opgenomen. In het geheel is hierop door 4 rederijen

f
36.236.63 uit winst terugbetaald.
Het in 1935 tot 1 October verleende gagecrediet
is verrekend met de met ingang van 1 Januari van
dat jaar ingevoerde ,,Benassteun”. De vorengenoemde
credieten van véér 1 Januari 1935 zijn bij de likwi-
datie van de Benassteun in 1937 kwijtgescholden.

Opligcrecl’iet.

Een andere vorm van steun, waarvoor de Neder-
landsche Reedersvereeniging zich tot de Regering
wendde betrof die voor de opgelegde schepen. In nor-
male jaren komt het opliggen ook voor, voor sche-pen, die afhankelijk zijn van seizoenvervoer (hout,
graan) zelfs in beduidende mate, doch dit is een
risico, dat verrekend wordt in de prijspolitiek. In
1932 en 1933 waren echter geen vrachten geïnd, die
wat overlieten voor slappe tijden en het opliggen nam
op ongekende wijze toe, voor de trampvloot zelfs tot
60 pOt. De deplorabele kaspositie van menige rederij
gaf zelfs geen gelegenheid meer om de kosten van
het opliggen te betalen, ook al werden die tot het
uiterste beperkt, waartoe het Rijk medehielp door
gratis ligplaats toe te staan op de Oude Maas, die toen een drukbevolkt (met lege schepen) aanzien
kreeg.

De Benas heeft toen onder dezelfde voorwaarden
als het gagecrediet opligeredieten verstrekt, berekend
naar de grootte der schepen en naar de duur van
het opliggen tussen 1 October 1933 en 15 Mei 1934.
J-‘[iervan hebben 14 rederijen gebruik gemaakt. In
totaal is hiervoor
f
224.789.57 uitbetaald, welk be-drag gelijk met het gagecrediet is kwijtgescholden.

Benassfeun.

Toen het duidelijk werd, dat het als een aflopende
aanpassing bedoelde gagecrediet niet toereikend was voor de overbrugging van het verschil in exploitatie-
kosten tussen Nederlandse en vreemde schepen, heeft
de Regering gehoor verleend aan de aandrang van de
Nederlandsche Reedersvereenigiug tot het verlenen
van meer afdoende steun. Toen in September 1935
de wet was tot stand gekomen, regelende de verstrek-
king van renteloze voorschotten tea behoeve van de
zeescheepvaart, is met 28 rederijen een daartoe strek-kende regeling tot stand gekomen met terugwerkende
kracht tot 1 Januari 1935. Voor deze regeling, die
buiten de financiën van de Benas om ging, werd de
Benas de uitvoerder voor het Rijk, waartoe een kleine
statutenwijziging nodig was. Voor
zijn
administratie-
kosten bracht de Benas 2
0/00
aan de rederijen in

rekening.
De steun werd verleend naar de bruto tonnnmaat
der schepen en de vaardagen volgens schalen voor
passagiersschepen, voor vrachtschepen en voor ge-
mengde schepen. In de lijnvaart werden motorsche-pen beneden 1000 B.R.T. en in de algemene vracht-
vaart alle schepen beneden die maat uitgesloten.
Voor zeesleepboten werd een speciale schaal opge-

steld.
Deze regeling heeft gegolden tot in het laatst van
1936, toen door opleving in de scheepvaart en door
de depreciatie van de gulden de resultaten belang-
rijk verbeterd waren. Over het laatste kwartaal 1936
is slechts 50 pOt. van de steun verleend. Alleen rede-
rijen, die 1936 met verlies afsioten, ontvingen ook
de tweede 50 l)Ct. nog geheel of ten dele.
In totaal is over 1935 uitgekeerd
f
7.858.920 en

over 1936
f
6.364.198.
Terugbetaling, die moest plaats hebben indien over
het steunjaar winst was gemaakt, heeft niet plaats
gehad. De schuld is gelijk met het gage- en oplig-

crediet in 1937 geroyeerd.
Aan een rederij, die nog in generlei vorm steun
had genoten, werd toen een subsidie van
f
500.000

verleend als hulp voor vlootvernieuwing. In 1937, 1938 en de eerste helft van 1939 heeft de
werkzaamheid van de Benas zich in hoofdzaak bepaald
tot bemoeiingen met de likwidatie van de K.H.L. en
tot afwikkeling, wijziging en een enkele vergroting
van de normale hypothecaire leningen.

Andere ondersteuning.

Naast de hiervoor beschreven in hoofdzaak gelde-lijke ondersteuningen heeft de Regering nog op ver-
schillende andere wijzen de crisisgevolgen voor de
scheepvaart trachten te verzachten. Deze hulp valt
hoofdzakelijk op het gebied van de handelspolitiek
en wel speciaal op dat van de clearing.
Indirect heeft de scheepvaart in belangrijke mate
voordeel genoten van de tot bevordering van de werk-
gelegenheid in de industrie verleende credieten voor
de bouw van schepen op Nederlandse werven. Het
s.s. ,,Nieuw Amsterdam” en vele tientallen kleine mo-
torvrachtschepen, merendeels in de provincie Gro-
ningen thuis behorend en daar gebouwd, zijn mede
dank zij zulke credieten aan de vloot toegevoegd.
Evenals de hiervoor genoemde tweeërlei bemoei-
ingen viel ook buiten de werkzaamheden van de Benas
de nieuwe overeenkomst tussen het Rijk en de Stoom-
vaart Mij. ,,Zeeland”, waarbij het Rijk zijn deelne-
ming in deze rederij belangrijk vergrootte. Hierdoor
werd het de rederij mogelijk de beide passagierssche-
pen ,,Emma” en ,,Beatrix” in de vaart te brengen
ter vervanging van twee verouderde, oorspronkelijk
voor de nachtdienst ingerichte booten.

Slotwoord.

De hiervoor weergegeven geschiedenis van een kort
tijdsbestek van zware economische strijd, een strijd
waarin de Nederlandse koopvaardij zware offers heeft
moeten brengen, doch die hij met herstelde gezondheid
achter zich laat, dreigt helaas in volstrekte zin ge-
schiedenis van een afgesloten tijdperk te zullen wor-
den. Er is een nieuwe conjunctuur begonnen, waarin de economie geen medezeggenschap meer heeft, al-
thans in betekenis ver is komen achter te staan bij
overwegingen van militaire strategie.
Mare liberum is een ii dele klank geworden; inter-
nationale samenwerking in het bedrijf, die in de laat-
ste jaren in de taakvaart en de trampvaart ook
onder druk van regeringen tot ontwikkeling was ge-
komen, en waarin de scheepvaart reeds lang een voor-
beeld is voor andere bedrijven, wordt belemmerd door
protectie van de zijde der Regeringen. De toekom-stige samenstelling en de verdeling van de wereld-vloot zal geen natuurlijke vrucht meer zijn van het
streven naar economische behoeftevoorziening, die
inhaerent is aan de vrije concurrentie met een sterke
vrijwillige samenwerking.

9 Augustus 1939

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

603

V66r defensiebelangen gingen meespreken, kenden
wij al in verschillende landen beschermende bepa-
lingen voor de nationale koopvaardij, die ten doel
hadden het vervoer van eigen lading te doen geschie-
den met eigen schepen, teneinde de voordelen aan
de economie van het land te doen ten deel vallen.
Vlagbevoorrechting, subsidies en andere middelen
werden niet versmaad. De uitwerking was nogal uit-
eenlopend. Er zijn grote naties te noemen, waar de
verslappende invloed van deze steun de overhand
behield.
Geheel anders is de toestand geworden, nu vooral
in de grote landen de koopvaardijvloot een belangrijke
plaats gekregen heeft in het geheel van de oorlogs-
bewapening voor de voorziening van het land met
grondstoffen enz. Hiervoor zijn bij de dreigende in-
ternationale verhoudingen, waarin wij thans leven,
geen financiële grenzen. Het is in menig land de Regering, die beslist over de vlootuitbreiding en
daartoe de middelen verschaft, niet omdat de sche-
pen in het wereldgoederenvervoer rendabel zullen
zijn,
maar omdat in geval van een eventuële oorlog
het land behoefte heeft aan tonnage.
Reeds heeft sedert de wereldoorlog Japan zijn
koopvaardijvloot verdrievoudigd, Italië heeft hem
meer dan verdubbeld en Duitsland, dat nagenoeg al
zijn schepen moest afstaan, is al weer op het peil
van 1914 teruggekomen. Ook de Nederlandse tonnage
is verdubbeld sedert 1914 (doch in de crisisjaren met
17 pCt. verminderd), nog sterker groeide de Noorse
(met 147 pOt.) en de Griekse, alle zonder belangrijke
staatssubsidies, doch de kroon spannen de Verenigde
Staten van Amerika met 340 pOt. toeneming, die nog
voor een groot deel bestaat uit kort na de oorlog
met staatssteun gebouwde ,,standaard”-schepen, die
geen succes zijn geworden, evenmin als de fabuleuse
mailcontracten, hetgeen dat land miet weerhoudt
thans weer op ruime schaal de nieuwbouw te subsi-
diëren. Dat geld daarbij geen rol speelt blijkt o.a. uit
het feit, dat al die schepen in de Verenigde Staten
gebouwd moeten worden, waar de bouwprijs 2 â 2l
maal zo hoog is als in Europa. Engeland, weiks voor-
aanstaande positie sterk is verzwakt, gaat thans om
redenen van oorlogsvoorbereiding het bouwen en va-
ren subsidiëren op een wijze, die voor Nederland een
ernstige bedreiging vormt. Die met subsidie in ver-
schillende landen gebouwde schepen krijgen met het
oog op hun diensten in een oorlog snelheden, die voor
normaal gebruik oneconomisch zijn, doch die ze tot
nog ernstiger concurrenten in vredestijd maken.
In totaal is de bruto-tonnage in de wereld (zonder
Rusland, dat wellicht de matador is in vlootuitbrei-
ding met staatsgeld) van 1914 tot 1939 toegenomen
van 45K tot 684 millioen B.R.T. (Nederland van
13′ tot 3 millioen) en de capaciteit is nog sterker
gestegen als gevolg o.a. van groter snelheid van va-
ren, laden en lossen. Dat de kunstmatig beperkte wereldhandel behoefte
zal hebben aan de in paniekstemming kunstmatig uit-
gebreide wereldvloot valt helaas te betwijfelen. Een internationale opligovereenkomst bleek in 1938 on-
bereikbaar; mogelijk dat groter nood hem in de na-
bije toekomst een betere kans biedt. Het beste wat te
hopen valt, is dat de Nederlandse koopvaardij tech-
nisch en financieel zo sterk zal
zijn,
dat wanneer na
deze, naar wij hopen, tijdelijke wanverhouding tus-
sen ladingaanbod en scheepsruimte, weer een nor-
male scheepvaartconjunctuur ontstaat, onze rederijen
nog in staat zullen zijn in een eerlijke concurrentie
hun positie te handhaven, waartoe de bekwaamheid
en de energie aanwezig zijn.
C. J. P. ZAAÎBERG.

MONETAIRE PARADOXEN OP DE ENGEL-

SCHE KAPITAALMARKT TEN GEVOLGE

VAN DE OORLOGSVOORBEREIDING.

De Engelsche kapitaalmarkt heeft zich v66r en ua
den oorlog bij de plaatsing van i lite ruati onalp leenin-
gen relatief in geringe mate laten leiden door poli-
tieke voorkeur. In wezen hing deze houding samen
met cle Engelsche buitenlandsche politiek, die zich
niet met bondgenootschappen bezig hield. Vanzelfspre-
kend werden buitenlandsche leeningen wel op grond
van vertrouwen in politieke stabiliteit verstrekt.. Zij moesten aan de wenschen van het publiek tegemoet
komen. Het politieke vertrouwen was echter voor-
waarde voor het crediet. 1-Jet crediet moest geen ver-
trouwen in een te voeren politiek wekken.

Contrôle op de emissiemarkt.

In den jongsten tijd is dit anders geworden. Met
cle wending der Engelsche machtspolitiek zijn ook de
bakens dei- Engelsche kapitaalmarktpolitiek verzet.
Deze vernieuwing sloot aan op een langere ontwik-
keling. Reeds sinds 1932 was de markt onder toezicht
van den staat en de landspolitiek gesteld. Aanvanke-
lijk stond dit toezicht in dienst van de binnenlandsche
monetaire en economische politiek, zooals deze na den
val van het £ werd gevoerd. Het Foreign Transactions
Advisory Oommittee, dat sinds 1936 met het tech-
nische toezicht was belast, had toestemming te ver-
leenen, alvorens belangrijke emissies of introduc-
ties van buitenlandsche obligaties of aandeelen moch-
ten plaats vinden. Gezien het monetaire effect van
buitenlandsche leeningen, was dat begrijpelijk. Van-
zelfsprekend stond de gestie van dit Comité echter
mede onder den invloed van de imperiale gedachte,
zooals die ook tot uiting kwam in de Ottawa-politiek,
welke in 1932 werd geïntroduceerd en in 1933 off i-
cieel op de kapitaalmarkt werd-toegepast, terwijl in
1934 voorrechten aan de landen van de ,,sterling-
area” waren toegekend. Ook werd de handelspolitiek
in 1934 aan de kapitaalrnarktpolitiek gekoppeld. De
voortwoekerende crisis bewerkte voorts, dat zich wei-
nig credietwaardige buiten landsche cliënten konden
presenteeren. Het Empire stond er relatief goed voor.
Dat er bovendien een ige zakelijke reden voor impe-
riale voorkeur bestond, moge uit de volgende cijfers
blijken:

Leeningen van overheidsorganen van het Empire,
welke te Londen werden genoteerd, hadden in Maart 1939 een nominale waarde van £ 962.160.831 en een
marktwaarde van £ 915.444.804. Leeningen aan ,,pu-
blic foreign borrowers” hadden te zelfder tijd een
nominale waarde van £ 2.256.097.761 en een markt-
waarde van slechts £ 414.663.542. Nu bevatten de laat-
ste
cijfers
het volle bedrag van vele internationale
leeningen, waarvan slechts een bescheiden tranche te
Londen was geplaatst. Bovendien bevatten zij de
v66r-oorlogsche Russische schulden en. de Mexicaan-
sche stukken, welke reeds jaren in gebreke zijn. Toch geven zij een beeld.
1)

Afgezien van deze droevige ervaringen, liet de
Engelsche betalingsbalans geen groote iiivesteerin-
gen in den vreemde meer toe. Een en ander had ten-
gevolge, dat in de jaren van herstel t.w. 1936,
1937 en 1938, de emissies voor Empiredoeleinden
£ 69.520.000 bedroegen, die ten behoeve van vreemde landen daarentegen slechts £ 14.327.000.
1)

Tot nu toe was nog geen pa.radox in de Engelsche kapitaalmarktpolitiek te constateeren. Deze ontstond

i) The T’imes,
22
Juni
1939.
Aaingeteekend zij, dat het
Empire in
1938 40.39
pCt. van de totale invoeren van
het Vereenigd Koninkrijk leverde tegen
28.9
pOt. in
1931.
Theoretisch was dus de trausferpositie van het Empire
verbeterd. Het Empire na.m in
1938 49.87
pOt. van dan
Britsehen uitvoer op. Vgl. de beschouwingen met cijfers
omtrent ,,Foreigu Lendiug Standstili” in he’t laatste Mud-
land Bank Monthiy Review.

604

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

9 Augustus 1939
pas, toen de kapitaaistroom zich van Engeland begon
af te wenden. Het fnoge als bekend worden veronder-
stelci, dat do Engelsche autoriteiten in den aanvang
van 1938 nog restricties op de valuta-termijnmarkt en
de goudmarkt ophieven. Het werd weer geoorloofd
debet te staan in £ tegen onderpand van goud. Ook het toezicht op de kapitaalmarkt zou soepeler wor-
den toegepast. Ongelukkigerwijze coïncideerden de
hevigste beroeringen in Europa (Oostenrijk, Tsjecho-
Slowakije) en de stabilisatie van den Franschen Franc.
Het geld stroomde uit Engeland weg.

Maatregelen tot versterking van de monetaire
positie.

Vooralsnog volgde geen compeuseerencle verstrak-
king van het toezicht op de kapitaalmarkt. De ver-
handeling van aandeelen in Amerikaansche Unit
Trusts, welke tengevolge van de zomer-hausse in
T
a
ll
s
t
ree
t
werden aangeboden, werd nog niet tegen-
gegaan en in den herfst van 1938 mocht nog een
pakket van 2.200.000 shares in de Engelsche Wool-
ivorth-ondernemingen repatrieeren, hetgeen £ 6.084.250
aan vreemde valuta vereischte. Op 20 December 1038
kondigde de Kanselier van de Schatkist echter ver-
scherping van het toezicht aan. De toenemende druk
op het £ leidde in de genoemde en in de voigend’.
maanden bovendien tot onderhandsche beperkingen
01)
de speculatie tegen het £ en op transacties in goud,
welke op grond van het Tripartite Agreement zelfs
tot het buitenland werden uitgebreid. De verhouding
tusschen Egalisatiefonds en Bank of England werd
herzien, goudoverdracht volgde en de goucivoorraaci der Bank of England werd geherwaardeerd. Men kan
verdedigen, dat de beperkingen in de valutamarkt
overeenkomst vertoonen met een deviezenrgirne. Voor de kapitaalmarkt was belangrijker een ,,ver-
zoek”, dat op 20 April 1030 door Sir John Simon in
liet Lagerhuis werd uitgesproken met betrekking tot

de belegging van nieuwe gelden in Arnerikaansche
effecten. Verwisseling van bestaande beleggingen
bleef geoorloofd. Op 18 Juli 1939 deelde de Kan-
selier van de Schatkist voorts in de Commons mede,
dat een onderzoek werd ingesteld naar liet Engelsche
bezit aan huitenlandsche effecte:n, teneinde dit in
geval van nood te kunnen mobiliseeren. Deze mede-
deelingen wekten remeniscenties aan de maatrege-
len, welke in den oorlog onder den naam ,,Mobili-
sation of Securities-scheme” moesten worden geno-
men. De laatstgenoemde procedure begon vrijwillig in
Juli 1915, tQen de autoriteiten via cle Bank of Eng-
land Amerikaansche, later ook andere vreemde, effec-
ten begonnen te koopen, en werd in December 1915
uitgebreid. Oorspronkelijk wendde men zich tot verze-

keringsmaatschappijen en ,,trust companies”, na 1
Januari 1916 ook tot het publiek. De regeering kocht
tegen geldende prijzen h contant of tegen 5 pOt. schat-
kistobligaties. Ook kon men zijn effecten tegen certi-
ficaten ,,leenen”. De Finance Act 1916, Section 27,
welke tot April 1910 geldig bleef, verbond fiscale
sancties aan het plan. In Januari 1917 werd een con-
scriptie ingevoerd, toen de ,,Defense of the Realm
(Securities) Regulations 10, ID en
1E”
in werking
traden. De uitvoering der regeling was in handen van
het ,,American Dollar Securities Oommittee”, dat in
December 1915 was opgericht. In December 1910
rapporteerde deze commissie, dat voor £ 622.595.585
was overgenomen. Buitenlandsche houders zijn steeds
van conscriptie uitgezonderd geweest, hetgeen met
het oog op de huidige omstandigheden niet zonder
belang is.
2)

Intusschen is het vermelde ,,verzoek” van den Kan-
selier van de Schatkist van 20 April j.l. niet aan
doovemans ooren gedaan. in eerste instantie was aan
de banken en de makelaars niet officieel gevraagd ac-
tief mede te werken aan het onofficieele embargo,
maar werd onthouding der gewraakte transacties aan

2)
Ontleend aan ,,The Finanoial Timee”,
26
Mei
1939.

het publiek overgelaten. Daarna heeft de beurscom-
missie den leden van de effectenbeurs echter een cii-
culaire gezonden, waarin verzocht werd aan de chën-
tèle geen koersljsten met de noteeringen van Amen-
kaansche fondsen te sturen. in Mei verzocht de Bank
of England de banken desgelijks te handelen. De zaak
is dus zoo, dat het initiatief niet van makelaar of
bank mag uitgaan. De Treasury geeft geen speciale
instructies.
Wat de Amenikaansche makelaars te Londen be-
treft, diene het volgende. Op 1 Juni 1930 kozen ver-tegenwoordigers van 30 Amerikaansche ,,brokerage
houses” met kantoren te Londen een commissie, welke
een gedragslijn zou opstellen. Op 6 Juni besloot
men te zullen afzien van het rondzenden van lijsten
van dollarfondsen in het Vereenigd Koninkrijk, ter-
vijl bepaalde circulaires de waarschuwing zullen be-
vatten, dat men daarbij de cliënten niet uitnoodigt
hun bezit aan dollarfondsen uit te breiden.
8)
Wenscht
de cliënt toch Amenikaansche effecten te koopen, dan
wordt hij op het embargo gewezen. Insisteert hij, dan
wordt de order uitgevoerd. intusschen zijn de zaken
der Amerikaansche makelaars te Londen daardoor zeer
achteruitgegaan, reden waarom verplaatsing naar
Parijs, Amsterdam en Ziinich wordt overwogen.

Verstrekking van ,,poiiiieke’ leenin gen.

Uit het voorgaande moge blijken, dat de Engelsche
autoriteiten strenge beperkingen aan huitenlandsche
transacties op de Engelsche kapitaalmarkt hebben
aangelegd. J. M. Keynes schreef in een Times-artikel
van
24
Juli, getiteld: ,,Borrowing hy the State”, ter-
loops ,,So far as new foreign issues are concerned a
laisser fai.re investment market is ii thing of the past.
The control of purchases in Wall Street bas hein
tighteued up.” En hier
vangt de paradox
aan. Want
te zelfder tijd worden credieten aan verbonden mo-
gendheclen door de Treasury geëntameerd en gegaran-
deerd, welke eenvoudigheidshalve het beste door bij-
gaauden staat kunnen worden voorgesteld. Deze ere-
dieten zijn voornamelijk goederencredieten, door nijd-
dcl van het Export Credits Guara:ntee Department ge-
garandeerd. In hoeverre goederencredieten andere mo-
netaire gevolgen hebben dan deviezencredieten moge
nader blijken. W.
ij
noemden hier slechts die recente
credieten, te beginnen met dat aan Turkije, welke
met liet oog• op de herhewapening werden verstrekt.
Andere en vroegere exportcredieten kunnen als nor-
maal worden beschouwd en geven geen aanleiding tot
hot constatoeren van een paradox.
4)

Geruchten omtrent een groote leening aan Duitsch-land, tegen politieke concessies, w’erden door Charn-
herlain op 24 Juli gedémenteerd.
Het crediet van de Treasury aan voormalig Tsje-
cho-Slowakije, dat na de Septembercrisis van 1938 ten
bedrage van £ 6 millioen werd verstrekt, waarvan in
Maart 1930 opgenomen £ 2.25 millioen, zal misschien
uit de te Londen geblokkeerde Tsjechische saldi w’or-
den terugbetaald. Dit reliefcrediet, waarbij ook Frank-
rijk hetrokke:n was, kan dus buiten beschouwing
gelaten worden. Aangeteekend zij, dat £ 4 millioen
ton behoeve van vluchtelingen geschonken zou
worden.

De wettelijke fundeering dezer credieten was in
oorsprong de Export Oredits Guarantee Act. Waar
deze in haar oude versie hewapeningscredieten ver-
bood, moest bv. het militaire crediet aan Turkije van

Een plan een clearing-house voor Amerikaansehe
fondsen op te riohten heeft men intussOhen laten vallen.
De door de exportcrediebverrekering te dkkn be-
dragen kunnen tot 1(} jaren loopen. Men is dus gerechtigd
dezelve uit den gezichtahoek van de kapitaalmarkt te be-
sien. Van de normale credieten zijn te noemen: £
3 nijl-
lioen voor H. A. Bra.ssert & Co. voor den bouw der Kara-
buk-staailfabrieken tn Turkije, £ 5 miillioen voor Westing-
house voor leveranties aan Polen
(1936), £ 10
miljoen
voor Svjot-Rusland
(1936)
en £ 7 millioen voor Ohina
(1937).

9 Augustus 1939

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

605

Leeningen van Engeland onder garantie aan bevriende
mogenclheden.

Bedrag
1
Garant
1
L
a n d

Maand

in
miii. E. C.
G.

Doel

Turkije . .

Juni 1938 10

E. U. G. D. Constructies.
Turkije . .

Juni 1938 6

Treasury Wapens.
China …….Dec. 1938

0.5 E. C. G. D. Vrachtauto’s.
China
1)

Mrt. 1939 5

Treasury Muntstabilisatie
Bulgarije

Apr. 1939 0.5 E. C. G. D. Exporten.
Roemenië

Juli 1939 5.5 E. C. GD. Wapens etc.
Griekenland Juli 1939 2

E. C. G. D. Wapens etc.
Polen
2)
. . .

Herfst’39? 5

Treasury ?.luntstabilisatie
Polen …….Aug. 1939 8

E. C. G. D. Wapens etc.
N.-ZeelandS) Juli 1939 9

E. C. G. D. Wapen and.
mv.
Irak
4)

?

3

E. C. G.D. Wapens.
Bulgarije

Aug. 1939 0.5 E.C. G.D. Exporten.
Zuidslavië
6)
Aug. 1939 4? E. C. G. 1). Wapens.
Portugal

1
Egypte
. .

1

•) Export Credits Guarantee Department.
1) Oh’ineesehe banken brachten ook £ 5 mtllioen op. Op
ii Juli verklaarde Sir John Simon in het Lager’hhuis,
dat verdere maatregelen niet worden overwogen. De sta-
bilisatiie is blijkens dc recente daling van dcii Chineosohen
Dollltr mi1ukt. Men schijnt zonder Anierikaansche hulp niet verder te willen gaan. Intussohen verklaarde Cham-
berlatin op 24 Juli, dat Engeland zich het recht voorbe-
houdt China handelscrediote’u te geven. Men verwacht een nieuw exporterediet van £ 3 millioni.i. Op
1
Augustus ver-
klaarde Simon, dat de opvattingen der rogeering omtrent
de wensohe’lij’khoid eener Ohineescihe stabilisatie niet gewij-
zigd ivaren, zulks ondmi”s het accoord van Tokio van
Juli ji.
• 2)
Frankrijk ‘geeft Ft. 600 usillioen.
Deze
leeningen kwa-
uien nog niet tot stand, onidat Polen een leening ‘in go.ud
ivensciht en ‘Engeland en Frankrijk slechts Ponden en
F ra,uos willen geven.
‘) De credietwaardigheid van Nieuw-Zeeland laat geen
beroep
01)
de vrije kapitaalmarkt toe. Over het oon’vertee-
ren van de Nieuiv-Zeelan’dsche leening, vervallende Januari
1940, waarvan nog £17 millioen uitstaat, is een overeen-
komst tot stand gekomen.
Van het exportcredict ad £ 9 mi’llioen ‘is £ 5 inillioen
voor de Nieuw-Zeelandsche regeering en £ 4 millioen voor
partieulieron in Nieuw-Zeeland bestemd.
De Iraq Petroleum Conipariy verstrekte onlangs reeds
£ 3 millioen. Een regeeringserediet ad £ 3.000.000 wordt
verwacht.
Zuidslavië wees tot nu toe Et.igelsch crediet af, doch
erde een Duitscihe offerte van R.M. 200 millioen en
accepte
een Italiaansgh aanbod ad 500 millioen Lire. Over 600
millioen Dinar wordt met Italië onderhandeld. Ook werd
een Fransoh cred’iet van Fr. Frs. 600 mill;ioen, te ver-
strekken doo’r Seligmaun, geaccepteerd.

Juni 1938 over een aparte wet geleid worden. Het-
zelfde geldt voor het stabilisatiecrediet aan China.
In December 1938 werd echter in het algemeen voor
zoodanige doeleinden van nationaal belang zonder vol-
ledige commercieele basis £ 10 millioen gevoteerd.
Daarmede werd de actieradius der exportereclieten
uitgebreid. Het te dekken bedrag werd voor normalen
uitvoer daarenboven eveneens in December tot £ 75
millioen verhoogd.
5)
En in Juli 1939 tenslotte is het
bedrag van £ 10 millioen voor ,,bijzondere credieten”
tot £ 60 millioen verhoogd. Rente wordt in het fonds
gestort, dat aldus de £ 100 millioen zou naderen. Tech-

nisch schijnt de constructie dezer credieten zoo te
zijn, dat schatkistbiljetten der betrokken staten met garantie van de regeering aan de markt worden ge-
bracht of wel door de regeering direct worden ge-nomen. De rente bedraagt rond 5 pOt., de looptijd
tot 20 jaar (Overseas Trade Guarantees Act).
De waarde van den door normale garantie gedek-ten
uitvoer bedroeg over 1933/34 £ 7.5 millioen, over
1934/35 £ 15 millioen, over 1035/36 £ 20.5 millioen,
over 1936/37 35 millioen en over 1937/38 £ 42.9 mil-
heen.
0)

In Jnni 1937 was dit bedrag reeds van £ 25 inillioen
tot £ 50 millioen verhoogd.
Wirtsdhaftsdienst, 3 Maart 1937, blz. 285 e.v.

Groote leercinqsbehoeften..

Naast de cre’dieten van Treasury en Export Credit Guarantee Department, waarvoor de staat toch weer
gelden zal moeten opnemen, moet de kapitaalmarkt

te Londen ook ten dccle de bewapening van crediet-
waardige Empire-landen direct verwerken. Gemak-
kelijk gaat dit niet meer. In Juni 1939 mislukte een
Australische bewapeningsieening ad £ 6 millioen, na-
dat een leening van Zuid-Afrika ad £ 5 millioen en
een van Noord-Ierland ad £ 2.500.000 tevoren waren
geslaagd. Emittenten konden slechts 20 pOt. plaat-
sen. Op 19 Juli werd weer een leening ad £ 2 mil-
lioen ten laste der regeering van de Soedan aange-
boden, welke eveneens mislukte.
De jongste mededeelingen over de eischen, die de
Engelsche regeering zelve aan de kapitaalmarkt zal moeten stellen, doen de aarzeling voor recente Em-
pire-leeningen maar al te zeer begrijpen
7)
Reeds mis-
lukte zelfs een leening der Londensche County Coun-

cii ad £ 7.500.000.

Op
14 Juli deel-de Sir John Simon in het Lager-
huis mede, dat dit jaar £ 500.000.000 voor de defensie
moest worden geleend, waarvan hij £ 150.000.000 met
schatkistpapier hoopte te kunnen financieren. De ka-
pitaalmarkt zal dus £ 350.000.000 moeten opnemen
8).

Onder deze omstandigheden zijn heperkinge op de
kapitaalafvloeiing begrijpelijk. Merkwaardig is uit
financieel
oogpunt de stiniuleering van buitenland-

sche credieten daarnaast.

Alvorens wij nu onze paradox kunnen stellen,
moeten wij ons afvragen, of wij gerechtigd zijn de
vermelde goederencredieten naast deviezenafvloei-
ing tengevolge van beleggingen in de Vereenigde Sta-
ten te stellen. Worden hier grootheden van dezelfde
orde vergeleken? Deze vraag moet naar onze meening
bevestigend worden beantwoord. Een crediet hetee-
kent een prestatie tegen een uitgestelde tegenpres-
tatie. Bij een deviezencrediet wordt valuta of goud
aan het credietgevende land onttrokken, waardoor
normaliter in laatste instantie de credietbasis van het
land zelf wordt verkleind. Bij een goedereucrediet
worden goederen geleverd, waarvoor geen deviezen
worden ontvangen. De goederen bestaan ten dccle uit
grondstoffen, welke in deviezen zijn betaald. Ten
deele zijn voor derzelver productie ruilmiddelen in
het verkeer gesteld, welke tot invoer zullen leiden.
In beide gevallen wordt een deviezenverlies geleden.
En mochten deze gevallen zich niet voordoen, dan is
een k-oopkrachtsverhooging tot stand gekomen, waar-
tegenover geen verhoogde productie van consumptie-
middelen staat. Deze ontwikkeling moet tot een
zekere prijsverhooging leiden, welke credietcontrac-
t,ie noodzakelijk kan maken. Hoe men de zaak ook be-
ziet, steeds wordt hetzelfde effect gecreëerd, alsof een

deviezencrediet ware gegeven.
Het schijnt dan ook gerechtvaardigd te conclu-
deeren, dat op de Engelsche kapitaalmarkt een para-
dox heerscht. Eenerzijds wordt kapitaalafvloeiing ge-
remd, anderzijds gestimuleerd. De remming geschiedt
t.o.v. financieel krachtige landen, de stimulatie t.o.v.
financieel zwakke landen. Uit technisch oogpunt
wordt de Engelsche deviezenpositie dus ernstig ge-

schaad.
T-let zij verre deze politiek te veroordeelen. Oorlogs-
voorbereiding is steeds oneconomisch. Maar het
schijnt van eenig belang de consequenties voor oogen
te houden. Dr. B.
W.
KRANENBURG.

J.
M.
Keynes bepleit in een Times-artikel van 25 Juli
1939 financiering der bewapening met sohatkistpapier tot
voldoende liqutditei’t is bereikt om o.p basis der rente van
1935/1937 te kunnen leeiien.
Zie het artikel ,,Drif.ting towards inflation” in ,,The
Econoimst” van 29 Juli 1939. De auteur -berekent, dat
de staat, verbonden mogendhederi, lagere publiekrecihtelijke
lihaimen en de -industrie in het Joopende jaar tusschen de £ 800 en . 1090 ih-illioen moeten leenen, hetgeen de jaar-
lijkscthe besparingen verre overtreft. –

606

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

9 Augnstus 1939

DE PRODUC1IE EN IN VOER VAN BACON

IN GROOT-BRITTANNIË.

De verrassende stijging van onzen baconuitvoer
naar Engeland in het eerste halfjaar van 1939 geeft
ons aanleiding het beloop van de productie en den
invoer van hacon in dat land nader te beschouwen.

De redenen en het doel van het ingrijpen.

De invoer van bacon nam in de eerste depressie-
jaren — vooral in 1931 – sprongsgewijze toe. In vele
landen van Europa vond in die jaren een verschui-
ving van ‘den akkerbouw naar de veehouderij plaats. Zoowel de relatief betere prijzen als de sterke daling
van de voederkosten werkten dit in de hand. Bij da-
lende koopkracht beteekende dit toenemende aanbod een gevoeligen druk op de Engelsche markt.

In ‘April 1932 werd een reorganisatie-commissie
ingesteld om op grond van de ,,Marketing Act” een
regeling voor den afzet van de inheeinsche baconvar-
kens en hacon te ontwerpen en verder na te gaan, in
hoeverre door een hoeveelheid sheperking van den
baconinvoer de binnenlandsche markt gesaneerd zou
kunnen worden. In haar rapport van October 1932
adviseerde deze commissie maatregelen te nemen, die
zouden leiden tot een stabiel aanbod van bacon op de
Engelsche markt. Het gemiddelde verbruik in de
jarert 1925-1930 werd als normaal beschouwd. Dit
bedroeg 10.670.000 cwts. per jaar. Ten opzichte van
de consumptie in 1931 beteekende dit een verminde-
ring van ruim 20 pOt. Door deze verkrapping van
liet aanbod hoopte men den prijs op een loonend peil
voor de Engelsche varkensmesters te kunnen krijgen.
Van het normaal geachte jaarlijksche aanbod van
hacon werd in 1932 slechts ongevéer
1/7
deel in Groot-
Brittannië zelf voortgebracht. De varkenshouderij
is in hoofdzaak geconcentreerd in Engeland en Wales
en in Schotland van betrekkelijk weinig beteeke-
nis. De commissie achtte evenwel groote mogelijk-
heden aanwezig om de in,heemsche baconproductie op
te voeren. Het werd mogelijk en wenschelijk geacht
de eigen haconproductie telkens in vier maanden met 1.0 pOt. uit te breiden. Na 2Y2 jaar zou men op deze
wijze het dubbele quantum bereikt hebben.
Op zichzelf schenen er geen ernstige hinderpalen
aanwezig te zijn om de eigen haconproductie sterk te
vergrooten. De productie van varkensvieesch staat
vrij los van den bodem. Het is een typische ,,verede-
lingsindustrie” van plantaard ige voedermiddelen.
Weliswaar is de situatie in Denemarken en Neder-
land gunstiger dan in Engeland, door de ruimere be-
schikking over bijproducten van de boterbereiding.
In plaats van het veredelde product – cle bac.on – in
te voeren zou men in Engeland de grondstof er voor
kunnen importeeren en zoodoende de toegevoegde
waarde zelf kunnen verdienen. In de jaren na den
oorlog werd het invoeroverschot in Engeland steeds
grooter en was, bij het geringe succes om den export
te vergrooten, een maatregel welkom, die de invoer-
behoefte beloofde te verminderen. Ook ‘hoopte ‘men
in deze jaren een vermindering van de werkloosheid
te kunnen verkrijgen door binnenlandsche kolonisatie
in den landbouw.
De voorstellen van de reorganisatie-commissie
vonden een willig oor bij de Nationale Regeering, die
de Labourregeering nog in 1931 was opgevolgd. Hoe-
wel van protectionistische gezindheid, was de Regee-
ring toch huiverig rechtstreeks in te gaan tegen de
traditioneele politiek van goedkoop voedsel door het
instellen, van invoerrechten. Op tweeërlei wijze tracht-
te men de vergrooting van de inheemsche baconpro-
ductie te bevorderen. In de eerste plaats door een
regeling van de binrienlandsche markt en ten tweede
door beperking van den invoer van bacon.

‘Het con,tracien,stelsel.

Dè voorstellen van de reorganisatie-commissie
vonden ,belichamin.g in ,,The Pigs Marketing

Scheme” en ,,The Bacon Marketing Scheme”, waar-
aan in September 1933 de Overheid haar sanctie ver-
leende. Een, toporganisatie van de varkensmesters – ,,The Pigs Board” – en een van de baconfabrikanten – ,,The Bacon Board” – werd gezamenlijk de uitvoe-
ring van deze maatregelen opgedragen ‘). Deze orga-nisaties stellen in gemeenschappelijk overleg de ver-
koopvoorwaarden, de levertermijnen en de prijsnor-
men vast. Binnen het kader van deze algemeene be-
palingen kunnen contracten gesloten worden omtrent
het aantal te leveren varkens. Slechts aangesloten varkensmesters mogen baconvarkens leveren aan
baconfabrikanten en alleen voor aangesloten bacon-
fabrikanten is het geoorloofd baconvarkens te koopen
en bacon te verkoopen
2)

De productie van varkensvieesch in Engeland be-
staat naar hoeveelheid voor ongeveer % deel uit
ve.rsch varkensvieesch (pork) en voor de rest uit
hacon. Voor de verkrijging van versch varkensvieesch
dienen varkens van omstreeks vijf maanden ouder-
dom; voor de bereiding van bacon zijn varkens van
acht ic negen maanden noodig. De meeste varkens zijn
geschikt voor beide doeleinden. Al naar de markt-
vooruitzichten zijn, kan men de varkens op den leef-
tijd van vijf maanden of acht ï. negen afzetten. On-
der de marktregeling vallen evenwel alleen de hacon-
varkens. De contracten loopen voor een vrij korten
termijn ni. hoogstens een jaar. Niemand is verder
verplicht een contract te sluiten. De voorwaarden
moeten elk jaar zoo aantrekkelijk gemaakt worden,
dat door vrijwillige inschrijving de baconindustrie
een voldoende aantal varkens •tot zijn beschikking
krijgt.
Het stelsel van contracten is geen succes geworden. De groote moeilijkheid was overeenstemming te ver-
krijgen tusschen de organisaties van, de varkensmes-
ters en de baconfabrikanten inzake de prijsnormen.
In het eerste contract, dat voor den tijd van vier
maanden gold, werd de variatie in den prijs van de
varkens in hoofdzaak bepaald door den prijs van de
voedermiddelen. Dit liep uit op verliezen voor de
haconfabrikanten,. daar de prijs van liet Engelsche
bacon niet steeg volgens de gekoesterde verwachtin-
gen. De drastische beperking van den haconinvoer
had wel een prijsstijging van hacon tot gevolg, maar
een zeer ongelijkmatige.. De prijzen van Deensche
hacon trokken sterk aan, terwji cle prijs van het En-
gelsche bacon weinig verandering toonde. Duidelijk
bleek, dat men de baconmarkt in Engeland niet gegene-
raliseerd als één markt kan zien, maar dat deze markt
uiteenvalt in verschillende sectoren. In de volgende
contractperioden werden ook de prijzen van het En-

gelsche bacon en de bijproducten – naast de prijzen van de voedermiddelen – opgenomen in de formule
ter bepaling van. de prijzen van de varlcens. Op deze
algemeene voorwaarden werd evenwel niet in voldoen-
rio mate ingeschreven om een aantal varkens te ver-
krijgen, dat groot genoeg is voor het volledige gebruik
van de capaciteit der baconfabrieken. Hierdoor was
de organisatie van de varkensmesters gedwongen de
ijaconfabrikanten toe te staan op de vrije markt bacon-
varkens aan te koopen. Daar den baconfabrikanten er
veel aan gelegen was hun capaciteit volledig te ge-

bruiken, werden op de vrije markt vaak hoogere prij-
ien besteed dan de gecontracteerde leveranciers ont-
vingen. Bij de nieuwe inschrijvingen zagen vele boe-
ren er hun voordeel in niet te contracteeren, maar
op de Vrije markt de betere kansen af te wachten. In
den herfst van 1936 leidde dit tot het niet verder
functionneeren van het contracten systeem. De ,,Bacon

l) Boven deze beide .toporgan’isaties ‘van de belangiheb-
benden stelde de Regeering in 1935 een onafhankelijke in-
ntanrtie – ,,Tdie Bacon Deve.lepment Board” -, die een
noutroleerende bevoegdheid heeft.
) Op deze bepalingen bestaan enkele uitzonderingen,
die betrekking hebben op kleine inrichtingen en ook op
groote fabrieken, indien deze een tekort aan aanvoer
hebben.

çr.

9 Augustus 1939

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

607

Böard” vérklaarde het contract nietig op grond van
een te klein aantal aangeboden varkens voor een
economisch gebruik van de fabriekscapaciteit.
De Regeering heeft evenwel met ,,The Bacon In-
dustry Act, 1938″ weer nieuw leven probeeren te bla-
zen in het contractenstelsel. Met cle fouten van cle
oude regeling is rekening gehouden. Zoo is aankoop
0
1) de vrije markt door de haconfabrikanten alleen bij
uitzondering geoorloofd en dan nog slechts tegen
lagere prijzen dan de contractprijzen. Verder wordt
voor drie jaren een subsidie van ongeveer £ 1.000.000

per jaar ingesteld om de baconindustrie in de gele-
genheid te stellen door rationalisatie tot een lageren
kôstprijs te komen. De inschrijving stelde teleur. Er
werden voor den teripijn 1 Dec. 1938 tot 30 Novem-
ber 1939 nog geen 1.500.000 varkens aangeboden, terwijl in 1936 de .,Bacon Board” een inschrijving
van 1.800.000 varkens al te weinig vond ). Nu lijkt
het verschil grooter dan het in werkelijkheid is, daar
het aantal kleine baconbereiders, die buiten de markt-
ordening vallen, onder de nieuwe regeling grooter is
dan onder de oude regeling. Op rekening van deze
kléine baconbereiders mogen nl. wel ongeveer 250.000 varkens gesteld worden.

De hoeveelheiclscontinger&teering van den invoer.

De beperking van den invoer van hacon vormde
het eigenlijke wapen om de prijzen op de binnenland-
sche markt op een hoogte te krijgen, die voor den
Britschu producent voldoende aantrekkelijk zou
zijn om de varken.steelt uit te breiden. In het begin
trachtte de Overheid . door vrijwillige afspraken tot
een besnoeiing van den import te komen. Op het
einde van 1932 beloofden de niet-Britsche invoerlan-
den hun uitvoer naar Engeland ten opzichte van het laatste jaar met 15 pOt. te verminderen. Bij verdere
voorstellen tot invoerreductie, lukte liet evenwel niet
tot overeenstemming te komen. In April 1934 ging
toen de Regeering over tot een wettelijke contingen-
teering naar hoeveelheid. De Britsche landen kregen in overeenstemming met
de overeenkomsten van Ottawa een toenemend aan-deel van den invoer. Canada was te Ottawa zoo gul-
zig, dat het een contingent toegewezen kreeg, dat het
hij lange na niet kon uitputten. Het toegezegde con-
tingent was 2.500.000 cwts. groot, terwiji de hacoti-
uitvoer naar Engeland in 1932 slechts 182.000 cwts.
bedroeg. Nadien is de Canadeesche baconuitvoer naar
Engeland sterk toegenomen, maar in 1.938 werd nog
slechts ruim de helft van het contingent gehaald.
In het handelsverdrag van 1933 kreeg Denemarken
de toezegging, dat zijn aandeel van het totale niet-

3)
In
1934
en
1935 zijn map. 1.476.000 en 1.781.000
haoonvarkens mntractu ee! geleverd.

Britsche contingent minstens 62 pCt. zou bedragen.
Het Nederlandsehe aandeel in den haconiniport
werd autonoom door de ,,Board of Trade” op 9.5 pOt.
vastgesteld.

De onderstaande tabel geeft een beeld van de ont-
wikkeling van den invoer van hacon.
Opvallend is de
stijging
van den. totalen invoer
van 1929 tot 1931, die vooral op rekening komt van
Denemarken, en de nog grootere daling van den in-
voer na 1932. Van 1932 tot 1936 is de invoer met
meer dan 40 pOt. verminderd; nadien is de invoer
weer eenigsains gestegen. De invoer uit de Britsche
landen – Canada en Ierland – vertoont een tegen-
gestelde beweging als de uitvoer uit de niet-Britsche
landen; tot 1932 een dalende tendens en na 1932 een
naar verhouding zeer groote toeneming.

Het blijkt, dat van de grootere importbehoefte er’ de daling van den invoer uit de Britsche landen ge-profiteerd is door alle niet-Britsche landen met uit-
zondering van Denemarken.

De resultaten.

De bevordering van de inheemsche productie van
varkensvieesch heeft de hooggespannen verwachtingen
van de reorganisatie-commissie van 1932 niet ver-vuld. Het aantal varkens in het Vereenigd Konink-
rijk is wel toegenomen, maar tot een verdubbeling
van het aantal in 24 jaar tijds is het bij lange na
niet gekomen. In vergelijking met 1932 heeft dc
grootste toeneming in 1936 ongeveer 28 pOt. bedra-
gen. Na. 1936 is de tendens weer dalende.

Aantal varkens in duizendta,llen.
1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938
Engeland en
Wales 3185 3069 3320 3813 3804 3635 3561
Schotian.d ………
165 1,87 206 260 .236 248 244
Noord-Ierland
220 271 380 458 522 570 561.

Het Vereenigd

–
Koninkrijk ……
3570 3507 3907 4531 4562 4453 4360

• Dat ook de nieuwe baconwet nog geen keer ge-bracht heeft in de teruggaande ontwikkeling blijkt
uit de cijfers van de varkenstelling van Maart jl. in
Engeland en Wales, die weer 8 pOt. lager waren dan
in Maart 1937.

De totale consumptie van varke.nsviee.sch is door de
beperking van den invoer gevoelig afgenomen. In
1932 werd in totaal 20.692.000 cwts. varkensvleesch
verbruikt, terwijl dit in 1937 rond 11.000.000 cwts. bedroeg. Per hoofd der bevolking heteekent dit een
daling van cle consumptie met 12.6 pOt.
4
).
Doordat de invoer vrij van rechten bleef en vooral
cle prijs van ingevoerd hacon opliep, konden de ex-
porteerende landen profiteeren van de prijsstijging.

4)
•1’ag.
166,
Lord Addison of Stalliugboruugh, A Policy
for British Agiiicul.ture, London
1939.

Invoer van bacon in het Vereeni.gd Koninkrijk (in 1000 cwt.).

Britsche landen
Niet-Britsche landen

a a r
Totaal
Generaal
Totaal
Canada
Ierland Andere
Totaal Neder-
Polen
Zweden
Lithauen
Sjn
Andere

1926

..
7471 1310
870
434
6
6162
3642
619
180
258
–
1189
274
1927

..
8482
956
503 451
2
7526 5091
797
117
474
2
641
404
1928

..
8853
863
307
555
1
7990
5376
1061 118
441
2
538
454
1929

..
8278
696
198
‘497
1
7582
4977
901
305 380
5
635 379
1930

..
9191
433
99
331
3
8758
6118
842 483
550
73
479 213
1931

..
11133
348
49
297
2
10786
7339
1000
1077 577
362
189
242
1932

..
11391
384 182
200
2
11007
7670
976
1135
424 512
64
226
1933

..
9084
711
507
204
—
8373
5524
873 784 403 415
63
311
1934

..
7598
1263
894
368
1
6335
4288
608 463 297
252
40
387
1935

..
6927
1378
919
458
1
5549
3826
509
430
257
165
20
342
1936

..
6570
1598
1092 505
1
4972
3373
485 408 242
194
17
253
1937

..
6926
1898
1388
510′
—
5028
3429
481
.
442
250
188
7
231
1938

..
6868 1813
1276 537
—
5056
•
3389
514
456
251
190
.

43
213
lehalfj.

1937

..
3507
997
770
227
.

–
2510
1700
255
217
131
95
4
108
1938

..
3431
941
701
240
—
2490
1673
250
222
129
95
11
110
1939

..
3624
792
508 212
—
2832
1685
364
307
167
150
33
126
Bron: T rade of the United K.ingdoan.

608

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

9 Augistus 1939

Invoer van bacon in het Vereenigd Koninkrijk.

1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938
Hoeveelheid
(in1000Cwts.)
11391 9084 7598 6927 6570 6926 6868
Waarde
(in £
1000) 30189 29928 30047 27394 27258 29287 30921
Ondanks een daling van de ingevoerde hoeveelheid
met 40 pOt. is cle waarde betrekkelijk weinig gedaald,
ja was deze zelfs in 1038 honger clan in 1032. Deze politiek van ,,nnnder waar voor meer geld”
heeft
in
Engeland veel oppositie in het leven geroepen.
Bij de heoordeeling van de prijzen moet men even-
wel niet uit het oog verliezen, dat de prijzen van 1.932

ahnormaal laag waren en waarschijnlijk reeds uit
eigen beweging een vermindering van den invoer ten-
gevolge zouden hebben gehad.

Het is moeilijk uit te maken welk effect de nieuwe
maatregelen zullen hebben, die gebaseerd zijn op

,,The Bacon Industry Act 1.938″. Door rationalisatie
van de fabricage en verbetering van de varkensteelt
en -mesterij zal nog veel bereikt kunnen worden. De
Overheid wenscht evenwel blijkbaar niet een al te
groote uitbreiding in snel tempo. De subsidie is na-
melijk beperkt tot een bepaald aantal baconvarkeus,

ni. resp. in 1939, 1940 en 1.941 tot 2.100.000, 2.400.000
en 2.500.000 stuks.
Wat ook de plannen mogen zijn, het wil ons voor-
komen, dat de huidige omstandigheden veel minder
gunstig zijn voor een sterke uitbreiding van de En-
gelsche varkensteelt dan in 1932. Van binnenlandsche kolonisatieplannen in den landbouw is nu geen sprake
meer. De snel opgaande hewapeningsconjunctuur ont-
trekt integendeel in toenemende mate arbeidskrachten
aan den landbouw.
Het heeft eerder den schijn, dat de huidige pro-ductie van varkensvleesch slechts met moeite ge-
handhaafcl zal kunnen worden. De toeneming van de
vleeschconsumptie, tengevolge van de verbetering der
conjunctuur, zal er waarschijnlijk bovendien toe lei-
den, dat de Engeische varkensmesters meer versch
varlcensvleesch op de markt brengen, waardoor dus cle
importbehoefte aan hacon nog vergroot wordt.
J. BORRING.

MOGELIJKHEDEN EN MOEILIJKHEDEN

BIJ DEN EXPORT VAN GROENTEN EN

FRUIT VAN NEDERLAND EN SURINAME

NAAR CURAÇAO.

Versche groenten en fruit. Deze categorieën van
levensmiddelen zijn alle hij uitstek Nederlandsche
exportartikelen. Desondanks levert Amerika he
leeuwendeel van cle niet-tropische groenten en vruch-
ten. Het totaal der Amerikaansche leveranties is
f 241.000
en dat der Nederlandsche
f
54.000.
Bij den Amerilcaanschen invoer valt op te merken, dat de zeevrachten voor het kortere traject Vereenig-
cle Staten—Curaçao zeker lager kunnen zijn dan voor
het traject Nederland—Curaçao, doch hiertegenover
staat, dat voor appels en peren uit Californië nog een lang spoorwegvervoer boven op de vracht komt, ter-
wijl dat in het kleine Nederland geen rol speelt.
Van Amerikaansche groenten
(f
90.000) en fruit

(f
71.000) gaat resp. 75 pCt. en 50 pCt. naar Aru-
ba en tegen dezen invoer is de concurrentie moeilijk.
Nederlandsche groenten en fruit gaan practisch niet
naar Aruba. Naast de vrachten zit de oorzaak in den
overtochtsduur.
In tegenstelling met de gewoonte, die bestaat bij
de maatschappijen, die de tankhooten der Koninklijke
Shell-groep exploiteeren, maakt de tankbootleiding
der Lago-maatschappij geen bezwaar tegen vervoer
van levensmiddelen met deze booten, ten behoeve van
de eigen employé’s, van de Vereenigde Staten naar
Aruba. Dit vervoer is natuurlijk zeer snel en goed-
koop. Twee daartoe speciaal ingerichte tankbooten

varen geregeld tusschen New-York en Aruba en zijn
voor vervoer van gebruiksartikelen en passagiers in-
gericht. De New-York—Venezuela lijn der K.N.S.M.
geeft ook een verbinding New-York—Aruba, doch
vervoert dientengevolge weinig voor de Lago. Alen
vraagt zich af, of niet van Regeeringswege een wenk
dient te worden gegeven om het daarheen te leiden,
dat de Amerikaansche tankbooten geen importartike-
len meer vervoeren, omdat de aldus verleende voor-
sprong strekt ten nadeele van de Nederlandsche
scheepvaart en indirect ook van de Nederlandsche
exporteurs en exportartikelen.

Een tweeden grooten tijdvoorsprong hij de leve-
ring, i.c. aan Aruba en Curaçao beide, van versche
groenten (bijv. sla) en andere artikelen, als peren,
die moeilijk lang goed zijn te houden, verkregen de

Vereenigde Staten door de instelling der 4-daagsche verhindijag Nev-York—Curaçao door de Grace-line
in 1938. Nederlandsche groente als zoodanig is intus-
schort zeker evengoed als die uit de Vereenigde Sta-
ten. Wortelen zullen echter beter dan bladgroente de
lange reis verdragen en dit geldt ook voor kooi, roode
biet, koolraap, enz. Nederland moet zich dus niet
op levering van meer salade, andijvie, spinazie e.d.
bladgroenten gaan toeleggen, want de K.N.S.M.-ver-
binding vergt nog steeds 16 dagen. De meer houd-
bare groenten komen na deze lange koelruimreis goed
over, doch hij de korte reis van 4 dagén met de ge-
noemde directe verbinding New-York—Curaçao met
de Grace-line, vervalt de noodzaak van koelruimte ge-
heel en al en kan men de veel lagere dekiadingvraclit
hedingen voor deze groenten. Al is de concurrentie dlus moeilijk, toch moet de Regeering doen wat zij
kan voor den Nederlandschen export van groenten
en fruit, vooral nu deze in elk opzicht met moeilijk-
heden heeft te kampen. Geregeld werd in de laatste
jaren groente vernietigd. Het helpt altijd weer iets,
als hiervan een klein deel in West-Indië kan w’orden
geplaatst. Minister Steenherghe wees tijdens zijn re-
cente radioreclevoeringen op de dringende noodzaak
van meer export van Nederlandsche groentei. En een
dezer dagen sloot Duitschland weer eens zijn grenzen
voor een groot kwantum van dit Nederlanclsche
product.

liet Nederlandsche fruit is volgens velen inferieur
aan het Amerikaansche, maar men hedenke, dat op

Curaçao de gewoonte der Arnerikaansche oriënteering
een groote rol speelt en dat enkele Nederlandsche
soorten, als hijv. de goudrenetten
t)
het beste bui-
tenlandsche fruit evenaren. Ons land, zeggen velen, importeert zelf fruit, doch dit is dikwijls geen argu,-
ment, want in casu exporteert het hijv. evenveel fruit
als het importeert (import
2.4
millioen gulden in
1937, export 2.2 millioen gulden in hetzelfde jaar,
voor de twee höofdartikelen tippelen en peren). Appe-
len hebben een betere kans op goede overkomst hij
vervoer in koelruiinte naar Curaçao dan de snel he-
dervende peren, nu de reisduur altijd nog 16 dagen is.

Tropische groenten en fruit.
Het invoertotaal voor
deze categorie is in de Nederlandsche Antillen

f
208.000 (sinaasappelen en bananen), dus veel hoo-
ger dan dat van de niet-tropische producten.

Men stelt zich dikwijls voor, dat Suriname deze
markt eens zal veroveren. M.i. moet men echter het
volgende bedenken hij de
bananen:
le. Bij bananen is Venezuela de voornaamste leve-
rancier. Het transport duurt een nacht vanaf Puerto
Cabello en is per schoener zeer goedkoop. Ook als Suriname een directe
lijn
naar Curaçao krijgt en
zoo’n meer frequente 4 dagen durende verbinding het
mogelijk maakt om bananen en sinaasappelen met
natuurlijke luchtkoeling over te brengen, dan zal toch
de vracht hooger moeten zijn voor de bananen van
Suriname, dan voor die van Venezuela.
2e.
Tenezuela
steunt zijn hacovenexport met uit-

t)
i)eae komen in Curaçao veel duurder dan AmerIkaan-
sehe appels; de vracht zc1 hir een rol spelen.

9 Augustus 1939

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

609

voerpremies, die thans zelfs 50 pCt. ad
valorem be-
dragen. Dit zal Suriname moeilijk kunnen doen.

3e. Santo Domingo en vooral 1-laiti zijn geduchte
concurrenten voor den Surinaam schen baco.venexport
naar Curaçao. De afstand is korter en er zijn directe
frequente scheepvaartverbindingen van deze landen,
vooral van ilaiti, met Curaçao. Santo Domingo ging
kort geleden ook nog met een nationaal lijntje (de
Compania Naviera Dominicana)
01)
Curaçao varen,
ofschoon de Curaçao-Antillen lijn der K.N.S.M., de
Aluminuni line, enz. reeds voor goede verbindingen
zorgden. Santo Domingo exporteert reeds 100.000 bos
cl.w.z. bijna 2.000 ton hacoven per jaar en ilaiti
twaaifmaai zooveel, zooclat Suriname, dat moeizaam
streeft naar den opbouw van een productie van een
vijf a hen duizend ton, voorloopig wel op Nederland
aangewezen zal blijven.

Bij
sinaasappelen
acht ik meer optimisme inzake
den export naar Curaçao gerechtvaardigd. Aruba zal wellicht vasthouden aan het Amerikaansche product
en deze vruchten uit het Zuiden der Vereanigde
Staten blijven betrekken, zooals het thans doet. Van
de
f
47.000 invoerwaarde voor Aruba komen voor
j 44.000 uit dc Tereenigde Staten, ondanks den
hooge.n prijs van bijna
f 0.05
per stuk. Curaçao
zou echter uit Suriname kunnen koopen en be-
gon daar reeds mede
(f 5.000
in 1937 tegen ca.

f
3.000 in 1936). De prijs is slechts
f
0.03 en laat
toch een flinke winstmarge voor Suriname, waar een
sinaasappel op
f 0.01
komt. Trinidad kan een con-
current worden, maar is het nog niet; Jamaica even-
min. Wel concurreeren Venezuela, Santo Domingo en
Ilaiti. De eerste twee leveren goedkoope slechte soor-
ten van
f 0.01,
die men ten dccle vanuit de schoe-
nors verkoopt, waardoor men cle winkelkosten uit-
spaart; Ilaiti levert echter appels van
f
0.03 per stuk. De Vereenigde Staten, die in hun sinaasappe-
lentuinen ‘s winters met groote vuren de lage tem-
peraturen bestrijden en hoogere arheidsloorien betalen
dan Suriname, hebben dientengevolge veel hoogerc productiekosten (zie het jaarverslag van het Depar-tement van Landbouw Economische Zaken in Suri-
name). Dit komt in de prijzen op Curaçao tot uit-
drukking en wellicht ook de hoogere vracht, want de
afstand van de Florida’sche en nog veel meer van de
Californische tuinen tot Curaçao is grooter dan die
van Suriname. De Californische vruchtenexport moet
ook nog de kosten van een hooge spoorvracht of an-
ders die van een zecvracht over langen afstand met kanaaltolgelden dragen. Dank zij dc zeer frequente
en goedkoope verbinding, die dc Grace-line geeft, ne-
men veel Californische sinaasappels hun weg via
New-York! Curaçao heeft alleen een maandelijksche verbinding met de Pacific-kust.
Thans echter zijn Surinaamsche siusasappelen, hoe
gewaardeerd ook wat den smaak betreft, dan eens
wel en dan eens niet verkrijgbaar te Willemstad. Zon-
der geregelden aanvoer zullen zij op de Curaçaosche
markt nooit de hun toekomende grootere plaats ver-
overen.

Dr. W. C.
KLE1

DE QUOTA VOOR HET DERDE JAAR DER

SUIKERCON VENTtE.

Einde Juli heeft de Internationale Suikerraad be-
kend gemaakt, dat de voorstellen voor liet derde quo-
tumjaar, zooals in de vergadering van 24 Juni ge-formuleerd, thans door alle betrokken landen zijn
goedgekeurd.
In verband hiermede wordt de statistische positie
van het op 1 Sept. a.s. beginnende derde jaar als
volgt onder cijfers gebracht in tons van 1000 kilo:

Oorspronkelijk vastgestelde Basis-Quota voor de
vrije markt ……………………………
3.647.500
Vrijiwillige rduuties ………………
385.500
Raming van ongebruikt blijvende quota .
71.000
Reducties voor un het tweede jaar verseheci-
te derde jaar quota ………………
80.000
536.500

Totaal besahikbaar voor de vrije markt ……
3.111.000

C;ci-amtmde behoefte der vrije markt gedurende het
derde jaar ……………………………
3.218.000
plus behoefte overgenomen ex twecde jaar
38.000

3.256.000
Min aandeel J3i-irtsoh 1 mperi ii
in
iii geraamde ver-
uuieerdering der eigeul consuiiiptie (na aftrek van 30.000 ton, waarop momenteel geen aan-
spraak genuaakt wordt) ………………..
145.000

3.111.000

Niettegenstaandeaanbocl en verbruik aldus geba-
lanseerd worden, heef t de markt hierop niet gerea-
geerd; prijzen zijn in een lustelooze markt zelfs iet-wat afgebrokkeld. Over liet algemeen vindt men de
rarning van de behoefte met 3.218.000 ton te hoog
gegrepen, maar liet zal steeds uitermate moeilijk, zoo
niet onmogelijk, zijn hiervoor een betrouwbare raming
te geven, aangezien heel veel afhangt van den uit-
val der Europeesche hietsuikeroogsten en andere on-
zekere factoren, zooals hijv. de importhehoefte van
Britsch-Indië en andere landen in het Verre Oosten.
Intusschen mag nmt de met cle beslissingen van den
Suilcerraad opgedane ervaringen aangenomen wor-den, dat, mocht later blijken, dat de behoefte inder-
daad te hoog geraamd is, dit door reducties van de
exportquota gerectificeerd zal worden.
Onder deze omstandigheden zoude er reden be-staan om de toekomst van het artikel met vertrou-
iven tegemoet te zien, wanneer de machtige raffina-
deurstrust in Engeland de goed bedoelde plannen
der Engelsche Regeering om den suikerprijs op een
voor de productielanden rendabele basis te brengen,
wil helpen bevorderen. Een prijs van omstreeks
6 sh. per cwt., zooals die
0])
het oogenhliic voor ruw-
suiker December levering geldt, is heusch niet als
winstgevend te beschouwen. In ehic geval is er gedu-rende de eerstvolgende maanden ruim voldoende sui-
icer aanwezig en zal dan, behalve van de houding,
die koopers aannemen, veel afhangen van het stand-
punt van verkoopers. Blijft Cuha, als grootste ver-
kooper, aan zijn in dcii laatsten tijd getoonde reserve
getrouw, dan kan dit gunstigen invloed hebben op
de markt. Van Java zal, wegens zijn groote v66rver-

AANVOER VAN GRANEN. (In
tons
van 1000 kg.)

Rotterdam
Amsterdam
Totaal

Artikelen
30
Juli-S
Aug.I
Sedert
Overeenk.
30Juli-5
Aug.I
Sedert
Overeenk.
1939 1938
–
1939
1Jan. 1939
tijdvak 1938
1939
IJan. 1939
tijdvak 1938

9.300
496.105 619.772
–
47.989
4.295
544.094 624.067
Tarwe

……………..
Rogge

……………..
1.500
122.131
100.021
–
1.700
–
123.831 100.021
218
10.828
10.380
– –
–
10.828 10.380
Boekweit ……………..
Maïs ………………
100
–
—
402.358 756.934
1.880
61.503
58.670
463.861
815.604
Gerst

……….
3.042 161.320
231.607
1.220 11.514 10.374
172.834 241.981
Haver

………..
2.837
132.001
114.942
2.360
7.812
134.361
122.754

…

..
94.884
99.393
19.330
201.822
140.474
296.706
239.867
1.300
49.822
36.612
–
150
125
49.972
36.737
Lijnzaad

……………423
Lijnkoek
……………
1.290
40.861
–

36.628
301
5.106
8.056
45.967
44.684
Tarwemeel ………….
Andere meelsoorten
665
14.477
19.847
418 4.049 3.445
18.526
23.292

610

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

9
Augustus
1939

koopen, voorloopig geen groote invloed op
de markt
uitgaan.
De gewijzigde quota van de verschillende landen
zijn thans als volgt:
Basis- Vrijwillig Overgebracht
Gew
–
ijnigde
Quota

atgestaan naar Ze jaar Quota
3e jaar
BeJgiii

20.000

10.000

–
10.000
Braail.ië

60.000

7.000

–
53.000
Cuba.

…….

940.000

64.000

65.000
811.000
San Derningo

400.000

21.000

15.000
364.000
])uitshlaad

120.000

40.000

–
80.000
IProteijtoraat Bo-
hemië en Slo-
w’akije

275.000

40.000

–
235.000
Hti

32.500

1.500

–
31.000
IE[ongarije

40.000

25.000

–
15.000
Nederland en Koloniën

–
1.050.000

40.000

–
1.010.000
Peru

…….330.000

25.000

–
305.000
Polen

120.000

26.000

–
94.000
IPo rtuga.1 en
Koloniën

30.000

17.000

–
13.000
Sovjet-Unie

230.000

69.000

–
161.000

3.647.500 385.500

801000
3.182.0
Quotaredhten,

die

waarschijnlijk

ongebruikt
blijvn

……………………………
71.000

3.111.000

Het pleit voor het juiste inzicht van den Suiker-
raad, dat men ten opzichte van Java, dat gemakke-
lijk veel meer suiker produceeren kan en op de hui-
dige prijzen nog winst maakt, op geen grootere recluc-
tie gestaan heeft dan 40.000 ton. A. V.

Economische en politieke handelspolitiek.
R ee t i f i c a t i e.
Op
blz.
590
van E.-S.B. van
2
Augustus ji. komt in het hierboven vermelde arti-
kel een grafiek voor, waarbij abusievelijk de betee-
kenis van de cijfers en de lijnen is weggelaten. De
cijfers geven aan de waarde van den in- en uitvoer
in niillioeneu Dollars, de dikke Lijn den uitvoer van
Japan naar de Vereenigde Staten en de gestippelde
lijn den invoer in Japan uit de Vereenigde Staten.

BOEKBESPREKINGEN.

.Prosperity and Depression.
(A theo-
retical analysis of cyclical movements)
door Prof. Gottfried von Haberler.
Tweede druk. (Genève
’39;
Volke.nbond).
Do behoefte aan een algemeen oriënteerend boek
over de conjunctuurleer wordt in verschillende krin-
gen gevoeld, zooals onze ervaring is. De verschijning
van den tweeden druk van hovenitaand boek geeft
ons de gelegenheid nogmaals de aandacht op dit uit-
stekende werk te vestigen (de eerste druk is in E.-S.B.
van
16
Juni
19.37
in een afzonderlijk artikel door
Prof. Tinbergen besproken).
Het eerste gedeelte van dit boek is gewijd aan een
systematische analyse van de vele conjiinctuurtheo-
rieën. Dit gedeelte is thans uitgebreid met een behan-deling van de allernieuwste theorieën, waarbij groote
aandacht is geschonken aan de theorie van Keynes.
Het tweede gedeelte geeft een synthetische uiteen-
zetting van den aard en de oorzaken van de conjunc-
tuurgolven.

Het boek, dat door den Volkenbond in het Engelsch
en Fransch is uitgegeven, is reeds in het Japansch
vertaald, terwijl een vertaling in het Zweedsch in
voorbereiding is.

MAANDCIJFERS.

.EMISSIES
IN
JULI
1939.

Industrieele Ondernemingen ………..
f 2.062.500
zijnde:
Nederland
Aandeelen:
N.V. Elootro Zuur- & Wat4rstôf-
fabr.
f
500.000 aand. It 150%1)
f
750.000
Amerika
Aandeelen:

.
Dougtasa Aircraf’t Comp. Inc.,
10.000 gew. aand. z.n.w. in cert.

v. lOgew. aand.k $ 52.50 pa.
2
)
f
1.312.500
Petroleummaatschappijen …..

,,
5.850.000 zijnde:
Frankrijk
Qbligatiën:
Compagnie Fra.nçaise des Pétro-
les &A.
f1
6,.00&.000
8)
(Zw.
Frs. 14.280.000) 4.% 20-jar.

obl. . 97/2% ……………
f
5.850.000

Totaal
. . . . f 7.912.500
Uitsluitend voor aandeelhouders.
De DoLlar omgerekend tegen / 2.50.
‘) Van de totale ieeniiiag, groot
f
12.000.000 (Zw. Frs.
28.50.000) is reeds een bedrag van / 6.000.000 (Zw. .Frs.
14.280.000) in hot buitenland geplaatst.
Voorts werd hier te lande de inadhrijv’ing opengesteld
op een beperkt ,bedra:
–
Dep&tfrtotiebewijee

van

en
2
/10o
depôteenheid ,,Bi-
son”
It
map.
f
7.70 en
/
15.40 per bewijs van depôtfractie.

Emissies in 1039.
(In Guldens)
Nieuw kapitaal:

Conversie: Obligatiën Aandeelen

Totaal
Jan……101.981.175,-
3.100.000,-

105.081.175,-

70.650.000,-
Febr

153.800,-
.

8.750.000,-

8.903.800,-

1.174.200,-
Maart

8.220.350,-
–

8.220.350,-

1.131.400,-
April

–
–

–

–
Mei

1.075.000,- 1.732.605,-

2.807.605,-

–
Juni …..

24.725.000,-
–

24.725.000,-

–
Juli …..5.850.000,-
2.062 500,-

7.912.500,-

–
142.005.325,-
15.645.105,-

157.650.430,-

72.955.600,-

Gecombineerde Maandstaat van de Nederlandsche en
Nederlandsch-Indische Grootbanken.

(In millioenen guldens) Totaal

31 M6I30 Juni
31 M630Juni
30 MeiI30
Juni

.4ctiva:

126 146 74 83
200
229
Nederi. en Ned..Indisch
147
138 107
104
254
242

273 284
181
187
451i

471

geldleeningen

……..

Ander

overheidspapir
46
39
31
24
77
63
21
23
43
42.
64
65

Kas, kassiers en dag-

Bankiers in binnen- en
Wissels …………….

schotten
01)
effecten

52
102

72
102

58

79

59

78

110

181
131

180

221
236
211
203
432
439

schatkistpapier ……..

Prolongaties

en

voor-

Debiteuren

…………
270
–
268
143 166
413 434

buitenland …………

Effecten en Syndicaten
57
–

57
36
39
93
96
Deeln. (incl.voorschott.)
10 12
29 29 39
41

337
337
208
234
545
571

Gebouwen …………
16
16
13
13
29
29
Diverse rekeningen
.

(mci.
overl. posten)

Belegde bestemmings-

Effecten leendepot
.1
.7
2
17
–
–
–
–
2
17
2
17

866 893
614
637
1480
1530
–

Passiva:

reserve

………….2

525
553
387
404 912
957

Wissels
–
eigen accept.
12 12
7
9
19
21
— derden

…
6
7
2 2
8 9

18
.19
9
11
27
30

Deposito’s op termijn.
42
.
40
101
99
143
139
Diverse rekeningen
9
9 8 9
12
18

Crediteuren …………

Bestemmingsreerve ..
2
2
–
–
2 2
Effecten leendepot….
17
17
–
–
17-
17

613
640
500
523
1113
1163

Werkzaam kapitaal
253
253
114
114
367 367
éandee1enkapitaal
170 170
87
87
257 257
Reserve …………..
83
83
27
27
110 110
..

253
253
114
114
367 367

9
Augustus
1939

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

611

STATISTIEKEN.
Laatstbekende noteeringen te Amsterdam en Rotterdam op
i
iiug.
i
u
ju
voor
reiegrasaone
uitoetaiing Op;

Gulden per
Pari
Koers
disconto

Europa.
0
/0
Londen )
£
–
8.814
2
100 Mark
59.26
8

75.574
4
Par
ij
s

)…………
100 Franc
–
4.98*
2
Brussel
4)

.
100 Belga
24.90
6

32.-
25
Luxemburg ……..
!100 Franc
6.22
6

8.-
Zürich
4)

…
100

–
42.49
14
100 Kronen
–
6.45

Berlijn
4) ………..

100 Pengö
43.51
36.75
4
100 Lei
1.48
8

1.35
34

Praag ………….
Boedapest

……….

100 Leva
1.797
2.35
6
Boekarest

……….

100 Dinar
–
4.35
44
Turksch £
–
1.54
4
100 Drachme
–
1.63
6
100 Lira
–
9.914
44
100 Peseta
48.-
21.-
6)
5
Escudo
.-_
0.08
4

Sofia

…………..
Belgrado…………

Kopenhagen)
100 Kronen
–
39.374
34

Istanbul ………..

Oslo

) …………
100
–
44.324
35
100
–
45:45
4

Athene

………..
Milaan

………..

IJsl.Kr.
–
32.60

Madrid
6)

………

Lissabon ………..

Stockholm

) …….

100 Zloty

.

27.90
0

35.35
44
Kovno (Litauen)
100 Lita
24.88 31.75
5

Reickjavick

…….100
Warschau

………

Riga (Letland)
100 Lat
48.-
35..
5
Tallinn (Estland)
100 Estl. Kr.
–
48.75
44
Finnmrk.
–
3.884
4
Helsinglors

…….100
Moskou

………..
Tjerwonets
–
38._
11
)
4
(100 Roebel)
100 Gulden
27.909
35.35
4
Danzig

………..
Amerika.
New-York
)
$
1.46
9

1
.
88
*
1
Montreal

……..

Canad.
$
–
1.884
24
Mexico

……….
Mex. Dollar
–
–
3
Buenos Aires
……
Peso (papier)
–
0.434
35
La Paz (Bolivia)
8)
Boliviano
–
0.06*
6
Rio de Janeiro
Milrèis (pap.)
–
0.094
Valparaiso ………Peso
(papier)
0.15
0.0645
45
Bogota (Columbia)
8)
Peso
–
1.10
4
Quito (Ecuador)
Sucre

..

–
0.124
4
Lima (Peru)

……
Sol
–
0.35

.
6
Montevideo (Urug.) Peso.
–
0.67
Caracas (Venezuela)
Bolivar
–
0.584
Par
am
aribo

…….Gulden
–
1.00
San José (C. Rica)
Colon
–
–
Guatemala
……..
Quetzal
–
–
Willemstad (Cura9.)
Gulden
–
1.004
Managua (Nicar.)
8)
Cordoba
–
San Salvador
8)
Colon
–
0.75
Azië.

..

Calcutta ……….
. Rupee

..

•-
0.654
Gulden I.G.
-.
1.00
T
1.
9
3
Yen
–
0.514
3.29
Dollar

..

–
0.544
Dollar

..

–
0.144
Singapore

……..
Straits Doll.
1.41
1.024
Phil. Peso
–
0.844
Teheran ‘)(Perzië).,
Pahlavi
–
10.95

Batavia

………..
Kobe

………….

Baht
–
0.814
Afrika.

Hongkong ………
Shanghai

……….

Kaapstad
£
–
8.794
34

Manilla

………..

Alexandrië ……..

Egypt. £

..

–
9.04

Bangkok …………

Aos8tralië.
Melbourne, Sjdney
en Brisbane
£

.

–
7.055
Nieuw Zeeland
£
–
7.10
2

°)
Not. t’e A’dai. Ov.
‘
not. ppg.
–
art. o

WISSELKOERSEN.
KOERSEN TE NEW YORK. (Cable).

D a a
Londen
($ per £)
Parijs
(8
p.
lOOfr.)
Berlijn
(8
p. 100 Mk.)
Amsterdam
($
p. 100 gid.)

1 Aug.

1939
4.68%
2.64%
40,13
53,21
2

1939
4,68%
–
2,64%
40,13 53,17
3

1939
4,68%
–
2,641
/
5/
40,13 53,20
4

1939
4,6811
2,64%
40,13
53,30%
5

1939

7

1939
4,68%
2,641%
40,13 53,32
8 Aug.

1938
4,8894
e

..

2,73%
40,1134
54,57
Muntpaniteit;.
4,88
3,90%
23,81%
40%

kOERSEN IN NEDERLAND.

Da a
New
Londen

Berl
ij
n

I

Par
(I
s

Brussell

Batavie
York’)
°)
)
•)
S)
1)

1 Aug. 1939
1.88%
8.81%
.

75.574
4.98
N
32.-
100k
2

1939
1.88%
8.80%

75.45
4.98% 31.974
100%
3

1939
1.88y
,
8.80%

75.45 4.98%
31.95
100.
4

,,

1939 1.87%
8.78%

75.374 4.97%
31.90
100%
5

1939
1.87%
8.78

75.274 4.96%
31.87
100%
7

1939
1.87%
8.77%

75.25 4.97
31.86
100
Laagste d.w’)
1.87% 8.77

75.20
4.96
31.82
100
Hoogste d.w’)
1.88%
8.82

75.60
4.993i
32.01
100%
Muntpariteit
1.469
12.1071

59.263
9.747
24.906
100

Dafa
serland
Praat
Boeka-
Milaan
Madrid
q
rest
0)
*5)
*5)

1 Aug. 1939
42.49
–
–
–
–
2

1939
42.42%

3

1939
42.42
–
–
– –
4

1939
42.37
–
–
–
–
5

1939
42.35
–
–
– –
7

,,

1939
42.35
–
–
–
–
Laagste d.wi)
42.25
–
–

Hoogste d.wi)
42.50
–
1.40
9.95
–
Muntpariteit
48.003
1

7.371

1

1.488 1
13.094
48.52

a
D t
Stock- Kopen-
o
i
50
•

Hel-
Buenos-
Mon-
holm’) hagen*)
for!’)
Aires’)
ireal’)

.1 Aug. 1939
45.45

39.374
44.325
3.88
43i
1.88
2

1939
45.574 39.324
44.25 3.88 43%
1.88%
3

1939
45.35

39.29
44.21
3.884 43% 1.88%
4

1939
45.30

39.25
44.174
3.88
43%
1.87%
5

1939
45.25

39.20
44.15 3.884
4334
1.87%
7

1939
45.25

39.19
44.10
3.89
43%
1.87%
Laagste d.wl)
45.175 39.124
44.074
3.85
43
1.87%
Hoogste d.w
1
)
45.50

39.40
44.35
3.91
43%
1.88%
Muntpaniteit
68.671 66.671
66.871
6.266
95%
2.1878
-,
i’400eering Ie Joms,eruani.
)
1401. ie 1(otteraam.
)
rart. opgave.
In ‘t late of 2de
No. van
iedere
maand
komt een overzicht
voor van
een
aantal niet wekelijks opgenomen wisselkoersen.

OPEN MARKT.

1939
5

131 Juli!

24/29

17/22
Aug.

5Aug.

Juli
.

Juli
H
1~16

1937

2/7
Aug.

1914

20/24
Juli
Amsterdam
Partic. disc.
11
2

1
11
7I16-1I2
11
3
.01
35

i/
01
4

33/
4
_431
4

Prolong.
–
314

113314
31
4
113
1
13
3
/4
3411
4

Londen
Daggeld.
..
2
/3
–
1
1
131
‘Ii-I
1
/21
1/2-1
1)
1181

)
Partic. disc.
‘/32-/,g
114_315

13
I32-‘
314-3116
171
33
2)
17
/32-
0
116-
3
14
Berlijn
91

)
Daggeld…
211
4
_1/
3

211
4
31/5
211
4
7/
5

211
4
5/
5

2315-3114
2
1
/
–
3 2
5
10
1
1a
MaandeId
2
3
1-
5
/ 2
3
10/
2
3
18
–
5
1
2
3
1-
3
/
2
3
/4-3
211
3
7/
9

2
1
/
–
7
j
Part, disc.
2
3
14
214
2
3
14
2
3
/4
21/
2
7
1
2
1
18
Warenw…
41/
4
–
1
/
4
–
1
1s
4-112
4_1/
4.1/
4

4_1j
4

New York
Daggeld
9
1
1
1
.

1
1
1
3
/1
Partic.disc.
–
11
3

11 11
1/

1
1
1
1)
Koers van 4
Aug.
en daaraan voorafgaanae weken t/m. Vrijdag.
2)
Koers van 2/6 Aug.
3)
Koers van 317 Aug.

ZILVERPRIJS

GOUDPRIJS
Londen’) N.York2)

A’daml) Londen
4
1 Aug. 1939.. 16% 34%

1 Aug. 1939.. 2120 148/65
2

1939.. 16%
34%

2

1939.. 2125 148/64
3
.

1939.. 16%

34%

3

1939.. 2125 148/65
4

1939..
–

34%

4

1939.. 2125 148/65
5

1939..

–

5

1939.
•
2120 148/65
7

1939..
–

34%

7

1939..
–

-.

8 Aug. 1938.. 19% 42%

8 Aug. 1938.. 2070 142/3

27 Juli 1914.. 241y
s
59

27 Juli 1914., 1648 1 84/104
1)
lnpence p. oz. stand.
8)
Foreign silver in
$c.p.oz. fine.
3)
In guldens per Kg.
1000/1000.
4)
In sh. p. oz. fine.

SURINAAMSCHE BANK.
Voornaamste posten in duisenden gulden..

Data
Metaal
Andere
opeischb.
schulden1

1

J
Discont.
‘Div. reke-
ningen’)

24 Juni

1939…)
813
1:359
606 536
1.285
17

1939,,
1

803
1.176
668
531
1.295
10

19,.
796 1.215
653.
527 1.307
3

1939
39
,.
790 1.235 730
517
1;321
27 Mei

1939..
819
1.232
637 518
1.283
1 Juli

1914.,
645
1.100
560
735 396

612 –

GROOTHANDELSPRIJZEN VAN BELANGRIJKE VOEDINGS- EN GENOT-

GERST
6415 kg
MAIS
R000E
–
TARWE BURMA RIJST
BOTER per kg.
–

r
KAAS
Edammer
EIEREN
(groote)
La Platal)
Rotterdam per 2000 kg.
Bahia Blan-
Rotterdam

per 100 kg.
Loonzein
er cwt to b
Alkmaar Gem. not.
Heffing
Termijn-
Arnerik.
–
Termijn-
8okgRoe-
)Zieblz.281
loco
mtt’erd°i

Rangoonjhsein
der Comm
Crisis
Fabr.kaas
Eiermijmi
van E.-S. B.
Rotterdam
noteer. op
Mixed
lOOk g.
per
noteer. op
meensche’)
Not

in
eerg
Zuivel-
gang exp.
Roermond
‘an 5April f1.
per 2000 kg.
1 of 2 mnd.
No. 21)
1 of 2 mnd.
Locoprijs
Herl.Ned.Ct.I

Not.
Centr.
per 50 kg.
P. lOOst.

f
%
f
%
/
%
/
%
.f
%
f
%
/
%
sh.
f
%
/
/
%
/
%
1927
237,-
110,2
171,50
89,3
176,-
87,1
12,475
102,5 13,82
5

110,1
14,75
109,3
6,83
104,5
1113
1
14
2,03
98,4
–
43,30
95,0
7,96 99,3
1928
228,50
106,2
208,50
108,6
226,-
111,9
13,15
108,1
12,57
5

100,1
13,47
5

99,9
6,43
98,4
10(7
3
/4
2,11
102,3
–
48,05
105,4
7,99 99,6
1929
179,75
83,6
196,-
102,1
204,-
101,0
10,87
5

89,4
11,27
5

89,8
12,25
90,8
6,34
97,0
1016
2,05
99,4
–
45,40
99,6
8,11
101,1
1930
111,75
52,0
118,50
61,7
136,75
67,7
6,225
51,2
8,27
5

65,9
9,67
5

71,7
5,09
77,9
8(5
1,66
80,5
–
38,45
84,4 6,72
83,8
1931
107,25
49,9 78,25
40,8 84,50
41,8
4,55
37,4
4,65
37,0 5,55
41,1
3,09
47,3
5(6
1,34
64,9
–
31,30
68,7
5,35
66,7
1932
100,75
46,8
72,-
37,5 77,25
38,2
4,62
5

38,0
4,70 37,4
5,225
38,7
2,59
39,6
5(11′!,
0,94 45,6
–
22,70
49,8 4,14
51,6
1933
Z
70,-
32,5
60,75
31,6
68,50 33,9
3,55
29,3
3,75
29,9
5,025
37,2
1,84
28,2
415
1
/2
0,61
29,6
0,96 20,20
44,3
3,71
46,3
1934
H
75,75
35,2 64,75
33,7 70,75 35,0
3,325
27,3
3,25
25,9
3,67
5

27,3
1,74
26,6
417314

0,45
21,8
1,-
18,70
41,0
3,45
43,0
1935
0.1
68,-
31,6
56,-1
29,2
61,25
30,3
3,07
5

25,3
3,75

30,9
4,125
30,6
2,07
31,7 5(8
1
/2
0,49
23,7
0,99
14,85
32,6
3,20
39,9
1936
0

86,
40,0
74,50
38,8
74,
36,6
4,27
5

35,1
5,75
45,8
6,27
5

46,5
2,19 33,5
517
1
/3
0,58
28,1
0,88
5

17,55
38,5
3,50
43,6
1937 137,75
64,0
105,75
55,1
III,-
55,0
8,95
73,6
8,025
63,9
8,92
5

66,2
2,70
41,3
61-
0,78
37,9
0,67
19,75
43,3
3,96
49,4
1938 103,00
47,9
100,50
52,3
106,50
49,9
5,72
5

47,1
5,40 43,0 6,20
46,0 2,48 38,0
517
0,80
38,8
0,58
21,27′
46,7
3,98
49,6

Juli

1938
O
Z
103,75
48,2
104,75
54,6
106,75
50,1
5,95
48,9
5,375

42,8 6,77
5

50,2
2,74
42,0
6/1
1
(4
0,78
37,9
0,50
20,45
44,9
3,71
46,3
Aug.

,,
IQ
86,75 40,3 98,25 51,2
102,25
47,9
5,05
41,5 4,70
37,4
5,775

42,8 2,88
44,1
615/4

0,76
36,9
0,55
21,32
5

46,8
4,17
5″,O
Sept.

•
0

80,50
37,4
96,25
50,1
105,25
49,4
4,27
5

35,1
4,15
33,0 4,80 35,6
2,81
43,0
6/312
0,78
37,9
0,57
22,80
50,0
5,-
62,3
Oct.,,
Z
79,-
36,7
89,25 46,5 96,50
45,3
3,975

32,7 3,52
5

28,1
4,02
5

29,8
2,39
36,6
5(5’1,
0,74
35,9
0,70
23,45
51,4 5,07
63,2
Nov.
81,-
37,7
84,50 44,0
91,-
42,7
4,30 35,3
3,35
26,7
3,65
27,1
2,08 31,9
4/9314

0,76 36,9
0,70
22,32
5

49,0
4,90
61,1
Dec.

,,
91,-
42,3
97,25
50,7
106,75
50,1
4,425
36,4 3,52
5

28,1
3,75 27,8
2,05
31,4
4/9114

0,83 40,3
0,70
20,60
45,2
4,73
59,0

Jan.

1939
88,-
40,9 96,75
50,4
106,25
49,8 4,30 35,3
3,75 29,9 3,85 28,5 2,12 32,5
4111
1
14
0,84
40,8 0,625
20,07
5

44,0 4,29
53,5
Febr.

,,
84,50 39,3
89,-
46,4
97,75
45,8 4,225
34,7 3,50 27,9
3,67
5

27,2 2,27 34,8
5(2
1
14
0,86
41,7 0,60
19,95
43,8
3,41
42,5
Maart

,,
89,75 41,7
89,25
46,5
98,25
46,1
4,22
5

34,7
3,575

28,5 3,62
5

26,9 2,42
37,1
5/5314

0.80
38,8
0,60
18,15
39,8
3,50
43,6
April

•
>
93,-
43,2 90,75 47,3
101,25
47,5
4,25 34,9
3,575

28,5
–
3,82
5

28,4 2,57
39,4
5/9314

0,75 36,4
0,55
16,575
36,4 3,55
44,3
Mei

,,
9!,-
42,3
89,75
46,7
100,50
47,2
4,10
33,7
3,925
31,2
3,95 29,3
2,65 40,6
611
0,69
33,5
0,55
17,45
38,3 3,40 42,4
Juni
90,75 42,2 90,50
47,1
97,25
45,6
3,90
32,1
3,475

27,7 3,82
5

28,4
2,62
40,1
5/ll
3
Is
0,75 36,4
0,60
17,10
37,5 3,45
43,0
juli
–
87,-
40,5
83,25 43,4 91,25
42,8
3,87
5

31,9
3,35
26,7
3,45 25,6 2,54 38,9
5/9
1
/,
0,76
36,9
0,54
16,55
36,3
3,49
43,5
l5Juli-1 Aug.
85,50
39,8
80,75
42,1
86,-
40,3
4,05 33,3
3,32
5

26,5
3,40 25,2
2,53
38,7
519
0,73
35,4
0,55
16,25
35,7
3,60
44,9
1-8 Aug. ’39
85,50
39,8
82,-
42,7
85,-
39,9
4,25 34,9
3,40.
27,1
3,40 25,2 2,55
39,1
5/9314

0,72 35,0
0,55
15,50
34,0 3,35
41,8

*) La Plata

JUTE
KATOEN

–
AUSTRALISCHE WOL
JAPAN. ZIJDE
RUBBER
,,First Marks”
in olie gekanid.; loco Bradford per 1h.
13114 Derimier
Stand. Ribbed
Mlddling Upland
Super i’inP
Cros8bred Colonial
Carded 508 Av.
.

,
ermno

5

V.
c.i.f.
Londen
per Eng, ton
loco
New York per Ib. Oomra
Liverpool per 1h.

i
Herl.Ned.Ct.1

wit Gr. D. te
New York per Ib.

i
Heri.Ned.Ct.1

Smnoked Sheets
loco Londen p. Ib.

Hcrl.Ned.Ct.I
Not,
l-Ierl.Ned.Ct.l
Not. Not.
Herl.Ned.Ct.
1

Not.
HerlNed.Ct.
I

Not.
Not.
Heri.Ned.Ct.1
Nol.

%
£
cts.
%
$cts.
cts.
%
pence
cts.
%
pence
–
c.ts.
%
pence
/
%
$
ets.
%
pence
1927
442,38
103,4
36.10/-
43,8
93,1
17,60
36,7
102,1
7,27
133,8
96,8 26,50
244,9
104,8
48,50
13,55 105,8
5,44
93
140,2 18,50
1928
445,89
104,2
36.16111
49,8
105,8
20,-
37,9
105,5
7,51
153,8 111,2
30,50
259,7
111,1
51,50
12,60
98,4
5,07
54
81,4
10,75 1929
395,49
92,4
32.14/3
47,6
101,1
19,10
33,2
92,4
6,59
127,2
.
92,0 25,25
196,5
84,1
39,-
12,28
95,9 4,93
52
78,4
10,25 1930
257,97
60,3
21.6/
33,6
71,4
13,50
19,7
54,8
3,92.
81,9.
59,2
16,25
134,8
57,7
26,75
8,50
66,4
3,42
30
45,2
5,87
5

1931
192,15
44,0

17.1(7
21,1
44,8
8,50
20,1
55,9
4,28 60,9
44,0

109,0
46,6
23,25
5,97
46,6
2,40
15
22,6
3,125
1932
146,86
34,3
16.18/-
15,9
33,8
6,40
19,5
54,3
5,39 42,5
30,7
11375
79,7
34,1
22,-
3,87
–
30,2
1,56
12 18,1
3,375
1933
128,63
30,1 15.1212
17,4
37,0 8,70
16,8
46,8
4,91
48,9
35,4
14,25
96,9
41,5
28,25
3,21
25,1
1,61
II
16,6
3,25
1934
Z

115,85
27,1
15.919 18,3
38,9
12,30 13,6
37,8
4,37
51,4 37,2
16,50
95,8 41,0
30,75
1,92 15,0
1,29
19
28,6
6,25
1935
134,52
31,4
18.1118
17,6
37,4
11,90
17,7
49,3
5,87 42,2
30,5

84,5 36,2
28,-
2,41
18,8 1,63
18
27,1
6,-
1936
ç
•
142,61
33,3
18.6/8
19,0
40,4
12,10 18,2
50,7
5,60 54,3
39,3
16,15
108,6
46,5 33,50
2,71
21,2
1,73
25
37.7 7,75
1937
183,46
42,9
20.814
20,8
44,2
11,44
20,0
55,7
5,34 89,0
64,4-
23,75.
132,7
56,8
35,50
3,30 25,8
1,86
5

36 54,3
9,50
1938 165,24
38,6
18.1513 15,7
33,3 8,64
15,1
42,0
4,08.
61,9 44,8,
16,75
96,1 41,1
26,-
2,99
23,3
1,64
27
40,7
7,25

Juli

1938
169,20
39,5
18.17/10
16,1
34,2 8,88
15,7
43,7
4,20
60,9
44,0
16,25
97,1
41,5
26,-
3,22
25,1
1,775
28
42,2
7,50
Aug.
1
174,59
40,8
19.1018 15,3
32,5
8,37
14,7
40,9
3,95
61,4
44,4
16,50
96,8
41,4
26,-
3,11
24,3
1,69
5

29 43,7
7,87
5

Sept.
170,11
39,8
19.1/9
14,9
31,6
7,99
14,1
39,2
3,84 62,0 44,9
16,75
94,9
40,6 25,50
3,17
24,7
1,70
5

30
45,2
8,—
Oct.
171,48
40,1
19.11/3
15,9
33,8 8,62
14,3
39,8 3,92
62,6 45,3.
17,25
94,8
40,6
26,-
3,27 25,5
l,77
31
46,7 8,37
5

–
Nov.
165,33
38,6
19.1/3
16,7
35,5 9,09
14,6
40,6 4,03
61,4
44,41
17,-
92,2
39,5 25,50
3,19 24,9
1,73
5

29
43,7
8,12
5

Dec.

.,
Z
163,83
38,3
19.116
15,9
33,8
8,62
14,4 40,1
4,03
59,3
42,9
16,50
89,5 38,3
25,-
3,22
25,1
1,75
29
43,7
8,12″

Jan.

1939 178,37
41,7 20.151-
16,5
35,0
8,91 14,8
41,2
4,14
58,5
42,3
16,25
89,2
38,2
25,-
3,37 26,3
1,83
29 43,7
8,-
Febr.

,,
0
203,23
47,5
23.518
16,8
35,7
8,99
14,7
40.9 4,05
58,6
42,4
16,-
90,1
38,6
24,75
–
.
3,80
29,7
2,03
29 43,7
8,-
Maart

,,
208,49
48,7
23.1216
17,1
36,3
9,06
15,2
42,3 4,13
59,8
43,2.
16,25
90,8
38,9
24,75
4,07
31,8
2,16
30 45,2
8,25
April

•
0
236,15
55,2
26.1613
16,7
35,5 8,86
15,2
42,3
4,15
59,9
43,3
16,25
89,2
38,2
24,25
4,38
34,2
2,32
29
43,7
8,-
Mei

,,
Z
249,48
58,3
28.1113
17,7
37,6
9,51 15.8
44,0
4,33
62,3
–
45,1
17,25
87,6
37,5
24,-
4,81
37,5
2,57
5

29 30
43,7 8,12
5

Juni
231,90
54,2 26.71-
18,7
39,7
9,91 16,2
45,1
4,42
65,3
47,2:
17,75
91,4
39,1
25,
4,71
36,8
2,50
30 45,2
45,2 8,27
5

8,37
5

Juli
2SJuli-1 Aug.
217,84
197,59
50,9
46,2
24.15ll
22.11(3
18,3
18,4
38,9
39,1
9,76
9,78
15,6 15,3
43,4
42,6
4,26
4,21
70,7
71,2
51,1′
51,5
19,25 19,50
94,5 94,9
40,0
40,6 25,75
26,-
4,88 5,09
38,1
39,7
2,60 2,73
31
46,7
8,50
1-8 Aug. ’30
176,08
41,1
20.-!-
18,0
38,2
9,60
15,5
43,1
4,23
72,2
52,2
19,50
94,5
40,0
25,75
–
4,86 37,9
2,58
31
46,7
8,50

KOPER
Standaard Loco Londen
per Eng. ton

LOOD
gem. prompt en
1ev. 3 maanden
Londen per Eng, ton

TIN

,

er En

tn
g,

–

IJZER

•
Clevela(id No.’3 franco Middlesb.
per Eng, ton

GIETERIJ-IJZER
(Lux III)
per Eng. ton
f.o.h.
Antwerpen

ZINK
gein. prompt en
1ev. 3 maanden Londen p. Eng, ton

ZILVER
cash Londen
per Standard
Ounce
Herl.Ned.Ct.I

Not.
Herl.Ned.Ct.
Not.
–
Herl.Ned.Ct.(
Not.

.
Herl.Ned.Ct.
Not.
Herl.Ned.Ct.
Not.
Herl.Ned.Ct./
Not.
Herl.Ned.Ct.
Not.

/
%
£
/
%
P.
/
%
£
/
–
sh.
/
%
Sh.
/
%
£
ets.
%
pence
1927
675,10
85,9
55.13(11
295,75
106,5
24.8/1
3503,60
120,6
289.115
44,10
104,7
72(9
39,10
98,9
6116
345,40
108,8
28.9/11
132
101,5
26/14
1928
771,20
98,1
63.1419
256,15
92,2
21.3/4
2749,50
94,6
227.4/8
39,85
94,6 65/10
37,90
95,9
6218
305,75
96,4
25.5/5
135
103,8
26
3
14
1929
912,55
116,1
75.9
1
7
281,10
101,2
23.4
1
11
2465,65
84,8

203.18
1
10
42,45
100,8
70/3
41,55
105,1
68
1
9
300,80 94,8
24.17
1
8
123
94,6
24
7
/16
1930

1
661,10

84,1
54.1317
218,70
78,8
18.115
1716,20
59,1
141.1911
40,50
96,1
67/-
35,95
91,0
5916
203,55
64,1
16.16/9
89
68,5
17
1
(s,
1931
431,85 54,9
38.7/9
146,60
52,8
11-17
1332,55
–
45,9
118.9/1
33,-
78,3
5818
28,90
73,1
5115
140,05
44,1
12.8/11
69
53,1
14
5
/8
1932
275,75
35,1
31.14/8
104,60
37,7
12-19
1181,30
–

40,6
135.18110
25,40
60,3
5816
22,20
56,2
5111
118,95
37,5
13.13/10
64
49,2
I7m
3
/,
1933
268,40
34,1
32.11/4
97,25
35,0
11.16/1 1603,50
55,2
194.11/11
25,55
60,6
62/-
21,-
53,1
511-‘
129,80
40,9
15.14/11
62
47,7
18
1
/8
1934
226,80 28,8
30.6/5
82,65
29,8
11.1/-
1723,15
59,3
230.7/5
25,-
59,3
66/11
20,25
51,2
5411
103,05
32,5
13.1516
66
50,8 2111
4

1935
230,95
29,4
31.18/1
103,40
37,2
14.5(8
1634,25
56,2
225.14/5
24,70
58,6 68/2
20,25
51,2
561-
102,65
32,3
14.316
87
66,9
28
15
/16
1936
298,75 38,0
38.8/1
137,15
49,4 17.12/7
1592,-
54,8
204.1218
28,40
67,4
73/-
22,40
56,7
-57/7
116,55
36,7
14.1917
65
50,0
20
1
116
1937
1
488,55
62,1
54.8/3
208,95
75,3
23.516
2176,70
74,9
242.7110
41,30
98,0
91111
47,10
119,2
10511
199,80
63,0
22.4/4
75
57,7 20
1
/,,
1938
361,40
46,0
40.1318
135,75
48,9
15.516
1684,25
58,0
189.13111
48,45
115,0
109/- 30,30
76,7
6812
125,15
39,4
14.1110
72
55,4
19
9156

Juli

1938
‘
356,45
45,3 39.15/11
133,50
48,1
14.1812
1725,45
59,4
192.1312
48,80
115,8
109/-
27,25
69,0
60111
127,85
40,3
14.516
72
72
55,4
19
3
/
1
9
3
/
Aug.
Sept.

u
363,35 374,70
46,2
47,7
40.12(9
42.-!-
127
,2
0
136,50
45,8
49,2
14.4/6
15.6/-
1722,60
-1727,30
59,3 59,4 192.13
1
–
193.12/6 48,75 48,60
115,7
115,3
109
1
–
109/- 26,80
28,30
67,8
71,6
60
1
–
63/S
.124,10
126,85
39,1
40,0
13.17
1
6
14.415
72
55,4

55,4
195(
0ct.

399,35
50,8
45,11/-
141,55
51,0
16.2/11
1817,05 62,5
207.5/-
47,80
13,5
109/-
30,05
76,0
68/7
l32,30
41,7
15.1/9
72
55,4
l9’/s Nov.

,,
38970
49,6
44.19/5
139,10
50,1
16.111
1855,20
63,8
214.2/6
47,20
112,0
1091-
29,85
75,5
68111
124,25
39,2
14.619 72
55,4
19
7
/
Dec,
>
372,90 47,4
43.81-
130,70
47,1 15.412
1842,55
63,4
214.816
46,90
111,3
109/- 29,20
73,9
67/10
118,05
37,2
13.1419
72
55,4
20
1
/8

Jan.

1939
z
uj
371,15
47,2
42.19
1
8 125,15
45,1
14.9
1
10
1857,55
639
215.2
1
6
42,65
101,2
99
1
–
28.90
73,1
67/1 118,35
37,3
13.14
1
1
73
56,2
2
0
/
4

Febr.

,,
0.
371,40 47,2 42.9/1
125,55
45,2
14.7/1 1876,25
64,6
214.9/5
43,30
102,8
99/-
29,55
74,6
67(6
119,95
37,8 13.14(3 74
56,9
20
7
1,,
Maart
96
0

379,65 48,3
41-14
130,35
46,9
14.1514
1902,50′
655
215,1113
43,70
103,7
991-
29,80
75,4
6716
122,05
38,5
13.1617
75
73
57,7
20
5
116
20
–
April

,,

–
Mei

,,
t-‘
”
370,30 364,65
47,1
46,4
42.-/-
41.151-
126,75 127,25
45,6 45,8
14.716
14.1117
1915,95 1970,55
69
67,8
217.6/3
225.121-
43,65
43,25
103,6
102,7
991- 991-
30,05 31,20
76,0
78,9
6812′
7116
118,70 120,65
37,4
38,0
13.913
13.1613
73
73

56,2
56,2
20
1
/8
Juni

z
369,65
47,0
41.1819
128,50
46,3 14.11/7 2000,25
68,8
226.1819
43,65
103,6
991-
32,25
81,6
7312
125,20
39,5
14.411
56,2
19
3
/4
Juli

,,
o
377,80-
48,0
43.3
1
3 129,85
46,8 14.13/5 2020,95
69,5
229.16
1
6′
43,55
103,4
99
1
–
31,05
78,6
70
1
7 126,15
39,8
14.6
1
11
62
47
1
7
1613/,,
15 Juli-1 Aug.
382,95
48,7
43.819
131,70
47,4
14.18/9
2026,65
69,7
229.1716
43,65
103,6
991-
30,85′
78,1
70/-.
128,70
40,6
114.11111
62
47,7
16
13
/,,
1-8 Aug. ’39
0

392,75 50,0
44.13/9
140,90
50,7
16.-18 2020,30
69,5
229.1716
43,45
103,1
991-

31,60
80,0
721-
–
128,50
40,5
14.1216
62
47,7
1613/16

MIDDELEN EN GRONDSTOFFEN.
(Indexcijfers gebaseerd op 1927 t/m 1929 = 100).

613

GE-
SLACHTE
GE- SLACHTE
DEENSCH
BACON
BEVROREN ARG. RUND-
CACAO G.F.
KOFFIE
Loco R’dam/A’dam
SUIKER
Witte krlst.-
THEE
N.-Ind.thee-
RUNDEREN
(versch)
VARKENS
(versch)
middelgew. No. 1
VLEESCH
Accra per 50kg c.i.f. Nederland
per

kg.
suiker loco Rotterdam! veiline A’dam
Gem.j’ava-en
Robusta
Superlor
oer 100 kg
oer 100kg
Londen per cwt. Londen per 8 lbs.
Amsterdam
Sumatrathee
Hen. Ned.Ct.I
Not.
Herl.Ned.Ct.I
Not.
Herl.Ned.Ct.I
Not.
Rotterdam Rotterdam
Santos
per 100 kg.
per'(s kg.
Y
7
ï
sh.
7
–
iii
7
3
sh.
ctg.
%
cts.
j
f
%
cts.
%
1927
–
– –
–
65,15
97,8
10716
2,73
92,2
416
41,21,
1194
68/-
46,87
5

95,5
54,10
91,4
19,125
119,6
82,75
109,2
102,8
1928
93,-
98,2 77,50
90,4
66,80
100,3 110/5
3,03′
-102,4
5/-
34,64
100,4
57/3
49,62
5

101,1
63,48
107,3 15,85
99,1
75,25
99,3
102,7
1929
96,40
101,8
93,12
5

109,2 67,81 101,8
112/2
3,12
105,4
5/2
27,70
80,2
45/10
50,75
103,4
59,90
101,2
13,-
81,3 69,25 91,4
94,5
1930
108,-
114,0
72,90
85,5
57,19
85,9
94/7
2,97
100,3 4/11
21,04
61,0
‘34111
32
‘65,2
38,10 64,4
9,60
60,0 60,75
80,2
72,1
1931
88,-
92,9
48,-
56,3 35,72 53,6
63/6
2,44 82,4
414
13,84
40,1
24/7
25 50,9
27,10
45,8
8,-
50,0
42,50
56,1
52,9
1932
61,-
64,4
37,50 44,0
25,46
38,2
5817
1,70
57,4
3111
11,77
34,1
27/1
24
48,9
30,04
50,8
6,32
5

39,6
28,25
37,3
43,1
1933
52,-
54,9
49,50
58,0
30,74
46,2
7417
1,54
52,0 3/9 9,30
26,9
22/7
21,10
43,0
22,83
38,6
5,32
5

34,5
32,75
43,2
36,7
1934
61,50
64,9
46,65
54,7
32,94
49,5
88/1
1,42
48,0
3/9
1
/t
8,15
23,6
21110
16,80
34,2
18,40
31,1
4,07
5

25,5 40
52,8
34,6
1935
48,12
5

50,8
51,62
5

60,5
32,-
48,1
88/5
119
40,2
3/3/2
8,15 23,6
2216
14,10
28,7
15,21
25,7 3,85
24,1
34,50
45,5
32,3
1936
53,425
56,4
48,60
57,0
36,37 54,6
93/6
1:48
50,0,
3/91
12,05
34,9
3014
13,62
5

27,8
16,875
28,5 4,02
5

25,2
40
52,8
39,3
1937
71,27
5

75,3
61,85
72,5
42,27
63,5
94/1
1,90
64,2
413
17,35
50,3 38/8
16,62
5

33,9 22,375
37,8 6,22
5

38,9
53,50
70,6
53,8
1938
67,55
71,3
63,62
5

74,6
44,17
66,3
9915
1,95
65,9
414
1
12′ 10,48
30,4
2318
13,20
26,9
14,91
25,2
5,20
32,5
51,-
67,3 46,4

Juli

1938
67,20
71,0
62,40
73,1
‘
46,46
69,8
10319
1,98
66,9
415
9,76
28,3
21/94
12,75
26,0
14
23,7 4,95 31,0
47,75
63,0
46,3
Aug.
67,-
70,7
63,75
74,7
45,32
68,1
101/5
1,96
66,2 4/451

10,04
29,1
22/54
13,30
27,1
14,10
23,8
5,–
31,3
49,50 65,3
45,3
Sept.
64,65
68,3
62,45
73,2
43,67
65,6
99/-
1,90
64,2
4/3314

10,41
30,2
23144
13,50
27,5
14,50
24,5
5,35
33,5

70,0
45,5
Oct.
63,65
67,2
62,50
73,3
43,-
64,6
981-
1,99
67,2
4/51/4

10,02
29,0
221104
14,30
29,1
15,50
26,2
5,22
5

32,7

71,3
44,4
Nov.
62,15
65,6
60,87
5

71,4
39,28
59,0
90/7
1,99
67,2
417
9,51
27,5
221114
14
28,5
15,50
26,2 5,45
34,1
50,25
66,3
43,1
Dec.

,,
63,35
66,9
59,75
70,0
41,46
62,3
9616
1,89
63,9
414314

9,03
26
1
2
211-
13,50
27,5
15
25,4 5,72
5

35,8
46,50
61,4
43,4

Jan.

1939
63,67
5

67,2
56,87e
66,7
4i93
63,0
91/6
1,94
65,5
416’14
8,95 25,9
20194
13,20
26,9
15
25,4
5,85 36,6
47,50
62,7
43,3
Febr.
61,85
65,3
55,95
65,6
43,61
65,5.
1001-
.1,90
64,2′
414
.9,14
26,5
201104
13
26,5
15
25,4
5,775

36,1
48,75 64,4 41,7
Maart
62,47
5

66,0 55,82
5

65,4
44,39
66,7
10017
1,84
62,2
412
9,27
26,9
211-
13
26,5
15
25,4
6,27
5

39,2
50,50
66,7
42,7
April

,,
65,32
5

69,0 56,40
66,1
42,08
63,2
’95/6
1,75
59,1
3111
3
14
9,05
26,2
20164
13
26,5
15
25,4
7,32
5

45,8
53,50
70,6
42,9
Mei
67,-
70,7
55,95
65,6
39,28
59,0
90/-
1,85
62,5 4/2
3
14
8,85
25,6
20134
13
26,5
15
25,4 8,52
5
1
53,3 52,25
69,0
43,1
ni

,,
§5,475
69,1
54,70
64,1
40,23
60,4
91/3
1,84
62,2
412
8,86
25,7
2011
12,75
26,0
14,50
24,5
8,07 50,5 51,25
67,7
42,7
uli

.
251
u
,li-1 Aug.
65,25
68,9
59,17
5

69,4
43,05
64,6
981-
1,96′
66,2
415
1
/2
8,65
25,1
19/8
1
14
12,50
25.5
14
23,7
8,10 50,7
50,-
66,0
42,4
64,30
67,9
58,75 68,9 42,88
64,4
98/-
1,95
65,9
415
1
/
8,65
25,1
19/7k 12,50
25,5
14
23,7
8,-
50,0 49,25
65,0
42,2
l,Aug. ’39
65,30
69,0 58,75 68,9 43,14
64,8
98/-
1,94
65,5
4/5
8,65
25,1
l9J7
12,50
25,5
14
23,7
7,-
43,8
49,25
65,0
41,6

GRENENHOUT
Zweedsch ongesort.
2
1
/s X 7 per standaard
ex opslagpl. Londen

VUREN-
HOUT
basis 7″ f.o.b.
Zweden/FInI.
per standaard
van 4.672M
3
.

‘KOE-

Gaaf,open kop
57-61 pond
Veiling te
Amsterdam

COPRA
Ned.-Ind.
I. m.s.
‘per 100 kg
Amsterdam

HUIDEN

‘
GRONDNOTEN
Gepelde Coromandel,
pen longton c.i.t. Londen

LIJNZAAD
La Plata
loco
Rotterdam
1000 kg.l)
GOUD
cash Londen
per ounce fine

_____
H

Not.

S
i.
–

,S
•S

–

°

–
HerI. Ned.Ct.
Not”
Herl.ted.Ct./
je”
”
7
—
7_
i
‘_7_
3f”
f
–

%
sh.
1927
230,28
100,1
19.-(-
160,50
105,1
40,43
100,9
32,62
5

106,5.
266,03′
106,4
21.18/11
185,-
95,0 51,50
100,1
85/-
105,3
104,3
124,1
1928
229,90
100,0
19.-/-
151,50
99,2
47,58
118,7
31,87
5

104,1
.
254,10
101,6
21.-/-
185,25
951.
51,45
100,0
85/-
102,0 100,4
94,6
1929
229,71
99,9
19.-/-
146,-
.
95,6 32,25
80,5
27;37
5

89,4″
230,16.
92,0
19.-/9
214,-
1
09:9
51,40
99
1
9
851-
92,7 95,3 84,5
1930
218,43 95,0
18.112
141,50
92,7
25,36
,
63,3
22,62
5

–
73,9.
175,55
70,2
‘14.1014
181,75
93,3
51,40
99,9
851-
69,6
75,1
60,0
1931
187,88
81,7
16.141-
110,75
72,5
18,65
46,5
15,37
5

50,2
136,69
54,7
12.2/11
95,50
49,0
52,-
101,1
92/5
47,6
54,4
44,1
1932
136,14
59,2
15.1314
69,
45,2
11,15
27,8
13;-

‘
42,4 130,52′
52,2
15.-/4
70,-
35,9
51,25
99,6
1181-
35,1
430
38,4
1933
136,48
59,3
16.1112
73,50
48,1
13,26
33,1
9,30
30,4
90,39
36,1
10;19/4
75,50
38,8
51,35
99,8
124/7
33,1
38,9
34,5
1934
134,02
58,3
17.1814
76,50
50,1
12,07
30,1
6,90 22,5
71,90 28,7
‘9.12/3
72,75 37,3 51,50
100,1
13718
31,6
37,2
36,5
1935
127,91
55,6
17.1314
59,50
39,0
12,54
31,3,
9,15
29,9
104,26
41,7
14.81-
67,25
34,5
51,50
100,1
142(2
32,2
36,9
34,8
1936
139,98
60,9
17.19110
78,25
51,3
15,40
38,4
11,90
38,9
11349

45,4
:14.1119
85,-
43,6
54,60
106,1
140/4
39,0
42,2 40,7
1937
205,35 89,3
22.1712
132,25
86,6 23,35
58,2
15,22
5

49,7
12781
51,1
14.4/8
110,50
56,8
63,20
122,8
14019
53,4
51,9 55,9
1938
189,94
82,6
21.717
109,50
71,7
15,38
38,4
10,07
5

32,9
–

92,12,
36,8′
.10.713
99,-
.50,9
63,30
123,0
14216
41,1
48,4
44,5

Juli

1938
188,10
81,8
21.-!-
102,50
‘67,1
14,75
36,
10,12
5

33,1
97,26
38,9
10.1712
.
102,-
52,4
63,20
122,8
141/2
41,3
48,1
44,3
Aug.

,,
187,70
81,6
21.-/-
103,-
67,5
14,75
36,8
9,72
5

31,8
.

93,55′
37,4
10.9/3
‘

96,50
49,6
63,60 ‘123,6
14214
40,9
47,5 45,2
Sept.

,,
182,97
79,6
20.151-
105,-
68,8
15,25
38,0
9,475

30,9
91,44′
36,6
10.5/-
96,25
49,4
64,55
125,5
14419
41,0
47,9
46,9
Oct.
184,29
80,1
21.-/-
107,-
70,1
15,75
39,3,
9,075

29,6
88,01′
35,2
10.-/9
92,50
,47,5
63,90
124,2
145/9,4
41,3
47,7
47,9
Nov.
177,72
77,3
20.101-
108,50
71,1
15,50
38,7
.
.8,72
5

28,5
85,14. 34,0
9.1617
90,-
46,2
63,95
124,3
147174
40,6
46,7
45,9
Dec.

,,
175,-
76,1
20.716
108,50
71,1
14,50
36,2
9,-
29,1
87,24
34,9
10.2/10 91,25
46,9
63,95
124,3
148110
40,2
46,8
45,3

Jan.

;939
174,17
75,7
20.51-
108,55
71,1
14,50
36,2
9,07
5

29,6
88,20!
35,3
10.4/9
89,25
45,9
64,20
124,8
14818
40,7 46,5 45,7
Febr.
169,53
73,7
19.8/9
109,80
71,9
14,50
36,2′
9,40 30,7
90,50
362
10.6111
‘
90,50
46,5
64,90
126,1
14814
42,1
48,4
46,1
Maart

,,
169,89
73,9
19.51- 116,25
76,1
14,50
36,2
9,65 31,5
91,43
36,6
10.712
96.25
49,4
65,50
127,3
148144
43,5
47,5
47,8
April

.,
170,19
74,0
19.613
117,50
76,9

39,9
‘9,475

30,9
91,89
36,7
10.815
94,50
48,5
65,45
127,2
14816
44,5
47,8 48,8
Mei

,,
178,52
77,6
21.-/6
119,50
78,3
16,50
41,2
9,85
32,2
101,20
40,5
11.1319
96,-‘
49,3
64,85
126,0 148/54
48,4 48,6
49,9
Juni

,,
186,26
81,0
21.2/6
126,25
82,7

42,4 9
1
975
132,6
106,46
42,6
12.1(7
99,75
51,2
65,55
127,4
148184
47,5
49,1
50,0
luli
186,71
81,2
21.5/-
132,50
86,8
17,-
42,4
9,02
5
,,
29,5
101,24
40,5
1l.lOj3
94,-
48,3 65,30
126,9
148/6
47,2 48,6
49,4
25 Juli-1 Ad’g.
185,94
80,9
21.5/-
.132,50
86,8
17,-
.42,4
.
9,-
29,4
102,49
41,0
11.12/6
91,-
46,7
65,50
127,3
148164
47,0 48,3 49,8
1-8 Aug. ’39
187,11
81,4
21.51-
132,50
86,8
17,-
42,4
‘9,12
5

‘29,8
‘103,17
41,3
11.151-
94,-
48,3
65,20
126,7
148164
46,5
48,2
1

48,9

STEENKOLEN Westf./H0II.

bunkerk. ongez.

f.o.b. R ‘dam/

PETROLEUM
Mid. Contin. Crude
33 t/m. 33905, g.
teN.-York p.barrel

BENZINE

Gulf Exp. 60-62

65 OZ
1)
per
‘

U.S.
gallon

KALK- …-
–
SALPETER

franco schip

‘

ZWAVEL-ZURE
AMMONIAK

franco schip

CEMENT
levering bij

50 ton franco

ST E EN EN.

–
1
__________________
binnenmuur
p. 1000 stuks
buitenmuur
p1000 stuks

A’dam per
Ned.perlookg
,bruto

Ned. per 100kg
voorden wal

Rotterdam
Rood en

Klinkers en
2′
1000 kg.

HerI.Ned.Ct.I Not.

Herl.Ned.Ct./ Not.
Boeregrauw
Hardgrauw

–

,I
s,
T
%
‘T
‘i
T
‘7ir
TO
T
–
T
ï
7′
1927
11,25
103,1
3,21 103
1
6
1,28
37
128,0
14,86
1
11,48
102,6
11,44
102,5

99,0
13,65 104,3 16,50
88,4
105,1
105,2
1928
10,10
92,5
2,99
97,1
1,20
24,85
85,9 9,98
1

11,48 102,6 11,08
99,3
18
1
–
99,0
13,60 104,0 19,50
104,5
96,5 99,0
1929
11,40
104,4
3,06 99,4
1,23
24,90
86,1
10
10,60
94,8
10,96

‘
98,2
18,55 102,0
12,-
91,7
20,-
107,1
98,5
95,9
1930
11,35
104,0
2,76 89,6
1,11 21
90

75,7
8,81
9,84
88,0
10,55
94,5
18,55
102,0
(1,-
84,1

101,8
83,3
77,1
1931
10,05
92,1
142
46,1
0,57
1238
‘42,8
4,98
8,61
‘
77,0 7,73 69,3
16,55
91,0
10,-
76,4
15,50
83,0
61,9
55,4
1932
8,-
73,3
201
65,3
0,81
11,99
41,5
.
4,83
.6,15
55,0 4,20
.
37,6
12,-
66,0 8,50
65,0

58,9
49,6
43,0
1933
7,-
64,1
114
37,0 0,57
.

9,24-
32,0 4,63
6,18,
55,2
4,63 41,5
II,-
60,5
8,75
66,9
10,50
56,2
46,4
40,3
1934
6,20
56,8
1:40

45,5
0,94
7,18
24,8
4,84′
‘6,11
54,6 4,70
42,1
11,25
61,9
7,-
53,5 8,50
45,5
44,8
38,8
1935
6,05
55,4
1,39 45,1
0,94 7,65 26,5 5,18
5,89
52,7
4,81 43,1
II,-
60,5.
6,75
51,6 8,50
45,5 46,4
39,9
1936
6,60
60,5
1,63
52,9
1,04
8,86 30,6
5,65
5,70
51,0 4,82
.
43,2
10,50
57,7
6,75
51,6 8,75
46,9 48,5
44,1
1937
8,80
80,6
2,09
67,7
1,15 11,08
38,3
6,10
5,75
51,4 4,97
44,5
11,35.
62,4 7,50 57,3 9,50 50,9
66,4 60,5
1938
9,75
89,3
2,03 65,8
1,12
8,84 30,6
4,87
5,95
53,2
5,17
‘46,3
‘

12,85
‘70,7
9,-
68,8
11,75
62,9
56,7 48,0

Juli

1938
9,90
90,7
2,11
68,4
1,16
8,97 31,0
4,94
‘

5,55
49,6 4,80
43,0
12,85
70,7
9,-
68,8

64,3
55,9
–

49,3
Aug.

9,80
89,8
2,12
68,7
1,16
8,89
30,7
4,85
5,65
50,5
4,90 43,9
‘12,85
70,7
9,50′
72,6.
12,-
64,3
55,7 48,9
Sept.

9,60
87,9
2,16
70,0
116
8,93 30,9
4,81
5,70
51,0
‘
4,93
44,4
12,85
70,7 8,50 72,6
12,-
64,3 56,5 49,5
Oct.

,,
9,45
86,6
1,91
61,9
104
8,68
30,0 4,72
5,75
51,4
5,.-
,

44,8′
12,85
70,7
9,50
72,6
12,-
64,3
56,9

.
49,8
Nov.
9,35
85,6
1,77
57,3 0,96
8,31
29,0
4,52
5,80
51,8
5,05
45,3
1285
70,7
9,50 72,6
12,-
64,3
,

56,1
49,0
Dec.
9,50
87,0
1,77
57,3 0,96
8,11
28,0
4,41
.5,90 52,7
5,15
46,1
12,85
70,7
9,50
72,6
12,-
64,3
55,5
48,6

Jan.

1939
9,-
82,4
1,78
57,7
0,96 8,08 27,9 4,38
6,10
54,5
5,30
47,5
12,35
67,9 9,50
72,6
12,-
64,3
55,1
48.5
Febr.
9,15
83,8
1,79
58,0 0,96 8,18
28,3
4,38 6,10
54,5
5,30
47,5
12,35
67,9
9,50
72,6
12,-
64,3 55,5
49,4
Maart

,,
9,65
88,4
1,81
58.6 0,96
8,31
28,7
4,41
6,10
54,5 5,30
47,5
12,35
67,9
9,50
72,6
’12,–
64,3
56,5 50,6
April
9,65
88,4
1,81
58,6 0,96
8,66
29,9
4,60 6,10
54,5 5,30
47,5
12,35
67,9
9,50
72,6
12,-
64,3
56,3 50,9
Mei

•
10
1
–
91,6
1,79
58,0
0,96
8,74 30,2 4,69
,

6,10

–
54,5
.5,30
‘47,5
12,35
67,9 9,50
72,6
12,-
64,3 56,9
52,1
Juni

10,25
93,9
1,92
62,2
.1,02
8,83 30,5
4,69 6,10
–
54,5
5,30
47,5
12,35
67,9 9,50 72,6
12,-
64,3
58,0
53,2
Juli
10,30
‘

94,3
1,92
62,6
“1,02
9,16
31,7
4,88 5,50
48,2
–

4,75
42
1
6
12,35
67,9
9,50
72,6
12,–
64,3
56,5
52,4
25 Juli-1
Aug.

10,35
94,8
1,92
62,6
1,02
9,12
31,5
4,88 5,50
49,2.
4,i5
‘
42,6
12,35
67,9
9,50 72,6
12,-
64,3
56,7 52,3
1-8 Aug. ’39
10,35
94,8
1,91
61,9.
.
1,02
9,19
31,8
4,88
5,60
50,1
4,85
43,5
12,35
67,9
9,50
72,6
12,-
64,3
51,4
,

52,4

614

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

9
Augustus
1939

NEDERLANDSCHE BANK
Verkorte Balans op 7 Augustus
1939.

Activa.
i3innenl.Wis- (Hfdbk.
f

8.678.036,91
sels, Prom.,

Bijbnk.

631.891,49
enz.in disc.

Ag.sch.

590.844,92

f
990077332
Papier o. h. Buiten!.

f

1.800.000,-
Af: Verkocht maar voor
debk.nog niet afgel.
–
1.800.000.-
Beleeningen

1
Hfdbk.
f
182.365.667,521>
ncl. vrsch.
Bijbuk.

,

4.461.036,77
in rek..crt.
1
Ag.sch.

27.984.036,84
op onderp. 1
f
214.810.741,13

01) Effecten enz. ..
f
213.640.866,941)
OpGoederenenCee!. ,,

1.169.874,19 214.810.741,131)
Voorschott. a. h. Rijk …………….

,,
–
Munt, Goud
……f

106.277.555,- Muntmat., Goud .. ,,1.023.141.496,48

[1.129.419.051,48
Munt, Zilver, enz.

24.182.940,67
Muntmat. Zilver..

–
1.153.601.992,15
Belegging van kapitaal, reserves en pen-
sioenfonds

……………………,,
43.873.884,65
Gebouwen en Meub. der Bank………,,
4.580.000,-
Diverse

rekeningen ………………,,
12.421.084,08
Staat d. Nederi. (Wetv. 27
1
5/’32, S. No. 221) ,, 7.629.955,16
Passiva.

f
1.448.618.430,49

Kapitaal ……………….. … ……

f
20.000.000,-
Reservefonds ……………………,,
4.277.243,54
Bijzondere

reserve

………………,,
7.756.940,37
Pensioenfonds

………………….,,
11.963.288,36
Bankbiljetten in omloop …………..

,,
1.014 452.160,-
Bankassignati6n in omloop ……….,,
4.971,83
Rek.-Cour.
f
Het Rijk
f

27.227.759,03
saldo’s:

‘1

Anderen,,359.415.642,12

,,
386.643.401,15
Diverse

rekeningen ………………

,,
3.520.425,24

f
1.448.618.430,49

Beschikbaar metaalsaldo …………
f
593.085.822,53
Minder bedrag aan bankbiljetten in om-
loop dan waartoe de bank gerechtigd is ,, 1.482.714.550,-Schatkistpapier, rechtstreeks bij de Bank
ondergebracht ………………..,,

–
1)
Waarvan aan Nederindscb-lndj
(Wet van 15 Maart l93, Stâktgblad No. 99) ………
f
60.612.475,-
Vooraa&mate posten in duisenden guldens.

Goud
1 1
Andee
1
Beschikb.
1
Dek-
Data
I
ICirculatiel opeischb.I
Metaal-
Ikings
Munt

Muntmat.
schuldenl
saldo

Iperc.

7 Aug. ‘391106278
1.023.141
1014.4521386.648
1

593.086
82
31 Juli

‘391106518

1.022.927
1036.9761373.189
1

589.295
82

25 Juli

‘141

65.703
96.410
310.4371
6.198 43.521
54

1

Totaal
1
Schatkist-
Belee-
1

Papier
1
Diverse
Data
1
bedrag
1
promessen ningen
I
het
bifitenl.
1

reke-
Idisconto’slrechtstreeks
1
ningen’)

7 Aug. 1939
9.901
1

–
1
214.81 1
1.800
12.421
31 Juli

1939
9.993
1

–
223.669
1.800
1

12.568

25 Juli

1914
67.947
1

–
1

61.686
20.188
1

509
‘)Unaer oe activa. KOERSEN TE LONDEN.

Plaatsen en
Landen
Noteerings-
eenheden
22Juli
1939
29Ju1i
1939

I
LaagstelHoogste
l

3lJuli(5Aug.l939
5Aug.
1939

4lexandrië..
Piast.p. X,
97% 97%
97%
97% 97%
i.thene

…
Dr. p.
z
e
54734
547%
540
550
547%
Bangkok….
Sh.p.tical
1/10%
1110
T
8
S

1/10
1/10k
1/10
Budapest

..
Pen. p. £
24% 24
24
24 24
BuenosAiresi
p.pesop.0
20.20 20.20
20.16 20.22
20.19
Jalcutta ….
Sh. p. rup.
l/5
29
/
1/525/33

J/5%
1/5
81
/
1/5
15
/
16

aongkong ..
Sh. p. $
1/2%
1/2%
1/2%
1/2%
1/2%
[stanbul

..
Piast.p.
583
583
583
583 583
Sh. p. yen
112
1
1
‘2
1/1%
1/2%
1
1
1
2
obe

……..
Lissabon….-Escu.p.
X
1109.f

110%
110
110%
llO%
vIontevideo .
d.per X
18%
18%
17% 18% 18%
vIontreal

..
$ per £
4.68%
4.88%
4.67%
4.68%
468T’S
Riod. Janeiro
d.per Mii.
2%
2% 2%
2%
25
Shanghai

..
d. p. $
49.
4% 3% 4%
4%
Singapore ..
Sh. p. $
2/4% 2/4%
2
1
1
4
214%
2/4%
Valparaisol).1
$perC
117
117
117
117
117
Warschau ..
Zl. p. £
24%
24% 24%
25%
24%
‘1 UITIC. not. 1ia,en, gem. not., weise imp. neooen te etaien i 1NOV. 1il
17.13.
2
) 90 dg. Vanaf 13 Dec. 1937 laatste ,export”noteering.

BANK VAN ENGELAND.

1
BankbtlJ.
1
Bankbilf.

1

Other
Securities
Data
Metaal
1

in
un Bankingl
Disc.and I Securities
1
circulatie

1
Departm.
Advances
2 Aug. 1939
1 247.060
1
520.570

25.847
6.857

1

21.168
18 Juli

1939
1 247.040 1 510.898

1

35.519
8.049

21.502

12 Juli

1914
1

40.164
29.317 33.633

Oov.
1

Public
Other Deposits
1
Dek-
Data
Sec.
Depos.
Bankers
1

Other

1
ReserveI
kings-
1
Accountsj
perc.
1)
2Aug.’39
1112.611
1

23.279
j

89,578
1

36.1821
26.490)
17,7
16Juli’39
1106.491
1

26.010J
91.378 1

36.742>36.1431
23,4

12 Juli ’14
1

11.005

1

14.736

1

42.185
1
29
.
29
71
52
,
vernouaing tusscnen ieserve en ueposlts.

BANK VAN FRANKRIJK.

Data

Goud

Ziiverl inhetWis-op het 1
1 Tegoed’

I Waarv.I Beee-Iloos
1

sels

buitenl.I ningen a. d. Staat
buitenl.

27Juli’39 92.268 1

6881

15 110.8281

707

3,933

30.577
20

,,

’39 92.266 1

6621

15 1 9.9681

707

3.965

30.577
23Juli’14

4.104 J

6401

–

1.5411

8

7691

–

Data

zelfSt.

sen’)

Circulatie
amort. k.

1
Bonsv.d.i Diver-

a

Rekg. Courant

Staat 1 Zelfst. 1 Parti-
mort.k, 1 culleren

20
11 ’39

5.470

2.927 122.483

3.142 1 2.076 16.156

231uli’14

–

–

5.912

401

–

943
‘)Siultpost activa.

DUITSCHE RIJKSBANK.
Andere wis-
Data

en
Goud

Rentebank- sels,chèques

Belee- deviezen

scheine

en schat-

ningen
kistpapier

31

Juli

1939..76,7

19,9

1

8.460
1
7

1

36,2
12

,,

1939..

76,9

25,2

7.890,5

27,4

30 Juli

1914..

1.356,9

–

750,9

50,2

Data

Effec-

Diverse
I

Circa-

1
Rekg.-

Diverse
ten

Activa

latie

Crt.

Passiva

31 Juli

1939

925,0

11.510,7 1

8.989,0

1 1.293,7

424,6
22

,,

1
9
39

924,7

1.079,6 1

8.228,1

1108
,
1

423,8

30 Juli

1914

330,8

200,4

1.890,9

944,-

40.0

NATIONALE BANK VAN BELGIË (in Beka’s).

Goud

-c

c

-c

°
..:
Rekg.Crt.

1939
to
Data

ts
.9
0-0

0
n’e
n

0

7T 5481 451 864 1180 1

53 1142

TT2)
–
r –
27/7

.

3
.
381
1 48

1 8541

191

53 1142

947

4.5651

8 L251

FEDERAL RESERVE BANKS.

Goudvoorraad

Wissels

Data

1

Goud-

,,Other

In her-

I

In
de
Totaal
cash”
2)

disc. v. d.

open
bedrag

1
cert
t/t-

member

markt
caten
1)

banks

gekocht

26Juli’39

13.718,3 113.709,2

371,0

4,7

1

0,6
19

,,

’39

13.658,9

13.651,2

356,1

4,6

0,6

Belegd

F. R.

1

1
Goud-
1
Afrem.
Data

in u.
S.
I
Notes
1
Totaal
1
Gestort
1

Dek-

1

Ziek-
Gov.Sec.

in circu-I

P0

kpita0lI kings-

1
kings-
___________

latie

1

,

1
perc.3)

1
perc.4)

26Juli’39’ 2.488,2 1 4.498,8 111.868,81

135,4

86,1

1

–
19

‘391 2.515,1

4.509,0
111.810,31

135,3

1

85,9

–
‘) ueze certlncaten weruen 000r ae ScHatkist aan cle }gegeven voor de overname van het goud, toen de $ op 31Jan. ’34 van
lOO op 59.06 cents werd gedevalueerd.
1)
0ther Cash” does not include Federal Reserve Notes or a Bank’s
own Federal Reserve
bank
notes.
8) Verhouding totalen goudvoorraad tegenover opeischbare schul-
den: P. R. Notes en netto deposito.
4)
Verhouding tot voorraad
muntmaterlaal en wettIg betaalmiddel tegenover Idem.

PARTICULIERE BANKEN AANGESLOTEN BIJ HEI’ FED. RES. STELSEL.

Data

l
Aantal

contos
1

Beleg-

bJ de
1
de o-

time

1
leening.

en

1

gingen

r. R.

1
I

Dis-

1

Reserve
1
Totaal
1
Waarvan

beleen.

1

banks
1

deposits

19Juli’39)

12

1

8.116

1 13.909

1 8.706 1 30.690

1

5.223
12

,,

‘391

6

1

8.131

13
.892

1
8.649

1 30.681

5.224
De posten van De Had. Bank, de Javasche Bank en de Bank 01
England zijn in duizenden, alle overige posten in mlllioenen van
de betreffende valuta.