Omzien en doorgaan
ESB viert zijn 75e verjaardag en wij wensen alien
die bij het blad betrokken zijn, redactie, auteurs,
staf en lezers, daarmee van harte geluk. Zoals gebruikelijk nemen we de gelegenheid van de viering
van een kroonjaar te baat om terug te kijken op hetgeen in het verleden bereikt is en vooruit te kijken
naar hetgeen we in de toekomst hopen te realiseren.
De terugblik op het verleden krijgt vaak een sterk
accent. Dat wordt ingegeven door een gerechtvaardigde trots op de behaalde successen en door dankbaarheid aan de mensen die zich daarvoor hebben
ingespannen. Ook bij het jubileum van ESB is er reden te over om zo’n accent te zetten. Wij zijn er immers trots op dat ESB in de afgelopen periode is uitgegroeid tot het blad voor Nederlandstalige
economen. En wij zijn de vele redacteuren, de talrijke auteurs (en de ontelbare lezers) erkentelijk voor
wat zij hebben gedaan om die positie, ondanks
groeiende concurrentie van andere tijdschriften,
vast te houden.
Toch willen wij het accent bij dit jubileum graag leggen op de vooruitblik naar de toekomst. Omdat wij
ons ervan bewust zijn dat een positie steeds opnieuw waargemaakt moet worden. En dat betekent
dat een strategic zal moeten worden vastgesteld.
Daarvoor dient een antwoord gegeven te worden
op de twee hoofdvragen waarvoor ESB zal worden
gesteld. Een daarvan betreft de veranderingen die
zich zowel in de maatschappelijke omgeving als op
de markt van ESB zullen voordoen. Een andere betreft de aanpassingen die daardoor nodig worden in
de formule van ESB.
De veranderingen die nodig zijn om ESB zijn rol
ook in de toekomst te laten vervullen zijn onderwerp geweest van regelmatige besprekingen tussen
het NEI, de redactie en de Commissie van Advies.
Het NEI draagt als uitgever de verantwoordelijkheid
voor de continuiteit op lange termijn. De redactie
geeft inhoud aan de ruim gestelde strategic door onafhankelijk de bijdragen te beoordelen op criteria
als kwaliteit van inhoud en presentatie, relevantie
e.d. en wekelijks het blad samen te stellen. De leden van de Raad van Advies, zich baserend op de ervaring opgedaan in verantwoordelijke posities in
universiteiten, ondernemingen, overheidsorganen
en maatschappelijke instellingen, toetsen voorstellen van de redactie en doen suggesties voor de te
volgen koers.
In die gesprekken werd de formule van ESB beoordeeld in het licht van een aantal belangrijke ontwikkelingen. Die formule kan worden samengevat in
de kenmerken: economisch, Nederlandstalig, en toegepast wetenschappelijk. De meest relevante ontwikkelingen lijken te zijn: internationalisering, meer
markt/minder overheid en ten slotte meer vraag
naar bijscholing tijdens de carriere. Wij zullen hier
kort aangeven hoe deze factoren de formule zullen
bei’nvloeden.
Economic blijft het wezenskenmerk van ESB. Binnen dit brede veld zal de aandacht verschuiven in
de richting waarin ook de structuur van de economic zich ontwikkelt. Zo zal de toenemende interna-
ESB 2-1-1991
tionalisatie vertaald worden in meer
artikelen over de invloed van ontwikkelingen in Europa en andere
belangrijke landengroepen in de
wereld op de Nederlandse en Belgische economic. Er zal meer aandacht komen voor de structuur van
markten, de positie van bedrijfstakken e.d.
De keuze voor het Nederlands als
voertaal voor ESB bepaalt de doelgroep van ESB: de Nederlandstalige
economen. Voor een oorspronkelijk
Nederlandstalig wetenschappelijk
tijdschrift als de Economist bleek
deze doelgroep te klein geworden
en is op Engels overgestapt. Een bijkomende reden was dat auteurs
hun bijdrage ook graag onder de aandacht van buitenlandse vakgenoten brachten. ESB kan wel in het
Nederlands door. Aan de vraagkant is het lezersaantal groter dan dat van bij voorbeeld het genoemde
blad omdat ESB minder gespecialiseerd is qua onderwerp en minder geprononceerd qua wetenschappelijk karakter. Aan de aanbodkant blijken auteurs,
die hun artikel voor publikatie in ESB aanbieden,
eerder te kiezen voor het leveren van een wetenschappelijk verantwoorde bijdrage aan de gedachteen besluitvorming over economische vraagstukken
van de lage landen, dan voor een bijdrage aan de
vooruitgang van de economische wetenschap.
Wetenschappelijke ontwikkelingen lijken steeds
sneller te gaan. De behoefte om van deze ontwikkelingen op de hoogte te blijven nadat men de collegebank verruild heeft voor een bureaustoel wordt
daardoor alsmaar groter. Velen zullen niet in deze
behoefte kunnen voorzien door regelmatig naar
hun Alma Mater terug te keren. Zij kunnen hun toevlucht nemen tot ESB. ESB zal in de toekomst nog
duidelijker dan in het verleden nieuwe ontwikkelingen signaleren en overzichten geven van de stand
van zaken op de verschillende deelterreinen van de
economic. De bundel ESB-artikelen, die recent onder de titel “Economische theorie: de stand van zakgn” gepubliceerd is, moet dan ook beschouwd worden als een mijlpaal langs de weg en niet als een
finishdoek.
Op grond van de bovenstaande conclusies hebben
wij besloten om voor de naaste toekomst de formule van ESB in hoofdzaak te handhaven, maar in haar
uitwerking te vernieuwen. Dat betreft zowel inhoud
als vorm. Wij zullen de ontwikkelingen in de toekomst nauwkeurig volgen en indien nodig verdergaande aanpassingen doorvoeren, teneinde het vertrouwen van onze bestaande abonnees en lezers te
behouden en dat van nieuwe te winnen.
Vandaag tijdens het jubileum is er plaats voor wensen van geluk, vanaf morgen is het weer werken
aan het doel.
W.T.M. Molle