| ESB

Nieuw werk in recessie

Tijdens recessies vinden meer mensen nieuw werk dan in een hoogconjuctuur. Dat de werkloosheid niettemin stijgt, komt omdat er dan nog meer mensen hun baan verliezen. Een model dat deze twee kenmerken meeneemt voorspelt goed de schommelingen in de werkloosheidcijfers.

Politieke bedrijven

In sommige landen zijn de banden tussen bedrijven en politici hecht. Politieke beïnvloeding via dit soort banden is maatschappelijk schadelijk. Machine learning-algoritmes blijken nuttig te zijn om deze vorm van corruptie te voorspellen.

Bescheiden mogelijkheid tot inkomenspolitiek door gemeenten

Wettelijk is er bepaald dat gemeentelijke belastingen niet van het inkomen afhankelijk mogen zijn. Toch doen gemeenten op bescheiden schaal wel aan inkomensbeleid, via de ozb, afvalstoffenheffing en rioolheffing. In Nijmegen zijn die lasten het meest progressief.

Schuldproblemen

Een veldexperiment in Amerika laat zien dat niet een gebrek aan zelfkennis maar een gebrek aan zelfbeheersing mensen in de problemen door consumentenleningen brengt. Consumenten zijn zich echter wel bewust van hun eigen zelfbeheersingsproblematiek.

Bindend schooladvies

Basisschoolleerlingen presteren beter als ze vanuit de school een bindend advies krijgen, dan wanneer de ouders het niveau mogen kiezen. Doordat de afhankelijkheid van een bindend advies ouders gerust stelt, vormt dit voor leerlingen een stimulans om op school beter te presteren.

Omvang van overige financiële instellingen groeit, met risico’s

Het aantal overige financiële instellingen (OFI), waaronder beleggings- en geldmarktfondsen, in Nederland is sinds de financiële crisis sterk gegroeid. Deze OFI's brengen echter risico's met zich mee voor het financiële systeem.

Bij een oververhitte markt verhuizen kopers verder weg

Hoe sneller de woningprijzen stijgen, hoe verder weg van de vorige woning men een nieuwe woning koopt. Vooral koopstarters verhuizen in de oververhitte markt die er nu is verder weg.

Tijd voor inhaalgroei

Nu de meeste Nederlanders een eerste prik hebben gehad, ziet de zomer er zonnig uit. Wellicht is er met de deltavariant nog wel een wolkje aan de horizon, maar als er stevig doorgeprikt wordt, zullen de ziekenhuizen niet nog eens volstromen. Met spierpijn in de bovenarm pakken we onze agenda om de coronacrisisschade ongedaan te maken. Doet u mee?

Bevorder economisch herstel via inclusieve productiviteitsagenda

Snellere productiviteitsgroei kan bijdragen aan het economisch herstel na de coronacrisis. Om de productiviteitsgroei op de lange termijn en over de breedte van de economie te verbeteren, is een meer inclusieve productiviteitsagenda nodig.

ESB 4799: Na de steun

Nu het acute deel van de coronacrisis op zijn eind loopt, is het zo langzamerhand tijd om lessen te trekken uit de enorme steunoperatie voor de toekomst van het Nederlandse bedrijvenbeleid. Dat is wat dit themanummer van ESB doet. Bijdragen zijn er van onder andere Theo Roelandt, Arnoud Boot, Koen Frenken en Chris Eveleens.

Betrek alle ministeries en samenleving bij aanjagen innovatie via missies

Recentelijk is innovatiebeleid gekoppeld aan de maatschappelijke uitdagingen waar uiteenlopende ministeries zich mee bezighouden. Wat betekent dit voor de rolverdeling tussen ministeries en de balans tussen variëteit en richting?

Coronasteun stabiliseerde de economie, maar was ook ruim

Ruim een jaar geleden heeft de Rijksoverheid onder grote tijdsdruk een uniek steunpakket opgetuigd. Via generieke regelingen en met minimale controle vooraf werden er middelen beschikbaar gesteld aan ondernemers om faillissementen te voorkomen en werkgelegenheid te behouden. Microdata van het Centraal Bureau voor de Statistiek laten zien hoe er gebruikgemaakt is van de maatregelen.

De dominantie van de overheid in het economisch proces moet stoppen

Al jaren maken overheden en monetaire autoriteiten het zonnebloemkapitalisme mogelijk: ze ondermijnen private verantwoordelijkheden en socialiseren verliezen. Nu, na de coronacrisis, de overheid opnieuw haar rol moet pakken, zijn er kansen om het zonnebloemkapitalisme terug zijn hok in te sturen.

Van steun naar stimulans

Nu het acute deel van de coronacrisis op zijn eind loopt, is het zo langzamerhand tijd om lessen te trekken uit de enorme steunoperatie voor de toekomst van het Nederlandse bedrijvenbeleid.

Veel uitstroom uit de horeca, maar ook veel werkhervattingen in 2020

De contactbeperkende maatregelen hebben flink invloed gehad op de werkgelegenheid in de horeca. Een statistiek over de in- en uitstroom van werknemers in de horeca.

Coronasteunbeleid redt de zwakkere maar ook de innoverende bedrijven

De overheid helpt bedrijven met verschillende steunmaatregelen om de economische schade door het coronavirus te beperken. Welke bedrijven maakten er in 2020 gebruik van deze maatregelen?

Coronacrisis tast vertrouwen in financiële instellingen niet aan

Een grote schok zoals de coronacrisis kan het vertrouwen in financiële instellingen schaden. De meest recente vertrouwens-enquête van De Nederlandsche Bank laat zien dat het met het vertrouwen van Nederlanders in de financiële sector nog goed gesteld is. In banken is het vertrouwen het hoogst, in pensioenfondsen het laagst.

Complexe publiek-private risicokapitaalmarkt vraagt om bezinning

Vanuit de overtuiging dat risicokapitaal een belangrijke financieringsvorm is voor innovatieve en snelgroeiende bedrijven, hebben publieke partijen zich de afgelopen jaren meer gemengd in de Nederlandse risicokapitaalmarkt. De veelheid aan nationale en regionale regelingen en fondsen doet de vraag rijzen wie er in Nederland eigenlijk over het risicokapitaal gaat.

Vormgeving catastroferegeling verstoort concurrentie verzekeraars

Zorgverzekeraars ontvangen op grond van een wettelijke catastroferegeling voor de meeste extra zorgkosten als gevolg van de coronapandemie een compensatie uit het Zorgverzekeringsfonds. Een belangrijk oogmerk van deze regeling is om een ongelijk speelveld tussen verzekeraars te voorkomen. Door de manier waarop deze regeling is vormgegeven dreigt er echter het omgekeerde.

Sentimentsindicator op basis van financieel-economisch nieuws

Macro-economische cijfers worden met een vertraging van één of enkele maanden gepubliceerd. Maar nieuws is veel sneller. Zijn krantenberichten te gebruiken om de stand van de conjunctuur te monitoren, en deze beter en eerder te duiden? Een analyse op basis van artikelen in het Financieele Dagblad vanaf 1985.

Midden- en kleinbedrijf maakt vaker gebruik van CETA dan grootbedrijf

Het handelsverdrag CETA maakt de kosten van handel met Canada lager voor Nederlandse bedrijven. Toch maken lang niet alle bedrijven gebruik van het verdrag als ze importeren uit Canada. Hoe komt dat?

Meer beleidsonzekerheid leidt ook in Nederland tot hoger risico op aandelen

Nederland heeft momenteel een demissionair kabinet en kijkt uit naar verkiezingen in maart, terwijl de ontwikkeling van de COVID-19-crisis onverwacht elke beleidsbeslissing kan beïnvloeden. De beleidsonzekerheid is momenteel dus groot. Wat doet die onzekerheid met de aandelenkoersen?

Keuzevrijheid verhoogt zzp-draagvlak voor arbeidsongeschiktheidsverzekering

Een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering (aov) voor zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) staat hoog op de beleidsagenda. Maar hoe kijken zzp’ers tegen een aov aan, en welke voorkeuren hebben ze daarbij?