Het macro-economische beleid in de eurozone werd sinds de financiële en eurocrisis gekenmerkt door een excessief beroep op monetair beleid, terwijl er door overheden een krap budgettair beleid werd gevoerd. Het gematigd monetarisme, een denkkader uit de geschiedenis van het economisch denken in Nederland, biedt handvatten voor een evenwichtigere beleidsmix.
Door de coronacrisis daalde het bruto binnenlands product van de Europese Unie in het tweede kwartaal van 2020 met een ongekende 11,4 procent. Er waren echter grote verschillen tussen landen. Hoe zijn deze verschillen te verklaren?
Macro-economische cijfers worden met een vertraging van één of enkele maanden gepubliceerd. Maar nieuws is veel sneller. Zijn krantenberichten te gebruiken om de stand van de conjunctuur te monitoren, en deze beter en eerder te duiden? Een analyse op basis van artikelen in het Financieele Dagblad vanaf 1985.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) noemde 2020 bij herhaling een rampjaar, en spreekt van de grootste krimp ooit gemeten. Zijn die classificaties terecht?
De kop in het NRC van 17 februari – “De economische krimp door Covid verslaat de Grote Depressie én de kredietcrisis” –is prematuur. Immers, de voor seizoenseffecten gecorrigeerde waarde van het bruto binnenlands product (bbp) zal nog worden bijgesteld en vanwege de aard van die bijstellingen is die revisie waarschijnlijk positief.
De economieën van Curaçao, Aruba en Sint Maarten lijken harder te worden getroffen door de coronacrisis dan andere Caribische landen. De open economieën van de drie landen in het Caribische deel van het Koninkrijk spelen hierbij een rol.
Consumenten blijken vaak een ander – hoger – beeld van inflatie te hebben dan de inflatiemaatstaf waar de Europese Centrale Bank (ECB) op stuurt (HICP; harmonised index of consumer prices).
In deze tijden van corona doen mensen vaker online boodschappen. Die toegenomen vraag hangt in Nederland vooral samen met het lokale aantal ziekenhuisopnamen, zo blijkt uit een analyse van data van de online-supermarkt Picnic. Het hamstergedrag aan het begin van de lockdown hing daarentegen vooral samen met de perceptie van de landelijke virussituatie.
Consumenten in België gaven minder uit in de dagen voorafgaande aan de eerste lockdown. Ze wachtten, met andere woorden, niet om hun gedrag aan te passen tot de regering hen daarom vroeg. Dat heeft belangrijke implicaties voor de beleidsmakers.
Verliezen van banken op bedrijfskredieten door de coronacrisis blijven waarschijnlijk beperkt. De blootstelling van banken aan de kwetsbare sectoren is gering. De blootstelling van banken aan sectoren die relatief weinig worden geraakt door de coronacrisis is juist groot.
In april en mei duikelde het vertrouwenscijfer over het geheel met ruim dertig punten en is nadien nog nauwelijks opgeveerd. Onderliggend ziet het beeld er voor het consumentenvertrouwen evenwel positiever uit. De vooruitblik op de komende twaalf maanden wordt sinds juni steeds minder somber.
Hoe werkt de coronaschok door in de economie? In sectorprognoses worden doorgaans zowel de directe als indirecte effecten meegenomen. Deze prognoses houden echter geen rekening met de effecten van de netwerkcentraliteit. Een verkenning van deze effecten.
Het aantal uitstaande vacatures is sinds 23 maart flink gedaald. Deze daling is al bijna net zo fors als in het eerste kwartaal van de kredietcrisis. Grote open vraag is in hoeverre deze terugval tijdelijk zal blijken te zijn.
Alle vandaag door het CPB gepubliceerde scenario’s gaan uit van een recessie als gevolg van het coronavirus en de maatregelen die het kabinet genomen heeft. De scenario’s werden somber ontvangen. Maar hoe erg is het nu eigenlijk? Zelfs als je nóg pessimistischere berekeningen gebruikt, is de schade te overzien.
In aflevering 4 videobellen we met Wimar Bolhuis, universitair docent aan de Universiteit Leiden. We praten over het hulppakket van de overheid voor ondernemers en zzp'ers. Komt het snel genoeg?
Als gevolg van het coronavirus gaan we een ernstige crisis tegemoet, maar zeker geen catastrofe. De meest actuele scenario’s laten een half tot één procent mondiale groeivertraging zien. Herstel kan snel optreden: rampen stimuleren typisch de economische dynamiek en verhogen de productiviteit. Dat zien we echter pas laat terug in de cijfers.
De coronacrisis raakt de economie hard. De Nederlandse regering komt terecht met een indrukwekkend noodpakket met steunmaatregelen, maar het zal nog even duren voordat die terecht komen waar ze nodig zijn. In de tussentijd zou het rechtstreeks overmaken van liquiditeit aan bedrijven en ondernemingen uitkomst kunnen bieden.
In ‘Economen in tijden van corona’ gaat de redactie in samenwerking met Esther van Rijswijk in gesprek met collega's over de grote vragen die hen bezig houden, en de inzichten die ze te bieden hebben. Bekijk hier de tweede aflevering met Lex Hoogduin.
In ‘Economen in tijden van corona’ gaat de redactie in samenwerking met Esther van Rijswijk in gesprek met collega's over de grote vragen die hen bezig houden, en de inzichten die ze te bieden hebben. Bekijk nu de eerste aflevering met Bas Jacobs.
Nu het coronavirus voor nog onbepaalde tijd rondwaart, wordt het schatten van economische groei steeds moeilijker. Toch wordt er volop in het rond geschat, ook nu de reikwijdte van de pandemie nog niet helemaal in beeld is. Wat zijn nu de verschillende prognoses?
Het besluit van de ECB om extra geld in de economie te pompen, maar de rente niet te verlagen, stuit op onbegrip. De maatregel van de ECB sluit echter goed aan bij het op korte termijn bestrijden van de aard van de economische problemen die ontstaan door het coronavirus.
Schokken in de Chinese economie hebben een steeds grotere invloed op de rest van de wereld. Twee jaar geleden publiceerde Thijs Knaap daar een overzichtsstuk over, nu kijkt hij naar de gevolgen van de meest recente schok in China: de uitbraak van het Covid-19 virus.
De Nederlandse economie kent grote pieken en dalen. Dit gaat gepaard met onzekerheden en hoge aanpassingskosten. Hoe verhoudt deze wisselvalligheid in Nederland zich tot onze Europese ‘peers’?
De Turkse auto-industrie bevindt zich in de middle technology trap. Dit stellen Akçomak en Bürken op basis een combinatie van kwalitatief en kwantitatief onderzoek.
Gemeente-investeringen zijn na de crisis fors gekelderd. Doordat de omvang van het gemeentefonds de uitgaven van het Rijk volgt, moesten gemeenten bezuinigen. Kan het Rijk gemeente-investeringen via een andere financieringssystematiek stabieler maken?
Tijdens de grote recessie is de reële consumptie van Nederlandse huishoudens met maar liefst zeven procent afgenomen. In hoeverre is dit toe te schrijven aan de hypotheekschulden en de ontwikkeling van de huizenprijzen?