| ESB

Nieuw afwegingskader laat zien wanneer zelfvoorziening nodig is

De afgelopen jaren is zelfvoorziening als oplossing aangedragen voor uiteenlopende problemen, zoals ongewenste buitenlandse invloed in Nederland of de uitval van internationale waardeketens tijdens een pandemie. Wanneer is zelfvoorziening nu echt wenselijk of noodzakelijk? Bouwstenen voor een afwegingskader.

Nieuwe index meet investeringsklimaat in de Caribische regio

Economische ranglijsten zijn populair onder beleidsmakers, maar de Caribische regio ontbreekt daarin vaak. Voor deze regio is met name het investeringsklimaat relevant. Een nieuwe index brengt dat in kaart.

Midden- en kleinbedrijf maakt vaker gebruik van CETA dan grootbedrijf

Het handelsverdrag CETA maakt de kosten van handel met Canada lager voor Nederlandse bedrijven. Toch maken lang niet alle bedrijven gebruik van het verdrag als ze importeren uit Canada. Hoe komt dat?

Oliestaten op achterstand in de energietransitie

Met het ondertekenen van het Klimaatakkoord van Parijs is er wereldwijd een nieuwe impuls aan de energietransitie gegeven. Deze transitie zet grote druk op het verdienmodel van olie-exporterende landen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika.

Corona- en klimaatcrisis vragen om regierol IMF

De wereld wordt momenteel geteisterd door de coronacrisis en klimaatcrisis. Beide met een wereldwijd karakter, maar toch speelt internationale coördinatie tot dusver in de crisisbestrijding slechts een beperkte rol. Hoe kan dat beter?

EU-eisen niet gewaarborgd bij import via webwinkels

Nederlandse consumenten kopen steeds meer bij webwinkels en platforms buiten de Europese Unie. Daarmee zijn ze niet verzekerd van de rechtsbescherming die zij als consument binnen de EU genieten. Ook is niet gewaarborgd of de producten aan de Europese veiligheids-, gezondheids- en milieueisen voldoen. Dat zorgt voor een scheef speelveld voor Europese ondernemers.

Opkomende markten lenen meer in lokale valuta

In opkomende en frontiermarkten is de overheidsschuld in binnenlandse valuta, als percentage van het bruto binnenlands product, de afgelopen jaren sterk toegenomen. Frontiermarkten zijn landen waar de economische ontwikkeling voorloopt op die van de meeste lage-inkomenslanden, maar achterloopt op die van de grotere opkomende economieën.

Risico’s worden in de eurozone ook privaat gedeeld

Als we kijken naar private risicodeling in het eurogebied via buitenlandse directe investeringen (FDI), aandelen en obligaties zien we dat Europese landen met elkaar verweven zijn: Nederland investeert veel in Europese landen die zijn getroffen door het coronavirus, en zij ook in Nederland.

Historische kapitaalvlucht uit opkomende landen

De afgelopen jaren vond er, als gevolg van een mondiale zoektocht naar rendement, een grote kapitaalstroom richting opkomende markten plaats. Recent is het sentiment echter omgeslagen. Door de vlucht naar veiligheid stroomde in maart 2020 een recordbedrag van tachtig miljard dollar aan portfoliobeleggingen weg uit opkomende landen. In omvang was deze uitstroom veel groter dan tijdens de mondiale financiële crisis van 2008.

Afwijkende regelgeving na Brexit kan exporteurs flink op kosten jagen

De Brexit-onderhandelingen moeten leiden tot een handelsverdrag dat vastlegt volgens welke spelregels de EU en het VK in de toekomst onderling handel zullen drijven. Het VK ziet de Europese afspraken met Canada, Australië en Noorwegen als voorbeeld. In hoeverre zou een dergelijk handelsverdrag leiden tot afwijkende regelgeving voor Nederlandse exporteurs?

Eurozone moet de geldpers aanzetten voor Italië

Nederland en Duitsland kunnen fors bijlenen om bedrijven over de coronarecessie heen te tillen. Italië kan dat niet, terwijl zonder extra middelen vitale productiecapaciteit zal worden afgebroken en schuldhoudbaarheid verder in het geding komt. Monetaire financiering voor Italië vormt een uitweg.

Wisselkoersrisico beperkt door lidmaatschap muntunie

Voor Nederlandse bedrijven is er een belangrijke factor die de risico’s van zakendoen met een aantal landen in Afrika sterk mitigeert. Een groep van veertien landen behoort namelijk tot de CFA-zone (Communauté Financière Africaine).

Handelsoorlog leidt tot minder kleding made in China

De handelsoorlog is straks wellicht ook merkbaar in de Nederlandse kledingwinkels. Nu hangen deze voor een belangrijk deel vol met niet al te dure broeken, jurkjes en andere textielproducten uit China. Andere landen worden echter steeds belangrijker als leverancier van onze vrijetijdsgarderobe.

Structurele divergentie binnen eurogebied blijft bestaan

De invoering van de euro ruim twintig jaar geleden voegde landen die onderling structureel verschilden samen in een monetaire unie. Sindsdien zijn deze landen economisch gedivergeerd. De eurocrisis heeft daar weinig aan veranderd.

Hoger Amerikaans tarief op Europese auto’s raakt vooral Duitsland

Amerikaanse consumenten die een Europese auto willen importeren zullen binnenkort dieper in de buidel moeten tasten, als het aan president Trump ligt. Welke gevolgen heeft een hoger importtarief op auto’s voor de auto-industrie en economie in de Europese Unie?

Snelle groei China-vluchten gaat aan Nederland voorbij

De vraag naar passagiersvluchten tussen Nederland en China is beduidend minder snel toegenomen dan het gemiddelde in de Europese Unie (EU). Van alle EU-landen scoorde alleen Finland slechter.

Afname van het Amerikaanse handelstekort ver uit zicht

Eind vorig jaar bedroeg het handelstekort van de VS 620 miljard dollar, een stijging van 115 miljard sinds het aantreden van president Trump.

Brexit verzwakt Rotterdam-effect

Door een Brexit zou de wederuitvoer naar het Verenigd Koninkrijk wel eens sterk kunnen teruglopen. Dit kan een gevoelige afname van de aan mainport Rotterdam gerelateerde werkgelegenheid en toegevoegde waarde betekenen.

Uitgelicht: Agent Orange

Donald Trump is slecht voor de Amerikaanse export. Dit stelt Rose aan de hand van een standaard-zwaartekrachtmodel met enquêtedata uit 157 landen.

Grondstoffen vragen om strategische inzet overheid

Europa is sterk afhankelijk van de grondstoffenlevering uit China en Afrika. Die landen hebben steeds duidelijker nationale economische ambities, waarin deze grondstoffen een belangrijke rol spelen.

Beprijzen van milieuschade is een krachtig instrument

Het kabinet vult het Nederlandse circulaire beleid tot nu toe vooral in met verder onderzoek, gedragsbeïnvloeding, subsidies voor innovatie en circulair inkopen door de overheid. Daarbij ontbreekt echter het beprijzingsinstrument als krachtig middel om milieuschade aan te pakken. Dit ontbreken komt vooral voort uit angst voor de negatieve economische effecten die beprijzing in Nederland kan hebben. Maar is die angst terecht?

Chinese economie dicteert grondstofprijzen

De afgelopen decennia is de Chinese vraag naar agrarische, industriële en energetische grondstoffen sterk toegenomen. Deze grondstoffenbehoefte van China zal nog lange tijd groot blijven, en dat heeft veel invloed op de dynamiek in de prijsvorming van grondstoffen.

Een onderschatting wellicht, maar wel een schatting op basis van de literatuur

Marko Bos en Bart van Riel stellen dat de kosten van een no-deal-Brexit drie keer zo hoog zijn als in onze schatting. Die stelling vereist echter een zeer specifieke set aannames.

Handelskosten no-deal-Brexit veel hoger dan kosten voor overheid

Een eerdere analyse concludeert dat een no-deal-Brexit een Nederlander gemiddeld 164 euro per jaar gaat kosten. Die conclusie is helaas gebaseerd op een denkfout. Wij denken dat deze kosten minstens driemaal zo hoog zijn.

No-deal-Brexit kost Nederlander 164 euro per jaar

Met minder dan drie maanden te gaan is de onzekerheid over hoe de Brexit zijn beslag krijgt nog groot. Deal of no deal: de kosten voor Nederland zullen aanzienlijk zijn.

Winnaars en verliezers bij handelsoorlog tussen Verenigde Staten en China

Een handelsoorlog tussen de Verenigde Staten en China dreigt gepaard te gaan met verstrekkende negatieve consequenties voor beide landen. Wat zijn de economische gevolgen voor Europa van zo’n handelsoorlog?

Besmetting tussen opkomende economieën relatief beperkt

De economieën van opkomende landen zijn kwetsbaar doordat het risico bestaat dat landen elkaar besmetten, zoals bijvoorbeeld tijdens de Azië-crisis.

Brexit al zichtbaar in bilaterale handelsstromen

Op het moment dat bekend werd dat het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie zou treden werd er al druk gespeculeerd wanneer de gevolgen voor de handel merkbaar zouden zijn. Nu zijn er al een aantal opvallende trends zichtbaar.

Overwegingen over tijd en ruimte

De afgelopen twee jaar heb ik gewerkt in Hongkong. Langzaam maar zeker begin je begrip te krijgen voor de manier waarop buitenlanders tegen ons land aankijken.

ESB 4764: Begrotingsunie

Europese integratie om de eurozone te versterken: een nummer vol voor- en tegenargumenten. Met bijdragen van Christiaan van der Kwaak, Tjalle Aarden, Toep van Dijk, Jesper Hanson, Auke Zijlstra, Xavier Everaert, Bart van Riel, Marko Bos en Tom van Veen. Daarnaast betogen Stéphanie van der Geest, Joris Rijken, Erik Schut en Marko Varkevisser dat het macrobeheersinstrument in de zorg het doel - het beheersen van de zorguitgaven - voorbijschiet; Bert Burger is kritisch op de manier waarop China op het wereldtoneel opereert; Robert Vergeer, Martijn Blom en Sander de Bruyn vinden opvallende resultaten bij de doeltreffendheid en doelmatigheid van energiebesparende en -producerende subsidies. En nog veel meer.