De percepties van werkgevers over hun eigen bedrijfsresultaten lijken in tegenspraak met de stokkende arbeidsproductiviteitsgroei op macroniveau. Het is moeilijker om bedrijven te prikkelen hun productiviteit te verhogen wanneer werkgevers het productiviteitsprobleem zelf niet herkennen.
Uit de meest recente Werkgevers Enquête Arbeid (WEA) van TNO en het Centraal Bureau voor de Statistiek blijkt dat werkgevers best tevreden zijn met hun bedrijfsresultaten. De figuur toont dat bijna vier op de tien werkgevers in het eigen bedrijf een toename in arbeidsproductiviteit ervaren. Slechts zeven procent van de werkgevers geeft aan dat hun arbeidsproductiviteit het afgelopen jaar gedaald is. Ook andere indicatoren voor de arbeidsproductiviteit worden positief gepercipieerd door werkgevers. Vier op de tien werkgevers vinden dat de kwaliteit van producten en diensten bij hen is toegenomen. En ongeveer evenveel werkgevers vinden ook dat de tevredenheid van hun klanten in de afgelopen twee jaar is toegenomen. Hetzelfde geldt voor het financiële resultaat.
Deze zelf-gerapporteerde positieve inschattingen van werkgevers zijn evenwel moeilijk te rijmen met de veel gememoreerde stokkende groei van de arbeidsproductiviteit op het macroniveau. In de afgelopen tien jaar nam de arbeidsproductiviteit immers slechts met gemiddeld 0,4 procent per jaar toe, terwijl dat in de periode 1974–2013 gemiddeld 1,5 procent per jaar was (CBS).
Toch hoeft de subjectieve ‘micro-’beleving van werkgevers die aangeven tevreden te zijn over hun bedrijfsresultaten, in kwalitatieve zin, niet in strijd te zijn met een geringe stijging in kwantitatieve zin van de arbeidsproductiviteit in dezelfde periode. Het zou bijvoorbeeld kunnen dat werkgevers niet ‘ambitieus genoeg’ of ‘te snel tevreden’ zijn.
De perceptie bij werkgevers dat ‘alles best goed’ gaat, maakt het wel lastiger voor beleidsmakers om aanvullende prikkels voor productiviteitsverhoging te implementeren. Immers, gedragseffecten zijn alleen te verwachten wanneer de actoren zélf denken dat er een probleem is of dat er iets te winnen valt.
Auteur
Categorieën