4787

Ook de-globalisering stelt hoge eisen aan statistisch systeem

Het CPB voorziet dit jaar een krimp van zes procent van het bruto binnenlands product (bbp). Dit als gevolg van een diepe wereldwijde recessie gerelateerd aan de COVID-19-pandemie. Ongehoord – het zou de grootste daling van de economie betekenen sinds de jaren dertig! Maar stel je nu eens voor dat de statistieken aangeven dat het bbp met 32 procent daalt. Wat voor economische crisis moet dát dan wel niet zijn? Onvoorstelbaar?

ESB 4787: Vertekening nationale cijfers

De economische wetenschap is gebaat bij nauwkeurige statistiek. Hoewel het soms lijkt alsof de data daarvoor alom aanwezig zijn, ontbreken er nog veel gegevens. Zonder goed toegankelijke statistieken over verplaatsing van hoofdkantoren, intellectueel eigendom en andere immateriële activa is het onmogelijk om de effecten daarvan op belastingen, de vermogensverdeling en de productiviteit nauwkeurig in te schatten. Dat is dan ook het onderwerp van dit themanummer.

Statistiekraamwerken tien jaar na de kredietcrisis

De statistieken over het financiële systeem moeten beter. Na de financiële crisis van 2007–2009, was dit voor beleidsmakers wereldwijd een belangrijke les. In reactie hierop zijn er de afgelopen tien jaar, onder auspiciën van het G20 Data Gaps Initiative, significante verbeteringen gerealiseerd. Wat hebben die opgeleverd, en wat kan men nog verder verbeteren?

Gebruik bestaand afwegingskader bij heropstarten zorg

Tijdens de coronacrisis heeft de reguliere zorg grotendeels stilgelegen. Nu de zorg weer opstart moeten we nadenken over de volgorde waarin dat het beste gedaan kan worden. Alleen kijken naar urgentie is daarbij niet genoeg.

Nauwe samenwerking met gebruikers cruciaal voor goede statistiek

De snelle veranderingen in onze internationale en digitale economie vergroten de vraag naar betrouwbare, snel beschikbare en steeds meer gedetailleerde statistieken. Tegelijkertijd maakt de toegenomen complexiteit het opstellen én interpreteren van statistieken een stuk lastiger. Hoe zou dat beter kunnen?

Licht uit, spot aan

Economen worden nog wel eens vergeleken met de dronkaard die bij een lantaarnpaal op straat op zoek is naar zijn in het park verloren huissleutels. “Waarom zoekt u hier, meneer?”

Belastingontwijking blaast vooral nationale rekeningen bestemmingslanden op

Om belasting te ontwijken stallen multinationals hun winsten in landen met lage belastingen. Welke effecten hebben deze kapitaalstromen op de nationale rekeningen van landen? Een ­analyse aan de hand van aan de hand van statistieken van de Wereldbank en De Nederlandsche Bank.

Nieuwe indicator toont dat arbeidsmarkt krapper is dan eerder aangenomen

Op wat voor arbeidsmarkt komen werkzoekenden terecht, nu de werkloosheid begint op te lopen? Een nieuwe krapte-indicator die ook beroepsvoorkeur en reisbereidheid meeneemt, licht een tipje op van de sluier.

Meten van risicovoorkeuren is wel zinvol met risicotaken

Recent laakten verschillende artikelen in ESB de willekeur waarmee financiële instellingen risicoprofielen van particuliere beleggers opstellen en vroegen zich af hoe zinvol dat eigenlijk was. Het opstellen van een gedegen risicoprofiel voor financieel gedrag is echter wel degelijk mogelijk.

Het onvoorwaardelijke basisinkomen is een doodlopende weg

De coronacrisis lijkt voor sommigen een goede gelegenheid om (opnieuw) te pleiten voor een universeel basisinkomen. Maar tegen dat idee zijn er veel bezwaren aan te voeren, waaronder de hoge kosten. Een onvoorwaardelijk basisinkomen voor iedereen boven de achttien jaar kost netto tussen een derde en de helft van de rijksbegroting, afhankelijk van de te maken keuzes.

Brede steun voor zware-beroepenregeling

Het pensioenakkoord biedt mogelijkheden om voor mensen met zware beroepen afspraken te maken over lagere pensioenleeftijden. Een belangrijke uitdaging hierbij is om voor iedereen tot een ‘eerlijke’ pensioenleeftijd te komen. Maar wat vinden Nederlanders eigenlijk eerlijk?

Omzetconcentratie gaat gepaard met een lagere arbeidsinkomensquote

Net als in veel andere landen is de arbeidsinkomensquote in Nederland de laatste decennia trendmatig gedaald. Onderzoek voor andere landen suggereert dat dit onder andere te maken heeft met de toegenomen marktmacht van bedrijven. Is dat ook zo voor Nederland? Een analyse van sectoren in de Nederlandse industrie over de periode 2006–2016.

Pensioenkeuzes presenteren als navigatiemetafoor biedt onvoldoende richting

Sinds september 2019 krijgen pensioendeelnemers hun pensioenvooruitblik aan de hand van een navigatiemetafoor met drie richtingen gepresenteerd. Deze presentatie is niet inzichtelijk, biedt onvoldoende handelingsperspectief, en zal niet bijdragen aan het vertrouwen in het pensioensysteem.

Geef gemeenten de vrijheid om innovatieve warmtenetten toe te staan

Met zijn voorstel voor de nieuwe Warmtewet hoopt minister Wiebes een snelle uitrol van warmtenetten te bevorderen, zodat huishoudens van het aardgas af kunnen. De plannen gaan echter voorbij aan de lessen vanuit het buitenland en aan de ­literatuur over opkomende innovaties, burgerparticipatie en kosten­beheersing.