Na jarenlang antichambreren is de kogel door de kerk: de Europese Commissie gaat onderzoeken of Google zich schuldig heeft gemaakt aan misbruik van marktmacht. Voor het tot een eventuele veroordeling komt, moet de Commissie formidabele inhoudelijke hobbels nemen.
Bevoordeling
De Commissie oordeelt dat Google zijn eigen online shop bevoordeelt boven die van de concurrentie. De nog immer immens populaire zoekmachine geeft meer bekendheid aan de eigen winkeltjes dan aan die van de concurrenten wanneer consumenten naar producten zoeken om online te winkelen. Dat doet ieder bedrijf natuurlijk, maar als je dominant bent, kan dat gedrag misbruik van marktmacht zijn.
Marktmacht
Maar wat is marktmacht in de digitale wereld? In andere markten rekent men marktaandelen uit op de relevante markt. Maar in de digitale wereld is het onduidelijk wat de relevante markt is omdat alles met alles samenhangt en zijn marktaandelen nauwelijks nog te berekenen. Daarnaast wordt voor vele diensten geen (directe) prijs gerekend. Daar kunnen allerlei toetsen op marktmacht niet goed mee overweg.
Misbruik
Maar laten we niet te veel somberen. Google is een machtige speler, hoe je het ook juridisch wendt of keert. Waarom is het gedrag van Google dan misbruik? Het aantonen van discriminatie is lang niet voldoende om te kunnen concluderen dat er sprake is van misbruik. De Commissie zal minimaal moeten aantonen dat consumenten op lange termijn slechter af zijn met het gedrag van Google. Juist door de onderlinge samenhang van allerlei markten, zal Google alles uit de kast halen om aan te tonen dat zijn acties gezien moeten worden in een breder perspectief.
Alternatieven
Het is denkbaar dat consumenten beter af zijn omdat er talrijke nieuwe diensten worden ontwikkeld en de concurrenten ook niet stilzitten. Eveneens zal in dat bredere perspectief kunnen blijken dat consumenten genoeg alternatieven hebben om bij de concurrenten van Google te shoppen. Zo kunnen wij ook kopen bij Bol, Marktplaats of Amazon en moet Google op andere diensten nog maar zien de strijd te winnen van AirBnB, Booking of CheapTickets.
Sancties
Tot slot zal de Commissie aannemelijk moeten maken dat op te leggen sancties proportioneel zijn. We leven anno 2015 niet meer in de tijd van Microsoft dat in zijn eentje alle relevante ingangen van computer- en internetgebruik kon domineren. Het aanpakken van Microsoft was al een juridisch huzarenstukje. Nu consumenten veel meer mogelijkheden hebben om alternatieve routes te kiezen voor online winkelen, ligt de lat nog hoger.
Paradijs
De Commissie zal al deze hobbels moeten nemen, anders is ze kansloos bij de rechter. Het zal vele jaren duren. Een lawyers paradise. Of de consumenten hiermee ook in het digitale paradijs gaan belanden? Ik heb zo mijn twijfels.
fd column 20-4
Auteur
Categorieën