Effect van de pil
Toegang tot de pil in de jaren zeventig heeft wijdverspreide positieve korte- en langetermijneffecten voor vrouwen in Nederland gehad, zo blijkt uit vergelijkend onderzoek naar Nederlandse gemeenten.
Waardevolle kunst
Kunst is een goede belegging in tijden van oorlog, maar tijdens een economische of financiële crisis geven effecten een hoger rendement. Dat blijkt uit onderzoek naar veilingopbrengsten van kunst in het Verenigd Koninkrijk over de periode 1908–2016.
Zelfversterkende ongelijkheid
Vermogensongelijkheid motiveert hoogopgeleide nieuwkomers tot ondernemerschap en een risicovoller investeren, terwijl laagopgeleiden niet reageren op de vermogensongelijkheid in hun omgeving.
Stemmen vanuit buitenland
Wanneer immigranten meer politiek betrokken raken in het land waar ze wonen, wordt de kans kleiner dat ze gaan stemmen in hun land van herkomst. Dat blijkt uit data over opkomsten voor de Europese verkiezingen en de verkiezingen in Chili, waarvoor Chileense migranten vanuit Europa konden stemmen
Effectieve steun
Het omvangrijke coronasteunpakket van 2020 heeft de economische schade door corona beperkt, zo concludeert het Centraal Planbureau. Het steunbeleid voorkwam een sterke stijging van de werkloosheid en heeft bedrijven overeind gehouden.
Belastingtrucjes
Bedrijven met meer immateriële activa verschuiven meer winst om belasting te vermijden. Activa zoals patenten, handelsmerken, vergunningen en copyrights zijn gemakkelijk toe te schrijven aan bedrijfsonderdelen in andere landen, aangezien hun gebruik niet aan een locatie is gebonden.
Diversiteit en belastingmoraal
In regio’s die worden gekenmerkt door een grotere mate van diversiteit is er gemiddeld minder bereidheid tot belasting betalen. Specifiek diversiteit in culture waarden blijkt de meeste invloed te hebben op de belastingmoraal.
Babybonus
De eenmalige uitkering van omgerekend 1.900 euro die Australische ouders ontvingen bij het krijgen van een kind – de zogenaamde babybonus – heeft de gezondheid van het kind verbeterd. Het geld werd dus waarschijnlijk gebruikt ter verbetering van de gezondheid van het kind
Contant blijft
Tijdens de pandemie is de vraag naar contant geld als veilige waarde-opslag wereldwijd sterk gestegen, maar is het aantal transacties dat met contant geld werd gedaan juist afgenomen doordat mensen vooral online consumeerden.
Opkoop obligaties niet ten koste van Nederlandse houders
De opkoopprogramma’s van de Europese Centrale Bank lijken niet ten koste te gaan van het aantal obligaties in handen van Nederlandse pensioenfondsen, verzekeraars en beleggers. Er lijkt dus geen sprake te zijn van crowding out.
Passief beleggen steeds populairder bij particuliere beleggers
Het aantal beleggers dat in ieder geval een deel van het vermogen passief belegt, is in vier jaar tijd verdubbeld, zo blijkt uit de AFM Consumentenmonitor die in augustus 2021 online is gehouden onder 1.104 particuliere beleggers.
Nieuwe data tonen afname in ‘overige’ financiële intermediatie
Over banken, verzekeraars en pensioenfondsen zijn al tientallen jaren gedetailleerde statistieken beschikbaar. Voor de overige financiële intermediairs (OFI’s) die voor eigen rekening opereren, waren deze data tot voor kort niet beschikbaar. Maar sinds begin 2020 worden ze wel gemeten, en OFI's blijken per saldo af te zijn genomen.
Van woningmarkt naar volkshuisvesting
Het is zo langzamerhand duidelijk dat de woningmarkt maatschappelijk totaal onwenselijke resultaten oplevert. Deze kunnen worden onderverdeeld in eerste-, tweede- en derdelijns-effecten.
ESB 4803: Dure huizen
De woningmarkt is een hot topic op dit moment. De huizenprijzen stijgen in hoog tempo, maar waarom gebeurt dit? En kunnen we er iets aan doen? Daarover gaat dit themanummer.
Systeemrisico’s van de huizenmarkt vallen beleidsmatig tussen wal en schip
De stijgende huizenprijzen kunnen een risico vormen voor het financiële en macro-economische systeem. Er is echter niemand die beleidsmatig de verantwoordelijkheid neemt voor de stabiliteit van de huizenmarkt. De potentieel krachtigste instrumenten – de limieten aan hoeveel mensen kunnen lenen – blijven buiten het bereik van de toezichthouders, en worden door de politiek vooral gezien als consumentenbescherming.
Prijzen koopwoningen stijgen harder in de dure en meest stedelijke wijken
Mede onder invloed van de dalende hypotheekrente zijn de prijzen van koopwoningen tussen 2013 en 2020 fors gestegen. Maar de prijzen stijgen niet overal in Nederland even hard.
Nederlandse NOW-regeling meest genereuze van Europa
In reactie op de coronacrisis hebben bijna alle Europese landen maatregelen voor baanbehoud ingevoerd. Deze maatregelen hebben gemeen dat werknemers hun inkomen voor een deel of geheel konden behouden. De bijdrage van de Nederlandse overheid was hierin de meest genereuze binnen Europa.
Zonder kabinet stijgen de huizenprijzen maar door
De woningmarkt is een hot topic op dit moment. De huizenprijzen stijgen in hoog tempo, maar waarom gebeurt dit? En kunnen we er iets aan doen? Daarover gaat dit themanummer.
Meeste zelfstandigen vijf jaar na start onder minimumloon of gestopt
De meeste van de in 2013 gestarte zelfstandigen verdienen met hun werk als zelfstandige vijf jaar later minder dan het minimumloon of ze zijn gestopt. Dit is vaker het geval voor zelfstandigen die zijn gestart vanuit een uitkering dan voor hen die vanuit loondienst begonnen zijn.
Verschil tussen gemeentelijke woonlasten beperkt
Na het opstellen van de gemeentelijke begrotingen komen er in media altijd berichten naar buiten over gemeentelijke woonlasten per gemeente. In deze berichten worden de uitersten vergeleken, waarmee de suggestie wordt gewekt dat de verschillen tussen gemeenten enorm zijn. Maar klopt dat wel?
Meer zelfstandig ondernemers door werk psychisch vermoeid
Zelfstandig ondernemers ervaren in het algemeen minder psychische vermoeidheid door het werk (burn-out-klachten) dan werknemers. Maar terwijl de mentale vermoeidheid van werknemers volgens de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden de laatste paar jaar is afgenomen, komen dergelijke klachten bij zelfstandig ondernemers juist vaker voor.
Inflatie verschilt weinig tussen inkomensgroepen
Doordat consumptiepakketten onderling verschillen, kan de inflatie per huishouden afwijken van de gemiddelde inflatie. De afgelopen vijf jaar heeft dit verschil in uitgavenpatronen echter niet gezorgd voor grote verschillen in inflatie tussen inkomensgroepen.
Corona zorgde voor historisch snelle en korte economische crisis
Het Nederlandse nationaal inkomen was vlak voor de zomer al bijna terug op het peil van vóór corona: Nederland lijkt op weg om, na twee jaar herstel, al in 2022 de bbp-groei van 2019 te evenaren. Een historische vergelijking met andere crises toont dat dit vrij uniek is.
Nobelprijswinnaars ontdekken het laboratorium van de econoom
David Card, Joshua Angrist en Guido Imbens delen dit jaar de Nobelprijs voor de economie. Zij ontwikkelden methoden om met behulp van natuurlijke experimenten onderzoek te doen naar oorzaak en gevolg. Zij pasten dit vaak toe op de arbeidsmarkt en het onderwijs, en legden uit hoe de resultaten moeten worden geïnterpreteerd.
Onzekere pensioenuitkomsten verhogen kans van opname ‘bedrag ineens’
Vanaf 2023 mogen pensioendeelnemers bij pensionering eenmalig (maximaal) tien procent van hun opgebouwde pensioenvermogen opnemen. In hoeverre speelt het vertrouwen in de beloftes van pensioenuitvoerders een rol bij de interesse om gebruik te maken van deze eenmalige uitkering?
Gemeenten verschuiven zorgkosten naar de Wet langdurige zorg
In 2015 werd een deel van de langdurige zorg gedecentraliseerd naar de gemeenten om beter passende zorg te bieden en de zorgkosten te verlagen. Een onbedoeld effect van deze decentralisatie was dat gemeenten een financiële prikkel kregen om zorgkosten te verschuiven naar de Wet langdurige zorg. Als dit ook gebeurt, dan staat dat het halen van het oorspronkelijke doel in de weg.
Strengere hypotheekeisen zullen huizenprijzen remmen
De mantra ‘bouwen, bouwen, bouwen’ klinkt als een logische oplossing voor de stijgende huizenprijzen in Nederland. Een financiële analyse maakt echter aannemelijk dat het vooral de groei van hypothecair krediet is, dat de prijzen opstuwt.