Ten Geleide: Grip op brede welvaart Het bbp meet prima waar het voor gemaakt is, namelijk de omvang van de productie van materiële goederen en diensten. Niets meer, niets minder. Maar dan heb je nog niet in beeld gebracht hoe het met een land gaat.
Taai, saai en ambtelijk – maar razend belangrijk Net zoals het bij bedrijven niet alleen om de aandeelhouderswaarde gaat, gaat het bij de overheid niet alleen om de economische groei in termen van het bruto binnenlands product. Dit besef heeft de afgelopen jaren het politieke en maatschappelijke debat veranderd, en de Monitor Brede Welvaart heeft daaraan een belangrijke bijdrage geleverd.
Bouw een wetenschappelijke Beyond GDP-gemeenschap De afgelopen decennia zijn er honderden alternatieven voor het bruto binnenlands product voorgesteld. Er is echter geen enkel alternatief dat echt kan concurreren. Hoe kan dat veranderen?
De Monitor Brede Welvaart versterkt politiek debat en beleidsvorming Beleidsmakers en politici hebben steeds meer behoefte om vanuit een breed perspectief naar welvaart te kijken. Met meer dan 300 indicatoren biedt de Monitor Brede Welvaart zo’n brede blik op de ontwikkelingen in welvaart en welzijn. Maar tot hoever reikt de meerwaarde van deze monitor?
Brede welvaart in de regio verdient meer aandacht Het verbreden van het welvaartsbegrip van het bruto binnenlands product naar ‘wat mensen van waarde vinden’ vergt ook een geografische verdieping. Waarom is brede welvaart tevens belangrijk voor de regio? En hoe moet het effect van het regionale beleid op de brede welvaart gemeten worden?
Brede welvaart als nieuwe maatstaf Want wat doet er nou echt toe in het leven en in de samenleving? Er is toch wel meer dan het bruto binnenlands product (bbp) alleen? En hoe kunnen we daar in de praktijk vanuit het parlement meer waarde en invulling aan geven?
Een brede vermogensmaatstaf We moeten niet naar inkomen, maar naar alle bestanddelen van vermogen en schulden kijken als we een oordeel willen vellen over hoe iemand ervoor staat. Dat geldt ook voor een natie.
Het bbp vervangen door een brede-welvaartsmaat is moeilijk en onnodig Het bbp is een informatiefiasco op macro-economische schaal. Desondanks blijft de dynamiek van het bruto binnenlands product (bbp) de gemoederen beroeren. Wat leert een kritische evaluatie van alternatieve indicatoren ons over potentiële strategieën ter verbetering van welvaart?
Maak van het bbp een échte, duurzame economische maatstaf Alternatieve indicatoren of monitors zijn echter niet opgewassen tegen de institutionele kracht van het bbp. Het is verstandiger om het bbp zelf te verbeteren en aan te vullen.
Welbevinden blijft laatste decennia achter bij economische groei Vormt het bruto binnenlands product een goede indicator voor het welbevinden van burgers? Een analyse op basis van data sinds 1820.
De lange geschiedenis van het meten van welvaart Het begrip welvaart kent een lange geschiedenis. Terugblikken op de ontwikkeling van het meten van welvaart plaats welvaart in een historische context. Dat geeft inzicht geeft in de rol en betekenis van de recent ontwikkelde Monitor Brede Welvaart.
Gratis digitale diensten maken het meten van welvaart moeilijk Dat nieuwe en betere goederen en diensten het moeilijk maken om de stijging van welvaart goed te meten, is vaak wel bekend. Maar groot is hun impact op de welvaartsmeting?
Welzijn in andere tradities Sinds een jaar heeft Nederland een Monitor Brede Welvaart. Dat is een grote stap vooruit, wat het bruto binnenlands product is nu niet langer leidend voor hoe het gaat met onze economie en samenleving. Internationaal gezien werd hier al langer aandacht voor gevraagd.
Een mondiale beweging ‘voorbij het bbp’ Het rapport Beyond GDP werd eind vorig jaar gepubliceerd. Tegelijkertijd verscheen er een bundel met negen erachter liggende onderzoekspapers. Ik bespreek de drie belangrijkste aanbevelingen die de auteurs doen.
Vervolgstappen voor integrale welvaartsmeting Het vergroten van brede welvaart is het meest nastrevenswaardige doel van overheidsbeleid. Maar om de voortgang op dit beleidsdoel vast te kunnen stellen, is meer nodig dan het meten van het bruto binnenlands product per hoofd. Het meten van brede welvaart draag hieraan bij maar gaat gepaard met uitdagingen.
Kijk voor welvaart gewoon naar het aantal gelukkige levensjaren De huidige maatstaven van welvaart en brede welvaart richten zich voornamelijk op het meten van omstandigheden waarvan we denken dat die goed voor ons zijn. Welvaart draait echter om de vraag in hoeverre mensen een gelukkig leven leden en dat moeten we dus meten.
Bruto binnenlands product beschrijft slechts één aspect van welvaart Als het over welvaart gaat, wordt er vaak verwezen naar het bruto binnenlands product (bbp). Maar hoe meten we dat precies? En welke uitdagingen spelen er hierbij?
De conceptuele basis, uitkomsten en vervolg van de Monitor Brede Welvaart In mei 2018 behandelde de Tweede Kamer voor het eerst de Monitor Brede Welvaart van het CBS. Deze monitor bestaat uit indicatoren die informatie geven over welvaart in de brede zin van het woord. Hoe worden indicatoren gekozen en welke verandering zullen we in de komende jaren zien?
Dossier Meten van welvaart De publicatie van de Monitor Brede Welvaart door het CBS is een grote stap naar een overzicht van brede welvaart in Nederland. Maar wat is de beste manier om brede welvaart in kaart te brengen? Dat is de vraag die in dit dossier centraal staat.
Natuurpunten maken bijdrage van natuur aan welvaart inzichtelijker Natuur blijft vaak onderbelicht bij het meten van welvaart. Bij maatschappelijke kosten-batenanalyses zijn de eerste ervaringen om de effecten op natuur te meten met natuur-punten positief. Kunnen natuurpunten ook helpen bij het meten van de nationale welvaart?
Verdeling inherent aan welvaart Zonder dashboards geen goede besturing – aan welke knoppen moet je draaien? – en geen goede analyse. Aan de analyse de taak om te voorkomen dat beleidsmakers het laaghangend fruit plukken en de rest laten zitten.
Arbeidskwaliteit moet een indicator voor brede welvaart zijn Zonder arbeid geen welvaart. Maar arbeid is meer dan productiviteit en innovatie om materiële welvaart te creëren. In de Monitor Brede Welvaart wordt bij arbeid gedacht aan arbeidsparticipatie, maar de inhoud van het werk, van belang voor zingeving en duurzame inzetbaarheid, blijft buiten beschouwing. Welke indicatoren voor arbeidskwaliteit kunnen worden toegevoegd?
Brede welvaart vereist een brede en kritische blik op sociale samenhang De sociale samenhang in de samenleving draagt in belangrijke mate bij aan de welvaart en wordt dan ook terecht meegenomen in metingen van de brede welvaart. Een kritische beschouwing van sociale samenhang levert drie belangrijke uitdagingen op.
Uitgelicht: Robots consumeren niet Omdat robots niet consumeren, daalt de consumptie, waardoor bedrijven minder overhouden om te innoveren en economische groei achterblijft.
Psychologisch dipje leidt niet altijd tot conjunctuuromslag De laatste maanden is de Nederlandse consument aanmerkelijk minder positief gestemd. Afgelopen zomer lag het consumentenvertrouwen nog op het hoogste niveau sinds 2007, maar in februari was het optimisme geheel verdampt. Is dat een zorgwekkende ontwikkeling?
Uitgelicht: Multiplieronderzoek Wat is het effect op het bruto binnenlands product van extra overheidsuitgaven of een belastingverlaging? Sinds de wereldwijde economische crisis van 2008 is er veel nieuw onderzoek gedaan naar deze vraag.
Brexit verzwakt Rotterdam-effect Door een Brexit zou de wederuitvoer naar het Verenigd Koninkrijk wel eens sterk kunnen teruglopen. Dit kan een gevoelige afname van de aan mainport Rotterdam gerelateerde werkgelegenheid en toegevoegde waarde betekenen.
Ceteris paribus: “Geld als water” De Vrije Universiteit Amsterdam presenteerde onlangs haar gerestaureerde EcoCirc, ook bekend als de Monetary National Income Analogue Computer (MONIAC). Liselotte Neervoort, conservator Academisch Erfgoed van de VU, vertelt erover.
Bevolkingsgroei Gerlagh et al. bestuderen de invloed van bevolkingsgroei op het klimaat. Om klimaatverandering tegen te gaan moet er gefocust worden op ontmoediging van het krijgen van veel kinderen.
Nieuwe conjunctuurindicator voorspelt afvlakking groei in 2019 De DNB-conjunctuurindicator, een instrument met als doel om omslagen in de Nederlandse conjunctuur tijdig te signaleren, is herzien. Hoe is deze nieuwe indicator tot stand gekomen?
