De Verenigde Staten en de Europese Commissie beschouwen India als een mogelijk uitwijkland voor de Russische sancties. Dit vermoeden is mede gebaseerd op de sterke groei van de Indiase export van computers en andere elektronica naar Rusland, sinds de invoering van de westerse sancties tegen Rusland. Veel van de technologische goederen die India naar Rusland doorvoert, produceert het land niet zelf, maar ontvangt het uit andere landen. In de Nederlandse handelscijfers vinden wij geen aanwijzingen voor een grootschalige omleiding via India.
De figuur brengt de Nederlandse export naar India in kaart en zoomt in op productcategorieën die onder de Russische sancties vallen. Circa 38 procent van de Nederlandse export naar India valt onder gesanctioneerde categorieën. Na de invoering van sancties in 2022 treden echter geen duidelijke verschuivingen op in de samenstelling van deze categorieën, terwijl de totale uitvoer naar India juist sterk is gedaald. Dat patroon past niet bij het beeld van een grootschalige verlegging van Nederlandse stromen via India.
Op productniveau wordt met name de terugval van de export van geavanceerde technologische goederen zichtbaar. De uitvoer van computers en onderdelen is in handelsvolume met 73 procent afgenomen. De export van microchips is vrijwel verdwenen.
De afgenomen export kan erop wijzen dat de sancties effectief zijn: mogelijk werden deze producten voorheen doorgeleid naar Rusland. Tegelijkertijd kan de afname ook het gevolg zijn van handelsvernietiging. In dat geval gaat het om producten die wél bestemd zijn voor gebruik in India en dus niet onder de sancties vallen, maar waarvan bedrijven de export beperken omdat dergelijke transacties hoge nalevingskosten met zich meebrengen om aan te tonen dat ze niet alsnog in Rusland belanden.
Nu steeds meer goederen onder sancties vallen en controles complexer worden, is aanvullend onderzoek nodig naar ontwijkingsrisico’s, mogelijke handelsvernietiging en nalevingskosten voor Nederlandse bedrijven.
Auteurs
Categorieën