| ESB

Financialisering kan verklaring zijn voor macro-economische 'puzzels'

De financialiseringshypothese stelt dat expansie van financiële dienstverlening en vermogensmarkten tot onwenselijke macro-economische uitkomsten kan leiden. Zou financialisering ook huidige macro-economische trends in Nederland kunnen verklaren?

Afnemende groei gevolg van lage bestedingen

De al decennia afnemende groei wordt veelal geweten aan de lage investeringen, maar is dat wel het hele verhaal?

Bekijk macht op de arbeids- en productmarkt in samenhang

Tot voor kort werden marktmacht op de arbeidsmarkt en marktmacht op de productmarkt afzonderlijk van elkaar bestudeerd. Om te begrijpen hoe de lonen en productprijzen tot stand komen, moeten we juist expliciet de onderlinge afhankelijkheid van arbeids- en productmarktmacht bestuderen.

De arbeidsmarkt werkt niet zoals we denken

Nee, dit is geen jammerklacht over een arbeidsmarkt die op slot zit door slecht beleid, destructieve bonden of inhalige werkgevers. Dit gaat over de theorie van de arbeidsmarkt die te vinden is in de inleidende hoofdstukken van economische leerboeken. Die werkt niet.

Ondernemer kan lage investeringen wel uitleggen

Ondanks dat het - tot aan de coronacrisis - goed ging met de bedrijven en de rente laag was, investeerden bedrijven relatief weinig. In haar column gebruikt Mariek Blom inzichten vanuit de bank om dit te verklaren.

Immaterieel kapitaal wordt steeds belangrijker voor de Nederlandse economie

De afgelopen jaren zijn de investeringen in immaterieel kapitaal over de hele wereld toegenomen. Deze ontwikkeling wordt gekenmerkt door een sterke toename in het aantal grote platformbedrijven, die zeer intensief gebruikmaken van immaterieel kapitaal. Hoe staat het met de ontwikkelingen van het immaterieel kapitaal in Nederland?

Van overheid als marktmeester naar ondernemer en regisseur

De transities naar een digitale, circulaire en CO2–extensieve economie en industrie vergen veel innovatie en forse investeringen. De bedrijfsinvesteringen blijven echter achter. Waarom een actievere overheid deze investeringen los zou kunnen trekken en dat ook moet doen.

Investeringsquote gedaald door ICT-ontwikkelingen en opkomst zzp'ers

De investeringen als aandeel van het bruto binnenlands product zijn sinds 1995 licht gedaald, ondanks een herstel in de laatste jaren. Hoe komt dat? Een blik op de rol van de woningmarkt, ICT, en het aandeel kleine bedrijven in de economie.

ESB 4795S: Creatie en verdeling

Een ESB dossier over ons begrip van de werking van de economie.

Kenmerken van een goede beleidseconoom

Beleidseconomen zijn een speciaal soort economen. Ze proberen de kloof te overbruggen tussen de beleidspraktijk, de wetenschappelijk gefundeerde adviezen van hoogleraren, en de analyses vanuit de wetenschappelijke literatuur. Vaak is het moeilijk, maar de ervaringen in de jaren tachtig laten zien dat het wel kan.

Evalueer het minimumloon

Volgens de theorie compenseert het minimumloon voor ongelijkheid en draagt het bij aan een 'evenwichtige loonvorming', maar een empirische onderbouwing hiervan ontbreekt. Daniël van Vuuren pleit ervoor deze te vinden.

Niet pensioenpremies, maar zorguitgaven remmen beschikbaar inkomen

De groei van het beschikbare inkomen van huishoudens blijft achter vergeleken bij de economische groei. Hoe komt dat?

Schoei beleidseconomie op nieuwe leest

Aan een aantal van belangrijke maatschappelijke dossiers hebben de Haagse beleidseconomen de afgelopen tijd nauwelijks wat bijgedragen, en was hun blik te eenzijdig gericht op de politieke waan van de dag. Hoe zou dat beter kunnen?

Het is een mythe dat de cao-lonen achterblijven

Onder economen en politici bestaat er het beeld dat lonen achterblijven bij de economische groei. Waar komt dat beeld vandaan?

Lonen blijven sterk achter bij arbeidsproductiviteit

In de afgelopen vijftig jaar is de arbeidsproductiviteit in Nederland zeer sterk gegroeid. De algehele beloning van werknemers is hierbij echter achtergebleven.

Beleidslessen van een heterodoxe econoom

De complexiteit van de wereld neemt alleen maar toe vanwege de klimaatcrisis, woningnood, Brexit, groeiende ongelijkheid, en het misbruik van privacygegevens door big-tech. Voor het oplossen van deze problemen moet er volgens Irene van Staveren door beleidseconomen gespeurd worden naar tegengeluiden.

Economische ideeën bepalend voor beleidspraktijk: een geschiedenis

Economische ideeën zijn van grote invloed op het gevoerde economisch beleid, laat de geschiedenis zien. Deze ideeën kunnen de reikwijdte van het beleid beperken, maar ook verruimen. Welke richting gaat het op met de huidige ideeën?

Snappen we de economie nog?

De afgelopen maanden zijn er seminars geweest waarin beleidseconomen, ESB, het CPB en DNB antwoorden hebben proberen te vinden op vragen waar het economische standaarddenken te kort lijkt te schieten. De thema's van deze seminars en het nieuwe ESB dossier worden hier geïntroduceerd.

Nieuw economisch denken gaat richting meso-beleid

Er lijkt een nieuw paradigma te ontstaan. Beleid gericht op waardecreatie grijpt – vanuit macro-economische belangen – in op micro-economische processen. Dit beleid – dat de verbinding legt tussen de macro-economie van de vraag en de micro-economie van het aanbod – kan bestempeld worden als ‘meso-economie’.

Naar een beter begrip van de macro-economische kringloop

Een gedeeld beeld van de werking van de economie is onontbeerlijk om beleidsadvies te kunnen geven bij onzekerheid. Een recent initiatief van de A-directies van de Ministeries van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Financiën, en ook Economische Zaken en Klimaat werkt aan zo’n beeld. Hoe ziet dat er uit?

De lage R&D-investeringen in Nederland kosten groei

Met het Nationaal Groeifonds hoopt het kabinet op korte termijn de Nederlandse R&D-investeringen aan te jagen. Wat levert dat op, en is het voldoende om tot de meest kennisintensieve economieën te gaan behoren?