Hoge mobiliteit verdient aandacht vanwege samenhang met reproductiegetal “Nederland is coronamoe.” Dat is een vaak gehoorde bewering, maar klopt die ook? Mobiliteitsdata laten zien hoe voorzichtig we nog zijn na ruim negen maanden van beperkingen.
Intensivecare-bezetting bepaalt consumptiegedrag Consumenten in België gaven minder uit in de dagen voorafgaande aan de eerste lockdown. Ze wachtten, met andere woorden, niet om hun gedrag aan te passen tot de regering hen daarom vroeg. Dat heeft belangrijke implicaties voor de beleidsmakers.
Huidige testbeleid is ongeschikt om beleid op te maken Maatregelen nemen op basis van het aantal positieve tests per dag is onzinnig, omdat de manier waarop we dit meten voortdurend verandert en de test zelf vooral naar het verleden kijkt.
Ongelijk gebruik van online-leermiddelen tijdens de lockdown Tijdens de lockdown dit voorjaar hebben ouders en basisscholen gezocht naar ondersteuning bij het thuisonderwijs, en online-onderwijsmiddelen laten een sterke toename zien. In hoeverre hebben alle kinderen in gelijke mate toegang kregen tot en gebruik kunnen maken van deze middelen?
Bouw banensubsidie snel af in plaats van deze permanent te maken Paul de Beer pleitte recent voor een permanente NOW-regeling om daarmee werkloosheid te voorkomen. Een riskant voorstel. Dergelijke plannen zijn geen oplossing voor langdurige crises, ze veroorzaken ze. De loonkostensubsidie moet juist snel afgebouwd worden. Het is tijd om de noodsteun meer te richt op het stimuleren van de economische dynamiek.
Eerste kosten-batenanalyses van de lockdown In deze serie hebben we tot nu toe gekeken naar wat optimaal beleid voor Nederland kan zijn. Er was echter tot nu toe niet gekeken naar de maatschappelijke kosten en baten van het beleid dat tot dusver in Nederland is gevoerd. Dat is nu veranderd. In de laatste uitgave van ESB zijn twee maatschappelijke kosten-batenanalyses opgenomen. Een samenvatting.
Risico’s van corona zijn fors afgenomen Data van het RIVM laten zien dat de risico's van corona fors lager zijn in de tweede golf en vooral ouderen die langdurig zorg ontvangen treffen. Hen beter beschermen is de maatregel die de meeste gezondheidswinst oplevert.
De kwetsbaren beschermen, het kan Een tijdelijke lockdown is te rechtvaardigen als deze leidt tot een perspectief op een oplossing. Daarom in deze nieuwe blog van 'Rekenen aan corona' een verdere uitwerking van een langetermijnoplossing: gedifferentieerd beleid dat onderscheid maakt tussen kwetsbaren en minder kwetsbaren.
Toename WW-uitkeringen verschilt sterk per regio Er zijn grote regionale verschillen in het aantal aangevraagde WW-uitkeringen. De procentuele toename in augustus 2020 ten opzichte van augustus 2019 was veruit het grootst in Groot-Amsterdam.
Kabinet moet nu langetermijnbeleid formuleren voor corona, en dat kan Het kabinet heeft tot 19 oktober de tijd om een langetermijnvisie en -beleid neer te zetten. Het is dan zaak om het vertrouwen te herwinnen. Dat kan, door terug te keren naar de uitgangspunten van maart en daar het juiste risico-gestuurde beleid bij in te zetten. Indammen bij kwetsbaren, en mitigatie bij niet-kwetsbaren is de enige duurzame weg vooruit.
Economen in tijden van corona 27 - Slot In deze laatste aflevering van economen in tijden van corona blikken we terug (welk cijfer krijgt het kabinet?) en vooruit (wat moet er de komende tijd op de agenda staan?). Zoals altijd met Esther van Rijswijk en Jasper Lukkezen en ditmaal Sandra Phlippen als speciale gast.
Driemaal is scheepsrecht bij lockdownanalyses Het gebeurt niet vaak, maar af en toe gaat een voorgenomen publicatie in ESB op verzoek van de auteur zelf niet door. Doorgaans is dat geen reden om ’s nachts wakker te liggen. Maar het terugtrekken van twee maatschappelijke kostenbatenanalyses heeft de redactie toch wel even wakker gehouden.
De 60min-economie leidt tot betere resultaten dan de anderhalvemetereconomie Uit een eerste onderzoek van Rabobank blijkt dat de anderhalvemetereconomie in potentie leidt tot een krimp van de economie van 10 procent. De 60min-economie is een alternatief en een aanvulling dat tot betere resultaten zal leiden, laten we in Rekenen aan corona #5 zien.
Het is het virus, niet de lockdown Sommige economen vragen om de beëindiging van de lockdown. Dat is op het eerste gezicht begrijpelijk. De kosten per bespaard levensjaar zijn hoger dan we in de reguliere zorg bereid zijn uit te geven. Het verschil betreft minimaal een factor 2, en waarschijnlijk veel meer. Als we eerder niet bereid waren om zoveel offers voor een extra levensjaar te brengen, waarom nu dan wel?
Economen in tijden van corona 23 - Ruben van Gaalen 'Corona is een heel regionaal verschijnsel. Misschien heeft Duitsland gewoon geluk gehad.' Demograaf en socioloog Ruben van Gaalen is in de drieëntwintigste aflevering van economen in tijden van corona te gast over wat je kunt leren van sterftecijfers in de coronacrisis.
Corona zet agglomeratievoordelen pas op langere termijn echt onder druk De Rabobank stelt dat de regio Amsterdam en Zuidoost-Brabant harder getroffen zullen worden door de coronacrisis vanwege het wegvallen van agglomeratievoordelen. Daar is echter flink wat op af te dingen.
Economen in tijden van corona 22 - Erik Verhoef 'Nu corona de capaciteit op het spoor tot 40% terugbrengt is inzet van prijsprikkels onvermijdelijk onderdeel van de oplossing.' Vervoerseconoom Erik Verhoef van de Vrije Universiteit over de toekomst van vervoer op de rails en op de weg in tijden van corona.
Coronabeleid van de regering gaat goed om met onzekerheid Omdat kennis over of het beleid tot een goed resultaat geleid heeft niet nodig is om te oordelen of beslissingen goed genomen zijn, is het ook nu al mogelijk om te beoordelen of de Nederlandse overheid in de coronacrisis de juiste beslissingen neemt. Wel is noodzakelijk om vast te stellen of de beslissers niet ten prooi vallen aan de twee belangrijkste valkuilen bij het beslissen onder onzekerheid.
Creëer speciale trekkingsrechten in de coronacrisis De coronacrisis brengt veel opkomende economieën in liquiditeitsproblemen. Zo’n honderd landen maken daarom momenteel gebruik van een vorm van steun van het Internationaal Monetair Fonds. Tijd voor de creatie van meer speciale trekkingsrechten (SDRs).
Bijdrage van werknemer betere oplossing dan schrappen ontslagboete De Noodmaatregel Overbrugging voor behoud van Werkgelegenheid (NOW) loopt eind mei af. Minister Koolmees wil de ontslagboete schrappen in een nieuwe regeling, maar alternatieven zijn beter.
Thuiswerken amper mogelijk bij lagere beroepsniveau’s Het kabinet vraagt Nederlanders om zo veel mogelijk thuis te werken om verspreiding van het coronavirus te beperken, maar dat is niet voor iedereen een optie. Van werknemers met het hoogste beroepsniveau (niveau 4) gaf in 2019 ruim zeven van de tien mensen aan de mogelijkheid te hebben om thuis te werken, terwijl dit bij het laagste beroepsniveau (niveau 1) vrijwel niet mogelijk is.
Beperk schuldenopbouw door inzet prijsmaatregelen, bijvoorbeeld in horeca en voetbal Ook na de aangekondigde versoepelingen, zullen sectoren als de horeca en het betaalde voetbal nog flinke beperkingen kennen. De huidige maatregelen ter verlichting van de schade leiden tot hoge schulden. Prijsmaatregelen als huurverlagingen en salariskortingen voor veelverdieners vormen een beter alternatief.
Economen in tijden van corona 21 - Arnoud Boot Arnoud Boot, hoogleraar ondernemingsfinanciering aan de Universiteit van Amsterdam, pleit voor een Europees fonds dat direct eigen vermogen biedt aan mkb-bedrijven. In het gesprek legt hij uit waarom.
Horeca en recreatie kunnen zich niet zomaar rijk rekenen bij geleidelijke open up Met de afgekondigde versoepeling van coronamaatregelen kunnen sommige sectoren die nu in een lockdown zitten weer geleidelijk open. Mits ze het mogelijk maken voor werknemers en klanten om voldoende afstand te bewaren. Het idee hierbij is dat deze sectoren na het aanbrengen van noodzakelijke aanpassingen weer aan het werk kunnen, omzet kunnen draaien en daarmee de economische schade kunnen beperken. Maar afhankelijkheden tussen sectoren worden hierbij niet meegenomen.
Rekenen aan corona: principes van de exitstrategie Als de huidige daling van het aantal besmettingen doorzet, ontstaat er eind mei de ruimte de samenleving en de economie echt te heropenen. Wat zijn de voorwaarden waaraan een duurzame exitstrategie moet voldoen? Deel vier van de blogserie 'Rekenen aan corona'.
Economen in tijden van corona 19 - Govert Buijs 'Die steunmaatregelen houden we een maand of drie vol en daarna wordt het tijd voor economische triage.' Govert Buijs, filosoof, theoloog, politicoloog en een beetje econoom is te gast in de negentiende aflevering. Het gesprek gaat over boevenbedrijven, de moraliteit van de markt en dat economen steeds breder denken.
Rekenen aan corona: veiligheidsnormen laten potentie 55min-economie zien Wanneer mag je als individu werk weigeren? Wat mag je van werkgevers eisen qua inspanning om de risico’s te minimaliseren? Bestaande veiligheidsnormen kunnen richting geven aan het heropenen van de economie.
Flinke schok in landbouw en bouw kan sterk doorwerken in Nederlandse economie Hoe werkt de coronaschok door in de economie? In sectorprognoses worden doorgaans zowel de directe als indirecte effecten meegenomen. Deze prognoses houden echter geen rekening met de effecten van de netwerkcentraliteit. Een verkenning van deze effecten.
Economen in tijden van corona 18 - Sarah See 'In these times, we see that both adolescents from low backgrounds and from good backgrounds suffer, but the mechanisms are different: financial uncertainty for one and mental pressure for the other.' Sarah See, assistent professor aan de Rijksuniversiteit Groningen is te gast in deze achttiende – Engelstalige – aflevering.
Economen in tijden van corona 17 - Marcel Canoy 'Ik maak me geen illusies over de ethische standaarden in de farmamarkt, maar aan coronamedicijnen is zoveel geld te verdienen dat het wel goedkomt.' In het zeventiende gesprek is Marcel Canoy, zorgeconoom verbonden aan de ACM, de VU en lid van de commissie pakket aan het woord.
