In het ene ziekenhuis is dezelfde behandeling soms flink duurder dan in het andere. Voor een doelmatige zorg is het daarom belangrijk dat zorgverzekeraars de ziekenhuiskeuzen van hun verzekerden kunnen ‘sturen’. Een keuze-experiment laat zien dat een extra eigen betaling van 250 of 500 euro voor een duur ­ziekenhuis kan helpen.

Ons zorgstelsel kent een belangrijke regierol voor zorgverzekeraars bij het inkopen van goede en doelmatige zorg. Zorgverzekeraars kunnen deze rol beter vervullen als zij patiënten kunnen sturen naar voorkeursaanbieders. In de praktijk blijkt dat echter lastig. We onderzoeken mogelijke factoren die een rol spelen in de keuze van de patiënt voor een bepaalde aanbieder.

Om de groei van de zorguitgaven te beheersen, vertrouwt het ­kabinet op het macrobeheersinstrument (mbi) als ultiem machtsmiddel. Dit instrument leidt in zijn huidige vorm echter tot een perverse prikkel bij aanbieders en is bovendien juridisch kwetsbaar. Een andere aanpak verdient de voorkeur.

Verzekeraars mogen het eigen risico gebruiken om ­verzekerden te sturen wat betreft hun keuze van zorgaanbieders. In dit artikel laten we zien dat dit instrument slechts een beperkt effect heeft en stellen we een beter alternatief voor.