Uitgelicht: Vooroordelen immigratie Weinig onderwerpen roepen zo veel sterke gevoelens op als immigratie. Over de rol van immigranten in een samenleving heersen veel vooroordelen, bijvoorbeeld wat betreft de arbeidsparticipatie.
Uitgelicht: Kosten van routine Baanverlies heeft grotere consequenties voor mensen die meer routinematig werk doen. Dit vinden Blien et al. met behulp van een difference-in-differences-analyse van mensen die tussen 1980 en 2010 in Duitsland door een massaontslag getroffen werden.
Uitgelicht: Een nieuw bbp Door technologische ontwikkelingen hebben consumenten steeds meer informatie tot hun beschikking, wat hun koopgedrag beïnvloedt. Doordat de informatie veelal ‘vrij’ toegankelijk is, wordt dit niet meegenomen in het bbp, terwijl het wel de welvaart vergroot. Is het tijd voor een nieuwe meting van het bbp?
Uitgelicht: Lage rente en toch hoog risico Staatsschulden stijgen wereldwijd. Daarbij neemt ook de zorg toe over het ontstaan van nieuwe schuldencrises. Badia et al. onderzoeken of een hoge staatsschuld een indicator is van een crisis.
Uitgelicht: Amerikaanse tarieven schaden eigen export De importtarieven die de Verenigde Staten in 2018 invoerden hebben niet alleen buitenlandse producenten geraakt, maar ook de export van het land zelf doen afnemen.
Uitgelicht: Productiviteit in crisis In een economie kan meer waarde worden gecreëerd wanneer er meer of productiever wordt gewerkt. De productiviteitscrisis die sinds 2005 in de OESO-landen woedt, wijst uit dat de structurele hervormingen van de arbeidsmarkt een lagere productiviteit tot gevolg hebben gehad.
Uitgelicht: Ouderschapsverlof Zwangerschapsdiscriminatie komt nog regelmatig voor op de werkvloer. Maar het opnemen van ouderschapsverlof van een vrouwelijke medewerker kost de werkgever praktisch niets, vinden Brenøe et al. met behulp van een difference-in-differences-analyse met data van kleine Deense bedrijven.
Uitgelicht: Maandag, pechdag Bedrijfsongevallen gebeuren vaker op maandag dan op andere werkdagen. Dat zou verzekeringsfraude kunnen zijn (een ongeval op maandag is te rapporteren als bedrijfsongeval voor de verzekering, een ongeval in het weekend niet).
Uitgelicht: Leeftijdsdiscriminatie Het blijkt moeilijker dan verwacht om mensen door een verhoogde pensioenleeftijd langer te laten doorwerken. Dit komt doordat mensen tussen de 55 en 64 jaar moeilijker aan een baan komen.
Uitgaven bijzondere bijstand laatste jaren gestegen Bij onvoldoende inkomen of vermogen kan men een beroep doen op bijzondere bijstand om bepaalde noodzakelijke kosten te betalen die niet op een andere manier worden vergoed.
Uitgelicht: Toegestane samenwerking Bedrijven beargumenteren wel eens dat een kartelverbod maatschappelijk ondernemen in de weg staat. Samen afspreken om duurder maar duurzamer te produceren mag namelijk niet. Schinkel en Toth analyseren de afwegingen die ontstaan als zo’n samenwerking toch zou worden toegestaan met behulp van een model.
ESB 4782: Impact in het mondiale Zuiden Helpt ontwikkelingshulp? Dit vraagstuk houdt economen en beleidsmakers al decennia bezig, maar een eenduidig antwoord op de vraag lijkt onmogelijk. Hoewel op microniveau aan de hand van veldexperimenten steeds meer conclusies worden getrokken over de effectiviteit van kleinschalige projecten, blijft het lastig om op macroniveau de effectiviteit van ontwikkelingshulp te bepalen.
‘Belastingontwijking bedraagt paar honderd miljard’ Vrijdag 7 februari hield Arjan Lejour zijn inaugurele rede aan Tilburg University. Hij doet onderzoek naar belastingontwijking. Wij spraken hem voorafgaand aan zijn oratie.
Met micro-experimenten lossen we de grote uitdagingen niet op Het is hoog tijd dat de balans binnen de ontwikkelingseconomie zich weer herstelt in de richting van meer macro-economisch onderzoek. Micro-experimenten zijn belangrijk, maar niet afdoende om de prangende vragen die zich de komende decennia aandienen grondig aan te pakken.
Macro-economische effecten van hulp onmogelijk vast te stellen Helpt hulp? Deze vraag proberen economen al sinds de jaren zestig te beantwoorden. Op microniveau zijn er wat dat betreft de laatste decennia interessante resultaten geboekt – een uiting daarvan is de Nobelprijs voor Banerjee, Duflo en Kremer. Maar tegelijkertijd worden er ook studies verricht op macro-economisch niveau studies verricht. Dat zijn echter hopeloze exercities.
Impact meten is essentieel voor effectief besteden van ontwikkelingsgeld De ‘causaliteitsrevolutie’ in de economische wetenschap heeft veel empirische methoden aangereikt om de impact te meten van ontwikkelingsprojecten. Hoe kunnen organisaties deze onderzoeksmethoden toepassen en hun prioriteiten bijstellen? Ervaringen van de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling.
Vergrijzing drukt de woningprijzen De sterke toename van het aantal 75-plussers heeft steeds meer effect op de ontwikkeling van de woningprijzen. Gemiddeld verkopen zij hun woning met verlies (in reële euro’s).
Beter evalueren van hulp vergroot de impact ervan Wereldwijd geven donoren voor meer dan 125 miljard euro aan ontwikkelingshulp, waarvan ongeveer een vijfde via non-gouvernementele organisaties. Wetenschappelijke impact-evaluaties – al dan niet via experimenten – hebben veel kennis opgeleverd over wat werkt en wat niet. Desondanks is er in Nederland nog niet veel veranderd in de praktijk van het evalueren van ontwikkelingsprojecten.
Experimenteren met hulp Over de beste manier om, met behulp van economisch onderzoek, bij te dragen aan de ontwikkeling van arme landen is het laatste woord nog niet gesproken. Maar met het toekennen van de Nobelprijs aan Duflo, Banerjee en Kremer is de discussie over het meten van de effecten van ontwikkelingssamenwerking in ieder geval in de schijnwerpers komen te staan.
Private schuldenlast afgenomen sinds de crisis De private schuldenlast van huishoudens en niet-financiële bedrijven in de Verenigde Staten (VS) en de eurozone is als percentage van het bruto binnenlands product nu kleiner dan rond de financiële crisis van 2008–2009 (figuur).
Herscholing waarschijnlijk voor velen te hoog gegrepen Als gevolg van ontwikkelingen op het gebied van kunstmatige intelligentie en robottechnologie zal de arbeidsmarkt de komende jaren veranderen. Dit maakt het waarschijnlijk noodzakelijk dat een aanzienlijk deel van de beroepsbevolking zich bij of omschoolt. Maar dat lijkt lang niet voor iedereen haalbaar.
Stel een limiet aan de verwevenheid tussen banken en overheden De verwevenheid tussen overheden en banken in Europa is risicovol en moet worden verminderd. Kersten en Nysten (2019) concluderen dat het haalbaar is om de suggesties van het Bazels Comité voor risicoweging van staatsobligaties op de bankbalansen in te voeren. Deze risicogewichten maken de bankensector echter nauwelijks veiliger. Het is beter om een maximum vast te stellen wat betreft de blootstelling van banken aan individuele overheden.
Betere voorlichting over voordelen van vaccinatie nodig Als zo goed als iedereen gevaccineerd is, kan het voor individuen optimaal zijn om zichzelf of hun kinderen niet te laten vaccineren. Ze profiteren dan immers van andermans bescherming zonder risico op – veelal ingebeelde – bijwerkingen. Kan dergelijk freerider- ofwel meeliftersgedrag de dalende vaccinatiegraad verklaren?
Rugzakbeleid heeft levensloopperspectief leerlingen flink verbeterd Van 2003 tot 2014 konden ouders van leerlingen met een handicap, ziekte, ernstige gedragsstoornis of psychisch probleem een extra leerlinggebonden financiering van het Rijk aanvragen, zodat hun kind met extra hulpverlening basis- en voortgezet onderwijs kon volgen op een reguliere school. Welke effecten had dit ‘rugzakbeleid’ op de rugzakleerlingen?
Zelfstandigen met weinig vermogen vaak ook niet verzekerd Slechts een klein deel van de zelfstandigen zonder personeel is verzekerd tegen arbeidsongeschiktheid. Een aanzienlijk deel van hen geeft aan vermogen als terugvaloptie te zien. Is dat terecht?
Groene waterstof laat zich lastig rendabel maken De politiek heeft hoge verwachtingen van de rol die groene waterstof kan spelen in de energietransitie. Voor de productie van deze waterstof is echter goedkope groene stroom nodig. Omdat groene stroom voorlopig schaars zal blijven, is het op korte termijn rendabeler waterstof te maken met fossiele energie en afvang en opslag van CO2-emissies.
De bedrijfseconoom moet mee met de tijdsgeest De bedrijfseconomie is van oudsher gericht op het optimaliseren van bedrijfsprocessen. Het bedrijfsleven lijkt zich echter langzaam weg te bewegen van winstmaximalisatie en zich ook meer aan te trekken van andere belangen dan die van de aandeelhouders. Is de bedrijfseconomie nog relevant?
Deel arbeidsbeperkten duurzaam aan het werk met hulp van jobcoach Jobcoaches begeleiden mensen met een arbeidsbeperking bij het invullen van een baan. De bedoeling is dat dit de arbeidsparticipatie verhoogt van mensen met een arbeidsberperking en hen duurzamer aan het werk houdt. Hoe vergaat het mensen met een arbeidsbeperking op de arbeidsmarkt nadat ze hulp hebben gekregen van een jobcoach?
Interview met Esther Duflo: 'Arme mensen zijn niet onverantwoordelijk of dom' Nobelprijswinnaar Esther Duflo zet veldexperimenten in om uit te vinden welke beleidsmaatregelen effectief zijn in armoedebestrijding. Wij reden met haar mee naar Rotterdam, waar ze een eredoctoraat in ontvangst neemt.
Monetair beleid kijkt ook naar financiële risico’s Met de recente renteverlagingen verruimt de Amerikaanse centrale bank haar monetaire beleid, terwijl de huidige niveaus van werkloosheid, inflatie en groei daar niet direct om lijken te vragen. Hoe valt dit monetaire beleid te verklaren?
