statistiek
Conjunctuur
Financiële markten
Arbeidsmarkt
Economie & Samenleving
Consumenten en producenten blijven optimistisch
De stemming onder consumenten en producenten wordt met de maand iets beter. De consumenten werden in
april aanzienlijk positiever over het economisch klimaat in de komende als in de afgelopen twaalf maanden. De
koopbereidheid bleef echter vrijwel stabiel. De ondernemers in de industrie waren positiever over hun orderpositie
en verwachtten geen verdere daling van de werkgelegenheid. De ondernemers in de zakelijke dienstverlening verwachtten ook voor het tweede kwartaal meer orders en een hogere omzet.
Bruto binnenlands product
volume, procentuele mutatie
t.o.v. een jaar eerder
Aanhoudende groei uitvoer
5
4-kwartaalsgemiddelde kwartaal
4
3
2
1
0
05 IV 05 V 05 IV 05 IV 05 IV 05 IV
-1
NL
B
D
EU 15 VS
J
Consumptie gezinnen
volume, procentuele mutatie
t.o.v. een jaar eerder
4
EU 15
2
0
‘01
D
-2
‘02
‘03
‘04
‘05
Trendcyclus uitvoer duidt op oplopende groei
NL
Bruto investeringen in vaste activa
volume, procentuele mutatie
t.o.v. een jaar eerder
8
NL
4
0
EU 15
‘01
‘02
‘03
‘04
‘05
-4
-8
D
Consumentenvertrouwen
saldo van positieve en negatieve
antwoorden, % van totaal
20
0
‘01
‘02
‘03
‘04
B
Orderpositie wijst op verdergaande groei goederenuitvoer
D
NL
-40
Consumentenprijsindex
procentuele mutatie t.o.v. een jaar eerder
12-maandsgemiddelde
maand
3,0
2,0
1,0
0,0
-1,0
mrt ’06 mrt ’06 mrt ’06 mrt ’06 mrt ’06 feb ’06
NL
B
D
EU 15
Om de ontwikkelingen van de afzonderlijke indicatoren zichtbaar te maken wordt in de
Conjunctuurklok gebruik gemaakt van hun zogenoemde trendcyclus. Een trendcyclus
geeft een beter beeld van de middellange termijn ontwikkeling dan een ongecorrigeerde
reeks. De oorspronkelijke reeks is grillig vanwege werkdagpatronen, seizoeninvloeden en
toevallige schommelingen. In de trendcyclus zijn deze effecten verwijderd, waardoor een
meer gelijkmatig beeld ontstaat. Uit de
Figuur 2. Oordeel ondernemers orderpositie
trendcyclus blijkt dat de volumegroei van
buitenland en uitvoervolume goederen
de uitvoer begin 2006 weer iets oploopt
%-punt
% mutatie t.o.v. een jaar eerder
20
20
nadat deze in de eerste helft van 2005
uitvoervolume werkdaggecorrigeerd
(linkeras)
10
10
juist afgevlakt was. Voor de korte termijn
0
0
ontwikkeling is de werkdaggecorrigeerde
‘00
‘01
‘02
‘03
‘04
‘05
‘06
reeks het meest relevant. In deze reeks is
-10
-10
gecorrigeerd voor feestdagen, schrikkelÂ
-20
-20
oordeel industrie buitenlandse
dagen en voor het verschil tussen week- en
orderpositie saldo (rechteras)
weekenddagen.
Bron: CBS
‘05
-20
4,0
Het uitvoervolume is één van de vijftien indicatoren uit de Conjunctuurklok van het
CBS. Mede aan de hand van de Conjunctuurklok bepaalt het CBS de stand en het
verloop van de Nederlandse conjunctuur.
Figuur 1. Werkdagcorrectie en trendcyclus
De klok bestaat uit vier kwadranten die elk uitvoervolume goederen
een bepaalde fase van de conjunctuurgolf
% mutatie t.o.v. jaar eerder
uitvoervolume werkdaggecorrigeerd
20
aangeven. De indicator uitvoer zit al sinds
15
september 2004 in het groene kwadrant,
trendcyclus uitvoervolume
10
conjunctuurklok
dat wil zeggen boven zijn langjarige trend
5
en toenemend ten opzichte van de voorÂ
0
gaande periode. Het uitvoervolume was
‘00
‘01
‘02
‘03
‘04
‘05
‘06
een van de eerste indicatoren in de klok die -5
-10
voortekenen gaf van het huidige econoÂ
misch herstel.
Bron: CBS
VS
De Conjunctuurtest industrie van het CBS is een maandenquête met kwalitatieve
vragen onder een panel industriële ondernemers. Een groot voordeel van de
Conjunctuurtest resultaten is de snelle beschikbaarheid. De gegevens zijn al aan het
einde van de verslagmaand beschikbaar. Cijfers over het uitvoervolume worden pas
anderhalve maand na afloop van een verslagmaand gepubliceerd. De indicator “oordeel
buitenlandse orderpositie†uit de Conjunctuurtest laat een vrij goede samenloop zien
met de goederenuitvoer. Ongeveer 45 procent van de goederenuitvoer bestaat uit door
de Nederlandse industrie gefabriceerde producten. Volgens de Conjunctuurtest van
april 2006 bleven de ondernemers tevreden over hun buitenlandse orderpositie.
Dit kan erop duiden dat de groei van het uitvoervolume onverminderd aanhoudt.
J
Michiel Jansen
Deze pagina is samengesteld door de divisie Macro-economische statistieken en publicaties van het CBS.
Meer conjunctuurinformatie via www.cbs.nl/conjunctuurbericht.
ESB  5-5-2006
215