In december 2020 werden de scholen voor de tweede keer gesloten in de strijd tegen het coronavirus. Een overzicht van de internationale literatuur leert dat dit vooral op de lange termijn negatieve effecten kan hebben op de economie en de kansengelijkheid.
De wereld wordt momenteel geteisterd door de coronacrisis en klimaatcrisis. Beide met een wereldwijd karakter, maar toch speelt internationale coördinatie tot dusver in de crisisbestrijding slechts een beperkte rol. Hoe kan dat beter?
Sinds de invoering van de kostendelersnorm op 1 janari 2015 daalt de bijstandsuitkering, zodra thuiswonende kinderen 21 jaar worden. De kostendelersnorm moet de lasten voor bijstandsontvangers verlagen, maar voor thuiswonende kinderen creëert het vooral een prikkel om het ouderlijk huis te verlaten.
Burn-outklachten onder werknemers laten, na de kredietcrisis, in Nederland een gestage en forse stijging zien – van 14,4 procent in 2014 tot 17,3 procent in 2018. Hoe is die stijging te verklaren?
Psychische arbeidsbelasting krijgt veel maatschappelijke aandacht. Psychisch belastend werk kan leiden tot gezondheidsklachten, verzuim en voortijdige beëindiging van de beroepsloopbaan. De mate waarin werknemers arbeidsbelasting ervaren verschilt erg per beroepgsgroep.
Al jaren zijn er zorgen over de beperkte financiële buffers die zelfstandigen zonder personeel lijken te hebben voor als hun ondernemersinkomen zou wegvallen. Maar is hun financiële veerkracht in de praktijk wel zo beperkt als de buffers suggereren? Een analyse van de periode 2011–2016.
Het ESB Nieuwjaarsgesprek van 5 januari is nu terug te kijken. Onder leiding van Esther van Rijswijk en Jasper Lukkezen bespraken Bas Jacobs en Pieter Gautier de weg uit de coronacrisis.
De Europese betaaldienstenrichtlijn (PSD2) reguleert de toegang tot de betaalinfrastructuur van derde partijen, waardoor er nieuwe innovatieve betaaldiensten kunnen worden aangeboden. Onder PSD2 is deze toegang voor derde partijen gratis. Maar is die ‘nul-prijs’ wel optimaal?
Drie jaar geleden publiceerde ESB het dossier 'Women in economics'. Hoeveel vooruitgang is er sindsdien geboekt? En wat kunnen we leren van ervaringen in het buitenland? Tijdens het volgende online KVS Economencafé op vrijdag 5 februari van 16:00-17:30 uur spreken we daarover met Guido Friebel (Goethe Universiteit Frankfurt) en Sarah Smith (University of Bristol). Janneke Plantenga (Universiteit Utrecht) zal een reactie geven. Voertaal is Engels. Aanmelden (gratis voor KVS-leden): office.kvs@dnb.nl
De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), ingevoerd in 2007, is volgens het Sociaal Cultureel Planbureau nog steeds niet op orde. Hoe komt de beoogde zelfregie en samenwerking wél van de grond? Herbezinning, data en prikkels.
De coronacrisis heeft de schaduwzijden blootgelegd van de verzakelijking van de publieke dienstverlening in de laatste decennia. Hoe kunnen overheidsorganisaties de hervonden kracht verankeren en hun publieke waarde ook na de crisis blijven aantonen?
Er is veel kritiek op risico-gestuurd coronabeleid. Waarom is het toch verstandig?
Ondanks een historische daling van het nationaal inkomen, blijven de huizenprijzen doorstijgen. Hoe kan dat?
Dit jaar stond volledig in het teken van de chaos van de coronacrisis. Door de chaos zouden we haast vergeten dat 2020 een belangrijk ijkjaar is geweest, waar tal van langetermijnvoorspellingen en beleidsdoelen op zijn geënt. Paul Teule bespreekt wat er van terecht is gekomen.
Het afgelopen jaar liep behoorlijk anders dan we als redactie hadden verwacht. Waar we in 2019 nog dachten dat het wel leuk zou zijn om eens een themanummer te maken over thuiswerken, volgde er dit jaar een beleidsexperiment zonder weerga. De kantoren sloten grotendeels en onze online-leescijfers gingen door het dak.
Potentieel kunnen er in de zorg veel kosten worden bespaard door dure geneesmiddelen na het verlopen van hun patent in te ruilen voor een goedkoper alternatief. Maar dalen de kosten inderdaad bij een lagere medicijnprijs? Een analyse gemaakt in een Nederlands ziekenhuis.
Nieuwe technologieën kunnen werknemers helpen om productiever te worden en beter werk te leveren. Maar geldt dat voor iedereen? Een enquête laat zien dat leeftijd een grote rol speelt bij het omgaan met technologische veranderingen.
De balansomvang van Nederlandse banken steeg in de eerste helft van 2020 sterk, mede als gevolg van het coronabeleid van centrale banken. De nettowinst van banken was met 1,3 miljard euro juist laag.
Is er ruimte voor een fors hoger minimumloon, zoals de vakbond FNV bepleit? Wellicht. Bedrijfstakken met relatief veel minimumloners zijn bovengemiddeld winstgevend, en ze staan weinig bloot aan buitenlandse concurrentie.
Door de uitbraak van het coronavirus en de invoering van wereldwijde reisbeperkingen daalde de vraag naar luchtvaart in april met 98 procent. De vraag en aanbod naar vliegtickets blijkt sterk samen te hangen met de reisadviezen.
In het voorjaar van 2020 waren basisscholen vanwege de corona-crisis twee maanden gesloten. Leerlingen moesten thuis hun schoolwerk doen en kregen online les. Een belangrijke vraag is in hoeverre dat invloed had op hun leerprestaties. Op basis van gegevens van Limburgse basisscholen ontstaat er een eerste beeld.
Op 1 januari 2021 verandert de overdrachtsbelasting voor het kopen van woningen. Voor starters gaat de belasting omlaag, en voor beleggers en mensen die een tweede huis kopen omhoog. Dit maakt het aantrekkelijk om het moment van overdracht te verschuiven, om zo van het laagste tarief te profiteren.
Steeds meer ondernemers dragen bij aan oplossingen voor maatschappelijke problemen. Een onderzoek naar de uitdaging die startende social entrepreneurs ervaren.
Hoe relevant is het onderzoek dat aan de Nederlandse economiefaculteiten plaatsvindt? Tekstanalyse kan inzichtelijk maken aan welke maatschappelijke uitdagingen het onderzoek kan worden gerelateerd.
Studenten uit het leenstelsel die de arbeidsmarkt betreden, hebben fors hogere schulden en dus minder financiële armslag. In hoeverre beïnvloedt dit de mate waarin zij tot risico’s bereid zijn, bijvoorbeeld door het starten van een onderneming?
De invoering van het sociaal leenstelsel ging vijf jaar geleden niet zonder slag of stoot. Ook nu nog is er veel maatschappelijke discussie over of het sociaal leenstelsel een goed of een slecht idee is. In dit ESB-themanummer maken we de balans op.
Economen worden vaak afgerekend op hun publicaties in wetenschappelijke tijdschriften. Maar ze worden ook geacht om bij te dragen aan het maatschappelijke debat. Dragen wetenschappelijk succesvolle economen ook vaker bij aan het maatschappelijke debat, via ESB?
Wie is dit jaar de best publicerende econoom in Nederland? En welke publicatietrends zijn er? Dat en meer in deze Economentop 40 2020.
Met de Noodmaatregel overbrugging werkgelegenheid konden bedrijven met verminderde inkomsten het loon van werknemers doorbetalen. Vooral in de regio Groot-Amsterdam werkte een groot aandeel van de werknemers bij een bedrijf dat noodsteun ontving (36,7 procent van de werknemersbanen).
Met de introductie van het sociaal leenstelsel in 2015 werd de basisbeurs in het onderwijs afgeschaft. Hoe hebben studenten die inkomstendaling gecompenseerd? In dit artikel analyseren we het effect van het afschaffen van de basisbeurs op ouderbijdragen, arbeidsinkomen, studieleningen en uitgaven.