De energietransitie creëert banen en economische groei. Dit is de conclusie van Eurofound, die met een macro-econometrisch model de uitkomsten van een volledige uitvoering van het Klimaatakkoord van Parijs in 2030 onderzoekt
Natuur blijft vaak onderbelicht bij het meten van welvaart. Bij maatschappelijke kosten-batenanalyses zijn de eerste ervaringen om de effecten op natuur te meten met natuur-punten positief. Kunnen natuurpunten ook helpen bij het meten van de nationale welvaart?
Europa is sterk afhankelijk van de grondstoffenlevering uit China en Afrika. Die landen hebben steeds duidelijker nationale economische ambities, waarin deze grondstoffen een belangrijke rol spelen.
De doelstelling van de circulaire economie is onomstreden: kringlopen van grondstoffen en eindproducten die sluiten. Kan een vrije markt deze doelstelling realiseren?
Economen betogen vaak dat vervuiling en de uitputting van grondstoffen het beste aangepakt kunnen worden door belastingprikkels. De relatie tussen waterleidingbedrijven en boeren laat echter zien dat er ook andere oplossingen zijn, die in Nederland al volop worden gebruikt.
Bij het gebruik van grondstoffen en materialen ontstaat er vaak milieuschade. Welk deel hiervan is onbeprijsd, en om welke grondstoffen en materialen gaat het dan precies? Een analyse van de grondstofstromen door de Nederlandse economie en de daaraan gekoppelde omvang van vervuiling en afval.
Het kabinet vult het Nederlandse circulaire beleid tot nu toe vooral in met verder onderzoek, gedragsbeïnvloeding, subsidies voor innovatie en circulair inkopen door de overheid. Daarbij ontbreekt echter het beprijzingsinstrument als krachtig middel om milieuschade aan te pakken. Dit ontbreken komt vooral voort uit angst voor de negatieve economische effecten die beprijzing in Nederland kan hebben. Maar is die angst terecht?
Als je een eigen Wikipedia-lemma hebt, tel je mee. En dat geldt al helemaal voor een file. De China National Highway 110 traffic jam was dan ook geen normale file, maar een opstopping op de snelweg die twee volle weken duurde.
De afgelopen decennia is de Chinese vraag naar agrarische, industriële en energetische grondstoffen sterk toegenomen. Deze grondstoffenbehoefte van China zal nog lange tijd groot blijven, en dat heeft veel invloed op de dynamiek in de prijsvorming van grondstoffen.
De ambitieuze doelstellingen van de energietransitie in Europa vraagt ook offers van burgers. Welke transitiescenario’s kunnen de kosten voor de burger beperken zonder de klimaatdoelstellingen uit het oog te verliezen?
Het is goed om ons als economen daarbij te realiseren dat economie huishoudkunde is. Zo heette het vak vroeger ook. Economie gaat over de organisatie en het functioneren van het huishouden. Maar het gaat ook over het onderhouden, het in stand houden van het huis. Gelet op de deplorabele toestand waarin grote delen van ons gezamenlijke huis inmiddels verkeren, is daar heel veel te doen.
Boekbespreking: 'De kwetsbare welvaart van Nederland 1850–2050. Naar een circulaire economie.'
De overheid kan bijdragen aan de circulaire economie door afvalscheiding te stimuleren. Om mensen meer afval te laten scheiden, moeten hun gewoontes veranderen. Een experiment in de gemeente Tilburg laat zien dat een flinke zet daarvoor beter werkt dan een subtiel duwtje in de rug.
Het kabinet zoekt mogelijkheden om de transitie naar een circulaire economie te versnellen. In een circulaire economie staat een efficiënter gebruik van grondstoffen centraal. Welk deel van de huidige economie is eigenlijk circulair?
Het Nederlandse afvalbeleid is effectief in het verminderen van de kilogrammen restafval. Maar wat zijn de kosten hiervan en hoe staat het met de milieueffecten? Zijn er ook doelmatiger alternatieven mogelijk?
De regering streeft naar een circulaire economie in 2050. Waarom is dat wenselijk, wat is er voor nodig en gaat het niet ten koste van innovatie en de economische groei?
Het huidige economische model put de aarde uit. Om te kunnen blijven groeien is een meer circulair model nodig. Het is terecht dat daar maatschappelijk veel aandacht voor is. Tegelijkertijd kent een dergelijk model ook beperkingen.
Wat is een circulaire economie? Dat was mijn voornaamste vraag toen we dit themanummer en het themanummer van volgende maand over grondstofgebruik gingen samenstellen.
De Klimaatwet legt vast dat de uitstoot van broeikasgassen in 2050 met 95 procent verminderd moet zijn ten opzichte van de uitstoot in 1990. Wat zijn de gevolgen van een extra heffing op de uitstoot van alle broeikasgassen voor de economie en internationale concurrentiepositie?
Een samenvatting van de belangrijkste beleidslessen van de preadviezen.
Vergeet de klimaattafels en voer nu samen met buurlanden een oplopende belasting in op CO2-emissies, beginnend met veertig à tachtig euro per ton CO2. Gebruik de inkomsten om lage inkomens, en niet de CO2-intensieve sectoren, te compenseren.
Grootschalige en tot nu toe onbeproefde manieren om de temperatuur op aarde te verlagen, komen wellicht snel en goedkoop beschikbaar. Is het waarschijnlijk dat deze technieken ergens in de wereld zullen worden toegepast om daarmee het klimaatbeleid overbodig te maken?
Ondanks de unieke effectiviteit van de koolstofbeprijzing is de steun ervoor fragmentarisch. Eenieder die klimaatverandering wenst te stoppen, zou dit instrument echter moeten omarmen.
Klimaatbeleid is vaak gericht op het verlagen van de vraag naar fossiele brandstoffen. Maar hoe reageren eigenaren van de immense fossiele reserves in Rusland, het Midden-Oosten en Noord-Amerika op de aangekondigde, wereldwijde emissiereducties? Zullen zij spoedig met grote, onverkoopbare voorraden blijven zitten, of gaan deze op korte termijn gedumpt worden op de wereldmarkt?
Nederland heeft nog steeds geen echte belasting op CO2-uitstoot ingevoerd. De reden is de vrees dat bedrijven minder concurrerend zullen worden ten opzichte van het buitenland, marktaandeel zullen verliezen, of zelfs werkgelegenheid naar het buitenland zullen verplaatsen. Is deze vrees gegrond, en zo ja, wat kan eraan gedaan worden?
Hoewel bedrijven een deel van hun vervuilende activiteiten naar het buitenland verplaatsen, zorgen strenge milieuregels toch voor minder mondiale vervuiling.
Hoe kan slim beleid ervoor zorgen dat de stugge vastgoedmarkt effectief gaat bijdragen aan de realisatie van het milieuakkoord? De wetenschappelijke vastgoedliteratuur biedt een aantal nuttige inzichten in het licht van de grote energie-uitdagingen waar Nederland voor staat.
De aandacht voor het terugdringen van het primaire grondstoffengebruik is nauw gerelateerd aan de inzet van fossiele-energiedragers die worden ingezet als grondstof of bij de verwerking van grondstoffen tot materialen en eindproducten. Welke kansen voor het klimaatbeleid biedt hierbij een beleid gericht op de circulaire economie?
In lijn met het klimaatakkoord van Parijs heeft de Nederlandse overheid gekozen voor een ambitieuze emissiereductiedoelstelling. Hoe kan de emissiereductiedoelstelling voor 2030 tegen zo laag mogelijke maatschappelijke kosten behaald worden?
Voor het slagen van energietransitie zijn er diverse randvoorwaarden waaraan moet worden voldaan. We gaan hier in op de vereiste aanpassingen van de arbeids- en scholingsmarkt, op de ontwikkeling en adoptie van nieuwe technologie, en op de beschikbaarheid van financiering voor het bedrijfsleven.